Giải Sgk Địa Lí 10 – Chân Trời Sáng Tạo Bài (10).Pdf

Bài 10: Mưa
A/ Câu hỏi dẫn nhập
Trả lời câu hỏi dẫn nhập trang 46 sgk Địa Lí 10 CTST: Thế giới có những nơi mưa
nhiều, lượng mưa lớn gây lũ lụt, ngược lại có nhiều khu vực lượng mưa ít gây hạn hán.
Vì sao có sự khác nhau như vậy?
Trả lời:
- Thế giới có những nơi mưa nhiều, lượng mưa lớn gây lũ lụt, ngược lại có nhiều khu vực
lượng mưa ít gây hạn hán vì lượng mưa và sự phân bố mưa trên Trái Đất chịu sự ảnh
hưởng của các nhân tố: khí áp, frơng, gió, dịng biển và địa hình.
- Các nhân tố này khác nhau giữa các nơi trên thế giới dẫn đến sự khác nhau về lượng
mưa và phân bố mưa giữa các nơi trên thế giới.
B/ Câu hỏi giữa bài
I. Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa
Trả lời câu hỏi trang 46 sgk Địa Lí 10 CTST: Dựa vào thơng tin trong bài, em hãy:
- Kể tên các nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa.
- Cho biết các nhân tố vừa nêu ảnh hưởng như thế nào đến lượng mưa. Cho ví dụ chứng
minh.
Trả lời:
- Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa: khí áp, frơng, gió, dịng biển và địa hình.
- Ảnh hưởng của các nhân tố đến lượng mưa:
+ Khí áp: Vùng khí áp thấp có lượng mưa lớn, do là khu vực hút gió, có khơng khí ẩm
liên tục bốc lên cao, ngưng tụ và tạo thành mây, sinh ra mưa. Vùng khí áp cao mưa rất ít
hoặc khơng mưa vì gió thổi khơng khí đi, khơng khí khơng bốc hơi lên được. Dưới những
đai khí áp cao cận chí tuyến xuất hiện những hoang mạc lớn như hoang mạc Ô-xtrây-li-a,
Xa-ha-ra, Ả Rập.
+ Frơng: Frơng nóng có sương mù xuất hiện, gió mạnh và giật từng đợt. Frơng lạnh có
mưa rào, đơi khi có mưa đá, phạm vi mưa hẹp hơn frơng nóng. Miền có frơng hoặc dải
hội tụ nhiệt đới đi qua thường có mưa nhiều, gọi là mưa frơng hoặc mưa dải hội tụ.


+ Gió: Gió mang hơi nước từ đại dương vào trong lục địa, càng vào sâu trong lục địa thì

mưa càng ít. Chủ yếu do ngưng kết hơi nước từ sơng, hồ, ao hoặc thảm thực vật. Miền khí
hậu gió mùa thường có mưa nhiều do vào mùa hè có gió thổi từ đại dương vào lục địa.
+ Dịng biển: Dịng biển nóng chảy qua thường mưa nhiều vì khơng khí bốc lên mang
nhiều hơi nước, tạo mây gây mưa. Dịng biển lạnh chảy qua có lượng mưa ít do khơng khí
khơng bốc lên được nên rất khơ hạn. Ảnh hưởng của dòng biển lạnh đã tạo nên các hoang
mạc ven đại dương như A-ta-ca-ma (Atacama - Nam Mỹ); Na-míp (Namib - châu Phi),…
+ Địa hình: Sườn đón gió thường mưa nhiều, sườn khuất gió thường mưa ít. Cùng một
sườn núi đón gió, càng lên cao nhiệt độ càng giảm, mưa càng nhiều, tới một độ cao nhất
định, độ ẩm khơng khí giảm sẽ khơng cịn mưa. Phía Bắc của dãy Hi-ma-lay-a rất lạnh và
khơ do địa hình cao.
II. Sự phân bố mưa trên trái đất
1. Phân bố theo vĩ độ
Trả lời câu hỏi trang 47 sgk Địa Lí 10 CTST: Dựa vào hình 10.1 và thơng tin trong bài,
em hãy trình bày sự phân bố lượng mưa khác nhau ở: Xích đạo, chí tuyến, ơn đới và cực.
Trả lời:
- Mưa nhiều nhất là ở Xích đạo (>1400mm), lượng mưa giảm và tương đối ít ở hai vùng
chí tuyến ( trung bình 600-700mm), lượng mưa tăng lên và mưa nhiều ở hai vùng ơn đới
(trung bình 800-1000mm), mưa ít nhất ở hai cực (<200mm).
2. Phân bố theo khu vực
Trả lời câu hỏi trang 48 sgk Địa Lí 10 CTST: Dựa vào hình 10.2 và thơng tin trong bài,
em hãy trình bày sự phân bố lượng mưa trung bình năm trên các lục địa và giải thích
nguyên nhân.
Trả lời:
- Lượng mưa trung bình năm trên các lục địa phân bố khơng đồng đều: ven bờ biển các
lục địa thường mưa nhiều, trung tâm lục địa nằm sâu trong đất liền thường mưa ít.


- Ngun nhân: do ảnh hưởng của địa hình, dịng biển,… các khu vực tiếp giáp hoặc gần
biển, có dịng biển nóng chảy qua thường có lượng mưa nhiều, khu vực nằm sâu trong nội
địa hoặc có dịng biển lạnh chảy qua thường có lượng mưa ít.

C/ Câu hỏi cuối bài
Trả lời câu hỏi 1 luyện tập trang 48 sgk Địa Lí 10 CTST: Vẽ sơ đồ thể hiện các nhân
tố ảnh hưởng tới sự phân bố mưa trên Trái Đất.
Trả lời:
- Sơ đồ thể hiện các nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố mưa trên Trái Đất.


Trả lời câu hỏi 2 luyện tập trang 48 sgk Địa Lí 10 CTST: Em hãy xác định những khu
vực có mưa nhiều và những khu vực có mưa ít trên các lục địa.
Trả lời:
- Những khu vực có mưa nhiều: các khu vực tiếp giáp hoặc gần biển, có dịng biển nóng
chảy qua
- Những khu vực có mưa ít: khu vực nằm sâu trong nội địa hoặc có dịng biển lạnh chảy
qua
Trả lời câu hỏi vận dụng trang 48 sgk Địa Lí 10 CTST: Em hãy sưu tầm thơng tin và
hình ảnh về những khu vực có mưa nhiều nhất và ít nhất trên Trái Đất.
Trả lời:

Bang Mawsynram (Ấn Độ) mưa khoảng 11.873mm/năm


Thung lũng McMurdo khơng hề có giọt mưa nào trong suốt 2 triệu năm