Tìm hiểu về chức năng tuyên truyền, giáo dục của bảo tàng Hồ Chí Minh thông qua những hiện vật, tài liệu hình ảnh trưng bày tại bảo tàng.

MỤC LỤC

Trang
MỞ ĐẦU……………………………………………… 1
NỘI DUNG
I. ĐÔI NÉT VỀ BẢO TÀNG HCM
1. Q trình thành lập……………………………...

3

2. Chức năng ……………………………………….

4

3. Vị trí và quy mô ……………………………….. 5

II. NỘI DUNG TRƯNG BÀY
1. Gian long trọng ………………………………….. 6
2. Gian trưng bày tiểu sử ………………………….. 7
3. Gian trưng bày mở rộng ………………………... 18

KẾT LUẬN …………………………………………… 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………… 21

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 1


MỞ ĐẦU
Chủ tịch Hồ Chí Minh – người con ưu tú của dân tộc Việt Nam, người bạn

thân thiết của các dân tộc u hịa bình trên thế giới,người chiến sĩ kiệt xuất của
phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc bị áp bức bóc lột. Người đã hiến dâng trọn
đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam, góp phần to lớn vào sự nghiệp
cách mạng của nhân dân thế giới vì hồ bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã
hội.
Tư tưởng của Người là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những
vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến
cách mạng xã hội chủ nghĩa; là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ
nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa
dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng
con người.
Trong suốt hơn 70 năm qua, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn cờ thắng
lợi của cách mạng Việt Nam. Và giờ đây tư tưởng ấy tiếp tục soi sáng con đường
chúng ta tiến lên xây dựng một nước Việt Nam hịa bình, thống nhất, độc lập, dân
chủ và xã hội chủ nghĩa, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Với lợi thế được học tập tại Hà Nội – nơi có lăng chủ tịch Hồ Chí Minh, bảo
tàng Hồ Chí Minh, khu di tích Phủ chủ tịch … em đã khơng ít lần được đến tham
quan những di tích này. Đặc biệt là qua những tư liệu, hiện vật, lời kể của các thầy cơ
hướng dẫn tại bảo tàng Hồ Chí Minh em thật sự xúc động và kính phục trước tấm
gương hi sinh cao cả vì dân vì nước của Bác. Đây cũng chính là lí do em chọn đề tài :
“ Tìm hiểu về chức năng tuyên truyền, giáo dục của bảo tàng Hồ Chí Minh

thơng qua những hiện vật, tài liệu hình ảnh trưng bày tại bảo tàng.”
Trong quá trình thực hiện bài tiểu luận này em đã nhận được các thầy cô
trong bộ môn tạo điều kiện cho chúng em tham quan bảo tàng Hồ Chí Minh và
sự hướng dẫn tận tình của cơ Dáng Hương, thầy cô hướng dẫn thăm quan.
Nhân đây em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô. Chúc các thầy cô
luôn mạnh khỏe và thành công trong công việc.
Do vốn kiến thức của em chưa đủ sâu sắc nên bài tiểu luận này khơng tránh
khỏi sai sót. Em rất mong nhận được những lời chỉ bảo của các thầy cô trong bộ môn.

Em xin cảm ơn !

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 2


-♦♦♦-

NỘI DUNG
I. ĐƠI NÉT VỀ BẢO TÀNG HỒ CHÍ MINH
1. Q trình thành lập bảo tàng Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, nhà văn hoá
kiệt xuất. Người đã hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt
Nam, góp phần to lớn vào sự nghiệp cách mạng của nhân dân thế giới vì hồ bình,
độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Ngày 2 tháng 9 năm 1969 Người đã trút hơi thở cuối cùng, để lại cho dân tộc
Việt Nam niềm tiếc thương vô hạn. Sự ra đi của Người là một mất mát to lớn của dân
tộc Việt Nam mà khơng gì bù đắp được. Thể theo nguyện vọng của nhân dân Việt
Nam để tưởng nhớ vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc, Bộ Chính trị Ban Chấp hành
Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã quyết định xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí
Minh và Bảo tàng về Người.
Ngày 25 tháng 11 năm 1970 Ban phụ trách xây dựng Bảo tàng Hồ Chí Minh
được thành lập nhằm chuẩn bị tồn diện cho Bảo tàng Hồ Chí Minh. Bao gồm :
-

Ơng Hà Huy Giáp trưởng ban phụ trách xây dựng Bảo tàng Hồ Chí Minh

-

Ơng Hồng Tùng phó trưởng ban

-

Ơng Vũ Kỳ

phó trưởng ban

Sau 20 năm chuẩn bị và xây dựng, công trình được khánh thành ngày
19/5/1990, tại số 19 - Ngọc Hà – Ba Đình – Hà Nội, đúng vào kỷ niệm 100 nǎm ngày
sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây cũng là thể hiện lòng biết ơn và đời đời ghi nhớ
công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và quyết tâm của nhân dân Việt Nam kế

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 3


tục trung thành sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người, đoàn kết phấn đấu xây dựng
một nước Việt Nam hồ bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, hợp tác và
hữu nghị với nhân dân thế giới.
Sự kiện khánh thành bảo tàng Hồ Chí Minh cịn đánh dấu kết quả lao động của
cán bộ khoa học, kỹ thuật, mỹ thuật của nhiều ngành, kết quả của sự hợp tác chặt chẽ
giữa Việt Nam và Liên Xô, là biểu tượng cao đẹp của tình hữu nghị Việt Nam - Liên
Xô.
Bảo tàng trung ương V.I. Lê-nin ở Matxcova là cố vấn và là người cộng tác của
Bảo tàng Hồ Chí Minh về khoa học và phương pháp trưng bày bảo tàng, phương
pháp hướng dẫn tham quan.
Bảo tàng Hồ Chí Minh khánh thành cịn là kết quả đóng góp của nhiều ngành,
nhiều địa phương thể hiện tấm lòng của nhân dân cả nước đối với Chủ tịch Hồ Chí

Minh vơ vàn kính yêu và sự quan tâm đến giáo dục tấm gương của Người cho mọi
thế hệ người Việt Nam mai sau.
2. Chức năng của bảo tàng Hồ Chí Minh
Ngày 15/10/1979 Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định số 375/ CP về
chức năng, nhiệm vụ và tổ chức của Viện bảo tàng Hồ Chí Minh:
“ Là trung tâm nghiên cứu những tư liệu hiện vật và di tích lịch sử có quan
hệ đến đời sống và hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại trong suốt quá
trình đấu tranh cách mạng của Người và tuyên truyền, giáo dục quần chúng về sự
nghiệp tư tưởng, đạo đức và tác phong của Người thông qua những tư liệu, hiện
vật và di tích đó.”
Đúng như tên gọi của mình, bảo tàng tập trung chủ yếu vào việc trưng bày
những hiện vât, tư liệu về cuộc đời và con người Hồ Chí Minh. Đây là một trong
những bảo tàng có quy mô vào loại lớn nhất Việt Nam, nằm trong khu vực có nhiều
di tích lịch sử văn hóa quan trọng như: lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, khu di tích Phủ
chủ tịch, chùa Một Cột... tạo thành một quần thể kiến trúc, lịch sử, vǎn hoá tưởng
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 4


niệm vị lãnh tụ kính yêu của nhân dân Việt Nam, chiến sĩ xuất sắc của phong trào
giải phóng dân tộc, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Kể từ ngày khánh
thành bảo tàng Hồ Chí Minh đã đón hành triệu lượt khách trong và ngồi nước tới
tham quan, nghiên cứu, học tập.
3. Vị trí và quy mơ
tàng Hồ Chí Minh

của

bảo

Bảo tàng Hồ Chí Minh

nằm ở khu

vực quảng trường Ba Ðình

tại số 19 -

Ngọc Hà – Ba Đình – Hà

Nội,

cạnh lăng Chủ tịch Hồ Chí

Minh. Ðây

là tịa nhà cao khoảng 20 m

gồm 4 tầng

với tổng diện tích sử dụng

là

10.000m². Cơng trình được

thiết kế là

một  hình vng đặt chéo

góc

mỗi

cạnh khoảng 70 m và mang

hình

dáng

như một bơng hoa sen nở,

tượng trưng

bên

cho phẩm chất thanh cao, trong sáng của Hồ Chủ tịch.
Phần trưng bày của Bảo tàng rộng gần 4.000m 2, gồm ba gian chính, giới thiệu
hơn 117.274 hiện vật gốc, hình ảnh phản ánh cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ
Chí Minh, gắn liền với các sự kiện lịch sử quan trọng của Việt Nam và thế giới từ
cuối thế kỷ thứ 19 đến nay. Tại bảo tàng có kho bảo quản hiện vật đảm bảo mọi điều
kiện kỹ thuật, có tầng trưng bầy, gian triển lãm. Nơi đây cịn có thư viện chun đề
phục vụ cơng tác nghiên cứu về Chủ tịch Hồ Chí Minh, có hội trường với 400 chỗ
ngồi để hội họp và chiếu phim tư liệu về Bác Hồ.
Cùng với Bảo tàng Hồ Chí Minh ở Hà Nội, các di tích về Chủ tịch Hồ Chí Minh
trong cả nước và một số chi nhánh tạo thành một hệ thống thống nhất, phục vụ đồng
bào khắp mọi miền Tổ quốc. Đến nay, có 12 di tích sau đây thuộc sự chỉ đạo của Bảo
tàng Hồ Chí Minh:

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 5


1. Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh
2. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh Thừa Thiên – Huế
3. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh Quân khu V
4. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh Gia Lai và Kon Tum
5. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh Đồng bằn sơng Cửu Long
6. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh Bình Thuận
7. Khu di tích Pác Bó – Cao Bằng
8. Di tích tại 48 Hàng Ngang - Hà Nội nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Tun
ngơn độc lập
9. Di tích tại phường Vạn Phúc, thị xã Hà Đơng – Hà Nội nơi Chủ tịch Hồ Chí
Minh viết Lời kêu gọi tồn quốc kháng chiến
10. Khu di tích Kim Liên, xã Kim Liên – Nam Đàn – Nghệ An
11. Di tích Nguyễn Sinh Sắc, thị xã Cao Lãnh – Đồng Tháp
12. Khu tưởng niệm chủ tịch Hồ Chí Minh tại thị xã Nghĩa Lộ - Yên Bái
***
II. NỘI DUNG TRƯNG BÀY TẠI BẢO TÀNG HỒ CHÍ MINH
Nội dung trưng bày của bảo tàng Hồ Chí Minh gồm ba khơng gian chính :
- Gian long trọng
- Gian trưng bày tiểu sử
- Gian trưng bày các đề mục mở rộng

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 6

1. Gian long trọng :
Gian long trọng (gian mở đầu) là trung tâm của toà nhà, trang nghiêm và giản dị. Tại
đây có quần thể kiến trúc nghệ thuật chính trong gian này là bức tượng chủ tịch Hồ
Chí Minh và hình tượng mặt trời, cây đa, tượng trưng ánh sáng và sự trường tồn của
dân tộc Việt Nam .Như quý khách đã biết, toà nhà bảo tàng mang biểu tượng một
bơng sen trắng, cịn gian trưng bầy là nhụy của bơng sen và là vị trí long trọng của
tồ nhà. Theo ý tưởng triết học cổ đại Việt Nam với khái niện “trời trịn đất
vng”biểu hiện sự trọn vẹn như cuộc đời Bác ,biểu hiện ở
gian long trọng là trần của gian hình trịn tượng trưng cho
trời đất. Sàn hình vng trang trí hoa lá bốn mùa tượng
trưng đất nước Việt Nam. Bác Hồ đứng giữa đất trời lồng
lộng. Từ đây mở tầm mắt nhìn về lịch sử xuyên suốt truyền
thống đấu tranh dựng nước của dân tộc .
2. Gian trưng bày tiểu sử :
Từ gian long trọng rẽ tay phải, chúng ta sẽ thǎm phần
trưng bầy tiểu sử Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Mở đầu cho phần trưng bầy tiểu sử là bức bình phong
chạm gỗ thể hiện hình tượng “bọc trăm trứng và rồng vàng” biểu trưng truyền thống
đấu tranh dựng nước của dân tộc Việt Nam. Còn đối diện là hình tượng “ngựa Gióng
và Rùa vàng dâng gươm” biểu tượng cho truyền thống đấu tranh giữ nước của dân
tộc Việt Nam . Những hình tượng này đã thể hiện
rất rõ lời dạy của Người:
“Các vua Hùng đã có cơng dựng nước,
Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước.”

Phần tiểu sử là một thể thống nhất gồm: đai
tiểu sử và các tổ hợp khơng gian hình tượng.
Đai tiểu sử trưng bày các tài liệu hiện vật
phản ánh cuộc đời sự nghiệp cách  mạng của Chủ

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 7


tịch Hồ Chí Minh và nhân dân Việt
Nam thực hiện di chúc của Người.
Đây là nội dung chính gồm 8 chủ đề :
- Chủ đề 1: Thời niên thiếu và
những hoạt động yêu nước đầu tiên
(1890-1911) : Giới thiệu đặc điểm
của thời kỳ lịch sử khi Chủ tịch Hồ
Chí Minh sinh ra và lớn lên, những
tác động của hoàn cảnh xã hội, gia đình và trí tuệ của bản thân... đã góp phần hình
thành lịng u nước, thương dân và ý chí quyết tâm tìm đường cứu nước của Người.
Nổi bật trong phần trưng bày chủ đề này là hình ảnh mái nhà tranh nơi Bác đã cõ
những năm tháng ấu thơ đầy tình thương và ý nghĩa.
- Chủ đề 2: Tìm thấy con đường cứu nước (1911-1920) : Giới thiệu hành trình
tìm đường cứu nước của người thanh niên Nguyễn Tất Thành. Đó là q trình hịa
mình với cuộc sống của nhân dân lao
động, với thực tiễn đấu tranh cách
mạng... Người nhận thức được nguồn
gốc sâu xa của sự áp bức dân tộc và
áp bức giai cấp. Kết hợp giữa lý luận
cách mạng và thực tiễn cách mạng,
Người tìm thấy con đường cứu nước
đúng đắn cho dân tộc Việt Nam. 
- Chủ đề 3: Lên án chủ nghĩa
thực dân, bổ sung và phát triển lý luận về cách mạng thuộc địa (1921- 10/1924) :
Giới thiệu hoạt động của Nguyễn Ái Quốc lên án chủ nghĩa thực dân, thức tỉnh, cổ vũ

và đoàn kết các dân tộc bị áp bức đấu tranh giải phóng theo con đường Cách mạng
Tháng Mười Nga. Ở đây có rất nhiều hình ảnh, tài liệu và hiện vật về hoạt động của
Nguyễn Ái Quốc như : tham dự các Đại hội Đảng Cộng sản Pháp năm 1921, 1922;
hoạt động trong Ban nghiên cứu thuộc địa của Đảng Cộng sản Pháp, xây dựng tình

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 8


đồn kết chiến đấu giữa giai cấp vơ sản Pháp và nhân dân các nước thuộc địa; sáng
lập “Hội liên hiệp thuộc địa” và ra báo Le Paria (Người cùng khổ), v.v..
Một nội dung quan trọng trong trưng bày của chủ đề này là giới thiệu hoạt động
của Nguyễn Ái Quốc tại Mátxcơva từ tháng 6/1923 đến tháng 10/1924; những hoạt
động sôi nổi của Nguyễn Ái Quốc tại trung tâm của phong trào cách mạng thế giới
nhằm bảo vệ, bổ sung và phát triển sáng tạo quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin về
cách mạng thuộc địa. Nhiều tư liệu như: hoạt động của Nguyễn Ái Quốc tại Đại hội
V Quốc tế Cộng sản, Hội
nghị Nơng dân Quốc tế,
hoạt động trong Đồn Chủ
tịch Quốc tế Nông dân,
tham dự Hội nghị Quốc tế
Thanh niên, Quốc tế Công
hội…
- Chủ đề 4: Chuẩn bị
điều kiện và sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam (11/1924 - 2/1930 ) : Giới thiệu
những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc nhằm chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ
chức để thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Các tư liệu, hình  ảnh và hiện vật trưng
bày ở chủ đề này phản ánh hoạt động của Nguyễn Ái Quốc trong những thời gian và
địa điểm khác nhau như ở Quảng Châu - Trung Quốc (từ tháng 11/1924 đến tháng

5/1927);
ở Liên Xô, Đức (từ tháng 5/1927 đến tháng 6/1928); ở Xiêm (từ tháng 7/1928 đến
tháng 11/1929); ở Hồng Kông (từ tháng 12/1929 đến tháng 2/1930) với Hội nghị hợp
nhất các tổ chức cộng sản ở Việt Nam. Kết hợp giữa nội dung với giải pháp mỹ thuật
và phương tiện kỹ thuật, trưng bày làm nổi bật ý nghĩaBức
của
kiện
phùsự
điêu
thể ra
hiệnđời
Hộicủa
nghịĐảng
thành lập Đảng Cộng sản
Nam
Cộng sản Việt Nam là một sự kiện trọng đại trong cuộc đời của Nguyễn Việt
Ái Quốc và
là

bước ngoặt trong lịch sử cách mạng Việt Nam.
- Chủ đề 5: Lãnh đạo cuộc vận động giải phóng dân tộc và Cách mạng
Tháng Tám, sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (1930-1945) : Phản ánh
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 9


sự quan tâm chỉ đạo của Nguyễn
Ái Quốc đối với Cao trào Xô
viết - Nghệ Tĩnh, cao trào cách

mạng đầu tiên của nhân dân Việt
Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Từ nước ngoài Người kêu gọi
nhân dân thế giới ủng hộ phong
trào, phản đối sự khủng bố của
đế quốc với phong trào các mạng
Việt Nam. Chủ đề này cũng

Bức phù điêu về Cách mạng Tháng Tám 1945 và Quốc khánh 2/9/1945.

trưng bày nhiều tài liệu và hình ảnh Nguyễn Ái Quốc bị bắt tại Hồng Kông và cuộc
đấu tranh của Người để được trả tự do trong những năm 1931-1933; tư liệu về hoạt
động của Nguyễn Ái Quốc nhằm kiên trì thực hiện quan điểm của mình về cách mạng
thuộc địa và sự chiến thắng quan điểm của Người được khẳng định tại Đại hội VII
Quốc tế Cộng sản (1935).
Chủ đề này còn dành một phần quan trọng giới thiệu vai trị của đồng chí
Nguyễn Ái Quốc trong việc sáng lập Mặt trận Việt Minh, sáng lập Quân đội nhân dân
Việt Nam, cùng với Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra đường lối, chuẩn bị lực lượng và
tổ chức thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới,
sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hồ.Nhiều tài liệu, hình ảnh trưng bày thời kỳ
này thể hiện rõ tư tưởng đại đoàn kết dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với tư tưởng
ấy mọi người Việt Nam không phân biệt tôn giáo, đảng phái, già trẻ, gái trai cùng
nhau đoàn kết cứu nước. Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh) do Chủ tịch Hồ
Chí Minh sáng lập tháng 5/1941 đã hồn thành sứ mệnh lịch sử, đã tập hợp mọi người
Việt Nam tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 thắng lợi.
Một nội dung quan trọng ở chủ đề này là thể hiện sự vận dụng sáng tạo chủ
nghĩa Mác - Lênin của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong xây dựng lực lượng vũ trang cách
mạng phù hợp với điều kiện Việt Nam. Theo chỉ thị của Người ngày 22/12/1944 đội
Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 10


anh hùng đã ra đời. Những chiến công đầu tiên đã mở đầu cho truyền thống bách
chiến bách thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam.

- Chủ đề 6: Lãnh đạo cuộc kháng chiến, kiến quốc (1945-1954) : sự lãnh đạo
của Chủ tịch Hồ Chí Minh đấu tranh xây dựng, giữ vững và củng cố chính quyền cách
mạng sau ngày tuyên bố độc lập. Đó là việc giải quyết những yêu cầu cấp bách: chống
giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Xây dựng Nhà nước dân chủ nhân dân với hệ
thống chính quyền từ Trung
ương đến địa phương… Đó là
việc giải quyết những yêu cầu
cấp bách: chống giặc đói, giặc
dốt và giặc ngoại xâm. Xây dựng
Nhà nước dân chủ nhân dân với
hệ thống chính quyền từ Trung
ương đến địa phương…
  Nội dung trưng bày về
Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược tập
trung thể hiện ý tưởng: Hồ Chí Minh là linh hồn của ý chí độc lập, tự lập tự cường,
huy động sức mạnh toàn dân và kháng chiến toàn diện, vừa kháng chiến vừa kiến
quốc. Từ việc xây dựng các điều kiện để đảm bảo kháng chiến thắng lợi như: tăng
cường sự lãnh đạo
của Đảng, phát triển phong trào thi đua yêu nước mở rộng khối đoàn kết toàn dân,
thành lập khối đồn kết của nhân dân Đơng Dương chống xâm lược, tăng cường đoàn
kết quốc tế… Những nội dung này được thể hiện bằng một giải pháp riêng nhằm làm
rõ vai trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cuộc kháng chiến và chiến thắng vĩ đại

của nhân dân Việt Nam ở Điện Biên Phủ nămTrọng
1954.
tâm 1954: Chiến thắng Điện Biên Phủ.
- Chủ đề 7: Lãnh đạo công cuộc xây dựng CNXH ở miền Bắc và đấu tranh
giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc (1954-1969) : Giới thiệu đường lối
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 11


đúng đắn, sáng tạo của Chủ tịch
Hồ Chí Minh và Trung ương
Đảng trong việc lãnh đạo nhân
dân Việt Nam thực hiện đồng
thời hai nhiệm vụ chiến lược:
cách mạng xã hội chủ nghĩa ở
miền Bắc và cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân ở miền Nam,
đường lối kháng chiến chống
Mỹ, cứu nước, bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc; kết hợp
sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại; nêu cao chân lý “Khơng có gì quý hơn độc
lập, tự do”.
Sau chiến thắng năm 1954 miền Bắc Việt Nam được hồn tồn giải phóng, đồng bào
miền Nam tiếp tục cuộc chiến đấu chống Mỹ và tay sai nhằm giải phóng miền Nam,
thống nhất đất nước. Ở phần trưng bày này giới thiệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh Người là biểu tượng của ý chí quyết tâm và niềm tin của toàn Đảng, toàn dân vào
thắng lợi của sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Câu nói nổi tiếng
của Chủ tịch Hồ Chí Minh là: “Thống nhất nước nhà là con đường sống của nhân dân
ta. Đại đoàn kết là một lực lượng tất thắng”.
Nội dung trưng bày về Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ III của Đảng (tháng 9/1960) và hoạt động của Người nhằm xây dựng, củng cố vai

trò lãnh đạo của Đảng. Người nói: Đảng ta là đạo đức là văn minh và Người là tiêu
biểu của tư tưởng và tấm gương đạo đức cách mạng.
Hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo cuộc chiến đấu chống chiến tranh
phá hoại của đế quốc Mỹ trong giai đoạn từ 1965 đến 1969 được chú ý đặc biệt. Đây
là thời kỳ thử thách ác liệt nhưng vô cùng hào hùng của dân tộc Việt Nam, nêu cao
chân lý của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Khơng có gì q hơn độc lập, tự do!”. Ở phần
trưng bày này cịn thể hiện sự đồn kết của nhân dân thế giới đối với cuộc kháng chiến
chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 12


Những ngày cuối đời, bản Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tang lễ Người
được thể hiện bằng một giải pháp độc đáo. Giải pháp đó nói lên Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã qua đời nhưng hình ảnh và tư tưởng của Người vẫn sống mãi.
 

Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên phần trưng bày
Tiểu sử và sự nghiệp.

- Chủ đề 8: Mãi mãi đi theo con đường của Chủ tịch Hồ Chí Minh : Đảng
Cộng sản Việt Nam kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng vĩ đại của
Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh đạo nhân dân Việt Nam biến những tư tưởng của Người
thành hiện thực.

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 13

Hình ảnh
Hà Nội Huế - Sài
Gịn sum
họp.

Tổ hợp khơng gian hình tượng : là một phần khơng thể tách rời của phần
trưng bày tiểu sử. Bằng hình tượng nghệ thuật khái qt, mang tính hồnh tráng và sự
kết hợp với hiện vật gốc, hiện vật mơ phỏng, hiện vật có tính nghệ thuật đem lại cho
người thǎm những hiểu biết và cảm xúc về mảnh đất Việt Nam gắn liền với từng giai
đoạn hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Đến với tổ hợp khơng gian : Q hương, gia đình chủ tịch Hồ Chí Minh thể
hiện q hương, gia đình của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn,
tỉnh Nghệ An. Mảnh đất có truyền thống yêu nước bất khuất chống ngoại xâm,
truyền thống hiếu học. Nơi đây cậu bé Nguyễn Sinh Cung (Chủ tịch Hồ Chí Minh) đã
ra đời. Nơi Người đã sống những năm 1890 - 1895, 1901 - 1906 và tiếp thu những
truyền thống tốt đẹp của quê hương, gia đình trước khi ra đi tìm đường cứu nước.
Thân phụ của Bác là ông Nguyễn Sinh Sắc, sinh năm 1862 tại Kim Liên, Nam
Đàn, Nghệ An, mồ côi cha mẹ từ nhỏ nhưng có ý chí học tập ,thơng minh ham học.
Năm 1901 ơng thi Hội và đậu phó bảng . Ông chỉ làm quan một thời gian ngắn và sau
đó sống bằng nghề dạy học và bốc thuốc chữa bệnh cho dân. Tư tưởng yêu nước tiến
bộ, nhân cách của ông đã ảnh hưởng sâu sắc đến những người con. Ông qua đời năm
1929 thọ 67 tuổi tại thị xã Cao Lãnh tỉnh Đồng Tháp .

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 14


Thân mẫu Bác là bà Hoàng Thị Loan sinh năn 1968 trong 1 gia đình nho học Bà

là 1 người phụ nữ thơng minh, giầu lịng nhân ái. và hết lịng vì chồng con. Cuộc đời
bà tuy ngắn nhưng đã để lại bao hình ảnh tiêu biểu của một người phụ nữ Việt Nam.
Bà mất tại Huế năm 1901 lúc 33 tuổi Khi đó Bác Hồ của chúng ta cịn rất nhỏ, mới
chỉ 11 tuổi.
Chị gái của Bác, Nguyễn Thị Thanh sinh năm 1884 .Bà đã tham gia nhiều
phong trào yêu nước nhiều lần bị thực dân Pháp bắt. Bà qua đời tại quê hương năm
1954 thọ 70 tuổi. Khi đó Bác đang bận chỉ huy chiến dịch nên đã khơng có mặt trong
đám tang của chị mình.
Anh trai Bác, Nguyễn Sinh Khiêm sinh năm 1888.Từ tuổi thanh niên ông đã
đi nhiều nơi truyền thụ kiến thức, mở mang văn hố nên ơng đã bị tù đầy nhiều năm.
Ơng qua đời năm 1952 thọ 62 tuổi. Lần này Bác lại khơng có mặt tại đám tang.
Tại đây có rất nhiều hiện vật gắn liền với tuổi thơ của Bác. Như chiếc bàn làm
việc của cụ Nguyễn Sinh Cung. Hay chiếc khung cửi mà mẹ của Bác dùng để dệt vải
kiếm tiền ni gia đình. Bên cạnh cịn có chiếc võng đay gán bó với Bác từ khi cất
tiếng khóc chào đời. Hàng ngày bà Hoàng Thị Loan ngồi dệt vải và đong đưa chiếc
võng ru các con ngủ. Đặc biệt tại tổ hợp khơng gian này cịn có chiếc rương nhỏ là
nơi đựng vật dụng của cả gia đình. Chiếc rương này là chỗ vịn cho những bước đi
chập chững đầu tiên của Bác.
Tổ hợp 2 : Xô viết Nghệ Tĩnh.
Tổ hợp thể hiện cuộc đấu
tranh đầu tiên của nhân dân Việt
Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và
ý nghĩa của cuộc đấu tranh này đối
với cách mạng Việt Nam và thắng
lợi của Cách mạng Tháng Tám năm
1945.

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 15

Tổ hợp 3: Pác Bó cách mạng
Tổ hợp miêu tả hình ảnh hang
Cốc Bó (Cao Bằng), nơi đồng chí
Nguyễn Ái Quốc đã sống và chỉ đạo
phong trào cách mạng Việt Nam những năm 1941-1945. Các phù điêu xung quanh tổ
hợp khắc họa lại những điểm di tích lịch sử của mảnh đất cách mạng từ Pác Bó đến
Tân Trào.

Tổ hợp 4: Việt Nam chiến đấu và chiến thắng 1945 – 1954
Tổ hợp miêu tả cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ, dựa vào sức
mình là chính của nhân dân Việt
Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh và
Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh
đạo; đường lối vừa kháng chiến
vừa kiến quốc; xây dựng, củng cố
chính quyền của dân, do dân, vì
dân trong những ngày đầu lập
nước; phát huy sức mạnh của toàn
dân làm nên chiến thắng Điện Biên
Phủ.

Tổ hợp 5: Gian tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 16


Gian này được thể hiện hình ảnh một đền thờ. Những hiện vật giới thiệu ở đây

nói lên tuy trái tim của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ngừng đập nhưng hình ảnh, sự
nghiệp và tư tưởng của Người sống mãi. 

Tổ hợp 6: Việt Nam chiến đấu và chiến thắng 1954-1975
Tổ hợp khơng gian hình tượng này phản ánh cuộc đấu tranh của nhân dân Việt
Nam nhằm giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thống nhất đất nước như mong
ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tiếp tục thực hiện Di chúc của Người xây dựng một
nước Việt Nam hồ bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.

3. Gian trưng bày các đề mục mở rộng
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 17


Trên tầng trưng bày cịn có phần các chun đề và đề mục mở rộng (gọi tắt là
các chuyên đề) những chuyên đề này được trưng bày ở 8 gian bao quanh phía sau đai
tiểu sử với nội dung sau:
- Phong trào giải phóng dân tộc sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1945 - 1960)
Bằng hình tượng ngọn núi lửa và biểu tượng văn hóa của các dân tộc, gian này
thể hiện sức mạnh to lớn của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Á, châu
Phi và châu Mỹ latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai
Trong đó Việt Nam là dân tộc tiên phong, Hồ Chí Minh là một trong những lãnh
tụ tiêu biểu của phong trào. Cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam với những thắng
lợi lịch sử tháng 8/1945, Điện Biên Phủ năm 1954... đã khẳng định vai trò và ảnh
hưởng to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với phong trào giải phóng dân tộc. Thắng
lợi của phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới sau Chiến tranh thế giới thứ
hai không chỉ khẳng định sự độc lập về chính trị mà cịn là sự thừa nhận của thế giới
các giá trị về văn hoá, truyền thống lịch sử và nghệ thuật của các dân tộc trong nền
văn minh nhân loại.

- Phim: Việt Nam ngày nay
Phim giới thiệu những thành tựu của nhân dân Việt Nam đạt được trong cơng
cuộc đổi mới đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ,
văn minh theo con đường của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Chuyên đề: Bác Hồ với thế hệ trẻ
Gian này thể hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về thế hệ trẻ (Việt Nam và thế giới), về
vai trò của thế hệ trẻ đối với sự nghiệp bảo vệ hồ bình, bảo vệ mơi sinh và mơi
trường sống...Đặc biệt là vai trị của thế hệ trẻ đối với sự phát triển của khoa học kỹ
thuật và cơng nghệ vì cuộc sống hạnh phúc của con người. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói:
“Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng
người”.

Nguyễn Hữu Hưng

Trang 18


- Việt Nam trong cuộc đấu tranh vì hịa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến
bộ xã hội
Bằng phương tiện kỹ thuật hiện đại, gian này giới thiệu sự phát triển nhanh
chóng của khoa học kỹ thuật và công nghệ mới và việc ứng dụng thành tựu khoa học
kỹ thuật vào mục đích hịa bình...Đem lại hạnh phúc cho con người, đồng thời lên án
những thế lực hiếu chiến đã lợi dụng thành tựu ấy vào mục đích chiến tranh xâm lược,
giết hại con người, hủy diệt môi trường thiên nhiên.
Cuộc chiến đấu của nhân dân Việt Nam khơng chỉ bảo vệ nền độc lập của mình mà
cịn góp phần bảo vệ hịa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội của nhân dân thế giới.
- Hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới (1945 – 1960)
Gian này giới thiệu tình hình thế giới sau đại chiến II. Đó là thắng lợi của nhân
dân thế giới chống chủ nghĩa phát xít dẫn đến sự phân chia thế giới thành hai hệ thống
xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa.Đó là cuộc chiến tranh khơng tiếng súng - “chiến

tranh lạnh” và những cuộc chiến tranh khu vực.
- Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít
Gian này giới thiệu sự đối lập giữa tiến bộ, sáng tạo của loài người và sự phản
động, hủy diệt của chủ nghĩa phát xít đối với nhân loại. Cuộc đấu tranh của nhân dân
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 19


thế giới chống chủ nghĩa phát xít đã ảnh hưởng tới tiến trình cách mạng của nhân dân
Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga đối với cách mạng Việt Nam
Gian này thể hiện ý nghĩa của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga đối với cách
mạng Việt Nam như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết:
“Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu,
thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất”.
Những chuyên đề trên giúp người xem hiểu biết thêm những phong trào và sự
kiện lớn của thế giới trên mỗi chặng đường hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

-♦♦♦-

KẾT LUẬN
Qua những chuyến tham quan bảo tàng, em được nhìn lại chặng đường làm việc
của Bác, một niềm kính trọng trào dâng trong em. Một con người, một tư tưởng lớn
đã đưa cả đất nước thoát khỏi chiến tranh, xây dựng cuộc sống ấm no cho nhân dân.
Tham quan bảo tàng, em cũng thấy bất ngờ về chính mình, đã từ lâu em hầu như ít
cịn để ý đến những cảm xúc, những suy tư, trăn trở về cuộc sống, về những người
sống quanh mình. Nhịp sống hối hả của thành thị đã đưa em vào vịng xốy của học
tập, làm thêm, tham gia chỗ này chỗ khác, thời gian rỗi ít ỏi cịn lại em chỉ dành cho
việc ngủ. Thế nhưng, sau hôm đầu đi tham quan bảo tàng Hồ Chí Minh em đã gặp lại

cảm xúc của mình cách đây khá lâu, cảm xúc biết ơn những người đi trước, những
người đã đổ máu xương để chúng ta được sống, học tập, làm việc trong một đất nước
hịa bình như ngày hơm nay.
Điều thú vị khi em đến bảo tàng Hồ Chí Minh là có thể tận mắt nhìn thấy những
bài báo, bài thơ, những văn kiện quan trọng mà chúng ta vẫn thường được nghe trên
Nguyễn Hữu Hưng

Trang 20