Quản trị học đại cương ĐHBK

QuẢN lý ®¹i c¬ng
Bé m«n Kinh tÕ häc
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
SƠ LƯợc về chơng trình
Khái niệm c bn v quản lý i cng

Bản chất và nội dung của quản lý hoạt động

Chức năng lập kế hoạch hoạt động

Chức năng đảm bảo tổ chức cho hoạt động

Chức năng điều phối hoạt động

Chức năng kiểm tra

Ôn tập chuẩn bị thi
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
TàI LIệU THAM KHảO
PGS.TS. Đỗ Văn Phức, 2003, Quản lý đại
cơng, NXB Khoa học Kỹ thuật
Nguyễn Thị Liên Hiệp, 2003, Quản trị học,
NXB Thống kê
Nguyễn Hải Sản, 2003. Quản trị học, NXB
Thống kê.
Robin S et al, 2000, Management, 2
nd

ed.,
Prentice Hall, Sydney, Australia.
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Xã hội hóa lao động
Nhu cầu con ngời đa
dạng và phong phú
Sự khan hiếm và
khó khăn trong tìm
kiếm các yếu tố đầu
vào sản xuất
Sự cạnh tranh
QUá TRìNH SảN XUấT
NGàY CàNG PHứC TạP
HơN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
TRONG THỰC TẾ
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
KHáI NIệM Về QUảN Lý
Phơng thức làm cho hoạt động tiến tới mục tiêu đợc
hoàn thành với một hiệu quả cao, bằng và thông qua
những ngời khác
Quản trị là những hoạt động cần thiết
đợc thực hiện khi con ngời kết hợp với
nhau trong các tổ chức nhằm đạt đợc
những mục tiêu chung
Quản lý là quá trình làm việc với và
thông qua những ngời khác để thực

hiện các mục tiêu của tổ chức trong
một môi trờng luôn biến động
Tổ chức và các
mục tiêu của tổ
chức
Làm việc với và
thông qua những
ngời khác
Kết quả và hiệu
quả
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Khái niệm Về quản lý
Tổ chức là một sự sắp xếp có chủ ý của con ngời
nhằm thực hiện một số mục đích cụ thể nào đó.
Mỗi một tổ chức thì có một mục đích khác nhau.
Tổ chức bao gồm các thành viên con ngời trong đó. Nếu có
một ngời thực hiện công việc thì không gọi là tổ chức
Tổ chức có những cấu trúc có chủ ý và từ đó các thành
viên có thể làm việc với nhau
Mục đích
khác nhau
Cấu trúc
chủ định
Con ngời
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
KHáI NIệM Về QUảN Lý
Làm việc với và thông qua những ngời khác
Quá trình xã hội hóa quá trình lao động, phân công và hợp

tác lao động, cùng với việc quá trình sản xuất ngày càng
phức tạp dẫn đến công việc phải đợc làm qua nhiều bớc và
thông qua nhiều ngời
Do tổ chức đợc hình thành bởi nhiều ngời có cùng chung
mục tiêu, do vậy nỗ lực của các cá nhân này phải đợc kết
hợp và điều phối để thực hiện các mục tiêu chung
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
KHáI NIệM Về QUảN Lý
Kết quả và hiệu quả
Kết quả là sản phẩm cuối cùng của những hoạt
động nhằm đạt đợc mục tiêu.
Nhà quản lý phải quan tâm đến việc hoàn thành các
nhiệm vụ sao cho đạt đựơc mục đích của tổ chức
doing the right things làm đúng việc.
Hiệu quả là phần rất quan trọng của quản lý. Đây
là mối quan hệ giữa lợi ích thu đợc từ hoạt động với
các nguồn lực huy động sử dụng cho việc tạo ra kết
quả đó
làm việc đúng = doing things right
Đây là 2 công việc có liên hệ mật thiết với nhau
trong QL
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
qu¶n lý thùc sù lµ g×
Sù dông nguån lùc
Qu¶n lý cè g¾ng ®Ó
• Gi¶m l·ng phÝ
• §¹t ®îc kÕt qu¶ cao
§¹t ®îc môc ®Ých

L·ng phÝ  Ýt l·ng phÝ
§¹t møc cao < §¹t møc thÊp
HiÖu qu¶
KÕt qu¶
HiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ môc ®Ých trong Qu¶n lý
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Bản chất của quản lý
Từ quản lý ám chỉ quá trình điều phối và tổng hợp các
hoạt động công việc lại sao cho chúng đợc hoàn
thành với hiệu quả và năng suất cao nhất với và cùng
với những ngời khác tối đa hóa hiệu quả sử dụng
các nguồn lực để đạt đợc mục tiêu

Quá trình thể hiện các chức năng liên tục và chủ
yếu mà các nhà quản lý thờng xuyên phải làm. Đó là
Lập kế hoạch Điều phối
Tổ chức Kiểm tra, điều khiển
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Tại sao cần phảI có quản lý
Quản lý bắt nguồn từ tính chất xã hội hoá quá trình
lao động và có sự phân công và hợp tác lao động.
Nhu cầu con ngời ngày càng phong phú và đa dang, cùng với sự khăn hiếm về
các yếu tố đầu vào Sx và cạnh tranh cao đã làm cho quá trình sản xuất trở nên
phức tạp Để đạt đợc hoàn thành 1 công viêc hay đạt một mục tiêu chung thì
cần phải có sự tham gia của nhiều cá nhân, nhiều bộ phận khác nhau. Trong
đó mỗi cá nhân hoặc bộ phận phải đảm nhận thực hiện một chức năng cụ thể
nào đó. Mục tiêu chung chỉ thực hiện đợc nếu nh ngời ta phối hợp đợc những
hoạt động riêng lẻ của các cá nhân hay các bộ phận nói trên

Trong điều kiện hiện nay, vai trò của quản lý ngày
càng tăng vì
Kinh tế xã hội ngày càng phát triển thì các yếu tố có tính ngẫu nhiên, bất định,
rủi ro ngày càng tăng.
Các nguồn lực mà con ngời có thể sử dụng ngày càng cạn kiệt và bị giới hạn
trong khi đó nhu cầu và mong muốn của xã hội đòi hỏi phải thoả mãn ngày
càng tăng và luôn có xu hớng vợt trớc khả năng đáp ứng.
Từ tiềm năng sáng tạo của quản lý, trên thực tế có rất nhiều quốc gia không đ-
ợc u đãi về tài nguyên, điều kiện tự nhiên, nhng do quản lý tốt họ vẫn trở thành
các cờng quốc về kinh tế trên thế giới.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
CHøC N¡NG CñA QU¶N Lý
Planning
Controlling
Organizing
Leading
Organizational
goals
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
CHứC NĂNG CủA QUảN Lý
Chức năng và quá trình

Quá trình quản lý tâp hợp những quyết định và công việc đang
xảy trong đó ngời quản lý phải thực hiện: lập kế hoạch, tổ chúc,
điều phối và kiểm tra.

Dẫn đến
Đạt đợc
mục đích
đề ra của
Tổ chức
Xác lập mục
đích, thành lập
chiến lợc và
phát triển kế
hoạch cấp nhỏ
hơn để điều
hành hoạt
động
Quyết định
những gì phải
làm, làm nh
thế nào và ai
sẽ làm việc đó
Định hớng,
động viên tất
cả các bên
tham gia và
giải quyết các
mâu thuẫn
Theo dõi các
hoạt động để

chắc chắn
rằng chúng đ-
ợc hoàn thành
nh trong kế
hoạch
Lập kế hoạch Tổ chức Điều phối Kiểm tra
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
nH quản lý h là ai?
Ngày xa
Là những ngời thuộc tổ chức,
luôn nhìn thấy đáo và định h-
ớng công việc cho các thành
viên khác của tổ chức
Ngời quản lý
Ngời thực hiện

Ngày nay
nhà quản lý là thành viên
của tổ chức, ngời tập hợp và
điều phối công việc cho
những ngời khác.
Trong t chc bao gi cng gm
1. Ngi tha hnh: ngi trc tip lm cụng vic hay nhim v
v khụng cú trỏch nhim trụng coi cụng vic ca ngi khỏc
2. Ngời qun lý: L nhng ngi iu khin nhng ngi khỏc
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Vai trò ngời quản lý
Miêu tả công việc của nhà quản lý không phải

dễ.
2 tổ chức giống nhau, nhng 2 công việc quản lý sẽ
không hoàn toàn giống nhau Xem xét trên các
khía cạnh sau
Chức năng và quá trình
Vai trò nhà quản lý
Kỹ năng quản lý
Hệ thống quản lý
Quản lý sự khác biệt và sự thay đổi
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
nHÀ qu¶n lý HỌ lµ ai?
 Nhµ qu¶n lý cao cÊp
 Nhµ qu¶n lý cÊp trung gian
 Nhµ qu¶n lý trùc tiÕp
NQL
cấp cao
nhất
NQL cấp trung
gian
Đốc công – quản lý trực
tiếp
Nhân viên – Người thừa hành
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
Chief Executive
General Parts Inc.
Plant
Manager
Service

Manager
Account
Manager
Payroll
Manager
VP of
Production
VP of
Finance
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Liên hệ các cá nhân
Vai trò biểu tởng
Vai trò lãnh đạo
Vai trò liên hệ
Vai trò thông tin
Theo dõi thông tin
Phân công C.việc
Ngời phát ngôn
VAI TRò CủA NHà QUảN Lý
Vai trò ra quyết định
Có tính thơng mại
và sáng tạo
Làm dịu các cơn
sóng gió
Điều phối và phân
bổ nguồn lực
Thơng lợng
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG

Những nhà quản lý họ làm gì
Kỹ năng quản lý
Kỹ năng kỹ thuật
Những kỹ năng nh kiến thức, sự lành nghề trong một lĩnh vực cụ thể
Kỹ năng giao tiếp
Thể hiện khả năng
làm việc tốt với những ngời khác và hiểu họ
xây dựng một nỗ lc hợp tác trong nhóm
Động viên và giải quyết xung đột
Quản trọng cho tất cả mức độ quản lý
Khả năng nhận thức
Khả năng nhận thức và suy nghĩ về những tình huống rất ngắn ngủi
Nhìn tổ chức nh là một thể đồng nhấtvà mỗi quan hệ giữa các đơn vị
nhỏ
Hình dung đợc làm sao tổ chức có thể tồn tại trong một môi trờng rộng
lớn hơn
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Cấp quản lý
50%
50%
Kỹ năng nhận thức và thiết kế
Kỹ năng kỹ thuật
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
QUẢN LÝ ĐẠI CƯƠNG
Quản lý trực tiếp
Quản lý trung gian
Quản lý cao cấp
Nhận thức
Giao tiếp

Kỹ thuật
Nhận thức
Giao tiếp
Kỹ thuật
Nhận thức
Giao tiếp
Kỹ thuật
TRNG I HC BCH KHOA H NI
QUN Lí I CNG
Những nhà quản lý họ làm gì
Khả năng
nhận thức
Khả năng
giao tiếp
Khả năng
kỹ thuật
Lãnh đạo cao cấp
Lãnh đạo trung cấp
Lãnh đạo thấp cấp
NHà QUảN Lý
HIệU QUả
Đặt mục tiêu
Giải quyết vấn đề
Quản lý thời gian
Trao đổi thông tin miệng
Kỹ năng giao tiếp
Làm việc theo nhóm tốt
Quản lý xung đột
Một số kỹ nang của nhà quản lý có hiệu quả
TRNG I HC BCH KHOA H NI

QUN Lí I CNG
Các lý thuyết về quản lý
Các lý thuyết quản lý
Nền tảng
lích sử
Những ví dụ đầu
tiên về quản lý
Adam Smith
Cách mạng CN
Học thuyết cổ
điển
Học thuyết
cổ diển
Tiếp cận
định tính
Hành vi tổ
chức
Quản lý
khoa học
Thuyết QL hành
chính chung
Lập luận đầu tiên
Nghiên cứu của
Hawthorrne
Phong trào quan
hệ con ngời
Lý thuyết khoa
học hành vi
Sơ đồ sự phát triển các học thuyết về quản lý
Federick Taylor

Frank & Gilbreth
Herry Gantt

Henri Fayol
Max Weber
Ralph Davis
McNamara
Charles Thornton
KHOA KINH T V QUN Lí HBK HN
QUN Lí I CNG
Các CHC NNG
TRONG QUN TR
Dẫn đến
Đạt đợc
mục đích
đề ra của
Tổ chức
Xác lập mục
đích, thành lập
chiến lợc và
phát triển kế
hoạch cấp nhỏ
hơn để điều
hành hoạt
động
Quyết định
những gì phải
làm, làm nh
thế nào và ai
sẽ làm việc đó

Định hớng,
động viên tất
cả các bên
tham gia và
giải quyết các
mâu thuẫn
Theo dõi các
hoạt động để
chắc chắn
rằng chúng đ-
ợc hoàn thành
nh trong kế
hoạch
Lập kế hoạch
Tổ chức Điều phối Kiểm tra