bài giảng những vấn đề liên quan xác định tội phạm - ts. trần thị quang vinh

NHỮNG VẤN ĐỀ
LIÊN QUAN
XÁC ĐỊNH TỘI PHẠM
TS. TRẦN THỊ QUANG VINH


BÀI TẬP SỬ DỤNG VÀO BÀI GIẢNG
Trường, Hiếu, Ngọc là những đối tượng lưu manh chuyên
nghiệp. Biết nhà ông Bằng có nhiều tiền do trúng số độc đắc,
bọn chúng bàn cách lấy trộm. Theo kế hoạch Hiếu và Ngọc
đã tẩm thuốc độc vào thức ăn giết chết hai con chó nhà ơng
Bằng.
Tối hơm đó, Trường, Hiếu, Ngọc mang theo dụng cụ đến phục
kích ở sau vườn nhà ơng Bằng. Vì nhà đông người nên chúng
rút lui. Tối hôm sau, theo hẹn Trường, Hiếu đến điểm phục
kích cịn Ngọc thì khơng đến. Không thấy Ngọc đến, Hiếu đã
đến nhà Khiêm rủ Khiêm tham gia.
Đến nửa đêm khi gia đình ơng Bằng ngủ say. Hiếu đứng ngoài
canh gác, Trường và Khiêm vào cạy tủ. Nghe tiếng động ông
Bằng thức dậy. Bị lộ, cả bọn bỏ chạy, sau đó bị dân phịng
bắt được.
(Câu hỏi sẽ được đặt ra theo từng bài)


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI
PHẠM
I.
II.
III.
IV.

V.

KHÁI NIỆM
CHUẨN BỊ PHẠM TỘI
PHẠM TỘI CHƯA ĐẠT
TỘI PHẠM HOÀN THÀNH
TỰ Ý NỬA CHỪNG CHẤM DỨT VIỆC
PHẠM TỘI


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI PHẠM

I. KHÁI NIỆM
1. Định nghĩa

Các giai đoạn thực hiện tội phạm là các
bước trong quá trình cố ý thực hiện tội
phạm, bao gồm chuẩn bị phạm tội, phạm
tội chưa đạt và tội phạm hoàn thành.


GIỚI THIỆU KHÁI LƯỢC VỀ
CÁC GIAI ĐOẠN
CÁC BƯỚC THỰC HIỆN TP

CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TP

Hình thành ý định phạm
tội

Biểu lộ ý định phạm
tội
Chuẩn bị phạm tội

Chuẩn bị phạm tội

Phạm tội chưa đạt

Phạm tội chưa đạt

Tội phạm hoàn thành

Tội phạm hoaøn thaønh


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI PHẠM

I. KHÁI NIỆM

Để là giai đoạn thực hiện tội phạm bước
THTP phải hội đủ các điều kiện:
• Được thực hiện bằng hành vi
• Nguy hiểm đáng kể cho XH
• Lỗi cố ý


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI PHẠM

I. KHÁI NIỆM

Các giai đoạn thực hiện tội phạm gồm:
• Chuẩn bị phạm tội
• Phạm tội chưa đạt
• Tội phạm hồn thành
Các giai đoạn thực hiện tội phạm có mức
độ nguy hiểm khác nhau nên mức độ
TNHS cũng khác nhau


3. Ý nghĩa
• Xác định tội phạm và truy cứu TNHS đối

với người phạm tội ấy.
• Phân hố trách nhiệm hình sự đối với
người phạm tội.
• Là căn cứ pháp lý cho hoạt động ngăn
chặn có hiệu quả đối với việc thực hiện
tội phạm.


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI PHẠM
I. KHÁI NIỆM

II. CHUẨN BỊ PHẠM TỘI
1.
2.
3.

Định nghĩa
Các dấu hiệu chuẩn bị phạm tội
TNHS trong t/h chuẩn bị PT


CHƯƠNG 9
CÁC GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN TỘI PHẠM
I. KHÁI NIỆM

1.

II. CHUẨN BỊ PHẠM TỘI
Định nghĩa

Đoạn 1 Điều 17 BLHS quy định:
“Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa
soạn cơng cụ, phương tiện hoặc tạo
ra những điều kiện cần thiết khác để
thực hiện tội phạm”.


2. Các dấu hiệu của CBPT
Tìm kiếm cơng cụ,
phương tiện phạm tội
Dấu hiệu
khách quan

Sửa soạn công cụ,
phương tiện phạm tội

Tạo ra các ĐK thuận lợi
khác để thực hiện TP

CBPT

Lỗi cố ý trực tiếp
Dấu hiệu
chủ quan

Người PT không thực hiện
được đến cùng là do nguyên
nhân khách quan


3. TNHS của người chuẩn bị PT

Phạm vi TNHS
lập

Mức độ TNHS

TP rất nghiêm trọng
TP ĐB nghiêm trọng
Cấu thành 1 tội độc
Nếu HP quy định là tử hình,
tù chung thân thì HP cao nhất
khơng q 20 năm
Nếu HP tù có thời hạn thì
Mức HP cao nhất khơng q
½ mức HP luật định

Dựa vào bài tập đã cho hãy xác
định
Trường, Hiếu, Ngọc là những đối tượng lưu
manh chuyên nghiệp. Biết nhà ông Bằng có
nhiều tiền do trúng số độc đắc, bọn chúng bàn
cách lấy trộm. Theo kế hoạch Hiếu và Ngọc đã
tẩm thuốc độc vào thức ăn giết chết hai con chó
nhà ông Bằng.
Tối hôm đó, Trường, Hiếu, Ngọc mang theo
dụng cụ đến phục kích ở sau vườn nhà ơng
Bằng. Vì nhà đông người nên chúng rút lui. Tối
hôm sau, theo hẹn Trường, Hiếu đến điểm phục
kích cịn Ngọc thì khơng đến. Không thấy Ngọc
đến, Hiếu đã đến nhà Khiêm rủ Khiêm tham
gia.
Đến nửa đêm khi gia đình ơng Bằng ngủ say.
Hiếu đứng ngoài canh gác, Trường và Khiêm
vào cạy tủ. Nghe tiếng động ông Bằng thức
dậy. Bị lộ, cả bọn bỏ chạy, sau đó bị dân phịng
bắt được.

Trả lời các câu hỏi sau:
1. Nêu rõ những hành
nào thuộc giai đoạn
chuẩn bị phạm tội
2. Tội phạm được thực
hiện trong vụ án này
ở giai đoạn phạm tội

nào? Tại sao?


Bài tập 1 (tr.74)
• Khoản 1 Điều 93 BLHS quy định chế tài “…
thì bị xử phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù
chung thân hoặc tử hình”
• Hãy xác định:
1. Có thể áp dụng hình phạt tử hình hoặc tù chung
thân đối với trường hợp chuẩn bị giết người theo
khoản 1 Điều 93 không?
2. Mức HP cao nhất có thể áp dụng đối với t/h
chuẩn bị PT là mức hình phạt nào?
3. Nếu áp dụng hình phạt tù có thời hạn thì mức HP
cao nhất có thể áp dụng đối người chuẩn bị PT
giết người là bao nhiêu năm tù.


III. PHẠM TỘI CHƯA ĐẠT

1. Định nghĩa:

Theo quy định tại Điều 18 BLHS: “Phạm tội
chưa đạt là cố ý thực hiện tội phạm nhưng
khơng thực hiện được đến cùng vì những
nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm
tội”.
2. Các dấu hiệu phạm tội chưa đạt
3. Phân loại chưa đạt
4. TNHS trong trường hợp PT chưa đạt

2. Các dấu hiệu của phạm tội chưa
đạt


3. Phân loại phạm tội chưa đạt
Căn cứ vào thái độ tâm lý của người
phạm tội đối với hành vi mà họ đã thực
hiện:
PT chưa đạt chưa hoàn thành
PT chưa đạt đã hoàn thành


3. Phân loại phạm tội chưa đạt
Căn cứ vào nguyên nhân khách quan
cản trở việc thực hiện đến cùng:
PT chưa đạt vô hiệu
Những trường hợp PTCĐ khác


4. Trách nhiệm hình sự trong giai đoạn
phạm tội chưa đạt

Phạm vi TNHS

Điều 18 BLHS
Người phạm tội ch đạt phải
chịu TNHS về TP chưa đạt
Chỉ áp dụng tù chung thân

hoặc tử hình trong t/h
đặc biệt nghiêm trọng

Mức độ TNHS

Nếu là phạt tù có thời hạn thì
mức HP khơng q ¾ mức
phạt tù mà điều luật quy định


BÀI TẬP
• Trường, Hiếu, Ngọc là những đối
tượng lưu manh chun nghiệp. Biết
nhà ơng Bằng có nhiều tiền do trúng
số độc đắc, bọn chúng bàn cách lấy
trộm. Theo kế hoạch Hiếu và Ngọc đã
tẩm thuốc độc vào thức ăn giết chết
hai con chó nhà ơng Bằng.
• Tối hơm đó, Trường, Hiếu, Ngọc
mang theo dụng cụ đến phục kích ở
sau vườn nhà ơng Bằng. Vì nhà đơng
người nên chúng rút lui. Tối hơm sau,
theo hẹn Trường, Hiếu đến điểm phục
kích cịn Ngọc thì khơng đến. Khơng
thấy Ngọc đến, Hiếu đã đến nhà
Khiêm rủ Khiêm tham gia.
• Đến nửa đêm khi gia đình ơng Bằng
ngủ say. Hiếu đứng ngồi canh gác,
Trường và Khiêm vào cạy tủ. Nghe
tiếng động ông Bằng thức dậy. Bị lộ,

cả bọn bỏ chạy, sau đó bị dân phịng
bắt được.

TRẢ LỜI:
1. Nêu rõ hành vi nào là
hành vi thuộc giai đoạn
phạm tội chưa đạt
2. Nhóm phạm tội có
phải chịu TNHS về tội
phạm chưa đạt kg?
3. Nếu họ bị xét xử theo
Khoản 2 Điều 138
BLHS thì mức hình
phạt cao nhất có thể áp
dụng là bao nhiêu?


BÀI TẬP
• Khoản 1 Điều 93 BLHS quy định chế tài “…
thì bị xử phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù
chung thân hoặc tử hình”
• Hãy xác định:
1. Có thể áp dụng hình phạt tử hình hoặc tù chung
thân đối với trường hợp giết người chưa đạt theo
khoản 1 Điều 93 khơng?
2. Nếu áp dụng hình phạt tù có thời hạn thì mức HP
cao nhất có thể áp dụng đối người PT là bao
nhiêu năm tù.

IV. TỘI PHẠM HỒN THÀNH
Định nghĩa:

Tội phạm hồn thành là trường hợp
hành vi phạm tội đã thoả mãn hết các
dấu hiệu được mô tả trong cấu thành tội
phạm.
Phân biệt thời điểm tội phạm hoàn thành và kết thúc tội
phạm


IV. TỘI PHẠM HỒN THÀNH

Phân tích
Tội phạm hồn thành là hồn thành về
mặt pháp lý – có nghĩa là hành vi phạm
tội đã thoả mãn hết các dấu hiệu của
một cấu thành tội phạm cụ thể, chứ
không phụ thuộc vào việc người phạm
tội đã đạt được mục đích hay chưa.


XÁC ĐỊNH THỜI ĐIỂM
HOÀN THÀNH TỘI PHẠM
TỘI PHẠM
HOÀN THÀNH
KHI

Thực hiện
Thực hiện phần

Hậu quả đã
hành vi
hành vi nêu
xảy ra
khách quan
trong luật
(CTTP vật chất)
(CTTP hình thức) (CTTP cắt xén)


* Phân biệt thời điểm hoàn thành tội
phạm với thời điểm kết thúc tội phạm

 Thời điểm tội phạm kết thúc
 Thời điểm tội phạm hoàn thành