Skkn một số biện pháp tổ chức cho trẻ 4 5 tuổi hoạt động tạo h̀nh vẽ theo đề tài

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC CHO TRẺ 4-5 TUỔI HOẠT
ĐỘNG TẠO HÌNH VẼ THEO ĐỀ TÀI.
1. Phần mở đầu:
1.1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”
Trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà còn là
tương lai của đất nước, của xã hội. Sinh thời Bác Hồ đã từng nói: ''Non sơng Việt
Nam có trở nên vẽ vang hay khơng, dân tộc Việt Nam có trở nên sánh vai với các
cường quốc năm châu hay khơng, chính là nhờ phần lớn vào cơng học tập của các
cháu''.
Non sơng Việt Nam có lớn mạnh hay khơng, xã hội Việt Nam có phồn vinh
hay khơng điều đó phụ thuộc phần lớn vào sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Trẻ
em là người trực tiếp được giáo dục, trẻ em là chủ nhân của tương lai đất nước. Do
đó, nền giáo dục nước nhà đã và đang được Đảng, Nhà nước ta quan tâm và đặt lên
vị trí hàng đầu. Đặc biệt, giáo dục Mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo
dục nước Quốc dân, là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con
người mới xã hội chủ nghĩa. Hơn ai hết, bản thân là giáo viên mầm non, tôi xác
định rõ vai trị trách nhiệm của mình trong sự nghiệp ''trồng người'', tôi nguyện
đem hết khả năng, tâm huyết của mình để giáo dục trẻ, giúp trẻ phát triển hài hịa,
cân đối về mọi mặt đức, trí, thể, mĩ.
Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ nói chung và hoạt động vẽ theo đề tài trong
hoạt động tạo hình nói riêng đã góp một phần khơng nhỏ vào việc thực hiện mục
tiêu chung của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển tồn diện về mọi mặt, hình
thành một con người mới, một nhân cách mới.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác
động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em mà qua đó tơi có thể truyền đạt
mọi kiến thức cho trẻ một cách có hiệu quả. Bởi vậy, tơi ln băn khoăn, trăn trở
và tìm mọi biện pháp để tổ chức cho trẻ hoạt động với tạo hình vẽ theo đề tài một
cách tốt nhất. Đó là lý do tôi chọn đề tài: Một số biện pháp tổ chức cho trẻ 4 -5
tuổi hoạt động vẽ theo đề tài.

1.2. Điểm mới, phạm vi áp dụng đề tài:
Đề tài sáng kiến này là đề tài mới, qua đề tài này dạy trẻ biết u q cái đẹp
thơng qua các sản phẩm tạo hình mà từ đơi bàn tay của trẻ làm ra. Trẻ biết ngồi
đúng tư thế, biết cách cầm bút để vẽ và tô màu các bức tranh thật đep. Đặc biệt,
thông qua đề tài nhằm phát huy ở trẻ tính tích cực, khả năng sáng tạo trong việc tạo
ra sản phẩm.
Trẻ không chỉ hoạt động với bút sáp, giấy màu, để vẽ, tạo thành sản phẩm
mà trẻ còn được sử dụng các nguyên vật liệu khác như bút long, bút dạ, màu
1

skkn


nước… để vẽ và biết sáng tạo ra các sản phẩm mới lạ khác. Đề tài sáng kiến kinh
nghiệm Một số biện pháp tổ chức cho trẻ 4-5 tuổi hoạt động vẽ theo đề tài đã áp
dụng cho các giáo viên trong khối, trong nhà trường, các trường bạn trên toàn
huyện. Với đề tài sáng kiến kinh nghiệm này, tôi hy vọng rằng sẽ có những đóng
góp nhỏ bé vào sự chăm sóc giáo dục và quá trình tổ chức các hoạt đợng cho trẻ
nhất là hoạt động tạo hình. Mong rằng, các bạn đồng nghiệp sẽ bổ sung, góp ý để
bản sáng kiến của tôi được hoàn thiện và được áp dụng rộng rãi hơn.
2. Phần nội dung:
2.1. Thực trạng của đề tài:
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ
mẫu giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những gì
chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh mẽ
và gây cho chúng những rung động xúc cảm, tình cảm tích cực. Mặt khác, hoạt
động tạo hình đã tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng tri giác đồ vật về hình
dạng, cấu trúc, màu sắc, đường nét hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, phát triển
khả năng sáng tạo, đức tính tốt, đam mê yêu thích cái đẹp và tạo ra cái đẹp.
Tạo hình giúp cho trẻ mở rộng thêm sự hiểu biết cái đẹp trong thiên nhiên,

đồ vật, con vật, màu sắc nhằm tạo cho trẻ những biểu tượng đa dạng về thế giới
xung quanh. Vì vậy, các kỹ năng tạo hình của trẻ cũng được phát triển. Do đó, sản
phẩm của trẻ sẽ ngày càng đẹp hơn, sống động hơn và thực hơn. Hoạt động vẽ theo
đề tài là hoạt động thể hiện rõ nhất sự sáng tạo của trẻ. Sự sáng tạo đó thường
khơng phải do bẩm sinh mà nhờ vào năng lực sư phạm của giáo viên. Vì vậy, trong
khi giảng dạy giáo viên không chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản mà còn phải
mở rộng vấn đề, tạo hứng thú cho trẻ.
Bên cạnh đó có một vấn đề khơng thể thiếu được, đó chính là sự khích lệ,
động viên kịp thời của giáo viên đối với những sản phẩm mà trẻ làm ra, hay đối
với những trẻ chưa làm tốt hay chưa hồn thành xong sản phẩm của mình thì một
lời khích lệ sẽ làm cho trẻ cố gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau.
Trong những năm qua, việc cho trẻ hoạt động tạo hình là một chuyên đề
được Bộ, Sở, Phòng GD&ĐT triễn khai rộng rãi về các trường học, đến tận từng
giáo viên với nhiều giải pháp tích cực và thực hiện có hiệu quả. Trong quá trình
thực hiện, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đồ dùng đồ chơi được tăng trưởng
đáng kể, mơi trường học tập trong và ngồi lớp phong phú lối cuốn trẻ học tập. Từ
đó, chất lượng trên trẻ được nâng lên rõ rệt, nhiều trẻ đã tạo ra những sản phẩm
đẹp, có sáng tạo. Song để duy trì việc nâng cao chất lượng cho trẻ hoạt động tạo
hình, nhất là hoạt động vẽ theo đề tài là một vấn đề khó. Vì vậy, trong q trình
thực hiện, giáo viên phải linh hoạt và có những đổi mới trong cách giảng dạy, phải
ln có những tình tiết mới lạ, hấp dẫn, những sáng tạo thú vị để gây hứng thú cho
trẻ tích cực tham gia vào hoạt động. Đặc biệt là phải giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong hoạt động tạo hình.
2

skkn


Năm học 2017-2018, tôi được nhà trường phân công phụ trách đứng lớp
Mẫu giáo 4-5 tuổi. Là một giáo viên giảng dạy trong nhà trường, tơi xác định rõ

vai trị trách nhiệm của mình, cùng với chị em phấn đấu xây dựng nhà trường, mà
trước hết là việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Bởi vậy, khi bước vào
thực hiện đề tài này, tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau đây:
* Thuận lợi:
Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục, ban giám hiệu nhà
trường đặc biệt là đồng chí Phó hiệu trưởng phụ trách cơng tác chun mơn đã góp
ý, bồi dưỡng cho bản thân tôi.
Tôi rất vinh dự và tự hào khi được sống và làm việc trong đơn vị có bề dày
thành tích, được nhà trường đã trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học, đồ
chơi theo Thơng tư 02 đầy đủ vì vậy đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc thực hiện
các hoạt động tạo hình nhất là đối với đề tài vẽ.
Bản thân tôi rất may mắn được tham gia tập huấn do Sở, Phòng tổ chức, cập
nhật đầy đủ và kịp thời các thông tin về đổi mới của ngành học Mầm non, trong đó
có việc nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non hay nói cách khác
hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Đa số phụ huynh rất quan tâm đến con em mình như đưa con đi học đúng giờ,
phối hợp với nhà trường trong cơng tác chăm sóc sức khỏe của trẻ. Đó cũng chính
là những hạt nhân tốt trong cơng tác phối hợp với nhà trường làm tốt công tác
tuyên truyền thông qua các buổi họp phụ huynh.
Hầu hết trẻ cũng đã có những kỹ năng cơ bản ngay từ khi vào nhóm trẻ rồi
vào lớp mẫu giáo bé nên việc cũng cố các thói quen được thuận tiện hơn. Mặt khác
bản thân tôi rất yêu nghề mến trẻ, hơn nữa tôi cũng đã làm mẹ và đã có con trong
độ tuổi này nên cũng hiểu rất rõ về tâm sinh lí của trẻ, coi các cháu như con của
mình vì vậy tơi khơng bao giờ ngại khó, ngại khổ, tìm tịi học hỏi những gì tốt đẹp
nhất để truyền thụ cho các cháu với mong muốn rằng các cháu sẽ trở thành những
họa sỹ tài ba, làm đẹp thêm cuộc sống trong thời kỳ hiện đại hóa đất nước.
* Khó khăn:
- Là một trường nằm ở vùng nông thôn, hầu hết là con em của những gia
đình nơng nghiệp, cuộc sống cịn nhiều vất vả, lam lũ. Việc chăm sóc giáo dục trẻ
chưa được quan tâm và coi trọng, nhất là kỹ năng tập cho trẻ tạo hình.

- Đa số trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động trong học tập, kỹ năng vẽ, tơ,…
của một số trẻ cịn hạn chế.
- Trẻ có kiến thức khơng đồng đều, có trẻ tiếp thu nhanh, có trẻ tiếp thu
chậm. Thậm chí có cháu rất rụt rè và tỏ ra sợ sệt khi học tạo hình, nhất là hoạt
động Vẽ theo đề tài
- Nhiều trẻ còn chưa biết cách cầm bút, chưa ngồi đúng tư thế, chưa biết thể
hiện được ý định của mình, sản phẩm của trẻ cịn rập khn theo bạn mà chưa đọc
lập tư duy để tạo ra sản phẩm của riêng mình.
3

skkn


* Điều tra thực tiễn:
Kết quả khảo sát đầu năm

TS
trẻ

Trung
bình
Nội dung
SL %
SL %
SL %
Khả năng thể hiện nội dung đề tài
30
3
10
13

43,3 14
46,7
Khả năng vận dụng các kỹ năng
30
6
20
8
26,7 16
53,3
Bố cục, tô màu
30
3
10
16
53,3 11
36,7
Kết quả cho thấy, sự tiếp thu và kĩ năng để trẻ học tốt được mơn tạo hình
đang là một vấn đề cần được giải quyết. Vì vậy, tơi ln băn khoăn, lo lắng và suy
nghĩ tìm tịi mọi biện pháp để nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình vẽ theo đề
tài ở trẻ 4-5 tuổi. Và tôi đã sử dụng một số giải pháp để phục vụ cho việc tổ chức
hoạt động tạo hình ngày được tốt hơn như sau:
2.2. Các giải pháp thực hiện:
Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch:
Để hoạt động “Vẽ theo đề tài” có hiệu quả thì trước hết giáo viên phải xây
dựng kế hoạch hợp lý, cụ thể. Kế hoạch phải xây dựng từ đơn giản đến phức tạp, từ
dễ đến khó. Khi xây dựng kế hoạch cần chú ý bám sát vào kế hoạch của trường,
tình hình thực tế của lớp, đặc điểm nhận thức và chương trình thực hiện của trẻ, để
có hướng giáo dục phù hợp với độ tuổi. Kế hoạch phải có sự phê duyệt, chỉnh sữa
của nhà trường.
Xây dựng kế hoạch trước hết phải lưu ý đến thực hiện quan điểm giáo dục

lấy trẻ làm trung tâm.
Muốn xây dựng kế hoạch tốt, trước hết bản thân cần nắm vững nguyên tắc
và cân nhắc kỹ nội dung, yêu cầu cần truyền đạt. Với chủ điểm này thì giáo viên
cần làm gì? Yêu cầu trẻ đạt được là gì? Trẻ hiểu được những nội dung gì?
Sau mỗi chủ đề, cô giáo cần đánh giá xem trẻ nắm được những nội dung gì?
Thực hiện những kỹ năng gì?...Từ đó, giáo viên có biện pháp giáo dục thích hợp và
đề ra những yêu cầu, nội dung về kiến thức, kỹ năng cho chủ đề tới.
Bên cạnh đó, để lơi cuốn trẻ đi vào hoạt động “Vẽ theo đề tài” thì giáo viên
cần phải tìm tịi những sáng kiến mới, những thủ thuật sư phạm, phong cách đứng
lớp thật tự tin, vui vẻ gây sự chú ý của trẻ và từ đó dùng ngơn ngữ của mình để
truyền đạt tới trẻ một cách sinh động và lơi cuốn.
Hoạt động tạo hình “Vẽ theo đề tài” là hình thức tạo hình mang tính tự do ít
phụ thuộc vào mẫu. Ở hình thức này, giáo viên trao đổi với trẻ về nội dung đề tài,
giúp trẻ phát triển trí nhớ hình tượng. Dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng thể hiện phù
hợp với đề tài đã cho và tạo sản phẩm theo ấn tượng của trẻ, cũng cố những kiến
thức kĩ năng đã học. Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của trẻ là chủ yếu vì thế
giáo viên chỉ gợi ý và định hướng cho trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của
mình là chính. Chính vì vậy kế hoạch phải thể hiện rõ trong một năm học có bao
Tốt

Khá

4

skkn


nhiêu tiết dạy vẽ theo đề tài, các tiết đề tài đó sử dụng chất liệu gì, ngồi các tiết
học ra giáo viên phải xây dựng các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi như hoạt động ở
các góc, vẽ theo ý thích ở nội dung chơi tự do của hoạt động ngồi trời.

Ví dụ: Tháng 9 Vẽ các bộ phận cịn thiếu trên khn mặt (chủ đề Bản thân)
Tháng 10 Vẽ ngơi nhà của bé (chủ đề gia đình)
Tháng 11 Vẽ theo ý thích......
Tháng 4 Vẽ Ơng mặt trời (chủ đề HTTN)
Giải pháp2: Công tác phối kết hợp với phụ huynh:
Để thực hiện hoạt động tạo hình cho trẻ đem lại hiệu quả, công tác phối hợp
với phụ huynh đóng một vai trị hết sức quan trọng. Qua những lúc đón trẻ, trả trẻ,
những buổi họp phụ huynh tơi trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của việc
cho trẻ tập tạo hình, về phương pháp, nội dung của mơn học. Từ đó, phụ huynh sẽ
nhận thức được ý nghĩa của hoạt động và tạo mọi điều kiện tốt nhất nhằm bồi
dưỡng, phát huy năng khiếu của trẻ lúc ở nhà.
Phối hợp với phụ huynh trong việc mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập phục
vự lĩnh vực hoạt động tạo hình cho trẻ như: Vỡ vẽ, giấy A4, bút chì, sáp màu, bút
long, màu nước..., những gia đình có điều kiện động viên mua giá vẽ cho trẻ,
Giáo viên tạo ra những mảng để trưng bày sản phẩm của trẻ cũng như triển
lãm những bức tranh đẹp, thu hút sự chú ý của những bậc phụ huynh, từ đó có thể
tiếp cận trao đổi thơng tin một cách thân thiện và thường xuyên thăm hỏi cách thức
phụ huynh hướng dẫn cho trẻ ở nhà để nắm được những khó khăn mắc phải để
cùng nhau tháo gỡ những vướng mắc đó. Những sản phẩm do trẻ làm nên cần cho
trẻ giữ lại để từ đó trẻ hiểu được từ những lá cây rụng ngồi thiên nhiên cũng có
thể tạo nên những con vật ngộ nghĩnh và dễ thương. Thông qua tác phẩm của trẻ,
phụ huynh biết được năng khiếu của con mình và tơi có thể phối hợp với phụ
huynh để bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu về tạo hình. Đối với những trẻ có
năng khiếu tạo hình tơi ln trao đổi phối kết hợp với phụ huynh để chắp cánh ước
mơ cho trẻ, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ thể hiện được năng khiếu của mình.
Giải pháp 3. Tạo mơi trường, chuẩn bị đồ dùng, phương tiện dạy học:
Đây là một trong những điều kiện cần thiết và rất quan trọng trong việc giúp
cho trẻ hoạt động tạo hình nói chung và hoạt động ”Vẽ theo đề tài” nói riêng được
tốt hơn, bỡi nó hỗ trợ và làm giàu vốn biểu tượng phong phú phục vụ cho giờ học
của trẻ. Do vậy, ở mọi lúc mọi nơi cô giáo phải biết tận dụng mọi điều kiện tốt

nhất, thường xuyên tổ chức cho trẻ được trải nghiệm, quan sát các biểu tượng sống
động xung quanh trẻ. Từ đó, trẻ có thể ghi nhớ được các đối tượng qua xúc cảm
của mình. Bên cạnh đó tơi cũng đã tiến hành tạo môi trường học tập trong và ngoài
lớp học sạch sẽ và đẹp mắt. Tận dụng những sản phẩm của trẻ để tạo mơi trường,
thơng qua đó, trẻ có thể quan sát, khám phá, tìm hiểu cái đẹp và cái chưa đẹp. Từ
đó trẻ u thích cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp.
5

skkn


Ngoài ra, chỉ cho trẻ thấy được vẽ đẹp của những mảng màu sơn trên tường
hoặc những vật dụng trang trí, của những bức tranh hay xem băng đĩa có các cảnh
quan đẹp rõ nét để trẻ minh họa cho những tiết vẽ đề tài của mình thêm sinh động
hơn. Muốn trẻ tham gia vào hoạt đơng tạo hình “Vẽ theo đề tài” có hiệu quả thì
giáo viên phải chuẩn bị những bức tranh đẹp mắt và mang tính nghệ thuật cao, phù
hợp với khả năng của trẻ, phù hợp với từng chủ đề mà trẻ đang học.
Ví dụ: Đề tài”Vẽ hoa mùa xuân” tôi chọn tranh vẽ hoa đào, hoa cúc để giới
thiệu cho trẻ bỡi những loại hoa đó đặc trưng cho mùa xuân. Bức tranh phải đẹp,
có màu sắc hài hịa có như vậy trẻ mới thích thú tham gia hoạt động tạo hình và vẽ
ra được những sản phẩm đẹp.
Trong giờ hoạt động tạo hình có thể lồng ghép các bài hát, bài thơ, câu đố,
trò chuyện cùng trẻ để làm cho giờ hoạt động diễn ra nhẹ nhàng hơn.
Giáo viên cần phải chuẩn bị giáo án thật nhuần nhuyễn, đưa ra mục tiêu phù
hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Tác phong lên lớp nhẹ nhàng, tự tin, vui vẻ tạo
sự chú ý của trẻ.
Giải pháp 4. Công tác tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn nghiệp
vụ:
Bản thân tốt nghiệp trung cấp sư phạm mầm non song tơi khơng dừng lại ở
đó, tôi tham gia học lớp Đại học SPMN nhằm nâng cao thêm trình độ chun mơn

nghiệp vụ, phục vụ cho việc giảng dạy được tốt hơn trong suốt quá trình cơng tác
của mình. Bồi dưỡng chun mơn về các nội dung mới, tập trung vào nội dung
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Để xứng đáng với vị trí nhiệm vụ của mình trong nhà trường tơi thường
xun chăm lo bồi dưỡng tay nghề, tích luỹ kinh nghiệm giảng dạy, tìm tịi học hỏi
qua sách báo, qua các phương tiện thơng tin đại chúng. Bồi dưỡng thường xuyên là
nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao trình độ chun mơn của bản thân tôi.
Tham gia các tiết dạy sinh hoạt chuyên mơn liên trường, thao giảng do
Phịng, Cụm, Trường tổ chức.
Thường xuyên dự giờ đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm giảng dạy của
những giáo viên dạy lâu năm.
Ln tìm kiếm, sưu tầm, sáng tạo những tiết dạy hay, những đồ dùng, đồ
chơi, tranh ảnh đẹp, phong phú để phục vụ cho việc dạy học có hiệu quả cao.
Thường xuyên làm đồ dùng, đồ chơi từ vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ
khám phá từ đó giáo viên có thể hướng trẻ đi vào hoạt động dễ dàng hơn.
Giải pháp 5. Tổ chức cho trẻ hoạt động trên tiết học:
Một trong những hoạt động vơ cùng quan trọng đó là tổ chức cho trẻ hoạt
động tạo hình trên tiết học bởi trên tiết học trẻ sẽ được lĩnh hội kiến thức, cũng cố
kiến thức để từ đó trẻ tái tạo lại những gì mà trẻ đã thu nhận được thông qua các
hoạt động mà cô giáo hướng dẫn. Đây cũng chính là hoạt động để đánh giá được
6

skkn


nhận thức của trẻ chính vì vậy mướn tổ chức hoạt động trên tiết học được tốt tôi
phải:
* Chuẩn bị tốt giáo cụ trực quan.
Như chúng ta đã biết, lứa tuổi mầm non là lứa tuổi tư duy trực quan hình
tượng. Vì vậy, khi tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động, giáo viên cần phải

chuẩn bị đầy đủ các giáo cụ trực quan nhằm thu hút sự chú ý tập trung của trẻ, lôi
cuốn trẻ vào vấn đề.
Hoạt động “Vẽ theo đề tài”, đòi hỏi tranh vẽ gợi ý phải rõ nét, màu sắc hài
hoà đẹp mắt, cân đối, phù hợp với đặc điểm sở thích của trẻ. Tranh gợi ý phải đặt ở
vị trí vừa tầm sao cho mọi trẻ dễ thấy, dễ quan sát. Một hoạt động “Vẽ theo đề tài”
thường phải có từ 2-3 bức tranh gợi ý. Tranh dùng để gợi ý chứ không dùng để bắt
trẻ phải thực hiện giống mẫu của cô. Do vậy, tranh gợi ý phải vẽ về các sự vật hiện
tượng gần gũi với trẻ, nhằm giúp trẻ dễ hình dung và dễ nắm được đặc điểm của
đối tượng. Sử dụng tranh vẽ phải chú ý đến đường nét, màu sắc. Đường nét phải rõ
ràng, cụ thể nhằm giúp trẻ dễ định hình. Khơng nên cầu kỳ hoặc chi tiết quá làm
trẻ khó nắm bắt, khó tưởng tượng. Màu sắc khi sử dụng cũng phải phù hợp như:
Màu bút sáp, màu bút long, màu nước…nói chung là những màu đặc trưng cơ bản
mà trẻ biết, trẻ gọi được tên dễ dàng. Khơng nên sử dụng các tranh vẽ có màu sắc
mang tính nghệ thuật cao khơng phù hợp với khả năng, sở thích của trẻ.
*Tìm hiểu khả năng nhận thức, đặc điểm tâm lý của trẻ, của lớp, tạo hứng
thú cho trẻ.
Trước khi cho trẻ tham gia vào hoạt động, phải tìm hiểu khả năng nhận
thức, đặc điểm tâm lý của trẻ, của lớp. Soạn bài, làm đồ dùng và thâm nhập giáo án
thật nhuần nhuyễn để truyền đạt kiến thức cho trẻ một cách có hiệu quả. Vận dụng
linh hoạt sáng tạo, nhẹ nhàng các thủ thuật, biện pháp tạo sự hứng thú, hấp dẫn trẻ
như: Trò chơi, câu đố, bài hát, vè…
Ví dụ: Khi thực hiện đề tài ''Vẽ hoa mùa xuân'', tôi cho trẻ hát bài ''Màu
hoa''. Sau đó, tơi cùng trẻ đàm thoại về đặc điểm của một số loại hoa, cách thực
hiện đề tài.
Mặt khác, để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong giờ
dạy cô phải đặc biệt chú ý đến lời giảng. Lời giảng của cô phải rõ ràng, chính xác,
dễ hiểu, lời giảng phải kết hợp với câu hỏi. Vì câu hỏi là một phương tiện để giúp
trẻ tích cực tham gia vào hoạt động, trẻ biết suy nghĩ, tìm ra câu trả lời. Từ đó, trẻ
tập trung chú ý vào vấn đề. Tuy nhiên, câu hỏi đưa ra phải vừa sức với trẻ. Câu hỏi
mang tính chất trao đổi giữa cô với trẻ, giữa trẻ với bạn. Tránh hiện tượng cô kể

cho trẻ nghe làm cho trẻ thụ động, hạn chế tính tư duy. Cơ sử dụng các câu hỏi để
tạo điều kiện cho trẻ tham gia tích cực vào hoạt động.
Ví dụ: Để vẽ được ''Hoa mùa xuân'', cô đàm thoại cùng trẻ: Hôm trước các
con đã được vẽ về hoa rồi, vậy các con hãy suy nghĩ xem để vẽ được những bông
hoa chúng ta cần vận dụng kỹ năng gì? Vẽ như thế nào nhỉ ? Nếu cô dùng màu đen
7

skkn


mà tơ bơng hoa, lá hoa thì sao nhỉ? Vậy thì ta nên dùng màu gì để tơ cho đẹp?
(màu vàng - đỏ - tím… để tơ bơng hoa, màu xanh tô lá hoa, cây cỏ...). Trong khi
thực hiện, lời giảng của cô phải được kết hợp với các thao tác kỹ năng, lời giảng
phải dẫn dắt trẻ đi từ tổng thể đến chi tiết, phát huy tính tích cực bằng cách cho trẻ
quan sát, trải nghiệm, phát hiện những đặc điểm của đối tượng và kỹ năng tạo
thành đối tượng.
Ví dụ: Cơ hỏi trẻ:
+ Cơ có bức tranh gì đây? (Vườn hoa)
+ Bức tranh vẽ về những loại hoa gì? (Hoa đào, hoa mai, hoa cúc)
+ Hoa đào, mai, cúc có màu gì? Cánh hoa như thế nào?
Qua theo dõi đánh giá cho thấy, trẻ có cùng một độ tuổi nhưng sự tiếp thu
của trẻ không đồng đều và khả năng tạo hình của trẻ cũng khac nhau. Có trẻ rất
thành thạo trong việc cầm bút và thể hiện sự sáng tạo trong sản phẩm tạo hình,
nhưng cũng có những trẻ chưa biết cách chọn màu, cách cầm bút, bố trí tranh chưa
hợp lý...
Trước thực tế đó, tơi phải quan tâm chú trọng từng cá nhân, theo dõi giúp đỡ
những trẻ yếu, phát triển bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu, tôn trọng sản phẩm
và ý định của trẻ, động viên khuyến khích trẻ yêu thích hoạt động tạo hình hơn,
khen chê trẻ phải đúng mức, tránh việc quá khen hay quá chê làm cho trẻ tự kiêu,
chủ quan hay tự ti, chán nản.

*Tổ chức tiết dạy trên lớp:
Hoạt động có thành cơng hay khơng là giáo viên phải xác định được mục
tiêu của bài dạy, mục tiêu phải phù hợp với nhận thức của trẻ trong độ tuổi. Phải có
thủ thuật để hướng trẻ vào tiết học và giao nhiệm vụ cho trẻ.
Một nội dung không kém phần quan trọng đó là: Nắm chắc yêu cầu, nội
dung của hoạt động, truyền thụ kiến thức cho trẻ rõ ràng, chính xác, có hệ thống, tổ
chức hoạt động đúng phương pháp đặc trung của lĩnh vực. Giáo viên phải linh
hoạt, sáng tạo, động viên khuyến khích trẻ kịp thời có như vậy tiết học mới thành
công. Khi nhận xét sản phẩm cô phải nhận xét nhẹ nhàng, chủ yếu là tạo niềm tin,
phấn khởi, tạo hứng thú đam mê cho trẻ trong những giờ học sau.
Một tiết học vẽ theo đề tài thông thường chúng ta sử dụng các bước như sau:
- Trò chuyên gây hứng thú giao nhiệm vụ
- Quan sát đàm thoại tranh gợi ý, cho trẻ nêu ý định của mình
- Trẻ thực hiện
- Nhận xét sản phẩm
Giải pháp 6. Thông qua hoạt động mọi lúc, mọi nơi:
Cho trẻ hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi như giờ hoạt động ngoài trời
giáo viên cho trẻ nhặt lá rơi rồi tạo nên những con vật dễ thương mà trẻ thích, qua
đó giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường. Cho trẻ dùng phấn, que vẽ vẽ theo ý
8

skkn


thích, cho trẻ làm quen với nhiều học liệu như màu nước, sáp màu, sơn…để trẻ
được làm quen và sử dụng vào các bài vẽ của mình.
Trong những buổi sinh hoạt chiều hay là hoạt động góc, giáo viên cho trẻ
quan sát những bức tranh, sản phẩm đẹp của các bạn trong lớp và ở lớp bạn, thơng
qua đó giáo viên khuyến khích trẻ phát triển ngơn ngữ, khả năng cảm thụ thẩm mỹ,
phát triển hứng thú của trẻ đối với hoạt động tạo hình, khiến trẻ hưởng ứng ngay

mỗi khi cô cho trẻ nặn, vẽ, xé, cắt dán. Được quan sát nhiều, trí tưởng tượng của
trẻ tăng, trẻ có điều kiện tích lũy, làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ
thuật và đó chính là nền tảng để phát triển tính sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo
hình.
Đây là một hình thức quan trọng, nó hỗ trợ và làm giàu vốn biểu tượng
phong phú phục vụ cho giờ hoạt động của trẻ. Do vậy, ở mọi lúc mọi nơi cô giáo
phải biết tận dụng mọi điều kiện tốt nhất, thường xuyên tổ chức cho trẻ được trải
nghiệm, quan sát các biểu tượng sống động xung quanh trẻ. Từ đó, trẻ có thể ghi
nhớ được các đối tượng qua xúc cảm của mình.
2.3. Kết quả đạt được:
Với những biện pháp như trên tôi đã vận dụng vào tình hình thực tế một
cách hợp lý và đã thu được những kết quả đáng khích lệ.
Kết quả khảo sát cuối năm

Nội dung

TS
trẻ

Tốt

Trung
bình
%
SL %
33
2
7
23
2

7
26,7 5
16,6

Khá

SL %
SL
Khả năng thể hiện nội dung đề tài
30
18
60
10
Khả năng vận dụng các kỹ năng
30
21
70
7
Bố cục, tơ màu
30
17
56,7 8
Qua đó tơi rút ra được kết quả cụ thể như sau:
* Đối với trẻ:
- Trẻ lớp tôi có những chuyển biến rõ nét, từ chỗ trẻ cầm bút chưa đúng
cách, ngồi chưa đúng tư thế, nay đã có 100% trẻ biết cách cầm bút thành thạo và
ngồi đúng tư thế.
- Hầu hết các tiết tạo hình vẽ theo đề tài 100% trẻ đều hoàn thành sản phẩm,
nhiều trẻ cịn thể hiện sản phẩm của mình rất sáng tạo. Đặc biệt trẻ rất hứng thú
tham gia vào hoạt động tạo hình vẽ theo đề tài.

- Lớp học, góc tạo hình đã có rất phong phú, có nhiều tranh đẹp, sáng tạo với
nhiều chất liệu vẽ khác nhau để trưng bày. Hoạt động tạo hình thực sự trở thành
món ăn tinh thần đối với trẻ, trẻ có sự cố gắng thi đua lẫn nhau rõ rệt có tiến bộ rất
nhiều.
- Tơi đã chọn ra những cháu có năng khiếu để bồi dưỡng thêm và kết hợp
với phụ huynh có hướng bồi dưỡng năng khiếu cho trẻ, tạo tiền đề cho trẻ ở các độ
tuổi tiếp theo (Mẫu giáo Lớn, trẻ vào lớp 1....).
9

skkn


* Đối với giáo viên:
- Quá trình thực hiện các biện pháp trên giúp tôi tự tin, vững vàng hơn khi
lên lớp, các bước lên lớp có nhiều đổi mới, linh hoạt hơn.
- Bên cạnh đó cịn giúp tơi nắm bắt được đặc điểm tâm lý, mức độ nhận thức
của trẻ để có hướng giáo dục trẻ được tốt hơn.
- Từ những việc làm cụ thể như trên, bản thân đã đúc kết được nhiều kinh
nghiệm, đã nắm chắc được các phương pháp giáo dục trẻ.
- Kỹ năng vẽ của tơi đã tốt hơn rất nhiều điều đáng nói là làm cho tơi đam
mê và u thích vẽ hơn rất nhiều.
* Đối với phụ huynh:
- Luôn tạo điều kiện tốt cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình như: Cung cấp
tranh ảnh, báo chí, các ngun vật liệu sẳn có ở địa phương... mua sắm đồ dùng
học tập, phối hợp với giáo viên để giúp trẻ ngày càng tiến bộ hơn. Cùng với nhà
trường làm tốt hơn nữa công tác xã hội hóa giáo dục nhằm cùng với nhà trường
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Đây là tính hiệu rất đáng mừng vì vậy
chúng ta cần trân trọng và phát huy.
- Đa số các bậc phụ huynh phấn khởi và yên tâm hơn, vì thế mà phụ huynh
đã có những cách nhìn nhận tốt hơn về năng lực của con em mình.

* Bài học kinh nghiệm :
Qua việc tạo mơi trường cho trẻ hoạt động tạo hình vẽ theo đề tài, từ những
giải pháp thực tế và kết quả đạt được. Bản thân tôi rút ra được những bài học kinh
nghiệm sau:
- Giáo viên cần phải nắm chắc phương pháp, khả năng nhận thức của trẻ.
Luôn tự học hỏi qua sách báo, các phương tiện thông tin đại chúng, dự giờ đồng
nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn.
- Phối hợp các phương pháp, biện pháp một cách linh hoạt, sáng tạo, lựa
chọn nội dung, kiến thức phù hợp để tổ chức một giờ hoạt động tạo hình có hiệu
quả cao. Ngồi ra tổ chức các cuộc dạo chơi trong thiên nhiên, tạo điều kiện phát
triển ở trẻ óc thẩm mỹ, sáng tạo.
- Giáo viên phải có khả năng tìm tịi, sáng tạo ra những cái mới để tạo ra
những sản phẩm đẹp mắt, mang tính thẩm mỹ cao và phù hợp với nhận thức của
trẻ qua đó thu hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo.
- Cho trẻ tiếp xúc với các sản phẩm công mỹ nghệ, các bức tượng, tìm kiếm
các loại tranh ảnh, tranh phong cảnh, tranh đồ họa, tranh dân gian cho trẻ quan sát
từ đó làm giàu vốn biểu tượng của trẻ hơn.
- Cần chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, các giáo cụ trực quan linh hoạt, đúng lúc để
gây hứng thú, lôi cuốn trẻ vào vấn đề, giúp trẻ hiểu được vấn đề đó dễ dàng hơn,
nhưng khơng được lạm dụng thái q.
- Biết tích hợp lồng ghép nhẹ nhàng chuyên đề vào các hoạt động mọi lúc,
mọi nơi.
10

skkn


- Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh để giúp phụ huynh nhận thấy được tầm
quan trọng của việc cho trẻ hoạt động với tạo hình. Từ đó, phụ huynh đóng góp
ngun vật liệu, tạp chí, tranh ảnh... tạo mọi điều kiện tốt nhất cho trẻ tham gia

hoạt động.
3. Phần kết luận
3.1. Ý nghĩa của đề tài:
Như chúng ta đã biết, ở trường mầm non tạo hình giữ một vị trí quan trọng
nhằm góp phần giáo dục thẩm mỹ và hình thành nhân cách của trẻ. Thơng qua hoạt
động tạo hình đặc biệt là hoạt động “Vẽ theo đề tài” nhằm khơi gợi và phát huy
khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ. Gây cho trẻ hứng thú trước cái đẹp, tiến tới hình thành
ở trẻ thị hiếu thẩm mỹ. Trẻ được hoạt động tạo hình là giúp trẻ bước đầu làm quen
với các phương tiện và ngơn ngữ tạo hình như: Đường nét, hình dáng, màu sắc, bố
cục…thơng qua đó phát triển năng lực quan sát phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng
sáng tạo.
Việc dạy trẻ hoạt động tạo hình “vẽ theo đề tài'' là một điều khơng phải dễ.
Vì vậy, để trẻ tham gia có hiệu quả thì phải có sự dẫn dắt của giáo viên. Trẻ tham
gia hoạt động tạo hình nói chung và tiết vẽ theo đề tài nói riêng là một việc làm rất
cần thiết nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt như đức, trí, thể, mỹ. Qua đó, vốn
biểu tượng về thế giới xung quanh của trẻ càng phong phú hơn, trẻ có thể sử dụng
các kỹ năng đơn giản để thể hiện được ý định của mình. Muốn thực hiện đạt hiệu
quả cao khi tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ, giáo viên cần phải nắm chắc
phương pháp, tác phong nhẹ nhàng, linh hoạt, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh đẹp, bắt
mắt với trẻ. Phải dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, phối hợp với phụ huynh để cùng giúp
đỡ trẻ. Từ thực tế lớp tơi phụ trách, với những khó khăn mà tôi gặp phải, tôi đưa ra
những biện pháp tháo gỡ những vướng mắc trong việc cho trẻ hoạt động tạo hình
nhất là tiết ''Vẽ theo đề tài''. Mong rằng những biện pháp này sẽ áp dụng có hiệu
quả hơn khi được các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp góp ý, bổ sung thêm và
tích cực đổi mới trong q trình vận dụng để đưa chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ
được ngày càng phát triển nhằm đáp ứng với yêu cầu giáo dục Mầm non mới trong
giai đoạn hiện nay.
3.2. Kiến nghị, đề xuất:
- Nhà trường, PGD tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Tăng
cường công tác dự giờ, thao giảng học hỏi chuyên môn ở đồng nghiệp để nâng cao

trình độ chuyên môn. Nhất là những tiết dạy có hiệu quả trong việc áp dụng quan
điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Đề nghị PGD tham mưu với các cấp hổ trợ kinh phí để nhà trường mua
sắm bổ sung đồ dùng theo thông tư 02/BGD&ĐT đầy đủ nhằm cải thiện điều kiện
cơ sở vật chất lớp học tạo môi trường học tập tốt cho các cháu.
Trên đây là một vài kinh nghiệm trong việc giáo dục tổ chức dạy trẻ “Vẽ theo
đề tài” của trẻ 4-5 tuổi mà bản thân tôt đã rút ra từ thực tiễn dạy học
11

skkn


Đề tài này được áp dụng trong phạm vi là một lớp mẫu giáo 4-5 tuổi. Do đó,
một số kinh nghiệm tơi đưa ra khơng tránh khỏi những thiếu sót. Qua đây, tơi rất
mong nhận được sự góp ý, xây dựng bổ sung của các cấp lãnh đạo, Phòng giáo dục
và Ban giám hiệu nhà trường cùng các bạn đồng nghiệp giúp tơi có được bài học
kinh nghiệm tốt hơn để áp dụng trong q trình cơng tác của bản thân, trong việc
nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non.

12

skkn


XÁC NHẬN CỦA HĐKH NHÀ TRƯỜNG

XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO LỆ THỦY

13

skkn