Skkn một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 6 tuổi thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học ở trường mầm non

1. Mở đầu
1.1.Lý do chọn đề tài.
 
Ngay từ những năm tháng đầu tiên của cuộc đời, ngôn ngữ phát triển rất
mạnh mẽ, tạo ra những điều kiện cơ hội để trẻ lĩnh hội những kinh nghiệm lịch
sử - xã hội của nền văn hóa lồi người. Nó giúp trẻ tích lũy kiến thức, phát triển
tư duy, giúp trẻ giao tiếp được với mọi người xung quanh, là phương tiện giúp
trẻ điều chỉnh lĩnh hội những giá trị đạo đức mang tính chuẩn mực. Ngày nay
trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ chúng ta càng thấy rõ vai trò của ngơn ngữ
đối với việc phát triển tồn diện nhân cách trẻ. Ngôn ngữ là tài sản quý báu, là
công cụ để giao tiếp, học tập và vui chơi. Ngôn ngữ giữ vai trị quyết định sự
phát triển tâm lí trẻ. Ngôn ngữ luyện phát âm, phát triển vốn từ, sử dụng câu
đúng ngữ pháp, phát triển ngôn ngữ mạch lạc và phát triển ngơn ngữ nghệ thuật.
Ngơn ngữ chính là một phương tiện thúc đẩy để trẻ trở thành một thành viên của
xã hội. Ngôn ngữ là một công cụ hữu hiệu để trẻ có thể bày tỏ nguyện vọng của
mình từ khi cịn rất nhỏ để người lớn có thể chăm sóc giáo dục trẻ tham gia vào
các hoạt động hàng ngày, từ đó hình thành nhân cách cho trẻ [1]. Ngơn ngữ
đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong việc giáo dục trí tuệ cho trẻ thơng qua
nhận thức về thế giới xung quanh một cách sâu rộng, rõ ràng, chính xác. Trong
phát triển thẩm mĩ ngơn ngữ có vai trị quan trọng trong q trình tác động có
mục đích, có hệ thống nhằm phát triển ở trẻ năng lực cảm thụ cái đẹp trong tự
nhiên, đời sống xã hội, trong nghệ thuật, giáo dục cho trẻ lòng yêu cái đẹp và
năng lực tạo ra cái đẹp.
Ở trường mầm non phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một nhiệm vụ hết sức
quan trọng giúp trẻ nói mạch lạc, tăng vốn từ, phát âm chuẩn. Người giáo viên
mầm non có vai trị hết sức quan trọng trong việc giúp trẻ phát âm đúng bởi
ngay từ khi học nói trẻ đã cần phải nhớ được phải nói như thế nào do đó nhiệm
vụ của người giáo viên là tổ chức xây dựng môi trường ngôn ngữ, tổ chức hoạt
động để trẻ được nghe, được nói một cách chuẩn mực nhất.
Trong q trình dạy trẻ tơi nhận thấy được đặc điểm của hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học phù hợp với việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Văn

học giúp trẻ tích lũy được vốn từ ngữ phong phú, đa dạng giúp trẻ nói rõ ràng,
nói chuẩn tiếng Việt, diễn đạt ngôn ngữ mạch lạc rõ ràng hơn. Các tác phẩm văn
học được giáo viên lựa chọn trong chương trình giáo dục trẻ đều ngắn gọn, giản
dị, trong sáng, hình ảnh so sánh hết sức sinh động, dễ đọc, dễ nhớ tạo hứng thú
cho trẻ. Qua điều tra thực trạng tìm những nguyên nhân, hạn chế nhằm tìm biện
pháp phát huy và khắc phục khó khăn để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
thông qua hoạt động làm quen văn học. Khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học trẻ có thể tìm thấy ở đó những hình tượng, nhân vật điển hình, mỗi nhân vật
mang một sắc thái riêng, một vẻ đẹp riêng. Chính vì vậy mà tôi đi sâu vào
nghiên cứu: “ Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5- 6 tuổi thông
qua hoạt động cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học ở trường mầm
non” để phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách tốt nhất tạo tiền đề cho trẻ bước
vào lớp 1.

skkn


2
1.2. Mục đích của đề tài.
Qua thực hiện đề tài nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ là phát
triển khả năng nghe, hiểu ngơn ngữ, khả năng trình bày có lơ gíc, có trình tự,
chính xác và có hình ảnh nội dung. .
1.3.Đối tượng nghiên cứu.
Đề tài nghiên cứu chỉ tập trung vào nghiên cứu một số biện pháp phát
triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học tại lớp Hoa Hồng 3 - trường mầm non Quảng Thái.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Trong q trình nghiên cứu tơi đã sử dụng các phương pháp:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu
+ Phương pháp điều tra khảo sát thực tế trên trẻ.

+ Phương pháp quan sát hoạt động của trẻ.
+ Phương pháp trao đổi đồng nghiệp.
+ Phương pháp thực nghiệm
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến
Phát triển ngôn ngữ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của
giáo dục mần non. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi,
ngơn ngữ giữ vai trị quyết định sự phát triển tâm lí của trẻ. Bên cạnh đó ngơn
ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát triển
về đạo đức và chuẩn mực văn hóa.
Khả năng hồn chỉnh về phát âm của trẻ được tăng dần theo từng độ tuổi,
trẻ 5-6 tuổi đã định vị được các âm vị có cấu âm đơn giản, những âm vị có cấu
âm phức tạp trẻ dễ mắc lỗi, xong nếu kiên trì tập luyện thì hầu hết trẻ em đều có
khả năng định vị được các âm vị của tiếng mẹ đẻ ( Trừ các trẻ có khuyết tật về
cơ quan phát âm hoặc cơ quan thính giác)
Đặc điểm vốn từ của trẻ 5-6 tuổi đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 56 tuổi nói riêng. Trẻ rất nhạy cảm với ngơn từ, âm điệu, hình tượng của các bài
thơ, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích
thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ chính vì hoạt động cho trẻ tiếp xúc với văn học là
con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất hiệu quả nhất .[2]
Thơng qua việc dạy trẻ đóng kịch giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, óc
tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quí cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể
chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc, vốn từ
phong phú. Trẻ biết bày tỏ ý kiến, suy nghĩ, kể về một sự vật hay, sự kiện nào
đó....Bằng chính ngơn ngữ của trẻ
Thông qua việc dạy trẻ tập kể chuyện sẽ giúp trẻ ở lứa tuổi này phát triển
ngôn ngữ mạch lạc hơn, nói rõ ràng và đầy đủ câu hơn để tạo tiền đề cho trẻ
bước sang tiểu học để trẻ học chữ cái được tốt hơn. Chính việc đọc kể chuyện đó
sẽ tạo tiền đề cho trẻ bước vào trường phổ thông được thuận lợi hơn.
Ngôi trường tôi đang công tác luôn đề cao việc dạy hoạt động cho trẻ làm
quen với các hoạt động phát triển ngôn ngữ một cách tốt nhất. Việc phát triển

skkn


3
ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu phát triển toàn diện cho trẻ mầm
non. Do vậy là giáo viên dạy trẻ 5-6 tuổi tôi đã nhận thức được rõ tầm quan
trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động dạy trẻ làm
quen với các tác phẩm văn học.Từ đó tơi đã đi sâu và nghiên cứu tìm một số
biện pháp phát triển ngơn ngữ cho trẻ thông qua các tác phẩm văn học
Ở lứa tuổi này sự hình thành của não bộ đang trên đà phát triển mạnh, sự
nhận thức về thế giới xung quanh của trẻ rất đa dạng và phong phú chính vì thế
việc cho trẻ tiếp xúc với văn học vào lúc này là thích hợp bởi trẻ nhận thấy được
sự phong phú và đa dạng của cuộc sống có ngay trong các tác phẩm văn học.
Học thuyết về hệ thống tín hiệu đã khẳng định: Ngơn ngữ là hệ thống tín
hiệu thứ 2, là sự hoạt động đặc biệt của vỏ bán cầu đại não.Học thuyết này đảm
bảo cho phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ lựa chọn đúng các phương
pháp trong việc dạy nói cho trẻ, nhấn mạnh hiệu quả của những phương pháp
tích cực: Tích cực nhận thức và tích thực hành ngơn ngữ.
Chính vì ngơn ngữ là hệ thống tín hiệu thứ 2, là sự hoạt động đặc biệt của
vỏ bán cầu đại não cho nên việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ phải liên quan mật
thiết với việc phát triển, hoàn thiện bán cầu đại não và hệ thần kinh nói chung.
Các nhà giải phẫu khẳng định: Trong 3 năm đầu là kết thúc sự trưởng thành về
mặt giải phẫu những vùng não chỉ huy ngơn ngữ. Vì thế cần phải phát triển ngơn
ngữ đúng lúc mới đạt kết quả tốt.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Thuận lợi.
Năm học 2020 -2021 tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp 5-6 tuổi
với số cháu 35, trong đó 20 cháu nữ, 15 cháu nam , 100% trẻ ngoan ngoãn,
mạnh dạn, hồn nhiên, đạt yêu cầu về phát triển thể chất, phát triển nhận thức,

phát triển ngơn ngữ, và tình cảm xã hội, cảm thụ cái hay cái đep trong cuộc sống
xung quanh trẻ .Đó là một thuận lợi lớn để tôi rèn luyện phát triển ngôn ngữ
mạch lạc thông qua môn làm quen với văn học thông qua thể loại truyện kể.
Là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm và đầy lịng nhiệt tình, u
nghề mến trẻ bản thân tơi xác điịnh được mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của
việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ làm quen với môn văn học qua thể loại kể
truyện về nghệ thuật sư phạm và tìm ra các giải pháp hữu ích nhất.
Đối phụ huynh :Sự quan tâm của gia đình dành cho các cháu là khơng
đồng đều, 100% phụ huynh là nông thôn. Qua thực tế cho thấy phụ huynh cịn
nói tiếng địa phương nhiều, có tới 40-45% cịn nói ngọng về âm l – n ,Tr - ch, sx Chính vì vậy trong trường mầm non tơi muốn đề cập tới việc luyện cho trẻ
ngôn ngữ mạch lạc thể hiện qua việc thực hiện hai nhiệm vụ dạy trẻ đối thoại
giữa trị chơi,và độc thoại qua bộ mơn làm quen văn học thể loại truyện kể.
Nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ mạch lạc được thể hiện ở mọi lúc mọi nơi trong
sinh hoạt hằng ngày của bé đối với lớp tôi đang phụ trách 5-6 tuổi, tiếp tục dạy
trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc là quan trọng để trẻ có kiến thức chuẩn bị vào
lớp một , dạy 6 trẻ kể lại các tác phẩm văn học, kể có trình tự, diễn cảm năm nội
dung các tác phẩm văn học .
Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu về chuyên môn, xây dựng
phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo mọi

skkn


4
điều kiện giúp tôi những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và đồ chơi của
các cháu.
2.2.2. Khó khăn.
Do trình độ nhận thức khơng đồng đều, gần 50% trẻ lớp tôi mới lần đầu
đến trường,số trẻ nữ nhiều hơn nam, do đó lớp tơi gặp nhiều khó khăn. Hơn 50%
trẻ chưa phân biệt được sự khác nhau trong cách phát âm mà chỉ tiếp nhận một

cách chung chung. Ví dụ : muỗi – mũi, phân biệt l-n, 45% khả năng chú ý của
trẻ cịn yếu, khơng đồng đều, khơng ổn định, vì vậy nên trẻ chưa chú ý đều đến
các thành phần trong câu ,trong từ, bớt âm khi nói. 70 % kinh nghiệm sống của
trẻ cịn nghèo nàn, nhận thức hạn chế dẫn đến tình trạng trẻ dùng từ khơng chính
7 xác, câu lủng củng. 35% trẻ nói, phát âm do ảnh hưởng ngơn ngữ của người
lớn xung quanh trẻ nói tiếng địa phương.
Đa số phụ huynh bận cơng việc khơng trị chuyện với trẻ và nghe trẻ nói,
trẻ được đáp ứng quá đầy đủ về nhu cầu trẻ cần. Ví dụ :trẻ chỉ cần nhìn vào đồ
dùng nào đó là được đáp ứng ngay mà khơng cần dùng lời để yêu cầu hoặc xin
phép, đây cũng là một trong những nguyên nhân của việc chậm phát triển ngơn
ngữ. Với những khó khăn như thế tơi phải dần dần khắc phục, sửa đổi và hướng
dẫn trẻ phát triển ngô ngữ một cách đúng đắn nhất qua giao tiếp và tập cho trẻ
làm quen văn học thể loại truyn k.
Đồ dùng phục vụ tiết dạy còn nghèo nàn, đồ chơi của trẻ
cũng rất ít, thiếu những hình ảnh đẹp, sinh động để trẻ
quan sát, ch yu dựng của trẻ là do chúng tôi tự làm
Trước khi thực hiện đề tài này tôi đã điều tra khả năng phát âm, khả năng
diễn đạt ngôn ngữ, khả năng sử dụng ngôn ngữ của trẻ trong cuộc sống, trong
các tiết học và kết quả đạt được, được thể hiện dưới bảng thống kê số liệu sau :
Đạt
Chưa đạt
STT
Nội dung thực nghiêm
Số trẻ Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ %
Trẻ phát âm đúng , to, rõ
1
ràng, mạch lạc
35
21
60%

14
40%
Trẻ sử dụng từ ngữ linh hoạt,
2
phong phú trong giao tiếp .
35
16
45,7%
19
54,3%
Trẻ biết thể hiện ngôn ngữ,
giọng điệu trong kể chuyện
3
sáng tạo và kể chuyện theo
35
16
45,7%
19
54,3%
trí nhớ
4
Trẻ biết đọc thơ diễn cảm
35
21
60%
14
40%
Trẻ mạnh dạn trả lời câu hỏi
5
của giáo viên.

35
21
60%
14
40%
Trẻ tự tin trong giao tiếp với
6
mọi người xung quanh
35
16
45,7%
19
54,3%
Dựa vào bảng điều tra thực tế trên tôi nhận thấy khả năng phát âm từ ngữ
diễn đạt, sự chủ động của trẻ trong việc sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, phong phú của
mình trong giao tiếp với mọi người cịn hạn chế, việc sử dụng ngôn ngữ trong các
tiết học làm quen với các tác phẩm văn học cịn nghèo nàn. Tơi rất lo lắng mình

skkn


5
phải dạy trẻ như thế nào và bằng những biện pháp gì để trẻ lớp tơi phát triển ngơn
ngữ một cách tốt nhất. Qua qúa trình tơi được đào tạo trong trường sư phạm và qua
thực tế dạy trẻ tôi đã tìm ra được một số biện pháp giúp trẻ lớp tôi phát triển ngôn
ngữ thông qua bộ môn Làm quen với các tác phẩm văn học tôi đã sử dụng các biện
pháp sau.
2.3.Những biện pháp.
2.3.1. Tạo môi trường hoạt động cho trẻ làm quen tác phẩm văn học
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ

làm quen với các tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học tơi đã
chú ý xây dựng “ Góc văn học” ở đây trẻ được xem tranh truyện, tạp chí, họa báo,
các hình ảnh của các nhân vật trong truyện mà trẻ u thích. Khi xây dựng “ Góc
văn học “ thì mục đích chính của tơi là từ “ Góc văn học” tôi muốn giới thiệu thêm
thật nhiều các tác phẩm văn học trong chương trình và và ngồi chương trình giáo
dục để giới thiệu đến trẻ, bởi trong tiết học thì việc cho trẻ được tiếp xúc với các tác
phẩm văn học cũng có nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu ham học hỏi của trẻ ở lứa
tuổi này.[3].
Qua “ Góc văn học “ tơi tổ chức các hoạt động đọc thơ, kể chuyện, cho trẻ
tập đóng kịch để trẻ được nói những ngơn ngữ của các nhân vật trong truyện để từ
đó trẻ làm giàu vốn từ của bản thân. Để gây được sự hứng thú của trẻ khi tham gia
vào các hoạt động đó thì việc tạo khơng gian mang đậm tính văn học là rất cần
thiết, ngay từ đầu năm học tôi đã vận động phụ huynh đóng góp tranh thơ, truyện
tranh ngồi chương trình để kể cho trẻ nghe vào các hoạt động chiều và cho trẻ
chơi trong các giờ hoạt động góc.
Bản thân tơi ln tìm tịi, sưu tầm sách truyện, các họa báo, tạp chí cũ, tìm
tịi cách làm rối từ các ngun liệu bỏ đi như vỏ chai, lõi cuộn chỉ, các mảnh vải
vụn làm rối tay để làm các nhân vật trong truyện phục vụ cho tiết học.
Để tạo hứng thú cho trẻ khi tham học động văn học thì việc tạo môi trường
với các nhân vật ngộ nghĩnh cho trẻ được làm quen là rất cần thiết. Tôi đã sử dụng
những chiếc môi nhựa trắng để làm khuôn mặt của cơ gái, dùng những sợi len tết
thành những bím tóc .....

Hình ảnh đồ chơi tự làm và góc sân khấu
Để thu hút trẻ tham gia vào các hoạt động kể chuyện và tập đóng kịch
ngay từ đầu năm học tơi dùng 1 mảng tường để trang trí thành 1 sân khấu mi ni
chỉ với 1 mảnh vải làm khung sân khấu đằng sau là 1 bảng nhám dính để tơi có
thể dễ dàng trang trí khung cảnh sao cho phù hợp với từng cảnh trong truyện.

skkn

6
Qua việc tạo môi trường cho trẻ làm quen với văn học như vậy tôi thấy được trẻ
rất hào hứng tham gia các hoạt động đọc thơ, kể chuyện để từ đó ngơn ngữ của
trẻ được phát triển một cách tự nhiện mà có hiệu quả cao nhất.
2.3.2. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua việc cho trẻ kể lại chuyện
và dạy trẻ tập đóng kịch .
Dạy trẻ kể lại truyện là một nội dung của chương trình làm quen văn học ở
trường mầm non. Đây là hoạt động cơ bản giúp trẻ rèn luyện, thực hành, trải
nghiệm nghệ thuật nó có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển nhân cách, chuẩn bị
cho trẻ bước vào trường phổ thông trong mọi lĩnh vực nhất là ngôn ngữ.
Để giúp trẻ kể lại và nhớ nội dung truyện một cách tốt nhất, ngồi việc
đọc kể cho trẻ nghe, tơi cịn ứng dụng thêm công nghệ thông tin vào trong giảng
dạy để mang lại kết quả tốt nhất.
VD: Câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt
hình về nội dung câu chuyện ngồi ra tơi cịn làm đoạn phim về các con vật kết
hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ nhớ lời thoại của các nhân vật trong
truyện.
Mục đích của tơi khi sử dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy là
để trẻ được trực tiếp xem các hành động, cử chỉ của các nhân vật và qua đấy trẻ
được tiếp xúc với giọng kể hay với ngôn từ phong phú và đúng với tính cách
nhân vật. Qua cách làm quen như vậy, trẻ biết nhận xét, đánh giá về đặc điểm
tính cách của các nhân vật thơng qua ngơn ngữ nói của mình. Bên cạnh việc kể
chuyện cho trẻ nghe và cho trẻ xem băng truyện, tơi cịn chú ý đến việc giúp trẻ
ghi nhớ cốt truyện với nội dung và các tình tiết chính, các nhân vật chính của
câu chuyện thông qua hệ thống câu hỏi, nhắc trẻ logic của câu chuyện, mối quan
hệ và tác động của các nhân vật.
Ngồi việc sử dụng các hình ảnh sống động trên máy vi tính tơi cịn tận
dụng chức năng ghi âm của chiếc máy điện thoại để ghi lại giọng kể của trẻ khi

trẻ kể chuyện. Sau đó tơi dùng dây kết nối giữa điện thoại với loa thùng để bật
lại cho trẻ nghe. Ngoài việc ghi âm giọng kể của trẻ bằng điện thoại tơi cịn tận
dụng chức năng quay phhim để quay lại những vở kịch mà các cháu đã đóng.
Qua việc sử dụng chiếc điện thoại để quay phim và ghi âm giọng kể của trẻ tôi
thấy được hiệu quả rõ ràng trẻ hào hứng tham gia được tập kể chuyện và đóng
kịch hơn, trẻ biết chau chuốt lời nói của nhân vật và nhập vai tốt hơn. Sau khi
trẻ xem các vở kịch mà trẻ đóng tơi cho trẻ nhận xét đánh giá giọng kể của các
bạn trong lớp
Có rất nhiều hình thức dạy trẻ kể lại chuyện. VD: kể lại chuyện theo
tranh, kể lại chuyện bằng rối tay ...
* Hình thức kể lại chuyện theo tranh
Trước khi cho trẻ kể lại chuyện theo tranh tôi cho trẻ làm quen với câu
chuyện qua các hoạt động góc, hoạt động chiều. tôi kể cho trẻ nghe chuyện bằng
những quyển truyện tranh to với những hình ảnh của các nhân vật rõ ràng, sống

skkn


7
động, đẹp mắt, nội dung câu chuyện rõ ràng, ngắn gọn. Ngồi ra, tơi cịn cho trẻ
xem băng truyện trước giờ trả trẻ với mục đích giúp trẻ ghi nhớ nội dung truyện,
nhớ nhân vật truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện.
VD: Câu chuyện “Chuyện của dê con”
- Hình thức tổ chức hoạt động góc
- Chuẩn bị: Bàn nhỏ, truyện tranh to
- Tiến hành: Tôi cho trẻ ngồi ở góc văn học, trước khi tổ chức cho trẻ kể
lại câu chuyện “Chuyện của dê con” tôi kể cho trẻ nghe và cho trẻ xem băng
truyện ở hoạt động chiều trước khi trả trẻ. Mục đích để trẻ nhớ nội dung và các
nhân vật trong truyện. trước khi tiến hành cho trẻ kể lại truyện, tôi đàm thoại với
trẻ về các nhân vật và tính cách của các nhân vật trong truyện. VD:

+ Các con thấy chú Dê con trong câu chuyện như thế nào?
+ Dê mẹ bị làm sao?
+ Dê mẹ dặn Dê con điều gì?
+Khi mẹ dặn, Dê con đã làm gì?
+ Khi Dê con vào rừng, Dê con đã gặp ai?
+ Dê con tưởng Hươu là con vật gì?
+ Hươu tả chó Sói như thế nào?
+ Dê con thấy ai trên cành cây cao?
+ Dê con tưởng Sóc là ai?
+ Sóc tả chó Sói như thế nào?
+ Dê con nghe Sóc nói hết câu khơng?
+ Cuối cùng thì Dê con đã gặp ai?
+ Ai đã cứu Dê con?
+ Sói đã đuổi theo ai?
+ Thỏ đã nhanh chóng trốn vào đâu?
+ Từ đó Dê con có nghe lời mọi người không?
Sau khi đàm thoại xong, trẻ đã nhớ lại nội dung truyện, tôi tổ chức cho
trẻ lên kể lại theo các hình ảnh có trong truyện tranh, dạy trẻ khi kể đến nhân vật
nào thì dùng que chỉ vào từng hình ảnh trong truyện sao cho phù hợp với nội
dung truyện. Khi trẻ kể xong truyện, tơi cho các bạn trong nhóm nhận xét bạn
kể. Kể truyện theo tranh tổ chức ở hoạt động góc thì trẻ được thay nhau kể, trẻ
được thoải mái thể hiện giọng kể của mình, sử dụng ngơn ngữ sáng tạo trong khi
kể khơng bị gị bó như ở trong tiết học. Qua hoạt động ở góc văn học, trẻ được
đàm thoại, tranh luận trực tiếp với nhau để từ đó ngôn ngữ của trẻ được sử dụng
linh hoạt hơn trong cuộc sống.

skkn


8

Hình ảnh: Trẻ kể chuyện theo tranh
* Hình thức kể lại truyện theo rối tay
Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ, tạo điều
kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối. Ngoài ra, việc sử dụng rối tay khi
cho trẻ kể lại truyện không chỉ phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua việc kể chuyện
mà còn giúp trẻ biết thể hiện các cử chỉ, điệu bộ trong giao tiếp để tăng tính linh
hoạt, sáng tạo, hiệu quả trong giao tiếp.
VD: Với câu chuyện “Chú thỏ thông minh”, tôi sử dụng mơ hình sân khấu
là một đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây....nhân vật trong truyện được cách điệu đầu
chú thỏ là một quả bóng nhỏ, tơi dùng len móc thành chiếc váy cho chú thỏ thêm
ngộ nghĩnh. Khi dạy trẻ kể chuyện bằng rối, trước tiên tôi cũng cung cấp nội
dung câu chuyện cho trẻ nghe vào hoạt động chiều, hoạt động góc. Bên cạnh
việc cung cấp nội dung truyện cho trẻ, tơi cịn hướng dẫn trẻ cách sử dung rối
tay, tôi dạy trẻ dùng cánh tay lồng vào con rối, điều khiển con rối bằng 3 ngón
tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa) sao cho những cử chỉ phù hợp với lời thoại
trong truyện.
Thời gian đầu khi mới làm quen với rối tay, trẻ rất lóng ngóng, khó thực
hiện được các động tác theo ý muốn. Để khắc phục được điều này, tôi đã làm
thật nhiều những con rối tay đặt ở góc văn học, sắp xếp sao cho trẻ thấy dễ dàng.
Khi hoạt động ở góc văn học, trẻ thoải mái sử dụng rối tay. Ban đầu, trẻ sử dụng
rối tay theo ý thích của mình, có khi là dùng rối tay để nói chuyện với bạn, từ đó

skkn


9
việc sử dụng rối tay với trẻ trở nên dễ dàng hơn, dần dần, tôi yêu cầu trẻ sử dụng
rối tay vào từng câu chuyện.

Hình ảnh: Trẻ tập kể chuyện bằng rối tay
Nhờ việc sử dụng rối tay trong tiết học mà số trẻ có khả năng cảm thụ văn
học đạt cao, đa số trẻ nhớ nội dung truyện, lời thoại của các nhân vật và qua đó,
trẻ biết dùng ngơn ngữ của mình để nhận xét đánh giá tính cách của nhân vật
trong truyện như: Ai là người xấu, ai là người tốt.
* Trị chơi đóng kịch
Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể.
Qua hoạt động đóng kịch, trẻ truyền đạt lại nội dung câu chuyện làm sống động
lại tâm trạng, hành động, ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng
thời thể hiện tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch, trẻ
dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu
chuyện, điều này góp phần đẩy mạnh phát triển tư duy, cảm thụ các tác phẩm
văn học một cách sâu sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ đóng
kịch, tơi cho trẻ ôn luyện lại nội dung câu chuyện, đàm thoại về các nhân vật
trong truyện để từ đó trẻ biết thể hiện những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính
cách, tâm trạng của các nhân vật trong truyện. Muốn trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời
thoại của các nhân vật trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhớ lời
thoại của nhân vật sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm. VD: trong truyện
“Chú dê đen”, tôi cho tổ 1 làm dê trắng, tổ 2 làm dê den, tổ 3 làm chó sói để trẻ
tự thể hiện hành động điệu bộ của nhân vật cho quen, thành thạo. Sau đó cho trẻ
nhắc lại lời thoại của các nhân vật trong truyện mà trẻ sẽ đóng. Nhiệm vụ của
cô giáo lúc này là người dẫn chuyện và trẻ diễn theo nội dung câu tuyện. Khi

skkn


10
diễn xong tôi cho trẻ tự nhận xét vai chơi của mình, từ đó trẻ xác định được thái
độ của nhân vật trong truyện là u hay ghét.
Trị chơi đóng kịch thực sự giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học và phát

triển ngôn ngữ một cách sâu sắc và để đạt được điều đó thì việc trang trí sân
khấu và hóa trang cho trẻ rất quan trọng, với câu truyện “ Tích chu” tơi làm sân
khấu có màn che, rồi trang trí cảnh phù hợp. Bên cạnh việc làm mơ hình sân
khấu thì việc hóa trang cho trẻ đóng kịch cũng rất cần thiết với nhân vật người
bà trong câu truyện “ Tích chu’ tơi cho trẻ quấn khăn mặc quần áo nâu...Việc
hóa trang và bố trí sân khấu phù hợp , trang phục đẹp sẽ giúp trẻ tự tin nhập vai
tạo cho trẻ hứng thú với từng vai diễn.
Việc xác định giọng nói của các nhân vật trong truyện có vai trị quan
trọng trong việc dạy trẻ tập đóng kịch, trẻ xác định được giọng của nhân vật thì
trẻ sẽ nhập được vào vai chơi một cách tốt nhất.Ví dụ : trong truyện “ Tích chu”
Tơi hỏi trẻ giọng của bà khi ốm như thế nào?( run run)
Giọng của cháu lúc ham chơi thì như thế nào?(Thái độ khơng vâng
lời).sau khi nhận ra lỗi của mình thì giọng của cậu bé như thế nào?( giọng trầm
hối hận )
Giọng bà tiên như thế nào?( vang, trong, sáng)
Tôi cho trẻ đọc lời thoại trích dẫn của các nhân vật trong truyện
Thơng qua việc tổ chức cho trẻ tập đóng kịch tôi thấy khả năng thể hiện ngôn
ngữ của trẻ trong giao tiếp tiến bộ rất nhiều trẻ tự nhiên, thoải mái hơn trong
giao tiếp bởi trong q trình trẻ đóng kịch trẻ được trực tiếp giao lưu , đối thoại
trực tiếp với bạn diễn từ đó ngơn ngữ của trẻ phát triển một cách linh hoạt và
khéo léo
2.3.3 . Phát triển ngôn ngữ thông qua các bài đồng dao, ca dao.
Đồng dao, ca dao như một bức tranh với nhiều màu sắc thể hiện sự phong
phú, đa dạng của cuộc sống, từ đời sống sinh hoạt vật chất và tinh thần, tình cảm
của con người, nó có giá trị về mặt trí tuệ, tình cảm và ngơn ngữ, ảnh hưởng rất
lớn đến việc hình thành, phát triển nhân cách trẻ.
Các bài đồng dao có 2, 3, 4, 6 chữ... có vần, với lối ngắt nhịp 1-1 , 2-2,...
thường có lối kết cấu vịng trịn, trùng điệp. Ngơn ngữ trong đồng dao, ca dao là
ngơn ngữ hát, kể, giàu tính nhạc, giàu hình ảnh, có sức tạo hình. Nó rất phù hợp
với việc rèn cho trẻ phát âm, tích lũy vốn từ, hiểu nghĩa từ, nắm ngữ pháp, lối

nói trơi trảy, uyển chuyển.
Để phát huy tính tích cực của ngơn ngữ qua các bài đồng dao, ca dao đối
với sự phát triển ngơn ngữ của trẻ thì việc tổ chức các hoạt động cho trẻ đọc
thuộc đồng dao, ca dao là rất quan trọng. Hiện nay, hoạt động dạy trẻ đọc đồng
dao, ca dao chưa có ở các hoạt động chung, chính vì vậy mà tơi lồng ghép hoạt
động đọc đồng dao, ca dao cho trẻ vào các hoạt động chơi trị chơi dân gian
được tổ chức ở hoạt động ngồi trời, hoạt động đón và trả trẻ, hoạt động sau khi
ngủ dậy.Bên cạnh việc dạy trẻ đọc thuộc những bài đồng dao, ca dao thì tơi ln
tìm tịi những bài đồng dao, ca dao có nội dung cảu các chủ điểm mà trẻ đang
học VD: Chủ điểm gia đình : dạy trẻ đọc bài ca dao
“ Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

skkn


11
Một lịng thờ mẹ kính cha
Cho trịn chữ hiếu mới là đạo con”
VD: Chủ điểm Thế giới động vật dạy trẻ đọc bài đồng dao “ con vỏi con
voi”.
VD: Chủ điểm thế giới thực vật: Dạy trẻ đọc bài “ lúa ngơ là cơ đậu nành”
Qua đó tơi thấy được hiệu quả rõ ràng, trẻ hào hứng tham gia trò chơi đọc
đồng dao, ca dao và nhớ bài lâu hơn.
* Tổ chức đọc đồng dao, ca dao cho trẻ ở hoạt động ngoài trời.
Sau mỗi giờ học ở trong trường mầm non là là hoạt động ngọài trời. Hoạt
động ngoài trời thường kéo dài từ 30- 35 phút chính vì vậy tơi đã tận dụng hoạt
động ngồi trời để phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua việc cho trẻ đọc đồng
dao, ca dao. Bên cạnh việc dạy trẻ đọc đồng dao ca dao tôi lồng ghép các bài
đồng dao vào các trò chơi dân gian để tạo hứng thú cho trẻ khi đọc nhằm phát

triển ngôn ngữ cho trẻ một cách tốt nhất.
VD: Bài “Dung dăng dung dẻ”
Dung dăng / dung dẻ
Dắt trẻ / đi chơi
Đến ngõ / nhà trời
Lạy cậu / lạy mợ
Cho cháu / về quê
Cho dê / đi học
Cho cóc / ở nhà
Cho gà / bới bếp
Xì xà / xì xụp
Ngồi thụp / xuống đây
- Tơi dạy trẻ đọc theo nhịp 2-2
- Cách chơi: Trẻ nắm tay nhau, vừa đi vừa đọc và tay vung theo nhịp của
của bài hát. Đến câu “Ngồi thụp xuống đây” trẻ nắm tay nhau ngồi thụp xuống
sau đó đứng dậy lại đi tiếp.
*Tổ chức đọc đồng dao, ca dao cho trẻ trong giờ đón, trả trẻ
Khi dạy trẻ đọc thuộc đồng dao, ca dao tôi thường đọc đi đọc lại nhiều lần
để trẻ ghi nhớ, học thuộc sau đó tơi yêu cầu trẻ đọc nhanh dần lên, tổ chức thi
đua đọc nhanh giữa các tổ với nhau. Đó là cách làm cho trẻ rèn luyện bộ máy
phát âm, trau dồi ngôn ngữ, sự nhạy bén, linh hoạt của tư duy. VD: bài “Lúa ngô
là cô đậu nành”, “Chim ri là dì sáo sậu”, “Con kiến mà leo cành đa” là những
câu hát đồng dao mà trẻ rất thích đọc vì nó đem lại tiếng cười vui vẻ, tạo khơng
khí thi đua tự nhiên, cởi mở.
Ngoài những bài lựa chọn để giúp trẻ học đọc theo chủ đề, chủ điểm, tơi
cịn khích lệ trẻ thi đua đọc ra những câu đồng dao, ca dao trẻ đã thuộc từ cha
mẹ, anh chị, bạn bè trong xóm. Hình thức thi đua là động lực lơi cuốn, thúc đẩy
trẻ cố gắng nỗ lực, tích cực học tập. việc thi đua có thể kéo dài 1 tuần, sau 1 tuần
tôi kiểm tra số lượng bài trẻ thuộc, có tun dương, khen thưởng để khuyến
khích trẻ trong học tập.

*Tổ chức cho trẻ đọc đồng dao, ca dao sau khi trẻ ngủ dậy

skkn


12
Sau khi ngủ dậy, trẻ thường rất mệt mỏi, uể oải vì cịn ngái ngủ nên tơi
thường cho trẻ đọc các bài đồng dao, ca dao quen thuộc để trẻ lấy lại tinh thần
sảng khối, đầu óc thỏai mái để bước vào giờ học buổi chiều đồng thời, giúp trẻ
phát triển thêm khả năng ngôn ngữ.[4]
VD: bài “Nu na nu nống”
Nu na nu nống
Cái trống nằm trong
Cái ong nằm ngoài
Củ khoai chấm mật
Bụt ngồi bụt khóc
Con cóc nhảy ra
Con gà ú ụ
Bà mụ thổi xôi
Nhà tôi nấu chè
Tè he chân rút

Hình ảnh trẻ chơi trị chơi “ nu na nu nống” sau khi ngủ dậy
*Cách chơi: Trẻ ngồi bệt, cùng chiều với nhau, sát cạnh nhau, 2 chân
duỗi thẳng , vừa đọc bài đồng dao , vừa lấy tay đập vào từng cẳng chân, mỗi từ
trong bài đồng dao được đập nhẹ vào một chân theo thứ tự từ đầu đến cuối rồi
lại ngược lại cho đến chữ “ rút” chân ai gặp từ “ rút” thì co chân lại cứ như thế
cho đến khi các chân co lại hết thì chơi lại từ đầu
2.3.4. Phát triển ngơn ngữ thơng qua việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm
Nhiệm vụ phát triển ngơn ngữ là một nhiệm vụ có tầm quan trọng hàng

đầu ở các lứa tuổi, nó đặc biệt quan trọng trong quá trình tổ chức hoạt động dạy

skkn


13
trẻ đọc thơ diễn cảm cho trẻ em ở lứa tuổi mầm non. Đó là một trong những
phương pháp rèn luyện phát triển ngơn ngữ nói cho trẻ. Khi đọc thuộc lịng thơ
trẻ sẽ làm cho ngơn ngữ của mình thêm sinh động, uyển chuyển, biểu cảm giúp
trẻ thể hiện tình cảm, suy nghĩ của tác giả.
Nhận thấy rõ được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông qua
việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm tơi ln tìm tòi những phương pháp biện pháp tốt
nhất để trẻ phát âm và diễn đạt được mạch lạc.
Với lứa tuổi này tơi chọn các bài thơ có sắc thái khác nhau: êm dịu, nhẹ
nhàng, vui vẻ hóm hỉnh...nhằm giúp trẻ cảm nhận cái hay, cái đẹp trong ngôn
ngữ tiếng việt và trong cuộc sống, giúp trẻ phát triển đời sống tình cảm.
Để trẻ cảm thụ tốt ngôn ngữ của câu thơ, điều quan trọng nhất là phải đọc
diễn cảm, thể hiện nhịp điệu, âm điệu và sắc thái của bài thơ. Tôi tập đọc diễn
cảm và thuộc bài thơ trước khi đọc cho trẻ nghe.
Để trẻ cảm thụ tốt bài thơ, nên trò chuyện với trẻ về nội dung bài thơ, giải
thích nghĩa của mơt số từ, ý của các câu thơ, vẻ đẹp của các câu thơ mô tả, kết
hợp với tranh minh họa hoặc làm các động tác minh họa. Tôi đọc cho trẻ nghe
nhiều lần, đọc thơ theo cá nhân, theo nhóm, luyện tập cách đọc diễn cảm.

Hình ảnh trẻ đọc thơ theo nhóm
Để thu hút trẻ đọc thơ hơn thì việc chuẩn bị đồ dùng trực quuan trong dạy
học để gây hứng thú cho trẻ cũng rất quan trọng, trong quá trình dạy trẻ đọc thơ
diễn cảm tôi sử dụng các bức tranh thơ, sa bàn, con rối, vật thật .
Để thu hút lôi cuốn trẻ vào giờ học tơi lựa chọn các hình thức tổ chức phù
hợp, hấp dẫn như qua tổ chức hội thi “ Bé yêu thơ”, câu đố, tham quan và đặc

skkn


14
biệt là chọn những hình ảnh đẹp và nhân vật ngộ nghĩnh sáng tạo đưa vào công
nghệ thông tin để trẻ hịa nhập và hóa thân vào từng nhân vật.
Ví dụ : Dạy trẻ đọc thơ bài “ Tình bạn ”
*Hoạt động 1: Cô cùng trẻ hát bài bát” Lớp chúng mình ” trị chuyện với
trẻ về bài hát, giới thiệu cho trẻ bai thơ “ tình bạn
* Hoạt động 2: Đàm thoại với trẻ về nội dung bài thơ:
+ Bài thơ tên là gì?
+ Các bạn đến lớp thấy vắng ai?
+ Bạn Gấu trả lời như thế nào?
+ Bạn Thỏ bị làm sao?
+ Các bạn rủ nhau đi đâu?
+ Bạn Mèo mua gì để đến thăm bạn Thỏ?
+ Bạn Hươu mua gì?
+ Bạn Nai mua gì?
Sau mỗi câu hỏi tơi đọc những cau thơ trích dẫn cho trẻ để trẻ nhớ
được nội dung bài thơ
* Hoạt động 3: Trẻ đọc thơ, cô hướng dẫn trẻ đọc sao cho đúng từ thể
hiện được nhịp điệu của bài thơ.
Khi dạy trẻ đọc thơ giọng của cô phải chuẩn xác, diễn đạt trôi chảy phù
hợp với từng bài, cô phát âm không ngọng.
Khi dạy trẻ đọc thơ tôi chú ý nghe trẻ đọc và phát hiện ra trẻ nói ngọng,
đọc sai để sửa cho trẻ như tôi đọc lại để cho trẻ đọc theo nhiều lần và động viên
trẻ “ Con đọc gần giỏi rồi” thi đua giữa các tổ với nhau để phát hiện tổ nào đọc
tốt hơn để nhiều trẻ đọc tốt.
Dạy trẻ nói đủ câu, tơi nói trước trẻ nhắc lại nhiều lần hoặc cho trẻ khác

giúp đỡ các bạn.
Trong giờ học tôi luôn chú ý bao quát chung để tìm hiểu đặc điểm của
từng trẻ để gần gũi động viên trẻ giúp đỡ những trẻ còn yếu kém, đưa trẻ vào
hoạt động với các bạn có nề nếp hơn, hứng thú hơn.
2.3.5. Tuyên truyền và kết hợp với phụ huynh trong việc phát triển
ngôn ngữ cho trẻ
Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và
nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện
pháp không thể thiếu.
Trong cuộc họp đầu năm tôi nêu tầm quan trọng của lĩnh vực phát triển
ngôn ngữ cho trẻ đặc biệt là thông qua hoạt động dạy trẻ đọc ca dao đồng dao,
đọc thơ, kể truyện. Hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh về các câu chuyện
sáng tạo của cơ và trẻ. Qua đó phụ huynh thấy ngơn ngữ của trẻ được phát triển
như thế nào và có biện pháp kích thích sự phát triển ngơn ngữ cho trẻ tại gia
đình.

skkn


15
Tơi sử dụng 1 mảng tường ở ngồi cửa lớp để làm bảng tuyên truyền với
phụ huynh về chương trình dạy trẻ theo chủ đề và thay tin hàng tuần để phụ
huynh biết và phối hợp với giáo viên rèn luyện thêm ở nhà.
Ví dụ; Tơi cung cấp một số bài đồng dao để các bậc phụ huynh cùng học với trẻ
để trẻ được đọc từ chính xác khơng bị nói ngọng.
Tơi trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện bài thơ trẻ được học ở
trường, yêu cầu phụ huynh về nhà cùng đọc với trẻ và cho trẻ kể lại câu chuyện
đó hoặc kích thích trẻ kể lại câu chuyện. Như vậy ngôn ngữ của trẻ phát triển
một cách phong phú và đa dạng.
Trong năm học tôi đã tổ chức 3 lần họp phụ huynh.

Lần thứ 2 tôi tổ chức 1 hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ để phụ
huynh được trực tiếp xem các cháu học. Qua cc họp đó tơi trao đổi với phụ
huynh những cháu nói ngọng như cháu Anh Đức, cháu Tiến, cháu Duy, cháu
Cơng Hùng....Để phối hợp cùng với gia đình giúp cháu phát âm chuẩn hơn bên
cạnh những cháu phát âm cịn ngọng thì tơi cũng nêu ra hhững cháu mạnh dạn
năng động trong các hoạt động như kể chuyện , đọc thơ như : Cháu Hồng Hà,
cháu Hiệp, cháu Hường để phát huy tính tích cực của các cháu.

Hình ảnh phụ huynh dự giờ lớp học
Bằng cách đó cơ giáo và phụ huynh ln có được thơng tin hai chiều của
trẻ ở nhà cũng như ở trường, trẻ lớp tôi được học và việc phát triển ngông ngữ
của trẻ cũng được củng cố và mở rộng hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường:
*Đối với hoạt động giáo dục

skkn


16
Qua việc thực hiện một số biện pháp kết qủa thu được như sau:
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ
STT
Nội dung thực nghiêm
Số trẻ
%
%

Trẻ phát âm đúng , to, rõ
1
34
97%
1
3%
ràng, mạch lạc
35
Trẻ sử dụng từ ngữ linh
hoạt, phong phú trong
35
2
32
91%
3
9%
giao tiếp .
Trẻ biết thể hiện ngôn
ngữ, giọng điệu trong kể
35
3
31
87,8%
4
12,2%
chuyện sáng tạo và kể
chuyện theo trí nhớ
4
Trẻ biết đọc thơ diễn cảm
35

34
97%
1
3%
Trẻ mạnh dạn trả lời câu
5
34
97%
1
3%
hỏi của giáo viên.
35
Trẻ tự tin trong giao tiếp
6
3
9%
với mọi người xung quanh
35
32
91%
Qua một số biện pháp đã đạt một số kết quả như sau:
97% vốn từ của trẻ phát triển rõ rệt. Trẻ nói rõ ràng, mạch lạc hơn, nói
nhiều câu có nghĩa đầy đủ, trẻ đã phân biệt được ý nghĩa một số từ.
91% trẻ phát âm chính xác hơn, mạch lạc hơn,ít sử dụng ngơn ngữ địa
phương.
87,8% kinh nghiệm sống của trẻ đã phong phú hẳn lên, trẻ hứng thú tham
gia học, phát biểu, thể hiện ngôn ngữ, giọng điệu trong kể chuyện và đóng kịch,
kể chuyện theo trí nhớ tốt.
97% trẻ biết đọc thơ diễn cảm
91% trẻ đã tham gia đóng kịch thể hiện vai diễn của mình tốt, tự tin trong

giao tiếp với mọi người xung quanh.
*Đối với bản thân:
Từ phía bản thân tơi rút ra bài học kinh nghiệm khi dạy trẻ phát triển ngôn
ngữ mạch lạc thông qua hoạt đông làm quen với tác phẩm văn học:
Bản thân ln ln nâng cao trình độ, ngơn ngữ chủa bản thân mình coi
ngơn ngữ là một phương pháp giáo dục chủ đạo.
Ln tìm tịi những cái mới để thu hút trẻ vào tiết học.
Phối hợp với phụ huynh để động viên trẻ dạy trẻ phát âm chuẩn theo tiếng
phổ thông.
*Đối với đồng nghiệp

skkn


17
Qua đề tài này trong các buổi sinh hoạt tổ, khối chuyên môn bản thân chia
sẻ những kinh nghiệm mà bản thân đã sử dụng để phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ
đó các giáo viên có thể áp dụng các biện pháp này vào thực hiện ở các lớp.
*Đối với nhà trường
Với đề tài của bản thân nhà trường có thể đánh giá chất lượng của đề tài
và sử dụng đề này giới thiệu đến tất giáo viên trong nhà trường để giáo viên
đóng góp ý kiến và áp dụng sáng kiến này vào việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện cho trẻ tại nhà trường.
3. Kết luận, kiến nghị.
3.1. Kết luận.
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp để phát triển ngôn
ngữ mạch lạc cho trẻ tôi đã rút ra nhưng bài học kinh nghiệm sau:
Giáo viên phải đi sâu nghiên cứu để tạo ra được mơi trường tốt cho trẻ
hoạt động một cách tích cực nhất, biết tạo cảm xúc cho trẻ khi kể chuyện sáng
tạo.

Giáo viên thu hút được sự tập trung chú ý của trẻ bằng việc đưa ra đối
tượng thật hấp dẫn, lôi cuốn hoặc nêu vấn đề rõ ràng  thu hút sự chú ý của trẻ
vào hoạt động.
Khuyến khích trẻ nói những ý nghĩ của trẻ qua nội dung nào đó nhằm
giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý.
Mở rộng vốn từ cho trẻ và khuyến khích trẻ sử dụng vốn từ trẻ đặc biệt
qua các trị chơi ngơn ngữ, trị chuyện, đàm thoại giữa cơ với trẻ, trẻ với trẻ.
Xuất phát từ những ý tưởng nêu trên, tôi nghĩ rằng việc tổ chức hoạt động
làm quen với tác phẩm văn học là việc làm hết sức cần thiết và bổ ích cho trẻ
mầm non và đáp ứng với mục tiêu, giáo dục hiên nay.
3.2. Kiến nghị:
Qua đây tôi cũng xin phép có một số kiến nghị đề xuất như sau:
Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên được đi dự các giờ
chuyên đề do Phòng giáo dục tổ chức, học hỏi các trường có chất lượng để nắm
vững quy trình tổ chức của các hình thức dạy học sáng tạo, đặc biệt là hình thức
phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ thông qua hoạt động làm quen tác phẩm
văn học.
Ban giám hiệu thường xuyên tổ chức các buổi tọa đàm, thảo luận, trao đổi
kinh nghiệm về cách thức tổ chức phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Trên đây là “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5- 6 tuổi
thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học ở trường
mầm non”. Rất mong nhận được sự quan tâm đóng góp của các cấp lãnh đạo

skkn


18
giúp cho bản sáng kiến cũng như bản thân tôi hồn hảo hơn trong cơng tác nâng
cao chất lượng giáo dục.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA

Thanh Hóa, ngày 13 tháng 4năm 2021

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xim cam đoan đây là SKKN của mình
viết khơng sao chép nội dung của người khác
Người viết sáng kiến

Phạm Thị Lý

skkn


19
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Tài liệu: “ Phương pháp phát triển lời nói trẻ em”.Nhà xuất bản Đại học sư
phạm.
[2] Tài liệu: Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5 -6 tuổi Phương pháp phát
triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ môn làm quen với tác phẩm văn học.
[3] Tài liệu :Tham khảo trên mạng, các trang các tài liệu về hướng dẫn trẻ làm
đồ dùng đồ chơi
[4] Tuyển tập trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện kể lứa tuổi 5-6 tuổi – NXBGD
[5] Tham khảo thêm chị em đồng nghiệp trong tổ chuyên môn

skkn