Giáo trình chăm sóc cây cảnh (nghề tạo dáng và chăm sóc cây cảnh) sở nông nghiệp và ptnt tỉnh bà rịa – vũng tàu

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU
SỞ NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NƠNG THƠN

GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN
CHĂM SÓC CÂY CẢNH
MÃ SỐ: MĐ04
NGHỀ T O DÁNG VÀ CHĂM SĨC CÂY CẢNH
Trình độ: Đào tạo nghề dưới 03 tháng
(Phê duyệt tại Quyết định số 443/QĐ-SNN-KNKN ngày 17 tháng 10 năm 2016
của Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu)

NĂM 2016


LỜI GIỚI THIỆU
Để phục vụ chương trình đào tạo nghề cho nông dân. Nhằm đạt được mục tiêu đảm
bảo chất lượng trong dạy nghề, việc phát triển giáo trình phục vụ cho đào tạo nghề là rất
quan trọng. Giáo trình “Chăm sóc cây cảnh” cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản
về về cách nhận biết các loại phân bón, hóa chất bảo vệ thực vật dùng trong sản xuất và kinh
doanh cây cảnh, nhận biết được các loại dịch hại cây cảnh từ đó đưa ra được các biện pháp
phịng chống chúng một cách an tồn và hiệu quả.
Đây là giáo trình mơ đun trình độ dạy nghề dưới 3 tháng được tổng hợp trên tài liệu
chính là mơ đun “Chăm sóc cây cảnh” trình độ sơ cấp nghề1 được tổ chức biên soạn nhằm
góp phần đạt được mục tiêu đào tạo nghề đã đặt ra.
Giáo trình này là quyển 4 trong số 5 mô đun chuyên mơn của chương trình đào tạo
nghề “Tạo dáng và chăm sóc cây cảnh” trình độ đào tạo dưới 3 tháng. Trong mơ đun này
gồm có 03 bài dạy thuộc thể loại lý thuyết và tích hợp như sau:
Bài 1. Thay đất thay chậu
Bài 2. Tưới nước và bón phân cho cây cảnh
Bài 3. Quản lý dịch hại cây cảnh.
Chúng tôi xin trân trọng cám ơn nhóm biên soạn Giáo trình mơ đun “Chăm sóc cây

cảnh” trình độ sơ cấp nghề gồm:
1. ê Hồi Nam
2. Nguy n Đức Ngọc

1

Giáo trình được biên soạn kèm theo Quyết định số 539 /QĐ-BNN-TCCB ngày 11/4/ 2012 của Bộ Nông nghiệp và
PTNT
1


MỤC ỤC
ỜI GIỚI THIỆU .......................................................................................................... 1
MỤC ỤC ...................................................................................................................... 2
MÔ ĐUN CHĂM SÓC CÂY CẢNH ............................................................................ 3
Bài 1. Thay đất thay chậu ............................................................................................... 3
Bài 2. Tưới nước và bón phân cho cây cảnh .................................................................. 8
Bài 3. Quản lý dịch hại cây cảnh.................................................................................. 13
Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành ............................................................... 40
Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập ............................................................................ 40
Tài liệu tham khảo ....................................................................................................... 41

2


MƠ ĐUN:

CHĂM SĨC CÂY CẢNH

Mã mơ đun: MĐ 04-1

Thời gi n: 51 giờ
Giới thiệu mơ đun
Mơ đun Chăm sóc cây cảnh giúp cho học viên hiểu biết về thay đất thây chậu, tưới
nước, bón phân, dịch hại và các loại thuốc bảo vệ thực vật dùng trong nghề trồng cây cảnh.
Bài 1.

Th y đất th y chậu

Mã ài: MĐ 04-1
Thời gi n: 16 giờ
Mục tiêu
Sau bài học, người học có khả năng sau:
- Trình bày được tiến trình các bước trong quy trình thay đất thay chậu cho cây.
- ựa chọn được thời điểm, dụng cụ thay đất thay chậu phù hợp với từng loại cây và
mùa vụ.
- Thực hiện thành thạo các thao tác thay đất, thay chậu cho cây cảnh.
A. Nội dung
1. Các iểu hiện củ cây cần th y đất th y chậu
Sau một thời gian, chậu sẽ không đáp ứng được sự phát triển của cây. Bạn nên thay
chậu khi thấy r của cảnh dày đặc, cuộn xoắn lại thành một khối, chiếm hết thể tích của
chậu.
Khi đất trong chậu đã cạn kiệt chất bổ dưỡng thì Bonsai có hiện tượng: Cây khơng cịn
tươi tắn, có hiện tượng xuống sức, bộ lá kém tươi và bắt đầu nhuốm vàng bệnh hoạn, các
cành như không thể cất cao lên được, nhiều r con lồi lên mặt đất chậu, lớp đất trên bề mặt
chậu mỏng dần đi. Những triệu chứng trên cho thấy đã đến lúc thay đất cho cây.
2. Th y đất th y chậu
2.1. Đất trồng cây cảnh
Độ xốp, chất lượng dinh dưỡng và sự chăm sóc đất là những yếu tố xác định sức khỏe
và dáng vẻ của cây dáng thế - Bonsai. Đất lý tưởng cho cây dáng thế Bonsai phải là đất thịt
nhẹ, xốp, d thốt nước, ít vơi. Hiện nay đất dành cho cây dáng thế thường là:

- Đất thịt: Với những hạt đất thô, cứng. Khả năng giữ nước và giữ ẩm tốt, dùng làm đất
để trồng cây cảnh.
- Đất sét pha cát: Tương tự như đất thịt, nhưng có chứa sét với những hạt đất cứng. Đất
này thường được trộn với đất thịt để trồng các cây dáng thế Bonsai không thay lá.
- Đất thịt đen: Màu nâu đen với những hạt đất cứng. Pha trộn với đất thịt đỏ để làm đất
trồng cây cảnh.
- Đất sét nhẹ pha cát: Màu vàng nhạt, biến thành màu vàng khi ẩm ướt. Có thể giữ ẩm
và giữ chất dinh dưỡng tốt.
3


- Đất dành cho cây cảnh, cây dáng thế: Đây là loại đất được các nhà máy sản xuất để
chuyên phục vụ cho việc trồng cây cảnh, cây dáng thế Bonsai. oại đất thích hợp nhất cho
cây dáng thế là lấy chính loại đất mà cây cảnh sống trên đó. Sau khi chọn được đất, chúng ta
tiến hành xử lý đất và tạo ra đất trồng cây cảnh. Việc tao ra theo các bước sau:
- Xử lý đất: Phơi đất 5 – 7 ngày hoặc dùng thuốc Viben C phun đều lên đất và ủ lại để
diệt nấm bệnh. Sau bước này có 2 cách tạo đất trồng cây cảnh:
Cách 1. Sàng lọc đất: Dùng sàng hay rây sàng đất để phân thành các dạng hạt đất có
kích thước khác nhau.
Trồng cây: Đặt cây vào chậu, xếp đất thành các lớp theo nguyên tắc dạng hạt to xuống
dưới đáy chậu và kích thước hạt nhỏ dần lên trên.
Cách 2. Để nguyên đất không sàng và tiến hành phối trộn tạo nên đất trồng phù hợp
cho cây cảnh.
Trộn đất: Đất lý tưởng cho cây mọc phải là đất tơi xốp thoáng khí đồng thời thốt nước
và giữ ẩm tốt.
2.2. Th y chậu
- Chọn chậu trồng cây
Cây thấp thì dùng chậu cao, nhất là cây dáng huyền. Cây cao thì dùng chậu thấp. Xu
hướng chung đối với cây cảnh nghệ thuật là dùng ang hay bể mong với lượng đất tối thiểu
đủ duy trì sự sống của cây.

Hạn chế dần các chậu quá sâu vừa nạng nề vừa không đẹp. Để thực hiện việc trồng cây
trên ang hay bể mỏng trước tiên cần trồng cây trong chậu sâu để cho bộ r tôm phát phong
phú. Sau mỗi lần thay đất ta lại lạng bỏ bớt đất ở phần đáy vầng để đưa ra chậu nông hơn,
làm một vai lần như vậy, khi bộ r tôm đã phong phú và dàn trải đều trên một mặt phẳng
mỏng thì ta có thể trồng trên chậu mỏng đúng yêu cầu.
- Chậu trồng cây có 2 vai trò: Chứa chất trồng để đảm bảo cho cây sinh trưởng, tăng
mỹ thuật của cây cảnh nói chung và cây cảnh nghệ thuật nói riêng.
Trong thời gian ươm cây thì có thể chọn chậu bất kỳ, sao có đủ đất và chất dinh dưỡng
để cho cây sống, phát triển đạt yêu cầu. Khi cây đã tương đối ổn định nhất là được tạo hình
thì nên chọn chậu phù hợp.
- Các kiểu chậu: Ngày nay kiểu chậu, ang, bể trồng cây rất phong phú, bao gồm nhiều
kiểu Á, Âu, trò, vng, lục lăng, chữ nhật với đủ các kích cỡ to, nhỏ, nông sâu khác nhau.
Chất liệu làm chậu bao gồm: Sành, sứ, gốm,xi măng, đá, nhựa…Chất men chậu rất nhiều
màu được phân chia làm 3 loại chủ yếu như:
+ Men sáng: Trắng, xanh ngọc, đông thanh
+ Men lạnh: Các loại men xanh
+ Men nóng: Tím, nâu, da chu, da lê, trứng ếch…
- Nguyên tắc chọn chậu
+ Dựa vào màu men: Men chậu coi như màu nền để làm nổi bật màu của hoa, quả đối
với cây chơi hoa, quả là chính hoặc màu lá đối với cây chơi lá là chính.

4


Hình 4.1. Chọn chậu
Khơng dùng chậu có màu men có màu của hoa hay quả.
Đối với hoa trắnh vàng: Dùng chậu tím, nâu hay da chu.
Đối với hoa đỏ, tím: Dùng chậu men trắng, xanh ngọc, đông thanh. Đối với da màu của
lá cũng tương tự như vậy.
+ Dựa vào độ cao của thân cây: Cây thấp thì dùng chậu cao, nhất là cây dáng huyền.

Cây cao thì dùng chậu thấp. Xu hướng chung đối với cây cảnh nghệ thuật là dùng ang hay
bể mong với lượng đất tối thiểu đủ duy trì sự sống của cây. Hạn chế dần các chậu quá sâu
vừa nạng nề vừa không đẹp. Để thực hiện việc trồng cây trên ang hay bể mỏng trước tiên
cần trồng cây trong chậu sâu để cho bộ r tôm phát triển phong phú. Sau mỗi lần thay đất ta
lại lạng bỏ bớt đất ở phần đáy vầng để đưa ra chậu nông hơn, làm một vài lần như vậy, khi
bộ r tôm đã phong phú và dàn trải đều trên một mặt phẳng mỏng thì ta có thể trồng trên
chậu mỏng đúng yêu cầu.
Cần chú ý không để các đầu r to cao hơn thành chậu vì sau khi đất trôi đi đầu r sẽ trơ
ra. Trồng trên chậu mỏng rất đẹp nhưng phải thay đất hàng năm, đất trồng cần trộn đủ các
chất dinh dưỡng để cho cây sinh trưởng, ra hoa kết quả, qua cây cảnh nước ngồi ta thấy cây
có bộ gốc r rất to nhưng lại được trồng trên bể mỏng rất ít đất trồng, vậy mà hoa vẫn nở rực
rỡ trông thật hấp dẫn.
- Nơi đặt chậu cảnh
Nơi đặt chậu cảnh cần đặc biệt chú ý đến điều kiện ánh sáng, thông gió, khơng khi
trong lành và cần chú ý đến sương đêm nếu có.
Ánh sáng lá yêu cầu tất yếu để cây tiến hành quang hợp. Tuỳ loài cây khác nhau mà
yêu cầu ánh sáng khác nhau, cây trong chậu cần có tối thiểu 5 giờ chiếu sáng trở lên, tốt nhất
là ánh sáng ban mai ơn hồ, tránh ánh sáng gay gắt vào buổi trưa, mỗi tuần cây thay đổi
phương hướng che bóng.
Ngồi ánh sáng ra cần có thơng gió tốt, quan tâm đến thay đổi nhiệt độ các mùa, giữ
cây cần ánh sáng cả ngày và nửa ngày. Nhiệt độ giới hạn sinh lý của cây sẽ làm giảm tác
5


dụng quang hợp, ảnh hưởng khả năng hút thức ăn của r , lá cây có thể bị khơ héo. nếu ánh
sáng không đầy đủ để dẫn đến cây sẽ mọc vóng vượt, sức sống yếu.
Nói chung, giá để cây cao khoảng trên dưới 60cm thì d chăm sóc, quản lý cũng thuận
tiện cho việc quan sát, thưởng thức; không nên trực tiếp đặt trên mặt đất để tránh kiến, giun
qua lỗ chậu chui lên và tránh r cây chui qua lỗ chậu xuống đất làm cho cơ năng của r giảm
sút, tán cây sẽ mọc lộn xộn; cũng không nên đặt trực tiếp lên mái nhà xi măng trong mùa hè,

cây sinh trưởng yếu.
Khi đã có chậu và đất sẵn sàng, chúng ta tiến hành bắt đầu công việc thay chậu cho
cây. Ngồi ra bạn phải có một bình xịt nước bằng tay để giữ ẩm cho r khi làm việc.
Dùng kéo cắt bớt r lớn cách gốc khoảng cách vừa phải. Điều này thúc đẩy r tăng
trưởng tốt hơn và d hấp thu hơn. Cắt bớt để phần r còn lại vừa vặn thoải mái trong chậu
xung quanh sạch gọn chuẩn bị cho sự tăng trưởng mới.
Cho đất mới vào chậu và đặt cây ngay ngắn vào vị trí trồng. Cuối cùng, tưới đủ nước
để cho đất trong chậu được ẩm đều. Giữ cho cây tránh sương gió cho đến khi nó có thể tự tái
sinh và bắt đầu tăng trưởng trở lại. Khơng bón phân cho chúng khoảng 3 tuần. Kiểm tra
thường xuyên không để đất khô, nhưng điều quan trong nhất là bạn không tưới quá nhiều
nước trong giai đoạn chủ yếu này.
Theo thời tiết nước ta thì nên sang chậu vào mùa xuân hay trước mùa mưa khi cây bắt
đầu đâm chồi, nảy lộc và đó là thời tiết mát mẻ.
- Trồng cây vào chậu mới
Chọn chậu, bể có màu sắc, hình thể kích cỡ phù hợp với cây. Nếu chậu có nhiều lơ
thốt nước càng tốt. Chuẩn bị sẵn sàng đất đúng chủng loại. Đất dùng để sang chậu nhất
thiết phải khơ hồn tồn. Nếu đất đã được phơi nỏ lại để nơi bán âm bán dương (lán, hiên)
hàng năm rồi càng tốt. Việc trồng cây vào chậu rất cần có kiến thức. Đầu tiên là xử lý lỗ
thốt nước. Những cây d tính, đọng nước đơi chút khơng chết thì chỉ cần đặt một mảnh
sành chờm rộng lên lỗ là được. Nên chọn mảnh sành khi úp vào lỗ có độ kênh. Những cây
u cầu phải thốt nước nhanh, bầu thật thơng thống như lan, trà, đỗ quyên, sử thì phải kê
cao mảnh sành lên một chút. Sau đó đặt một lớp dưới đáy chậu toàn những cục xỉ than rắn
chắc, tiếp theo xếp lớp đất cục, rồi đến phủ lớp đất tơi mời đặt cây vào. Xung quanh thành
chậu cũng xếp đất cục to rồi nhỏ dần. Xung quanh bầu r phải cho toàn đất màu. Trên mặt
chậu cũng xếp một lớp đất cục to để chống nước xối lên gây đóng váng mặt chậu.Thông
thường các cây khác không cần cầu kỳ quá như vậy, chỉ cần lưu ý là xung quanh bầu r bao
giờ cũng phải cho đất màu.
Quan trọng là vị trí của gốc cây trong chậu, cần chính giữa hay lệch về bên nào, độ cao
thấp của gốc đúng tấm, độ nghiêng đúng dáng thế. Muốn vậy, ta đặt cây, chèn tạm đất rồi
ngắm 4 mặt, ngắm gần và ngắm từ xa để điều chỉnh, bao giờ cây ở đúng vị trí đẹp nhất mới

lấp đất. Tra đất vào xung quanh bầu từ từ từng lớp, dùng que đầu tù xọc, rồi lắc chậu, tiếp
theo là tưới nước kiểu mưa rào cho đất len vào mọi ngóc ngách của r , khơng cịn một lỗ
hổng nào mới được.
Những cây như trà, đỗ quyên, địa lan thoải mái xếp những cục đất to cao trên mặt
chậu. Các cây khác không được vào đất đầy khít miệng chậu, vì như vậy khi tưới nước sẽ
chảy tuột đi hết ngay, ít nhất phải để rãnh chạy vòng theo miệng chậu để giữ được nước
tưới. Nếu trời nắng cần che hoặc để cây chỗ râm mát khoảng mươi ngày.
6


B. Câu hỏi và ài tập thực hành
I. Câu hỏi
- Trình bày quy trình thay đất thay chậu cho cây cảnh?
- Chúng ta cần căn cứ vào những yếu tố gì để xác định thời điểm thay đất thay chậu
cho cây? Cần có những dụng cụ gì để có thể thực hiện thay đất thay chậu cho cây cảnh?
II. Thực hành
Thực hành th y đất th y chậu cho cây cảnh
1. Mục đích: Hướng dẫn học viên thực hành việc thay đất thay chậu cho cây cảnh.
2. Yêu cầu
- Học viên nắm vững các biểu hiện khi cần thay đất thay chậu.
- Biết cách phối trộn đất với các chất trồng phù hợp cho từng loại cây.
- Nắm vững kỹ thuật thay đất thay chậu.
3. Dụng cụ, vật tư
- Các dụng cụ thay đất: Xẻng, kéo, kìn, dao
- Cây phơi, cây cảnh, vườn cây cảnh
- Bảo hộ lao động.
4. Hình thức tổ chức: Chia lớp thành các nhóm nhỏ 5 người/nhóm.
5. Sản phẩm ứng dụng: 100% học viên biết thay đất thay chậu đúng kỹ thuật
6. Nội dung thực hành
Bước 1. Chuẩn bị dụng cụ, nguyên vật liệu

Bước 2. Thực hành đánh giá thực trạng cây
Bước 3. Thực hành thay đất thay chậu
Bước 4. Trình bày sản phẩm.
7. Tổ chức thực hiện
- Có thể tiến hành buổi thực hành tại các cơ sở sản xuất cây cảnh. Học viên quan sát
các vườn cây, lựa chọn, đánh giá và cắt tỉa.
- Từng nhóm trình bày mơ hình và phương án của mình.
- Nhóm học viên tiến hành thực hiện các nội dung trên dưới sự giám sát và uốn nắn của
giáo viên.
8. Đánh giá cho điểm
- Tập hợp các nhóm học viên rút kinh nghiệm về các nội dung thực hành.
- Giáo viên đánh giá cho điểm kỹ năng theo nhóm với các cơng việc sau:
+ Kiểm tra q trình quan sát của học viên.
+ Kiểm tra quá trình quan sát mẫu của học viên.
+ Đánh giá lựa chọn các thao tác của từng nhóm.
C. Ghi nhớ: Xác định đúng thời điểm cần thay đất, thay chậu và trộn tỉ lệ đất thay phù
hợp.
7


Bài 2.

Tưới nước và ón phân cho cây cảnh

Mã ài: MĐ 04-2
Thời gi n: 15 giờ
Mục tiêu
Sau khi học xong bài học này học viên có khả năng:
- Xác định được các bước trong quy trình chăm sóc cây sau trồng.
- Thực hiện được việc tưới nước, bón phân đúng quy trình kỹ thuật phù hợp với thời vụ

và lồi cây.
- Rèn luyện tính kiên trì, tỉ mỉ, vệ sinh, an toàn lao động.
A. Nội dung
1. Tưới ẩm
Một cây Bonsai có thể chết nếu khơng có nước. Tưới nước đúng lịch thường chỉ mất
công sức, nhưng bù lại nước sẽ thấm sâu vào cây. Khi đã trồng cây vào chậu với hốn hợp
đất bạn lựa chọn việc chăm sóc sẽ d dàng hơn.
Dù Bonsai phụ thuộc vào việc tưới nước đều đặn, nhưng trên thực tế nhiều cây đã chết
vì úng ngập hơn là khơ hạn.
Nước nhiều vì tưới q lâu sẽ làm cho r không nhận được oxy, sau đó nó sẽ bị chết và
bắt đầu thối rữa. Do đó điều quan trọng cần lưu ý là: khơng bao giờ tưới nước cho cây khi
nó khơng cần nước.
1.1. Thời điểm tưới nước
Vần đề chính đi kèm với nước mà cây cần là làm sao đoán được sự ẩm ướt của đất ở
bên dưới bề mặt có vẻ như hồn tồn khơ hạn, bạn có thể cào một lớp đất mỏng trên bề mặt
chậu để quan sát và đoán biết độ ẩm của đất. Ttuy nhiên, có một cách rất d để biết độ ẩm ở
đất sâu bên dưới chậu là bao nhiêu: Cầm một cây đũa bằng gỗ mềm và đẩy nó sâu xuống
đất, bằng mọi cách phải sâu xuống đáy chậu. Nếu cảm thấy r đâm vào r bạn hãy thử một
chỗ khác của chậu, góc chậu là tốt nhất. Giữ yên đũa khoảng 20 phút, sau đó lấy ra và sờ
dưới cuối của phần đã chôn vào đất. Nếu thấy ẩm, chưa cần phải tưới nước, nếu thấy khơ thì
cần phải bổ sung nước ngay cho cây. Nên tưới nước vào buổi sáng và chiều mát, không nên
tưới nước vào lúc trời nắng gắt.
1.2. Cách tưới
- Tưới bình: Dùng ơ doa tưới cho chậu cây, lưu ý chọn doa tạo ra dịng nước nhỏ để
trành làm trơi đất và làm đất chặt bí. Khơng nên dung xơ, thùng tưới nước đổ thẳng nước
vào gốc cây sẽ làm đất nhanh bị dí chặt, trơi màu thậm chí tưới rồi cây vẫn chết vì đất q
chặt khơng thấm được nước.
- Tưới phun mưa: Đây là cách tưới phổ biến hiện nay. Tưới nước từ trên xuống với
bình tưới có vịi sen là tốt nhất. Nếu bạn khơng dung bình tưới vịi sen, nước khơng thấm
đều vào đất.

- Tưới kiểu nhỏ giọt thấm dần: Thường áp dụng trong trường hợp khi đi vắng 2 – 3
ngày mà vẫn tưới được cho cây. Cách làm như sau: đổ nước vào bình, can treo lên cao và
dùng bấc đèn hay giẻ quấn chặt vào gốc cây rồi nối vào bình nước, cho nước ngấm từ từ duy
8


trì được sự sống của cây.
- Ngâm chậu: Phương pháp này là một cách giải quyết khẩn cấp, chỉ cần thiết khi đất đã
quá khô đến mức độ đẩy nước ra hoặc khi các loại đất có thành phần chủ yếu là đất sét đã trở
nên quá cứng. Trong trường hợp như thế, bề ngồi có thể nhìn thấy mặt đất ẩm ướt, tạo cảm
giác đất đã được thấm nước đều nhưng trên thực tế phía dước đất vẫn cịn khô hạn. Bạn nên
ngâm chậu vào nước, hạ thấp từ từ chậu vào nước, cho đến khi nước đã ngập đất. úc này bọt
khí sẽ bắt đầu sủi lên. Đất chỉ thực sự ướt đều khi khơng cịn các bọt khí. Khi ban đem chậu ra
khỏi nước, chậu phải nặng hơn, nếu không nặng đất vãn chưa thấm nước đầy đủ.
2. Bón phân
Nhìn vào nhãn của bất kỳ gói phân nào bạn sẽ thấy các chữ đầu N, P, K đều có ba con
số đi theo. Các số này cho biết tỉ lệ giữa ba chất dinh dưỡng này và nồng độ tương quan của
phân bón. Số cao chỉ nồng độ cô đọng của chất dinh dưỡng cao.
VD: NPK 6:6:6 là một loại phân bón cân bằng với nồng độ vừa phải, trong khi đó
N.P.K 20:5:5 là phân có hàm lượng N cao, loại này thường dùng để bón cho thảm cỏ.
Ngồi ra, gói phân cũng liệt kê các chi tiết tỉ lệ pha loãng và sử dụng. Bạn làm theo
hướng dẫn này là điều quan trọng vì dùng ít hơn liều thì nồng độ sẽ giảm đi. Ttuy nhiên, nếu
dùng quá nhiều phân bón có thể làm “sót” r gây hư hại cho cây. Nói chung, dùng ít hơn liều
lượng vẫn tốt hơn là dùng quá nhiều.
2.1. Thời điểm ón
- Triệu chứng thiếu hụt dinh dưỡng
Mỗi nguyên tố dinh dưỡng có một vai trị nhất định, sự thiếu hụt của bất kỳ nguyên tố
nào đều ảnh hưởng tới sinh trưởng và phát triển của cây. Sự thiếu hụt này có thể do đất trồng
khơng thỏa mãn và việc bón bổ sung dinh dưỡng khơng đủ hoặc bón đủ nhưng cây trồng
khơng sử dụng được, hoặc bón mất cân đối.

Triệu chứng thiếu hụt dinh dưỡng ở cây trồng được thể hiện dưới đây:
+ Thiếu đạm: Sinh trưởng còi cọc, xuất hiện màu xanh lợt đến vàng nhạt trên các lá
già, bắt đầu từ chóp lá. Tiếp đó là các lá già bị chết hoặc bị rụng tùy theo mức độ thiếu. Khi
thiếu trầm trọng số hoa bị giảm nhiều, hàm lượng protein thấp hơn.
+ Thiếu lân: Cây cịi cọc tồn bộ, các lá trưởng thành có màu xanh sẫm đến lam lục, r
bị kìm hãm. Khi thiếu trầm trọng lá và thân có vết tím, thân mảnh, khơng có hoặc phát triển
kém về hạt, quả kém phát triển.
+ Thiếu kali (K): a vàng dọc mép lá, chóp lá già chuyển nâu, sau đó các triệu chứng
này dần phát tnển vào phía trong theo chiều từ chóp lá trở xuống, từ mép lá trở vào. Cây
phát triển chậm và còi cọc, thân yếu, cây d bị đổ ngã.
+ Thiếu canxi (Ca): Thiếu canxi thường ít thấy trên đống ruộng vì các ảnh hưởng phụ
gân liền với độ chua hạn chế sinh trưởng. Các lá non của cây mới trồng thường bị ảnh
hưởng trước tiên. Chúng bị biến dạng, nhỏ và có màu xanh lụa sẫm khơng bình thường. á
có hình đài hoa và quăn, các chồi tận cùng suy thoái, Sinh trưởng của r bị suy yếu, cổ r
thường gãy. Đỉnh sinh trưởng (chồi tận cùng) của cây bị khô khi thiếu nặng, chồi và hoa
rụng sớm, cấu trúc thân bị yếu.
+ Thiếu ma nghê (Mg): a vàng ở phần thịt giữa các gân lá, chủ yếu ở lá già do diệp
lục tố hình thành khơng đầy đủ, gây nên vết sọc hoặc vết không liên tục.
9