Giáo án điện tử Hệ thần kinh sinh dưỡng - Giáo án sinh học 8

TËp thÓ líp 8A
NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c
thÇy, c« vÒ dù giê th¨m líp

Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Trình bày cấu tạo ngoài của đại não ng ời?
Trả lời: *Cấu tạo ngoài gồm:
-Rãnh liên bán cầu chia đại não làm 2 nửa.
-Rãnh sâu chia bán cầu não làm 4 thuỳ: thuỳ trán,
thuỳ đỉnh, thuỳ chẩm, thuỳ thái d ơng
-Khe và rãnh tạo thành khúc cuộn não làm tăng diện
tích bề mặt của não.


Dựa vào chức năng
Hệ thần kinh vận động
Hệ thần kinh:
Hệ thần kinh sinh d ỡng

Phân hệ thần
kinh giao
cảm
Phân hệ thần
kinh đối giao
cảm

Bµi 48: hÖ thÇn kinh sinh d ìng
I- Cung ph¶n x¹ sinh d ìng
Da
Rễ

sau
Sừng
bên
Rễ
sau
Sừng
trước
Hạch
giao
cảm
Cơ
Ruột
Hình 48-1: Cung phản xạ
A-Cung ph¶n x¹
vËn ®éng
B-Cung ph¶n x¹
sinh d ìng
Em hãy cho biết 1
cung phản xạ gồm
mấy yếu tố?Đó là
những yếu tố nào?
Gồm 5 yếu tố : + Cơ quan thụ cảm
(VD: Da, thành dạ dày)
+ Dây hướng tâm( cảm giác),
+ D©y trung gian(liªn l¹c),
+ Dây li tâm(vận động)
+ Cơ quan phản ứng(VD: bắp cơ)

R sau R sau
Da

C
Sng
sau
A. Cung phn x
vn ng
B. Cung phn x
sinh dng
Bài 48: Hệ thần kinh sinh d ỡng
I- Cung phản xạ sinh d ỡng
Rễ tr ớc
? Em hãy mô tả đ ờng đi (
)của xung thần kinh
của Cung phản xạ vận
động?
C quan
th cm
Hng tõm
Ty sng
Li tõm
C quan
phn ng

R trc
R sau
Hch
thn
kinh
Da
Rut
C

A. Cung phn x
vn ng
B. Cung phn x
sinh dng
Bài 48: Hệ thần kinh sinh d ỡng
Sừng bên
I- Cung phản xạ sinh d ỡng
? Em hãy mô tả đ ờng đi
( )của xung thần kinh ở
Cung phản xạ sinh d
ỡng?
Nron
sau hch
C
quan
th cm
Sng bờn ty
sng
Hch
giao cm
C
quan
phn
ng
Nron
trc
hch
Hng tõm

Bài 48: hệ thần kinh sinh d ỡng

I- Cung phản xạ sinh d ỡng
Quan sát hình 48-2
Si cm
giỏc
Sợi tr ớc
hạch
Hạch đối
giao cảm
Sợi hạch sau
Dây phế vị
Trả lời: Từ thụ quan áp lực
phát xung thần kinh cảm giác
theo sợi cảm giác về trung tâm
thần kinh ở trụ não (hành tuỷ),
từ đây phát xung thần kinh
theo dây phế vị qua sợi tr ớc
hạch tới hạch đối giao cảm qua
sợi sau hạch tới tim làm giảm
nhịp tim.
Thụ
quan
áp lực
?Em hãy mô tả đ
ờng đi của xung
thần kinh trong
cung phản xạ điều
hoà hoạt động của
tim?
Cung phản xạ điều hoà hoạt
động của tim

Em hóy xỏc nh
trung khu thn kinh
ca cung phn x
sinh dng nm
õu?

Bài 48: hệ thần kinh sinh d ỡng
I- Cung phản xạ sinh d ỡng
Đặc điểm Cung phản xạ vận động Cung phản xạ sinh d ỡng
Cấu
tạo
Trung
ơng
Hạch
thần
kinh
Đ ờng h
ớng tâm
Đ ờng li
tâm
Chức năng
Dựa vào đ ờng đi của xung thần kinh trong 2cung phản xạ
hình 48.1,2 thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau:

Đặc điểm Cung phản xạ vận động Cung phản xạ sinh d ỡng
Cấu
tạo
Trung
ơng
Hạch

thần
kinh
Đ ờng h
ớng tâm
Đ ờng li
tâm
Chức năng
Phiếu học tập
Tuỷ sống
Trụ não sừng bên của tuỷ
sống
- Có
- Không có
Từ cơ quan thụ cảm
trung ơng
Từ cơ quan thụ cảm
trung ơng
n thng c quan phn
ng
Chuyển giao ở hạch thần
kinh
Điều khiển hoạt động
của cơ vân (có ý thức)
Điều khiển hoạt động nội
quan (không có ý thức)

II-CÊu t¹o cña hÖ thÇn kinh sinh d ìng
Nghiên cứu thông tin mục 2 cùng quan s¸t h×nh 48.3
? HÖ thÇn kinh sinh d
ìng gåm cã những bé

phËn nµo ?
H×nh 48.3 HÖ thÇn kinh sinh d ìng
Bµi 48: hÖ thÇn kinh sinh d ìng

II-CÊu t¹o cña hÖ thÇn kinh sinh d ìng

Quan sát hình và
nghiên cứu thông tin
? HÖ thÇn kinh sinh d
ìng gåm mÊy ph©n hÖ ?
Tr¶ lêi: gåm hai ph©n
hÖ:
HÖ thÇn kinh sinh d ìng
Ph©n hÖ giao c¶m Ph©n hÖ ®èi giao c¶m
Bµi 48: HÖ thÇn kinh sinh d ìng

Nơron trước hạch
Nơron trước hạch
Nơron sau hạch
Quan sát hình 48.3 và bảng 48.1 hoàn
thành sơ đồ sau
Trung ương thần kinh
Hạch thần kinh
Cơ quan
phản ứng
(1?)
(2?)
(4?)(3?)
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm

Nơron sau hạch
Trung ương thần kinh
Hạch thần kinh
Cơ quan
phản ứng
(1’?)
(2’?)
(4’?)
(3’?)
Nhân xám
ở sừng bên
tủy sống
Sợi trục
ngắn
Chuỗi hạch giao
cảm xa cơ quan
phụ trách
Sợi trục dài
Nhân xám ở
trụ não và đoạn
cùng tủy sống
Sợi trục dài
Hạch gần
cơ quan
phụ trách
Sợi trục
ngắn

bài 48: Hệ thần kinh sinh d ỡng
I- Cung phản xạ sinh d ỡng

II-Cấu tạo của hệ thần kinh sinh d ỡng
III- Chức năng của hệ thần kinh sinh d ỡng
Bảng 48.2: So sánh chức năng của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
Cỏc phõn h
Tỏc ng lờn
Giao cm i giao cm
Tim Tng lc v nhp c Gim lc v nhp c
Phi Dón ph qun nh Co ph qun nh
Rut Gim nhu ng Tng nhu ng
Mch mỏu rut Co Dón
Mch mỏu n c Dón Co
Mch mỏu da Co Dón
Tuyn nc bt Gim tit Tng tit
ng t Dón Co
C búng ỏi Dón Co

Phân
hệ
giao
cảm
Phân
hệ đối
giao
cảm
Tăng
Giảm
Tim

Phân
hệ

giao
cảm
Phân
hệ đối
giao
cảm
C
o
Đồng tử
D
ã
n

Phế nang
D
ã
n

C
o

- Em có nhận xét gì về chức năng của hai phân
hệ giao cảm và đối giao cảm?
Hai phân hệ hoạt động đối lập nhau
- Điều đó có ý nghĩa gì đối với đời sống?
Điều hòa hoạt động của các cơ quan nội
tạng. Giúp cơ thể tự điều chỉnh → thích nghi
với những biến đổi của môi trường.

Bài tập củng cố

Bài 1: Chọn đáp án đúng:
1. Phần ngoại biên của hệ thần kinh sinh d ỡng gồm:
a) Các dây thần kinh và hệ thần kinh
b) Các dây thần kinh và hạch thần kinh
c) Các nơron
d) Các hạch thần kinh
b

Bài tập củng cố
Bài 1: Chọn đáp án đúng:
2. Chức năng của hệ thần kinh sinh d ỡng là:
a) Điều khiển, i u ho hoạt động của cơ quan nội tạng
b) Điều khiển hoạt động có ý thức
c) Điều khiển hoạt động của cơ vân
d) Cả a,b và c
a

dặn dò về nhà
*Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài
*Đọc phần Em có biết (trang 154)
*Xem tr ớc Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác

C¸m ¬n quý thÇy c« vµ c¸c em!