THCS SƠN THỦY
Chủ đề: CHƯƠNG TRÌNH TÍNH TIỀN ĐIỆN
1. MƠ TẢ CHỦ ĐỀ
Địa điểm tổ chức: Phòng thực hành tin học nhà
trường + Tự học ở nhà
Thời gian thực hiện: Số tiết: 04 – Lớp 8; dạy trong
môn Tin học.(Tiết 25-28)
Kiến thức khoa học trong chủ đề
Kiến
thức
Kiến thức đã học
Kiến thức liên quan
mới
Bài 6 – Tin Bài 4. Sử dụng biến trong 1.Các kiến thức, kỹ
năng liên quan đến
học 8: Câu chương trình
lệnh điều kiện Bài 5. Từ bài tốn đến các bước để viết
một
chương
chương trình
trình
2. Cấu trúc một
chương trình.
3. một số phím chức
năng thường dung.
4. Các thành phần
cơ bản của chương
trình
Vấn đề thực tiễn: Sử dụng câu lệnh điều kiện) để xây
dựng quy trình tính tốn tiền điện hàng tháng cho gia
đình (theo các mức giá tiền được quy định của Công
ty Điện lực Miền Trung) và xây dựng được thuật tốn
tính tiền cũng như biểu diễn thuật toán dưới dạng liệt
kê từng bước.
-1-
2. MỤC TIÊU
2.1. Phẩm chất
- Nghiêm túc, chủ động, tích cực tham gia các hoạt động
học;
- Yêu thích sự khám phá, tìm tịi và vận dụng các kiến
thức học được vào giải quyết nhiệm vụ được giao;
- Có tinh thần trách nhiệm, hịa đồng, giúp đỡ nhau trong
nhóm, lớp;
- Nhận thấy Tin học là môn học rất gần gũi với cuộc sống
thường ngày.
2.2. Năng lực chung (NL GQVĐST)
- Hợp tác và giải quyết vấn đề theo nhóm
- Vận dụng thuật tốn để viết chương trình
2.3. Năng lực chun mơn (NL STEM)
- Biết bài toán trong Tin học là một việc nào đó ta muốn
máy tính thực hiện (Bài tốn trong Tin học khơng chỉ là
những bài tốn trong lĩnh vực Tốn học và cịn là những
vấn đề cần giải quyết trong đời sống, xã hội). Biết để
phát biểu một bài tốn, cần trình bày rõ thơng tin cần đưa
vào máy tính (Input), thơng tin cần lấy ra (Output) và
mối quan hệ giữa Input và Output.
- Biết sử dụng cú pháp câu lệnh điều kiện
- Vận dụng được cú pháp của câu lệnh để xây dựng thuật
tốn cho chương trình
3. THIẾT BỊ
3.1. Giáo viên:
– Các thiết bị dạy học: máy tính, máy chiếu, mẫu bản kế
hoạch, …
– Học liệu: Hóa đơn tiền điện, Bảng quy định các mức
giá tính tiền điện cho khách hàng.
-2-
3.2. Học sinh: SGK Tin 8. Hóa đơn tiền điện của gia
đình
4. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
4.1. Hoạt động 1. XÁC ĐỊNH NHIỆM VỤ THIẾT KẾ
CHƯƠNG TRÌNH TÍNH TIỀN ĐIỆN
(HS Học phòng TH - 45 phút)
A. Yêu cầu cần đạt
- Học sinh phân tích và hiểu rõ u cầu “Tìm hiểu quy
trình tính tiền theo 6 mức quy định của cơng ty và giao
nhiệm vụ cho máy tính tính tốn và đưa ra số tiền cần
nộp”
- Học sinh hiểu rõ yêu cầu vận dụng kiến thức về cấu trúc
câu lệnh điều kiện và khái niệm bài toán và thuật toán để
thực hành xây dựng thuật tốn tính tiền cho máy tính
thực hiện.
B. Nội dung dạy học
Xác định nhiệm vụ tính tiền và xây dựng quy trình tìm
hiểu và giao việc cho máy tính tính tốn với các tiêu chí:
* Sử dụng đúng cú pháp câu lệnh
* Xác định được bài toán và thuật tốn Tính tiền điện
* Biểu diễn được thuật tốn dưới dạng liệt kê
- GV thơng báo, thống nhất và chốt lại quy trình thực
hiện dự án theo 5 bước:
+ B1: Nhận nhiệm vụ
+ B2: Tìm hiểu kiến thức, kỹ năng liên quan
+ B3: Lập phương án thiết kế SP
+ B4: Thực hiện làm SP
+ B5: Báo cáo và đánh giá SP.
- GV giao nhiệm vụ cho các nhóm HS tìm hiểu về
kiến thức kỹ năng liên qua trước khi thiết kế sản phẩm.
-3-
HS ghi lại trong biên bản những khó khăn gặp phải trong
quá trình thảo luận, hoặc thắc mắc trong quá trình tìm
hiểu.
C. Dự kiến sản phẩm đáp ứng yêu cầu cần đạt
- Mô tả được sơ lược về sản phẩm của bài học
– Xác định được kiến thức cần sử dụng để tạo ra sản
phẩm theo các tiêu chí đã cho.
- SP tạo ra đảm bảo đúng yêu cầu đề ra theo thiết kế
đã lựa chọn về hình thức và nội dung.
- Sp đảm bảo khoa học đúng thẩm mỹ theo các tiêu
chí đánh giá đặt ra.
D. Tiến trình dạy học cụ thể
Nội dung
Hoạt
HS
Công
Thời
động Hoạt động
cụ hỗ lượn
GV
trợ
g
Xu
1. Đặt vấn - HS chú ý
Máy
10p
hướng tự tính có
đề chuyển theo dõi
động hóa kết nối
giao
trong việc mạng;
nhiệm vụ
thu
tiền tivi
điện hàng (màn
ngày của chiếu)
gia đình và
tìm
cách
giao nhiệm
vụ tính tiền
cho
máy
tính.
– Giáo viên
giới thiệu
về một số
-4-
hình ảnh
thu
tiền
điện tại các
địa điểm và
hóa
đơn
tiền điện
– Giáo viên
u
cầu
học
sinh
xác
định
các
kiến
thức cần sử
dụng
để
xây dựng
quy trình
tính tốn.
2. Tổ chức
cho HS
lựa chọn
thiết kế
– Học sinh
phác thảo mô
tả cách thức
tiến hành hoạt
động và xác
định các đơn
vị kiến thức
vào vở; trao
đổi với bạn
(nhóm
đơi
hoặc 4 học
sinh);
trình
bày và thảo
-5-
GV quan Biên
sát, góp ý, bản
định
hướng
20p
luận chung.
– Giáo Biên
HS trình bày
ý tưởng, góp viên xác bản
nhận kiến
ý chéo
10p
thức cần sử
dụng là sử
dụng câu
lệnh điều
kiện, khái
niệm về bài
tốn
và
thuật tốn,
từ đó giao
nhiệm vụ
cho
học
sinh
tìm
hiểu
các
kiến thức
này trong
sách giáo
khoa
để
thực hiện
được
nhiệm vụ.
3. Tổ chức
góp
ý
cách lựa
chọn
thống
nhất thiết
kế.
Tiếp tục tìm
hiểu
kiến
4. Dặn dị về
thức,
kỹ
nhà
năng cho bản
thiết kế
5p
4.2. Hoạt động 2. NGHIÊN CỨU KIẾN THỨC NỀN VỀ
-6-
CHƯƠNG TRÌNH TÍNH TIỀN ĐIỆN
(Tìm hiểu ở nhà + Học trên lớp tại phòng thực hành
45 phút)
A. Yêu cầu cần đạt
-
Học sinh hình thành kiến thức mới về Câu lệnh điều kiện
và Khái niệm bài toán và thuật toán; đề xuất được giải
pháp và xây dựng được bản thiết kế quy trình giao nhiệm
vụ cho máy tính thực hiện tính tiền.
B. Nội dung dạy học
-
Học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và tài liệu tham
khảo về các kiến thức trọng tâm sau:
Câu lệnh điều kiện (Bài 6 – Tin học 8: Câu lệnh
điều kiện) và Sử dụng câu lệnh điều kiện (Bài 7 - Bài
TH4 – Tin học 8: Sử dụng câu lệnh điều kiện)
Học sinh thảo luận về cách xây dựng quy trình giao
nhiệm vụ cho máy tính tính tiền và đưa ra giải pháp có
căn cứ. Gợi ý:
Tìm kiếm quy trình tính tiền điện bằng cách nào?
Để giao nhiệm vụ cho máy tính thực hiện cần xác
định những yếu tố nào?
– Học sinh xây dựng phương án thiết kế quy trình và
chuẩn bị cho buổi trình bày trước lớp (các hình thức: thuyết
trình, poster, powerpoint, ...). Hoàn thành bản thiết kế và nộp
cho giáo viên.
– Yêu cầu:
Bản thiết kế chi tiết có kèm hình ảnh chỉ số cơng tơ
điện, cách thức xây dựng quy trình
Trình bày, giải thích và bảo vệ bản thiết kế theo các
tiêu chí đề ra.
-7-
C. Dự kiến sản phẩm đáp ứng yêu cầu cần đạt
– Học sinh xác định và ghi được thông tin, kiến thức về
Câu lệnh điều kiện
– Học sinh đề xuất và lựa chọn giải pháp có căn cứ,
xây dựng được bản thiết kế quy trình giao nhiệm vụ cho máy
tính đảm bảo các tiêu chí.
D. Tiến trình dạy học cụ thể
Nội dung
Hoạt động HS
1. Các
nhóm
tổ
chức
nghiê
n cứu
bài
học
(Bài 6
sgk
Tin
học 8)
– Học sinh
thực hiện nhiệm
vụ theo nhóm:
+ Tự đọc và
nghiên cứu sách
giáo khoa, các
tài liệu tham
khảo, tìm kiếm
thơng tin trên
Internet…
+ Đề xuất và
thảo luận các ý
tưởng ban đầu,
thống nhất một
phương án thiết
kế quy trình tốt
nhất;
+ Xây dựng và
hồn thiện bản
thiết kế quy
– Giáo viên Máy
giao nhiệm vụ tính
cho học sinh:
+ Nghiên cứu
kiến
thức
trọng tâm: Sử
dụng câu lệnh
điều kiện
+ Xây dựng
bản thiết kế
quy trình giao
nhiệm vụ cho
máy tính theo
u cầu;
+Lập
kế
hoạch
trình
bày và bảo vệ
bản thiết kế.
–
Giáo
viên quan sát,
-8-
động
Công
Thời
cụ hỗ lượn
trợ
g
Hoạt
GV
42p
trình;
hỗ trợ học
+ Lựa chọn sinh khi cần
hình thức và thiết.
chuẩn bị nội
dung báo cáo.
2. Hướng - Các nhóm
thành
dẫn
về hồn
chương trình
nhà
tính tiền điện
Máy
tính
3p
4.3. Hoạt động 3. BẢO VỆ GIẢI PHÁP VỀ CHƯƠNG
TRÌNH TÍNH TIỀN ĐIỆN
(Học ở phịng thực hành 45 phút)
A. Yêu cầu cần đạt
- Học sinh hoàn thiện được bản thiết kế quy trình giao
nhiệm vụ của nhóm mình.
B. Nội dung dạy học
- Học sinh trình bày, giải thích và bảo vệ bản thiết kế theo
các tiêu chí đề ra.
- Thảo luận, đặt câu hỏi và phản biện các ý kiến về bản
thiết kế; ghi lại các nhận xét, góp ý; tiếp thu và điều
chỉnh bản thiết kế nếu cần.
- Phân công công việc, lên kế hoạch thực hiện nhiệm vụ.
C. Dự kiến sản phẩm đáp ứng yêu cầu cần đạt
- Bản thiết kế quy trình giao nhiệm vụ cho máy tính tính
tiền sau khi được điều chỉnh và hồn thiện.
D. Tiến trình dạy học cụ thể
Nội
Hoạt động HS
Hoạt
Cơng
Thời
-9-
dung
động GV
1. Các
nhóm
trình
bày
thiết kế
sản
phẩm
2. Phản
biện,
đặt câu
hỏi cho
TK SP
cụ hỗ
lượng
trợ
- Các nhóm cử GV theo Máy
5p
đại diện lên dõi, quản tính, ti mỗi
trình bày SP
lý
vi
nhóm
-HS SD kiến
thức nền và kỷ
năng để trả lời.
- Các nhóm
đánh giá TK
theo bảng 1
3. Hội ý - HS HĐ theo
chỉnh
nhóm
sửa,
hồn
thành
TK SP
Hướng - Hồn thành
dẫn về phương án thiết
nhà
kế sau khi đã
góp ý, bổ sung
GV giải Biên
đáp, bổ bản
sung, góp
ý
5p
mỗi
nhóm
GV quản Biên
lý,
bổ bản
sung
5p
Dặn dị
3p
Bảng 1. Tiêu chí đánh giá bảng thiết kế
Tiê
u
chí
1
Nội dung
Điểm
Nội dung đầy đủ, hợp lý
2đ
- 10 -
2
3
4
5
Phương án viết chương trình cấu trúc câu
2đ
lệnh
Xác định được bài tốn và thuật tốn tính
2đ
tiền điện theo các mức
Đảm bảo tính thẩm mỹ
Trình bày thiết kế
Tổng
4.4.
2đ
2đ
10
điểm
Hoạt động 4. CHẾ TẠO VÀ THỬ NGHIỆM SẢN
PHẨM
(HS tự làm theo nhóm và trên lớp 25 phút)
A. Yêu cầu cần đạt
– Học sinh dựa vào bản thiết kế đã lựa chọn để thực hiện
nhiệm vụ đảm bảo yêu cầu đặt ra.
– Học sinh thử nghiệm, đánh giá sản phẩm và điều chỉnh nếu
cần.
B. Nội dung dạy học
– Học sinh thực hiện viết chương trình tính tiền điện.
– Học sinh thực hiện theo quy trình để tính tiền điện theo các
mức giá đã quy định.
– Từ quy trình đã thực hiện, học sinh xác định input, output và
thuật tốn để giải bài tốn tính tiền và biểu diễn thuật toán
dưới dạng liệt kê để giao nhiệm vụ cho máy tính thực hiện.
– Trong quá trình thực hiện, các nhóm đồng thời thử nghiệm
và điều chỉnh bằng việc kiểm tra sự tối ưu của thuật tốn để có
quy trình tốt nhất.
C. Dự kiến sản phẩm đáp ứng yêu cầu cần đạt
Mỗi nhóm có một sản phầm là một bài hoàn chỉnh về chương
- 11 -
trình tính tiền và bản trình bày thuật tốn tính tiền điện theo
kiểu liệt kê.
D. Tiến trình dạy học cụ thể
– Giáo viên giao nhiệm vụ:
+ Các nhóm thực hiện các thao tác đã học để xây dựng và
trình bày thuật tốn tính tiền điện theo kiểu liệt kê theo bản
thiết kế quy trình đã xây dựng;
+ Thử nghiệm, điều chỉnh và hoàn thiện sản phẩm.
– Học sinh tiến hành tạo, thử nghiệm và hồn thiện sản phầm
theo nhóm.
– Giáo viên quan sát, hỗ trợ học sinh nếu cần.
Hoạt động 5. BÁO CÁO, CHIA SẺ, THẢO LUẬN VỀ
SẢN PHẨM CHƯƠNG TRÌNH TÍNH TIỀN ĐIỆN
(HS thực hiện ở phịng thực hành- 20 phút)
A. Yêu cầu cần đạt
Các nhóm học sinh giới thiệu sản phẩm là thuật tốn tính
tốn được biểu diễn dưới dạng liệt kê và sản phẩm đã được
kiểm tra trước lớp, chia sẻ về kết quả thử nghiệm, thảo luận và
định hướng cải tiến sản phầm.
B. Nội dung dạy học
– Các nhóm trình bày sản phẩm trước lớp.
– Đánh giá sản phẩm dựa trên các tiêu chí đã đề ra:
+ Chương trình khơng bị lỗi cấu trúc câu lệnh (tiêu chí này chỉ
chiếm 10%)
+ Xác định được bài tốn và thuật tốn tính tiền điện theo các
mức (40%)
+ Biểu diễn được thuật tốn và hồn thiện chương trình (50%)
- 12 -
- Chia sẻ, thảo luận để tiếp tục điều chỉnh, hồn thiện sản
phẩm.
+ Các nhóm tự đánh giá kết quả nhóm mình và tiếp thu các
góp ý, nhận xét từ giáo viên và các nhóm khác;
+ Sau khi chia sẻ và thảo luận, đề xuất các phương án điều
chỉnh sản phẩm;
+ Chia sẻ các khó khăn, các kiến thức và kinh nghiệm rút ra
qua quá trình thực hiện dự án giao nhiệm vụ cho máy tính tính
tiền.
C. Dự kiến sản phẩm đáp ứng yêu cầu cần đạt:
Bản trình bày thuật tốn tính tiền điện, và nội dung trình bày
báo cáo của các nhóm. Chương trình đã test hồn chỉnh
D.
Tiến trình dạy học cụ thể
Nội dung
Hoạt động HS
Hoạt
động GV
Công
Thời
cụ hỗ lượn
trợ
g
–
Giáo
viên giao
nhiệm
1. Trình
vụ: các
bày
– Học sinh trình nhóm test
chương
bày các chương sản phẩm Máy
trình
trình của nhóm.
trước lớp tính
tính
và
tiến
tiền
hành thảo
điện
luận, chia
sẻ.
2. Chia sẻ – Các nhóm chia –Giáo
Máy
về kết sẻ về kết quả, đề viên đánh tính
- 13 -
15p
5p
xuất các phương
án điều chỉnh,
quả, đề các kiến thức và
kinh nghiệm rút giá, kết
xuất
các
ra trong quá trình luận và
phương thực hiện dự án tổng kết.
án điều giao nhiệm vụ
chỉnh
cho máy tính tính
tiền.
Bảng 2. Tiêu chí đánh giá sản phẩm
TT
1
2
3
Điểm
tối đa
Tiêu chí
Chương trình khơng bị lỗi cấu trúc
câu lệnh
Xác định được bài tốn và thuật
tốn tính tiền điện theo các mức
Biểu diễn được thuật tốn và hồn
thiện chương trình
Tổng điểm
- 14 -
1
4
5
10
Điểm
đạt
được
MỘT SỐ PHỤ LỤC KÈM THEO
1. Phiếu đánh giá số 1:
Bảng 1. Tiêu chí đánh giá bảng thiết kế
Tiê
u
chí
1
2
3
4
5
Nội dung
Điểm
Nội dung đầy đủ, hợp lý
2đ
Đảm bảo tính thẩm mỹ
Trình bày thiết kế
2đ
2đ
10
điểm
Phương án viết chương trình cấu trúc câu
2đ
lệnh
Xác định được bài tốn và thuật tốn tính
2đ
tiền điện theo các mức
Tổng
2. Phiếu đánh giá số 2:
Bảng 2. Tiêu chí đánh giá sản phẩm
TT
1
2
3
Điểm
tối đa
Tiêu chí
Chương trình khơng bị lỗi cấu trúc
câu lệnh
Xác định được bài tốn và thuật
tốn tính tiền điện theo các mức
Biểu diễn được thuật tốn và hồn
thiện chương trình
Tổng điểm
- 15 -
1
4
5
10
Điểm
đạt
được
3. Danh sách chia nhóm
Họ và tên
Nhóm
Nguyễn Văn A
I
Trần văn B
II
..
…
4. Bảng phân cơng cơng việc của nhóm
Nhóm I (II,II…)
Họ và tên
Cơng việc được giao
Nguyễn Văn A
Trưởng nhóm. Quản lý nhóm…
Trần văn B
Thư ký
Mai văn C
Thành viên. Phụ trách thu thập
thông tin về các thành viên,...
…..
….
5. Biên bản ghi chép theo nhóm. (Viết tay)
Tên Nhóm (VD: Nhóm I)
6. Bảng đánh giá quá trình tham gia hoạt động cảu
các thành viên trong nhóm. (Nhóm tự đánh giá)
Tên nhóm (Nhóm I, II…)
TT
Họ và tên
Nhận xét quá Điểm
đánh
trính
tham giá
gia
1
Nguyễn văn A Tham gia tích 9đ
cực
7. Bảng tổng hợp kết quả các nhóm sau khi chấm
hồn thành sản phẩm.
Nhóm
Số điểm Đánh giá, NX về SP
Nhóm I
9
..
…
- 16 -
- 17 -