Giải sgk tin 10, tin học lớp 10, kết nối tri thức bài (7)

Bài 8. Chuyển động biến đổi. Gia tốc
I. Chuyển động biến đổi
- Chuyển động biến đổi là chuyển động có vận tốc thay đổi.
- Chuyển động nhanh dần – có vận tốc tăng dần
- Chuyển động chậm dần – có vận tốc giảm dần.
Ví dụ: Một ơtơ đang đứng n, bắt đầu chuyển động sẽ chuyển động nhanh dần
(vận tốc tăng dần); khi đang chuyển động muốn dừng lại sẽ phải chuyển động
chậm dần (vận tốc giảm dần).
Hình ảnh dưới đây là ảnh chụp miêu tả thí nghiệm sự thay đổi vận tốc của một
ôtô đồ chơi trong ba giai đoạn chuyển động
a. Giai đoạn xe chuyển động nhanh dần
b. Giai đoạn xe chuyển động đều
c. Giai đoạn xe chuyển động chậm dần

II. Gia tốc của chuyển động biến đổi
1. Khái niệm gia tốc
- Gia tốc (gia tốc chuyển động) là đại lượng cho biết sự thay đổi nhanh hay chậm
của vận tốc.
- Trong khoảng thời gian t , độ biến thiên vận tốc là Δv thì độ biến thiên của
vận tốc trong một đơn vị thời gian là: a =

Δv v t - v0
=
Δt
t - t0

- Nếu Δv có đơn vị là m/s ( m.s −1 ), t có đơn vị là giây (s) thì gia tốc có đơn vị là

m/s2 ( m.s−2 ).

- Vì Δv là đại lượng vectơ, nên gia tốc a cũng là đại lượng vectơ.

a =

Δv
Δt

+ Khi a cùng chiều với v (a.v > 0) thì chuyển động là nhanh dần.
+ Khi a ngược chiều với v (a.v < 0) thì chuyển động là chậm dần.
2. Bài tập ví dụ
Một xe máy đang chuyển động thẳng với vận tốc 10 m/s thì tăng tốc. Biết rằng
sau 5 s kể từ khi tăng tốc, xe đạt vận tốc 12 m/s.
a. Tính gia tốc của xe
b. Nếu sau khi đạt vận tốc 12 m/s, xe chuyển động chậm dần với gia tốc có độ
lớn bằng gia tốc trên thì bao lâu xe dừng lại.
Tóm tắt
a, v 0 =10 m/s

v = 12 m/s
t = 5s
a = ? m/s2
b, v 0' = 12 m/s

v'= 0
a = - 0,4 m/s 2

t = ?
Giải

a, a =

v 12 − 10
=
= 0,4m / s 2
t
5

Gia tốc của xe a = 0,4m/s 2
b, t ' =

v' 0 − 12
=
= 30s
a
−0,4

Xe dừng lại sau 30 giây