Quản trị cho vay thương mại tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn nghệ an

LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học
thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực
hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Học viên

Nguyễn Thị Quỳnh Trang


LỜI CẢM ƠN
Sau thời gian học tập theo chương trình Thạc sỹ Kinh tế và Quản lý Thương
mại tại trường Đại học Kinh tế Quốc Dân, tác giả đã hoàn thành chương trình và
hồn thiện luận văn tốt nghiệp của mình với đề tài: “Quản trị cho vay thương
mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An”.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Giáo viên hướng dẫn GS.TS.
Đặng Đình Đào đã tận tình hướng dẫn để tơi có thể hồn thành tốt khóa luận
này. Cùng gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô trường Đại học kinh tế Quốc Dân
truyền đạt những kiến thực hữu ích để tơi có thể vận dụng vào bài luận văn này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến BGĐ, các đồng nghiệp tại Ngân hàng
Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Nghệ An đã giúp
đỡ, hỗ trợ tơi trong suốt q trình thực hiện bài luận văn này.
Trân trọng cảm ơn!
Học viên

Nguyễn Thị Quỳnh Trang


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. ii
MỤC LỤC ..................................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH ......................................................................... vii
TĨM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................. i
MỞ ĐẦU...................................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1 NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN TRỊ CHO VAY
THƢƠNG MẠI TẠI HỆ THỐNG CÁC NGÂN HÀNG ....................................... 7
1.1. Tổng quan về quản trị và quản trị cho vay thƣơng mại .............................. 7
1.1.1. Tổng quan về quản trị .................................................................................... 7
1.1.2. Quản trị cho vay thương mại ....................................................................... 10
1.1.3. Vai trò của quản trị cho vay thương mại đối với Ngân hàng ..................... 13
1.2. Nội dung cơ bản của quản trị cho vay thƣơng mại của ngân hàng thƣơng
mại ........................................................................................................................... 14
1.2.1. Quản trị khâu lập hồ sơ đề nghị vay............................................................ 14
1.2.2. Quản trị khâu thẩm định cho vay thương mại ............................................ 15
1.2.3. Quản trị khâu ra quyết định cho vay thương mại ....................................... 23
1.2.4. Quản trị quá trình giải ngân ......................................................................... 24
1.2.5. Kiểm tra, giám sát thu nợ và thanh lý hợp đồng ......................................... 25
1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản trị cho vay thƣơng mại tại hệ thống các
ngân hàng nói chung và Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nơng thơn
Nghệ An nói riêng .................................................................................................. 26
1.3.1. Môi trường kinh tế - xã hội nơi ngân hàng hoạt động ................................ 26
1.3.2. Khả năng sinh lợi và rủi ro của các khoản cho vay khác nhau .................. 28
1.3.3. Chính sách tài chính, tiền tệ và quản trị cho vay của Nhà nước ................ 28
1.3.4. Chất lượng cán bộ và cơ cấu tổ chức mạng lưới của ngân hàng ................ 30
1.3.5. Công nghệ ngân hàng .................................................................................. 30


CHƢƠNG 2

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ CHO VAY

THƢƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ

PHÁT TRIỂN

NÔNG THÔN NGHỆ AN ....................................................................................... 32
2.1. Khái quát đặc điểm quản trị cho vay thƣơng mại tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Nghệ An ......................................... 32
2.1.1. Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ
An ........................................................................................................................... 32
2.1.2. Đặc điểm quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát
triển Nông thôn Việt Nam Nghệ An ..................................................................... 39
2.2. Phân tích thực trạng quản trị cho vay thƣơng mại tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An ................................................... 41
2.2.1. Quản trị khâu lập hồ sơ đề nghị vay............................................................ 41
2.2.2. Quản trị khâu thẩm định cho vay thương mại ............................................ 42
2.2.3. Quản trị khâu ra quyết định cho vay thương mại ....................................... 49
2.2.4. Quản trị quá trình giải ngân ........................................................................ 50
2.2.5. Kiểm tra giám sát thu nợ và thanh lý hợp đồng .......................................... 55
2.3. Đánh giá khái quát về quản trị cho vay thƣơng mại của Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An ........................................................... 57
2.3.1. Những kết quả đạt được: ............................................................................. 57
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân.............................................................................. 60
CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN TRỊ CHO VAY THƢƠNG
MẠI TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
NGHỆ AN.................................................................................................................. 64
3.1. Mục tiêu và phƣơng hƣớng trong phát triển cho vay thƣơng mại tại Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An ....................................... 64
3.1.1. Mục tiêu phát triển cho vay thương mại ..................................................... 64
3.1.2. Phương hướng phát triển cho vay thương mại............................................ 65

3.2. Giải pháp tăng cƣờng quản trị cho vay thƣơng mại tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An ........................................................... 66


3.2.1. Tăng cường khảo sát thực tế tại chính nơi doanh nghiệp kinh doanh ........ 68
3.2.2. Hồn thiện quy trình cho vay thương mại và thẩm định cho vay thương
mại một cách hợp lý và hiệu quả hơn.................................................................... 68
3.2.3. Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra sau khi cho vay ........................... 74
3.2.4. Áp dụng các biện pháp thích hợp để xử lý các tài sản đảm bảo thu hồi nợ
vay .......................................................................................................................... 75
3.2.5. Tăng cường thu thập và xử lý thơng tin tín dụng........................................ 76
3.2.6. Quản lý hạn mức cho vay khơng có đảm bảo bằng tài sản ........................ 76
3.2.7. Nâng cao chất lượng đội ngủ cán bộ tín dụng ............................................ 77
3.3. Tạo lập môi trƣờng và điều kiện để thực hiện các giải pháp tăng cƣờng
quản trị cho vay thƣơng mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông
thôn Nghệ An.......................................................................................................... 78
3.3.1. Đối với ngân hàng nhà nước ....................................................................... 78
3.3.2. Đối với cơ quan chuyên trách...................................................................... 80
3.3.3. Đối với khách hàng...................................................................................... 81
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 83
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TT Từ viết tắt

Nghĩa tiếng việt

1

BĐS

Bất động sản

2

CBTD

Cán bộ tín dụng

3

DAĐT

dự án đầu tư

4

DNNN

Doanh nghiệp nhà nước

5

HĐKD

Hoạt động kinh doanh

6

GCN

Giấy chứng nhận

7

HTK

Hàng tồn kho

8

HTX

Hợp tác xã

9

NCF1

Dòng tiền ròng năm

10 NCVLĐ

Nhu cầu vốn lưu động

11 NHNN

Ngân hàng Nhà nước

12 NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nơng thơn
13 NPV

Giá trị hiện tại rịng

14 PAKD

Phương án kinh doanh

15 TSLĐ

Tài sản lưu động

16 TTN

Thanh toán nhanh

17 TTNH

Thanh toán ngắn hạn

18 VCSH

Vốn chủ sở hữu


DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH
BẢNG
Bảng 2.2. Kết quả sử dụng vốn Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn

Nghệ An qua các năm 2012 – 2016 ........................................................................... 37
Bảng 2.3. Kết quả tài chính Ngân hàng nơng nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ
An qua các năm 2012 – 2016..................................................................................... 38
Bảng 2.4. Kết quả hoạt động cho vay thương mại giai đoạn 2012 - 2016 ............... 49
Bảng 2.5. Cơ cấu dư nợ cho vay thương mại theo thời hạn cho vay của ngân hàng
nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An qua các năm 2012 – 2106 .............. 51
Bảng 2.6. Cơ cấu dư nợ cho vay thương mại theo thành phần kinh tế của ngân hàng
nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An giai đoạn 2012 – 2106 .................... 52
Bảng 2.7. Cơ cấu dư nợ cho vay thương mại theo ngành kinh tế của ngân hàng nông
nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An giai đoạn 2012 – 2106 ............................. 53
Bảng 2.8. Bảng kê tình hình nợ xấu của cho vay thương mại tại ngân hàng nông
nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An giai đoạn 2012 - 2016 .............................. 56
Bảng 3.1. Thang điểm và đánh giá xếp hạng khách hàng tín dụng theo tư vấn của
Cơng ty kiểm tốn quốc tế Emst & Young................................................................ 70

HÌNH
Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức............................................................................................ 35
Hình 2.3. Tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay thương mại qua các năm 2012 – 2016
.................................................................................................................................... 54


i

TĨM TẮT LUẬN VĂN
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng gắn liền với lịch sử phát triển
của nền sản xuất hàng hoá. Trải qua hàng trăm năm, đến nay hoạt động của các
ngân hàng thương mại đã trở thành một yếu tố không thể thiếu gắn liền với nền kinh
tế của mọi quốc gia trên thế giới.
Ngân hàng thương mại ra đời do yêu cầu của sự phát triển của nền kinh tế:

cơ sở nền sản xuất và lưu thơng hàng hố, và nền kinh tế ngày càng phát triển càng
cần đến hoạt động của các ngân hàng thương mại. Thơng qua việc thực hiện các
chức năng, vai trị của mình nhất là chức năng trung gian tín dụng ngân hàng
thương mại đã trở thành một bộ phận thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Ngân hàng là
nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế. Với hoạt động đứng ra huy động các nguồn vốn
tạm thời nhàn rỗi ở mọi tổ chức, cá nhân, mọi thành phần kinh tế (vốn tạm thời
nhàn rỗi được giải phóng từ q trình sản xuất, từ nguồn tiết kiệm của dân cư…)
thông qua nghiệp vụ tín dụng, ngân hàng thương mại đã cung cấp vốn cho nền kinh
tế, đáp ứng đầy đủ kịp thời cho q trình tái sản xuất. Chính nhờ hoạt động của hệ
thống ngân hàng thương mại, đặc biệt là hoạt động tín dụng, các doanh nghiệp có
điều kiện cải thiện hoạt động kinh doanh của mình, góp phần nâng cao hiệu quả của
cả nền kinh tế. Vì vậy, chúng ta có thể khẳng định chủ thể chính đáp ứng nhu cầu
vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh chính là ngân hàng thương mại. Chính vì
vậy hoạt động cho vay thương mại là một trong những hoạt động chủ lực của các
ngân hàng thương mại. Cho vay là hoạt động kinh doanh chủ yếu của ngân hàng
thương mại để tạo ra lợi nhuận. Doanh thu từ hoạt động cho vay mới bù đắp nổi chi
phí tiền gửi, chi phí dự trử, chi phí kinh doanh và quản lý, chi phí vốn trơi nổi, chi
phí thuế các loại và các chi phí rủi ro đầu tư.
Kinh tế càng phát triển, doanh số cho vay của các ngân hàng thương mại
càng tăng nhanh và loại hình cho vay càng trơ nên vô cùng đa dạng ở hầu hết các
nước phát triển hàng đầu thế giới, cho vay của các ngân hàng thương mại đã chuyển
dần từ cho vay ngắn hạn sang cho vay dài hạn. Khu vực cho vay ngắn hạn nhường


ii

chỗ cho thị trương tài chính - tiền tệ cung ứng. Ngược lại ở hầu hết các nước đang
phát triển, cho vay ngắn hạn vẫn chiếm bộ phận lớn hơn cho vay dài hạn, xuất phát
từ chỗ thiếu an toàn cho các khoản đầu tư dài hạn (trong đó có những tác nhân chủ
yếu như tình hình tăng trưởng, lạm phát…). Vì vậy, dịch vụ cho vay của ngân hàng

thương mại là một lĩnh vực phức tạp và thường xuyên cập nhật theo những biến
chuyển của môi trường kinh tế. Do đó cơng tác quản trị dịch vụ cho vay thương mại
cần phải đặc biệt được quan tâm
Với hơn 25 năm hình thành và phát triển, Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát
triển Nông thôn tỉnh Nghệ An là ngân hàng có hệ thống mạng lưới đứng hàng đầu
trên địa bàn tỉnh Nghệ An với 69 điểm giao dịch gồm Hội sở tỉnh, 21 chi nhánh
huyện, thị xã, thành phố, 47 phịng giao dịch trải rộng khắp địa bàn tồn tỉnh. Với
đội ngũ gần 1.000 cán bộ công nhân viên được đào tạo cơ bản, trình độ đại học,
trên đại học chiếm 79% (tăng gấp 6,37 lần so năm 1988) trong đó có 19 thạc sỹ
kinh tế. Q trình phát triển của chi nhánh Nghệ An ln gắn bó máu thịt với nông
nghiệp, nông thôn và nông dân tỉnh nhà. Luôn quan tâm, dành vốn cho đầu tư lĩnh
vực nông nghiệp, nông thôn, tỷ trọng cho vay nông nghiệp nông thôn chiếm trên
75% tổng dư nợ, tỷ lệ dư nợ cho vay trung và dài hạn chiếm 38%, nhiều chi nhánh
huyện, thị miền núi vùng cao chi nhánh ưu tiên tỷ lệ cho vay trung hạn trên 4550%, đáp ứng cơ bản nhu cầu vốn của các hộ gia đình sản xuất kinh doanh. Vốn
cho vay của Agribank Nghệ An đã phủ sóng đến tất cả các vùng, miền trên địa bàn
tồn tỉnh. Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp, nông
thôn phát triển theo hướng cơng nghiệp hố, hiện đại hố, giải quyết việc làm và
tăng thu nhập cho người lao động, bộ mặt nơng thơn có nhiều khởi sắc...Có thể nói,
Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An đã tìm ra được
những phương án tốt trong cơng tác cho vay thương mại để đáp ứng nhu cầu cho
vay và phát triển dịch vụ ngân hàng trên địa bàn, nhất là trong lĩnh vực nông thôn
và không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh, nâng cao hiệu quả kinh doanh trong
thời kỳ hội nhập. Tuy nhiên, trong nền kinh tế thị trường ngày càng có nhiều tổ
chức tín dụng và phi tín dụng tham gia thị trường cho vay thương mại tạo nên sự


iii

cạnh tranh gay gắt giữa các tổ chức cho vay. Do đó, muốn đạt được mục tiêu cao
trong cơng tác cho vay thương mại cần phải xây dựng được một hệ thống các giải

pháp quản trị hiệu quả cho vay thương mại để kích thích và thu hút các khách hàng
của mọi thành phần kinh tế, mọi tổ chức, dân cư tham gia vay tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An đáp ứng nhu cầu đầu tư cho nền kinh
tế, tạo tiền đề cho việc mở rộng kinh doanh và đẩy mạnh việc phát triển các dịch vụ
ngân hàng, đảm bảo thắng lợi trong cạnh tranh.
Nhận thức được tầm quan trọng và tính cấp thiết của vấn đề này, với cương
vị là cán bộ tín dụng của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh
Nghệ An, tôi chọn đề tài: “Quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông nghiệp
và Phát triển Nông thôn Nghệ An” làm luận văn thạc sỹ của mình, góp phần đẩy
mạnh cơng tác cho vay thương mại, nâng cao hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Với vị trí, vai trị của công tác cho vay thương mại trong hoạt động của Ngân
hàng thương mại nên có rất nhiều cơng trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề này
dưới nhiều hình thức khác nhau như giáo trình, sách tham khảo, luận án tiến sĩ, luận
văn thạc sỹ, các bài báo khoa học.... Trong quá trình nghiên cứu luận văn này tác
giả đã tìm hiểu và tổng quan tình hình nghiên cứu như sau:
Luận văn thạc sĩ “Quản trị rủi ro cho vay tại Ngân hàng thương mại cổ phần
ký thương Việt Nam” của tác giả Nguyễn Văn Bình, Học viện Ngân hàng, 2012.
Luận văn đã phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động cho vay và công tác quản
trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng thương mại cổ phần ký thương Việt Nam và
từ đó đề xuất giải pháp nhằm tăng cường quản trị rủi ro tại Ngân hàng thương mại
cổ phần ký thương Việt Nam.
Đối với hoạt động cho vay thương mại sản phẩm bán lẻ thì có khá nhiều luận
văn thạc sĩ nghiên cứu như: Nguyễn Thị Hải Hà - Học viện Tài chính, luận văn thạc
sỹ “Giải pháp phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ ở chi nhánh Thanh Xuân – Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”, 2009. Võ Thị Hồng Hiên – Đại học An
Giang, luận văn thạc sỹ “Xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại


iv

ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương chi nhánh Quảng Ngãi”, 2010. Lê Long
Giang – Đại học kinh tế quốc dân Hà Nội, luận văn thạc sỹ “Giải pháp phát triển dịch
vụ tín dụng bán lẻ tại chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hà Tây”,2009. Đào
Tiến Dũng – Học viện Tài chính, luận văn thạc sỹ: “ Giải pháp đẩy mạnh cho vay bán
lẻ tại Ngân hàng Cơng thương khu vực Ba Đình” 2010. Nguyễn Thị Ngọc Hà – Đại
học kinh tế TPHCM , luận văn thạc sỹ: “ Giải pháp phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ
tại chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Ninh Thuận” 2008.
Luận văn thạc sĩ, “Phát triển hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất kinh
doanh tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hà Tây”” của
tác giả Đỗ Ngọc Thảo, Trường ĐH Thương Mại, 2014. Luận văn đã đi sâu phân
tích và đánh giá thực trạng các loại hình, quy mơ và chất lượng của hoạt động cho
vay đối với hộ sản xuất kinh doanh tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nơng
thơn chi nhánh Hà Tây từ đó nhận định được các vấn đề bất cập và đề xuất giải
pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất kinh doanh tại Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hà Tây thời gian tới.
Dưới hình thức bài báo khoa học thì tác giả Nguyễn Đức Tuấn đã nghiên cứu
bài viết “ Nâng cao chất lượng dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng” trên trang
www.vietinbank.vn. Bài báo tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng
của các dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng trong đó có dịch vụ cho vay trong ngân
hàng thương mại. Từ đó đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng dịch vụ
cho vay trong ngân hàng thương mại
Các nghiên cứu trên có nội dung, phạm vi về đối tượng cho vay và cách tiếp
cận nghiên cứu khác với đề tài luận văn thạc sĩ của tác giả. Đề tài của tác giả đi sâu
vào hoạt động quản trị dịch vụ cho vay thương mại của Ngân hàng nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An để nâng cao chất lượng dịch vụ cho vay thời
gian tới của ngân hàng.Với những lý do trên để cho thấy được những khoảng trống
của vấn đề nghiên cứu mà tác giả đã lựa chọn.
3. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu tổng quát: Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp tăng cường

v

quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nơng thơn tỉnh
Nghệ An. Qua đó góp phần nâng cao hiệu quả cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An. Để thực hiện mục tiêu tổng
quát nêu trên mục tiêu cụ thể được đặt ra là:
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về quản trị cho vay thương mại
tại hệ thống các ngân hàng
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An
- Đề xuất giải pháp tăng cường quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An thời gian tới
7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, Luận văn được
kết cấu gồm 3 chương.
Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về quản trị cho vay thương mại tại
hệ thống các ngân hàng.
Chương 2: Phân tích thực trạng quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An.
Chương 3: Giải pháp tăng cường quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An.


vi

CHƢƠNG 1. NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN TRỊ CHO VAY
THƢƠNG MẠI TẠI HỆ THỐNG CÁC NGÂN HÀNG
Nội dung chương này luận văn tập trung hệ thống hóa các vấn đề quản trị

cho vay thương mại tại hệ thống các ngân hàng đến nay. Cụ thể, luận văn đã làm rõ
phần tổng quan về quản trị; quản trị cho vay thương mại; vai trò của quản trị cho
vay thương mại đối với Ngân hàng. Ngồi ra, luận văn phân tích các nội dung cơ
bản của quản trị cho vay thương mại tại các ngân hàng thương mại từ khâu lập hồ
sơ: Quản trị khâu lập hồ sơ đề nghị vay;Quản trị khâu thẩm định cho vay thương
mại; Quản trị khâu ra quyết định cho vay thương mại; Quản trị quá trình giải ngân;
Kiểm tra, giám sát thu nợ và thanh lý hợp đồng
Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị cho vay thương mại tại hệ
thống các ngân hàng nói chung và Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nơng thơn
Nghệ An nói riêng như:Mơi trường kinh tế - xã hội nơi ngân hàng hoạt động; Khả
năng sinh lợi và rủi ro của các khoản cho vay khác nhau; Chính sách tài chính, tiền
tệ và quản trị cho vay của Nhà nước; Chất lượng cán bộ và cơ cấu tổ chức mạng
lưới của ngân hàng; Công nghệ ngân hàng
Trên cơ sở những vấn đề lý luận cơ bản về quản trị cho vay thương mại tại
hệ thống ngân hàng thương mại, luận văn đi vào phân tích thực trạng cho vay
thương mại hiện nay tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An


vii

CHƢƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ CHO VAY
THƢƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN NGHỆ AN
Trong chương này luận văn xuất phát từ khung lý thuyết của chương 1 làm
rõ các vấn đề: Khái quát đặc điểm quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Nghệ An; Phân tích thực trạng quản trị
cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ
An theo các nội dung của quản trị từ khâu lập hồ sơ đến khâu kiểm tra giám sát
Với những kết quả đạt được trong hoạt động cho vay và quản trị cho vay
thương mại của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An luận văn

đã rút ra những đánh giá khái quát về quản trị cho vay thương mại của Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An: Những ưu điểm; Nhược điểm và
nguyên nhân; Những vấn đề đặt ra hiện nay trong quản trị cho vay thương mại. Đây
là cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp của chương 3


viii

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN TRỊ CHO VAY
THƢƠNG MẠI TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN NGHỆ AN
Từ mục tiêu và phương hướng trong phát triển cho vay thương mại tại Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An, luận văn đề xuất giữa các giải
pháp tăng cường quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát
triển Nông thôn Nghệ An như: Tăng cường khảo sát thực tế tại chính nơi doanh
nghiệp kinh doanh; Hồn thiện quy trình cho vay thương mại và thẩm định cho vay
thương mại một cách hợp lý và hiệu quả hơn; Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra
sau khi cho vay; Áp dụng các biện pháp thích hợp để xử lý các tài sản đảm bảo thu
hồi nợ vay; Tăng cường thu thập và xử lý thơng tin tín dụng; Quản lý hạn mức cho
vay khơng có đảm bảo bằng tài sản; Nâng cao chất lượng đội ngủ cán bộ tín dụng.
Ngồi ra, luận văn cũng đã đề cập đến việc kiến tạo môi trường và điều kiện
thực hiện các giải pháp tăng cường quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An như: Đối với ngân hàng nhà nước;
Đối với cơ quan chuyên trách; Đối với khách hàng.


ix

KẾT LUẬN
Trong các năm qua nền kinh tế đất nước tăng trưởng liên tục với tốc độ cao,

trong đó các doanh nghiệp, hộ sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ không ngừng phát triển
và đóng góp khơng nhỏ vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Để đáp ứng tình
hình phát triển của chính mình, nhu cầu vốn lưu động của các doanh nghiệp từ đó
cũng ngày càng lớn, và có xu hướng tăng trong tương lai. Vì vậy hoạt động cho vay
thương mại của ngân hàng đóng vai trị vô cùng quan trọng, cấp thiết và mang nhiều
ý nghĩa thiết thực trong việc thúc đẩy quá trình phát triển của các doanh nghiệp nói
riêng và sự phát triển của nền kinh tế nói chung. Bên cạnh đó, tăng cường hoạt động
cho vay thương mại cũng góp phần phát triển ngân hàng như hỗ trợ gia tăng lợi
nhuận, tạo uy tín, phân tán rủi ro trong hoạt động kinh doanh, nâng cao năng lực
cạnh tranh....
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh tỉnh Nghệ An với
mạng lưới rộng, số lượng cho vay lớn. Qua 25 năm hoạt động, nguồn vốn huy động
và đầu tư tín dụng liên tục có tốc độ tăng trưởng nhanh và cơ bản đáp ứng đủ nhu
cầu cho sự phát triển của các thành phần kinh tế. Căn cứ vào vai trò của quản trị cho
vay thương mại và thực trạng quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông
nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh tỉnh Nghệ An trong thời gian qua, nhận
thấy vẫn còn một số hạn chế và khó khăn nhất định trong hệ thống quản trị cho vay
thương mại như chưa huy động được tới mức cao nhất vốn nhàn rỗi trong dân cư,
tỷ lệ cơ cấu vốn huy động chưa hợp lý, thiếu cân đối giữa nhu cầu lớn về vốn trung,
dài hạn, công tác thu hồi vốn chưa hiệu quả…. Từ đó, bản thân cũng đặt ra những
vấn đề nhằm giải quyết triệt để những vướng mắc tại Ngân hàng Nông nghiệp và
phát triển nông thôn chi nhánh tỉnh Nghệ An.


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng gắn liền với lịch sử phát triển
của nền sản xuất hàng hoá. Trải qua hàng trăm năm, đến nay hoạt động của các

ngân hàng thương mại đã trở thành một yếu tố không thể thiếu gắn liền với nền kinh
tế của mọi quốc gia trên thế giới.
Ngân hàng thương mại ra đời do yêu cầu của sự phát triển của nền kinh tế:
cơ sở nền sản xuất và lưu thông hàng hoá, và nền kinh tế ngày càng phát triển càng
cần đến hoạt động của các ngân hàng thương mại. Thông qua việc thực hiện các
chức năng, vai trị của mình nhất là chức năng trung gian tín dụng ngân hàng
thương mại đã trở thành một bộ phận thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Ngân hàng là
nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế. Với hoạt động đứng ra huy động các nguồn vốn
tạm thời nhàn rỗi ở mọi tổ chức, cá nhân, mọi thành phần kinh tế (vốn tạm thời
nhàn rỗi được giải phóng từ q trình sản xuất, từ nguồn tiết kiệm của dân cư…)
thông qua nghiệp vụ tín dụng, ngân hàng thương mại đã cung cấp vốn cho nền kinh
tế, đáp ứng đầy đủ kịp thời cho q trình tái sản xuất. Chính nhờ hoạt động của hệ
thống ngân hàng thương mại, đặc biệt là hoạt động tín dụng, các doanh nghiệp có
điều kiện cải thiện hoạt động kinh doanh của mình, góp phần nâng cao hiệu quả của
cả nền kinh tế. Vì vậy, chúng ta có thể khẳng định chủ thể chính đáp ứng nhu cầu
vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh chính là ngân hàng thương mại. Chính vì
vậy hoạt động cho vay thương mại là một trong những hoạt động chủ lực của các
ngân hàng thương mại. Cho vay là hoạt động kinh doanh chủ yếu của ngân hàng
thương mại để tạo ra lợi nhuận. Doanh thu từ hoạt động cho vay mới bù đắp nổi chi
phí tiền gửi, chi phí dự trử, chi phí kinh doanh và quản lý, chi phí vốn trơi nổi, chi
phí thuế các loại và các chi phí rủi ro đầu tư.
Kinh tế càng phát triển, doanh số cho vay của các ngân hàng thương mại càng
tăng nhanh và loại hình cho vay càng trơ nên vơ cùng đa dạng ở hầu hết các nước phát
triển hàng đầu thế giới, cho vay của các ngân hàng thương mại đã chuyển dần từ cho vay
ngắn hạn sang cho vay dài hạn. Khu vực cho vay ngắn hạn nhường chỗ cho thị trương tài


2

chính - tiền tệ cung ứng. Ngược lại ở hầu hết các nước đang phát triển, cho vay ngắn hạn

vẫn chiếm bộ phận lớn hơn cho vay dài hạn, xuất phát từ chỗ thiếu an toàn cho các
khoản đầu tư dài hạn (trong đó có những tác nhân chủ yếu như tình hình tăng trưởng,
lạm phát…). Vì vậy, dịch vụ cho vay của ngân hàng thương mại là một lĩnh vực phức tạp
và thường xuyên cập nhật theo những biến chuyển của mơi trường kinh tế. Do đó cơng
tác quản trị dịch vụ cho vay thương mại cần phải đặc biệt được quan tâm
Với hơn 25 năm hình thành và phát triển, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát
triển Nông thôn tỉnh Nghệ An là ngân hàng có hệ thống mạng lưới đứng hàng đầu
trên địa bàn tỉnh Nghệ An với 69 điểm giao dịch gồm Hội sở tỉnh, 21 chi nhánh
huyện, thị xã, thành phố, 47 phòng giao dịch trải rộng khắp địa bàn toàn tỉnh. Với
đội ngũ gần 1.000 cán bộ công nhân viên được đào tạo cơ bản, trình độ đại học,
trên đại học chiếm 79% (tăng gấp 6,37 lần so năm 1988) trong đó có 19 thạc sỹ
kinh tế. Quá trình phát triển của chi nhánh Nghệ An ln gắn bó máu thịt với nơng
nghiệp, nơng thơn và nông dân tỉnh nhà. Luôn quan tâm, dành vốn cho đầu tư lĩnh
vực nông nghiệp, nông thôn, tỷ trọng cho vay nông nghiệp nông thôn chiếm trên
75% tổng dư nợ, tỷ lệ dư nợ cho vay trung và dài hạn chiếm 38%, nhiều chi nhánh
huyện, thị miền núi vùng cao chi nhánh ưu tiên tỷ lệ cho vay trung hạn trên 4550%, đáp ứng cơ bản nhu cầu vốn của các hộ gia đình sản xuất kinh doanh. Vốn
cho vay của Agribank Nghệ An đã phủ sóng đến tất cả các vùng, miền trên địa bàn
tồn tỉnh. Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy kinh tế nơng nghiệp, nơng
thơn phát triển theo hướng cơng nghiệp hố, hiện đại hoá, giải quyết việc làm và
tăng thu nhập cho người lao động, bộ mặt nơng thơn có nhiều khởi sắc...Có thể nói,
Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nơng thơn tỉnh Nghệ An đã tìm ra được
những phương án tốt trong công tác cho vay thương mại để đáp ứng nhu cầu cho
vay và phát triển dịch vụ ngân hàng trên địa bàn, nhất là trong lĩnh vực nông thôn
và không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh, nâng cao hiệu quả kinh doanh trong
thời kỳ hội nhập. Tuy nhiên, trong nền kinh tế thị trường ngày càng có nhiều tổ
chức tín dụng và phi tín dụng tham gia thị trường cho vay thương mại tạo nên sự
cạnh tranh gay gắt giữa các tổ chức cho vay. Do đó, muốn đạt được mục tiêu cao
trong cơng tác cho vay thương mại cần phải xây dựng được một hệ thống các giải

3

pháp quản trị hiệu quả cho vay thương mại để kích thích và thu hút các khách hàng
của mọi thành phần kinh tế, mọi tổ chức, dân cư tham gia vay tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An đáp ứng nhu cầu đầu tư cho nền kinh
tế, tạo tiền đề cho việc mở rộng kinh doanh và đẩy mạnh việc phát triển các dịch vụ
ngân hàng, đảm bảo thắng lợi trong cạnh tranh.
Nhận thức được tầm quan trọng và tính cấp thiết của vấn đề này, với cương vị là
cán bộ tín dụng của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An, tôi
chọn đề tài: “Quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Nghệ An” làm luận văn thạc sỹ của mình, góp phần đẩy mạnh công tác cho
vay thương mại, nâng cao hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Với vị trí, vai trị của cơng tác cho vay thương mại trong hoạt động của Ngân
hàng thương mại nên có rất nhiều cơng trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề này
dưới nhiều hình thức khác nhau như giáo trình, sách tham khảo, luận án tiến sĩ, luận
văn thạc sỹ, các bài báo khoa học.... Trong quá trình nghiên cứu luận văn này tác
giả đã tìm hiểu và tổng quan tình hình nghiên cứu như sau:
Luận văn thạc sĩ “Quản trị rủi ro cho vay tại Ngân hàng thương mại cổ phần
ký thương Việt Nam” của tác giả Nguyễn Văn Bình, Học viện Ngân hàng, 2012.
Luận văn đã phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động cho vay và công tác quản
trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng thương mại cổ phần ký thương Việt Nam và
từ đó đề xuất giải pháp nhằm tăng cường quản trị rủi ro tại Ngân hàng thương mại
cổ phần ký thương Việt Nam.
Đối với hoạt động cho vay thương mại sản phẩm bán lẻ thì có khá nhiều luận
văn thạc sĩ nghiên cứu như: Nguyễn Thị Hải Hà - Học viện Tài chính, luận văn thạc
sỹ “Giải pháp phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ ở chi nhánh Thanh Xuân – Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”, 2009. Võ Thị Hồng Hiên – Đại học An
Giang, luận văn thạc sỹ “Xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại
ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương chi nhánh Quảng Ngãi”, 2010. Lê

Long Giang – Đại học kinh tế quốc dân Hà Nội, luận văn thạc sỹ “Giải pháp phát
triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hà


4

Tây”,2009. Đào Tiến Dũng – Học viện Tài chính, luận văn thạc sỹ: “ Giải pháp đẩy
mạnh cho vay bán lẻ tại Ngân hàng Cơng thương khu vực Ba Đình” 2010. Nguyễn
Thị Ngọc Hà – Đại học kinh tế TPHCM , luận văn thạc sỹ: “ Giải pháp phát triển dịch
vụ tín dụng bán lẻ tại chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Ninh Thuận” 2008.
Luận văn thạc sĩ, “Phát triển hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất kinh
doanh tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hà Tây”” của
tác giả Đỗ Ngọc Thảo, Trường ĐH Thương Mại, 2014. Luận văn đã đi sâu phân
tích và đánh giá thực trạng các loại hình, quy mơ và chất lượng của hoạt động cho
vay đối với hộ sản xuất kinh doanh tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông
thôn chi nhánh Hà Tây từ đó nhận định được các vấn đề bất cập và đề xuất giải
pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất kinh doanh tại Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hà Tây thời gian tới.
Dưới hình thức bài báo khoa học thì tác giả Nguyễn Đức Tuấn đã nghiên cứu
bài viết “ Nâng cao chất lượng dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng” trên trang
www.vietinbank.vn. Bài báo tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng
của các dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng trong đó có dịch vụ cho vay trong ngân
hàng thương mại. Từ đó đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng dịch vụ
cho vay trong ngân hàng thương mại
Các nghiên cứu trên có nội dung, phạm vi về đối tượng cho vay và cách tiếp
cận nghiên cứu khác với đề tài luận văn thạc sĩ của tác giả. Đề tài của tác giả đi sâu
vào hoạt động quản trị dịch vụ cho vay thương mại của Ngân hàng nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An để nâng cao chất lượng dịch vụ cho vay thời
gian tới của ngân hàng.Với những lý do trên để cho thấy được những khoảng trống
của vấn đề nghiên cứu mà tác giả đã lựa chọn.

3. Mục đích nghiên cứu của luận văn
Mục tiêu tổng quát: Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp tăng cường
quản trị cho vay thương mại tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nơng thơn tỉnh
Nghệ An. Qua đó góp phần nâng cao hiệu quả cho vay thương mại tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An. Để thực hiện mục tiêu tổng
quát nêu trên mục tiêu cụ thể được đặt ra là: