Skkn một số giải pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 3 4 tuổi ở trường mầm non nga bạch

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI
DÂN GIAN CHO TRẺ 3 - 4 TUỔI Ở TRƯỜNG
MẦM NON NGA BẠCH, HUYỆN NGA SƠN,
TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Khương Thị Quỳnh
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Bạch
SKKN thuộc lĩnh vực: Chun mơn

THANH HĨA, NĂM 2022

skkn


MỤC LỤC
Mục
1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
2
2.1
2.2

2.2.1.
2.2.2.
2.2.3.
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.3.4.
2.3.5.
2.3.6.
2.4.
3
3.1.
3.2.

Nội dung
Trang
MỞ ĐẦU
1
Lí do chọn đề tài.
1
Mục đích nghiên cứu.
2
Đối tượng nghiên cứu.
2
Phương pháp nghiên cứu.
3
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
3
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.

3
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
4
nghiệm.
Thuận lợi.
4
Khó khăn.
5
Kết quả thực trạng.
5
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
5
Giải pháp 1: Sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp
5
với lứa tuổi trẻ.
Giải pháp 2 : Lập kế hoạch xây dựng các trị chơi dân gian có
7
nội dung phù hợp với chủ đề.
Giải pháp 3 : Chuẩn bị đủ mọi điều kiện trước khi tổ chức cho
8
trẻ tham gia các trò chơi dân gian.
Giải pháp 4 : Dạy trẻ học thuộc lời ca trong các trò chơi dân
11
gian.
Giải pháp 5: Tổ chức các trò chơi dân gian phù hợp với từng
12
hoạt động.
Giải pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh
13
trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ .

Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
14
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
16
Kết luận.
16
Kiến nghị.
17

skkn


1. MỞ ĐẦU
1.1.Lý do chọn đề tài.
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn biết ngủ,biết học hành là ngoan”
Trẻ em là mầm non tương lai của đất nước. Giáo dục mầm non đóng vai trị
vơ cùng quan trọng trong ngành giáo dục Việt Nam, là ngành tiên phong đi đầu
về giáo dục thế hệ măng non của đất nước. Mục tiêu của giáo dục mầm non là
giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những
yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp Một, hình thành và
phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất mang
tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và
phát triển tối đa những khả năng tiểm ẩn, đặt nền tảng cho việc học tập ở các cấp
học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời[1] .
Hơn ai hết qua bốn năm đào tạo trên giảng đường tôi nhận thức được rằng:
“Chơi là cuộc sống của trẻ, tổ chức trị chơi chính là tổ chức cuộc sống cho trẻ”.
Đối với trẻ mẫu giáo, hoạt động vui chơi được xem là hoạt động chủ đạo không
thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của trẻ, thông qua vui chơi trẻ khơng chỉ
thỏa mãn nhu cầu vui chơi mà cịn phát triển toàn diện về nhân cách, về rèn

luyện sức khỏe hay kỹ năng làm việc theo nhóm[2] . Điều đó chứng tỏ rằng trị
chơi đóng một vai trị vơ cùng quan trọng và khơng thể thiếu trong q trình
chăm sóc giáo dục trẻ mầm non đặc biệt là trị chơi dân gian.
Di sản văn hoá truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình khác nhau, trong
đó trị chơi dân gian cũng là một di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Trò chơi
dân gian gắn liền với cuộc sống của trẻ thơ, những trò chơi đơn giản, dễ chơi với
những bài đồng dao có lời, âm điệu nhịp nhàng hồ quyện với trị chơi, tạo nhịp
điệu, làm cho trị chơi trở nên sống động, vui tươi, sơi nổi, nhí nhảnh, mang tính
giáo dục cao như: Phát triển ngơn ngữ rõ ràng, trong sáng, mạch lạc, phát triển
về thể chất rèn luyện tính dẻo dai, nhanh nhạy, tính đồn kết tập thể,… Từ xa
xưa con người đã nhận thấy được tầm quan trọng của trò chơi dân gian đối với
trẻ em vì thế trên thế giới khơng có một dân tộc nào lại khơng có trị chơi riêng
cho con em mình. Nó được kết thành từ q trình lao động và sinh hoạt, trong
đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối
với trẻ mầm non, trò chơi dân gian nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều
thú vị và bổ ích đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ
niềm vui của các em với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế giới xung quanh các
em đẹp hơn và rộng mở, tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỉ niệm quý báu
theo suốt cuộc đời, làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các em. Chính vì vậy
trị chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, tổ chức cho trẻ chơi trong trường
mầm non tuỳ theo từng lứa tuổi ở trẻ.
Ngày nay tốc độ của q trình đơ thị hố, xã hội đang ngày càng phát triển
thì con người lại có xu hướng qn mang theo những giá trị văn hóa đi cùng với

skkn


2

sự phát triển của thời đại, những giá trị văn hóa tinh thần vì thế mà bị biến đổi

và dần mất đi khơng loại trừ trị chơi dân gian. Ngày nay trò chơi dân gian trở
nên hiếm thấy và hiếm bắt gặp trong đời sống con người. Những trò chơi dân
gian đối với các em là một cái gì đó xa vời, đang dần bị mai một nhường chỗ
cho những trò chơi hiện đại, trò chơi điện tử internet,… những tiện ích đó có
mặt tốt, mặt xấu ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, kinh tế, vừa hình thành
nhiều tính bạo lực, tính ích kỷ ở trẻ, trẻ dễ thu mình vào thế giới riêng, mất khả
năng hịa đồng tập thể, đoàn kết, chia sẻ với bạn bè làm cho trẻ chỉ thui thủi chơi
một mình, khơng được trải nghiệm cùng bạn bè đồng trang lứa để chơi những
trò chơi lý thú và bổ ích. Điều đó càng thơi thúc tơi ý nghĩ: Làm thế nào để tổ
chức tốt trị chơi dân gian cho trẻ? Vì thế, giúp các em hiểu và quay về với cội
nguồn của các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết. Xuất phát từ vai trò
quan trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ và nhu cầu hưởng thụ hoạt động
này, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian là một việc làm vơ cùng
quan trọng và có ý nghĩa.
Là một giáo viên được nhà trường phân công trực tiếp phụ trách lớp mẫu
giáo bé 3-4 tuổi ở trường mầm non Nga Bạch thì việc tổ chức trị chơi dân gian
cho trẻ cịn nặng về mục đích “học” nhẹ về “chơi” nội dung dạy học chủ yếu là
thực hiện đúng phương pháp, hình thức tổ chức đơn điệu sơ sài, gây sự nhàm
chán đối với trẻ, dẫn đến trẻ tự ti không mạnh dạn tham gia các hoạt động,
khơng phát huy hết năng lực của mình. Vậy làm thế nào để tổ chức được các trò
chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé thực sự có hiệu quả, lơi cuốn trẻ u thích là
một bài tốn khó đối với các giáo viên mầm non. Vì thế tơi ln suy nghĩ trong
lịng mình phải làm sao để tìm ra những giải pháp, cách làm hay để tổ chức tốt
các trị chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất.Từ những thực tế của lớp mình
phụ trách, tơi đã nghiên cứu và quyết định chọn đề tài: “Một số giải pháp tổ
chức trò chơi dân gian cho trẻ 3-4 tuổi ở trường Mầm non Nga Bạch, huyện
Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa ”. Đây là một đề tài khó nhưng với tình yêu nghề,
tình yêu trẻ và với tâm nguyện sẽ góp một phần cơng sức nhỏ bé của mình trong
việc hình thành và phát triển nhân cách ban đầu và nâng cao chất lượng toàn
diện về các lĩnh vực giáo dục cho trẻ cũng như việc góp phần giữ gìn và bảo vệ

bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam nên tơi cố gắng tìm tịi nghiên cứu để thực
hiện đề tài này đạt hiệu quả hơn.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Trước hết là giúp giáo viên đứng lớp có những giải pháp tổ chức hướng
dẫn trò chơi dân gian cho trẻ mầm non đạt hiệu quả cao.
- Nghiên cứu sự ảnh hưởng của trò chơi dân gian tới sự phát triển của trẻ
từ đó tìm kiếm các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc giáo dục trẻ
mầm non qua đó góp phần hồn thiện nhân cách cho trẻ.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi lớp C2 trường mầm non Nga Bạch.

skkn


3

1.4. Phương pháp nghiên cứu.
1. Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
Đi sâu vào nghiên cứu các nguồn tài liệu có nội dung liên quan đến đề tài.
2. Phương pháp trực quan minh họa.
Là phương pháp cho trẻ quan sát, tiếp xúc với đồ dùng, đồ chơi, vật thật
thông qua sử dụng các giác quan kết hợp với lời nói nhằm tăng cường vốn hiểu
biết, phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ.
3. Phương pháp dùng lời.
Là phương pháp sử dụng các phương tiện ngơn ngữ (giải thích) nhằm
truyền đạt và thu thập thơng tin, kích thích trẻ suy nghĩ, chia sẻ ý tưởng.
4. Phương pháp thực hành trải nghiệm.
Là phương pháp thực hành thao tác với các đồ vật, đồ chơi. Trẻ sử dụng và
phối hợp các giác quan, làm theo sự hướng dẫn của cô. Rèn kỹ năng khéo léo
cho trẻ.

5. Phương pháp dùng tình cảm.
Là phương pháp dùng cử chỉ lời nói để khuyến khích, động viên và ủng hộ
trẻ hoạt động, khơi gợi cho trẻ niền tin và cảm nhận được sự quan tâm từ cha mẹ
và mọi người xung quanh.
6. Phương pháp luyện tập.
Là phương pháp cho trẻ lập đi lập lại nhiều lần các thao tác, thông qua các
yêu cầu cụ thể mà giáo viên đặt ra để nâng cao vốn hiểu biết và kỹ năng thực
hành cho trẻ.
2.NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Đúng như PGS. TS Nguyễn Văn Huy, giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt
Nam đã nói: "Cuộc sống đối với trẻ em khơng thể thiếu những trị chơi. Trị chơi
dân gian khơng đơn thuần là một trị chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả nền
văn hố dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trò chơi dân gian không chỉ
chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo, mà còn giúp các
em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. Ngày nay, các em ở
một xã hội cơng nghiệp, chỉ quen với máy móc và khơng có khoảng thời gian
chơi cũng là một thiệt thịi. Thiệt thịi hơn khi các em khơng được làm quen và
chơi những trò chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước đang ngày càng bị mai
một và quên lãng, không chỉ có ở các thành phố mà cịn ở cả các vùng quê. Vì
thế, giúp các em hiểu và quay về nguồn với các trò chơi dân gian là một việc
làm cần thiết".
Thực hiện theo tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục
mầm non mẫu giáo bé (3-4 tuổi) theo Thông tư 51/2020/TT-BGDĐT ngày
31/12/2020 sửa đổi bổ sung của Nhà xuất bản giáo dục Việt nam do TS.Trần Thị

skkn


4

Ngọc Trâm và TS.Lê Thu Hương -PGS.TS.Lê Thị Ánh Tuyết (đồng chủ biên)
hướng dẫn chung về hoạt động vui chơi và gợi ý hướng dẫn tổ chức các loại trò
chơi. Đặc biệt là trò chơi dân gian là những trò chơi được sáng tạo, lưu truyền tự
nhiên, rộng rãi từ thế hệ này sang thế hệ khác, mang đậm bản sắc văn hố dân
gian và phần lớn là những trị chơi có lời đồng giao[3].
Trên cơ sở các tài liệu, sách tham khảo như “Tuyển chọn 1001 trò chơi, bài
hát, thơ ca, truyện, câu đố theo chủ đề cho trẻ 3-4 tuổi ”.
Căn cứ vào đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ 3-4 tuổi ta nhận thấy
rằng: Trẻ mẫu giáo 3-4 là độ tuổi thích tìm tịi, tị mị muốn khám phá và tìm
hiểu về thế giới xung quanh, bắt đầu có nhận diện về thế giới xung quanh của
mình một cách rõ ràng hơn, với sự phức tạp hiện hữu và mối tương quan giữa
nhiều sự việc, sự vật. Trong trẻ bắt đầu hình thành những sự "liên tưởng" rất thú
vị trẻ cũng bắt đầu nắm bắt các khái niệm, suy luận, các kỹ năng nghe hiểu lời
nói của người khác và nói cho người khác hiểu đang dần được hồn thiện. Khả
năng chú ý có chủ định của trẻ mẫu giáo bé còn kém trẻ dễ dàng tham gia vào
trò chơi nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc[4]. Mà nhiệm vụ của trò chơi
dân gian ở trẻ 3-4 tuổi rất đa dạng. Vậy làm thế nào để khắc phục những vấn đề
đó tơi đã tìm hiểu thực trạng để đưa ra các giải pháp để nâng cao chất lượng của
trò chơi dân gian cho trẻ lớp mình.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Năm học 2021-2022 tôi được phân công phụ trách lớp mẫu giáo 3-4 tuổi.
trong q trình chăm sóc giáo dục các cháu tôi đã gặp một số thuận lợi và khó
khăn sau:
2.2.1. Thuận lợi:
- Đối với nhà trường:
+ Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo nhà trường đã được đầu tư xây
dựng hệ thống phòng học và khối phịng chức năng khang trang, khn viên
trường xanh- sạch- đẹp, cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi tương đối
đầy đủ đáp ứng nhu cầu học và chơi của trẻ.

+ Ban giám hiệu và tổ chun mơn nhà trường ln khuyến khích giáo viên
tìm tịi và áp dụng các phương pháp, hình thức sáng tạo trong cơng tác chăm sóc
giáo dục trẻ. Tạo điều kiện tối đa cho giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
- Đối với giáo viên: Bản thân là giáo viên có trình độ chun mơn đại học
mầm non, có năng lực chun mơn vững vàng, có kinh nghiệm trong chăm sóc,
giáo dục trẻ nên bản thân hiểu rõ đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ 3-4 tuổi.
Giáo viên trong lớp ln đồn kết biết cùng nhau đưa ra các biện pháp tổ
chức các trò chơi dân gian nhằm phát triển tốt thể lực, trí tuệ, đạo đức cho trẻ.
- Về phía trẻ: Trẻ đi học chuyên cần chiếm tỉ lệ cao. Trẻ được phân chia
đúng độ tuổi, nhận thức của trẻ tương đối đồng đều. Trẻ ở lớp tơi mạnh dạn, tự
tin, thơng minh, thích tham gia vào các các trò chơi, đặc biệt là các trò chơi dân
gian. Trẻ thích các trị chơi dân gian .

skkn


5

- Về phía phụ huynh: Phần lớn các bậc phụ huynh ln chia sẻ với cơ giáo
về tình hình của trẻ ở nhà, quan tâm đến tình hình của trẻ khi ở trường nên
thường xuyên trao đổi với cô giáo để cùng chăm sóc trẻ tốt hơn.
2.2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trong quá trình thực hiện đề tài này tơi vẫn gặp
một số khó khăn:
- Đối với nhà trường: Hằng năm nhà trường đã bổ sung đồ dùng đồ chơi
phục vụ cho hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ nhưng chưa đồng bộ, chưa phong
phú về chủng loại.
- Đối với giáo viên: Có vốn kiến thức và hiểu biết về trò chơi dân gian
nhưng chưa thật sự phong phú. Giáo viên chưa linh hoạt và sáng tạo khi tổ chức
trị chơi dân gian cho trẻ.

- Về phía trẻ: Vẫn còn một số trẻ đi học chưa qua độ tuổi nhà trẻ nên chưa
có nề nếp trong học tập, bên cạnh đó khả năng phát triển ngơn ngữ, khả năng ghi
nhớ có chủ định cịn hạn chế. Vì vậy trẻ chưa thuộc được nhiều lời ca trong một
số trò chơi mới, bởi khi chơi trò chơi dân gian thường kết hợp với lời ca.
- Về phụ huynh: Một số phụ huynh làm nghề tự do, buôn bán, bận nhiều
công việc nên nhiều khi còn chưa chú trọng quan tâm đến việc chăm sóc và giáo
dục trẻ trong độ tuổi mầm non .
2.2.3. Kết quả của thực trạng.
Từ thực trạng trên tôi đã tiến hành khảo sát kết quả như sau:
Kết quả thực trạng ban đầu (Tháng 9/2021):
Bảng 1:
Bảng khảo sát chất lượng theo các tiêu chí khi trẻ chơi trò chơi dân gian
(Phần phụ lục Bảng 1)
Từ kết quả thực tế đạt được trên đây, là giáo viên chủ nhiệm lớp tôi luôn
băn khoăn, trăn trở với chất lượng của cháu mình. Vì vậy tơi đã đi sâu vào
nghiên cứu, tham khảo và tìm ra các giải pháp để tổ chức các trị chơi dân gian
một cách có hiệu quả nhất.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Sưu tầm lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi trẻ.
Trò chơi dân gian rất phong phú và đa dạng, khơng hẳn trị chơi nào cũng
phù hợp với trẻ mầm non. Bên cạnh đó, trong trường mầm non lại có sự phân
chia trẻ theo nhiều độ tuổi. Mỗi độ tuổi lại có mức độ nhận thức và khả năng chú
ý có chủ định khác nhau. Chính vì thế, các trị chơi cũng cần phải được lựa chọn
cho phù hợp với từng độ tuổi. Mặt khác kho tàng các trò chơi dân gian Việt Nam
vô cùng phong phú và đa dạng nhưng không phải trị chơi nào cũng phù hợp với
trẻ mầm non. Vì thế, giáo viên nên có sự cân nhắc lựa chọn cho trẻ chơi các trị
chơi có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ hiểu, mang tính giáo dục.

skkn

6

Với trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi: Khả năng quan sát ghi nhớ có chủ định và
nhận thức của trẻ cịn đơn giản dễ hứng thú nhưng nhanh chán, ngơn ngữ dần
hồn thiện. Vì vậy khi lựa chọn trị chơi dân gian giáo viên phải có sự cân nhắc
và lựa chọn những trò chơi phù hợp với trẻ đây là một việc làm cần thiết trong
quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ. Nếu giáo viên có một nguồn
trị chơi dân gian phong phú sẽ có thể dễ dàng lựa chọn được những trò chơi
phù hợp, mới lạ, kích thích trẻ hứng thú tìm tịi, khám phá tạo điều kiện cho trẻ
phát triển những năng lực khác nhau.
Khi lựa chọn các trị chơi dân gian tơi đã thực hiện theo các tiêu chí sau:
- Trị chơi dân gian cho trẻ không quá đơn giản không quá phức tạp.
- Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi dân gian dễ kiếm, dễ tìm.
- Nhằm củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ mầm non.
- Trị chơi dân gian mang tính lồng ghép ơn lại bài cũ và làm quen kiến
thức mới.
- Thu hút được sự chú ý của trẻ,gây hứng thú .
- Có sự tham gia của 100% trẻ trong lớp.
Từ những tiêu chí trên, tơi đã lựa chọn các nhóm trị chơi sau để dạy và rèn
cho trẻ ở lớp tôi như sau:
Nhóm thứ nhất đó là loại trị chơi giúp tăng cường sức khỏe, thể chất cho
trẻ như: “rồng rắn lên mây”, “dung dăng dung dẻ”, “ nhảy lò cò”, “bịt mắt bắt
dê”, “chi chi chành chành”, “kéo cưu lừa xẻ”, “cá sấu lên bờ”, “một hai ba”,
“trốn tìm”, “đi tàu hỏa”, “nhảy bao bố”, “lộn cầu vồng”, “đua thuyền”, “thả đỉa
ba ba”,…
Nhóm thứ hai đó là loại trị chơi giúp phát triển trí tuệ của trẻ em, dạy cho
trẻ biết quan sát, tính tốn, điển hình là chơi “cờ lá”, “cờ lật”, “oẳn tù tì ”,“úp lá
khoai”, “tập tầm vơng”, “thìa là thìa lảy”, “đếm sao”, “chim bay cị bay”,…
Nhóm thứ ba đó là loại trị chơi giúp trẻ khéo tay, phát huy sáng kiến, năng

khiếu thẩm mỹ cần thiết cho hiện tại và cả tương lai sau này. Là những trị chơi
mà trẻ có thể tự làm lên những đồ vật bằng vật liệu trong thiên nhiên như làm
chong chóng bằng lá dừa, nặn con trâu bằng đất sét, xếp lá dừa thành con châu
chấu, xếp lá khô thành con thuyền,…
Nhóm thứ tư là loại trị chơi mơ phỏng là những trò chơi mà trẻ bắt chước
cách sinh hoạt của người lớn như làm nhà, nấu ăn, mua bán,… Trong khi chơi,
trẻ thi nhau xem ai làm đúng, làm đẹp, làm nhanh hơn và thật sự hóa thân, nhập
vai. Nhờ đó, trẻ học được cách ứng xử của người lớn để chuẩn bị làm người sau
này.
Việc sưu tầm các trò chơi dân gian phụ thuộc vào mỗi giáo viên nhưng tơi
đã sưu tầm và lựa chọn các trị chơi ở các nguồn: sách, báo, internet, qua phụ
huynh, qua các chuyến tham quan, du lịch, các ngày lễ hội,…

skkn


7

Từ những tiêu chí trên, tơi đã lựa chọn các trò chơi sau cho trẻ lớp 3-4
tuổi: Nu na nu nống, chi chi chành chành, rồng rắn lên mây, lộn cầu vồng, oẳn
tù tì,…
Phụ lục 1: Hình ảnh tơi tổ chức các trị chơi dân gian theo nhóm nhỏ
cho trẻ chơi ở Vườn cổ tích.
Kết quả: Tơi đã sưu tầm và lựa chọn được 54 trò chơi dân gian phù hợp
với trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi lớp tôi.
2.3.2. Lập kế hoạch xây dựng các trị chơi dân gian có nội dung phù
hợp với chủ đề.
Vui chơi là hoạt động đặc trưng của trẻ ở trường mầm non. Chơi chính là
cuộc sống của trẻ. Đặc biệt là ở lứa tuổi mẫu giáo, chơi là hoạt động chủ đạo của
trẻ. Điều này được thể hiện rất rõ trong cuộc sống hằng ngày của trẻ ở trường

mầm non. Qua trò chơi trẻ được bộc lộ hết mình một cách tích cực và chủ động,
những màu sắc xúc cảm chân thực của trẻ được thể hiện. Hoạt động vui chơi đã
tạo ra sự biến đổi về chất trong tâm lí của trẻ. Tất cả các trị chơi trong lứa tuổi
này trẻ đều thích, nhưng hấp dẫn hơn cả vẫn là trò chơi dân gian. Vì trị chơi dân
gian khơng địi hỏi phức tạp mà nó đơn giản dễ chơi, trẻ tự tin hồ mình vào trị
chơi một cách vơ tư, thoải mái, số lượng tham gia khơng hạn chế. Đặc biệt hơn
trị chơi dân gian thường gắn với các bài đồng dao (có vần, có điệu). Khi tham
gia trị chơi trẻ được ca hát, nhảy múa, đối đáp...qua đó vốn từ của trẻ được
phong phú, ngơn ngữ mạch lạc. Qua trị chơi dân gian các trẻ nhút nhát, tự kỷ
được hoà đồng hơn với các bạn trong nhóm lớp. Để tổ chức tốt các trò chơi dân
gian cho trẻ mẫu giáo bản thân tơi khơng ngừng tăng cường học hỏi và tìm hiểu
qua các tài liệu Giáo dục mầm non, các cuốn hướng dẫn tổ chức trò chơi cho trẻ
mầm non hay trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam, qua các trang mạng,
qua kinh nghiệm của các ông cha từ xa xưa truyền lại để lựa chọn xây dựng kế
hoạch trò chơi dân gian sao cho phong phú, phù hợp với lứa tuổi mẫu giáo bé 34 tuổi phù hợp với chủ đề giáo dục để trẻ được khám phá chủ đề một các trọn
vẹn. Vì vậy từ khi có kế hoạch giáo dục theo chủ đề tôi đã bắt đầu chọn lọc và
hệ thống lại các trò chơi theo các chủ đề như sau:
STT Chủ đề

Trò chơi dân gian

1

Trường mầm non

Tập tầm vơng, lộn cầu vồng, trốn tìm,
oẳn tù tì ,một hai ba.

2

Bản thân

Nu nu nu nống, chum chụm, ăn cơm,
dung dăng dung dẻ, chi chi chành
chành, kéo cưu lừa xẻ.

3

Gia đình

Chi chi chành chành, nhảy bao bố, trốn
tìm, lặc cị cị, dung dăng dung dẻ, làm
chong chóng bằng lá dừa, làm nhà , nấu
ăn , mua bán.

skkn


8

4

Nghề nghiệp

Dệt vải, kéo cưu lừa xẻ, đi tàu hỏa, xếp
lá khô thành con thuyền, giã gạo.

5

Thế giới động vật

Mèo đuổi chuột, rồng rắn lên mây,
nghé ọ, phụ đồng ếch, thả chó, thi thả
chim, cắp cua bỏ giỏ, cá sấu lên bờ, thả
đỉa ba ba, chim bay cò bay, xếp lá dừa
thành con châu chấu.

6

Thế giới thực vật

Mít mật mít gai, chồng đống chồng đe,
gieo hạt, đúc cây dừa chừa cây mỏng,
thi dưa hấu, úp lá khoai.

7

Phương tiện giao thông

Dung dăng dung dẻ, một hai ba, đua
thuyền.

8

Các hiện tượng tự nhiên

Đếm sao, hát chuyền sỏi, chong chóng,
bong bóng nước.

9

Quê hương- Đất nước- Cờ lá, cờ lật, Cướp cờ, kể chuyện,
Bác Hồ
chùm nụ, bịt mắt bắt dê, kéo co.

Khi đã lập được kế hoạch tôi thường xuyên bám sát kế hoạch để cho trẻ
làm quen và rèn luyện cho trẻ. Đặc biệt đối với những trẻ nhút nhát, trầm cảm,
tôi luôn tìm cách để lơi cuốn trẻ tham gia vào trị chơi. Bản thân ln tự rèn
luyện mình trong chun mơn nghiệp vụ, trau dồi kiến thức kĩ năng và biết sáng
tạo trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ.
Kết quả: Từ việc hệ thống phân loại các trị chơi phù hợp với chủ đề tơi
thấy rất dễ dàng cho các hoạt động trong năm học và các năm tiếp theo tơi
khơng cịn khó khăn khi lựa chọn các trò chơi cho phù hợp với hoạt động và chủ
đề nữa. Trong năm qua tôi đã sưu tầm cho mình được 54 trị chơi dân gian và đã
tổ chức cho trẻ chơi được 30 trò chơi dân gian trong năm học 2021-2022.
2.3.3. Chuẩn bị đủ mọi điều kiện trước khi tổ chức cho trẻ tham gia các
trò chơi dân gian.
Trước khi tổ chức chơi các trò chơi dân gian cho trẻ cô giáo cần nắm vững
tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi mình đang phụ trách để lựa chọn trị chơi phù hợp
với trẻ. Mặt khác cơ giáo cần nghiên cứu và nắm vững nội dung chơi, luật chơi
của trị chơi mà mình đang lên kế hoạch cho trẻ chơi, cần tìm hiểu từng cá nhân
trẻ để tổ chức phân vai chơi cho hợp lý. Trò chơi dân gian thu hút được nhiều trẻ
chơi. Vậy muốn tổ chức các trị chơi dân gian có kết quả cần nắm tốt các bước
sau:
*Chuẩn bị tâm thế cho trẻ:
Cô giáo cần chuẩn bị tâm thế cho trẻ an tâm, thoải mái, mạnh dạn, tự tin và
tích cực tham gia vào trị chơi, như vậy trò chơi sẽ diễn ra một cách thuận lợi và
thu được kết quả cao.

skkn

9

Trước tiên cơ trị chuyện, gây hứng thú để trẻ hào hứng tò mò muốn khám
phá và chơi trò chơi cùng các bạn, một số trị chơi dân gian có thể kết hợp thi
đua giữa các trẻ để giúp trẻ cố gắng phấn đấu hồn thành tốt trị chơi dân gian
đó.
Ví dụ: Chủ đề Thế giới động vật với trị chơi “Mèo đuổi chuột” tôi đã tạo
hứng thú cho trẻ bằng cách trị chuyện về một số con vật ni trong gia đình, kể
đến con mèo, đưa ra câu đố, nhà bạn nào nuôi mèo và nuôi mèo trong gia đình
để làm gì? (để bắt chuột ạ) vậy thì ngày hơm chúng mình đóng vai thành những
chú mèo và chú chuột để cùng nhau chơi trò chơi này nhé, trẻ đươc lựa chọn vai
chơi theo ý thích của trẻ, cơ giáo là người đồng hành và cùng chơi với trẻ.
*Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi hấp dẫn phù hợp với trò chơi:
Đồ chơi là những phương tiện vật chất dùng trong khi chơi nhằm giúp trẻ
thỏa mãn nhu cầu chơi của mình, mặt khác là cơng cụ giúp giáo viên phát huy
vai trò của hoạt động vui chơi đối với sự phát triển giáo dục của trẻ nhỏ. Mà đồ
chơi của các trị chơi dân gian vơ cùng phong phú và đa dạng mang tính đặc
trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi. Tổ chức cho cả lớp chơi
một trị chơi nào đó nhằm gây hứng thú cho trẻ và quan sát biểu hiện của trẻ mới
vào lớp để kích thích sự sáng tạo, ham học hỏi của những trẻ hiếu động. Ngoài
những đồ chơi hấp dẫn do nhà trường mua sắm phục vụ cho các cháu tơi cịn tận
dụng thời gian rảnh của mình để làm ra nhiều đồ dùng đồ chơi từ những nguyên
vật liệu phế thải như các loại chai nhưa, hộp sữa chua,...được phụ huynh cùng
các cháu mang đến lớp để cùng cô làm nên những đồ dùng đồ chơi ngộ nghĩnh
cho trẻ chơi được diễn ra và đạt hiệu quả.
Phụ lục 2: Hình ảnh một số đồ dùng cơ làm cho trẻ để phục vụ các trò
chơi dân gian cho trẻ chơi .
*Lựa chọn địa điểm phù hợp để tổ chức trị chơi dân gian cho trẻ.

Khơng gian chơi trị chơi dân gian rất quan trọng khi tổ chức trò chơi, mỗi
một trị chơi cần có một khơng gian rộng hẹp khác nhau, mặt khác do tâm sinh
lý của trẻ mầm non rất thích thay đổi khơng gian chơi. Việc thay đổi không gian
chơi sẽ làm tăng hứng thú chơi của trẻ, giúp trẻ tăng cường khả năng tìm tịi,
khám phá, thích nghi cho trẻ. Với mỗi khơng gian chơi khác nhau, trẻ đều có dự
định chơi khác nhau sao cho phù hợp. Chính điều đó đã giúp trẻ phát triển trí
tưởng tượng, trẻ được làm những điều mà trẻ muốn. Tận dụng được không gian
chơi, tăng cường các cơ hội chơi cho trẻ.
Mỗi trị chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những
trị chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người tham gia
chơi lớn và đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng, có những trị chơi chỉ
cần một góc sân, phịng nhỏ.
Để sử dụng khơng gian cho trẻ chơi các trò chơi dân gian, người giáo viên
cần khảo sát và phân loại được không gian chơi gắn liền với các loại trò chơi, từ

skkn


10

đó lập kế hoạch tổ chức các trị chơi dân gian trong chủ đề cho phù hợp theo các
bước:
Bước 1: Quan sát không gian chơi để nắm được các vị trí chơi cho trẻ từ
đó có thể tổ chức theo những hình thức nào: Nhóm nhỏ, nhóm lớn, cá nhân hay
tổ chức tập thể, khơng gian chơi đó có thể cho trẻ chơi các trò chơi tĩnh hay
động.
Bước 2: Xác định các vị trí tổ chức chơi cho trẻ sao cho mỗi vị trí trẻ chơi
đều có sự giám sát của cơ để đảm bảo an tồn cho trẻ.
Bước 3: Tổ chức cho trẻ chơi.
Bước 4: Rút kinh nghiệm sau khi trẻ chơi, điều chỉnh các nội dung, hình

thức chơi nếu thấy không gian chơi chưa phù hợp. Giáo viên có thể tổ chức cho
trẻ chơi luân phiên, thay đổi các vị trí để trẻ chơi được nhiều nhất, hứng thú
nhất.
Ví dụ: Những trị chơi cần diện tích rộng như:
Chủ đề Quê hương- Đất nước- Bác Hồ với trò chơi "Kéo co"; Chủ đề Thế
giới động vất với trò chơi "Rồng rắn lên mây"; Chủ đề Quê hương- Đất nướcBác Hồ với trò chơi "Bịt mắt bắt dê”; Chủ đề Thế giới động vật với trị chơi
"Mèo đuổi chuột".
Tơi phải tìm khơng gian rộng cho trẻ khơng có nhiều cây để tổ chức chơi
cho trẻ, tôi đứng ở trung tâm để quan sát trẻ chơi, khi chơi xong tơi có thể nhận
xét được tất cả mọi trẻ.
Phụ lục 3: Hình ảnh tôi đang sử dụng không gian rộng tổ chức chơi trò
chơi “Mèo đuổi chuột” trong chủ đề Thế giới động vật là kết quả của 4
bước
Ví dụ: Những trị chơi cần diện tích nhỏ như "Chi chi chành chành" trong
chủ đề Gia đình, "Tập tầm vơng" trong chủ đề Trường mầm non, “Nu na nu
nống” trong chủ đề Bản thân, chia trẻ thành các nhóm nhỏ để chơi, phân nhóm
theo khả năng của trẻ nhóm trẻ vượt trội, nhóm trẻ cịn yếu, động viên khích lệ
trẻ khi chơi.
Phụ lục 4: Hình ảnh tơi đang sử dụng khơng gian hẹp tổ chức chơi trò
chơi “Chi chi, chành chành” trong chủ đề Gia đình
Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của
từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ
chơi.
Kết quả: Việc chuẩn bị đủ mọi điều kiện trước khi tổ chức cho trẻ tham
gia các trò chơi dân gian đã đem lại hiệu quả cao 95% trẻ hứng thú tham gia vào
trò chơi.
2.3.4. Dạy trẻ học thuộc lời ca trong các trò chơi dân gian.
Một đặc điểm đặc trưng của trò chơi dân gian đó là khi chơi trẻ khơng bao
giờ chỉ thực hiện các vận động của mình mà chúng thường vừa chơi vừa kết hợp

skkn


11

với lời ca hát hoặc đọc lời đồng dao nào đó. Các bài đồng dao đó khiến cho
khơng khí chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn, trẻ dễ chơi hơn. Mỗi một bài đồng dao
nào cũng có ý nghĩa, phù hợp với tư duy hồn nhiên của trẻ.
Để dạy trẻ học thuộc lời ca tôi tận dụng mọi thời điểm trong ngày để dạy
trẻ. Với các hình thức tơi ghi băng những lời ca và mở cho trẻ nghe hoặc đọc
trực tiếp cho trẻ nghe.
Sau đây là lời ca mới của một số trị chơi dân gian của vùng Thanh Hố mà
tơi đã dạy cho trẻ.
Ví dụ 1: Trị chơi “Lặc cị cị” trong chủ đề gia đình
Lặc cị cị/ Mị cuốc cuốc/ Cò chân trước/ Cuốc chân sau/ cùng rủ nhau/
Sang đây chơi/ Ngồi đây hát/ Mỏ dính cát/ Thì xuống sơng/ Bùn dính lơng/ Thì
đi rửa/ Chân dẫm lúa/ Cù keo à ập/
Ví dụ 2: Trị chơi “Dệt vải” trong chủ đề nghề nghiệp
Dích dắc dích dắc/ Khung cửi mắc go/ Xâu go từng sợi/ Chân thì đạp vội/
Chân thì đạp vàng/ Mặt vải mịn màng/ Đến mai trời nắng/ Đem ra mà phơi/ Đến
mai đẹp trời/ Đem ra mà phơi/ Dích da dích dắc.
Ví dụ 3: Trị chơi “Giã gạo” trong chủ đề Nghề nghiệp
Giã chày một/ Hột gạo vàng/ Sang chày đơi/ Đơi thóc mẩy/ Giã chày bẩy/
Đầy chầy ba/ Các cô nhà ta/ Đi ra mà giã.
Ví dụ 4: Trị chơi “Chi chi chành chành” trong chủ đề Bản thân
Chi chi chành chành/ cái đanh thổi lửa/ con ngựa đứt cương/ ba vương
ngũ đế….” [5]. Câu hát chẳng có ý nghĩa rõ ràng thế nhưng khi thiếu đi câu hát
thì trị chơi khơng thể diễn ra được.
Trị chơi dân gian chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao.
Chính vì vậy, tơi thường cho trẻ làm quen với lời đồng dao của các trò chơi dân

gian trước khi hướng dẫn trẻ chơi vào các thời điểm trong ngày của trẻ như: hoạt
động chiều, hoạt động ngồi trời.
Một ưu thế của trị chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả
những ai muốn chơi. Khơng bao giờ trị chơi dân gian quy định số người chơi
nhất định. Vì vậy tơi ln khuyến khích, động viên tất cả các trẻ tham gia chơi
càng đông càng vui. Nếu chơi “Bịt mắt bắt dê”, mỗi khi có một người vào thêm,
vịng chỉ rộng ra một chút chứ trị chơi khơng thay đổi. Cịn trị chơi “Rồng rắn
lên mây” thì thêm một người, “cái đuôi” sẽ dài ra một chút và tất cả mọi người
đều được chơi, được chạy như nhau. Những trò chơi “Thả đỉa ba ba”, “Chi chi
chành chành”, “Nhảy lò cò” cũng tương tự như vậy. Trong khi chơi, mọi trẻ đều
bình đẳng như nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ, chơi không đúng luật chơi, chen lấn các
bạn khác sẽ bị tập thể phê phán, loại trừ bằng cách khơng cho chơi chung. Qua
đó tinh thần tập thể của các trẻ được nâng lên rất nhiều.
Phụ lục 5: Hình ảnh tôi đang dạy trẻ học thuộc lời ca trong các trò chơi
dân gian ở hoạt động chiều.

skkn


12

Kết quả: Từ việc dạy trẻ thuộc lời đồng dao, tơi tổ chức cho trẻ chơi các
trị chơi tương ứng với lời đồng dao đó. Vì thế mà trẻ rất hứng thú và tích cực
tham gia trị chơi, việc động viên tất cả các trẻ tham gia vào trò chơi giúp trẻ có
tính đồn kết u thương nhau, sự tự tin can đảm, tinh thần tập thể được nâng
cao 100% trẻ tham gia vào trị chơi dân gian nói riêng do tơi tổ chức.
2.3.5. Tổ chức các trị chơi dân gian phù hợp với từng hoạt động.
Các hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế,
hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Việc đưa trị chơi dân gian vào
mọi lúc mọi nơi không phải là lúc nào cũng bắt trẻ chơi những trò chơi dân gian

như vậy dễ gây nhàm chán cho trẻ. Do vậy yêu cầu người giáo viên phải thật sự
linh hoạt lồng ghép biết tích hợp vào các hoạt động hàng ngày cho trẻ có thể
chơi mở đầu dẫn dắt vào các hoạt động, giữa hoạt động và kết thúc hoạt động, tổ
chức lồng ghép vào các ngày hội, ngày lễ. Chính vì vậy chúng ta nên lựa chọn
những trị chơi phù hợp với tính chất từng hoạt động để việc tổ chức trò chơi dân
gian cho trẻ đạt hiệu quả.
Trị chơi dân gian cũng có khác biệt với tính chất các hoạt động do vậy
khi lựa chọn các trị chơi dân gian cho trẻ tơi thực hiện theo các tiêu chí sau:
* Với hoạt động ngồi trời: Đối với hoạt động này: Khi tổ chức các hoạt
động vui chơi ngồi trời tơi tận dụng địa điểm hoạt động rộng và thống mát vì
vậy tơi ln lựa chọn những trò chơi dân gian giúp phát triển các tố chất vận
động, mang tính tập thể cao và nó cịn lơi cuốn trẻ tham gia một cách hứng thú,
tích cực bằng tiếng cười của tất cả trẻ tham gia chơi như trò chơi: “Cướp cờ”
trong chủ đề Quê hương- Đất nước- Bác Hồ, “Mèo đuổi chuột” trong chủ đề
Thế giới động vật ,“Rồng rắn lên mây” trong chủ đề Thế giới động vật, “Bịt mắt
bắt dê” trong chủ đề Quê hương- Đất nước- Bác Hồ, “Lặc cò cò” trong chủ đề
Gia đình , “Lộn cầu vồng ” trong chủ đề Trường mầm non, …
Với các trò chơi vui nhộn mang tính tập thể mà tơi đã lựa chọn cho trẻ lớp
tơi được chơi khi ra hoạt động ngồi trời đã góp phần khơng nhỏ trong việc tạo
bầu khơng khí sơi động ngoài trời. Điều này dễ thấy khi đến sân trường trong
giờ hoạt động ngồi trời, ta sẽ có cảm giác như trở về tuổi thơ với những nhóm
trẻ tụm năm tụm bảy chơi các trò chơi dân gian.
Phụ lục 6: Hình ảnh tơi tổ chức trị chơi dân gian “Rồng rắn lên mây”
trong chủ đề Thế giới động vật ở hoạt động ngồi trời.
* Với hoạt động góc: Đây là một hoạt động diễn ra trong không gian hẹp
nên tôi đã lựa chọn và tổ chức cho trẻ được chơi các trị chơi theo nhóm nhỏ
như: “Nu na nu nống” trong chủ đề Bản thân, “Kéo cưu lừa xẻ” trong chủ đề
Nghề nghiệp, “Chi chi chành chành” trong chủ đề Bản thân,…
Phụ lục 7: Hình ảnh tơi tổ chức trò chơi dân gian: “Kéo cưa lừa xẻ”
trong chủ đề Bản thân , “Chi chi chành chành” trong chủ đề Gia đình ở

hoạt động góc .

skkn


13

* Với hoạt động chiều: nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát
triển nhận thức cho trẻ như: “Tập tầm vông” trong chủ đề Trường mầm non,
“Đếm sao” trong chủ đề Các hiện tượng tự nhiên, “Gieo hạt” trong chủ đề Thế
giới thực vật, “Nu na nu nống” trong chủ đề Bản thân,…
Phụ lục 8: Hình ảnh tơi tổ chức chơi trị chơi Nu na nu nống trong chủ
đề bản thân ở hoạt động chiều.
* Trò chơi dân gian trong ngày hội ngày lễ.
- Hàng năm nhà trường có tổ chức các ngày hội ngày lễ như: “Ngày hội trẻ
đến trường” trong chủ đề Trường mầm non, “Tết trung thu” trong chủ đề Bản
thân, “ngày 20-11” trong chủ đề Nghề nghiệp, “8-3” trong chủ đề thế giới thực
vật, …Các ngày hội ngày lễ được tổ chức long trọng với phần lễ và phần hội.
Thường trong phần lễ trẻ ít được hoạt động mà chủ yếu ngồi theo lớp nghe đọc
diễn văn kỉ niệm, phát biểu. Phần hội trẻ được tham gia múa hát và chơi các trò
chơi, đặc biệt là trò chơi dân gian, khiến trẻ rất hào hứng và thích thú.
Ví dụ: “Ngày hội trẻ đến trường” trong chủ đề Trường mầm non sau phần
lễ, tôi tổ chức cho trẻ trong lớp chơi tích hợp nhiều trị chơi dân gian theo nhóm
nhỏ : Tập tầm vơng, Trốn tìm, Oẳn tù tì, Một hai ba, Lộn cầu vồng … Có trị
chơi theo tập thể tích hợp với các chủ đề khác như: mèo đuổi chuột, bịt mắt bắt
dê, rồng rắn lên mây trong chủ đề Thế giới động vật. Cũng có trị chơi thi đua
với các lớp như: Kéo co, nhảy bao bố, cướp cờ,...
Kết quả: Việc tổ chức trị chơi dân gian phù hợp với tính chất của từng
hoạt động giúp trẻ lớp tôi hứng thú giúp trẻ được thỏa mãn nhu cầu vui chơi
không bị nhàm chán bên cạnh đó phát triển nhận thức cho trẻ, phát triển ngôn

ngữ, cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ năng
sử dụng đồ dùng đồ chơi kỹ năng quan sát, so sánh ghi nhớ có chủ định 95% trẻ
tích cực khi được tham gia chơi ở mọi hoạt động.
2.3.6. Giải pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh trong
việc tổ chức các trò chơi dân gian đến với trẻ.
Những gì trẻ học được trong những năm tháng tuổi thơ sẽ tạo một nền tảng
vững chắc cho trẻ khi trưởng thành, điều này cho chúng ta thấy ý nghĩa lớn lao
và tầm quan trọng của giáo dục mầm non và để hình thành, phát triển tồn diện
về mọi mặt thì trách nhiệm giáo dục trẻ khơng chỉ có nhà trường mà đồng thời
phải có cả sự tham gia của gia đình trẻ.
Điều lệ trường mầm non theo Thơng tư 52/2022/TT-BGDVĐT cũng đã
nêu rõ, nhà trường phải có trách nhiệm chủ động phối hợp với gia đình để thực
hiện mục tiêu, nguyên lý giáo dục, điều này cho thấy ngành giáo dục đã xác định
rõ và rất coi trọng vấn đề phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục,
đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của nhà trường và của giáo viên
[6]. Công tác phối hợp nhà trường với gia đình có ý nghĩa quan trọng đối với
chất lượng giáo dục trẻ. Kết quả chăm sóc giáo dục trẻ phụ thuộc một phần rất
lớn vào việc chia sẻ trách nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ giữa trường mầm non với

skkn


14

gia đình để góp phần giúp trẻ phát triển tồn diện. Chính vì vậy ngay trong cuộc
họp phụ huynh đầu năm tôi đã tổ chức cho phụ huynh thành lập ban chấp hành
phụ huynh của lớp và xây dựng kế hoạch hoạt động. Tôi sưu tầm và thống kê
các loại trị chơi dân gian, thơng qua ban chấp hành để thống nhất, qua đó ban
chấp hành tổ chức cuộc họp phụ huynh và triển khai tới tất cả các bậc phụ huynh
trong lớp 3 lần/năm (Đầu năm, giữa năm, cuối năm).

Mỗi giai đoạn tôi tham mưu với BGH nhà trường và kết hợp với ban chấp
hành phụ huynh tổ chức hội thi “Bé với trò chơi dân gian” tại lớp mình, tơi mời
tất cả các phụ huynh trong lớp cùng tới dự để cổ vũ, động viên các bé và trao
giải thưởng cho các đội. (Phụ huynh nào không đến được có thể xem qua nhóm
zalo riêng của lớp).
Tuyên truyền và vận động phụ huynh cùng tham gia sưu tầm các trị chơi
dân gian có nội dung phù hợp với trẻ, sưu tầm, thu gom các nguyên-vật liệu sẵn
có của địa phương, nguyên vật liệu phế thải đề làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo
cho trẻ, ủng hộ về kinh phí, vật chất cũng như tinh thần cho lớp và giành nhiều
thời gian quan tâm, chăm sóc, gần gũi cùng chơi các trị chơi dân gian với trẻ.
Cơ giáo thường xuyên gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh về tình hình sức
khoẻ, cũng như kết quả học tập, vui chơi của trẻ. Thơng qua đó để giáo viên và
phụ huynh nắm bắt cụ thể và điều chỉnh kế hoạch tổ chức các hoạt động cho trẻ.
Phụ lục 9: Hình ảnh tơi đang giới thiệu sách “Tuyển tập 1001 trị chơi
dân gian cho trẻ mầm non” cho phụ huynh.
Kết quả: 100% phụ huynh cùng tham gia phối hợp với cô giáo trong việc
sưu tầm các trò chơi dân gian cho trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
* Đối với hoạt động giáo dục: Qua một thời gian áp dụng một số giải pháp
tổ chức các hoạt động trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi tơi nhận thấy ở
trẻ đã có sự tiến bộ rõ rệt.
Kết quả tháng 4 năm 2022:
Bảng 2:
Bảng khảo sát chất lượng theo các tiêu chí khi trẻ chơi trị chơi dân
gian tháng 4/2022 ( Phần phụ lục Bảng 2)
Qua bảng khảo sát so với đầu năm học nhận thấy rõ sự khác biệt: Số lượng
các cháu hứng thú tham gia vào các trò chơi tăng, trẻ nhớ tên các trò chơi dân
gian, thuộc lời ca trong trò chơi và thành thạo chơi, sử dụng đồ dùng phù hợp
với trò chơi dân gian đạt 90%. Tôi rất vui mừng trước kết quả cuối năm học mà

trẻ đã đạt được.
* Đối với bản thân: Việc áp dụng một số giải pháp tổ chức các hoạt động
trị chơi cho trẻ tơi đã rút ra bài học như sau:

skkn


15

- Một là: Đi sâu nghiên cứu nắm bắt tâm lý của từng trẻ, hiểu được tầm
quan trọng của việc tổ chức các trò chơi dân gian nhằm phát triển thể lực cho trẻ
là rất cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển tồn diện
của trẻ, từ đó tìm ra phương pháp giúp cho trẻ hứng thú chơi trò chơi dân gian.
- Hai là: Biết sưu tầm lựa chọn các trò chơi vận động, các hình thức tổ chức
các trị chơi dân gian gây hứng thú để khuyến khích trẻ tích cực tham gia đạt
hiệu quả cao.
- Ba là: Có khả năng sáng tạo trong sáng tác lời ca và làm đồ chơi phù hợp
với các trò chơi dân gian.
- Bốn là: Cần phải biết kết hợp với phụ huynh trong việc tổ chức các trò
chơi dân gian cho trẻ một cách chủ động linh hoạt, có nhiều phương pháp hình
thức tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ đạt hiệu quả.
Từ đây tôi cảm thấy rất vui và phấn khởi khi mình đã đưa ra được những
biện pháp để giúp các cháu hứng thú hoạt động hơn.
* Đối với đồng nghiệp: Từ kết quả đạt được của lớp tôi khi áp dụng các
giải pháp tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ thì các giáo viên trong nhà trường
rất ủng hộ và đã áp dụng cho nhóm lớp của mình. Như vậy tất cả các giáo viên
đều hiểu được tầm quan trọng của việc tổ chức các trò chơi dân gian nhằm phát
triển thể lực cho trẻ là rất cần thiết và có ý nghĩa vơ cùng quan trọng đối với sự
phát triển toàn diện của trẻ.
* Đối với trẻ: Biết thể hiện tình cảm giao lưu giữa bạn bè, giữa trẻ và cơ,

thích chơi cùng bạn và biết được nhiệm vụ của mình và bạn trong khi chơi, có
thái độ tự giác cùng bạn đến góc chơi, hứng thú trong khi chơi và có ý thức giữ
gìn đồ dùng, đồ chơi. Biết chia sẻ phân vai chơi cùng nhau một cách hòa đồng
hơn.
- Về hứng thú hoạt động cũng như khả năng tiếp thu của trẻ khi chơi các trò
chơi dân gian 100% trẻ rất hứng thú và yêu thích say mê các trị chơi dân gian,
khi đọc và diễn tả các bài đồng giao các bé rất thích và học thuộc rất nhanh. Khi
chơi các trò chơi dân gian trẻ thấy thoải mái, tự tin, tự nhiên và cũng rèn luyện
cho những cháu nhút nhát hòa đồng với các bạn trong nhóm, lớp.
- 100% trẻ được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết về các
trò chơi dân gian trò chơi vận động, các phong tục truyền thống của dân tộc.
- Qua việc thường xuyên được tham gia vào các trị chơi dân gian thì nhận
thức và thể lực của các trẻ trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt trẻ nhanh nhẹn,
năng động, tự tin và hồn nhiên, mạnh dạn trong giao tiếp với mọi người.
- Trò chơi dân gian còn giúp các trẻ trong lớp tơi thêm gắn bó với nhau,
nâng cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể của trẻ.
- Thực hiện tốt đều đặn việc tổ chức các trò chơi dân gian và lồng ghép vào
các hoạt động hàng ngày cho trẻ .

skkn


16

- Khi lồng ghép các trò chơi dân gian vào trong các tiết học trẻ rất say sưa
hứng thú và tiết học đạt kết quả cao, trẻ không thấy mệt mỏi mà cảm thấy sảng
khoái sau giờ học.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
- Trị chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ

nhỏ. Trò chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần
nâng cao nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ, giúp trẻ
trở thành những người lao động tài giỏi trong tương lai.
- Những trẻ chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi
thường cũng chính là những đứa trẻ thông minh, tháo vát và biết tổ chức trong
cuộc sống.
- Cần phải tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian để phát triển ở trẻ tinh
thần tập thể, biết nhường nhịn bạn bè, biết giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm của
mình với bạn khác.
- Khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ giáo viên cần tìm hiểu kỹ cách chơi,
luật chơi và chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết để tiến hành trị chơi.
- Những kinh nghiệm của tơi rất đơn giản, giáo viên có thể dễ dàng thực
hiện.
- Một số giáo viên và cả phụ huynh học sinh trong trường đã áp dụng kinh
nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian và đạt được
kết quả tốt.
- Bằng việc tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi dân gian, tơi đã giúp trẻ được
thỏa mãn nhu cầu vui chơi, đồng thời bảo tồn được một di sản văn hóa tốt đẹp
của dân tộc.
*Bài học kinh nghiệm: Như vậy việc áp dụng một số giải pháp tổ chức các
hoạt động trị chơi cho trẻ tơi đã rút ra bài học như sau:
- Một là: Đi sâu nghiên cứu nắm bắt tâm lý của từng trẻ, hiểu được tầm
quan trọng của việc tổ chức các trò chơi dân gian nhằm phát triển thể lực cho trẻ
là rất cần thiết và có ý nghĩa vơ cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện
của trẻ, từ đó tìm ra phương pháp giúp cho trẻ hứng thú chơi trò chơi dân gian.
- Hai là: Biết sưu tầm lựa chọn các trị chơi vận động,các hình thức tổ chức
các trò chơi dân gian gây hứng thú để khuyến khích trẻ tích cực tham gia đạt
hiệu quả cao.
- Ba là: Có khả năng sáng tạo trong sáng tác lời ca và làm đồ chơi phù hợp
với các trò chơi dân gian.

- Bốn là: Cần phải biết kết hợp với phụ huynh trong việc tổ chức các trò
chơi dân gian cho trẻ một cách chủ động linh hoạt, có nhiều phương pháp hình
thức tổ chức các trị chơi dân gian cho trẻ đạt hiệu quả.

skkn


17

Từ đây tôi cảm thấy rất vui và phấn khởi khi mình đã đưa ra được những
biện pháp để giúp các cháu hứng thú hoạt động hơn.
3.2. Kiến nghị.
Nhận thức được tầm quan trọng của trò chơi dân gian trong đời sống tâm
hồn trẻ thơ. Bản thân tôi xin mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị sau:
+ Đối với Phòng giáo dục: Trang cấp tài liệu, tập huấn các hình thức tổ
chức các trị chơi dân gian cho đội ngũ giáo viên, Phòng nên lập trang web về
trò chơi dân gian nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của trò
chơi dân gian trong đời sống trẻ thơ.
+ Đối với nhà trường: Cần tạo điều kiện cho chị em học hỏi, sưu tầm thêm
các trò chơi mới và hình thức tổ chức các trị chơi dân gian ở các trường bạn qua
các buổi sinh hoạt chuyên đề, dự giờ góp ý. Vào các ngày hội, ngày lễ như 8/3,
20/10, 20/11,... Tăng cường đưa các trò chơi dân gian vào dưới hình thức tổ
chức các hội thi như: Hội thi “Bé với các trò chơi dân gian”,..
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân áp dụng vào việc tổ chức các
trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi. Qua đây tôi rất mong Ban giám hiệu
và bạn bè đồng nghiệp đóng góp ý kiến cho tơi để tơi có được bài học kinh
nghiệm làm cẩm nang cho mình, nhằm thu được kết quả cao trong cơng tác
chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và đặc biệt là việc tổ các trò chơi dân gian cho
trẻ nói riêng.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA THỦ
Nga Bạch, ngày 08 tháng 04 năm 2022
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
Hiệu trưởng
kinh nghiệm của mình viết, khơng sao
chép nội dung của người khác.
Người viết

Phạm Thị Nguyệt

Khương Thị Quỳnh

skkn


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Chương trình giáo dục mầm non theo thông tư 28, Nxb. Giáo dục Việt
Nam.
[2]. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo bé
(3-4 tuổi). Theo Thông tư 51/2020/TT - BGDĐT Ngày 31/12/2020 sửa đổi, bổ
sung một số nội dung của chương trình giáo dục mầm non.
[3].Tâm lý học trẻ em -tác giả Nguyễn Ánh Tuyết.
[5]. Tuyển tập thơ ca, truyện kể, câu đố cho trẻ mầm non theo chủ đề. (Thúy
Quỳnh - Phương Thảo tuyển chọn. Nxb. Giáo dục Việt Nam.
[6]. Điều lệ trường mầm non theo Thông tư 52/2020/TT-BGDVĐT.

skkn

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH
VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Khương Thị Quỳnh
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường Mầm non Nga Bạch
Cấp đánh giá
xếp loại
TT

Tên đề tài SKKN

1.

Một số giải pháp tổ chức trò
chơi dân gian cho trẻ 3-4 tuổi
ở trường mầm non Nga Bạch

Kết quả
đánh giá
xếp loại

(Ngành GD
cấp huyện/tỉnh; (A, B, hoặc
Tỉnh...)
C)
Cấp huyện

skkn

A

Năm học
đánh giá
xếp loại

2021-2022


PHỤ LỤC
MỘT SỐ GIẢI PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI DÂN GIAN CHO
TRẺ 3-4 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON NGA BẠCH
1.Bảng 1: Bảng khảo sát chất lượng theo các tiêu chí khi trẻ chơi trò chơi
dân gian tháng 9/2021.
TT

Nội dung khảo sát

1

Trẻ nhớ tên các trị chơi
dân gian
Cháu có kiến thức,kỹ
năng chơi
Trẻ thuộc lời ca các trò
chơi dân gian
Biết phối hợp với bạn
trong khi chơi
Chơi đúng quy tắc, luật
của từng trò chơi

Trẻ hứng thú khi tham
trò chơi dân gian

2
3
4
5
6

Tổng
số trẻ

Trẻ đạt
Đạt
%

Trẻ chưa đạt
Chưa đạt
%

35

18

51,4 %

17

48,6 %

35

16

45,6%

19

54,4%

35

15

42,9 %

20

57,1%

35

17

48,6%

18

51,4%

35

17

48,6%

18

51,4%

35

16

45,6 %

19

54,4%

2. Bảng 2: Bảng khảo sát chất lượng theo các tiêu chí khi trẻ chơi trò chơi
dân gian tháng 4/2022.
TT

Nội dung khảo sát

1

Trẻ nhớ tên các trị chơi
dân gian

Cháu có kiến thức,kỹ
năng chơi
Trẻ thuộc lời ca các trò
chơi dân gian
Biết phối hợp với bạn
trong khi chơi
Chơi đúng quy tắc, luật
của từng trò chơi
Trẻ hứng thú khi tham
trò chơi dân gian

2
3
4
5
6

Tổng
số trẻ

Trẻ đạt
Đạt
%

Trẻ chưa đạt
Chưa đạt
%
2

35

33

94,2 %

35

33

94,2%

35

33

94,2 %

2

5,8 %

35

34

97,1 %

1

2,9 %

35

34

97,1 %

1

2,9 %

35

35

100%

skkn

2

0

5,8%
5,8%

0%


HÌNH ẢNH MINH HỌA CÁC GIẢI PHÁP

Phụ lục 1: Hình ảnh tơi tổ chức trị chơi dân gian theo nhóm nhỏ cho trẻ
chơi ở Vườn cổ tích.

skkn


Phụ lục 2: Hình ảnh một số đồ dùng cơ làm cho trẻ để phục vụ các trò chơi
dân gian cho trẻ chơi.

skkn


Phụ lục 3: Hình ảnh tơi đang sử dụng khơng gian rộng tổ chức chơi trò chơi
“Mèo đuổi chuột” trong chủ đề Thế giới động vật là kết quả của 4 bước.

Phụ lục 4: Hình ảnh tơi đang sử dụng khơng gian hẹp tổ chức trị chơi
“Chi chi chành chành” trong chủ đề Gia đình.

skkn