Skkn nâng cao năng lực sử dụng tiếng anh cho học sinh thông qua các hoạt động tạo môi trường tiếng anh tại trường phổ thông thực hành chất lượng cao nguyễn tất thành

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỊA BÌNH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM HỊA BÌNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NÂNG CAO NĂNG LỰC SỬ DỤNG TIẾNG ANH CHO HỌC SINH
THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG TIẾNG ANH
TẠI TRƯỜNG PHỔ THÔNG THỰC HÀNH CHẤT LƯỢNG CAO
NGUYỄN TẤT THÀNH

Tác giả: Quách Thị Thúy Thiện

Năm học: 2019-2020

skkn


MỤC LỤC

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN
1. Lý do chọn viết sáng kiến kinh nghiệm
2. Cơ sở lý luận
3. Phương pháp tiếp cận
CHƯƠNG 2. MÔ TẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Vấn đề của sáng kiến kinh nghiệm
2. Giải pháp thực hiện
3. Khả năng áp dụng, nhân rộng sáng kiến kinh nghiệm
CHƯƠNG 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

Trang

1
1
2
4
6
6
7
18
19
22
23

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1. Lý do chọn viết sáng kiến kinh nghiệm
Tiếng Anh một trong những bộ môn mũi nhọn tại các trường phổ thông,
tiếng Anh không chỉ là bộ môn giúp học sinh hình thành và phát triển cơng cụ
giao tiếp quốc tế quan trọng mà cịn góp phần hình thành các năng lực và phẩm
chất của thế hệ trẻ năng động, linh hoạt với những chuyển biến của xã hội. Hiện
nay, mục tiêu chương trình bộ mơn tiếng Anh tại các trường phổ thông chú
trọng đến năng lực giao tiếp của học sinh. Năng lực giao tiếp chính là năng lực

skkn


đặc thù của môn học này và được coi là mục tiêu của quá trình dạy và học tiếng
Anh. Chương trình nhấn mạnh một số quan điểm sau: Xây dựng dựa trên nền
tảng lý luận và thực tiễn, cập nhật thành tựu của khoa học hiện đại; năng lực
giao tiếp là mục tiêu của quá trình dạy học; kiến thức ngơn ngữ là phương tiện
để hình thành và phát triển các kỹ năng giao tiếp thơng qua nghe, nói, đọc, viết;
xây dựng theo hướng mở; không quy định chi tiết về nội dung dạy học mà chỉ

qui định những yêu cầu cần đạt về năng lực giao tiếp nghe, nói, đọc và viết cho
mỗi lớp và gợi ý một số chủ đề, chủ điểm chính gắn với chuẩn đầu ra từng cấp
học; đảm bảo lấy hoạt động học của học sinh làm trung tâm trong quá trình dạy
học; đảm bảo tính liên thơng và tiếp nối của việc dạy học Tiếng Anh giữa các
cấp; đảm bảo tính linh hoạt, mềm dẻo và tính mở nhằm đáp ứng nhu cầu và phù
hợp với điều kiện dạy học tiếng Anh đa dạng ở các địa phương.
Để hình thành được năng lực giao tiếp tiếng Anh học sinh cần có mơi
trường học tiếng Anh. Môi trường tiếng Anh trong các trường phổ thông chính
là cơ sở để học sinh phát triển ngơn ngữ đang học trong các tiết học là công cụ
giúp học sinh ghi nhớ kiến thức và thực hành thành thạo các kỹ năng ngơn ngữ
thơng qua ba loại hình mội trường chính là mơi trường tĩnh, mơi trường động và
mơi trường kết hợp tĩnh-động. Môi trường giao tiếp được thực hiện sẽ tạo ra một
môi trường học tiếng Anh hữu ích cho học sinh, giúp các em có hứng thú với
môn học, luôn đổi mới cập nhật ngôn ngữ, ôn luyện kiến thức thường xuyên,
liên tục và sử dụng những kiến thức ngơn ngữ đã học vào trong các tình huống
thực tiễn của cuộc sống. Từ đó, học sinh trải nghiệm kiến thức bằng sự tự tin khi
sử dụng tiếng Anh khi giao tiếp với người nước ngoài. Ngoài ra, việc rèn luyện
tiếng Anh thông qua môi trường giao tiếp tiếng Anh giúp học sinh hình thành
thói quen sử dụng ngôn ngữ, ghi nhớ kiến thức một cách chủ động, " không học
cũng nhớ và khống biết cũng dần quen". Với học sinh lứa tuổi trung học cơ sở,
các hoạt động mơi trường tiếng Anh sẽ thật sự hữu ích cho việc học của các em;
các em sẽ chủ động tiếp nhận kiến thức mà không cảm thấy nhàm chán. Tuy
nhiên, năng lực giao tiếp của học sinh trong trường Phổ thông thực hành chất

skkn


lượng cao Nguyễn Tất Thành còn khá hạn chế, học sinh cịn rụt rè khi giao tiếp
trong và ngồi lớp học và những kiến thức ngôn ngữ mà học sinh đã học chưa
được phát huy một cách trọn vẹn. Một trong những ngun nhân chính dẫn đến

những hạnh chế đó chính là vì mơi trường giao tiếp tiếng Anh trong trường học
chưa được chú trọng xây dựng hoặc các hoạt động không được thể hiện rõ ràng,
chưa thu hút được hứng thú và niềm đam mê của học sinh với mơn học. Do đó,
vai trị quan trọng và tính cần thiết để xây dựng một môi trường tiếng Anh trong
trường Phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành cần được chú
trọng phát triển nhằm tạo ra một không gian học tập tích cực, hiệu quả cho học
sinh trong nhà trường. Xuất phát từ những lí do trên đây, tôi thực hiện sáng kiến
kinh nghiệm " Nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho học sinh trường thông
qua các hoạt động tạo môi trường tiếng Anh tại trường Phổ thông thực hành chất
lượng cao Nguyễn Tất Thành" trong năm học 2019-2020.
2. Cơ sở lý luận
2.1. Khái niệm về năng lực và năng lực sử dụng tiếng Anh.
Tiếng Anh là ngơn ngữ có thể được học sinh tiếp cận từ lứa tuổi mẫu
giáo, bắt đầu từ những câu giao tiếp đơn giản. Nhưng năng lực sử dụng tiếng
Anh của học sinh chưa cao do học sinh chưa có phương pháp học tiếng Anh.
Tác giả Đặng Thành Hưng cho rằng, về mặt thực hiện, kỹ năng phản ánh năng
lực làm, tri thức phản ánh năng lực nghĩ và thái độ phản ánh năng lực cảm nhận.
Năng lực là “tổ hợp những hành động vật chất và tinh thần tương ứng với dạng
hoạt động nhất định dựa vào những thuộc tính cá nhân (sinh học, tâm lý và giá
trị xã hội) được thực hiện tự giác và dẫn đến kết quả phù hợp với trình độ thực tế
của hoạt động”. Wikipedia đưa ra hai loại năng lực là năng lực chung và năng
lực chun mơn trong đó cấu trúc năng lực gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ.
Điều này chỉ nghĩa rằng năng lực sử dụng tiếng Anh chính là năng lực chuyên
môn thuộc năng lực ngôn ngữ, nhưng năng lực này sẽ được tạo thành từ kiến
thức ngôn ngữ và sự u thích đam mê ngơn ngữ tiếng Anh. Theo Chung Lợi và
Chung Thị Thanh Hằng (tạp chí Khoa học trường Đại học Cần Thơ-2014 cho

skkn

rằng có bốn yếu tố ảnh hưởng đến năng lực tiếng Anh của người học là yếu tố tự
học, cơ hội tiếp xúc và sử dụng ngôn ngữ, động cơ và thái độ học tập và phương
pháp kiểm tra đánh giá.
1.2. Khái niệm về giao tiếp, môi trường giao tiếp tiếng Anh và
hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh.
Giao tiếp là hoạt động trao đổi, chia sẻ thông tin giữa hai hay nhiều đối
tượng. Giao tiếp có thể được thể hiện bằng giao tiếp lời nói và giao tiếp phi lời
nói như bằng hình ảnh, âm thanh, cử chỉ, ngữ điệu. Tác giả Đình Anh Vũ cho
rằng trong q trình giao tiếp lời nói gồm 3 yếu tố chính là ngơn ngữ, cường độ
giọng nói và phi ngơn ngữ. Trong đó, ngơn ngữ góp phần nhỏ nhất với 7,01%
tác động đến người nghe, 37,98% là cường điệu giọng nói và phi ngơn ngữ trở
nên quan trọng nhất với 55,01%. Chức năng của giao tiếp phi ngôn ngữ là giúp
cho thơng điệp được truyền tải nhanh chóng, dễ dàng, giúp người tham gia giao
tiếp hiểu rõ hơn về cảm xúc của người đối diện nhằm đạt được mục đích giao
tiếp.
Môi trường là tập hợp tất cả các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con
người, ảnh hưởng tới con người và tác động đến các hoạt động sống của con
người như: khơng khí, nước, độ ẩm, sinh vật, xã hội lồi người và các thể chế.
Mơi trường của một điều kiện hoàn cảnh, các đối tượng khác hay các điều kiện
nào đó mà chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt động của khách thể diễn
ra trong chúng. Một vài nhà nghiên cứu đưa ra khái niệm về môi trường học lý
tưởng là nơi mà học sinh được giao tiếp, tương tác với bạn, với thầy, được chơi,
vận động, hát, nhảy múa, kể chuyện, hay làm thủ công… việc học trong những
môi trường như vậy giúp người học nhớ hơn 80% những gì đã học trong một
năm sau đó. Một mơi trường tối ưu đối với học tập là môi trường tối ưu về cả
thể chất lẫn tinh thần cho người học. Các yếu tố tạo nên môi trường tối ưu là
Các trang thiết bị, cách xắp xếp, ánh sáng, giáo cụ trực quan đáp ứng đúng nhu
cầu của người học. Tác giả Hoàng Giang (2015) trong sáng kiến kinh nghiệm
Tạo môi trường thực hành tiếng anh qua các hoạt động ngoại khóa nhằm phát

skkn


triển kỹ năng giao tiếp cho học sinh trưởng Trung học phổ thông cho rằng học
tập trong môi trường thực hành tiếng tích cực sẽ giúp cho học sinh tự tin trong
giao tiếp và duy trì thái độ tập trung. Tạo mơi trường thực hành tiếng Anh tích
cực sẽ giúp cho học sinh tự tin, năng động trong rèn luyện và sử dụng ngoại ngữ
thành thạo. Môi trường thực hành tiếng lý tưởng sẽ giúp học sinh phát triển toàn
diện các kỹ năng.
Môi trường tiếng Anh là môi trường học tập ngơn ngữ tiếng Anh với mục
đích phát triển ngơn ngữ hữu hiệu giúp bạn ghi nhớ các kiến thức, thực hành
từng kỹ năng một cách thành thạo. Vì vậy, hoạt động tạo môi trường giao tiếp
tiếng Anh tại trường phổ thơng thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành
chính là hoạt động dạy học của giáo viên trên lớp học, giáo viên tạo ra các tình
huống học tập thực tế để học sinh tham gia xây dựng bà học một cách hứng thú,
tiếp cận bài học chủ động và tích cực hơn. Hoạt động tạo mơi trường giao tiếp
tiếng Anh ngoài lớp học là hoạt động tạo sự giao tiếp bằng các giác quan như
học sinh có thể nghe và nhảy theo các bài hát trong các tiết mục tập thể toàn
trường. Học sinh tiếp xúc qua các poster, tranh ảnh minh họa các nội dung kiến
thức đã học một cách cập nhật, thường xuyên, liên tục. Học sinh được thỏa sức
thể hiện sự đam mê với môn học của mình với sự hứng khởi, sự tị mà và sự thơi
thúc tìm hiểu thơng tin và thu thập kiến thức về những miền đất, con người, nền
văn hóa và văn minh trên thế giới.
3. Phương pháp tiếp cận
3.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Nghiên cứu lý thuyết về giao tiếp, giao tiếp tiếng Anh , năng lực tiếng
Anh và môi trường giao tiếp và hoạt động tạo ra môi trường giao tiếp tiếng Anh.
Từ đó phân tích các u tố liên quan đến năng lực tiếng Anh của học sinh.
3.2. Phương pháp quan sát

skkn


Quan sát và tri giác sự hứng thú của học sinh đối với các hoạt động tạo ra
môi trường giao tiếp tiếng Anh và ảnh hưởng của các hoạt động đó đối với sự
tiến bộ về năng lực giao tiếp tiếng Anh của học sinh.
3.3. Phương pháp thực nghiệm
Triển khai các hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh trong và
ngoài lớp học và đánh giá hiệu quả của việc chú trọng xây dựng và nhiệm vụ
thực hiện các hoạt động đó. Đánh giá tính khả thi và sự hứng thứ của học sinh
với các hoạt động đó.
4. Mục tiêu của sáng kiến kinh nghiệm
Sáng kiến kinh nghiệm thực hiện nghiên cứu vấn đề thực hành giao tiếp
tiếng Anh của học sinh, từ đó đề ra một số hoạt động giao tiếp tiếng Anh nhằm
nâng cao năng lực tiếng Anh cho học sinh khối trung học cơ sở trường phổ
thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành. Các hoạt động giao tiếp
tiếng Anh kết hợp đa dạng các loại hình giao tiếp tạo cơ hội cho học sinh tham
gia vào các hoạt động chung của tập thể, theo nhóm, theo cặp, từng cá nhân học
sinh tại mơi trường lớp học và ngồi lớp học nhằm mục đích giúp học sinh phát
triển toàn diện năng lực sử dụng tiếng Anh.Thơng qua đó, học sinh học tập thói
quen khơng chỉ sử dụng tiếng Anh trong các giờ học mà còn thường xuyên sử
dụng ngoại ngữ bất cứ nơi nào có thể, học sinh được khuyến khích nâng cao tính
tự giác, mạnh dạn giao tiếp với, giáo viên nước ngoài, tận dụng mọi cơ hội để
giao tiếp với người bản ngữ nhằm hoàn thiện các kỹ năng thực hành tiếng Anh
của bản thân.

CHƯƠNG 2: MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Vấn đề của sáng kiến kinh nghiệm

skkn

Theo quan sáng của giáo viên bộ môn tiếng Anh cho thấy đa số học sinh
có năng lực sử dụng tiếng Anh và tự tin giao tiếp tốt với giáo viên bản ngữ. Tuy
nhiên, một số học sinh khác còn rụt rè ngại giao tiếp tiếng Anh do kiến thức
ngôn ngữ còn hạn chế. Mặc dù, học sinh lứa tuổi trung học cơ sở rất thích học
mơn học này, các em luôn hứng thú trong các tiết học tiếng Anh sôi động, vui vẻ
và sáng tạo. Trong các giờ học tiếng Anh, học sinh chưa sử dụng ngôn ngữ tiếng
Anh là ngôn ngữ giao tiếp với thầy cô và bạn bè. Các em còn trao đổi với nhau
bằng tiếng Việt hoặc có thể hiểu bài nhưng khơng thể sử dụng ngơn ngữ mình
đang học để thảo luận và trình bày hay nêu quan điểm của mình. Ngồi ra, mơi
trường tiếng Anh trong lớp học cũng chưa được xây dựng, do đó khơng tạo ra
một thói quen tri giác và tronư duy bằng tiếng Anh một cách thường xuyên chủ
động cho học sinh. Hơn nữa, do môi trường học tập chủ yếu của học sinh là giáo
viên không phải nguời bản ngữ và ít có cơ hội tiếp xúc giao tiếp với nguời bản
ngữ, khi có cơ hội giao tiếp thì học sinh cịn sợ sai, lo ngại và khơng hiểu được
nội dung của cuộc giao tiếp dẫn tới hiệu quả giao tiếp chưa cao.
Khơng gian ngồi lớp học cũng hạn chế khả năng giao tiếp của học sinh
trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành. Ở một vài khu
vực, học sinh được tiếp xúc với các khẩu hiệu tiếng Anh, nhưng các khẩu hiệu
đó ít và chưa tạo được sự chú ý và gây sự tò mò, kích thích sự học sinh khám
phá, tìm hiểu. Một trong những lí do dẫn tới hạn chế về mơi trường tiếng Anh
ngoài lớp học là do nhà trường vừa mới thành lập, cơ sở vật chất trang bị và
phục vụ cho việc học tập các bộ môn đang trong quá trình hồn thiện. Sự kết
hợp giữa giáo viên tiếng Anh với hoạt động Đồn- Đội cịn chưa nổi trội và
chưa phát huy được hết thế mạnh về bộ mơn. Vì vậy, một môi trường tiếng Anh
được xây dựng trong các lớp học và ngoài lớp học thực sự rất quan trọng và cần
thiết đối với chất lượng dạy học bộ môn tiếng Anh và để nâng cao năng lực sử
dụng tiếng Anh cho học sinh trường phổ thông thực hành chất lượng cao
Nguyễn Tất Thành.

2. Giải pháp thực hiện

skkn


2.1. Tạo tình huống giao tiếp tiếng Anh trong các tiết học.
Môi trường giao tiếp tiếng Anh trong các tiết học chính là việc học sinh
đực tham gia trải nghiệm kiến thức ngôn ngữ thông qua tất cả các kỹ năng nghe,
nói, đọc , viết và thực hành kiến thức ngôn ngữ như ngữ âm và ngữ pháp. Mục
tiêu của các tiết học thay đổi từ việc ghi nhớ máy móc từ vựng, cấu trúc ngữ
pháp thay bằng việc tăng cường và phát huy khả năng và năng lực giao tiếp
ngơn ngữ đích. Do đó, các hoạt động học tập và hình thức tổ chức dạy học của
giáo viên cũng cần chú trọng thay đổi như sau:
+ Tăng thời gian học sinh được nghe và nói nhiều hơn so với thời gian học ngữ
pháp hay làm bài tập ngữ pháp. Bởi vì nghe và nói là mục tiêu chính của việc
học ngơn ngữ vì vậy, học sinh cần nghe được thông tin từ những người tham
giao giao tiếp và sử dụng được kiến thức ngôn ngữ đã học để giao tiếp và trao
đổi thông tin một cách lịch sự, tế nhị và phù hợp.
+ Tăng cường các hoạt động làm việc theo cặp, nhóm tạo cơ hội cho học sinh có
thể thực hành nói cùng một lúc thay vì hoạt động của giáo viên chữa bài của một
giáo viên và một vài học sinh;
+ Giảm thời gian thuyết trình, giảng giải của giáo viên và tạo ra cơ hội cho học
sinh được trình bày hiểu biết, rèn luyện khả năng thuyết trình, hệ thống và khái
qt hóa kiến thức của học sinh;
+ Tạo nhiều tình huống giao tiếp cho học sinh các tiết dạy giáo viên nên trình
bày ngơn ngữ theo ngữ cảnh bằng cách sử dụng một tình huống hoặc một kịch
bản, ngôn ngữ mới trở nên dễ nhớ bài học dễ hiểu hơn. Đặc biệt, trong sách giáo
khoa tiếng Anh mới, học sinh được tiếp cận với rất nhiều cụm từ được dùng để
thể hiện bày tỏ quan điểm, tình cảm, sự đồng tình, khích lệ, ngạc nhiên… Việc
giáo viên bổ sung các tình huống sẽ tạo cơ hội cho học sinh sử dụng được các

cụm từ đó trong giao tiếp một cách tự nhiên, phong phú hơn trong lỗi giao tiếp
và mở rộng được vốn từ của các em.

skkn


Trong Unit 7 – Lesson 1: Getting started (SGk tiếng Anh 7- tập 2) có sử dụng
các cụm từ như hey, great idea, can’t wait.(Hoạt động 5-8 phút)
Step 1(2 mis): Elicit how to use this expressions from the conversation so that
student will know how and when to use these expressions.
Step 2 (2 mis): Give some situations and student have to decide when to use
these expressions.
- Hey: to have someone’s attention
- Great idea: When you strongly support or agree with something
- Can’t wait: very excited and keen to do something
Situation 1:Peter and Jane doesn’t know where to go tonight and then Peter
say:
Peter: What about going to the cinema tonight, Jane?
Jane: …………………………
Situation 2: Mai is making a phone call to Nam
Mai: Can you go to the zoo with us?
Nam: Ok, I ……………..! what time shall we go?
Situation 3:
Nick: ………………….. Phong. How about cycling to school with me tomorrow?
Phong: …………………. Can you come to my house at 6:30?
Nick: Ok Phong. I ……………………. See you then.
Step 3 ( 3mis): Students make their own situation and their friend will give
respond. Teacher will give complements and correct their mistake while
speaking and their pronunciation.

skkn


+ Ứng dựng công nghệ thông tin cho học sinh nghe băng đài tiếng Anh thường
xuyên, các tiết học như Getting started, Pronunciation và Listening đảm bảo
100% giáo viên sử dụng băng đài để học sinh nghe và luyện. Ngoài ra giáo viên
cần sử dụng các clip dạy phát âm bằng tiếng Anh, sử dụng hợp lý những nội
dung dạy học và hướng dẫn học trên Sachmem.com thay vì viết bảng quá nhiều.
+ Giáo viên nghiên cứu bài dạy lấy mục tiêu học sinh là trung tâm của tiết học,
khuyến khích học sinh tích cực, chủ động tham gia vào các tiết học một cách có
hiệu quả hơn
Dưới đây là ví dụ về việc tổ chức hoạt động học tập khi học sinh phần ngữ pháp
về can/can’t (SGK, tiếng Anh 6, unit 11-Lesson 1: Getting started)- Hoạt động
(10-12 phút)
Step 1 (2 mis): Elicite how to use and when to use can/can’t from the
conversation among Dr Alex, Nick and Phong.
(Teacher points out: We use can/can’t to talk about ability in the present)
Step 2 (3 mis):: Ask some students to stand in front of the class and do some
actions about what they can/can’t do. The rest have to say
She/He(or Trang) can……………
She/He (or Trang) can’t……………..
Step 3 (4’): Make a class survey: Ask student to go around the class and ask the
given questions and they can add more.
Survey questions

Friend …
Yes
No

1. Can you pkay table tennis?

2. Can you do karate?
3. Can you play chess?
4. Can you do judo?
5. Can you sing an English song?
6. Can you climb a moutain?
7.
8.

skkn

Friend ….
Yes No

Friend …
Yes No


….
* Step 4 (2-3 mis): Ask student to report
- How many friend can you make survey in 4 minutes
- What can they all do?
- What can’t they all do?

Xây dựng mơi trường giao tiếp tích cực trong các tiết học khơng chỉ
khuyến khích học sinh tham gia hoạt động học tập hiệu quả mà học sinh có thể
phát huy được năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh một cách tự nhiên. Qua đó
cá nhân học sinh đồn kết, hợp tác trong các hoạt động theo nhóm, theo cặp
thơng qua việc được trao đổi, được góp ý và xây dựng ý kiến cho tổ nhóm của
mình. Từ đó củng cố được sức mạnh của tập thể, sự hỗ trợ lẫn nhau vì mục tiêu
học tập chung. Ngồi ra, giáo viên cũng sẽ chủ động hơn trong các bài dạy của

mình, tiết kiệm thời gian và công sức chuẩn bị cho tiết học mà còn gây được
hứng thú cho học sinh. Giáo viên khơng cịn vất vả vì việc ghi bảng hay thuyết
trình vấn đề mà học sinh sẽ chủ động tiếp thu và rút ra kiến thức cho bản thân.
Một tiết học có tính giao tiếp và chú trọng giao tiếp sẽ giúp học sinh ghi nhớ
kiến thức lâu hơn và thực tế hơn, năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh được cải
thiện, nâng cao.
2.2. Tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh tĩnh-động trong khơng gian
lớp học và ngồi lớp học.
Giao tiếp không chỉ là dùng ngôn ngữ để trao đổi thơng tin. Ngồi ra việc
giao tiếp cịn thể hiện thơng qua mơi trường tĩnh- động đó là các bảng biểu,

skkn


logo, poster, sơ đồ tư duy…. Tại trường phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất
Thành mỗi lớp đều có góc tiếng Anh riêng (English corner) ở đó giáo viên dạy
tiếng Anh sẽ trưng bày các sản phẩm môn học theo nội dung đã được cung cấp
trên lớp.
Lớp 6: Khi học sinh học kiến thức there is (isn’t)/there are (aren’t) Giáo viên sẽ
trưng bày sản phẩm sơ đồ tư duy như sau:
Chủ đề: There is/There are

Chủ đề : Our Greener World

Học sinh giao tiếp gián tiếp qua thị giác để tiếp nhận thông tin và hiểu
thông tin và thông điệp từ những hình ảnh tại các góc học tập. Nếu trong tiết học
các em chưa kịp ghi chép nội dung có thể xem và ghi chép lại bất kỳ lúc nào.

skkn

Những thông tin đã được hệ thống giúp cho việc tóm tắt kiến thức và qua trình
ơn tập cho các bài kiểm tra trở nên dễ dàng hơn.Hơn nữa, học sinh cũng có khả
năng tự tổng hợp kiến thức khơng chỉ mơn học tiếng Anh mà cịn các mơn học
khác bằng việc học hỏi, bắt trước và làm theo cách học của bộ môn tiếng Anh.
Khi kiến thức ngôn ngữ luôn được lặp đi lặp lại không không gian thị giác của
học sinh có thể tăng cường khả năng ghi nhớ thị giác. Học sinh khơng phải ghi
nhớ máy móc hay học thuộc mà gián tiếp học thuộc và tạo dựng được kiến thức
linh hoạt và dần hình thành được cơ bản kiến thức mà khơng bị gị ép và khơng
tốn thời gian. Ngồi ra, việc trưng bày các sản phẩm kiến thức tổng hợp của
môn học đa dạng và thân thiện sẽ giúp làm không gian lớp học lành mạnh,
khuyến khích học sinh yêu trường lớp hứng thú với việc học tập và rèn luyện
kiến thức. Không chỉ việc tự ý thức cá nhân, ý thức tập thể trong học tập và rèn
luyện sẽ được nâng cao mà học sinh cịn ý thức được trách nhiệm với gia đình,
nhà trường và thế giới từ những thông điệp mà môi trường giao tiếp tĩnh-động
mang lại.
2.3. Tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh tĩnh-động ngồi khơng gian
lớp học.
Mơi trường lớp học, không gian lớp học mang lại cho học sinh khuôn khổ
và sự tập trung nhất định. Các bài học trong không gian lớp học cung cấp cho
học sinh kiến thức cơ bản theo chuẩn kiến thức kỹ năng của Bộ Giáo dục và Đào
tạo đề ra. Tuy nhiên, môi trường đó sẽ hạn chế cho các hoạt động chung với sự
tham gia của số lượng lớn học sinh, hạn chế sự vận động của học sinh và hạn
chế về thời gian của tiết học vì thế mà giáo viên chỉ có thể tổ chức các hoạt động
theo sách giáo khoa. Với mục đích để học sinh có mơi trường học rộng mở, có
cơ hội giao lưu kiến thức với các bạn cũng khối và học sinh khác trong nhà
trường. Nhóm giáo viên bộ môn tiếng Anh tạo cơ hội cho học sinh được tham
gia vào các hoạt động ngoại khóa trong và ngoài nhà trường như về chủ đề
Festival, Christmas và Halloween Festival. Năm học 2019-2020, hoạt động
ngoại khóa chủ đề Halloween Festival đã mang lại sân chơi bổ ích không chỉ là

skkn


cơ hội để học sinh tìm hiểu về một lễ hội truyền thống của các quốc gia nói tiếng
Anh, am hiểu thêm về phong tục tập quán và phát huy được năng lực sử dụng
tiếng Anh thông qua các hoạt động trong buổi ngoại khóa đó. Nội dung chương
trình ngày hội Halloween 2019 của trường Phổ thông thực hành chất lượng cao
Nguyễn Tất Thành được thực hiện ngày 31 tháng 10 năm 2019 với của đề
Halloween Festival có bản kế hoạch chi tiết kèm theo.(Phụ lục)

Ngồi ra, mơi trường giao tiếp ngồi khơng gian lớp học cịn được giáo
viên bộ môn thực hiện tại bảng tin của nhà trường. Hàng tuần, học sinh khối tiểu
học và trung học cở sở của trường Phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành
sẽ được trải nghiệm kiến thức và hiểu biết về trường học, bạn bè, thầy cơ và nền
văn hóa của các nước sử dụng tiếng Anh đặc biệt là trải nghiệm kiến thức liên
môn qua kênh ngôn ngữ tiếng Anh. Học sinh sẽ ghi lại đáp án của mình rồi
chuyển cho giáo viên phụ trách. Đáp án đúng và nhanh nhất sẽ được tổng hợp và
trao giải vào các buổi sáng thứ hai hàng tuần. Một lần nữa, trong 10 phút dành
cho bộ môn tiếng Anh nhắc lại kiến thức cho tồn trường cùng biết và thơi thúc
các em nỗ lực giành giải và qua đó chiếm lĩnh kiến thức cho bản thân và khẳng
định được mình.

skkn


2.4. Tạo câu lạc bộ tiếng Anh.
Qua 3 năm dạy học tiếng Anh tại trường Trung học cơ sở tôi thất rằng
phần lớn học sinh không thể vận dụng tiếng Anh trong các tình huống nhất định,
các em có thể hiểu được nhưng không thể dùng ngôn ngữ học để tham gia giao

tiếp. Do đó Câu lạc bộ của nhà trường cần được xây dựng và đưa vào hoạt động
để góp phần hồn thiện năng lực giao tiếp của học sinh, giúp ngôn ngữ các em
đang học được sử dụng và sử dụng có hiệu quả. Từ những ngày đầu thành lập,
Ban Giám Hiệu nhà trường luôn chú trọng xây dựng Câu lạc bộ tiếng Anh và
coi hoạt động của câu lạc bộ tiếng Anh là một trogn những đặc trung của trường
Phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành. Câu lạc bộ hoạt động vào thứ 5
hàng tuần do giáo viên nước ngoài phụ trách hoạt động. Chủ đề hoạt động của
câu lạc bộ là chủ đề về văn hóa, về cuộc sống xung quanh thơng qua game, quiz,
các hoạt động nhóm các dự án về Mơi trường, Từ thiện và Kỹ năng sống. Câu
lạc bộ tiếng Anh đã giúp các em thấy tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh,
tạo ra một khoảng thời gian thư giãn, thoải mái cho các em đắm chìm trong mơi
trường thực hành tiếng với các hình thức đa dạng phong phú để từ đó hoạt động
giao tiếp ngơn ngữ trở nên thiết thực hơn, hiệu quả hơn.

skkn


Để có một câu lạc bộ hoạt động hiệu quả thì cần có sự chỉ đạo và thống
nhất hoạt động trong tổ bộ môn tiếng Anh về phân công nhiệm vụ và chương
trình hoạt động. Các thành viên tham dự câu lạc bộ cần tuân thủ theo quy chế
hoạt động. Sự hoạt động tích của của các giáo viên trợ giảng nước ngồi và giáo
viên bộ mơn tiếng Anh câu lạc bộ đã thu hút đông đảo sự tham gia đăng kí của
các em học sinh các khối, thúc đẩy được phong trào học tiếng Anh với các nội
dung tạo sự phần khích, vui nhộn trẻ trung đã khuyến khích các ý tưởng mới lạ
từ các thành viên của câu lạc bộ. Việc thực hiện câu lạc bộ hiệu quả cũng có sự
ảnh hưởng khơng nhỏ đến các tổ bộ mơn khác và khuyến khích sự ra đời của các
câu lạc bộ khác trong nhà trường.
2.5. Khuyến khích học sinh tham gia các cuộc thi tiếng Anh trên
mạng Internet.
Trong năm học vừa qua và các năm học trước nhà trường ln khuyến

khích học sinh tham gia các cuộc thi tiếng Anh, các cuộc thi giao lưu tiếng Anh
trên mạng Internet. Giáo viên bộ mơn tích cực hướng dẫn và hỗ trợ học sinh
trong suốt quá trình rèn luyện và thi đấu qua các vịng thi. Việc khuyến khích
học sinh tham gia các cuộc thi tiếng Anh trên mạng không chỉ giúp các em tham
gia thi kiến thức và khẳng định mình mà cịn là cơ hội cho học sinh giao lưu,
học hỏi, để biết mình cịn thiếu sót năng lực ngôn ngữ ở đâu và cần khắc phục
điểm yếu của mình như thế nào thơng qua bạn bè cùng thi trong nhà trường và
của các bạn từ các trường khác trong thành phố và khắp nơi trên đất nước ta.

skkn


Qua các cuộc thi các em sẽ được củng cố kiến thức đã học và tìm hiểu sâu hơn
về đất nước và con người của các quốc gia nói tiếng Anh trên thế giới bằng việc
trải nghiệm kiến thức ngôn ngữ. Học sinh sẽ có q trình luyện tập sử dụng
đúng ngữ pháp và ngữ nghĩa một cách tích cực, chủ động và trải nghiệm vui vẻ
qua các phần thi mà không hề bị căng thẳng hay quá áp lực.

2.6. Các hoạt động khác
Mỗi học sinh đề có năng lực học riêng, do đó giáo viên cần nắm bắt thế
mạnh của học sinh và hướng dẫn học sinh phát huy năng lực giao tiếp của mình
bằng cách:
Luyện nghe qua các kênh CNN, BBC, StarMovies hay HBO, AXN,
Warner TV hoặc kênh cho trẻ em như CN, Disney sẽ là sự lựa chọn tốt cho học
sinh. Xem các chương trình nước ngồi trên ti vi ít nhất 30 phút mỗi ngày là
cách hiệu quả lại không tốn nhiều công sức để luyện nghe tiếng Anh. Ngồi ra,
học sinh có thể tham gia các hoạt động xem phim với phụ đề tiếng Anh và sau
đó giáo viên tổng hợp thu hoạch. Trong học kỳ I, học sinh toàn trường đã được
xem bộ phim “ Sur le Chemin de L’école – On the way to school” đã được học
sinh trường Phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành đón nhận với đầy tình

cảm u thương, qua bộ phim các em vừa được học tiếng Anh vừa biết đồng
cảm, sẻ chia hiểu được giá trị của việc được đến trường học tập để từ đó phát
triển bản thân và tiến bộ hơn. Qua buổi xem phim, các em đã chia sẻ tình cảm
của mình qua nhiều hình thức. Những chia sẻ của cá em học sinh đã được Thạc

skkn


sĩ Lê Thị Thu Hương giảng viên bộ môn tiếng Anh tổng hợp và biên soạn. Điều
đó cho thấy xem phim, hay xem các kênh giải trí tiếng Anh, khơng chỉ mục đích
giải trí mà mục đích giao tiếp vẫn được chú trọng phát huy nếu người học được
định hướng đúng đắn.

Luyện đọc: Ở trường học, ở nhà và ở mọi nơi hãy người học hãy chú ý
đọc thông tin nhất là các biển hiệu bằng tiếng Anh. Hoặc khi mua sản phẩm bất
kỳ, hãy đọc hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Anh. Hãy đọc báo bằng tiếng Anh và
nếu khơng hiểu hãy tìm các tra cứu bằng tiếng Việt. dần dần lượng từ vựng và
khả năng phán đoán từ sẽ được cải thiện mà thông tin kiến thức sẽ được bổ sung
phong phú hơn. Tại sân trường hay mọi góc của nhà trường học sinh sẽ dễ dàng
nhìn thấy các tiêu đề, khẩu ngữ bằng tiếng Anh. Các em chú ý tìm hiểu sẽ thu
thêm một phần kiến thức về ngơn ngữ cho bản thân mình.
Luyện nói: Học sinh sẽ gặp khó khăn khi thiếu mơi trường thực hành.
Nếu khơng có thời gian đến các lớp học ngoại ngữ, học sinh nên tập hợp nhóm
bạn cùng luyện tập. Mỗi tuần hãy gặp nhau khoảng 1-2 lần, chọn chủ đề hấp dẫn
để thực hành như nói về sở thích cá nhân, hay kể các câu chuyện hằng ngày, hay
tâm sự bằng tiếng Anh, cùng hát những bài hát Tiếng Anh vui tươi, sôi động….
Học sinh đừng sợ sai, bởi nếu vậy, học sinh sẽ khơng thể nói tốt được. Bên cạnh
đó, học sinh có thể tự ghi âm giọng nói của mình và gửi phần nghe cho giáo viên

skkn

dạy bộ môn tiếng Anh hoặc nhờ người giỏi ngoại ngữ sửa giúp. Sau mỗi lần
nghe, mỗi lần luyện tập học sinh sẽ rút ra được điểm thiếu sót và dần khắc phục
cho chính bản thân mình. Cách học này rất hiệu quả, giúp bạn nhanh cải thiện
khả năng nói và khả năng ngôn ngữ sử dụng sẽ được khắc sâu hơn.
Quá trình tự học, tự nghiên cứu được thực hiện thường xuyên sẽ giúp học
sinh phát triển vững chắc năng lực sử dụng tiếng Anh của mình, cá nhân học
sinh sẽ trở nên năng động và sáng tạo hơn nhờ kiên trì học hỏi và rèn luyện một
cách chủ động trong môi trường thực hành tiếng phù hợp với sự phát triển của
mỗi cá nhân người học.
3. Khả năng áp dụng, nhân rộng sáng kiến kinh nghiệm
Sau một năm thực hiện các hoạt động nhằm nâng cao năng lực sử dụng
tiếng Anh cho học sinh khối thông qua hoạt động tạo môi trường tiếng Anh tại
trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành đã bước đầu cho
thấy hiệu quả của các phương pháp nhằm khuyến khích học sinh học tập bộ môn
tiếng Anh và sử dụng tiếng Anh. Những giải pháp mà sáng kiến đã đưa ra trên
đây đã góp phần tạo cơ hội cho các em học sinh thể hiện khả năng ngôn ngữ,
tạo động lực học tiếng Anh trong nhà trường, xóa đi những mặc cảm, những khó
trong việc học tiếng Anh. Giúp các em chủ động lĩnh hội kiến thức, tự tin vận
dụng tiếng Anh trong giao tiếp và học tập. Thông qua các hoạt động tạo môi
trường giao tiếp tiếng Anh, các em được trau dồi, nâng cao năng lực tin học,
ngoại ngữ; khơi dậy ở học sinh tính tích cực chủ động, sáng tạo, tinh thần trách
nhiệm đối với bản thân, đối với tập thể và cộng đồng; hình thành, củng cố và
phát triển ở học sinh kỹ năng hoạt động độc lập, kỹ năng giao tiếp, ứng xử trong
các mối quan hệ tập thể lớp và ngoài xã hội. Sáng kiến kinh nghiệm đã khích lệ
phát triển những năng lực sẵn có của học sinh, giúp các em rèn luyện và phát
triển ý chí độc lập, tự chủ, sáng tạo, hoàn thiện kỹ năng sống cho các em để đáp
ứng được yêu cầu đổi mới hiện nay. Vì vậy, sáng kiến kinh nghiệm tiếp tục
được áp dụng trong nhà trường và trong các trường trung học cơ sở, thậm chí là

skkn