Phòng và trị bệnh salmonella ở heo pot

Phòng và trị bệnh salmonella ở heo

Salmonella E. coli. gây bệnh trên heo con một bệnh cần quan tâm trong mùa mưa
Bệnh do vi khuẩn Salmonella E.coli gây ra là nổi lo lắng cho người chăn nuôi heo bởi
những thiệt hại nặng do nó gây ra, với sự lây lan nhanh chóng và tỉ lệ chết rất cao. Vi
khuẩn này có mặt thường xuyên trong đường ruột heo với một số lượng rất nhỏ. Đến khi
xuất hiện các yếu tố bất lợi với sức đề kháng cơ thể heo như thời điểm cai sữa, các yếu tố
stress tạo điều kiện cho bệnh bùng phát sau khi cai sữa heo con có thể do vận chuyển
mua bán heo con; sắp xếp lại đàn; thay đổi thức ăn đột ngột; heo con bị lạnh. Đặc biệt
trong giai đoạn bắt đầu chuyển mùa như hiện nay với những đợt mưa nắng bất thường và
đột ngột… sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quần thể E.coli gây bệnh sẽ phát triển nhanh đủ
dẫn đến phát sinh bệnh này.
Bệnh do E.coli gây cho heo gồm có 3 thể: tiêu chảy, phù thủng và nhiễm trùng máu. Với
những triệu chứng tiêu chảy, phù đầu và có triệu chứng thần kinh co giật ở thể nhiễm
trùng máu. Có thể xuất hiện 1 triệu chứng hoặc cùng lúc kết hợp 2 hoặc cả 3 triệu chứng.
Dịch tễ học: Bệnh E. Coli thường xảy ra sau khi cai sữa 1-2 tuần và tuổi heo con mắc
bệnh nằm trong khoảng 4 - 12 tuần. Đôi khi bệnh xuất hiện rất sớm, có khi 4 ngày tuổi
hoặc rất muộn ở heo con. Biện pháp cai sữa sớm heo con cũng là yếu tố có thể làm gia
tăng sự xuất hiện bệnh.
Bệnh thường xuất hiện ở những heo con phát triển nhanh, khoẻ mạnh và thông thường
những lợn con tốt nhất trong đàn mắc bệnh đầu tiên. Diễn biến của bệnh trong vòng 4 -
14 ngày. Tỷ lệ mắc bệnh trung bình khoảng 15 % đàn heo con và 30 - 40% số ổ heo, tỷ lệ
chết nằm trong khoảng 50 - 90%. Sức đề kháng đối với các bệnh khác nhau phụ thuộc
vào đặc tính di truyền của heo.
Đường truyền lây: qua đường tiêu hóa do heo con liếm láp các chất dơ bẩn, phân heo
mẹ, thức ăn rơi vãi, hoặc bú sữa ở vú viêm.
Triệu chứng và bệnh tích: thường xảy ra một cách đột ngột với các triệu chứng ban đầu
là bỏ ăn và rất khát nước, sau đó xuất hiện các triệu chứng: Đối với thể nhiễm trùng máu,
dấu hiệu thần kinh đặc trưng của bệnh là lúc đầu không phối hợp được hoạt động, run
rẩy, nằm đạp chân kiểu bơi chèo hoặc chạy quanh, liệt hoặc nằm úp trên 4 chân. Đa số
heo con sẽ chết trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện các triệu chứng thần kinh; Nếu kết

hợp với thể phù khi kiểm tra kỹ, thấy phù ở mí mắt và xung huyết kết mạc mắt. Hiện
tượng phù tổ chức liên kết lan rộng khắp mặt và có thể dẫn đến triệu chứng điển hình phù
đầu.
Ngoài ra còn thấy heo khó thở, táo bón hoặc tiêu chảy trước khi xuất hiện triệu chứng
thần kinh. Đa số không thấy thân nhiệt tăng cao;
Triệu chứng tiêu chảy: tiêu chảy trên heo con sơ sinh từ 0 - 4 ngày tuổi với các đặc
điểm: Phân màu vàng kem, hoặc hơi xanh, với nhiều nước, trong thời gian tiêu chảy heo
con vẫn bú, tuy nhiên suy nhược rất nhanh, gầy còm, nằm chồng chất lên nhau. Sau 2 - 3
ngày tiêu chảy, một số con chết, số còn lại nếu điều trị tốt sẽ khỏi bệnh.
- Tiêu chảy giai đoạn từ 5 ngày đến 3 - 4 tuần: Nguyên nhân phần lớn là do không tiêu
thức ăn, thiếu chất sắt hoặc do các yếu tố chăm sóc kém tạo điều kiện cho vi trùng phát
triển nhanh. Phân có màu trắng hoặc xám trắng, heo con gầy ốm, lông dựng lên, có thể có
sốt hoặc không.
- Tiêu chảy sau cai sữa: Thường do cho ăn quá nhiều, heo con không tiêu hóa hết thức ăn,
thức ăn còn thừa trong ruột tạo điều kiện cho vi trùng Salmonella E.coli phát triển và gây
bệnh.
Phòng bệnh: việc chăm sóc, nuôi dưỡng và việc vệ sinh sát trùng chuồng trại kỹ lưỡng là
yếu tố rất quan trọng để hạn chế tỷ lệ bệnh này. Để phòng ngừa cần chú ý những điểm
sau: Chuồng trại phải luôn khô ráo, sạch sẽ. Chuồng đẻ và ô úm heo con phải được tiêu
độc và sát trùng trước khi đưa heo nái vào đẻ ít nhất 2 ngày; Heo con sinh ra phải được
bú ngay sữa đầu để hấp thụ dưỡng chất và kháng thể; Giữ heo con đủ ấm ngay sau khi
sinh, nhất là vào mùa mưa. Cần thường xuyên theo dõi nhiệt độ trong chuồng và nguồn
nhiệt sưởi ấm; Cho heo con tập ăn sớm (7-10 ngày) sau khi sinh để giúp ruột non sớm tạo
ra những enzyme có lợi cho quá trình tiêu hoá sau này, hạn chế đáng kể tỷ lệ tiêu chảy ở
những ngày sau khi cai sữa; Đối với heo cai sữa (tách mẹ) những ngày đầu nên giảm
lượng thức ăn còn khoảng 200 gam/con/ngày; sau một tuần tăng dần lượng thức ăn cho
phù hợp; Vào 40-45 ngày tuổi là thời điểm heo dễ bị nhiệm bệnh nhất. Vì vậy giai đoạn
này cần chú ý giảm lượng thức ăn; Sát trùng chuồng trại thường xuyên và định kỳ, hạn
chế mầm bệnh lây lan. Vệ sinh chuồng trại tốt để giảm bớt số lượng E.coli gây bệnh ở
môi trường. Khi tiêu chảy, 1 ml phân thải ra môi trường có chứa hàng tỷ vi khuẩn E.Coli,

vì thế việc sử dụng các hoá chất sát trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi là rất cần thiết,
có thể 3 ngày phải sát trùng chuồng trại một lần; Tập cho heo ăn sớm để quen dần và
nâng cao khả năng tiêu hóa thức ăn. Hạn chế mức ăn về năng lượng và prôtêin. Cho ăn
thêm premix kháng sinh để ngăn chặn E.coli gây bệnh phát triển ở ruột non. Hạn chế các
tác nhân bất lợi của môi trường. Hiện nay đang nghiên cứu chọn lọc các dòng nái có sức
đề kháng cao với E.coli; Tiêm phòng vaccin E.coli cho heo nái 2 lần vào lúc 4 tuần và 2
tuần trước khi sanh, kháng thể thụ động truyền qua sữa sẽ bảo hộ heo con phòng bệnh
trong thời gian bú mẹ.
Trị bệnh: nguyên tắc điều trị: dùng kháng sinh chống E.coli và các vi khuẩn kế phát.
Giảm lượng thức ăn tinh.
Vi khuẩn E.Coli rất nhanh chóng kháng với các loại thuốc kháng sinh, vì thế khi sử dụng
kháng sinh nên trộn với thức ăn và phải cân nhắc, nếu không sẽ không đạt hiệu quả tốt.
Nếu sử dụng liều cao kéo dài sẽ dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, heo sẽ tiêu
chảy nặng hơn.
Đối với heo tiêu chảy phải nhanh chóng cung cấp cho cơ thể heo đủ nước, chất điện giải
và kết hợp sưởi ấm cho heo con. Đối với heo còn bú, vẫn cho bú mẹ bình thường.
Khi heo bớt tiêu chảy và hồng hào trở lại, tiếp tục tiêm bồi dưỡng các loại vitamin và
kháng sinh để phòng ngừa phụ nhiễm và tăng sức đề kháng cho heo.
Vì tính chất lây lan nhanh và tỉ lệ tử vong cao của bệnh. Khuyến cáo không nên điều trị
đối với những cá thể có những triệu chứng điển hình và nặng. Cần nhanh chóng loại thải
chúng khỏi đàn nhằm hạn chế mầm bệnh lưu trú trong khu vực.