Bài tập lớn tên đề tài tính giáo dục trải nghiệm từ tác phẩm văn học totto chan, cô bé bên cửa sổ

Trường Đại học sư phạm – Đại học Huế
Khoa Giáo dục tiểu học

Bài Tập Lớn
Tên đề tài : Tính giáo dục trải nghiệm từ tác phẩm văn học “Totto chan, cô bé bên cửa sổ”

Họ và tên

: Phan Thị Thu Hà

Giảng Viên hướng dẫn

: Cô Thái Phan Vàng Anh

Lớp

: TU2A

Mã Sinh Viên

: 20S9010328


Mở Đầu
1.1 Lí do chọn đề tài
Như chúng ta rằng đã biết là trẻ em là một thế giới mới có nhiều
điều kì diệu và phong phú. Mỗi đứa trẻ đều có những tiềm năng và khả
năng tiềm ẩn riêng biệt. Giáo dục trẻ em từ sớm giúp các em có khả năng
phát triển khác nhau, có thể phát triển theo hướng tích cực hoặc tiêu cực,
giáo dục trẻ em là một vấn đề đang được quan tâm và được nhiều thế hệ
chăm chút, bởi trẻ em được coi là mầm non tương lai cuả đất nước.

Và việc giáo dục con trẻ ngay từ đầu là một điều cần thiết mà chúng ta
không được lơ là, một trong những cách dạy mới mẻ hiện nay đó chính là
giáo dục tính trải nghiệm.
Tetsuko Kuroyanagi (sinh năm 1933) là một nữ diễn viên, dẫn chương
trình nổi tiếng tại Nhật Bản, bà cũng là một trong những tác giả viết sách
cho trẻ em bán chạy nhất nước Nhật. Được biết tới với những công tác
thiện nguyện tích cực, Tetsuko Kuroyanagi là một trong những người nổi
tiếng đầu tiên tại Nhật có thành cơng được cộng đồng quốc tế thừa nhận.
Bà trở thành thành viên cố vấn của Quỹ Bảo tồn thiên nhiên hoang dã quốc
tế và là đại sứ thiện chí cho Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (năm 1984).
Số lượng tác phẩm của Tetsuko không nhiều, nhưng một điều thấy rõ:
đối tượng mà bà hướng tới ln là trẻ em. Cũng vì vậy, văn phong của bà
luôn nhẹ nhàng, gần gũi pha cả chút hóm hỉnh. Bà mở rộng lịng mình với
trẻ thơ, cũng như hòa vào với những kỉ niệm trong quá khứ, để viết nên
những trang sách của sự thấu hiểu trong mối quan hệ thầy trò, con cái và
cha mẹ, bao quát hơn nữa là trẻ em và người lớn. Chính điều đó đã tạo nên
giá trị nhân đạo sâu sắc cho các tác phẩm.


Có một cuốn sách rất hay của tác giả Kuroyanagi mang tên “
Tottochan- cô bé bên cửa sổ”. Nội dung cuốn sách nói về cơ bé năng động
hoạt bát tên là Tottochan và ngơi trường có cách giáo dục đặc biệt. Cuốn
sách không chỉ là các em thiếu nhi mà cịn là quyển sách tâm lí giúp cho
các bậc phụ huynh hiểu thêm về tâm hồn của trẻ thơ, thế giới trẻ thơ. Thậm
chí nó cịn tài liệu tham khảo của các giáo viên, các nhà quản lí giáo dục.
1.2 Lịch sử vấn đề
Mạnh Tử từng là một người xuất sắc của Nho giáo thời Chiến Quốc,
thời kỳ nở rộ các nhà tư tưởng lớn với các trường phái như Pháp gia, Du
thuyết, Nho gia, Mặc gia…
Thời kỳ đó, Mạnh Tử phát triển thêm tư tưởng của Khổng Tử với

chủ trương dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh. Ơng cũng là người
đưa ra thuyết tính thiện của con người rằng con người sinh ra đã là thiện rồi
nhân chi sơ bản tính thiện. Tư tưởng này đối lập với thuyết tính ác của
Tuân Tử rằng nhân chi sơ bản tính ác.
Mạnh Tử mồ cơi cha và chịu sự giáo dục nghiêm túc của mẹ là
Chương Thị, sau này được gọi là Mạnh Mẫu. Bà nổi tiếng với câu chuyện 3
lần chuyển nhà để cho con trai mình được sống, học tập trong ngôi trường
và môi trường giáo dục tốt nhất.
Như vậy, vấn đề giáo dục cho con luôn được coi trong từ xưa tới
nay, trẻ em giống như một trang ấy trắng tùy ý viết lên, vậy nên nhiều
người đã tạo nên những thói quen khơng tốt cho con trẻ, vì vậy cần phải
giáo dục cho trẻ ngay từ khi còn sớm.


1.3

Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Tính giáo dục trải nghiệm trong tác phẩm “

Tottochan – cô bé bên cửa sổ”
Phạm vi nghiên cứu: Để thực hiện đề tài này, em chọn cuốn sách”
Tottochan- Cô bé bên cửa sổ” do (công ty phát hành Nhã Nam, 2018),
dịch giả Trương Thùy Lan.

1.4 Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp phân tích - tổng hợp lí thuyết : Em sử dụng phương
pháp này để phân tích về nghiên cứu tính giáo dục trải nghiệm của trẻ
trong văn học
+ Phân loại và hệ thống hóa các vấn đề lí luận có liên quan đến đề tài
nghiên cứu: Em sử dụng phương pháp này để hệ thống lại các lí luận có

liên quan đến tính giáo dục trải nghiệm trong văn học


Nội Dung
1. Giới thiệu sơ lược về tác phẩm.

1.1 Truyện Tottochan, cô bé bên cửa sổ “ từ hệ thống đề tài
“Totto chan, cô bé bên cửa sổ” là tác phẩm viết về thiếu nhi và nền
giáo dục, Totto- một cơ bé hồn nhiên vơ tư và có chút năng động, cô được
trường Tomoe nhận vào và được giáo dục bằng những phương pháp học
tuyệt vời.

2.2 Tính giáo dục từ các nhân vật
2.2.1.1 Thầy cô giáo
2.2.1.1.1 Thầy cô trường cũ
Cô giáo chủ nhiệm cũ của Tottochan khơng thích tính cách hiếu động của
em, bởi trong suy nghĩ của cơ thì những đứa trẻ ngoan ngoãn,trầm lặng mới là
những đứa trẻ ngoan. Cô giáo cũ của Tottochan khá là bực bội với những lần
hiếu động của Tottochan. Chính sự khác lạ với bản tính tị mị, dễ bị phân tâm,
khơng chú ý của trẻ con đã khiến gây ra những tiếng ồn trong lớp học, hành động
em ln đóng mở bàn, rồi nói chuyện vu vơ với một chú chim trên cây hay em
hét lên hát đường phố biểu diễn cho lớp xem… đã thể hiện một góc cạnh lanh
lợi, ham mê khám phá của em ở môi trường mới nhưng cũng ngơi trường mới đó
em đã bị đuổi học. Thầy cơ khơng hiểu nổi em hiểu nổi lí do em ln làm ồn và
cho rằng em khơng thích hợp để học trường này- ngơi trường với sự giáo dục
mang tính bắt buộc học sinh và phải tuân theo những tiết học, những nội quy của
lớp học
Thật ra cũng không thể nói là Thầy cơ trường cũ của Tottochan khó tính,
mà do cách giáo dục của cô chưa phù hợp với Tottochan bởi em là một cô bé

hiếu động, ln thích khám phá, tìm tịi, cách dạy học theo kiểu truyền thống
thực sự là không phù hợp với Tottochan.
Mỗi đứa trẻ sinh ra đều mang một tính cách khác nhau, không ai giống ai
cả, vậy nên phương pháp giáo dục trẻ sẽ không giống nhau. Phương pháp dạy
học truyền thống cần nên thay đổi để có thể phù hợp với những đứa trẻ thích
khám phá như Tottchan.

2.2.1.1.2 Thầy hiệu trưởng Kobayashi
Thầy hiệu trưởng Kobayashi là người dẫn dắt Tottochan và các bạn bước
đến thành công, bởi thầy đã mở ra một ngơi trường mà có thể nhận học sinh
khuyết tật, những em sinh ra không may mắn với ngoại hình của mình. Thầy
cũng đã thiết kế những trò chơi riêng để biến khuyết điểm của những em đó,
thành ưu điểm. Những trị chơi hết sức là dễ thương : Thi leo cầu thang( các bậc
cầu thang được thiết kế sao cho cực ngắn, cực thấp để phù hợp với những bạn có
bước chân có khuyết tật)
Đơi khi chỉ là những trò chơi vui nhỏ, nhưng Thầy hiệu trưởng Kobayashi
đã dạy cho các em dám tự tin vào bản thân, khơng ngại những khuyến khuyết
trên cơ thể mình. Thầy cịn dạy các bạn khác là khơng được chê cười các bạn ấy
bởi mỗi đứa trẻ là một cá thể,một tài năng khác nhau mà do bản thân người lớn
chúng ta chưa phát hiện ra mà thôi .
Đặc biệt khi các em bơi thầy hiệu trưởng ln khuyến khích các em không
mặc đồ. Tất cả các em đều bơi chung trong một bể, được tự do vui đùa theo đúng
như nét tính cách của trẻ thơ đồng thời thầy cũng muốn giáo dục cho các em hiểu
đó là cơ thể ai cũng đẹp, và cũng giống nhau chúng ta khơng nên có sự phân biệt.
Trong bữa ăn thầy hiệu trưởng ln khuyến khích các em nói chuyện,
đứng lên tự kể một câu chuyện nào đó hoặc đó có thể chỉ là những câu chuyện


thường ngày của các em, mọi người sẽ vừa ăn vừa lắng nghe, vừa trò chuyện.

Việc này sẽ giúp các em rèn được khả năng giao tiếp, diễn thuyết trước đám
đông.
Thầy luôn đề nghị các em học sinh của trường mặc những bộ quần áo xấu
nhất khi đến trường. Đây là điểm khác biệt và kì lạ nhất so với các trƣờng khác.
Thông thường ở các ngôi trường khác, học sinh khi đến trường học sẽ phải mặc
đồng phục và mặc những bộ đồ gọn gàng, sạch sẽ nhưng với trường Tomoe thì
hồn tồn khác. Các em có thể mặc những bộ đồ rách tươm khi đến trường.Điều
đó khiến các em thỏa sức vui chơi mà không lo mẹ la mắng.

2.3.1.1.2 Người mẹ-phụ huynh
Phải nói rằng Totto-chan rất may mắn khi được ni dạy trong gia
đình có tư tưởng tiến bộ. Thay vì thất vọng vì con gái bị đuổi học hết lần
này đến lần khác, mẹ của Totto-chan vẫn quyết tâm tìm bằng được ngơi
trường phù hợp với con mà khơng hề nghĩ rằng con mình là đứa hư hỏng.
Mẹ Totto-chan lặng lẽ chuyển trường cho con mà không nói cho cơ bé biết
vì sợ con gái mình sẽ tự ti.
Bà mẹ trong Totto-chan bên cửa sổ thực sự là một người rất hiểu con
của mình. Mỗi lần Totto-chan nghịch ngợm, chui qua hàng rào làm rách
váy áo, bà chẳng hề trách móc mà chỉ hỏi lí do.
Chúng ta có một Tetsuko dũng cảm, can đảm và tài năng như ngày
nay, thực sự phải cảm ơn người mẹ luôn thấu hiểu, giữ lời hứa và tạo mọi
khả năng để con mình phát triển

2.3.1.1.3 Các cơ cậu học sinh
Y-a-su-a-ki-chan là nguời bạn bị liệt của Tottochan, bởi vì bản thân
khuyến khuyết nên không thể leo cây như các bạn khác, cậu mong muốn


được đi tham quan ngôi nhà cây như các bao bạn khác, hiểu được điều đó
nên Tottochan đã giúp cậu leo lên cây và cả hai trò chuyện với nhau thật

vui vẻ. Tâm hồn ngây thơ của trẻ con lúc nào cũng muốn được vui chơi
cùng các bạn, kể cả các bạn nhỏ bị khuyến khuyết trên cơ thể
Ta-ka-ha-si, cậu học sinh bé nhất trường chân tay ngắn ngủn, lại về
nhất trong các tiết mục. Thật không thể tưởng tượng được. Trong khi các
em này còn đang lò mò trong con cá, thì Ta-ka-ha-si đã chui qua nhanh
như cắt và trong khi các em khác mới chỉ chui đầu qua thang, cậu ta đã
chui qua rồi và chạy trước được vài mét. Ở cuộc thi chạy tiếp sức lên các
bậc của phịng họp, trong khi các em khác cịn đang rón rén bước một thì
Ta-ka-ha-si đơi chân ngắn của cậu ta cứ tít mù như hai pit-tơng thoắt lên,
thoắt xuống như trong một bộ phim quay nhanh. Cũng như Y-a-su-a-kichan thì cậu bé này cũng mang khuyến khuyết

trong cơ thể, thầy

hiệu trưởng đã làm một số trò chơi để biến khuyết điểm của em thành ưu
điểm, nhờ đó em đã thắng cuộc thi, chỉ là một điều nhỏ nhoi cũng khiến
cho em khơng cịn tự ti nữa mà tự tin với cuộc sống của mình.
Mi-gi-ta với lời hứa là mang chiếc bánh bao ma cho các bạn và cả
anh Ry-ô-chan nữa, nhưng thầy hiệu trưởng lại giật mình vì bánh bao
ma là cái xui rủi không nên nhắc tới mà Mi-gi-ta nói ra như là minh
chứng cho sự ngon lành của chiếc bánh. Cả hội trường đều bật cười, trẻ
em ngây ngơ mà bởi vì trong ấn tượng của trẻ sẽ nhớ những gì ngon và
vui và sẽ mang đến cho những người mình yêu quý.
Nhờ trường Tomeo mà các bạn có thể tự tin với bản thân hơn,
khơng cịn mặc cảm với người ngoài nữa.


2.3.1.1.4 Tottochan
Tottochan là nhân vật chính, cơ bé rất hiếu động và ln muốn khám
phá tìm tịi đủ thứ, cơ bé đã bị đuổi học bởi những hành động ngây ngô
của trẻ nhỏ, nhưng cách giáo dục trường cũ lại không phù hợp với

Tottochan.
Tottochan được chuyển tới trường mới, được học những cái mới, làm
quen những người bạn mới. Những lần nghịch ngợm của Tottochan đã
được thầy hiệu trưởng giáo dục một cách độc đáo.
Cách trang trí của ngơi trường rất là đặc biệt, cách giáo dục cũng
khác xa ngôi trường cũ, Tottochan thích học ở đây. Nhờ sự yếu thích
này, em chăm chỉ dậy sớm đi học, cảm giác học hết một ngày trôi qua
sao mà nhanh đến vậy, em đã được hiểu đâu là đồ ăn đến từ “núi”, đâu là
đồ ăn đến từ “biển”, Tottochan và các bạn được đi tham quan, đi cắm
trại, các em đã được mở mang kiến thức bằng cách trải nghiệm thực tế
chứ khơng phải là chỉ có lí thuyết trên sách giáo khoa.
Lần Tottochan bị rớt ví xuống hố xí, em đã mượn cái ca để múc đống
phân với hi vọng là có thể tìm thấy nó. Có thể ở với những ngôi trường
khác sẽ bảo em là chấm dứt việc làm nguy hiểm ấy lại hoặc xuống phụ
em một tay, nhưng với thầy hiệu trưởng thì thầy chỉ hỏi là Tottochan có
múc đống phân trở lại chỗ cũ, và điều đó khiến em ngạc nhiên và bất
ngờ, và khiến em không nhảy qua hố ga thêm lần nào nữa, một cách giáo
dục cho trẻ rất hay, cho trẻ tự trải nghiệm và tự rút ra bài học cho riêng
mình.
Lúc tạm biệt anh Ry-ơ-chan, Tottochan có nhiều điều muốn nói
nhưng em lại không biết bắt đầu từ đâu cả, cô bé lại nói rằng lúc Ry-ơchan đi thì ngày nào nhà trường cũng tổ chức tiệc trà, lời nói trẻ em rất là


dễ thương, đơi khi là những lời nói ngây ngơ, khiến bản thân người lớn
cũng phải bật cười.
Và điều khiến Tottochan nhớ mãi đó chính là câu nói của thầy hiệu
trưởng:” Em thật là một cô bé ngoan”, và nếu khơng có thầy hiệu trưởng
thì khơng biết tương lai Tottochan và các bạn sẽ ra sao.

2.3.2 “Truyện Tottochan, cô bé bên cửa sổ” nhìn từ các phương

diện nghệ thuật

2.3.2.1 Khơng gian trường học
Xun suốt tồn bộ tác phẩm có lẽ người đọc khơng q khó để nhận ra
rằng mơi trường giáo dục ở trường Tomoe là một mơi trường kì lạ”. Tại ngơi
trường đó sự kì lạ xuất hiện ngay từ cơ sở vật chấ trí các phịng học, cách giáo
dục, sinh hoạt của thầy và trò và hơn là những em học sinh tại nơi đây các em
cũng rất “kì lạ” khác với học sinh ở những ngơi trường khác. Cô bé Totto-chan là
một cô bé hồn nhiên, trong sáng và rất phá. Đối với em việc đến trường, học tập
và làm quen với các bạn đ lứa ở trường là một việc rất khác lạ, thú vị. Nó khác
hoàn toàn với những hoạt thường ngày của em tại gia đình cùng bố mẹ.. Có lẽ sự
ngây thơ và tính tinh nghịch của Totto-chan tưởng khơng có một trường học nào
chấp nhận được em nhưng không ,tại ngôi trường Tomoe- ngơi trường mẹ em đã
vất vả tìm kiếm và xin cho em được theo học tiếp sau khi em bị đuổi học tại
ngôi trường cũ. Ngôi trường Tomo giáo dục đặc biệt đã giúp Totto-chan được
sống thật với cá tính
Ngơi trường này khiến Totto-chan cảm thấy thích thú, em yêu lớp, yêu bạn
bè và luôn mong muốn được đến trường. Ngôi trường Tomoe là một ngôi trường
đặc biệt với trẻ em, với cả những bậc phụ huynh. Ngôi trường khá ấn tượng cho
những ai đầu tiên đặt chân tới ngơi trường này. Cổng trường ngắn xung quanh có


cành lá. Sự khác lạ này cô bé Totto-chan đã nghĩ “Chiếc cổng này cịn sẽ lớn
lên, có lẽ cịn mọc cao hơn cột điện thoại”. Tấm biển trường bị gió thổi lệch sang
một bên. Ngơi trường mang vẻ ngồi hình như khơng được tu sửa. Nhưng sự
khác biệt, kì lạ còn thể hiện rõ các phòng học. Các phòng học tại nơi đây không
phải là những dãy xây kiên cố, được trang trí, có những ơ cửa sổ mà phòng học
của học sinh tại trường Tomoe là những toa tàu. Trường Tomoe đã dùng sáu toa
tàu cũ kĩ bị bỏ đi làm lớp học và các em học sinh nơi đây được học tập những toa
tàu đó. Có lẽ vì sự khác lạ này nên các em nhỏ trong Totto- chan muốn được đến

ngôi trường này học, muốn được tới ngơi trường cả ngày vừa học, vừa chơi,
vừa nói chuyện với nhau trong ánh nắng.
Môi trường giáo dục ở trường Tomoe đã khơi gợi sự thích thú. Khơng chỉ
vậy, cách bố trí phịng học cũng tạo cho các em một khơng gian mới, khơng cịn
gị bó theo những lối mịn xưa cũ: lớp học phải phịng học có bàn ghế, có cửa sổ,
có bảng, có cửa ra vào rộng lớn và dựng kiến cố. Trường Tomoe với việc sử
dụng các toa tàu cũ kĩ đã môi trường học tập vừa gần gũi với thế giới trẻ thơ vừa
giúp tiết kiệm xây dựng trường lớp, lại mang lại hiệu quả học tập tốt cho các em
thích đến trường, muốn được đến trường, khơng cịn cảm thấy việc một nỗi sợ
hãi nữa. Cùng với sự khác lạ về phịng học thì bên trong lớp học và đó là đầu toa
có tấm bảng đen, dãy ghế trên tàu được thay bằng bàn ghế sinh, tất cả đều quay
về một hướng, dây bám tay cũng khơng cịn.
Tại ngơi trường Tomoe cái lạ nhất khiến trẻ em thích nhất đó là ở các bài
học, mọi trường đều học theo bài đã quy định nhưng ở đây không vậy. Ngay từ
đầu giờ giáo viên sẽ đọc lên các môn sẽ học trong ngày và các em được tùy chọn
học môn nào trước. “Tùy mỗi em muốn bắt đầu mơn gì trước cũng được”. Việc
học tập tại đây mang tính độc lập, học sinh cần hỗ trợ khi nào thì sẽ tự giác đi hỏi
thầy, cơ giáo. Totto-chan cảm thấy “như thế mới là học đúng nghĩa của nó, cịn
hơn là cứ ngồi khơng mà chẳng để ý gì đến điều thầy, cơ giảng giải”. Trong ngôi


trường Tomoe vừa có phần cổ kính, vừa có phần cũ nát và hơi nghèo nàn này,
các em được học rất nhiều điều về văn hóa, về cách ứng xử. Các em được thực
hành ngay từ những công việc diễn ra hàng ngày, ngay trong các hoạt động của
lớp học, trường học. Kiến thức luôn được lồng ghép mọi lúc cho các em. Trong
bữa ăn trưa tại trường, thầy hiệu trưởng luôn yêu cầu các em chuẩn bị suất ăn có
cả đồ ăn từ biển và đồ ăn từ đồi núi. Ai cũng vui vẻ, phấn khởi khoe với thầy vì
làm đúng theo yêu cầu của thầy. Totto-chan thấy sự khác lạ trong bữa ăn trưa tại
trường nhưng em và các bạn rất vui, được cười nói và cho nhau xem những món
ăn từ “núi” và “biển” của mình. Thầy hiệu trưởng xua tan sự giàu nghèo một

cách tinh tế, đây cũng coi như là giáo dục các em nhỏ khơng nên coi trọng giàu
nghèo khi cịn q sớm, đi đơi với đó thì thầy cũng dạy các em trải nghiệm kiến
thức, các em đã tự mình trải nghiêm thơng qua bữa ăn mỗi ngày mà các em đem
theo.
Trước mỗi bữa ăn các em đều hát một bài hát có tên là “Bài ca trước khi
ăn” bài hát với những giai điệu đơn giản, lời ca dễ nhớ “Nhai, nhai, nhai cho kỹ.
Nhai kỹ những gì ta ăn, Nhai kỹ, nhai kỹ, nhai kỹ. Cả cơm cũng như thịt cá”,
tưởng chừng đó chi là một bài hát khơng có gì đặc biệt nhưng nó giáo dục các em
thói quen tốt khi ăn: ăn chậm, ăn lâu. Điều đặc biệt đó chỉ xuất hiện ở Tomoe và
các em học sinh nơi đây đều cho đó là bài học đáng quý và ghi nhớ mãi về sau.
Mỗi hoạt động đó là một lần các em trải nghiệm cuộc sống theo lứa tuổi
của mình. Và sau mỗi lần trải nghiệm đó các em lại rút ra cho mình được nhiều
kiến thức văn hóa cũng như kinh nghiệm sống bổ ích. Có lẽ mơi trường giáo dục
ấy là môi trường giáo dục không tưởng nhưng lại rất hiệu quả. Mỗi bài học luôn
gắn liền với những khám phá của tuổi thơ, không nhàm chán mà đầy thú vị. Sau
mỗi buổi sáng học tập thì buổi chiều đến học sinh ở trường Tomoe sẽ được đi
dạo, đi qua bờ sông cũ rồi đến một khu đến, tất cả các học sinh dù là lớp một hay
lớp sáu đều có thể tham gia nếu như hồn thành các bài tập. Tưởng chừng như


chỉ là một buổi đi dạo đơn thuần, các em sẽ được nô đùa, được tự do vận động,
nhưng bên cạnh đó thì các em lại được học các kiến thức về sinh học, về địa lí
hay về lịch sử của các di tích, các ngơi đền mà các em đến thăm. Đó là nét khác
biệt cũng như sự “kì lạ” chỉ có ở ngơi trường Tomoe. Tại ngơi trường Tomoe
mỗi học sinh cịn được tự mình trồng một cây trong khu vực sân trường, tự chăm
sóc và được phép coi đó là tài sản riêng của mình. Thay vì nhắc nhở các em phải
biết yêu quý thiên nhiên, bảo vệ tự nhiên thì trường Tomoe lại bồi dưỡng tình
yêu thiên nhiên, cây lá cho các em bằng việc các em sẽ tự mình trồng cây, tự
mình chăm sóc và tự mình bảo vệ chúng. Với cách giáo dục đặc biệt này các em
sẽ hứng thú, sẽ phấn khởi và hồ hởi tham gia. Ai cũng sẽ nâng niu, yêu quý tài

sản riêng của mình và hành động trồng cây của các em đã góp phần vào việc bảo
vệ, gìn giữ và làm mới thiên nhiên. Một điều kì lạ nữa ở ngơi trường Tomoe đó
là các em học sinh nơi đây ln được rèn luyện tính tự tin, dũng cảm và biết u
thương nhau khơng hề có sự phân biệt.

2.3.1.2 Ngôn ngữ học đường
Ngôn ngữ học đường thân thương trìu mến, ngơn từ khơng phải là cao
sang mà chỉ đơn giản là những từ thân thương dễ gần, những từ mà chính bản
thân ta thường ngày gọi nhau í ới. Cũng như nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ở Việt
Nam mình ln sáng tác ra những bộ truyện hay, hấp dẫn phù hợp với mọi đối
tượng thì nhà văn Tetsuko Kuroyanagi  của Nhật Bản cũng như vậy, bộ truyện
“Tottochan- cô bé bên cửa sổ” phù hợp với mọi lứa tuổi và thơng qua cuốn sách
thì ta sẽ hiểu hơn về cách suy nghĩ của trẻ em để sau này giáo dục các em tốt
hơn.

2.3.1.3 Giọng điệu giảng giải, khuyên nhủ.
Mỗi nhân vật đều có tính cách riêng, nhưng nhìn chung thì ai cũng muốn
đem lại điều tốt đẹp cho người xung quanh.
Mẹ của Tottochan mặc dù biết em đã nói dối về chiếc váy bị rách nhưng
bà vẫn không vạch trần mà nghe Tottochan biện minh cho cái lí do của bản thân,


bởi vì bà lo rằng nếu như bản thân mình nói là khơng tin, rồi qt mắng
Tottochan thì sau này sẽ hình thành cho em một thói quen đó là nói dối, nên
người mẹ lắng nghe và nhẹ nhàng với em.
Thầy hiệu trưởng ngay từ ngày đầu tiên đã chịu lắng nghe em kể chuyện
suốt bốn tiếng đồng hồ về đủ mọi thứ linh tinh mà Tottochan đã nghe được, đã
thấy được cho thầy hiệu trưởng nghe, như vậy là ta đã biết thầy hiệu trưởng là
một người như thế nào rồi. Sau đó, khi Tottochan múc đống phân lên để tìm cái
ví, thầy hiệu trưởng chỉ hỏi là:” Em có múc về về chỗ cũ hay khơng “ bằng

giọng bình tĩnh, như vậy khiến Tottochan khơng có lo sợ gì cả, mà cịn giáo dục
em là bản thân mình làm là phải dọn dẹp lại.
Người lớn đa phần muốn giúp cho con trẻ của mình tốt hơn, nhưng một số
người lại chưa biết cách giáo dục cho trẻ mà chỉ biết la mắng và đòn roi, thực sự
cách dạy đó chưa thật sự là hiệu quả, mà đơi khi còn phản tác dụng, đem lại hậu
quả xấu về sau.
Cách giáo dục hiệu quả nhất đó là tình thương, thay vì la mắng thì có thể
bình tĩnh lắng nghe trẻ, giải thích rằng đâu là đúng, đâu là sai thì như vậy sẽ hay
hơn.

2.3.3 Giá trị giáo dục và giá trị của tác phẩm
2.3.3.1 Giá trị giáo dục
Bài học về niềm tin: Một đứa trẻ chỉ có thể phát triển tốt khi chính bản
thân đứa trẻ hiểu được giá trị tồn tại của bản thân mình, hiểu được tầm quan
trọng của bản thân đối với mọi người, đó là cảm giác tự tin khẳng định chính
mình. Để tạo dựng cho trẻ sự tự tin trước hết người lớn phải có niềm tin với trẻ,
thể hiện qua từng hành động mỗi ngày cho dù là nhỏ nhất.


Trong tác phẩm Tottochan, mặc dù em đã bị nhà trường đuổi học nhưng
mẹ lại không kể cho em biết, mẹ khơng hề nói em là học sinh cá biệt, lúc nào
cũng bị cô la mắng và bị phạt. Bởi vì mẹ biết rằng dù có nói ra thì em cũng sẽ
khơng hiểu được gì, mà mẹ cũng khơng muốn em tự ti là học sinh cá biệt bị
trường đuổi. Mẹ luôn tin rằng cô con gái của mẹ là học sinh ngoan, chỉ là cách
dạy của ngôi trường cũ khơng phụ hợp với tính cách của Tottochan mà thơi. Do
vậy mẹ quyết định chyển trường và tìm kiếm một ngơi trường có cách giáo dục
phù hợp hơn. Và nếu như ngày xưa mẹ của Tottochan bảo với cô là:” Làm thế
nào bây giờ? Con bị đuổi học rồi! Nếu con lại bị đuổi học tiếp thì khơng cịn chỗ
nào mà học đâu!!” thì lúc tới trường Tomeo thì Tottochan sẽ sợ vì nghĩ bản thân
sẽ bị đuổi học như ở trường cũ mất.

Bài học về sự khích lệ, động viên: Ở Tomoe các bạn khuyết tật đi học và
luôn được sự quan tâm khích lệ của thầy cơ, thầy hiệu trưởng đã tạo ra những trò
chơi để các em bớt tự ti về bản thân mình. Ln khen các em để bản thân các em
tự tin hơn với người ngồi, có thể thỏa thích tự do mà làm điều bản thân hứng thú
mà không bị ngăn cản.
2.3.3.2 Giá trị của tác phẩm
Giá trị của Totto-chan nằm ở khía cạnh giáo dục. Cách giáo dục cho con trẻ theo
hướng tích cực hơn, cuốn sách như là sợi dây kết nối giữa người lớn và trẻ em hơn, để
cho người lớn hiểu trẻ em hơn và giáo dục, định hướng cho trẻ tốt hơn. “Bên cạnh bài
học về sự lắng nghe, thấu hiểu trẻ nhỏ, tác phẩm cũng làm nổi bật lên tình cảm gia
đình, tình thầy trị, tình bạn và cách đối xử tốt đẹp giữa người với người. Tottochan đã
học được cách sống không phân biệt, kì thị bất kì ai, học cách tơn trọng tất cả mọi
người ở mọi nghề, biết nhận thức rằng “ nhất tự vi sư, bán tự vi sư”… Mà tất cả điều
ấy, đều đến theo một cách tự nhiên vô cùng.


“Tottochan – Cô bé bên cửa sổ” mở ra cho người đọc một mơi trường giáo dục đáng
mơ ước. Đó là mơi trường khơng thể tìm thấy ở đâu khác ngoài trường tiểu
học Tomoe. Đặc biệt hơn nữa, khi tác giả Kuroyanagi Tetsuko đề cập tới cuốn tự
truyện của mình : “Tơi khơng hư cấu một tình tiết nào. Tất cả đều là những sự kiện
diễn ra và may thay, tôi nhớ được khá nhiều.” Chia sẻ đó đã chứng tỏ một điều rằng,
Tomoe khơng phải là một nền giáo dục xa rời thực tế, mà đã trở thành đỉnh cao rực rỡ
của một giai đoạn trong quá khứ.
Xuyên suốt tác phẩm, người đọc có thể thoải mái vui cười cùng Tottochan nhưng cũng không thể không ngạc nhiên với những họat động thú vị lạ lùng do
thầy Kobayashi khởi xướng cũng như nội quy trường học mà thầy đặt ra. Có lẽ ban
đầu, nhiều người sẽ hồi nghi về tính hiệu quả của nó, song, cách 50 học sinh
trường Tomoe ngày ấy trưởng thành và trở thành những con người ưu tú của đất
nước, chính là minh chứng cho một cuộc “đại phẫu” nền giáo dục thành công của
thầy Kobayashi.
3. Phần kết luận

“Tottochan- cô bé bên cửa sổ” không chỉ là tác phẩm thiếu nhi có giá trị,
mà cịn là một phần giúp phụ huynh của con trẻ hiểu các em hơn, thay vì la mắng
thì chúng ta có cách giáo dục khác tốt hơn. Mọi trẻ em đều xứng đáng được lớn
lên bởi tinh yêu thương của gia đình, bạn bè và được giáo dục một cách tốt nhất.
Gia đình là nơi mà trẻ em đều muốn bố mẹ dang tay che chở và bảo vệ mình,
ni dạy trẻ tưởng chừng là dễ những thật ra hồn tồn khơng phải vậy, địi hỏi
người lớn phải có kinh nghiệm, đặc biệt là tình u thương bao la vơ bờ bên của
gia đình.


4. Tài liệu tham khảo
1. Trương Thùy Lan, 2018, Tottochan- Bên cửa sổ, Nhã Nam.