VI SINH VẬT HỌC doc

CHƯƠNG 1
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN NGÀNH
VI SINH VẬT HỌC

1. VI SINH VẬT HỌC LÀ GÌ?
Sinh học (biology) là một ngành khoa học nghiên cứu về
cấu trúc, chức năng, sự phát triển, sự phân bố và quá trình
sống của các sinh vật sống
Vi sinh vật: là những sinh vật sống có kích thước rất
nhỏ, chỉ quan sát được dưới kính hiển vi.
Vi sinh vật học (microbiology) là ngành sinh học nghiên
cứu về virus, vi khuẩn (bacteria) và các sinh vật cực nhỏ
khác.
Vi sinh vật học đại cương: nghiên cứu những qui luật
chung nhất về vi sinh vật.
Ngu n: New Penguin English Dictionary, 2002ồ

Vi sinh vật học thực phẩm:
Nghiên cứu những hoạt động sinh lý, quy luật phát
triển của vi sinh vật trên thực phẩm để ngăn ngừa
hoặc phát huy theo hướng có lợi cho con người.

Các lo i vi sinh v t ạ ậ
viruses
bacteria
fungi
algae
protozoa
ĐỐI TƯỢNG CỦA VI SINH VẬT
HỌC

Actinomycetes

•
Kích th c nh bé (đ c đo b ng nanomet)   
•
C u trúc c th đ n gi n    
•
H p thu nhi u chuy n hoá nhanh  
•
Sinh tr ng nhanh, phát tri n m nh  
•
Năng l c thích ng m nh,d phát sinh bi n d .     
•
Phân b r ng, ch ng lo i nhi u    
 !"#$ 
#%&

• Kh p m i n i trên trái đ t: đ t, ắ ọ ơ ấ ấ
n c, không khí…ướ
•
100-400 loài vsv khác nhau trong
đ ng ru t c a ng i (Bacteroides ườ ộ ủ ườ
fragilis 10
10
-10
11
/g phân.
•
đ sâu 10.000m n c bi n 1-10 ở ộ ướ ể
t vi khu n/1ml (vk l u huỳnh)ỉ ẩ ư

1.2. Phân b c a vi sinh v t  %

From the day you are born ………………

To the day that you die ……….

Hàng ngày chúng ta th ng g p các vi sinh v t và các ườ ặ ậ
s n ph m c a chúngả ẩ ủ

Vi sinh v t trên kênh thông tin đ i chúng:ậ ạ
A
n
t
h
r
a
x
AIDS
'
(
)
*
"
+

)
,
&
-
.

.
)
.

$


/
)
)
&

0

1
)

&

T
B
K
l
e
b
s
i
e
l
l

a
S
A
R
S
234)5
C
h
o
l
e
r
a
S
u
p
e
r
b
u
g
s
+.56
MAD COWS Disease

Vi sinh
vật học
Dược học
Công nghệ
thực phẩm

Nông nghiệp
Công nghệ
sinh học
Môi trường
Công nghiệp
PHẠM VI ỨNG DỤNG CỦA VI SINH
VẬT

1.3 Ý nghĩa vi sinh v t %
Là sinh v t xu t hi n đ u tiên trên trái đ t (cách %  7 8 
nay 3,5 t năm)9
- VSV tham gia vào chu trình chuy n hóa v t ch t  % 
(ch ng 4)
-
VSV tham gia vào quá trình c i thi n đ t, phân  7 
gi i các ph th i công nghi p, nông nghiêp, đô th .   7 
-
VSV có vai trò quan tr ng trong ngành năng l ng: 
-
VSV là l c l ng s n xu t tr c ti p c a ngành       
công nghi p lên men: acid lactic, men bánh mỳ, 7
penicillin, …
-
VSV cũng gây nên nh ng tác h i: gây b nh, bi n ;  7 
ch t l ng th c,th c ph m, v t li u, hàng hóa, …    < % 7

Evolutionary Timeline: Bacteria appeared 3.5 billion years ago

=
>!? @( #A &@B

&)B5&.3 B)& !$ *C)@:B
D"@ E#$ #%&
=
F4G ("#$ #%&&.) !& ? #H
I" 7!;"J !#K&.L !#H@
#$ #%&M@
=
>!? @(7 4@4&N4E&
$O5P !&@E7I &#$ #%&
E*Q ! @(7 4@4&N 
!R  !S"@#$ #%&E&.) !:)&
 !$ !")  !L
1.4. Nhi m v c a vi sinh v t h c đ i c ng7 P  % :  

,
TUTBVF !WR >!;&M@ !$ 
4- ** &S ( !4 !4@4&
K !
,
TXXYTZU[\@&&.  !Q@ (#$ 
:
,
  "3 !Q@ (#$]E X^^
!L_&H*7`^^Xa
,
>(7  " 3]*)&.S_*")B#?!" 
$?#+BDa
,
>*)#"b 5c !) !L#H#%& K
$ b&&.) ! 

,
\G *%4@ ! - #H 
) R !$&")&.) !#7& % @$4*? 
- _"3*"d"B4.)&-"d"aD
1.5. Vi sinh v t h c Vi t Nam% :  7

2. LỊCH SỬ PHÁT HIỆN VI SINH
VẬT

•
K thu t làm bia – cách nay 6000 năm e %
•
Các s n ph m lên men t s a - 4000 năm < S ;
•
B nh d ch h ch – th k 137    9
•
B nh đ u mùa – th k 15-177 %  9
•
B nh b ch h u, d ch t , b nh l , th ng hàn, h ai 7  8   7 f  :
th – th k 17-19  9
•
1900 – B nh cúm, viêm ph i, b nh lao và viêm d 7 g 7 
dày
•
1920 – d ch cúm gia c m 8
•
1929 – ch t kháng sinh đ u tiên –Penicillin 8
•
1983 – B nh HIV 7
ẢNH HƯỞNG CỦA VI SINH VẬT TRONG LỊCH SỬ

Nh ng tr ng i chính c a quá ;   
trình nghiên c u vi sinh v t %
• Không th nhìn th y VSV  
•
Thi u các k thu t c b n e %  
•
Thuy t t sinh – Aristotle  
(384-322 B.C.)
2.1 TRƯỚC KHI CÓ KÍNH HIỂN VI

Antonie van Leeuwenhoek (circa 1684)
“Wee animalcules”
2.2 SAU KHI PHÁT MINH RA KÍNH
HIỂN VI

+hi2jWhFk2lm22no>V
_F4) $" 5$& *d"&) a

John Tyndall ! &#H#$ #%&
&.) !(P#HMK !MNEM R ! 7&
")

Ferdinand CohnM@4@#HK& (H)&O

2%& !;p&7&&.c !q!&7E !r"
*H*)()H &)H &&@5 !$ !(")
!s@ (H)&O

Fl>tWu2Fl>t2k>tlv>02twxy2

\tz2Fl>tFl>tWu2

p23&&$ q& & !. !:$ #%&
$ !E&$ ."&S@&*$$ !7 
57 &.) !@#%&&MK !$ !#H4G 3
_W{[.s5$ ."&S&&) $ ."!|
Pa

V&3&&"3&). !@$ #%&$ !
}E&$ ."&S@5 !$ !&s &&.
E!:*Hp23&4@&$ $ #%&q

Franco Redi (1668) ch ng ố
l i thuy t t sinhạ ế ự
2N !7"
n-5
~&.c !
".s
!


•UX,€) > 5"[" 5 5• !
&.) !(A &E4g(&MN
M7 ‚&I
ƒ" 5 5• !
 $K$"
E)#H)(A 
&E4g(&
MN
2&#$ 

4@&&.
W$ #%&&SG „
23&&$ "323&4@&$ 
$ #%&„

Louis Jablot
Dịch
chiết

Franz Schultze and Theodor Schwann