Xây dựng hệ thống quản lý thư viện trường đại học sư phạm đà nẵng theo mô hình client, server
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.21 MB, 51 trang )
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 1
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA TIN
----------
PHẠM THỊ HỒNG VI
XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ THƯ VIỆN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀ NẴNG THEO
MÔ HÌNH CLIENT, SERVER
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
GVHD: ThS.Trần Un Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 2
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của cô Trần Uyên Trang,
khoa Tin trường ĐH Sư Phạm Đà Nẵng. Cô là giảng viên trực tiếp hướng dẫn em trong suốt
quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn này.
Trong suốt thời gian thực hiện luận văn, mặc dù rất bận rộn trong công việc nhưng cô
vẫn dành rất nhiều thời gian và tâm huyết trong việc hướng dẫn em. Cô đã cung cấp cho em rất
nhiều hiểu biết về một lĩnh vực mới khi em mới bắt đầu bước vào thực hiện luận văn. Trong quá
trình thực hiện luận văn cơ ln định hướng, góp ý và sửa chữa những chỗ sai giúp em không bị
lạc lối trong biển kiến thức mênh mông.
Cho đến hôm nay, luận văn tốt nghiệp của em đã được hoàn thành, cũng chính là nhờ
sự nhắc nhở, đơn đốc, sự giúp đỡ nhiệt tình của cơ.
Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cơ trong khoa Tốn-Tin, cũng như các thầy
cơ trong trường đã giảng dạy, giúp đỡ chúng em trong 4 năm học qua. Chính các thầy cơ đã
xây dựng cho chúng em những kiến thức nền tảng và những kiến thức chun mơn để em có
thể hồn thành luận văn này cũng như những cơng việc của mình sau này.
Kế đến em xin gởi đến những người thân yêu trong gia đình mình, những người ln
ủng hộ em khơng chỉ trong thời gian qua mà còn cả những ngày tháng sau này.
Và lời cảm ơn cuối cùng dành cho những người bạn đáng quý đã cùng em vượt qua
những khó khăn, ln chia sẽ những kiến thức trong học tập, những vui buồn trong cuộc
sống. Cảm ơn các bạn!
Với lượng thời gian khơng nhiều và vốn kiến thức cịn hạn chế, luận văn khơng tránh
khỏi những thiếu sót. Em kính mong nhận được lời góp ý chân thành của q thầy cơ và các
bạn để luận văn được hồn thiện hơn.
Sinh viên thực hiện
Phạm Thị Hồng Vi
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 3
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................ 1
MỤC LỤC .............................................................................................................................. 3
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................. 6
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................................. 6
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................................... 6
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................................... 7
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 7
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................... 7
CHƯƠNG 1: TÌM HIỂU NHU CẦU ............................................................................... 8
1.1. NHU CẦU THỰC TẾ: .................................................................................................... 8
1.1.1. Giới thiệu về hệ thống quản lý thư viện: ..................................................................... 8
1.1.2. Các biểu mẫu thu thập được: ................................................................................... 9
1.2. MƠ TẢ QUY TRÌNH QUẢN LÝ TẠI THƯ VIỆN ................................................... 15
1.2.1. Nhập sách: ........................................................................................................................ 15
1.2.2. Cấp mã số độc giả: .......................................................................................................... 15
1.2.3. Mượn trả sách: ................................................................................................................ 16
1.2.4. Hủy đầu sách: .................................................................................................................. 17
1.2.5. Hủy độc giả: ..................................................................................................................... 17
1.2.6. Báo cáo thống kê: ............................................................................................................ 17
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG ......................................... 17
2.1. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG VỀ CHỨC NĂNG: .......................................................... 17
2.1.1. Sơ đồ ngữ cảnh: ............................................................................................................... 17
2.1.2. Xây dựng sơ đồ phân rã chức năng của hệ thống: .................................................. 18
2.2. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG VỀ DỮ LIỆU: .................................................................. 20
2.2.1. Phân tích dữ liệu: ............................................................................................................ 20
2.2.2. Sơ đồ luồng dữ liệu: ........................................................................................................ 21
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 4
2.2.2.1. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 0:....................................................................................... 21
2.2.2.2. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 1:....................................................................................... 22
2.2.2.3. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2:....................................................................................... 23
2.2.2.3.1. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2: mơ tả q trình mượn sách ............................... 23
2.2.2.3.2. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2: mơ tả q trình trả sách .................................... 24
2.2.3. Từ điển dữ liệu: ............................................................................................................... 24
2.2.4. Sơ đồ dữ liệu E/R: ........................................................................................................... 26
2.2.4.1. Xây dựng các thực thể: ............................................................................................. 26
2.2.4.2. Mô hình E/R: .............................................................................................................. 29
2.2.5. Ma trận khóa: ................................................................................................................ 30
2.2.6. Sơ đồ cơ sở dữ liệu quan hệ (Relationship): ............................................................. 30
CHƯƠNG 3: CÔNG CỤ TRIỂN KHAI ....................................................................... 31
3.1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÔNG CỤ SỬ DỤNG: ..................................................... 31
3.1.1. Microsoft Visual Studio 2008 ....................................................................................... 31
3.1.2. Ngôn ngữ: C# ................................................................................................................... 31
3.1.3. Ngôn ngữ SQL ................................................................................................................. 33
3.1.3.1. Giới thiệu .................................................................................................................... 33
3.1.3.2. Cấu trúc lệnh .............................................................................................................. 33
CHƯƠNG 4: CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH ................................................................. 35
4.1. THIẾT KẾ FORM:........................................................................................................ 35
4.1.1. Hệ thống SERVER: ........................................................................................................ 35
4.1.1.1. Giao diện đăng nhập hệ thống:................................................................................ 35
4.1.1.2. Giao diện chính của hệ thống server: ..................................................................... 36
4.1.1.3. Giao diện cập nhật thông tin sách trong thư viện: ................................................ 37
4.1.1.4. Phân loại sách trong thư viện: ................................................................................. 38
4.1.1.5. Giao diện thông tin độc giả:..................................................................................... 39
4.1.1.6. Giao diện thông tin nhà xuất bản: ........................................................................... 40
4.1.1.7. Giao diện thông tin mượn trả sách: ........................................................................ 41
4.1.1.8. Giao diện thống kê độc giả: ..................................................................................... 42
4.1.2. Hệ thống CLIENT: ......................................................................................................... 43
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 5
4.2. Triển khai thực hiện: ..................................................................................................... 44
4.2.1. Thuật toán đăng nhập: .................................................................................................. 44
4.2.2. Thuật toán lập phiếu mượn: ......................................................................................... 45
4.2.3. Thuật tốn tìm kiếm: ..................................................................................................... 46
4.2.4. Thuật toán cho mượn sách: .......................................................................................... 47
4.2.5. Thuật toán trả sách: ....................................................................................................... 48
4.2.6. Thuật toán thống kê: ...................................................................................................... 49
KẾT LUẬN .......................................................................................................................... 50
1. Các kết quả đạt được: ....................................................................................................... 50
2. Những mặt mạnh và hạn chế của hệ thống: ................................................................... 50
3. Hướng phát triển của hệ thống: ...................................................................................... 50
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ 51
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 6
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngành công nghệ thông tin (CNTT) trong những năm gần đây đã có những bước phát
triển vượt bậc trên thế giới cũng như trong nước. CNTT đã góp phần rất lớn cho sự phát
triển kinh tế của nước ta trong thời kì đổi mới. Ta có thể dễ dàng nhận thấy điều này qua các
ngành nghề trong xã hội. Ở các cơ quan, cửa hàng, siêu thị, người ta đã thay thế dần các
phương thức quản lý và thanh toán cũ kỹ, lạc hậu, thay vào đó họ trang bị những hệ thống
máy tính hiện đại, cài đặt các chương trình quản lý tiện ích.
Cùng với tốc độ phát triển và sử dụng rộng rãi đó, các trường Đại học ở Việt Nam đã
và đang đẩy cao việc sử dụng hệ thống máy tính được cài đặt các chương trình quản lý tiện
ích để quản lý trong nhiều bộ phận, trong đó nhu cầu tin học hóa các chương trình quản lý
trong thư viện cũng đang rất cần thiết, nhằm phục vụ được bạn đọc một cách nhanh chóng,
chính xác và giúp cho người quản lý theo dõi được tình hình cơng việc thường xun, đạt
hiệu quả cao.
Ứng dụng tin học trong công tác quản lý đã phát triển mạnh mẽ giúp cho công tác
quản lý ngày càng trở lên hiệu quả hơn như nâng cao hiệu suất trong công việc, đưa ra các
báo cáo, các số liệu thống kê một cách nhanh chóng chính xác và kịp thời. Đồng thời nhờ có
việc ứng dụng tin học đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian, cơng sức của con người,nó làm
giảm nhẹ bộ máy quản lý vốn rất cồng kềnh từ trước tới nay. Trong quá trình học tập em
thấy hệ thống thư viện ngày càng gần gũi với học sinh sinh viên trong trường từ việc mượn
trả sách đến việc đọc sách trong thư viện cũng là cách học hết sức bổ ích. Chính vì lý do đó,
em đã chọn đề tài “Xây dựng hệ thống quản lý thư viện trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng
theo mơ hình Client, Server” để xây dựng phần mềm cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
- Xây dựng mơ hình cơ sở dữ liệu Client, Server và hệ thống phần mềm để quản lý
và tra cứu.
- Thử nghiệm hệ thống phần mềm.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 7
- Triển khai, ứng dụng bằng phần mềm cụ thể.
- Đáp ứng nhu cầu quản lý cũng như phục vụ công tác tra cứu của độc giả.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu nghiệp vụ quản lý thư viện (quản lý kho sách, quản lý độc giả, quản lý
mượn trả,…).
- Tìm hiểu các cơng cụ xây dựng chương trình (SQLServer 2005, ngơn ngữ C#).
- Kết nối hệ thống thông qua mạng LAN.
- Hệ thống quản lý thư viện phải nắm giữ được số lượng sách trong thư viện, phân
loại sách theo từng phân loại, mục để có thể dễ dàng tiện cho việc truy tìm.
- Hệ thống cũng phải biết được tình trạng tài liệu hiện tại, phải được cập nhật thông
tin mỗi khi bổ sung các tư liệu mới hoặc thanh lý các tư liệu khơng có giá trị.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: Sinh viên và giảng viên của trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng.
- Phạm vi nghiên cứu: Thư viện trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tiếp cận hệ thống thông tin.
- Phương pháp thiết kế hệ thống thông tin quản lý
- Phương pháp thu thập, xử lý tài liệu, số liệu thống kê.
- Phân tích các tài liệu liên quan đến hệ thống quản lý thư viện.
- Phân tích bài tốn, xây dựng chương trình quản lý và tra cứu.
- Tổng hợp các kết quả đạt được.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 8
CHƯƠNG 1: TÌM HIỂU NHU CẦU
1.1. NHU CẦU THỰC TẾ:
1.1.1. Giới thiệu về hệ thống quản lý thư viện:
Thư viện quản lý khoảng 15000 đầu sách và tài liệu liên quan, phục vụ cho sinh viên,
giảng viên (độc giả). Việc phân công quản lý trong thư viện được thực hiện như sau:
Trưởng thư viện
Tổ nghiệp vụ
Tổ thông tin tư liệu
Bổ sung tài liệu
Tạo lập CSDL
Phân loại, cập nhật
Hoàn thiện bộ máy
điện tử
Tổ phục vụ bạn đọc
Cấp thẻ độc giả
Lập phiếu mượn, trả
Phân công phục vụ
- Bộ phận quản lý gồm : Trưởng thư viện điều hành chung tồn bộ các cơng tác trong thư
viện.
- Bộ phận nhân viên gồm 3 tổ chuyên môn :
o Tổ nghiệp vụ: bổ sung tài liệu định kỳ, phân loại tài liệu (phân loại theo chuyên
ngành khoa học hoặc theo khu phân chia đã có), mơ tả tài liệu để đưa lên mục tra
cứu tài liệu (tra theo truyền thống hoăc tra điện tử).
o Tổ thông tin tư liệu: tạo lập CSDL của các đầu sách, luôn cập nhật thông tin quản
lý sách, độc giả cho thư viện.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 9
o Tổ phục vụ bạn đọc: Có trách nhiệm cấp thẻ độc giả, lập các phiếu mượn, trả
sách, phân công phục vụ các quầy mượn trên kho. Hướng dẫn bạn đọc tra cứu tìm
tin trên dữ liệu điện tử, trên thư mục, giới thiệu thông báo sách mới, tủ mục lục.
Sách được phân chia thành các kho:
-
Kho giáo trình: Kho này chứa những giáo trình được giảng dạy tại trường, độc giả
có thể mượn.
-
Kho sách tham khảo: Những độc giả sinh viên, giảng viên thuộc sự quản lý của nhà
trường được mượn về nhà.
-
Kho sách ngoại văn: kho này chứa các tài liệu tiếng nước ngoài.
-
Kho tra cứu và tài liệu liên quan: chứa các tài liệu như từ điển , sổ tay ..
-
Kho cao học và tài liệu quý hiếm: chứa tài liệu nghiên cứu khoa học và tài liệu quý.
Đối với tài liệu ở các kho giáo trình, kho sách tham khảo và kho sách ngoại văn, độc giả(
thuộc sự quản lý của nhà trường) có thể mượn sách về nhà.
Các kho cịn lại, độc giả chỉ được đọc tại chỗ.
1.1.2. Các biểu mẫu thu thập được:
Tổ nghiệp vụ có trách nhiệm căn cứ vào thẻ để tiến hành cập nhật vào danh mục sách
của thư viện.
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
PHIẾU QUẢN LÝ SÁCH
Mã sách:………………………………......
Nhan đề:………………………………….
Số lượng:………………………………….
Năm xuất bản:………………………........
Mã ngôn ngữ:………………………..........
Ngôn ngữ:………………………………..
Mã nhà xuất bản:………………………….
Nhà xuất bản:…………………………….
Mã phân loại:……………………………..
Thể loại:………………………….............
Mã tác giả:………………………………..
Tác giả:…………………………………..
Mã vị trí:…………….. Kho:………………
Kệ:………..….....
Ngăn:………………..
Ngày … tháng… năm 20…
Xác nhận của cơ quan nơi làm việc
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 10
Khi độc giả đến đăng ký làm thẻ, tổ phục vụ bạn đọc tiến hành phát phiếu đăng ký cho
độc giả.
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
PHIẾU ĐĂNG KÝ LÀM THẺ
Họ và tên:…………………………………………………………………………………
Năm sinh:…………………………….....Số CMND:……………………………………
Địa chỉ thường trú:………………………………………………………………….…….
Nghề nghiệp:………………………………………………………………………...……
Nơi công tác:……………………………………………………………………………...
Ngày lập thẻ:……………………………………………………………………………...
Ngày … tháng… năm 20…
Xác nhận của cơ quan nơi làm việc
Sau khi nộp phiếu đăng ký làm thẻ, độc giả sẽ được phòng phuc vụ cấp thẻ
và trong thẻ sẽ được gán mã số độc giả.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 11
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
THẺ ĐỘC GIẢ
Họ và tên:…………………………………………………………………………………
Ngày sinh:…………………………………Nơi sinh ……………………………………
Nghề nghiệp:………………………………Khoa:……………………………………….
Ngày đăng ký:……………………………..Ngày hết hạn:………………………………
Ngày … Tháng… Năm 20…
Trưởng phịng cơng tác bạn đọc
Nếu độc giả mất thẻ thì phải làm lại thẻ thì mới được mượn sách.
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN XIN CẤP LẠI THẺ THƯ VIỆN
Họ tên:…………………………...........
Năm sinh…………………………..................
Địa chỉ:……………………………......
Nghề nghiệp:…………………………………
Nơi công tác:……………………………………………………………………………...
Lý do cấp lại thẻ:……………………...
Xác nhận của thư viện
Mã thẻ đã được cấp:………………………….
Người viết ký tên
Ngày…tháng…năm 20…
Khi độc giả đến mượn sách phải ghi đầy đủ thông tin vào phiếu mượn sách và giao cho
tổ phục vụ bạn đọc.
Đại học Đà Nẵng
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 12
PHIẾU MƯỢN SÁCH
Số thẻ:……………………………………………………………………………….……
Họ tên:……………………………………………………………………………………
Nghề nghiệp:………………………………Nơi công tác:………………………………
Địa chỉ:……………………………………Khoa:………………………………………
Mã sách
Tên tác giả
Tên sách
Mã phân loại
Ngày… tháng… năm 20…
Người lập phiếu
Tổ thông tin tư liệu phải theo dõi độc giả mượn sách quá hạn để gửi giấy nhắc thông
báo trả sách tới độc giả.
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
GIẤY YÊU CẦU TRẢ SÁCH
Kính gửi:………………………………………………………………..............................
Số thẻ:……………………………………………………………………………………...
Địa chỉ:…………………………………………………………………………………….
Khoa:………………………………… …………………………………………………...
Đề nghị độc giả trả sách đã quá hạn mượn.
Mã sách: …………………………………………………………………………………..
Tên sách:…………………………………………………………………………………..
Ngày mượn:………………………………………………………………………………..
Đã quá hạn:………………………………………………………………………………...
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 13
Vậy xin độc giả vui lòng đem sách đến trả cho thư viện.
Ngày… tháng… năm 20…
Người đề nghị
Tổ thông tin tư liệu thống kê số độc giả theo thời gian chỉ định, từ đó nắm được số độc
giả trong kỳ và báo cáo các sách đã mượn.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 14
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO TÌNH HÌNH ĐỘC GIẢ
Từ ngày…………. đến ngày…………
Mã độc giả
Họ và tên
Địa chỉ
Số sách mượn
Ngày… tháng… năm 20…
Người lập phiếu
Đại học Đà Nẵng
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Thư viện trường Đại học Sư Phạm
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO MƯỢN SÁCH
Từ ngày………… đến ngày……….
Mã sách
Tên sách
Tác giả
Lần mượn
Ngày… tháng… năm 20…
Người lập phiếu
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 15
1.2. MƠ TẢ QUY TRÌNH QUẢN LÝ TẠI THƯ VIỆN
1.2.1. Nhập sách:
(Do tổ nghiệp vụ thực hiện) Theo định kỳ khoảng 3 tháng một lần, thư viện có bổ sung
sách mới về cho kho, việc đặt mua sách được miêu tả như sau:
- Theo nhu cầu bạn đọc, thư viện xem xét, chọn những sách cần mua và bổ sung và đưa
lên trưởng thư viện duyệt. Sau khi được trưởng thư viện thông qua, các chuyên viên thư viện
sẽ tiến hành lập hợp đồng với đối tác. Hóa đơn sẽ được gửi cho bộ phận tài vụ của nhà
trường thanh tốn. Sau đó thư viện nhận sách về.
- Trong trường hợp sách nhận về không đạt yêu cầu, thư viện sẽ gửi trả lại sách cho đối
tác theo điều khoản đã có trong hợp đồng.
- Sách sau khi mua về sẽ được bộ phận nghiệp vụ tiến hành phân loại. Việc phân các
đầu sách vào các kho tùy theo loại sách, kích cỡ sách để đưa vào các kho khác nhau và lập
thẻ quản lý cho sách.
- Mỗi khi có bổ sung sách mới vào thì tổ nghiệp vụ có trách nhiệm rà xét xem số sách
đó đã có hay chưa, nếu chưa có thì tiến hành tạo lập thẻ quản lý và cho mã số mới. Cịn đã
có rồi thì ta chỉ việc cập nhật số lượng thêm.
1.2.2. Cấp mã số độc giả:
Hàng năm thư viện tiến hành làm thẻ thư viện cho sinh viên trong trường. Thư viện dựa
vào danh sách yêu cầu làm thẻ của các lớp để tiến hành làm thẻ cho sinh viên. Sau khi hoàn
thành thủ tục đăng ký, sinh viên sẽ được tổ phục vụ bạn đọc cấp thẻ thư viện (thẻ bạn đọc).
Thẻ thư viện gồm các thuộc tính: Mã số thẻ, mật khẩu, họ tên, ngày sinh, nghề nghiệp,
lớp, khoa, địa chỉ.
Mỗi độc giả sẽ được cấp mã số thẻ và mật khẩu trùng nhau, độc giả khi đăng nhập có thể
thay đổi mật khẩu cá nhân của mình.
Đối với những độc giả mất thẻ, muốn làm lại thì phải có đơn u cầu. Thẻ được cấp với
mã mới.
Đối với sinh viên ở lại lớp, khi hết thời hạn sử dụng thẻ. Sinh viên phải làm lại thẻ nếu
muốn mượn sách.
Đối với giáo viên, nhân viên trong trường và cán bộ thư viện muốn mượn sách họ cũng
phải làm thủ tục như sinh viên.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 16
1.2.3. Mượn trả sách:
Để mượn được sách, độc giả tiến hành tra cứu ở danh mục có sẵn của thư viện bằng cách
đăng nhập vào tài khoản của mình. Sau đó, sẽ điền các thơng tin cần thiết vào phiếu yêu cầu
mượn sách trên hệ thống. Quản thư căn cứ vào phiếu này để tìm, đồng thời kiểm tra sách có
cịn trong kho hay khơng để cho độc giả mượn.
Phiếu yêu cầu bao gồm các thông tin: Họ tên, mã số thẻ, tên sách 1, tên sách 2, ký hiệu,
ngày mượn.
Khi mượn sách, mỗi độc giả chỉ được mượn nhiều nhất 3 cuốn, thời hạn mượn là 15
ngày. Độc giả có thể gia hạn mượn sách thêm 1 lần nữa.
Độc giả là giáo viên, nhân viên, cán bộ thư viện thì có thể mượn được nhiều sách và thời
hạn mượn có thể lâu hơn độc giả là sinh viên.
Các hình thức xử phạt của thư viện:
Khi độc giả trả sách, nhân viên phục vụ bạn đọc sẽ xem trên phiếu trả sách, nếu
quá 15 ngày thì độc giả bị xử phạt 500 đồng /1 ngày. Thư viện cũng có hình thức
xử phạt thích đáng cho những độc giả trả sách khơng cịn ngun vẹn:
Sách bị hư hỏng 20% so với tình trạng mượn ban đầu phạt số tiền 10% giá
sách.
Sách bị hỏng 50% phạt 20% giá sách….
Trường hợp làm mất sách, độc giả phải mua đền đúng sách đó, nếu khơng có sách
thì độc giả phải đền bằng tiền theo giá sách, đồng thời chịu một mức phạt theo
quy định( không được mượn sách trong 1 tháng).
Đối với những học sinh, sinh viên khơng trả sách cho thư viện thì cuối khóa thư
viện sẽ gửi danh sách cho phịng giáo vụ và đối tượng đó sẽ khơng được nhận
bằng tốt nghiệp. Thư viện cũng xử phạt tương tự đối với lớp trưởng của những
đối tượng này.
Thư viện luôn cập nhật tin tức với phòng giáo vụ để tránh nhầm lẫn trong việc không cấp
bằng tốt nghiệp cho lớp trưởng của những sinh viên bị đuổi học.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 17
1.2.4. Hủy đầu sách:
Hàng năm, có kiểm tra định kỳ các kho sách. Các sách bị hư hỏng (khơng dùng được
nữa) hoặc sách khơng có độc giả mượn được lập thành danh sách sách thanh lý. Quyết định
hủy sách do hội đồng (có trưởng thư viện và các thành viên nhà trường) đưa ra. Sách có
quyết định hủy được lấy ra khỏi kho và giao cho bộ phận bảo quản sách xử lý. Bộ phận xử lý
thông tin loại các đầu sách này ra khỏi CSDL.
1.2.5. Hủy độc giả:
Đối với độc giả là sinh viên, thẻ có giá trị sử dụng trong suốt khóa học. Hết thời hạn trên,
thẻ sẽ bị hủy.
1.2.6. Báo cáo thống kê:
Đối với cơng tác phịng đọc, ngồi cơng việc phục vụ bạn đọc, định kỳ hàng tháng hay
theo từng cách chọn thời gian nhân viên còn phải thống kê, lập báo cáo về sách đã mượn,
hiện trạng của sách, độc giả gửi lên trưởng thư viện.
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG
2.1. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG VỀ CHỨC NĂNG:
2.1.1. Sơ đồ ngữ cảnh:
Độc giả
Thẻ độc giả
TT độc giả
Kết quả tìm
kiếm Sách
Giao hàng
Nhà
cung
cấp
Hệ thống quản lý
thư viện
TT đặt hàng
TT độc giả
Kết quả
cập nhật
Bộ
phận
nhân
viên
TT sách
Bộ phận quản lý
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 18
2.1.2. Xây dựng sơ đồ phân rã chức năng của hệ thống:
Hệ thống quản lý thư viện
Quản lý
danh mục
TT tác giả
TT nhà
xuất bản
Quản lý độc
giả
Cấp mới
thẻ
Tìm kiếm
độc giả
Quản lý kho
sách
Quản lý
mượn trả
Phân loại
sách
Tra cứu
sách
Cập nhật
sách
Mượn
sách
Trả sách
Hiệu
chỉnh
TT Phân
loại sách
Tìm kiếm
sách
thơng tin
TT ngơn
ngữ
-
Tạo thẻ
thư viện
TT thanh
lý
Xử lý vi
phạm
Gia hạn
sách
Báo cáo
thống kê
Độc giả
mượn sách
Độc giả
chưa trả
sách
Danh mục
sách còn
Danh mục
sách trễ hạn
Chức năng mượn sách : Độc giả sẽ sử dụng bản Client để tìm kiếm sách nếu tìm
thấy sách cần mượn sẽ cung cấp thông tin sách cần mượn đến người quản lý mượn
trả. Thông tin bao gồm: tên sách, mã sách, tài khoản của độc giả. Nếu hệ thống
kiểm tra tài khoản người mượn là đúng sẽ cho phép gửi thông tin. Sau khi gửi thông
tin độc giả ngồi đợi thông báo phản hồi từ người quản lý mượn trả (có thể cho
mượn sách đó hay khơng hoặc thơng báo đến nhận sách).
-
Chức năng tìm kiếm: Người dùng chương trình có thể thực hiện các thao tác tìm
kiếm như: tìm kiếm sách trong kho, thơng tin người mượn, sách đã mượn, sách
đang mượn v.v…
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 19
Chức năng cho mượn sách :
-
o Khi một độc giả gửi yêu cầu mượn sách đến người cho mượn trả sách người này
phải thực hiện thao tác kiểm tra xem sách có thể cho mượn được không nếu được
sẽ lấy sách và gửi thông báo nhận sách cho độc giả yêu cầu.
o Nếu độc giả không gửi yêu cầu mượn sách mà trực tiếp đến liên hệ với nhân viên
mượn trả sách thì nhân viên cần kiểm tra tài khoản của độc giả trước khi thực hiện
thao tác cho mượn sách.
o Trong khi thực hiện thao tác cho mượn sách hệ thống sẽ kiểm tra tư cách mượn
của độc giả (đã mượn sách chưa trả, thẻ hết hạn sử dụng…), và tư cách sách ( sách
là giáo trình hay là các loại khác) mà kiểm tra xem có thể cho độc giả này mượn
quyển sách này hay không.
Chức năng trả sách : Để thực hiện thao tác này độc giả phải đem sách đến người
-
quản lý mượn trả. Người này phải kiểm tra tư cách mượn trả của độc giả (có q
hạn mượn sách hay khơng, sách có bị hư hỏng gì khơng…) sau đó mới thực hiện
thao tác cho độc giả trả sách.
Chức năng quản lý tài khoản độc giả :
o
Người mượn muốn được tạo thẻ độc giả phải gửi cho thư viện các thông tin số
thẻ sinh viên ( hoặc CMND), họ tên, ngày sinh, địa chỉ.
o Hệ thống hỗ trợ các thao tác tạo mới thẻ làm lại thẻ.
o Ngoài ra hệ thống hỗ trợ trong việc in thẻ cho độc giả ( hình của độc giả đã scan
vào máy)
-
Chức năng quản lý sách :
o Phân loại sách : Phân loại cho sách mới nhập về kho hay thay đổi lại loại sách
o Cập nhật sách khi sách mới nhập về người thủ kho phải nhập thông tin cần thiêt
cho sách như tên sách, tác giả, năm xuất bản v.v… Hệ thống sẽ tự động tạo mã
cho sách
o Kiểm kê sách : Kiểm tra số lượng sách trong kho sách đã mượn v.v…
-
Chức năng quản lý tài khoản :
o Tạo tài khoản : Admin mới có quyền tạo tài khoản mới, khi tạo tài khoản sẽ không
tạo mật khẩu mà để mật khẩu trống cho người truy cập lần sau vào đặt mật khẩu
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 20
o Thay đổi thông tin : Người dùng có thể thay đổi thơng tin cá nhân của mình khi
đăng nhập vào hệ thống, thay đổi mât khẩu đăng nhập . Tuy nhiên không thể thay
đổi quyền truy cập
-
Chức năng báo cáo thống kê : Thống kê sách được mượn, thống kê số độc giả đã
mượn sách, số độc giả đã trả sách…
2.2. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG VỀ DỮ LIỆU:
2.2.1. Phân tích dữ liệu:
Một thư viện cần quản lý việc đăng ký thẻ độc giả, mượn sách và trả sách của các độc
giả thư viện. Sau đây là phần mô tả theo các nghiệp vụ hằng ngày của thư viện như sau:
- Thủ thư tiếp nhận sách, mỗi quyển sách có một mã sách để phân biệt với các quyển
sách khác. Các quyển sách có cùng tên sách nhưng mã sách khác nhau, sách có thể nhiều
sách giống nhau ứng với các mã sách đó.
- Để trở thành độc giả của thư viện, thì mỗi độc giả phải đăng ký và cung cấp các
thông tin cá nhân của mình. Thủ thư sẽ cấp cho độc giả một thẻ thư viện, trên đó có mã số
thẻ thư viện của độc giả để phân biệt với các độc giả khác. Thẻ này có giá trị trong suốt các
năm học kể từ ngày đăng ký là thẻ và độc giả phải nộp tiền theo định kỳ của thư viện. Một
tháng trước ngày hết hạn thẻ, thủ thư sẽ thông báo cho độc giả biết để trả sách thư viện.
Mượn sách
Khi mượn sách, độc giả đến phòng thư viện để gặp trực tiếp thủ thư. Thủ thư sẽ kiểm
tra thông tin thẻ thư viện và chương trình sẽ hiển thị thơng tin về độc giả có số thẻ đó như :
Mã độc giả, Họ tên, ….và ngày hết hạn thẻ.
Trả sách
Khi sách được trả, thủ thư kiểm tra thông tin thẻ thư viện có đúng với độc giả đó
khơng và chương trình sẽ hiển thị thơng tin về mã sách, tên sách, tác giả, thể loại,…Tiếp đến
những thông tin của độc giả liên quan đến quyển sách ngày cũng được truy xuất và hiện thị
ra màn hình.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 21
Sau khi thực hiện xong quá trình trả sách đối với các độc giả này thì thủ thư sẽ sắp
xếp các quyển sách này vào vị trí của kệ sách trong kho và những thơng tin trả sách cũng
được ghi nhận lại trong hệ thống.
Phát sinh báo cáo thống kê
Thủ thư sẽ thống kê hằng năm để báo cáo lên ban giám hiệu trường như: Thống kê về
sách thư viện, thống kê về tình hình mượn và trả sách của độc giả, và thống kê độc giả, số
sách đã mượn trong khoảng thời gian, số sách mượn bị trễ, sách thanh lý và nhu cầu cung
cấp thêm sách cho thư viện (nếu có).
2.2.2. Sơ đồ luồng dữ liệu:
2.2.2.1. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 0:
Yêu cầu thống kê tình
hình mượn trả sách
Nhân
viên
Kết quả thống
kê
Thơng tin mượn trả sách
Quản lý hệ thống
thư viện
Độc giả
Cập nhật dữ
liệu
Yêu cầu mượn trả sách
Truy xuất dữ liệu
Thư viện
Mức 0 thì hệ thống được thể hiện bởi 2 chức năng chính đó là quản lý thông tin độc giả
và giải quyết các thủ tục. Quản lý thơng tin độc giả chính là quản lý con người bao gồm :
cập nhật thông tin về độc giả và sử dụng thơng tin đó để tìm kiếm và thống kê độc giả. Với
chức năng giải quyết các thủ tục thì giúp độc giả thực hiện các yêu cầu về lập thẻ độc giả,
cấp thẻ khi mất... Chức năng này được thực hiện trên những thông tin được cập nhật về độc
giả và mọi thay đổi qua các thủ tục đều được lưu vào CSDL.
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 22
2.2.2.2. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 1:
Với sơ đồ luồng dữ liệu mức 1 này thì thơng qua chức năng kiểm tra dữ liệu và lưu
thông tin. Nhưng ở mức này chỉ giải quyết các thủ tục một các tổng quát.
Chức năng tổng quát của hệ thống được phân rã thành những chức năng con sau: Quản lý
mượn trả sách, báo cáo thống kê. Chức năng giải quyết các thủ tục được cụ thể hóa hơn. Tức
là để tiến hành bất kì một thủ tục nào thì thơng tin đầu tiên phải được kiểm tra đó là thơng
tin cá nhân của độc giả thơng qua chức năng kiểm tra phiếu đăng ký làm thẻ của độc giả.
Khi thơng tin độc giả hồn tồn hợp lệ thì mới tiếp tục tiến hành thủ tục. Sau khi đã hồn tất
mọi thơng tin và kiểm tra xong thì hồn thành thủ tục.
u cầu lập thẻ
Độc giả
Tìm
kiếm
1.1
Lập thẻ
thư viện
Cung cấp thẻ
Xuất thẻ
u cầu
kiểm tra
mượn
sách
Cung
1.2
Thơng
cấp TT
Mượn sách
tin tìm
kiếm
1.4
Tìm kiếm
sách
Thơng
tin phiếu
mượn
1.3
Trả sách
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
Thông
tin mượn
sách
Nhân viên
Yêu
cầu
thống
kê sách
Kết
quả
1.5
Thống kê
Thông tin
trả sách
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 23
2.2.2.3. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2:
2.2.2.3.1. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2: mô tả q trình mượn sách
Khi có u cầu mượn sách của độc giả gửi đến bộ phận mượn trả, trước tiên độc giả
phải đưa ra thẻ độc giả của mình, thủ thư sẽ tiến hành kiểm tra các thông tin về độc giả xem
độc giả đó có quyền mượn sách hay không, khi các thông tin về độc giả đều hợp lệ thì kiểm
tra đến sách mà độc giả muốn mượn có cịn đủ số lượng cần để cho mượn hay khơng, khi
hồn tất cơng việc này thì thủ thư sẽ thiến hành lập phiếu mượn và lưu thông tin vào CSDL
cho mượn sách của thư viện.
Độc giả
1.2.1
Mượn sách
Yêu cầu
Cung cấp TT
Sách
hết
Hợp lệ
1.2.2
Kiểm tra thẻ
Khơng
hợp lệ
Sách cịn
1.2.4
Tiến hành
cho mượn
1.2.3
Kiểm tra sách
Thông tin
sách mượn
PHIẾU MƯỢN
Thống
kê
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 24
2.2.2.3.2. Sơ đồ luồng dữ liệu mức 2: mơ tả q trình trả sách
Để tiến hành công việc trả sách, thu thư sẽ kiểm tra đã q hạn hay chưa và sách có bị
hư hỏng gì khơng ( nếu có sẽ bị phạt theo quy định của thư viện) rồi tiến hành trả sách.
Hoàn trả
Độc giả
Gia
hạn
1.3.1
Kiểm tra
sách
Trả đúng
hạn
Sách hỏng,
q hạn…
1.3.5
Cập nhật
1.3.3
1.3.2
Gia hạn
sách
Phạt
TT
khơng
hợp lệ
Trả
lời
Lưu trữ
và tìm
kiếm
Thơng
tin
sách
mượn
PHIẾU MƯỢN
1.3.4
Kiểm tra
thơng tin
Thống
kê
2.2.3. Từ điển dữ liệu:
STT
Tên trường
Kiểu dữ liệu
Kích thước
Diễn giải
1
MSNV
Varchar
50
Mã số nhân viên
2
MATKHAU
Varchar
50
Mật khẩu
3
HOTENNV
Nvarchar
50
Họ tên nhân viên
4
DIACHINV
Nvarchar
100
Địa chỉ nhân viên
5
NGAYSINHNV
Datetime
10
Ngày sinh nhân viên
6
GIOITINHNV
Varchar
10
Giới tính nhân viên
7
DIENTHOAINV
Varchar
15
Điện thoại nhân viên
8
EMAILNV
Varchar
50
Email nhân viên
9
NGAYVAOLAM
Datetime
10
Ngày vào làm
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Trang 25
10
HINHANHNV
Varchar
50
Hình ảnh nhân viên
11
MSPHIEUMUON
Numeric
10
Mã số phiếu mượn
12
MSDOCGIA
Varchar
10
Mã số độc giả
13
NGAYMUON
Datetime
10
Ngày mượn
14
MSSACH
Varchar
10
Mã số sách
15
HANTRA
Datetime
10
Hạn trả
16
NGAYTRA
Datetime
10
Ngày trả
17
MSNHAXUATBAN
Varchar
10
Mã số nhà xuất bản
18
TENNXB
Nvarchar
50
Tên nhà xuất bản
19
DIACHINXB
Nvarchar
100
Địa chỉ nhà xuất bản
20
WEBSITENXB
Nvarchar
50
Website nhà xuất bản
21
THONGTINKHACNXB
Nvarchar
1000
Thông tin khác NXB
22
LYDOPHAT
Nvarchar
50
Lý do phạt
23
TENSACH
Nvarchar
1000
Tên sách
24
TACGIA
Nvarchar
2000
Tác giả
25
MALOAISACH
Varchar
10
Mã loại sách
26
NAMXB
Varchar
5
Năm xuất bản
27
LANXB
Varchar
5
Lần xuất bản
28
SOLUONG
Int
5
Số lượng
29
NOIDUNGTOMTAT
Nvarchar
4000
Nội dung tóm lược
30
TENDG
Nvarchar
50
Tên độc giả
31
DIACHI
Nvarchar
100
Địa chỉ
32
NGAYSINH
Datetime
10
Ngày sinh
33
Nvarchar
50
34
GIOITINH
Char
2
Giới tính
35
THONGTINKHAC
Nvarchar
1000
Thơng tin khác
36
HINHANHDG
Varchar
50
Hình ảnh độc giả
37
LOAISACH
Nvarchar
50
Loại sách
GVHD: ThS.Trần Uyên Trang
SVTH : Phạm Thị Hồng Vi
Tieu luan
