QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG

QUảN Lí CHấT LƯẻNG CÔNG TRìNH XÂY DNG
Trở lại trang tr ớc.
Công tác quản lý chất lợng xây dựng công trình nhà ở trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
Tác giả: TS. NGUYễN QUốC HùNG
Trung tâm Thông tin & Dịch vụ Xây dựng - Sở Xây dựng TP
Đi kèm với sự phát tri

ển kinh tế xã hội là sự phát triển đô thị về mặt hạ tầng kỹ thuật,
hạ tầng xã hội và nhà ở, đặc biệt là nhà chung c cao

tầng, chung c phục vụ tái định c,
nhà ở xã hội và chung c cho ngời có thu nhập thấp. Đây là những công trình mang
tính chủ trơng, chính sách để tạo ra chỗ ở cho ngời dân mà Thành ủy và UBND thành
phố rất quan tâm.
Trong những năm qua, Thành ủy đã có những Nghị quyết và UBND thành phố đã có
những Quyết định cụ thể về xây dựng chung c tái định c, nhà ở xã hội và nhà ở cho
ngời có thu nhập thấp để tạo ra an sinh xã hội, nâng cao chất lợng cuộc sống và cải
tạo cảnh quan môi trờng đô thị.
Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển nh vậy thì vấn đề chất lợng công trình xây dựng
cần phải luôn đợc quan tâm. Các giới truyền thông cũng đã lên tiếng cảnh báo và xã
hội cũng đã phản ảnh về sự xuống cấp nhanh đối chất lợng của một số công trình nhà
ở sau một thời gian ngắn đa vào sử dụng. Vậy đâu là nguyên nhân và giải pháp khắc
phục nâng cao chất lợng đầu t xây dựng công trình?
Thành phố Hồ Chí Minh đang trong quá trình đô thị hóa nhanh với hàng loạt các khu
dân c và nhiều dự án xây dựng công trình nhà ở. Trong giai đoạn 2010 đến 2015
thành phố định hớng phát triển thêm khoảng 39 triệu m
2
sàn xây dựng, giai đoạn từ
2016 đến 2020 sẽ phát triển thêm khoảng 40 triệu m
2
sàn xây dựng nhà ở. Để đáp

ứng nhu cầu đầu t xây dựng của thành phố, các yêu cầu về vật liệu xây dựng đòi hỏi
cần đợc nâng cao về số lợng và chất lợng (bao gồm vật liệu truyền thống và những
vật liệu mới, vật liệu sản xuất trong nớc và vật liệu nhập khẩu). Hàng hoá vật liệu
xây dựng lu thông trên thị trờng hiện nay cha đợc kiểm soát chặt chẽ về mặt chủng
loại và chất lợng; sản phẩm vật liệu xây dựng cha có tính ổn định và hợp chuẩn cao.
Chất lợng vật liệu xây dựng nếu không đợc kiểm soát chặt chẽ sẽ ảnh hởng lớn đến
chất lợng công trình xây dựng.
Sự tăng lên nhiều các công trình xây dựng cũng dễ tạo ra các khiếm khuyết về chất l-
ợng xây dựng công trình. Các yêu cầu đối với dịch vụ kiểm tra-kiểm định chất lợng,
bảo trì, bảo dỡng công trình cũng cần đợc quan tâm nhiều hơn. Trong đó, công tác
kiểm tra, kiểm định, giám định chất lợng cấu kiện và công trình xây dựng đóng vai
trò quan trọng; nhằm mục đích đánh giá chất lợng xây dựng và kiểm định khả năng
chịu lực của kết cấu công trình; dự báo và ngăn ngừa các sự cố hoặc xác định nguyên
nhân dẫn đến tình trạng xuống cấp về chất lợng xây dựng công trình, đề xuất giải
pháp khắc phục hiệu quả.
Công tác quản lý nhà nớc và sự phối hợp giữa các đơn vị t vấn thiết kế, nhà thầu thi
công, giám sát chất lợng xây dựng và các doanh nghiệp xây dựng đóng vai trò quan
trọng trong việc tăng cờng sự kiểm tra-giám sát về hiệu quả và chất lợng đầu t xây
dựng công trình.
Để tăng cờng hơn nữa vai trò của cơ quan nhà nớc về quản lý chất lợng đầu t xây
dựng công trình, mặc dù đã có nhiều Nghị định & Thông t hớng dẫn thực hiện.Tuy
nhiên, việc quản lý chất lợng với vai trò quản lý nhà nớc vẫn còn coi trọng tính hành
chánh, do đó cần có thêm sự hổ trợ từ các đơn vị t vấn chuyên ngành. Tăng cờng
công tác quản lý và nâng cao chất lợng xây dựng.
Chính phủ đã ban hành Quyết định 1843/QĐ-TTg ngày 05/10/2010 của Thủ tớng
chính phủ về việc duyệt đề án tăng cờng năng lực kiểm định chất lợng công trình xây
dựng ở Việt Nam. Qua đó, các đơn vị t vấn kiểm định chất lợng độc lập sẽ đóng vai
trò quan trọng trong việc tăng cờng quản lý và nâng cao chất lợng xây dựng công
trình. Các đơn vị này có đủ nhân sự và máy móc trang thiết bị kiểm định cụ thể, để
bổ khuyết trong công tác quản lý chất lợng tại công trờng và từ đó nhằm khắc phục

các mặt tồn tại về chất lợng.
Trung tâm thông tin & dịch vụ xây dựng là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Xây dựng.
Hiện nay Trung tâm là một trong những đơn vị t vấn có đầy đủ năng lực kiểm định
chất lợng xây dựng và có uy tín trên địa bàn thành phố.
Trong các năm qua, Trung tâm đã thực hiện nhiều dịch vụ trng cầu giám định, kiểm
định chất lợng, thẩm tra thiết kế, kiểm tra chứng nhận chất lợng nhiều công trình nhà
ở xã hội và tái định c. Gồm các công trình đang trong quá trình xây dựng nh: Chung
c tái định c phờng 12 (quận Bình Thạnh), chung c tái định c 1500 căn Bình Khánh
(quận 2), chung c tái định c 1080 căn Bình Khánh (quận 2), 500 căn hộ tái định c
đầu cầu Thủ Thiêm(quận Bình Thạnh), khu dân c TĐC Phú Mỹ(Nhà Bè), công trình
nhà ở xã hội tại số 19/19 Lạc Long Quân (quận Tân Bình). Các công trình xây dựng
đã bàn giao và đa vào sử dụng nh: chung c Lý Chiêu Hoàng (quận 6), chung c tái
định c Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh).
Dựa vào kết quả thực hiện công tác t vấn và tổng hợp kết quả báo cáo tại các hội nghị
về tăng cờng năng lực quản lý chất lợng xây dựng công trình, có thể liệt kê những
tồn tại về mặt chất lợng xây dựng công trình nhà ở hiện nay nh sau:
- Nhiều công trình xây dựng trên nền đất đợc san lấp đã cố kết một phần, kết cấu
móng hạng mục công trình chính là phơng án móng sâu; còn các hạng mục phụ nh
bể ngầm, nền hạ tầng xung quanh đặt trên nền đất tự nhiên và không có biện pháp
gia cố nền thích hợp nên đã phát sinh h hỏng sau khi đa công trình vào sử dụng. Các
h hỏng phổ biến là:
+ H hỏng ở liên kết nối giữa hạng mục hạ tầng vỉa hè- bậc cấp xung quanh công
trình với hạng mục khối công trình chính: kết quả kiểm định cho thấy hầu hết các
công trình đều có hiện tợng lún sụt và nứt tách giữa các hạng mục này. Do nền đất
bên dới công trình cha hoàn tất quá trình cố kết nên theo thời gian sẽ tạo khoảng
trống (hay còn gọi là hàm ếch) ở dới sàn nền nhà và đây là không gian sống của
các loài côn trùng và chuột bọ.
+ Hệ thống kỹ thuật về đờng ống cấp-thoát nớc cũng bị tắc, đứt gẫy do lún sụt gây
ra.
+ Hạng mục bể nớc ngầm-bể xử lý nớc thải có giải pháp gia cố nền móng không

đồng bộ với hạng mục công trình chính cũng gây ra hiện tợng nứt-thấm ở các bể này.
Hậu quả là không thể sử dụng bình thờng nếu các hạng mục này không đợc sửa chữa
khắc phục.
- Tình trạng về chất lợng vữa trát trần, vữa lót nền cha đạt yêu cầu nên dẫn đến bong
tróc lớp vữa tô trát, nền gạch bị bong rộp.
- Một số công trình cao tầng sử dụng kết cấu mái là dạng mái lợp tôn gắn kết với hệ
vì kèo sắt, nên khi công trình xây dựng nằm ở địa hình trống trải dễ dẫn đến mái tôn
bị tốc và gây thấm dột.
- Giải pháp đóng trần thạch cao ở các khu vực ngoài nhà nh hành lang-ban công cũng
bị ảnh hởng do gió lốc và ma tạt gây thấm mục.
- Hạng mục tờng bao che, vách ngăn có biểu hiện nứt: đa số các trờng hợp là do chất
lợng vữa tô trát và gạch xây không đạt chất lợng theo hồ sơ thiết kế đợc duyệt, kỹ
thuật xây không đạt, một số trờng hợp khác là do đà kiềng bị võng hoặc lún lệch ở
nền móng bên dới gây ra.
- Bản vẽ thiết kế kết cấu dầm sàn không chỉ dẫn rõ về phơng pháp cắt và nối cốt thép,
có trờng hợp nhà thầu cắt và nối buột cốt thép tại vùng kéo không đúng qui định đã
gây ra hiện tợng võng và nứt sàn.
- Hầu hết tờng bao che và vách ngăn các công trình xây dựng sử dụng gạch đất sét
nung thay vì áp dụng loại vật liệu không nung; do đó cha phát huy đợc giải pháp
công nghệ xanh và sạch nhằm tiết kiệm năng lợng và thân thiện môi trờng. Do đó
cần tăng cờng sử dụng các loại vật liệu không nung.
-Một số đơn vị t vấn thiết kế không biên soạn quy trình bảo trì công trình theo qui
định (theo Nghị định 114/2010/NĐ-CP và theo điều 15&23 của nghị định 2009/NĐ-
CP); một số nhà thầu cũng vi phạm quy trình bảo hành công trình (theo điều 27-
23/2009/NĐ-CP). Do đó, khi công trình không đợc bảo trì và bảo hành theo đúng qui
định cũng là nguyên nhân dẫn đến sự xuống cấp nhanh về mặt chất lợng công trình.
- Một số đơn vị quản lý và sử dụng công trình cha thực hiện đầy đủ việc duy tu, bảo
dỡng, sửa chữa hạ tầng kỹ thuật theo trách nhiệm đợc giao (điều 49-23/2009/NĐ-
CP), cũng là nguyên nhân dẫn đến sự xuống cấp về chất lợng công trình.
Công trình xây dựng là một loại sản phẩm, đợc tạo ra bởi sức lao động của con ngời,

vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, và đợc xây dựng theo hồ sơ thiết kế
đợc duyệt. Xã hội sẽ không chấp nhận thứ phẩm, hoặc phế phẩm trong việc thi công
xây dựng; công trình cần đảm bảo chất lợng và an toàn khi sử dụng. Bất cứ sự yếu
kém về chất lợng xây dựng, không đảm bảo an toàn trong sử dụng đều có thể gây
thiệt hại về ngời và tài sản. Tuổi thọ và tính hiệu quả của công trình phụ thuộc vào
chất lợng xây dựng công trình.
Do đó ngời quyết định đầu t phải có trách nhiệm tổ chức thẩm định, phê duyệt dự án
đầu t xây dựng công trình, kiểm tra việc thực hiện dự án theo quy định của pháp
luật. Công trình chỉ đợc nghiệm thu để đa vào sử dụng khi đáp ứng đầy đủ các yêu
cầu của thiết kế, quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho công trình nhà
ở và các yêu cầu khác
Để công trình đảm bảo chất lợng khi đa vào sử dụng cần phải làm tốt ngay từ đầu
khâu lựa chọn nhà thầu thiết kế, thi công, giám sát với đội ngũ cán bộ-kỹ s đạt trình
độ chuyên môn và công nhân lành nghề, thiết bị thi công cần đảm bảo yêu cầu kỹ
thuật.
Sự tuân thủ chặt chẽ qui chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và các qui định hiện hành là yêu
cầu bắt buộc trong công tác quản lý chất lợng xây dựng công trình. Các đơn vị t vấn
chuyên nghành, t vấn QLDA, t vấn giám sát cần quản lý chặt chẽ chất lợng hồ sơ
khảo sát-thiết kế, chất lợng thi công nghiệm thu. Đơn vị thi công phải hoàn thành
trách nhiệm xây dựng công trình đạt chất lợng, chữ Tâm và Uy tín cần phải gắn
liền với chất lợng và xem là tiêu chí u tiên hàng đầu.
Thờng xuyên phân tích và rút ra bài học kinh nghiệm qua các sự cố công trình. Cần
có biện pháp xử phạt thích hợp và có thể cấm hành nghề có thời hạn hoặc vĩnh viễn
đối với các nhà thầu thi công xây dựng, nhà thầu t vấn vi phạm đạo đức nghề nghiệp
và để xảy ra sự cố về chất lợng công trình tùy theo mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
Cơ quan quản lý nhà nớc ngoài vai trò kiểm tra-giám sát; cần phát huy vai trò phản
biện và góp ý để kiện toàn hệ thống văn bản pháp Luật liên quan đến ngành xây
dựng, đề xuất các giải pháp quản lý và khắc phục để việc quản lý chất lợng ngày
càng hiệu quả; hớng dẫn và định hớng doanh nghiệp xây dựng tuân thủ pháp luật,
mạnh dạn sáng tạo và đổi mới để tạo ra tính đột phá trong lĩnh vực công nghiệp xây

dựng nói chung, nhằm mục đích đem lại cuộc sống ấm no và hạnh phúc cho nhân
d©n.
Nguån: T¹p chÝ Sµi Gßn §Çu t & X©y dùng
TIN §· §¦A