Tải bản đầy đủ (.pdf) (13 trang)

Chuyên đề 15 viếng lăng bác

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (407.97 KB, 13 trang )

CHUYÊN  15: “Ving lng Bác” – Vin Phng.
Theo admin Hc vn lp 9 – CH –



*ăKháiăquátăvătácăgi,ătácăphm:

- Vin Phng là nhà th trng thành trong phong trào vn ngh gii phóng  min
Nam.
- Th ông thng nh nh, giàu tình cm, giàu cht mng m ngay trong hoàn cnh khc
lit ca chin trng.
- Bài th “Ving lng Bác” đc vit nm 1976. ây là thi đim min Nam va gii
phóng, đt nc thng nht, công trình lng Ch tch H Chí Minh cng va đc hoàn
thành. c mong đc ra Hà Ni, đc ving lng Bác H ca đng bào min Nam đư
có th thc hin. Nhà th Vin Phng cng là mt trong s nhng đng bào chin s t
min Nam sau gii phóng đc ra Hà Ni ving lng thiêng liêng y. Dù ra đi mun, khi
đư xut hin nhiu bài th đc coi là đnh cao trong mng sáng tác vit v đ tài lưnh t
H Chí Minh, nhng “Ving lng Bác” vn đc đánh giá là mt trong nhng tác phm
thành công xut sc và nhanh chóng chim đc cm tình ca ngi đc.
*ăNghăthut:
V ngh thut, bài th có ging điu va trang trng, phù hp vi đ tài vit v lưnh t li
va tha thit, sâu lng, phù hp vi ch đ t tng ca tác phm (cm xúc khi đc vào
lng ving Bác). Ging th cng có s thay đi linh hot đ din t các cung bc cm
xúc. Khi thì hi hp, náo nc(trên đng vào lng ving Bác); khi thì t hào, thành kính
(đng trc lng);khi thì nghn ngào đau xót (vào trong lng); có lúc li xúc đng thit
tha(ngh ti cnh chia xa).  to nên ging điu y, tác gi đư dùng kt hp nhiu yu t
nh th th t do (linh hot s ch trong tng câu), gieo vn không c đnh (có khi lin,
có khi cách), nhp th bin đi (lúc nhanh lúc chm, lúc dàn tri, lúc dn dp)…
Ngoài ra, bài th còn s dng mt h thng hình nh đc sc,kt hp mt cách hài hòa
gia nhng hình nh thc (hàng tre xanh quanh lng,mt tri đi qua trên lng, dòng ngi
vào lng) vi nhng hình nh có ngha n d, tng trng mang tính khái quát ( mt tri


trong lng, vòng hoa dâng bày mi chín mùa xuân, vng trng, tri xanh). Chính h
thng hình nh y đư góp phn phác ha thành công chân dung Ch tch H Chí Minh.


ăbƠi:ăCmănhnăbƠiăthă“VingălngăBác”ăcaăVinăPhng.

I.ăMăbƠi:

Bác H là tên gi thân yêu vang âm trong trái tim bao ngi, là nim tin, là sc mnh, là
phm giá ca con ngi Vit Nam, mt ngi bn ln đi vi tâm hn mi con ngi,
đi vi thiên nhiên to vt S v đi, v đp ca Bác, lòng kính yêu vi Bác đư tr
thành cm hng cho các các ngh s sáng to ra các tác phm ngh thut bt h. n sau
trong đ tài th v Bác do điu kin, hoàn cnh: là ngi con min Nam, cm súng 
ngoài tin tuyn nhà th Vin Phng đư đ li bài th "Ving lng Bác" đc đáo, có
sc cm hóa sâu sc bi tình đp, bi li hay.
II. Thân bài:
Bài th đc vit vào tháng 4 nm 1976, mt nm sau ngày gii phóng min Nam, đt
nc va đc thng nht. ó cng là khi lng Ch tch H Chí Minh va đc khánh
thành, đáp ng nguyn vng tha thit ca nhân dân c nc là đc đn ving lng Bác.
Tác gi là mt ngi con ca min Nam, sut ba mi nm hot đng và chin đu 
chin trng Nam B xa xôi. Cng nh đng bào và chin s min Nam, nhà th mong
mi đc ra thm Bác và ch đn lúc này, khi đt nc đư thng nht, ông mi có th
thc hin đc c nguyn y. Tình cm đi vi Bác tr thành ngun cm hng đ ông
sáng tác bài th này.
1.ăCmăxúcăcaănhƠăthăkhiăđnălngăBác:
Cm xúc ca mt ngi con đư đi t mt
ni rt xa c v không gian và thi gian, gi đây gi phút đc tr v bên Bác đư đc
din t sâu sc trong kh th này:
- Nhà th k: “Con  min Nam ra thm lng Bác”. Câu th m đu nh mt li thông
báo ngn gn, li l gin d nhng cha đng trong nó bit bao điu sâu xa, Nhà th nói

mình  min Nam,  tuyn đu ca T quc,  ni máu đ sut my chc nm tri. Nh
vy, không đn gin là chuyên đi thm công trình kin trúc, không ch chiêm ngng
trc di hài mt v nhân mà đó là cây tìm v ci, lá tìm v cành, máu chy v tim, sông
tr v ngun. ó là cuc tr v đ báo công vi Bác, đ đc Bác ôm vào lòng và ngi
khen.
- Nhà th xng “con” và ch “con”  đu dòng th, đu bài th. Trong ngôn t ca nhân
loi không có mt ch nào li xúc đng và sâu nng bng ting “con”. Cách xng hô này
tht gn gi, tht thân thit, m áp tình thân thng mà vn rt mc thành kính, thiêng
liêng. ng thi, cng din t tâm trng xúc đng ca ngi con ra thm cha sau bao
nhiêu nm xa cách.
- Nhà th s dng t “thm” thay cho t “ving”:
+ “Ving”: là đn chia bun vi thân nhân ngi cht.
+ “Thm”: là gp g, trò chuyn vi ngi đang sng.
-> Cách nói gim, nói tránh -> gim nh ni đau thng mt mát -> khng đnh Bác vn
còn mưi trong trái tim nhân dân min Nam, trong lòng dân tc. ng thi gi s thân
mt, gn gi: Con v thm cha – thm ngi thân rut tht, thm ch Bác nm, thm ni
Bác  đ tha lòng khát khao mong nh by lâu.
=> Câu th không có mt dng công ngh thut nào nhng li vô cùng gi cm, dn nén
bit bao cm xúc. Cách xng hô và cách dùng t ca Vin Phng giúp cho ngi đc
cm nhn đc tình cm xúc đng, nh thng ca mt ngi con đi vi cha. ó không
ch là tình cm riêng ca nhà th mà còn là tình cm chung ca dân tc Vit Nam. Th h
này tip ni th h khác song tt c đu có chung mt tình cm nh th vi Bác H kính
yêu.
- Cái hay ca kh th không ch  t ng bình d mà còn  hình nh cây tre vô cùng thân
thuc. Chc nhà th phi đn xp hàng t rt sm mi thy đc hàng tre trong sng
nh vy. Nhng “hàng tre xanh xanh Vit Nam” y chính là hình nh tng trng cho
làng quê, cho con ngi Vit Nam bn b, cn cù, chu thng chu khó. Tác gi bt lên
mt ting “Ôi !” va đy thng cm va mang v t hào. Thng cm vì dân tc ta phi
tri qua bao nhiêu “bưo táp ma sa”, khó khn gian kh trong cuc đi. T hào vì tre vn
“đng thng hàng” nh ngi Vit ta luôn kiên cng, bt khut trc mi gian lao, th

thách. c tính cao quý y cng đc th hin trong th Nguyn Duy : “Thân gy guc,
lá mong manh / Mà sao nên luy nên thành tre i”. Nhng Vin Phng không ch ca
ngi đt nc, con ngi Vit Nam mà còn mun nói đn mi liên kt gia Bác vi quê
hng, vi ngi dân. Ngày xa, Bác t giư làng quê vi hàng tre xanh đ ra đi tìm
đng cu nc, và bây gi Bác li tr v gia vòng tay ca quê hng, gia nhng con
ngi cn cù, chu khó. Nhng “hàng tre bát ngát” bao quanh lng nh vòng tay ca quê
hng, ca T quc đang bao bc ly v lưnh t v đi, nh hình dáng nhng ngi con
ca dân tc đang đng canh gic ng ca Ngi. Ngh thut n d y va hay va to s
kt ni cht ch vì cây tre, Bác và đt nc có mi liên h đc bit.
=>ăChămtăkhăthăngnăthôiănhngăcngăđăđăthăhinănhngăcmăxúcăchơnă
thƠnh,ăthiêngăliêngăcaănhƠăthăvƠăcngălƠăcaănhơnădơnăđiăvi Bác kính yêu.
2.ăCmăxúcăcaănhƠăthăkhiăđngătrcălngăBác:

- Nhà th đư s dng mt n d ngh thut tuyt đp đ nói lên cm nhn ca mình khi
đng trc lng Bác:
Ngày ngày mt tri đi qua trên lng
Thy mt mt tri trong lng rt đ.
+ Hình nh “mt tri đi qua trên lng” là hình nh thc. ó là mt tri thiên to, là hành
tinh quan trng nht ca v tr, nó gi ra s kì v, s bt t, vnh hng. Mt tri là ngun
ci ca s sng, ánh sáng.
+ Hình nh “mt tri trong lng” là mt n d đy sáng to, đc đáo – đó là hình nh ca
Bác H. Ging nh “mt tri”, Bác H cng là ngun ánh sáng, ngun sc mnh. “Mt
tri” – Bác H soi đng dn li cho s nghip cách mng gii phóng dân tc, giành đc
lp t do, thng nht đt nc. Bác đư cùng nhân dân vt qua trm ngàn gian kh, hi
sinh đ đi ti chin thng quanh vinh, trn vn. “Mt tri” – Bác H ta hi m tình
thng bao la trong lòng mi con ngi Vit Nam. Nhà th T Hu đư so sánh Bác nh:
“Qu tim ln lc trm dòng máu nh”. Cái ngha, cái nhân ln lao ca Bác đư tác đng
mnh m, sâu xa ti mi s phn con ngi.
+ Tht ra so sánh Bác H vi mt tri đư đc các nhà th s dng t rt lâu:
Ngi rc r mt mt tri cách mng

Mà đ quc là loài di ht hong
êm tàn bay chp chng di chân ngi.
( T Hu – “Sáng tháng nm”)
Nhng cái so sánh ngm Bác H nm trong lng rt đ trong cái nhìn chiêm ngng
hàng ngày ca mt tri t nhiên( bin pháp nhân hóa “thy”) là mt sáng to đc đáo và
mi m ca Vin Phng. Cách ví đó mt mt ca ngi s v đi, công lao tri bin ca
Ngi đi vi các th h con ngi Vit Nam. Mt khác bc l rõ nim t hào ca dân
tc Vit Nam khi có Bác H - có đc mt tri ca cách mng soi đng ch li cng
nh ánh sáng ca mt tri thiên nhiên.
+ T láy “ngày ngày” đng  đu câu va din t s liên tc bt bin ca t nhiên va
góp phn vnh vin hóa, bt t hóa hình nh Bác H trong lòng mi ngi và gia thiên
nhiên v tr.
- Hình nh dòng ngi vào thm lng Bác đư đc nhà th miêu t mt cách đc đáo và
đ li nhiu n tng:
Ngày ngày dòng ngi đi trong thng nh
Kt tràng hoa dâng by mi chín mùa xuân.
+ T láy “ngày ngày” có ngha tng t nh câu th cu đu trong kh th -> din t
cnh tng có thc đang din ra hàng ngày, đu đn trong cuc sng ca con ngi Vit
Nam: Nhng dòng ngi nng tru nh thng t khp mi min đt nc đư v đây xp
hàng, lng l theo nhau vào lng ving Bác – “Dòng ngi đi trong thng nh”.
+ Bng s quan sát trong thc t, tác gi đư to ra mt hình nh n d đp và sáng to:
“tràng hoa”.
_ Chúng ta có th hiu “tràng hoa”  đây theo ngha thc là nhng bông hoa ti thm
kt thành vòng hoa đc nhng ngi con khp ni trên đt nc và th gii v thm
dâng lên Bác đ bày t tình cm, tm lòng nh thng, yêu quý, t hào ca mình.
_ “Tràng hoa”  đây còn mang ngha n d ch tng ngi mt đang xp hàng ving lng
Bác mi ngày là mt bông hoa ngát thm. Nhng dòng ngi bt tn đang ngày ngày vào
lng ving Bác ni kt nhau thành nhng tràng hoa bt tn. Nhng bông hoa – tràng hoa
rc r đó di ánh mt tri ca Bác đư tr thành nhng bông hoa – tràng hoa đp nht
dâng lên “by mi chín mùa xuân” – 79 nm cuc đi ca Ngi.

->ăHìnhănhăthătrênăbiuălătmălòngăthƠnhăkính,ăvƠăbitănăsơuăscăcaănhƠăth,ă
caănhơnădơnăđiăviăBácăH.
3.ăCmăxúcăcaănhƠăthăkhiăvƠoătrongălng:

- Vào trong lng, khung cnh và không khí nh ngng kt c thi gian, không gian. Hình
nh th đư din t tht chính xác, tinh t s yên tnh, trang nghiêm cùng ánh sáng du nh,
trong tro ca không gian trong lng Bác.
- ng trc Bác, nhà th cm nhn Ngi đang ng gic ng bình yên, thanh thn gia
vng trng sáng du hin.
- Hình nh “vng trng sáng du hin” gi cho chúng ta ngh đn tâm hn, cách sng cao
đp, thanh cao, sáng trong ca Bác và nhng vn th tràn ngp ánh trng ca Ngi.
Trng vi Bác đư tng vào th Bác trong nhà lao, trên chin trn, gi đây trng cng đn
đ gi gic ng ngàn thu cho Ngi. -> Ch có th bng trí tng tng, s thu hiu và
yêu quí nhng v đp trong nhân cách ca H Chí Minh thì nhà th mi sáng to nên
đc nhng nh th đp nh vy!
- Tâm trng xúc đng ca nhà th đc biu hin bng mt hình nh n d sâu xa: “Vn
bit tri xanh là mưi mưi”.
+ “Tri xanh” trc tiên đc hiu theo ngha t thc đó là hình thiên nhiên mà chúng ta
hng ngày vn đang chiêm ngng, nó tn ti mưi mưi và vnh hng.
+ Mt khác, “tri xanh” còn là mt hình nh n d sâu xa: Bác vn còn mưi vi non sông
đt nc, nh “tri xanh” vnh hng. Nhà th T Hu đư vit: “Bác sng nh tri đt ca
ta”, bi Bác đư hóa thân thành thiên nhiên, đt nc và dân tc.
- Dù tin nh th nhng my chc triu ngi dân Vit Nam vn đau xót và nui tic khôn
nguôi trc s ra đi ca Bác – “ Mà sao nghe nhói  trong tim”.
+ “Nhói” là t ng biu cm trc tip, biu hin ni đau đt ngt qun tht. Tác gi t
cm thy ni đau mt mát  tn trong đáy sâu tâm hn mình: ni đau ut nghn tt cùng
không nói thành li. ó không ch là ni đau riêng tác gi mà ca c triu trái tim con
ngi Vit Nam.
+ Cp quan h t “vn, mà” din t mâu thun. Cm giác nghe nhói  trong tim mâu
thun vi nhn bit tri xanh là mưi mưi. Nh vy, gia tình cm và lý trí có s mâu

thun. Con ngi đư không kìm nén đc khonh khc yu lòng. Chính đau xót này đư
làm cho tình cm gia lưnh t và nhân dân tr nên rut già, xót xa. Cm xúc đau đn này,
vô vng này đư tng xut hin trong bài th ca T Hu:
Trái bi kia vàng ngt vi ai
Thm cho ai na hi hoa nhài
Còn đâu bóng Bác đi hôm sm…
CmăxúcănƠyălƠăđnhăđimăcaăniănhăthng,ăcaănimăđauăxót.ăNóăchínhălƠă
nguyênănhơnădnăđnănhngăkhátăvngăăkhăcuiăbƠiăth.
4.ăTơmătrngăluăluynăcaănhƠăthăkhiăriăxaălngăBác:

- Nu  kh th đu, nhà th gii thiu mình là ngi con min Nam ra thm Bác thì
trong kh th cui, nhà th li đ cp đn s chia xa Bác. Ngh đn ngày mai v min
Nam, xa Bác, xa Hà Ni, tình cm ca nhà th không kìm nén, n giu trong lòng mà
đc bc l th hin ra ngoài:
“Mai v min Nam thng trào nc mt”.
+ Câu th “Mai v min Nam thng trào nc mt” nh mt li giư bit.
+ Li nói gin d din t tình cm sâu lng.
+ T “trào” din t cm xúc tht mưnh lit, luyn tic, bn rn không mun xa ni Bác
ngh.
+ ó là không ch là tâm trng ca tác gi mà còn là ca muôn triu trái tim khác. c
gn Bác dù ch trong giây phút nhng không bao gi ta mun xa Bác bi Ngi m áp
quá, rng ln quá.
- Mc dù lu luyn mun đc  mưi bên Bác nhng tác gi cng bit rng đn lúc phi
tr v min Nam. Và ch có th gi tm lòng mình bng cách mun hóa thân, hòa nhp
vào nhng cnh vt quanh lng đ đc luôn  bên Ngi trong th gii ca Ngi:
Mun làm con chim hót quanh lng Bác
Mun làm đóa hoa ta hng đâu đây
Mun làm cây tre trung hiu chn này.
+ ip ng “mun làm” cùng các hình nh đp ca thiên nhiên “con chim”,”đóa
hoa”,”cây tre” đư th hin c mun tha thit, mưnh lit ca tác gi.

+ Nhà th ao c đc hóa thân thành con chim nh ct ting hót làm vui lng Bác,
thành đóa hoa đem sc hng, đim tô cho vn hoa quanh lng.
+ c bit là c nguyn “Mun làm cây tre trung hiu chn này” đ nhp vào hàng tre
bát ngát, canh gi gic ng thiên thu ca Ngi. Hình nh cây tre có tính cht tng
trng mt ln na nhc li khin bài th có kt cu đu cui tng ng. Hình nh hàng
tre quanh lng Bác đc lp  câu th cui nh mang thêm ngha mi, to n tng sâu
sc, làm dòng cm xúc đc trn vn. “Cây tre trung hiu” là hình nh n d th hin
lòng kính yêu, s trung thành vô hn vi Bác, nguyn mưi mưi đi theo con đng cách
mng mà Ngi đư đa đng ch li. ó là li ha thy chung ca riêng nhà th và
cng là ý nguyn ca đng min Nam, ca mi chúng ta nói chung vi Bác.
5.ăánhăgiáăvănghăthut:
- Bài th thành công bi Vin Phng đư chn đc mt hình thc và ging điu phù
hp vi ni dung tr tình. ó là ging điu va trang nghiêm, sâu lng, va tha thit, đau
xót, t hào, th hin rt đúng tâm trng ca nhà th và mi ngi khi vào lng ving Bác.
- Th th tám ch xen k nhng dòng th by hoc chín ch. Cách gieo vn khá linh
hot, có khi là vn lin, có khi là vn cách. Nhp th chm rưi, din t s trang nghiêm và
cm xúc thành kính. Riêng  kh th cui, nhp th nhanh hn. ip ng “mun làm”
đc lp li ba ln, th hin mong c thit tha và ni lu luyn không ri ca tác gi.
- Hình nh th có nhiu sáng to. Nhà th kt hp gia hình nh thc và hình nh n d,
tng trng. c sc nht là nhng hình nh n d có tính cht biu tng: “mt tri
trong lng”, “tràng hoa”, “tri xanh”, “vng trng” va quen thuc, gn gi, va trang
nghiêm, sâu sc, có ý ngha khái quát và giá tr biu cm rt ln.
III.KtăbƠi:
“Ving lng Bác” là mt bài th hay bi nó đc to ra t nhng cm xúc, rung đng
chân thành ca trái tim nhà th, đng thi cng là ting lòng ca tt c chúng ta. Cuc
đi và s nghip cách mng ca Bác H nh mt thiên thn thoi ca th k hai mi.
Ch tch H Chí Minh là con ngi Vit Nam đp nht! Nhà th Pita Rôđright ca đt
nc Cu-Ba anh em đư t hào khng đnh: H Chí Minh – tên Ngi là c mt nim th.

ăbƠi:ăPhơnătíchă3ăkhăthăđuăbƠiăthă“VingălngăBác”ăcaăVinăPhng


=>ăGiăý: Tácăgi:ăShirekaă-
*ăKhă1:

Con t min Nam ra thm lng Bác
ã thy trong sng hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Vit Nam
Bão táp ma sa đng thng hàng

M đu bài th, tác gi xng mình là “con”. Li th gin d nhng cha đy cm xúc. T
“con” y gi nên cm giác vô cùng gn gi và thân thng v Bác, nh mt li tha vi
ngi ln trong nhà. iu đó làm ta nh đn nhng câu th ca T Hu : “Bác nh min
Nam ni nh nhà / Min Nam mong Bác ni mong cha.” Nhng Vin Phng không ch
nói thay li ca nhng ngi con min Nam, ông còn bày t tình cm ca c dân tc đi
vi Bác. Nhà th dùng t “thm” nh th Bác vn còn sông, và đây ch là mt bui đn
thm nói chuyn thông thng. Tình cm y tht xúc đng nhng vn rt gn gi, m áp.
Cái hay ca kh th không ch  t ng bình d mà còn  hình nh cây tre vô cùng thân
thuc. Chc nhà th phi đn xp hàng t rt sm mi thy đc hàng tre trong sng
nh vy. Nhng “hàng tre xanh xanh Vit Nam” y chính là hình nh tng trng cho
làng quê, cho con ngi Vit Nam bn b, cn cù, chu thng chu khó. Tác gi bt lên
mt ting “Ôi !” va đy thng cm va mang v t hào. Thng cm vì dân tc ta phi
tri qua bao nhiêu “bưo táp ma sa”, khó khn gian kh trong cuc đi. T hào vì tre vn
“đng thng hàng” nh ngi Vit ta luôn kiên cng, bt khut trc mi gian lao, th
thách. c tính cao quý y cng đc th hin trong th Nguyn Duy : “Thân gy guc,
lá mong manh / Mà sao nên luy nên thành tre i”. Nhng Vin Phng không ch ca ngi
đt nc, con ngi Vit nam mà còn mun nói đn mi liên kt gia Bác vi quê
hng, vi ngi dân. Ngày xa, Bác t giư làng quê vi hàng tre xanh đ ra đi tìm
đng cu nc, và bây gi Bác li tr v gia vòng tay ca quê hng, gia nhng con
ngi cn cù, chu khó. Nhng “hàng tre bát ngát” bao quanh lng nh vòng tay ca quê
hng, ca T quc đang bao bc ly v lưnh t v đi, nh hình dáng nhng ngi con

ca dân tc đang đng canh gic ng ca Ngi. Ngh thut n d y va hay va to s
kt ni cht ch vì cây tre, Bác và đt nc có mi liên h đc bit. Bng li th gin d
và hình nh n d nhiu ý ngha, nhà th đư bày t tâm trng xúc đng ca mình khi đng
trc lng Bác.

*ăKhă2:
Không ch vy, kh th đu tiên còn m ra nhng suy ngm và xúc cm sâu lng hn


Ngày ngày mt tri đi qua trên lng
Thy mt mt tri trong lng rt đ
Ngày ngày dòng ngi đi trong thng nh
Kt tràng hoa dâng by mi chín mùa xuân…

Xuyên sut kh th là ngh thut đip ng và n d. “Ngày ngày” vn đư là mt t láy,
li đc dùng đip ng nên càng gi nên cm giác thi gian nh kéo dài vô tn trong kh
th, đng thi cng dùng đ miêu t mt chân lí vnh hng – s v đi ca Bác. “Mt
tri” trong câu th th nht là t thc, còn “mt tri” trong câu th th hai chính là n d
đ ch Bác. Bác là ngi đư m ra chân lí cách mng cho c dân tc, mang đc lp, t do
đn cho đt nc. Cng ging nh mt tri thc đem s sng đn cho vn vt, Bác đư
đem li cho ngi dân s m no, hnh phúc. Nhà th T Hu cng đư tng vit : “Ngi
là mt mt tri cách mng”, nhng so sánh hình nh hai mt tri nh ca Vin Phng
li là mt sáng to rt đc đáo. Mt tri kia ch là cái nn, là đòn by đ tôn vinh mt tri
Bác. Cm t “rt đ” va gi nh đn trái tim luôn tràn ngp lòng yêu nc, thng dân
ca Bác, va gi ra lung sáng rc r ta ra t tâm hn Bác – ánh sáng ca lí tng cách
mng. Ánh sáng y sng mưi trong lòng mi ngi dân Vit Nam, gi mưi tm lòng
chúng ta dành cho Bác. Ln th hai, t “ngày ngày” đc s dng, nhng là dùng đ din
t mt điu bt dit nh lòng thành kính ca nhân dân đi vi Bác. Ch có tình cm
thiêng liêng nh vy mi ó th to nên đc “dòng ngi đi trong thng nh” không
bao gi dt. Cng ch có tình cm thiêng liêng y mi có th kt nên đc nhng tràng

hoa đp nht đ dâng lên Bác. “Tràng hoa” y không ch là tràng hoa ti bình thng,
mà còn là n d ca dòng ngi ni tip nhau. Phi rt tinh t và sáng to nhà th mi có
th t đoàn ngi đi vào lng, dòng ra sau, qua bên lng, đi ra ni tip thành mt vòng
tròn mà liên tng đn mt tràng hoa. Tràng hoa y là tràng hoa đp nht vì đc kt nên
t nhng bông hoa đt – nhng con ngi Vit Nam chm ch, bt khut, t tm lòng ca
nhng con ngi y. T “dâng” càng tô đm thêm tình cm y – mt nim kính yêu trân
trng sâu sc nht và trn vn nht. Không ch có th, nhà th còn s dng ngh thut
hoán d đ ví cuc đi Bác nh “by mi chín mùa xuân”. Mùa xuân đc xem là mùa
đp nht trong nm, còn Bác là ngi Vit Nam đp nht. Hình nh y cng tng xut
hin trong th T Hu : “By mi chín tui xuân trong sáng / Vào cuc trng sinh nh
cánh bay”. Bác đư hin dâng nhng gì đp nht ca cuc đi mình cho s nghip gii
phóng dân tc. Và gi đây, nhng ngi con ca dân tc đang dâng lên cho Ngi lòng
bit n sâu sc nht. Li th trang trng nhng vô cùng tha thit, gi ra nhiu suy tng
sâu lng, mênh mông. Có th nói kh th th hai là đp nht trong c bài, vi nhng hình
nh n d giàu giá tr biu cm nói lên s v đi ca Bác và lòng thành kính ca ngi
dân đi vi Ngi.

*ăKhă3:
Nu nh cái đp ca kh hai là  nhng phép n d đy sáng to và tinh t thì cái hay ca
kh ba li nm  s dâng trào cm xúc trong tng li th

Bác nm trong gic ng bình yên
Gia mt vng trng sáng du hin
Vn bit tri xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói  trong tim!


Hình nh Bác hin lên tht gn gi. Có cm giác nh Bác không h ra đi mà ch đang
nm ng. “Vng trng sáng” có th hiu nh nhng ánh đèn du nh nh ánh trng trong
lng Bác. Hình nh y cng gi cho ta nh đn vng trng trong cuc đi, trong th ca

ca Bác. Trng làm bn vi Bác khi Ngi ngi tù (Ngm trng), trng theo Bác trong
nhng nm tháng kháng chin  Vit Bc (Cnh khuya, Rm tháng Giêng),… và bây gi,
ánh trng li canh gi gic ng ca Bác. Hay nh đc đn t “du hin”, ta li t hi, phi
chng “vng trng sáng” kia cng có th hiu đó là ánh trng ta ra t tâm hn thanh cao
ca Bác, và nhà th khi vào thm lng đư cm nhn đc ánh sáng rng ngi y. Cnh
lng Bác hin lên qua hai câu th đu tht yên bình, tnh lng, càng gi lên gic ng êm
đm ca Bác. Ngh thut t thc đư din t đc bu không khí trang nghiêm, lng yên
trong lng Bác, làm nn cho cm xúc thng hoa trong hai câu th cui. T hình nh Bác
nm nh đang ng, nhà th liên tng đn s bt dit ca Ngi. “Tri xanh” là n d đ
ch Bác và nhng điu Ngi đư làm cho non sông. Bác đư ra đi nhng lí tng ca
Ngi, tm gng đo đc ca Ngi không h cht. Hình nh ca Ngi đư hòa cùng
vi tri cao, nhp vào tng thc đt ca T quc. Nhng công lao ca Ngi cng mưi
còn đó nh mt tng đài sng sng chm ti tri. T láy “mưi mưi” đư tô đm và hoàn
chnh hình nh đó. Hình nh “tri xanh” y cng ging nh hình nh “mt tri”  kh
hai, đu là nhng hình nh mang tính biu tng đ ca ngi s v đi bt dit ca Bác.
Nhà th hiu rng Bác vn còn sng mưi trong trái tim mình, trong tim mi ngi dân
nc Vit, nhng vn không th quên đi s tht đy đau xót là Ngi đư ra đi… S tht
y hin lên tht bun, tht đau qua cp t tng phn “vn bit” – “mà sao”. Ni đau y
tràn ngp trong tim và trào lên  t “nhói”, nh th xuyên thng vào tim ngi vit, vào
tim ngi đc. Dng nh tt c s thng tic, xót xa ca nhà th đu gói gn li trong
đó, mt ni đau không th din t ht đc. Nhà th Thu Bn đư có ln vit v ni đau y
: “Nim đau vô tn thi gian / Nh thng nhng ch l tràn đm mi”. Có l Vin
Phng cng ngh nh vy nên câu th cui bt ra nh mt ting khóc nghn ngào đau
xót. C kh th vang lên đy sâu lng và tha thit, và có th nói câu th cui chính là chìa
khóa thành công ca c kh. Nó khin trái tim ta nh đp cùng mt nhp, đau chung mt
ni đau vi tác gi. Kh th đư bày t cm xúc ca nhà th khi vào lng ving Bác vi
ging th bình d mà tràn đy cm xúc.


ăbƠi:ăCmănhnăhaiăkhăthăđuăbƠiăthă“VingălngăBác”ă– VinăPhng.


Tham kho hai bài vit trên. Chú ý trong phn m bài, phi gii thiu đc đon th,
và trích dn đon th.

*ăBƠiătpăvnădng:
BƠiătpă1:
a. Chép chính xác bn câu cui bài th “Ving lng Bác” ca Vin Phng
b. Vit đon vn khong 8 câu, trình bày nhng cm xúc ca em khi đc kh th trên,
trong đon có câu vn dùng thành phn ph chú ( Yêu cu: gch di phn ph chú)
=>ăGiăý:
a. Chép chính xác bn câu th kt bài “Ving lng Bác”:
Mai v min Nam thng trào nc mt
Mun làm con chim hót quanh lng Bác
Mun làm đóa hoa ta hng đâu đây
Mun làm cây tre trung hiu chn này
b. Vit đon vn:
*V ni dung:
- ip ng “mun làm” cùng các hình nh đp ca thiên nhiên th hin c mun tha
thit, mưnh lit:mun đc hóa thân, đc hòa nhp vào cnh vt đ đc  mưi bên
Ngi:
+ Làm con chim ct ting hót làm vui lng Bác.
+ Làm đóa hoa đem sc hng, đim tô cho vn hoa quanh lng.
+ Làm cây tre đ nhp vào hàng tre bát ngát, canh gi cho Bác trong gic ng thiên thu.
- Hình nh cây tre lp li nh mang thêm ngha mi, to n tng sâu sc, làm cho dòng
cm xúc đc trn vn. “Cây tre trung hiu” là hình nh n d th hin lòng kính yêu, s
trung thành vô hn vi Bác, nguyn mưi mưi đi theo con đng Cách mng mà Ngi đư
vch ra.
- Cng nói v cm xúc ca bn thân khi đc đon th, v tình cm ca nhà th, ca nhân
dân vi Bác.
*V hình thc: trình bày thành đon vn, gii hn 8 câu, có s dng thành phn ph chú.

BƠiătpă2: Cho đon th:
Ngày ngày mt tri đi qua trên lng
Thy mt mt tri trong lng rt đ
( Ving lng Bác – Vin Phng)
a. Hưy phân tích ý ngha hình nh n d “mt tri trong lng”  câu th trên.
b. Chép hai câu th có hình nh n d “mt tri” trong mt bài th mà em đư hc ( ghi rõ
tên và tác gi bài th)
=>ăGiăý:
a. Phân tích đ thy:
- ng trc lng Bác, cm xúc ca nhà th đc gi t bng hai hình nh thc, n d
sóng đôi: “mt tri đi qua trên lng” và “mt tri trong lng”.
- “Mt tri” trong câu th th nht là hình nh thc – mt tri ca thiên nhiên v tr, tun
hoàn chiu sáng đem li s sng cho muôn loài.
- “Mt tri trong lng” là hình nh n d đy sáng to và đc đáo. Bác H chính là mt
tri ca dân tc Vit Nam,soi đng dn li cho s nghip cách mng gii phóng dân tc,
giành đc lp t do, thng nht đt nc.
=> Vi hình nh n d này, nhà th Vin Phng đư ca ngi s trng tn, v đi ca
Bác; đng thi th hin s ngng m và lòng thành kính ca nhân dân vi Bác.
b. Hai câu th có hình nh n d mt tri:
Mt tri ca bp thì nm trên đôi
Mt tri ca m em nm trên lng.
( Khúc hát ru nhng em bé ln trên lng m - Nguyn Khoa im)
BƠiătpă3: Cuc đi Ch tch H Chí Minh là ngun cm hng vô tn cho sáng to ngh
thut. M đu tác phm ca mình, mt nhà th vit:
"Con  min Nam ra thmlng Bác
Và sau đó, tác gi thy:
Bác nm trong gic ng bình yên
Gia mt vng trng sáng du hin
Vn bit tri xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói  trong tim

a. Nhng câu th trên trích trong tác phm nào? Nêu tên tác gi và hoàn cnh ra đi ca
bài th y.
b. T nhng câu đư dn kt hp vi nhng hiu bit ca em v bài th, hưy cho bit cm
xúc trong bài đc biu hin theo trình t nào? S tht là Ngi đư ra đi nhng vì sao
nhà th vn dùng t thm và cm t gic ng bình yên?
c. Da vào kh th trên, hưy vit mt đon vn khong 10 câu theo phép lp lun quy np
(có s dng phép lp và có mt câu cha thành phn ph chú) đ làm rõ lòng kính yêu và
nim xót thng vô hn ca tác gi đi vi Bác khi vào trong lng.
d. Trng là hình nh xut hin nhiu trong thi ca. Hưy chép chính xác mt câu th khác
đư hc có hình nh trng và ghi rõ tên tác gi, tác phm.
=>ăGiăý:
a. on th trên đc trích trong bài Ving lng Bác ca nhà th Vin Phng. Bài th
đc vit nm 1976,sau khi cuc kháng chin chng M kt thúc, đt nc thng nht,
Lng H Ch tch va khánh thành. Vin Phng ra thm min Bc, vào lng ving Bác.
b.
- Cm xúc trong bài th đc biu hin theo trình t t ngoài vào trong, ri li tr ra
ngoài, hp vi thi gian mt chuyn ving lng Bác.
- T "thm" th hin tình cm ca nhà th đi vi Bác va kính yêu, va gn gi.
- Cm t "gic ng bình yên"là mt cách nói gim, nói tránh nhm miêu t t th ung
dung thanh thn ca Bác- v lưnh t c đi lo cho dân, cho nc, có đêm nào yên gic nay
đư có đc gic ng bình yên.
c. Vit đon vn:
*V ni dung:
- Trc khung cnh,không khí thanh tnh, nhà th cm nhn không gian, thi gian nh
ngng kt và dng nh Bác đư thanh thn “trong gic ng bình yên”, gia ánh sáng du
hin ca vng trng tri k - vng trng đư đng hành cùng Bác sut c cuc đi ( Liên h
thêm vi các bài th vit v trng ca Bác).
- Cm nhn v v đp sáng trong ca tâm hn Ngi, nhà th bit rng: Bác đư hóa thân
vào thiên nhiên, đt nc, tên tui và s nghip ca Bác sng mưi trong lòng dân tc nh
bu tri xanh hin hu trên đu.

- Du vy, mt cm giác đau xót vn trào dâng – “Mà sao nghe nhói  trong tim”. Ch
mt t “nhói” đư din t mi cung bc ca cm xúc, đư gi mt ni đau qun tht dâng
trào. Nim tin và ni đau, tình cm và lí trí kìm nén và v òa….
=> Có th nói, bn dòng th vi nhng n d sáng to và cách s dng ngôn t đc đáo,
ngi đc cm nhn đc mt s trân trng, mt s ngi ca, và c ni đau xót ca nhà
th min Nam đi vi Bác H.
*V hình thc: trình bày đon vn theo cách lp lun quy np, khong 10 câu, có s
dng phép lp và có mt câu cha thành phn ph chú.
d. Câu th có hình nh trng: HS có th trích dn câu th trong bài “ng chí” (Chính
Hu), “Ánh trng”(Nguyn Duy), “oàn thuyn đánh cá”(Huy Cn)….
BƠiătpă4: Vit mt đon vn phân tích hình nh hàng tre trong kh th sau:
Con  min Nam ra thm lng Bác
ã thy trong sng hàng tre bát ngát
Ôi ! Hàng tre xanh xanh Vit Nam
Bão táp ma sa đng thng hàng.
( “Ving lng Bác” – Vin Phng)
=>ăGiăý:
n lng Bác, cm nhn đu tiên ca tác gi là hình nh hàng tre. ây là hình nh thc,
hình nh n d. Hàng tre xanh xanh là biu tng ht sc thân thuc ca làng quê Vit
Nam,biu tng cho sc sng bn b ca con ngi Vit Nam,đt nc Vit Nam > Vi
hình nh hàng tre, lng Bác tôn nghiêm mà gn gi, p áp trong lòng ngi đn vi ving
và Bác nh đang sng gia lòng quê hng, đt nc. ó chính là tm lòng ca nhà th
nói riêng và ca đng bào min Nam, ca mi chúng ta nói chung đi vi Bác.
BƠiătpă5: Xác đnh và ch rõ tác dng ca bin pháp tu t đc s dng trong đon th
sau:
Ngày ngày mt tri đi qua trên lng
Thy mt mt tri trong lng rt đ
Ngày ngày dòngngi đi trong thng nh
Kt tràng hoa dâng by mi chín mùa xuân…
( “Ving lng Bác” – Vin Phng)

=>ăGiăý: Yêu cu HS trình bày thành mt đon vn.
- Hình nh n d: “mt tri trong lng rt đ”
- Hình nh n d: “tràng hoa”
- Hình nh hoán d : “by mi chín mùa xuân”.
- ip ng “ngày ngày”.
=> Nêu nim thng nh, ngi ca s trng tn, v đi ca Bác, đng thi th hin s
ngng m và lòng bit n ca nhân dân vi v lưnh t.

*ăTăliuăthamăkho:


PHNGăVNăNHÀăTHăVINăPHNGăVăBÀIăTHă“VINGăLNG
BỄC”

Trong hai cuc kháng chin, nhà th Vin Phng hot đng  Nam B, và
đư sáng tác nhiu bài th v Bác H. Có bài tác gi vit khi b đch giam cm 
các tri giam Phú Li, Lê Vn Duyt, không có giy bút, Vin Phng sáng tác
thm trong đu và đc cho các đng chí cùng khám nghe. K diu thay, Vin
Phng ch đc mt vài ln, mi ngi đu thuc, ri nhng khi b đch bt đi lao
đng, h li đc cho bn tù  khám khác nghe, c vy th Vin Phng đc lan
truyn trong nhà tù. Phi đn bài th Ving Lng Bác, Vin Phng mi thc s
có mt bài th hay v Bác. Di đây là cuc trò chuyn gia ông và phóng viên
Vn ngh quân đi.
PV: Tha nhà th Vin Phng, trong mt ln nào đó, tôi đc đc mt bài
vit ca anh Lê Quang Vnh trên báo Sài Gòn Gii phóng, k rng: “Lúc tôi 25
tui, b bn M – Dim kt án t hình ri chuyn thành trung thân kh sai và đày
ra Côn o. Trong chung cp, đa ngc trn gian ca nhà tù y, tôi b bt buc
phi nm di hm sut ngày…”. Trên vách chung cp, tôi thy chi chít nhng
ch ghi bng nhiu cách khác nhau. Có nhng dòng đc khc trên vôi bng cái
xng cá mm. Có nhng ch bng máu, có nhng ghi bng than. Tôi đc đc

bài th dài, ch này ghi mt đon, ch khác ghi mt khúc ráp li rt vn vi nhau.
Cha già i
Hôm nay mi chín tháng nm
Lòng con sáng ta đêm rm trung thu
Con đang chúc th di m
Con đang dng mt rng c trong tim
êm nay mng hóa thành chim
Bay qua li st con tìm đn cha
Sau này mi bit là th Vin Phng, bài Chúc th di m. Tôi ngh rng
đó cng là hnh phúc ln ca nhà th: Góp phn mình vào công cuc gii phóng
đt nc.
Nhà th Vin Phng: H Chí Minh, v lưnh t kit xut ca dân tc ta là ngun
cm hng vô tn ca ngi sáng to vn, th, nhac, ha. Trong kháng chin chng
Pháp và M, các nhà th sng  Nam B đu có nhng tác phm vit v Bác.
Trong nhà tù ca gic, tôi luôn luôn ngh v Bác. Bác là ngun đng viên, c các
chin s trong nhà tù. Tôi đư vit bài th Chúc th di m, đc các đng chí
trong tù thuc, truyn cho nhau. Tuy li th còn mc mc nhng là tm lòng thành
kính ca tôi đi vi Ngi.
PV: Phi đn khi đt nc thng nht, ra thm min Bc, anh mi có Ving
Lng Bác, đy đ đ chín và ngôn t. Anh có th cho bit bài th ra đi trong
hoàn cnh nào?
NhƠă thă Vin Phng: Khi Bác còn sng, nhân dân min Nam mong
mun đt nc gii phóng đ đón Bác vào thm. Nhng ri, c m y không
đc toi nguyn. Khi min Nam gii phóng, mi ngi đu mun ra thm min
Bc, ving lng Bác. Nm 1976, tôi ra Hà Ni, đc đn ving Bác.
Sáng hôm y ma phùn, Hà Ni lây phây trong gió rét, tôi đc ni vào
dòng ngi vào lng Bác. Chúng tôi đi t hng chùa Mt Ct. Sng to mênh
mông, nhng hàng tre xanh sm, nhng gc đào hoa đ rc… Tt c đu thiêng
liêng. n bên Bác, ai cng mun dng tht lâu. Bác nm đó, thanh thn, gin d,
hin t nh đang ng. Anh sáng du dàng to xung nh gia mt đêm trng thanh

min thôn dư. Tôi không cm ni nc mt.
Ra khi lng, tôi đi nh ngi mng du và t th bt ra:
Con  min Nam ra thm lng Bác
ã thy trong sng hàng tre bát ngát.
Li th tht gin d. Tôi ngh, Bác ca chúng ta vn gin d, Ngi ghét s
cu k, làm dáng. Gin d, trong sáng, sâu sc cng là bao quát trong th Bác. Tôi
vit nh là ý ngh ca mình. Và, đó cng là tâm t ca nhân dân và chin s  Nam
B vi Bác.
Ngày ngày mt tri đi qua trên lng
Thy mt mt tri trong lng rt đ
Mt tri ca v tr đi vi mt tri trong lng. ó cng là hàm cha s
vnh cu ca s nghip Bác H to dng và nhân dân ta, ng ta đư thc hin: xây
dng mt đt nc Vit Nam hoà bình, thng nht, đc lp, dân ch và giàu mnh
nh di chúc ca Bác.
Hoa ti là nét đp ca thiên nhiên, hàng ngày dâng lên Bác rt nhiu nhng tôi
ngh đn:
Ngày ngày dòng ngi đi trong thng nh
Kt tràng hoa dâng By mi chín mùa xuân
Dòng ngi vây quanh Bác tr thành hoa. Và dâng cho By mi chín mùa
xuân, là hoa ti ca cuc sng.
Toàn bài Ving Lng Bác mang mt không khí trang nghiêm, thành kính.
on kt, tôi mun nói lên tình cm ca nhân dân, chi n s min Nam ha vi
Bác:
Mai v min Nam thng trào nc mt
Mun làm con chim hót quanh lng Bác
Mun làm đoá hoa to hng đâu đây
Mun làm cây tre trung hiu chn này.
Ngun: Báo VNQ


×