Tìm kiếm malware trên máy tính Windows bằng dòng lệnh potx

Tìm kiếm malware trên
máy tính Windows bằng
dòng lệnh

Quản trị mạng – Hy vọng rằng tiêu đề của bài viết không làm
cho các bạn sợ. Sở dĩ có chúng tôi cần nói điều này là vì có rất
nhiều người muốn lánh xa tiện ích dòng lệnh của Windows và
có thiện cảm hơn với các giao diện đồ họa người dùng phức
hợp. Tuy nhiên khi nói đến việc nghiên cứu tỉ mỉ sự tiêm nhiễm
của malware, các công cụ dòng lệnh lại có rất nhiều lợi ích,
trong khi đó các công cụ dựa trên GUI không phải lúc nào
cũng luôn luôn thực hiện được việc này.
Đầu tiên, hãy khởi chạy nhắc lệnh. Vào Start > Run và
đánh 'cmd.exe'. Việc gõ thêm cả đuôi '.exe' ở cuối mục rất quan
trọng; đây là cách làm an toàn trong việc triệu gọi nhắc lệnh. Để
đánh lừa một số người dùng, một số chương trình mã độc có thể cố
ấy tên 'cmd.com' và trong trường hợp như vậy, malware sẽ được
khởi chạy nếu bạn chỉ đánh vào lệnh 'cmd'.
'netstat'
Tiếp đến, khi nhắc lệnh xuất hiện, chạy lệnh netstat. Lệnh 'netstat
–
na'
có thể cung cấp danh sách các cổng TCP và UDP trên máy
tính. Thêm ‘o’ vào lệnh trên bạn có thể biết được process ID của
mỗi quá trình đang sử dụng một cổng. Bắt đầu từ XP SP2, thêm ‘b’
bạn sẽ thấy tên file EXE đang sử dụng trên mỗi cổng, cùng với đó
là các thư viện liên kết động (DLL) mà nó load để truyền thông với
mạng. Tuy nhiên cần lưu ý rằng hành động thêm ‘b’ sẽ ngốn đi của
hệ thống rất nhiều tài nguyên CPU.

Tuy nhiên hãy kiên trì. Giả dụ rằng bạn muốn quan sát việc sử
dụng một cổng nào đó và xem cách chúng thay đổi thế nào theo
thời gian. Hãy bổ sung thêm một dấu cách và sau đó một số nguyên
vào lệnh netstat đó, lúc này nó sẽ có dạng "netstat –nao 1", lệnh
trên sẽ được chạy với tần suất tương đương với số nguyên được
cho, trong trường hợp này tần suất là 1s. Hiển thị sẽ liên tục được
xổ trên màn hình, bạn có thể xem thể hiện trong hình bên dưới.

Rõ ràng, để xác định malware đang sử dụng các cổng TCP và
UDP, bạn cần biết được hoạt động thông thường của một cổng. Để
nghiên cứu các cổng có tác dụng như thế nào với máy tính, bạn có
thể tìm kiếm và nghiên cứu các cổng trên Google. Microsoft cũng
có một danh sách các cổng nói chung được sử dụng cho cả máy
khách và máy chủ Windows mà bạn có thể tham khảo tại đây.
Ngoài ra bạn cũng có thể tìm kiếm thêm các cổng có liên quan với
cả Microsoft và các ứng dụng của các hãng thứ ba,…
Nếu phát hiện thấy sự dị thường xuất hiện trên các cổng TCP hoặc
UDP, bạn có thể thực hiện tìm kiếm trên Google. Sử dụng "site:"
và dẫn sau là một công ty antivirus như Symantec, Sophos hoặc
McAfee. Các site này có thể sẽ có một bài phê bình về malware sử
dụng cổng đó. Đây là một ví dụ về truy vấn tìm kiếm hữu dụng
này:

site:symantec.com tcp port 4444.
'reg'
Một bài phê bình của một hãng antivirus có thể giúp bạn có thêm
kiến thức bên trong các registry key mà malware có thể đã sửa đổi.
Để truy vấn registry key bằng dòng lệnh, hãy sử dụng lệnh reg.
Cho dù một trang antivirus không cung cấp các registry key để
phục vụ mục đích tìm kiếm thì bạn có thể nghiên cứu các registry

key chung nhất bị sửa đổi bởi malware: các key có liên quan đến
startup của hệ thống và đăng nhập của người dùng. Được biết đến
như "run" registry key, lệnh reg có thể giúp hiển thị các giá trị của
chúng tại cửa sổ dòng lệnh. Tuy nhiên lưu ý rằng, rất nhiều phần
mềm hợp lệ cũng tự kích hoạt bằng cách sử dụng các key này. Sau
khi chạy lệnh, bạn sẽ thấy các mục bên dưới các registry key này.
Tiếp đến, thực hiện một vài tìm kiếm trên Google cho những gì
được hiển thị để giúp bạn loại ra đâu là các thiết lập hợp lệ và đâu
là malware.
C:\> reg query
HKLM\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run
C:\> reg query
HKLM\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Runonce
C:\> reg query
HKLM\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Runonce
Chúng tôi khuyên các bạn chạy các lệnh với một lượng thời gian
tương đối, thay thế HKLM bằng HKCU. Sự thay thế nào sẽ tìm
các auto-start registry key có liên quan đến người dùng, thay vì
chỉ các thiết lập toàn bộ hệ thống bằng HKLM.
'dir'
Bạn cũng nên kiểm tra thư mục autostart để tìm các chương trình
không mong muốn bắt đầu từ đây. Chạy lệnhdir, sử dụng /A để
hiển thị các file có hoặc không có tập các thuộc tính, cũng như các
file bị ẩn và không bị ẩn.
C:\> dir /A "C:\Documents and Settings\All Users\Start
Menu\Programs\Startup"
'net users' và 'localgroup administrators'
Một số malware có thể tạo tài khoản trong máy tính nội bộ của bạn.
Trong trường hợp đó, chúng ta cần chạy lệnh 'net users', đây là
lệnh kiểm tra các tài khoản được định nghĩa trên hệ thống. Thêm

vào đó, vì một số phần mềm bot có thể đăng ký tài khoản của nhóm
quản trị viên nội bộ, khi đó chúng ta nên chạy lệnh "localgroup
administrators", đây là lệnh kiểm tra thành viên của nhóm này.
Bạn có biết tất cả những người trong nhóm quản trị viên không?
Hình dưới đây sẽ hiển thị một ví dụ về trường hợp này.

'tasklist /svc'
Ngoài ra còn có những vùng mang tính sống còn hơn mà chúng ta
cần phân tích: các quá trình đang chạy. Trên Windows XP
Professional, lệnh tasklist có thể cung cấp rất nhiều thông tin hữu
dụng. Bản thân lệnh này sẽ hiển thị các quá trình đang chạy, số
process ID của chúng và việc sử dụng bộ nhớ. Tuy nhiên nếu
chạy 'tasklist /svc', bạn sẽ thấy tất cả các dịch vụ đã chạy hết tiến
trình, xem thể hiện bên dưới. Điều này cung cấp cho bạn nhiều
thông tin để tìm kiếm khi nghiên cứu xem hệ thống có bị tiêm
nhiễm bởi các chương trình xấu hay không. Đặc biệt, các quá
trình svchost.exe thường khá bận rộn, chạy nhiều dịch vụ. Bên
cạnh đó spyware đôi khi cũng chèn các dịch vụ khác vào bên trong
các quá trình này hoặc các dịch vụ để kiểm tra hoặc điều khiển máy
tính của bạn.

Một số lệnh mà chúng tôi giới thiệu cho các bạn trong bài này sẽ
cung cấp cho các bạn những hiểu biết sâu hơn trong cấu hình của
một máy tính Windows. Tuy nhiên thực tập nhiều sẽ làm cho bạn
trở nên hoàn hảo. Cần bỏ thời gian để phân tích các hệ thống
“sạch”, từ đó bạn sẽ có được những kiến thức về những gì xuất
hiện trên một máy tính Windows bình thường. Khi đó bạn mới có
thể phát hiện một máy tính nào đó có bị tiêm nhiễm hay không. Với
một số sự chuẩn bị và thực hành, các kỹ năng dòng lệnh sẽ cải
thiện đáng kể sự hiểu biết của bạn về máy tính Windows và chuẩn

bị cho bạn trước trận chiến với malware đang diễn ra hàng ngày.