Để phát huy vai trị của nơng dân trong phát triển kinh tế
- xã hội, xây dựng nông thôn mới
15:29' 24/1/2015
TCCSĐT - Để nơng dân phát huy vai trị chủ thể trong phát triển kinh tế - xã
hội, xây dựng nông thôn mới, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp đối với
nơng dân nói riêng cũng như chính quyền và các cấp hội nơng dân nói
chung.
Nhóm giải pháp đối với nông dân
Thứ nhất, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nhân dân nhận thức
đúng đắn, đầy đủ về vai trị chủ thể trong sự nghiệp cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa nơng nghiệp, nơng thơn, chủ thể của chương
trình xây dựng nông thôn mới. Cụ thể là tuyên truyền để người
nơng dân nhận thức đầy đủ về các vai trị: chủ thể tích cực tham
gia vào q trình xây dựng quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây
dựng nông thôn mới; chủ thể tham gia xây dựng kết cấu hạ tầng
kinh tế - xã hội ở nông thôn; chủ thể trực tiếp trong phát triển kinh
tế và tổ chức sản xuất của tiến trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
nơng nghiệp, nơng thơn; chủ thể tích cực, sáng tạo trong xây dựng
và gìn giữ đời sống văn hố - xã hội, mơi trường ở nơng thơn; nhân
tố góp phần quan trọng vào xây dựng hệ thống chính trị - xã hội
vững mạnh, bảo đảm an ninh, trật tự xã hội ở cơ sở. Cần có các
hình thức tơn vinh tấm gương nơng dân điển hình, tiên tiến trong
các phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, phong
trào xây dựng nơng thơn mới và xây dựng gia đình văn hóa.
Thứ hai, tích cực đẩy mạnh đào tạo nghề nơng cho nơng dân bằng
nhiều hình thức. Các cấp chính quyền cần tiếp tục cụ thể hóa chiến
lược và chính sách đào tạo nghề cho nông dân một cách thiết thực
và hiệu quả: mở rộng các hình thức đào tạo nghề thông qua hệ
thống khuyến nông, các tổ chức dạy nghề của Hội Nông dân Việt
Nam và các tổ chức khác; hỗ trợ các cộng đồng nông thôn xây
dựng chương trình dạy nghề và cung cấp thơng tin cho lao động
nông thôn; đào tạo ngắn ngày ngay tại doanh nghiệp; đào tạo theo
hợp đồng giữa doanh nghiệp với cơ sở đào tạo, nhưng học viên học
nghề là do yêu cầu của các doanh nghiệp. Đồng thời, mở các buổi
hội thảo, tọa đàm về kinh tế nông nghiệp, giới thiệu các sản phẩm
khoa học công nghệ hiện đại cho nông dân, cập nhật kiến thức mới
về nông nghiệp cho nơng dân.
Thứ ba, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội đối với nông dân.
Thực hiện lồng ghép các chương trình xóa đói, giảm nghèo, đào
tạo nghề, giải quyết việc làm, khuyến nơng, phịng chống thiên tai,
dịch bệnh, phịng rủi ro trong sản xuất cho nơng dân. Thơng qua
đó, tạo điều kiện cho nông dân được tiếp cận với các giống cây
trồng, vật ni có hiệu quả kinh tế cao; kiến thức, kinh nghiệm,
cách thức tổ chức sản xuất kinh doanh tiên tiến, hiệu quả…
Nhóm giải pháp đối với các cơ quan nhà nước địa phương
- Xây dựng cơ chế, chính sách bảo về quyền, lợi ích cho nơng dân:
Các cơ quan nhà nước địa phương có thẩm quyền xây dựng cơ chế,
chính sách bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nông dân gắn liền
với phát huy vai trị, trách nhiệm của nơng dân trong xây dựng
nơng thôn mới, xây dựng đất nước giàu mạnh.
- Phát triển kinh tế nông thôn: Tăng cường đầu tư, đưa công nghiệp
về nông thôn, xây dựng nông thôn mới, gắn liền phát triển kinh tế
với đào tạo con người mới ở nơng thơn. Mở rộng các mơ hình kinh
tế ở nơng thôn theo hướng đầu tư về khoa học công nghệ, áp dụng
mạnh mẽ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hình thành các vùng
chuyên canh, các khu sản xuất tập trung,… nhân rộng các mơ hình
kinh tế trang trại, nơng trại, khai thác tốt các chính sách của nhà
nước về hỗ trợ vốn sản xuất cho nông dân và khu vực nông thôn.
- Tiếp tục đổi mới và đẩy mạnh phát triển công tác khuyến nông:
Tiếp tục củng cố hệ thống khuyến nông, nhất là ở cấp xã, để làm
tốt cả vai trò đào tạo, nâng cao kiến thức cho nông dân và dân cư
sống ở nông thôn. Hỗ trợ cho các trang trại, hợp tác xã, doanh
nghiệp, hộ sản xuất tư nhân ứng dụng và chuyển giao khoa học
công nghệ mới cho nông dân.
- Xây dựng mạng lưới dịch vụ kỹ thuật ở nông thôn: Xây dựng hệ
thống thú y, bảo vệ thực vật, dịch vụ kỹ thuật tới cấp xã đủ mạnh
để hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất kinh doanh an toàn, hiệu
quả, đồng thời củng cố các cơ sở kinh tế của Nhà nước ở nơng
thơn làm nịng cốt thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện
cơ chế khuyến khích mạnh mẽ xã hội hố các dịch vụ kỹ thuật ở
nông thôn, kể cả thú y, bảo vệ thực vật, kiểm lâm, kiểm ngư, giám
sát chất lượng vật tư và sản phẩm nông, lâm, ngư nghiệp.
- Phát triển ngành nghề và làng nghề: Mục tiêu hướng tới là đào
tạo nghề cho lao động trẻ và giải quyết lao động dôi dư trong nông
nghiệp, nông thôn; qua đó khơng tạo ra căng thẳng về tình trạng di
cư ồ ạt vào các thành phố lớn tìm việc làm, thực hiện: “Rời ruộng không rời làng”, “Ly nông bất ly hương”. Phát triển làng nghề để
góp phần trực tiếp vào việc cải thiện phương thức lao động và
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ở nông thôn.
- Thu hút đầu tư phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất,
khuyến khích các mơ hình tổ chức sản xuất: Thực hiện hợp tác,
liên doanh, liêt kết sản xuất ở nông thôn nhằm tạo cơ hội việc làm
cho nông dân tham gia chế biến nông sản và tạo đầu ra cho tiêu thụ
nơng sản hàng hóa.
- Đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng, trước hết là đường giao
thông tới các xã, thơn xóm, nhằm tạo điều kiện đi lại và giao lưu
hàng hoá thuận lợi, cấp nước sạch phục vụ sinh hoạt. Phát triển
giáo dục, y tế, văn hoá ở nơng thơn, trong đó chú trọng phát triển
hệ thống y tế cơ sở, xây dựng các trạm y tế với đủ trang thiết bị đạt
chuẩn quốc gia, có nhà ở cho nhân viên y tế, đảm bảo mỗi xã có ít
nhất một bác sĩ. Hỗ trợ tích cực để nông dân có bảo hiểm y tế,
được hưởng thụ các dịch vụ y tế nhiều hơn với chất lượng tốt hơn.
- Nâng cao chất lượng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng
đời sống văn hố” ở nơng thơn gắn với thực hiện Pháp lệnh dân
chủ ở xã, phường, thị trấn. Xây dựng và thực hiện tốt các hương
ước, quy ước cộng đồng; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá
dân tộc; xây dựng và phát triển hệ thống thiết chế văn hoá cơ sở;
tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc, thực hiện nếp sống văn
minh, xây dựng mơi trường văn hố lành mạnh và đẩy lùi các tệ
nạn xã hội ở nơng thơn. Thơng qua đó, phát huy truyền thống
tương thân, tương ái, tình làng, nghĩa xóm tốt đẹp, bài trừ các hủ
tục, thức hiện nếp sống mới ở nơng thơn; xây dựng gia đình nơng
dân thực sự trở thành tế bào lành mạnh của xã hội; xây dựng cộng
đồng nơng thơn ổn định về chính trị, có cảnh quan mơi trường
xanh, sạch, đẹp và an tồn.
Nhóm giải pháp đối với Hội nông dân các cấp
Hội nông dân các cấp cần phát huy vai trị là tổ chức chính trị - xã
hội của nông dân, kịp thời nắm bắt tâm tư, ngyện vọng của nông
dân và hỗ trợ nông dân trong quá trình đổi mới, phát triển kinh tế
thị trường, hội nhập quốc tế. Hội nông dân cần chú trọng thực hiện
các chương trình nghiên cứu, khảo sát đánh giá đúng những yếu tố
tác động, xu hướng diễn biến về tâm tư, nguyện vọng, về sự di
động, về biến đổi cơ cấu trong nông dân tại mỗi địa phương. Đây
là cơ sở quan trọng để có chính sách đối với nơng dân và công tác
nông dân phù hợp.
Nhằm khai thác và phát huy vai trị của nơng dân trong phát triển
kinh tế - xã hội cần đổi mới mạnh mẽ tổ chức và hoạt động của các
cấp Hội nông dân. Kiện tồn tổ chức các cấp Hội nơng dân, tập
trung xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách thật tinh gọn, có chất
lượng, có cơ cấu thích hợp và hoạt động đều tay, huy động được
nhiều lực lượng tư vấn và cộng tác viên không chuyên ở tất cả các
cấp. Không ngừng đổi mới phương thức hoạt động hướng tới mục
tiêu thiết thực và hiệu quả, khắc phục những biểu hiện thụ động,
hình thức, hành chính hố,...
Hội nơng dân phải là tổ chức quan trọng hàng đầu trong việc tham
gia vào q trình xây dựng và hồn thiện chính sách, pháp luật đối
với nông dân. Muốn vậy, các cấp Hội phải nâng cao nhận thức về
tình cảm - trách nhiệm - năng lực - bản lĩnh của mình, nhất là sẽ
phải thực hiện đầy đủ vai trò giám sát và phản biện xã hội. Phát
huy vai trò của các cấp Hội nơng dân trong việc vận động nơng
dân thực hiện chính sách, pháp luật và giám sát các cấp chính
quyền, các cơ quan nhà nước trong việc thực thi chính sách đối với
nông dân, nông nghiệp, nông thôn trong điều kiện mới.
Hội nông dân ở cơ sở thường xuyên tập hợp ý kiến, nguyện vọng
của nơng dân, những địi hỏi bức xúc của cơ sở; thực sự chăm lo,
bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên, nơng dân,
đồng thời tạo điều kiện cho họ được học tập, lao động, nâng cao
trình độ về mọi mặt, thi đua xây dựng nơng thơn mới có kinh tế
phát triển, ổn định, hịa thuận, dân chủ, đời sống văn hóa phong
phú, đậm đà bản sắc dân tộc, tạo động lực cho phát triển nông
nghiệp, nâng cao đời sống nông dân, góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương.
Hội cần chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch, đề án
nhằm phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành xây dựng các chương
trình đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, hỗ trợ, dịch vụ và dạy nghề
cho nông dân, góp phần vào xây dựng các vùng sản xuất cây công
nghiệp, cây ăn quả; phát triển chăn nuôi theo phương pháp công
nghiệp, bán công nghiệp ở nông thôn; nuôi trồng thủy sản đa dạng
theo quy hoạch; bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề truyền
thống. Phát triển lâm nghiệp toàn diện từ quản lý, bảo vệ, trồng,
cải tạo, làm giàu rừng đến khai thác, chế biến lâm sản, bảo vệ môi
trường sinh thái. Tham gia giải quyết việc làm cho nông dân, dạy
nghề cho nông dân để chuyển nghề, xuất khẩu lao động và tích cực
hướng dẫn phát triển các hình thức kinh tế tập thể trong nơng
nghiệp, nơng thơn.
Hội nơng dân các cấp là lực lượng nịng cốt trong cơng tác vận
động nơng dân tích cực hưởng ứng các cuộc vận động, các phong
trào thi đua yêu nước diễn ra ở cơ sở với nhiều nội dung, hình thức
phong phú đa dạng. Bên cạnh đó, Hội nơng dân cần tập trung thu
hút ngày càng nhiều các giai tầng khác, nhất là cơng nhân, trí thức,
doanh nhân vào q trình đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố
nơng nghiệp, nơng thôn, tạo điều kiện phát triển đời sống kinh tế xã hội cho nơng dân.
Nhóm giải pháp đối với cấp ủy đảng các cấp ở nông thôn
Một là, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức
đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên nông thôn đối với vấn đề khai thác
và phát huy vai trò của nông dân trong phát triển kinh tế - xã hội.
Các cấp ủy đảng cần tuyền truyền, giáo dục nâng cao nhận thức
cho đội ngũ cán bộ, đảng viên về tầm quan trọng, yêu cầu của việc
khai thác và phát huy vai trị của nơng dân trong phát triển kinh tế xã hội. Từ đó, cán bộ, đảng viên nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm
của họ đối với hoạt động này. Trong mối quan hệ giữa các cấp ủy
đảng, chính quyền với nông dân, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải
làm tốt vai trò cầu nối giữa các cấp ủy đảng, các cấp chính quyền
với nông dân tại địa phương, bằng cách vừa phải tuyên truyền
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước đến với nông dân, vừa phải phản ánh nhu cầu, tâm tư, nguyện
vọng của nông dân cho các cấp ủy đảng, các cấp chính quyền.
Hai là, các cấp ủy đảng cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng
và chính sách của Nhà nước về nơng nghiệp, nông dân, nông thôn
và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả tại địa phương.
Các cấp ủy đảng, chính quyền cần nắm rõ đặc thù địa phương để
cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà
nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và tổ chức triển khai
thực hiện có hiệu quả. Trong việc tổ chức thực hiện thí điểm cần
có sự linh hoạt, sáng tạo, tự thiết kế các mơ hình thí điểm phù hợp
điều kiện địa phương.
Ba là, đội ngũ cán bộ, đảng viên ở nông thôn phải thật sự tiền
phong, gương mẫu về mọi mặt để nông dân noi theo. Cần phát hiện
và xây dựng những đảng viên gương điển hình, tiên tiến, có kinh
nghiệm phát triển kinh tế, nhiệt tình, có trách nhiệm đới với q
hương, đới với cợng đờng dân cư ở thôn, làng để nông dân noi
theo.
Các cấp ủy đảng, trực tiếp là chi bộ ở nông thôn phải thường xuyên
phân công, giao nhiệm vụ cho từng cán bộ, đảng viên làm công tác
dân vận, phụ trách từng nhóm gia đình nơng thơn. Phân cơng cán
bộ, đảng viên phụ trách hộ, nhóm hộ, giúp các hộ ứng dụng tiến bộ
khoa học kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh, nâng cao hiệu quả sản
xuất. Vận động các gia đình thực hiện đường lối, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, chủ trương phát triển kinh tế, xã
hội, văn hóa, ... của Đảng ủy và chính quyền địa phương; vận động
nơng dân xây dựng gia đình, thơn, xóm, làng văn hóa, kế hoạch
hóa gia đình, đưa con em tới tuổi đi học đến trường,... Phân công
cán bộ, đảng viên phụ trách các chuyên đề như làm kinh tế VAC,
VACR, kỹ thuật nuôi trồng, cải tạo vườn tạp,... Thông qua nhiệm
vụ được phân công, cán bộ, đảng viên bộc lộ rõ trách nhiệm, trình
độ, năng lực, đạo đức của mình, được thể hiện ở mức độ tín nhiệm
của nhân dân đối với họ. Phân công công tác cho cán bộ, đảng viên
phải trên cơ sở năng lực, sở trường, nguyện vọng, điều kiện, môi
trường hoạt động, hoàn cảnh của từng người.
Cần làm tốt công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng
viên. Nâng cao nhận thức và bản lĩnh chính trị, giữ gìn phẩm chất,
đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên nông thôn. Cần xử
lý nghiêm, dứt điểm, kiên quyết đưa ra khỏi Đảng số cán bộ, đảng
viên vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm tiêu chuẩn đảng viên ở nơng
thơn; tiếp tục nâng cao uy tín của cán bộ, đảng viên ở nông thôn
trong vận động, xây dựng giai cấp nông dân.
Bốn là, phát huy vai trị của cán bợ, đảng viên nơng thơn trong việc
nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nông dân trên địa bàn, kịp thời
giải quyết những xung đột, mâu thuẫn nhỏ trong cợng đờng dân cư
ở nơng thơn, tham gia hịa giải ở cơ sở, hạn chế tình trạng khiếu
kiện đơng người, vượt cấp… bảo đảm an ninh, trật tự ở nơng thơn.
Bên cạnh đó, cán bộ, đảng viên nơng thơn cần đợng viên nơng dân
tham gia xây dựng Đảng, chính qùn và đồn thể thơng qua đóng
góp ý kiến xây dựng tổ chức và hoạt động của các tổ chức trong hệ
thớng chính trị ở nơng thơn; tạo điều kiện thuận lợi để nông dân
giám sát đối với cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng, chính quyền./.