Hướng dẫn đọc bảng chứng khoán

CÁCH ĐỌC BẢNG GIÁ TRÊN THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN
Sàn HCM khớp lệnh định kỳ. Có nghĩa là lệnh vào hệ thống thì sẽ được
khớp vào cuối mỗi phiên, sau một khoảng thời gian nhất định.
Phiên 1: Từ 8h20 đến 8h40. Sau đó nghỉ giải lao đi ăn sáng.
Phiên 2: Từ 9h10 đến 9h30. Sau đó nghỉ giải lao đi uống cà fê, bàn
chuyện thời sự.
Phiên 3: Từ 10h đến 10h30. Sau đó nghỉ giao dịch, về đi chợ thổi cơm.
10h30 đến 11h là giờ giao dịch thoả thuận giành cho các Đại Gia mua
bán với khối lượng lớn. Nhà đầu tư nhỏ thì không cần quan tâm đến
thời điểm này mà về nghỉ ngơi sớm.
Vì 1 ngày giao dịch 3 phiên với 3 lần khớp lệnh khác nhau nên chỉ số
giá chứng khoán có thể khác nhau. Phiên 1 có thể tăng mạnh, phiên 2
giảm, phiên 3 lại tăng nhẹ. Để biết xu hướng tăng giảm thế nào bạn
phải theo dõi cả 3 phiên hoặc đến công ty chứng khoán xin kết quả
khớp lệnh của của phiên 1, phiên 2 và phiên 3.
Không có quy định nào cấm bạn thay đổi lệnh mua bán. Ví dụ trong
phiên 1 bạn đặt mua cổ phiếu với giá thấp mà không khớp được thì bạn
có thể yêu cầu sửa lại giá mua cao hơn. Bạn phải thực hiện yêu cầu sửa
lệnh trong giờ giải lao, trước khi vào phiên giao dịch. Tuy nhiên, đối
với chứng khoán niêm yết trên sàn giao dịch HCM thì hiện nay các
công ty chứng khoán có vẻ như là hạn chế cho nhà đầu tư sửa lệnh (trừ
khi bạn là khách hàng lâu năm hoặc lệnh của bạn có khối lượng rất lớn)
bởi vì muốn sửa được lệnh thì nhân viên viên trong sàn giao dịch lại
phải sửa khi bắt đầu vào phiên vì lúc này hệ thống mới cho phép hoạt
động. Trong khi thời gian giao dịch mỗi phiên diễn ra rất ngắn, nếu có
nhiều lệnh phải sửa thì sẽ ảnh hưởng đến việc nhập lệnh mới vào hệ
thống.
Còn riêng đối với các cổ phiếu niêm yết trên sàn HN thì bạn có thể thay
đổi lệnh đặt mua bán một cách thoải mái nếu lệnh của bạn chưa khớp vì
thời gian giao dịch trên sàn HN diễn ra khá dài (2 tiếng liên tục) và hệ

thống giao dịch trong sàn HN có khả năng thay đổi lệnh một cách
nhành chóng và thuận tiện ngay tức thì. Đây cũng là một trong những
ưu điểm của hệ thống khớp lệnh liên tục trong sàn HN mà Trung Tâm
GDCK HCM cũng sẽ áp dụng vào cuối năm nay.
Cách thể hiện trên bảng điện tử:
- Trên bảng điện tử thì chỉ có 3 mức giá chào mua tốt nhất và chào bán
tốt nhất được hiện lên Trong cột giá mua thì giá mua tốt nhất (giá mua
cao nhất đang chờ khớp lệnh tại thời điểm đó) được ưu tiên xếp lên
đầu, tiếp theo là các mức giá giảm dần. - Bên cạnh giá mua thì có khối
lượng mua tương ứng với mức giá đó. Ví dụ: Cổ phiếu AGF dư mua ở
mức giá 73.000 đ có khối lượng là 73 lô cổ phiếu (730 cổ phiếu), tiếp
đến ở mức giá 72.500 đ có khối lượng cổ phiếu chào mua là 500 cổ
phiếu Trong cột giá bán thì giá bán tốt nhất ( giá bán thấp nhất đang
chờ khớp lệnh tại thời điểm đó) được ưu tiên xếp lên đầu, tiếp theo là
các mức giá bán tăng dần. - Bên cạnh giá bán thì có khối lượng bán
tương ứng với mức giá đó. Cố phiếu AGF dư bán ở mức giá 74.000 đ
có khối lượng là 9.900 cổ phiếu, tiếp đến mức giá 74.500 có khối lượng
chào bán là 5.670 cổ phiếu.Thuyết minh:
- Kết quả giao dịch phiên 1 ngày 15/06/2006, phiên giao dịch thứ
1312 Chỉ số Vnindex đạt 539,08 điểm, giảm 1,88 điểm so với phiên
giao dịch ngày hôm trước Khối lượng cố phiếu được giao dịch (được
khớp lệnh) là 127.940 cổ phiếu (không kể chứng chỉ quỹ VFMVF1),
tổng giá trị giao dịch là 5.984.000 (năm tỉ chín trăm tám mươi bốn triệu
đồng) Trong bảng trên có 3 cổ phiếu tăng giá là AGF, BBC và BT6.
Có 1 loại cổ phiếu xuống giá là BPC. Còn cổ phiếu BTC vẫn đứng giá
AGF và BT6 tăng 0,5 điểm (tăng 500 đ / 1 cổ phiếu), BBC tăng 0,2
điểm ( tăng 200 đ / 1 cổ phiếu). - BPC giảm 0,5 điểm (giảm 500 đ / 1
cổ phiếu) Giá khớp của cổ phiếu AGF là 74 nghìn / 1 cổ phiếu
nhưng khối lượng khớp chỉ có 180 lô (1.800 cổ phiếu), vẫn còn dư bán
9.900 cổ phiếu ở mức giá 74. Giá mua cao nhất còn lại chỉ dừng ở mức

73 nghìn / 1 cổ phiếu.Đây là bảng giá giao dịch cổ phiếu dạng ngang
của Công ty Chứng khoán BSC. Nếu như bảng dọc thể hiển 3 mức giá
mua và bán tốt nhất theo từng hàng thì ở bảng ngang , 3 mức giá mua
và bán tốt nhất được thể hiện theo theo từng cột. Mức giá mua tốt nhất
(giá mua 1) và mức giá bán tốt nhất (giá bán 1) được đầy vào bên
trong, xếp cạnh nhau, tiếp theo là các mức giá mua thấp hơn và bán cao
hơn.
Nhìn vào bảng này ta có thể dễ dàng theo dõi tình hình CUNG - CẦU
thị trường. Ví dụ dưới đây là kết quả giao dịch của ngày 10/05/2006,
khi người bán đổ xô ra bán cổ phiếu ở mức giá sàn, trong khi lượng cầu
có hạn (gần như không còn dư mua) đã khiến cho CUNG lớn hơn CẦU
và kết quả là đã làm cho giá các loại cổ phiếu của phiên giao dịch ngày
hôm đó sụt giảm, chỉ số VNindex giảm 25,58 điểm.
Bảng Giao Dịch Báo Giá của sàn giao dịch Hà Nội(Khớp lệnh liên tục)
Nếu các bạn đã làm quen với bảng giá theo dạng bảng ngang ở bài
trước thì việc theo dõi bảng giao dịch của Hà Nội không có gì là khó
lắm. Bởi vì băng này thể hiện gần như đầy đủ tất các thông tin và trình
bày bằng tiếng Việt một cách khoa học, dễ nhìn và dễ theo dõi. Vì vậy,
mình chỉ xin lưu ý với các bạn một số điểm sau:1. Cách thể hiện:- Giá
Mua tốt nhất và Giá Bán tốt nhất được đẩy gần vào nhau, chạy dần vào
giữa bảng. Giá Mua 1 là giá mua tốt nhất (giá chào mua cao nhất tại
thời điểm bạn đang theo dõi). Giá Bán 1 là giá bán tốt nhất (giá chào
bán thấp nhấp tại thời điểm bạn đang theo dõi. Tiếp đến mới là các mức
giá 2 và 3. Tương ứng với mức giá mua 1 có khối lượng mua 1, giống
như vậy với các mức giá 2 và 3 Khi có các lệnh Mua và Bán thỏa mãn
điều kiện thì mức giá khớp lệnh cùng với khối lượng cổ phiếu được
thực hiện sẽ thể hiện trong cột Giao Dịch ở giữa bảng. Vì dụ, cổ phiếu
của Bao Bì Xi Măng Bút Sơn - BBS - vừa khớp được 500 cổ phiếu với
giá 15.400 đ / 1 cổ phiếu Trong cột Giao Dịch có thể hiện mức giá
khớp lệnh chênh lệch (tăng hay giảm) so với lệnh vừa được thực hiện

ngay trước đó, không phải là giá chênh lệch so với giá tham chiếu.
Cũng trong ví dụ trên thì cổ phiếu BBS vừa khớp ở mức giá 15.400 đ /
1 cổ phiếu, giảm 0,4 điểm (400 đ / 1 cổ phiếu) so với lệnh vừa thực
hiện trước đó là 15.800 đ / 1 cổ phiếu.2. Phương thức khớp lệnh: Khớp
lệnh liên tục (sàn HCM là khớp lệnh định kỳ) Các lệnh nhập vào hệ
thống sẽ được tự động khớp ngay với các lệnh đối ứng có mức giá thoả
mãn tốt nhất đã chờ sẵn trong hệ thống. Tức là, nếu thoả mãn về giá thì
các lệnh mua có mức giá cao nhất sẽ được khớp với các lệnh bán có
mức giá thấp nhất. Mức giá thực hiện được xác định là mức giá của
lệnh được nhập vào hệ thống trước. Vì vậy xảy ra hiện tượng có người
khớp được giá cao, người khớp được giá thấp. Trong khi theo phương
thức khớp lệnh định kỳ của sàn HCM thì dù bạn đặt lệnh như thế nào
nhưng nếu thỏa mãn điều kiện khớp lệnh thì khi kết thúc phiên khớp
lệnh, các nhà đầu từ đều khớp lệnh chung ở một mức giá cuối cùng
(mức giá có khối lượng khớp nhiều nhất) Nếu ở cùng một mức giá mà
có nhiều lệnh mua/lệnh bán thì lệnh nào nhập vào hệ thống trước sẽ
được thực hiện trước Các lệnh có thể được thực hiện một phần hoặc
toàn bộ (nếu các lệnh đối ứng đáp ứng được toàn bộ khối lượng). Các
lệnh chưa được thực hiện hoặc mới thực hiện một phần sẽ được lưu lại
trên hệ thống để chờ thực hiện với các lệnh mới. 3. Đầu tư cổ phiếu
trên sàn giao dịch HN đòi hỏi người chơi phải theo dõi liên tục để đưa
ra những quyết định chính xác và kịp thời Như đã nói ở trên, các cổ
phiếu niêm yết trên sàn HN được thực hiện phương thức khớp liên tục.
Lệnh nhập vào hệ thống là khớp ngay nếu thỏa mãn điều kiện mà
không cần phải chờ xem kết quả vào cuối phiên. Vì vậy xảy ra hiện
tượng có người khớp được giá cao, người khớp được giá thấp. Chỉ cần
một quyết định cuối cùng trong 1 thời điểm giao dịch, bạn có thể được
lãi cả triệu đồng hoặc mất đi cả chục triệu đồng. Trong khi theo phương
thức khớp lệnh định kỳ của sàn HCM thì dù bạn đặt lệnh như thế nào
nhưng nếu thỏa mãn điều kiện khớp lệnh thì khi kết thúc phiên khớp

lệnh, các nhà đầu từ đều khớp lệnh chung ở một mức giá cuối cùng
(mức giá có khối lượng khớp nhiều nhất) Đây là phương pháp khớp
lệnh tiên tiến, linh hoạt, tránh được hiện tượng tắc nghẽn khi lệnh đổ
vào ồ ạt. Kích thích được khả năng đấu trí và sự nhạy cảm của các nhà
đầu tư. Đặc biệt là một số thủ thuật che giá như trên bảng điện tử khớp
lệnh định kì của sàn giao dịch HCM đều bị vô hiệu hóa vì khi lệnh trên
sàn HN đã thỏa mãn điều kiện khớp là được đẩy ra bên ngoài khu vực
thể hiện khối lượng khớp lệnh ngay. Các mức giá còn lại trên bảng điện
tử là các mức giá đang chờ được khớp Khi giao dịch cổ phiếu niêm
yết trên sàn HN, nhà đầu tư được quyền yêu cầu sửa lại mức giá đặt
lệnh trước đó một cách thoải mãi. Ví dụ, bạn đang đặt bán cổ phiếu
PPC giá 27 nhưng bạn nhận thấy lệnh của bạn không thể khớp được,
trong khi lệnh chào mua trên sàn chỉ chấp nhận mua PPC ở mức giá
26.7 thôi. Trong trường hợp này, bạn có thể yêu cầu nhân viên nhận
lệnh sửa lại mức giá đặt bán cho bạn xuống thành 26.7 để cho khớp
được với giá chào mua đang chờ sẵn trong hệ thống Cũng vì đặc tính
khớp lệnh liên tục của sàn HN nên nhiều khi lệnh của bạn đặt vào có
thể sẽ được khớp ở nhiều mức giá khác nhau. Trong ví dụ trên bảng
điện tử trên. Nếu bạn muốn mua 10.000 cổ phiếu Phả Lại thì bạn có thể
đặt mua theo 2 cách là mua 8.300 PPC giá 26.7 + 1.700 giá 26.9 hoặc
đặt luôn 1 lệnh mua 10.000 PPC giá 26.9. Dù bạn đặt theo cách nào thì
cuối cùng bạn cũng khớp được 10.000 PPC với kết quả là 26.8 mua
được 8.300 PPC và 26.9 mua được 1.700 PPC.Cách khớp lệnh giao
dịch của sàn giao dịch Hà Nội đang phát huy được những ưu điểm khi
mà TTCK VN nóng lên trong thời gian vừa qua. Vì vậy, phương thức
khớp lệnh liên tục này sẽ được TTGDCK HCM áp dụng vào cuối năm
nay. Khi đó thị trường sẽ sôi động hơn rất nhiều. Nếu theo dõi thường
xuyên và liên tục, các nhà đầu tư có thể kiếm tiền chênh lệch chỉ ngay
trong một phiên giao dịch, cứ lên sàn là có tiền, cứ đặt lệnh là mất tiền
(như trong phim) không cần biết thị trường lên hay xuống Giá tham

chiếu là cố định cho tất cả các phiên trong 1 ngày giao dịch. - Giá tham
chiếu (đối với sàn giao dịch HN): là bình quân gia quyền của các mức
giá giao dịch trong phiên giao dịch của ngày giao dịch trước đó
Ví dụ: Giá khớp lệnh bình quân hôm nay của cổ phiếu PPC là 28.9 thì
giá tham chiếu của PPC cho phiên giao dịch ngày mai sẽ là 28.9.
Tương tự giá khớp lệnh bình quân hôm nay của cổ phiếu TKU là 26.2
thì giá tham chiếu của TKU cho phiên giao dịch ngày mai là 26.2-
Trong ví dụ trên bạn hỏi ại sao đặt mua PPC 10.000 giá 26.9 không
khớp giá 26.9 mà lại khớp giá thấp hơn là vì lệnh bán 26.8 đã được
nhập vào hệ thốn gtừ trước đó. Theo nguyên tắc khớp lệnh liên tục thì
giá khớp sẽ là giá được nhập vào hệ thống trước.Trước khi giới thiệu
qua các dạng bảng điện tử tiếp theo thì mình xin nhận xét ưu nhược
điểm của các bảng điện tử trực tuyến, riêng bảng điện tử của TTGDHN
để khi nào giới thiệu thì mình sẽ nhận xét. Trong phần nhận xét này,
mình chưa đề cập đến tốc độ truy cập vì đây chỉ là phần kĩ thuật.1.
Công ty chứng khoán Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Việtt Nam -
BSC: Công ty này sử dụng 2 loại bảng điện tử trực tuyến là bảng dọc
và bảng ngang- Bảng dọc: Là loại bảng mà mình đã giới thiệu với các
bạn ở phía trên. Ưu điểm: Dễ xem, dễ hiểu, dễ đọc và đầy đủ thông tin
nhất trong số các loại bảng giá trực tuyến hiện nay. Bởi vì bảng này thể
hiện được cả giá trần, giá sàn và giá mua tốt nhất được đặt cạnh giá bán
tốt nhất. Nhược điểm, các thuật ngữ trong bảng không phải là tiếng
Việt, tuy nhiên các thuật ngữ tiếng Anh này cũng theo chuẩn mực quốc
tế nên rất đơn giản trong việc làm quen. Xem bảng giá này tại đây:
Bảng ngang: Là loại
bảng giống với bảng giá của các công ty chứng khoán khác hiện nay
đang dùng. Ưu điểm: Sử dụng các thuật ngữ tiếng Việt, giá bán tốt nhất
và giá mua tốt nhất được đặt cạnh nhau nên dễ theo dõi. Nhược điểm:
Không thể hiện được giá trần và giá sàn nên khó cho việc đặt lệnh.
Xem bảng giá này tại đây :2000/LivePrice/

Ngoài ra, BSC có bảng giá trực tuyến truy cập nhanh qua ĐT di động
tại địa chỉ: Bảng giá của Công ty
chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương Việt nam - VCBS: Sử dụng loại
bảng ngang. Xem bảng giá này tại đây:
Ưu điểm: Sử dụng thuật ngữ Tiếng Việt, đầy đủ thông tin Nhược
điểm: Giá mua tốt nhất và giá bán tốt nhất không được đặt cạnh nhau
nên hơi khó theo dõi.3. Bảng giá của Công ty Cổ phần Chứng khoán
Bảo Việt - BVSC: Sử dụng loại bảng ngang. Xem bảng giá này tại đây:
Ưu điểm: Sử dụng tiếng Việt
Nhược điểm: Không hiện thị giá trần và giá sàn nên bất tiện cho việc ra
quyết định đặt lệnh.Ý kiến cá nhân: Tôi không tin tưởng lắm vào giá
thể hiện trên bảng giá của BVSC vì ngay tại thời điểm tôi gửi bài này
đã thấy giá khớp lệnh của phiên ngày hôm trước toàn là đi xuống,
không giống với kết quả trên bảng của BSC và VCBS.4. Bảng giá của
Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn - SSI: Sử dụng loại bảng
ngang. Xem bảng giá này tại đây:
Ưu điểm: Không có gì để nói Nhược điểm: Chỉ sử dụng thuật ngữ
tiếng Anh, không có gì là dễ hiểu cho các nhà đầu tư mới tham gia thị
trường, không xác định mức giá trần và giá sàn. Màu sắc lòe loẹt,
phông chữ khônng được nét , không chuyên nghiệp, khó theo dõi.Hiện
nay, 2 bảng giá giao dịch được theo dõi và truy cập nhiều nhất là bảng
giá của BSC và VCBS. Các báo điện tử cũng lấy bảng giá của 2 công ty
này cho trang của mình. Mỗi người có một cách xem và đánh giá khác
nhau về mỗi bảng giá của các công ty chứng khoán. Sự đánh giá còn
phụ thuộc vào việc bạn đang quen theo dõi bảng nào. Với riêng cá nhân
mình thì mình thường xuyên theo dõi bảng giao dịch của BSC vì bảng
giá của BSC có 1 ưu điểm nổi bật mà các bảng giá của công ty khác
không có. Đó là trong khi bạn đang theo dõi bảng giá thì bạn có thể
nhấn chuột vào bất ký loại chứng khoán nào trên bảng giao dịch là bạn
có thể xem được đầy đủ thông tin về loại chứng khoán đó từ quá khứ

đến hiện tại.