nhập môn cơ sở dữ liệu ( ths. phan võ minh thắng ) - phần 2

Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
1
Cơ sở Dữ liệu : Mô hình dữ liệu quan hệ
Nh
Nh
ậ
ậ
p
p
môn
môn
Cơ
Cơ
s
s
ở
ở
D
D
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
Ph
Ph
ầ
ầ

n
n
2
2
–
–
Mô
Mô
h
h
ì
ì
nh
nh
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
quan
quan
h
h
ệ
ệ

Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
2
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
N
N
ộ
ộ
i
i
dung
dung
•
•
Mô
Mô
h
h
ì
ì
nh
nh
CSDL
CSDL
quan
quan
h
h
ệ
ệ
l

l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
kh
kh
í
í
a
a
c
c
ạ
ạ
nh
nh
v
v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t

t
logic
logic
(
(
logical
logical
view)
view)
c
c
ủ
ủ
a
a
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
•
•
C
C
á

á
c
c
th
th
à
à
nh
nh
ph
ph
ầ
ầ
n
n
cơ
cơ
b
b
ả
ả
n
n
c
c
ủ
ủ
a
a
mô

mô
h
h
ì
ì
nh
nh
CSDL
CSDL
quan
quan
h
h
ệ
ệ
l
l
à
à
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
(

(
entities
entities
)
)
v
v
à
à
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
(
(
attributes

attributes
)
)
c
c
ủ
ủ
a
a
n
n
ó
ó
v
v
à
à
c
c
á
á
c
c
m
m
ố
ố
i
i
quan

quan
h
h
ệ
ệ
(
(
relationships
relationships
)
)
gi
gi
ữ
ữ
a
a
c
c
á
á
c
c
th
th
ự
ự
c
c
th

th
ể
ể
v
v
ớ
ớ
i
i
nhau
nhau
•
•
C
C
á
á
ch
ch
t
t
ổ
ổ
ch
ch
ứ
ứ
c
c
c

c
á
á
c
c
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
v
v
à
à
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c

c
t
t
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
n
n
ó
ó
theo
theo
d
d
ạ
ạ
ng
ng
b
b
ả
ả
ng

ng
•
•
C
C
á
á
c
c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
trên
trên
CSDL
CSDL
quan
quan
h
h
ệ

ệ
,
,
data dictionary
data dictionary
,
,
v
v
à
à
system catalog
system catalog
•
•
C
C
á
á
ch
ch
x
x
ử
ử
lý
lý
vi
vi
ệ

ệ
c
c
dư
dư
th
th
ừ
ừ
a
a
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
(data redundancy)
(data redundancy)
trong
trong
mô
mô
h
h
ì

ì
nh
nh
CSDL
CSDL
quan
quan
h
h
ệ
ệ
•
•
T
T
ạ
ạ
i
i
sao
sao
vi
vi
ệ
ệ
c
c
indexing
indexing
l

l
ạ
ạ
i
i
quan
quan
tr
tr
ọ
ọ
ng
ng
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
3
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Logical View of Data
Logical View of Data
•
•
V
V
ớ
ớ
i
i
CSDL
CSDL
quan
quan

h
h
ệ
ệ
–
–
Ngư
Ngư
ờ
ờ
i
i
thi
thi
ế
ế
t
t
k
k
ế
ế
t
t
ậ
ậ
p
p
trung
trung

v
v
à
à
o
o
th
th
ể
ể
hi
hi
ệ
ệ
n
n
v
v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t
t
lu
lu
ậ
ậ

n
n
lý
lý
(logical)
(logical)
hơn
hơn
l
l
à
à
v
v
ậ
ậ
t
t
lý
lý
(physical)
(physical)
–
–
Ưu
Ư
u
đi
đi
ể

ể
m
m
c
c
ủ
ủ
a
a
vi
vi
ệ
ệ
c
c
s
s
ử
ử
d
d
ụ
ụ
ng
ng
b
b
ả
ả
ng

ng
•
•
C
C
ó
ó
c
c
ấ
ấ
u
u
tr
tr
ú
ú
c
c
v
v
à
à
đ
đ
ộ
ộ
c
c
l

l
ậ
ậ
p
p
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
•
•
C
C
á
á
c
c
m
m
ẫ
ẫ
u
u
tin (records)

tin (records)
c
c
ó
ó
liên
liên
quan
quan
đư
đư
ợ
ợ
c
c
lưu
lưu
tr
tr
ữ
ữ
trong
trong
c
c
á
á
c
c
b

b
ả
ả
ng
ng
đ
đ
ộ
ộ
c
c
l
l
ậ
ậ
p
p
•
•
T
T
í
í
nh
nh
đơn
đơn
gi
gi
ả

ả
n
n
v
v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
c
c
logic
logic
–
–
T
T
ạ
ạ
o
o
đi
đi
ề
ề
u
u
ki

ki
ệ
ệ
n
n
cho
cho
c
c
á
á
c
c
chi
chi
ế
ế
n
n
lư
lư
ợ
ợ
c
c
thi
thi
ế
ế
t

t
k
k
ế
ế
hi
hi
ệ
ệ
u
u
qu
qu
ả
ả
hơn
hơn
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
4
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Logical View of Data
Logical View of Data
•
•
Entities
Entities
v
v
à
à

Attributes
Attributes
–
–
Th
Th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
(entity)
(entity)
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ
ờ

i
i
,
,
v
v
ậ
ậ
t
t
,
,
nơi
nơi
ch
ch
ố
ố
n
n
,
,
ho
ho
ặ
ặ
c
c
s
s

ự
ự
ki
ki
ệ
ệ
n
n
,
,
m
m
à
à
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
đư
đư
ợ
ợ
c
c

thu
thu
th
th
ậ
ậ
p
p
v
v
ề
ề
n
n
ó
ó
–
–
Thu
Thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh

(attributes)
(attributes)
l
l
à
à
c
c
á
á
c
c
đ
đ
ặ
ặ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a

th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
•
•
Tables
Tables
–
–
B
B
ả
ả
ng
ng
–
–
Entity set
Entity set
–
–
Gi
Gi

ữ
ữ
c
c
á
á
c
c
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
c
c
ó
ó
liên
liên
quan
quan
–
–
C
C

ũ
ũ
ng
ng
đư
đư
ợ
ợ
c
c
g
g
ọ
ọ
i
i
l
l
à
à
c
c
á
á
c
c
quan
quan
h
h

ệ
ệ
(
(
relations
relations
)
)
–
–
G
G
ồ
ồ
m
m
c
c
á
á
c
c
dòng
dòng
(rows)
(rows)
v
v
à
à

c
c
á
á
c
c
c
c
ộ
ộ
t
t
(columns)
(columns)
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
5
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
C
C
á
á
c
c
đ
đ
ặ
ặ
c
c
t

t
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
b
b
ả
ả
ng
ng
•
•
C
C
ấ
ấ
u
u
tr
tr
ú
ú
c

c
hai
hai
chi
chi
ề
ề
u
u
g
g
ồ
ồ
m
m
c
c
á
á
c
c
dòng
dòng
v
v
à
à
c
c
á

á
c
c
c
c
ộ
ộ
t
t
•
•
Dòng
Dòng
(
(
b
b
ộ
ộ
-
-
tuples
tuples
)
)
th
th
ể
ể
hi

hi
ệ
ệ
n
n
m
m
ộ
ộ
t
t
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
đơn
đơn
l
l
ẻ
ẻ
(
(
entity

entity
)
)
•
•
C
C
ộ
ộ
t
t
th
th
ể
ể
hi
hi
ệ
ệ
n
n
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ

ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
•
•
Giao
Giao
gi
gi
ữ
ữ
a
a
dòng
dòng
v
v
à
à
c
c
ộ
ộ
t

t
th
th
ể
ể
hi
hi
ệ
ệ
n
n
m
m
ộ
ộ
t
t
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
đơn
đơn
l
l
ẻ

ẻ
•
•
C
C
á
á
c
c
b
b
ả
ả
ng
ng
ph
ph
ả
ả
i
i
c
c
ó
ó
m
m
ộ
ộ
t

t
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
đ
đ
ể
ể
ch
ch
ỉ
ỉ
đ
đ
ị
ị
nh
nh
duy
duy
nh

nh
ấ
ấ
t
t
t
t
ừ
ừ
ng
ng
dòng
dòng
•
•
C
C
á
á
c
c
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c

c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ
ộ
t
t
c
c
ộ
ộ
t
t
ph
ph
ả
ả
i
i
c
c
ó
ó
c
c
ù

ù
ng
ng
m
m
ộ
ộ
t
t
đ
đ
ị
ị
nh
nh
d
d
ạ
ạ
ng
ng
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u

u
•
•
M
M
ỗ
ỗ
i
i
c
c
ộ
ộ
c
c
ó
ó
m
m
ộ
ộ
t
t
gi
gi
ớ
ớ
i
i
h

h
ạ
ạ
n
n
c
c
á
á
c
c
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
đư
đư
ợ
ợ
c
c
g
g
ọ
ọ
i

i
l
l
à
à
mi
mi
ề
ề
n
n
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a
a
thu
thu
ộ
ộ
c

c
t
t
í
í
nh
nh
(
(
attribute domain
attribute domain
)
)
•
•
Th
Th
ứ
ứ
t
t
ự
ự
c
c
ủ
ủ
a
a
c

c
á
á
c
c
dòng
dòng
v
v
à
à
c
c
ộ
ộ
t
t
không
không
quan
quan
tr
tr
ọ
ọ
ng
ng
đ
đ
ố

ố
i
i
v
v
ớ
ớ
i
i
DBMS
DBMS
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
6
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Row
entity
Column (attribute)
Entity set
value
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
7
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Ki
Ki
ể
ể
u
u
d
d

ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
•
•
C
C
á
á
c
c
ki
ki
ể
ể
u
u
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ

u
u
:
:
–
–
Number
Number
–
–
Character
Character
–
–
Date
Date
–
–
Logical
Logical
•
•
Kh
Kh
ó
ó
a
a
ch
ch

í
í
nh
nh
(
(
primary key
primary key
):
):
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
ho
ho
ặ
ặ
c
c
t
t

ổ
ổ
h
h
ợ
ợ
p
p
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
gi
gi
ú
ú

p
p
ta
ta
ch
ch
ỉ
ỉ
đ
đ
ị
ị
nh
nh
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
m
m
ộ
ộ
t
t
th
th

ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
(
(
row, entity
row, entity
)
)
c
c
ụ
ụ
th
th
ể
ể
n
n
à
à
o
o
đ
đ

ó
ó
trong
trong
t
t
ậ
ậ
p
p
c
c
á
á
c
c
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
(
(
entity set
entity set

)
)
đư
đư
ợ
ợ
c
c
lưu
lưu
trên
trên
b
b
ả
ả
ng
ng
(
(
table
table
)
)
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
8
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Kh
Kh
ó

ó
a
a
•
•
M
M
ộ
ộ
t
t
hay
hay
nhi
nhi
ề
ề
u
u
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh

nh
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
đư
đư
ợ
ợ
c
c
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c

c
t
t
í
í
nh
nh
kh
kh
á
á
c
c
–
–
Thu
Thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
kh
kh
ó

ó
a
a
(key attribute)
(key attribute)
–
–
Kh
Kh
ó
ó
a
a
k
k
ế
ế
t
t
h
h
ợ
ợ
p
p
(composite key)
(composite key)
•
•
A

A
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
B:
B:
bi
bi
ế
ế
t
t
đư
đư
ợ
ợ
c
c
gi
gi
á

á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a
a
A,
A,
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
truy
truy
c
c
ứ
ứ
u
u
(

(
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
)
)
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a
a
B

B
•
•
A
A
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
B
B
bi
bi
ể
ể
u
u
di
di
ễ
ễ
n

n
l
l
à
à
A
A
-
-
>B
>B
•
•
A
A
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
B, C,
B, C,
v

v
à
à
D
D
bi
bi
ể
ể
u
u
di
di
ễ
ễ
n
n
l
l
à
à
A
A
-
-
>B,C,D
>B,C,D
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
9
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ

Ph
Ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c
c
h
h
à
à
m
m
•
•
Ph
Ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c
c
h
h

à
à
m
m
to
to
à
à
n
n
ph
ph
ầ
ầ
n
n
(full functional
(full functional
dependence)
dependence)
–
–
Thu
Thu
ộ
ộ
c
c
t
t

í
í
nh
nh
B
B
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c
c
h
h
à
à
m
m
to
to
à
à
n
n
ph
ph

ầ
ầ
n
n
v
v
à
à
o
o
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
A,
A,
n
n
ế
ế
u
u

m
m
ỗ
ỗ
i
i
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
trong
trong
c
c
ộ
ộ
t
t
A
A
x
x
á
á
c
c

đ
đ
ị
ị
nh
nh
m
m
ộ
ộ
t
t
v
v
à
à
ch
ch
ỉ
ỉ
m
m
ộ
ộ
t
t
gi
gi
á
á

tr
tr
ị
ị
trong
trong
c
c
ộ
ộ
t
t
B
B
.
.
•
•
Ph
Ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c
c
h
h

à
à
m
m
t
t
ổ
ổ
ng
ng
qu
qu
á
á
t
t
(general)
(general)
–
–
Thu
Thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í

nh
nh
A
A
x
x
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
B (B
B (B

l
l
à
à
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c
c
h
h
à
à
m
m
c
c
ủ
ủ
a
a
A),
A),
n
n

ế
ế
u
u
t
t
ấ
ấ
t
t
c
c
ả
ả
c
c
á
á
c
c
dòng
dòng
trong
trong
b
b
ả
ả
ng
ng

đư
đư
ợ
ợ
c
c
ch
ch
ấ
ấ
p
p
nh
nh
ậ
ậ
n
n
l
l
à
à
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị

cho
cho
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
A
A
th
th
ì
ì
c
c
ũ
ũ
ng
ng
đư
đư
ợ
ợ

c
c
ch
ch
ấ
ấ
p
p
nh
nh
ậ
ậ
n
n
l
l
à
à
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
cho
cho
thu
thu

ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
B
B
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
10
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Kh
Kh
ó
ó
a
a
k
k
ế
ế
t
t
h
h
ợ

ợ
p
p
•
•
Composite key
Composite key
–
–
kh
kh
ó
ó
a
a
k
k
ế
ế
t
t
h
h
ợ
ợ
p
p
–
–
M

M
ộ
ộ
t
t
kh
kh
ó
ó
a
a
đư
đư
ợ
ợ
c
c
t
t
ạ
ạ
o
o
th
th
à
à
nh
nh
t

t
ừ
ừ
t
t
ổ
ổ
h
h
ợ
ợ
p
p
c
c
ủ
ủ
a
a
nhi
nhi
ề
ề
u
u
hơn
hơn
m
m
ộ

ộ
t
t
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
–
–
B
B
ấ
ấ
t
t
c
c
ứ
ứ
thu
thu
ộ

ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
n
n
à
à
o
o
trong
trong
kh
kh
ó
ó
a
a
k
k
ế
ế
t
t
h

h
ợ
ợ
p
p
đ
đ
ề
ề
u
u
đư
đư
ợ
ợ
c
c
g
g
ọ
ọ
i
i
l
l
à
à
thu
thu
ộ

ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
kh
kh
ó
ó
a
a
-
-
key attribute
key attribute
–
–
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
: A,B

: A,B
-
-
>C,B,D
>C,B,D
•
•
A,B
A,B
l
l
à
à
kh
kh
ó
ó
a
a
k
k
ế
ế
t
t
h
h
ợ
ợ
p

p
•
•
A
A
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
kh
kh
ó
ó
a
a
•
•
B
B
thu
thu
ộ

ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
kh
kh
ó
ó
a
a
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
11
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
:
:
t
t

ì
ì
m
m
kh
kh
ó
ó
a
a
trong
trong
b
b
ả
ả
ng
ng
sau
sau
?
?
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
12
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
CSDL
CSDL
quan
quan
h

h
ệ
ệ
đơn
đơn
gi
gi
ả
ả
n
n
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
13
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
C
C
á
á
c
c
lo
lo
ạ
ạ
i
i
kh
kh
ó
ó

a
a
•
•
Superkey
Superkey
–
–
Ch
Ch
ỉ
ỉ
đ
đ
ị
ị
nh
nh
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
t
t
ừ
ừ

ng
ng
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
–
–
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
:
:
t
t
ấ
ấ
t
t

c
c
ả
ả
nh
nh
ữ
ữ
ng
ng
m
m
ụ
ụ
c
c
sau
sau
đ
đ
ề
ề
u
u
c
c
ó
ó
th
th

ể
ể
l
l
à
à
superkeys
superkeys
•
•
STU_NUM
STU_NUM
•
•
STU_NUM,
STU_NUM,
STU_LNAME
STU_LNAME
•
•
STU_NUM,
STU_NUM,
STU_LNAME, STU_INIT
STU_LNAME, STU_INIT
•
•
Candidate key
Candidate key
–
–

superkey
superkey
nh
nh
ỏ
ỏ
nh
nh
ấ
ấ
t
t
(
(
không
không
b
b
ị
ị
dư
dư
th
th
ừ
ừ
a
a
)
)

–
–
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
: STU_NUM
: STU_NUM
•
•
Primary key
Primary key
–
–
Candidate key
Candidate key
đ
đ
ể
ể
ch
ch
ỉ
ỉ
đ
đ

ị
ị
nh
nh
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
t
t
ấ
ấ
t
t
c
c
ả
ả
c
c
á
á
c
c
thu
thu

ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
trong
trong
dòng
dòng
ch
ch
ỉ
ỉ
đ
đ
ị
ị
nh
nh
Dư thừa
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
14
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
To
To

à
à
n
n
v
v
ẹ
ẹ
n
n
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
•
•
To
To
à
à
n
n
v
v

ẹ
ẹ
n
n
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
-
-
entity integrity
entity integrity
–
–
Trong
Trong
m
m
ộ
ộ
t
t
b
b

ả
ả
ng
ng
, primary key
, primary key
ph
ph
ả
ả
i
i
l
l
à
à
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
–
–
Key
Key
không
không

ch
ch
ứ
ứ
a
a
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
‘
‘
null
null
’
’
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
15
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
16
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
17
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Kh

Kh
ó
ó
a
a
•
•
Foreign key
Foreign key
:
:
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
m
m
à
à
gi
gi
á

á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a
a
n
n
ó
ó
ph
ph
ả
ả
i
i
kh
kh
ớ
ớ
p
p
v
v
ớ

ớ
i
i
c
c
á
á
c
c
primary keys
primary keys
trong
trong
b
b
ả
ả
ng
ng
c
c
ó
ó
liên
liên
quan
quan
.
.
–

–
Gi
Gi
á
á
tr
tr
ị
ị
ph
ph
ả
ả
i
i
tr
tr
ù
ù
ng
ng
kh
kh
ớ
ớ
p
p
v
v
ớ

ớ
i
i
primary key
primary key
trong
trong
b
b
ả
ả
ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
•
•
To
To
à
à
n
n
v
v
ẹ

ẹ
n
n
tham
tham
chi
chi
ế
ế
u
u
-
-
reference integrity
reference integrity
–
–
N
N
ế
ế
u
u
foreign key
foreign key
c
c
ó
ó
gi

gi
á
á
tr
tr
ị
ị
,
,
th
th
ì
ì
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
đ
đ
ó
ó
ph
ph
ả
ả
i

i
tham
tham
chi
chi
ế
ế
u
u
t
t
ớ
ớ
i
i
m
m
ộ
ộ
t
t
dòng
dòng
đã
đã
c
c
ó
ó
trong

trong
b
b
ả
ả
ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
.
.
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
,
,
referential integrity
referential integrity
gi
gi
ữ

ữ
a
a
hai
hai
b
b
ả
ả
ng
ng
PRODUCT
PRODUCT
v
v
à
à
VENDER.
VENDER.
•
•
Secondary key
Secondary key
–
–
Ch
Ch
ỉ
ỉ
đư

đư
ợ
ợ
c
c
d
d
ù
ù
ng
ng
đ
đ
ể
ể
truy
truy
c
c
ậ
ậ
p
p
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ

ệ
u
u
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
18
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
C
C
á
á
c
c
lo
lo
ạ
ạ
i
i
kh
kh
ó
ó
a
a
trong
trong
CSDL QH
CSDL QH
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
19

Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
C
C
á
á
c
c
qui
qui
lu
lu
ậ
ậ
t
t
to
to
à
à
n
n
v
v
ẹ
ẹ
n
n
•
•
To

To
à
à
n
n
v
v
ẹ
ẹ
n
n
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
-
-
entity integrity
entity integrity
–
–
Yêu
Yêu
c

c
ầ
ầ
u
u
(
(
đ
đ
ả
ả
m
m
b
b
ả
ả
o
o
t
t
ấ
ấ
t
t
c
c
ả
ả
c

c
á
á
c
c
th
th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
ph
ph
ả
ả
i
i
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
):

):
t
t
ấ
ấ
t
t
c
c
ả
ả
c
c
á
á
c
c
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a

a
kh
kh
ó
ó
a
a
ch
ch
í
í
nh
nh
ph
ph
ả
ả
i
i
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t
t
;
;
không

không
ph
ph
ả
ả
i
i
l
l
à
à
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
null
null
–
–
M
M
ỗ
ỗ
i
i
th

th
ự
ự
c
c
th
th
ể
ể
c
c
ó
ó
m
m
ộ
ộ
t
t
kho
kho
á
á
duy
duy
nh
nh
ấ
ấ
t

t
•
•
To
To
à
à
n
n
v
v
ẹ
ẹ
n
n
tham
tham
chi
chi
ế
ế
u
u
-
-
Referential integrity
Referential integrity
–
–
Foreign key

Foreign key
ph
ph
ả
ả
i
i
kh
kh
ớ
ớ
p
p
v
v
ớ
ớ
i
i
c
c
á
á
c
c
gi
gi
á
á
tr

tr
ị
ị
primary key
primary key
–
–
Không
Không
đư
đư
ợ
ợ
c
c
x
x
ó
ó
a
a
dòng
dòng
m
m
à
à
primary key
primary key
c

c
ó
ó
tham
tham
chi
chi
ế
ế
u
u
thu
thu
ộ
ộ
c
c
d
d
ạ
ạ
ng
ng
b
b
ắ
ắ
t
t
bu

bu
ộ
ộ
c
c
b
b
ở
ở
i
i
foreign key
foreign key
trong
trong
b
b
ả
ả
ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
20
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ

No null entries
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
21
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Ký
Ký
ph
ph
á
á
p
p
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ậ
ậ
t
t
ng
ng
ữ
ữ
•
•

Thu
Thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
A
A
1
1
, A
, A
2
2
,
,
…
…
A
A
n
n
.MGT
.MGT

c
c
ủ
ủ
a
a
Ai
Ai
l
l
à
à
Dom(A
Dom(A
i
i
)
)
•
•
Lư
Lư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
ồ
ồ

quan
quan
h
h
ệ
ệ
R
R
b
b
ậ
ậ
c
c
n: R(A
n: R(A
1
1
, A
, A
2
2
, A
, A
3
3
,
,
…
…

.A
.A
n
n
)
)
•
•
Quan
Quan
h
h
ệ
ệ
-
-
th
th
ể
ể
hi
hi
ệ
ệ
n
n
c
c
ủ
ủ

a
a
lư
lư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
ồ
ồ
quan
quan
h
h
ệ
ệ
:
:
r
r
∈
∈
R
R
hay
hay
r(R
r(R

)
)
•
•
B
B
ộ
ộ
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
t
t
ậ
ậ
p
p
c
c
á
á
c
c

gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
tương
tương
ứ
ứ
ng
ng
v
v
ớ
ớ
i
i
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ

c
c
t
t
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ
ộ
t
t
quan
quan
h
h
ệ
ệ
:
:
t
t

∈
∈
r(R
r(R
)
)
t=(a
t=(a
1
1
, a
, a
2
2
, a
, a
3
3
,
,
…
…
a
a
n
n
)
)
trong
trong

đ
đ
ó
ó
a
a
i
i
∈
∈
Dom(A
Dom(A
i
i
).
).
•
•
Gi
Gi
á
á
tr
tr
ị
ị
tham
tham
chi
chi

ế
ế
u
u
c
c
ủ
ủ
a
a
b
b
ộ
ộ
t
t
t
t
ạ
ạ
i
i
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t

í
í
nh
nh
A
A
i
i
l
l
à
à
t[A
t[A
i
i
],
],
t.A
t.A
i
i
•
•
T
T
ậ
ậ
p
p

c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
R: R
R: R
+
+
={A
={A

1
1
, A
, A
2
2
, A
, A
3
3
,
,
…
…
.A
.A
n
n
}
}
•
•
Lư
Lư
ợ
ợ
c
c
đ
đ

ồ
ồ
cơ
cơ
s
s
ở
ở
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
: S={R
: S={R
1
1
, R
, R
2
2
, R
, R
3
3

,
,
…
…
.
.
R
R
m
m
}
}
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
22
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Bi
Bi
ể
ể
u
u
di
di
ể
ể
n
n
c
c
á

á
c
c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
quan
quan
h
h
ệ
ệ
R(A
R(A
1
1
, A
, A
2
2
, A

, A
3
3
,
,
…
…
.A
.A
n
n
)
)
X={
X={
A
A
i
i
,A
,A
k
k
,
,
…
…
A
A
l

l
}
}
•
•
Ph
Ph
é
é
p
p
chi
chi
ế
ế
u
u
Ph
Ph
é
é
p
p
chi
chi
ế
ế
u
u
quan

quan
h
h
ệ
ệ
R
R
trên
trên
t
t
ậ
ậ
p
p
con
con
c
c
á
á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t

t
í
í
nh
nh
X
X
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
quan
quan
h
h
ệ
ệ
Q
Q
x
x
á
á
c

c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
trên
trên
t
t
ậ
ậ
p
p
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
X,
X,
ký

ký
hi
hi
ệ
ệ
u
u
l
l
à
à
R[X],
R[X],
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a

a
như
như
sau
sau
:
:
Q = R[X] =
Q = R[X] =
∏
∏
X
X
(R) =
(R) =
∏
∏
AiAk
AiAk


Al
Al
(R
(R
)
)
Q = { q /
Q = { q /
∃

∃
t
t
∈
∈
R: q =
R: q =
t.X
t.X
}
}
X
Q
R
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
23
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Bi
Bi
ể
ể
u
u
di
di
ể
ể
n
n
c

c
á
á
c
c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
quan
quan
h
h
ệ
ệ
R(A
R(A
1
1
, A
, A
2

2
, A
, A
3
3
,
,
…
…
.A
.A
n
n
)
)
Đ
Đ
l
l
à
à
đi
đi
ề
ề
u
u
ki
ki
ệ

ệ
n
n
(hay
(hay
ph
ph
á
á
t
t
bi
bi
ể
ể
u
u
)
)
d
d
ự
ự
a
a
trên
trên
R+
R+
Đ

Đ
á
á
nh
nh
gi
gi
á
á
Đ
Đ
trên
trên
b
b
ộ
ộ
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
t
t
∈
∈
R

R
:
:
E(
E(
tĐ
tĐ
) hay
) hay
Đ
Đ
(t
(t
)
)
•
•
Ph
Ph
é
é
p
p
ch
ch
ọ
ọ
n
n
Ph

Ph
é
é
p
p
ch
ch
ọ
ọ
n
n
c
c
á
á
c
c
b
b
ả
ả
n
n
ghi
ghi
c
c
ủ
ủ
a

a
R
R
th
th
ỏ
ỏ
a
a
mãn
mãn
đi
đi
ề
ề
u
u
ki
ki
ệ
ệ
n
n
Đ
Đ
l
l
à
à
m

m
ộ
ộ
t
t
quan
quan
h
h
ệ
ệ
Q
Q
c
c
ó
ó
c
c
ù
ù
ng
ng
ngôi
ngôi
v
v
ớ
ớ
i

i
R,
R,
ký
ký
hi
hi
ệ
ệ
u
u
l
l
à
à
R
R
:
:
Đ
Đ
,
,
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ

đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a
như
như
sau
sau
:
:
Q =
Q =
R
R
:
:
Đ
Đ
=
=
σ
σ
Đ

Đ
(R) =
(R) =
σ
σ
mô
mô
t
t
ả
ả
đk
đk
Đ
Đ
(R)
(R)
Q = { t
Q = { t
∈
∈
R
R
/
/
Đ
Đ
(t) =
(t) =
đ

đ
ú
ú
ng
ng
}
}
Q
R
Đ
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
24
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
Bi
Bi
ể
ể
u
u
di
di
ể
ể
n
n
c
c
á
á
c

c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
quan
quan
h
h
ệ
ệ
R(A
R(A
1
1
, A
, A
2
2
, A
, A
3

3
,
,
…
…
.A
.A
n
n
)
)
t = (a1, a2, , an)
t = (a1, a2, , an)
S (B
S (B
1
1
, B
, B
2
2
, B
, B
3
3
,
,
,
,
…

…
.
.
B
B
m
m
)
)
u = (b1, b2, ,
u = (b1, b2, ,
bm
bm
)
)
v = (t, u) = (a1, a2, , an, b1, b2, ,
v = (t, u) = (a1, a2, , an, b1, b2, ,
bm
bm
)
)
A
A
∈
∈
R+
R+
v
v
à

à
B
B
∈
∈
S+
S+
l
l
à
à
hai
hai
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
c
c
ó
ó
th

th
ể
ể
so
so
s
s
á
á
nh
nh
đư
đư
ợ
ợ
c
c
θ
θ
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
ph

ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
so
so
s
s
á
á
nh
nh
•
•
Ph
Ph
é
é
p
p
k
k
ế

ế
t
t
Ph
Ph
é
é
p
p
k
k
ế
ế
t
t
R
R
v
v
ớ
ớ
i
i
S
S
trên
trên
c
c
á

á
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
t
t
í
í
nh
nh
A
A
v
v
à
à
B
B
v
v
ớ
ớ
i
i
ph

ph
é
é
p
p
so
so
s
s
á
á
nh
nh
θ
θ
,
,
v
v
ớ
ớ
i
i
gi
gi
ả
ả
thi
thi
ế

ế
t
t
l
l
à
à
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c
c
ộ
ộ
t
t
R[A]
R[A]
c
c
ó
ó
th
th
ể

ể
so
so
s
s
á
á
nh
nh
đư
đư
ợ
ợ
c
c
(qua
(qua
ph
ph
é
é
p
p
so
so
s
s
á
á
nh

nh
θ
θ
)
)
v
v
ớ
ớ
i
i
m
m
ỗ
ỗ
i
i
gi
gi
á
á
tr
tr
ị
ị
c
c
ủ
ủ
a

a
c
c
ộ
ộ
t
t
R[B],
R[B],
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a
qua:
qua:
R S = {v = (t, u) |

R S = {v = (t, u) |
t
t
∈
∈
R
R
,
,
u
u
∈
∈
S
S
v
v
à
à
t.A
t.A
θ
θ
u.B
u.B
}
}
R S = (R x S) : (A
R S = (R x S) : (A
θ

θ
B)
B)
Q
R
A
A
θ
θ
B
B
A
A
θ
θ
B
B
A
A
θ
θ
B
B
S
Biên soạn : ThS.Phan Võ Minh Thắng
25
Cơ sở Dữ liệu: Môhìnhdữ liệu quan hệ
C
C
á

á
c
c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
trong
trong
CSDL
CSDL
quan
quan
h
h
ệ
ệ
•
•
Lý
Lý
thuy

thuy
ế
ế
t
t
đ
đ
ạ
ạ
i
i
s
s
ố
ố
quan
quan
h
h
ệ
ệ
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ

ĩ
a
a
c
c
á
á
ch
ch
th
th
ứ
ứ
c
c
đ
đ
ể
ể
t
t
í
í
nh
nh
to
to
á
á
n

n
n
n
ộ
ộ
i
i
dung
dung
c
c
ủ
ủ
a
a
b
b
ả
ả
ng
ng
d
d
ù
ù
ng
ng
t
t
á

á
m
m
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
quan
quan
h
h
ệ
ệ
•
•
C
C
á
á
c
c
ph

ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
ch
ch
í
í
nh
nh
–
–
SELECT
SELECT
–
–
Ch
Ch
ọ
ọ
n
n
–

–
PROJECT
PROJECT
–
–
Chi
Chi
ế
ế
u
u
–
–
JOIN
JOIN
–
–
K
K
ế
ế
t
t
•
•
C
C
á
á
c

c
ph
ph
é
é
p
p
to
to
á
á
n
n
kh
kh
á
á
c
c
đ
đ
ó
ó
l
l
à
à
–
–
INTERSECT

INTERSECT
–
–
Giao
Giao
UNION
UNION
–
–
H
H
ợ
ợ
p
p
–
–
DIFFERENCE
DIFFERENCE
–
–
Hi
Hi
ệ
ệ
u
u
PRODUCT
PRODUCT
-

-
Nhân
Nhân
–
–
DIVIDE
DIVIDE
-
-
Chia
Chia