42
3.4. Quy hoh tng mt bng và thit k kin trúc NMXLNT
3.4.1. Quy hoch tng mt bng
NMXLNT cng là mt dng XNCN (tng t nh MNCN) vi nguyên liu đu
vào chính là nc thi, các nguyên liu ph là vt liu và hóa cht x lý, sn phm đu
ra là nc đt tiêu chun đ x vào ngun tip nhn, cht thi là các loi bùn cn
(không qua hoc qua x lý làm khô) và các lo
i vt liu, hóa cht sau x lý hay ht
thi hn s dng (cát, si, hóa cht kh, trung hòa,…). Tuy nhiên, so vi NMCN, din
tích và lng cht thi ca NMXLNT ln hn nhiu.
Cng ging vi NMCN, do đc thù ca dây chuyn công ngh x lý, gii pháp
QH TMB ch yu ca NMXLNT là gii pháp phân tán theo kiu ô c và lp li theo
tng mođul x lý. Các hng mc công trình x lý ch yu đc b
trí tách ri nhng
gn nhau, dòng nguyên liu đc vn chuyn và x lý thông qua các trm bm (ngm,
ni), đng ng (ngm, ni) và b (ni, ngm, na ngm).
c đim ni bt d nhn thy ca NMXLNT là các b x lý đng có mt bng
hình tròn và các h (b) trung hòa, h sinh hc,… chim phn ln din tích. Các b, h
này có vai trò quan trng trong QH TMB, t h
p hình khi mt bng các công trình và
QH cnh quan chung ca NM.
Hình 3.13. c đim ni bt ca NMXLNT là s sp xp ca các b hình tròn
Khu vc các công trình x lý thng có mùi khó chu nên b trí cui hng gió
và cách xa khi hành chính, qun lý.
i vi công ngh x lý có thu khí metan thì các vòm thu khí có th to nên mt
nhp điu và hình thc kin trúc mi l cho NM (tng t nh các mái che NMCN).
i vi các NMXLNT hin đi, dây chuyn công ngh đc t đng hóa hoàn
toàn. Các phòng
điu khin vn hành, thí nghim, kim soát,… đc hp khi cùng
43
vi b phn qun lý hành chính trong mt tòa nhà. Các thit b t đng đo lng, kim
tra,… đc gn trc tip vào tng công trình x lý và truyn s liu v trung tâm điu
khin, giám sát. Công nhân ch yu làm công vic sa cha, bo dng và thay th vt
liu, hóa cht.
Các khu vc đt trng bên cnh các b x lý hay b cha, bên trên các tuyn ng
ngm, bên trên các b
ngm (có np đm bo an toàn v kt cu) có th trng c.
Các kho vt liu và hóa cht nên gn dây chuyn x lý nhng cui hng gió
và đm bo khong cách ATMT ti các công trình khác. Trm x lý bùn cn nên b trí
tách bit cui hng gió, có đng vn chuyn bùn khô thun tin. Trm khí nén cn
có khong cách an toàn ti các công trình khác theo quy đnh hin hành.
Các tuyn giao thông ni b chính, ph b trí bao quanh các khu v
c chc nng
chính, đm bo liên h thông sut và đm bo kh nng vn chuyn thit b, vt liu
thay th (cho xe chuyên dng, xe ti ti trng ln, xe cu,…) ti tng công trình x lý.
Các NMXLNT thng nm xa khu dân c và bit lp nhng cng cn chú trng
ti kin trúc cnh quan ca NM vi các yu t đa hình, cnh quan và sinh thái t
nhiên ca khu đt và khu v
c xung quanh.
Hình 3.14. NMXLNT BrightWater, King County, Washington, Hoa K - S kt hp
hài hòa gia các công trình và cnh quan sinh thái t nhiên xung quanh
3.4.2. Thit k kin trúc mt s hng mc công trình chính
3.4.2.1. Khu vc trc nhà máy
Nhà hành chính, qun lý và các b phn phc v công cng (nhà n, gii khát,
hi trng,…), b phn điu khin vn hành, kim soát, thí nghim,… nên b trí tp
trung trong mt tòa nhà ti khu vc trc NM, va thun tin cho vi
c qun lý vn
hành, va to quy mô đ ln đ tng hiu qu s dng đt cng nh tng kh nng
sáng to ca thit k kin trúc.
đm bo v sinh môi trng (chng mùi t khu x lý), các b phn này cn
đc thit k kín hoàn toàn và s dng điu hòa vi khí hu nhân to. Khong cách ly
gia nhà hành chính và khu x lý nên trng cây xanh mt đ
cao
44
Tuy đc đt cách xa khu dân c và thng không đóng góp gì nhiu cho b mt
kin trúc đô th nhng công trình này cng có th đc đc thit k nhiu tng,
phong cách kin trúc và kt cu hin đi, vi h thng sân vn, mt nc và cnh
quan bao quanh, to nên b mt kin trúc đp cho NM. Tiêu chun thit k theo tiêu
chun ca công trình công cng, thí nghim,… tng ng. Quy mô các công trình
đc tính toán theo s l
ng ngi lao đng, ph thuc vào yêu cu ca dây chuyn
công ngh và yêu cu qun lý.
Các ch tiêu tính toán din tích, s đ b trí các b phn kim soát, điu khin,
thí nghim, tham kho phn Thit k kin trúc NMCN.
3.4.2.2. Các b x lý
Các b x lý và cha quy mô ln bng BTCT, thng kiu na ngm, có hành
lang công tác bên trên (vi lan can cao ≥0,8m bao quanh). Quy mô và cu to b theo
yêu cu ca công ngh
.
Các b thng đc chia nh theo tng mođul x lý phù hp đ đt hiu sut cao
nht và có th hình thành các nhp điu sinh đng trên TMB, đc bit là các b hình
tròn vi các kích c khác nhau.
Hình 3.15. NMXLNT EBMUD, Oakland, California, Hoa K - Nhp điu
sinh đng ca các b hình tròn
45
Các vòm thu khí trên các b cng có th hình thành các nhp điu sinh đng trên
TMB và hình thc kin trúc đc bit, mi l cho NMXLNT.
Hình 3.16. NMXLNT Newtown Creek, Greenpoint, Hoa K - Mt hình thc
kin trúc mi l và đc bit xut phát t công ngh
Trng cây, c và hoa xung quanh các b cha cng mang li hiu qu kin trúc
cnh quan đp cho tng th NMXLNT.
Hình 3.17. NMXLNT Luggage Point, Brisbane, Úc - Các mng cây và thm c
tng cng kin trúc cnh quan cho NM
46
3.5. Gii thiu mt s NMXLNT
3.5.1. Mt s hình nh tng th NMXLNT
a) NMXLNT MoutJoy, Pennsylvania, Hoa K
b) NMXLNT Saskatoon, South Saskatchewan River, Canada.
47
c) NMXLNT Watertown, Wiscosin, Hoa K
d) NMXLNT Ankara, Th Nh K
e) NMXLNT Dresden, c
48
3.5.2. NMXLNT Pescenica, Zagreb, Croatia
a) TMB toàn NM
b) Mt s công trình trong NM
49
3.5.3. NMXLNT Munich, c
a) Tng th toàn nhà máy
b) Tháp thu khí và b x lý trong NM
c) Mt s công trình khác trong NM
50
3.5.4. NMXLNT Newtown Creek, Greenpoint, Hoa K
a) Tng th toàn nhà máy
b) Tng mt bng nhà máy
51
c) Nhà máy và thành ph lúc hoàng hôn
d) Ni tht nhà hành chính
52
e) Mt s hình nh nhà máy
53
e) Mt s tiu cnh nhà máy
Thông tin chi tit: Quy mô: 5,3ha
Thit k: Ennead Architects
Gii thng: Green Buildings Sweep, Brooklyn Building Awards 2011
AIA New York Chapter Design Awards 2011