Giáo án bồi dưỡng Tiết 17 Tim và mạch máu - Giáo án sinh học 8 tham khảo

KIỂM TRA BÀI CŨ
* Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần,
chức năng như thế nào?
- Hệ tuần hoàn gồm tim, máu và hệ mạch tạo
thành vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn
lớn. Vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua phổi,
giúp máu trao đổi O
2
và CO
2
.
Vòng tuần
hoàn lớn dẫn máu qua các tế bào của cơ thể
để thực hiện sự trao đổi chất.
I- CẤU TẠO CỦA TIM
V
ị

t
r
í
,

h
ì
n
h

d
ạ
n

g

c
ủ
a

t
i
m
?
1. Vị trí, hình dạng.
- Tim nằm giữa 2 lá
phổi, hơi lệch sang bên
trái.
- Tim hình chóp, đỉnh
quay xuống dưới, đáy
hướng lên trên
TM chủ trên
Tâm nhĩ phải
ĐM vành phải
Tâm thất phải
TM chủ dưới
Cung ĐM chủ
TM phổi
ĐM phổi
Tâm nhĩ trái
ĐM vành trái
Tâm thất trái
I- CẤU TẠO CỦA TIM

1. Vị trí, hình dạng.
2. Cấu tạo ngoài
-
Màng tim: Bao bọc bên ngoài
tim bằng mô liên kết.
-
Động mạch vành : làm nhiệm vụ
dẫn máu nuôi tim
Dựa vào kiến thức đã biết, hình 16-1, hình 17-1, điền vào bảng sau:
Câu 1:
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim
Các ngăn tim co Nơi máu được bơm tới
Tâm nhĩ trái co
Tâm nhĩ phải co
Tâm thất trái co
Tâm thất phải co
Câu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự
đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có
thành cơ tim mỏng nhất?
Câu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu
phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ
các ngăn tim
Các ngăn tim co Nơi máu được bơm
tới
Tâm nhĩ trái co
Tâm nhĩ phải co

Tâm thất trái co
Tâm thất phải co

Tâm thất trái
Tâm thất phải
Động mạch chủ
Động mạch phổi
- Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ
tâm nhĩ vì tâm nhĩ co bóp đẩy máu
xuống tâm thất, còn tâm thất co bóp
mạnh để tạo lực lớn nhất để đẩy máu
đến toàn bộ cơ thể.
-
Thành cơ tâm nhĩ phải có thành cơ
tim mỏng nhất vì chỉ co bóp đẩy máu xuống tâm thất phải.
Căn cứ vào chiều dài
quãng đường mà máu được bơm
qua, dự đoán xem ngăn tim nào có
thành cơ tim dày nhất và ngăn tim
nào có thành cơ tim mỏng nhất?
-
Thành cơ tâm thất trái có thành cơ tim dày nhất vì chỉ co bóp
đẩy máu vào động mạch chủ đi khắp cơ thể.
- Giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu đều có van
để đảm bảo máu chỉ vận chuyển theo một chiều nhất định.
Van 2 lá
Van 3 lá
Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch
máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo
một chiều?
Van thất động
I- CẤU TẠO CỦA TIM
1. Vị trí, hình dạng:

2. Cấu tạo ngoài:
3. Cấu tạo trong:
- Tim có 4 ngăn
- Có các van tim giúp máu lưu thông theo 1 chiều
Tâm nhĩ phải ( thành cơ mỏng nhất)
Tâm nhĩ trái
Tâm thất phải
Tâm thất trái ( thành cơ dày nhất)
II- CẤU TẠO MẠCH MÁU

Có bao nhiêu loại mạch máu ? Đó là những loại nào ?
Có 3 loại mạch máu: Động mạch, Tĩnh mạch, Mao mạch
Quan sát hình 17-2, hãy hoàn thành bảng sau:
Nội dung Động
mạch
Tĩnh
mạch
Mao
mạch
1. Cấu tạo
Thành mạch
Lòng trong
Đặc điểm khác
2. Chức năng
Nội dung Động mạch Tĩnh mạch Mao mạch
1. Cấu tạo
Thành mạch
Lòng mạch
Đặc điểm khác

2. Chức năng
3 lớp: Biểu bì,
cơ trơn, mô liên
kết -> Dày hơn
TM
3 lớp: Biểu bì,
cơ trơn, mô liên
kết -> mỏng hơn
ĐM
Thành mỏng, chỉ
là 1 lớp tế bào
biểu bì
Hẹp
Rộng Hẹp nhất
Có sợi đàn hồi Có van 1 chiều
Nhỏ, phân
nhánh nhiều
Dẫn máu từ tim
đến các cơ quan
với vận tốc và áp
lực lớn
Dẫn máu từ khắp
các tế bào về tim,
vận tốc và áp lực
nhỏ.
Trao đổi
chất với tế
bào.
Một chu kỳ tim gồm
mấy pha?

- Mỗi chu kỳ tim gồm 3
pha.

Trong 1 chu kỳ tim:
-
TN làm việc giây,
nghỉ giây
-
TT làm việc giây,
nghỉ giây
-
Tim nghỉ hoàn toàn giây
-
Một phút có chu kỳ co
giãn tim (nhịp tim)
0,1
0,7
0,3
0,5
0,4
75
Dựa vào chu kì hoạt động của tim giải
thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà
không bị mệt?
- Do thời gian hoạt động của tim là 0.4s,
thời gian nghĩ ngơi 0.4s giúp cơ tim được
phục hồi mà không bị mệt.
6
8
7

1
2
3
4
5
9
10
11
Tâm nhĩ trái
Động mạch
vành trái
Tâm thất trái
Tĩnh mạch phổi
Động mạch phổi
Tĩnh mạch chủ trên
Tâm nhĩ phải
Động mạch
vành phải
Tâm thất phải
Tĩnh mạch chủ dưới
Cung Động mạch chủ
Đọc mục “Em có biết”
Học các bài: 6, 8, 9, 13, 14, 15, 16.
chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.
NHẪN