Chương 1: Bài giảng môn mạng máy tính

Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 1
Biên soạn: Nguyễn Cao Đạt
Email:
BÀI GIẢNG
MÔN: MẠNG MÁY TÍNH
(cập nhật 08/2006)
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 2
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Mục đích của môn học :
Cơ bản về mạng máy tính.
Hiểu biết các lớp trong mô hình tham khảo OSI.
Hiểu biết mô hình TCP/IP.
Thiết kế mạng đơn giản.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 3
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Tài liệu tham khảo :
Computer Networks,
Andrew S. Tanenbaum
Data Communications,
Computer Networks
and Open System
Bài giảng
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 4

GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Chương trình học :
Lý thuyết: 10 buổi
Thực hành: 4 buổi
Một số vấn đề không đưa vào chương trình
giảng dạy :
Các khía cạnh về thương mại : Sản phẩm, nhà cung cấp,
giá cả, các hệ điều hành mạng.
Làm thế nào để mua, cấu hình và điều khiển các thiết bò
mạng.
Làm thế nào để thiết kế và hiện thực các giao thức.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
GIỚI THIỆU MÔN HỌC (TT)
Thông tin liên lạc :
Nguyễn Cao Đạt:
Email:
ĐT: 8647256 x 5200
Web: />Trần Đăng Khoa:
Email:
ĐT: 8647256 x 5840
Web: />Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 5
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 6
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Chương trình học chi tiết :
Chương 1 : Tổng quan về mạng máy tính
Chương 2 : Lớp Physical
Chương 3 : Lớp Data Link

Chương 4 : Lớp Network
Chương 5 : Lớp Transport
Chương 6 : Lớp 5,6,7
Các chuyên đề :
Tổng quan về TCP/IP
Quy trình xây dựng mạng máy tính
Ôn tập
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 7
CHƯƠNG I
Tổng quan về mạng máy tính
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 8
TỔNG QUAN VỀ MẠNG MÁY TÍNH
 Thuật ngữ computer network đề cập đến việc kết nối
những máy tính hoạt động độc lập lại với nhau thông qua
môi trường truyền thông.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 9
VÌ SAO PHẢI SỬ DỤNG MẠNG MÁY TÍNH
• Chia xẻ thông tin.
• Chia xẻ phần cứng và phần mềm.
• Hỗ trợ và quản lý tập trung.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 10
CÁC CẤU HÌNH MẠNG MÁY TÍNH

Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 11
CÁC CẤU HÌNH MẠNG MÁY TÍNH
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 12
CÁC CẤU HÌNH MẠNG MÁY TÍNH
 Các yếu tố quyết đònh lựa chọn cấu hình mạng:
– Kích thước của tổ chức.
– Mức độ an toàn.
– Mức độ quản trò có thể.
– Lưu lượng thông tin mạng.
– Nhu cầu sử dụng mạng của người dùng.
– Ngân sách mạng.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 13
MẠNG NGANG HÀNG
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 14
MẠNG NGANG HÀNG
 Các thông tin
– Còn gọi là workgroup, khoảng 10 máy tính hay nhỏ hơn.
– Người dùng có thể chia xẻ tài nguyên như tập tin, máy in.
– Người dùng tự quản lý máy tính của mình.
– Được xây dựng trên nhiều hệ điều hành.
– Rẻ tiền.
 Các vấn đề quan tâm

– Người dùng cần được đào tạo
– Cấu hình yêu cầu của các máy tính
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 15
MẠNG KHÁCH CHỦ (Server –based)
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 16
MẠNG KHÁCH CHỦ (Server –based)
 Các thông tin
– Các hệ thống máy chủ:
 File & Printer Server
 Application Server
 Mail Server
 Directory Service Server
 …
– Giới hạn mạng chủ yếu do cơ sở hạ tầng mạng.
– Quản lý tập trung.
– Đắt tiền.
 Các vấn đề quan tâm
– Trình độ và kinh nghiệm của người quản trò mạng: an toàn mạng, sao
lưu, dự phòng, …
– Cấu hình và khả năng mở rộng của các hệ thống máy chủ.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 17
MƠ HÌNH MẠNG ( Network Topology)
 Topology là gì ?
– Sơ đồ bố trí các máy tính, môi trường truyền và các thành phần

khác của mạng.
– Tham chiếu đến thiết kế mạng.
– Các từ khóa liên quan: Physical layout, Design, Diagram, Map
– Cơ bản dựa trên phân loại kênh truyền.
 Tầm ảnh hưởng:
– Loại thiết bò mạng cần thiết.
– Khả năng của các thiết bò mạng.
– Khả năng phát triển mạng trong tương lai.
– Cơ cấu quản trò mạng
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 18
MƠ HÌNH MẠNG ( Network Topology)
 Phân loại kênh truyền :
– Các kênh truyền dạng điểm điểm (point to point channels).
– Kênh truyền dạng đa truy cập ( multiaccess channels hay
broadcast channels).
Point to Point
Broadcast
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 19
MƠ HÌNH MẠNG ( Network Topology)
 Multiaccess :
– Một kênh liên lạc có thể được dùng chung cho
nhiều máy khác nhau trên mạng.
– Mọi máy trên kênh chung đó có thể nhận được mọi
gói thông tin trên đó.
– Khi lấy thông tin vào thì các máy sẽ phải kiểm tra
đòa chỉ của mình và đòa chỉ trong packet

– Khi muốn truyền thông tin thì các máy phải tranh
chấp đường truyền theo một phương thức nào đó.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 20
MƠ HÌNH MẠNG ( Network Topology)
 Point to point :
– Store-and-forward hay packet switched.
– Hầu hết những mạng diện rộng dùng cơ chế
này.
 Các topology cơ bản :
– Bus
– Star
– Ring
– Mesh
 Vấn đề quan tâm :
– Dựa trên các tiêu chí nào để chọn topology ?
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 21
Star
Ring Tree
Bus
Ring Satellite
Ring
MƠ HÌNH MẠNG ( Network Topology)
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 22
MỘT SỐ THUẬT NGỮ THƠNG DỤNG

– LANs (Local Area Networks)
 Có giới hạn về đòa lý.
 Tốc độ truyền dũ liệu khá cao.
 Một tổ chức quản lý.
 Những kỹ thuật thường dùng :
– Ethernet : 10/100/1000 Mbps,
– Token Ring : 16 Mbps
– FDDI : 100 Mbps
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 23
MỘT SỐ THUẬT NGỮ THƠNG DỤNG
Local-Area Network
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 24
MỘT SỐ THUẬT NGỮ THƠNG DỤNG
– MANs(Metropolitan Area Networks)
 Có kích thước vùng đòa lý lớn hơn LAN tuy nhiên nhỏ hơn
WAN.
 Một tổ chức quản lý.
 Thường dùng cáp đồng trục, cáp quang hay sóng ngắn.
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM
Bản quyền ®2001- Khoa Công Nghệ Thông Tin
Trang 25
MỘT SỐ THUẬT NGỮ THƠNG DỤNG
– WANs (Wide Area Networks)
 Chúng thường là sự kết nối nhiều LANs.
 Không có giới hạn về đòa lý.
 Tốc độ truyền dữ liệu khá thấp.

 Nhiều tổ chức quản lý.
 Trục chính thường dùng kênh truyền điểm điểm
 Những kỹ thuật thường dùng :
– Các đường dây điện thoại.
– Truyền thông bằng vệ tinh.