Skkn một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi các môn văn hóa ở trường thcs

1/15

II/ NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI

nân

1/ Tên đề tài:
“Một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi các mơn
văn hóa ở trường THCS”
2/ Lí do chọn đề tài:
Trong công cuộc đổi mới của đất nước, giáo dục đào tạo được Đảng ta
khẳng định ở vị trí “Quốc sách hàng đầu”. Chính vì vậy, trong chiến lược con
người, Đảng ta đặc biệt coi trọng đến chất lượng giáo dục. Để nâng cao dân
trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, đòi hỏi ngành giáo dục
phải có sự đổi mới và nâng cao chất lượng toàn diện cả về nội dung và phương
pháp dạy học. Thực hiện tốt chủ trương của Đảng, mỗi cơ sở giáo dục, mỗi
nhà trường cần thực hiện nghiêm túc và hiệu quả nhiệm vụ giáo dục và giảng
dạy. Muốn chất lượng dạy và học của mỗi nhà trường được nâng lên địi hỏi
người cán bộ quản lí phải có kế hoạch cụ thể, có những giải pháp đồng bộ,
tối ưu để chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo
viên và chất lượng học tập của học sinh trong mỗi năm học.
Nhân tài là hiền khí quốc gia. Muốn có nhân tài cho đất nước phải chú
ý quan tâm ngay từ khâu giáo dục và đào tạo khi học sinh còn ngồi trên ghế
nhà trường. Trung học cơ sở là bậc học phổ thông thứ 2 sau bậc học Mầm
non. Đây là bậc học rất quan trọng bởi học sinh không chỉ được giáo dục đạo
đức mà còn được cung cấp những kiến thúc cơ bản, phổ thông nhất. Muốn
kiến thức của học sinh ở những bậc học sau tốt, chúng ta không thể xem nhẹ
kiến thức ở bậc phổ thông đặc biệt là cấp THCS. Trong công tác giảng dạy ở
cấp THCS, bồi dưỡng học sinh giỏi là một công việc hết sức quan trọng tạo
nền tảng vững chắc về kiến thức và kỹ năng cho những nhân tài về sau.
Bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng

cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng và địa
phương nói chung. Đây là một cơng việc khó khăn, phải thực hiện lâu dài,
địi hỏi nhiều cơng sức của thầy và trị trong mỗi nhà trường.
Từ xa xưa, ông cha ta đã khẳng định “Không thầy đố mày làm nên” để
khẳng định vai trò to lớn của người thầy đối với học sinh. Ở mọi thời đại,
thầy cơ ln có vai trị quan trọng quyết định chất lượng giáo dục, chất lượng
học tập của học sinh. Trong thực tế “Thầy có giỏi thì trị mới giỏi”, đó là lẽ
đương nhiên, nhất là trong thời đại ngày nay khi mà khoa học công nghệ phát
triển mạnh như vũ bão, vai trị của người thầy là vơ cùng quan trọng trong
việc phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, giúp các em


2/15

học sinh tiếp thu và vận dụng một cách hiệu quả kiến thức đã học được trong
trường phổ thông vào thực tế. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng giảng dạy
trong đó có cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi của giáo viên được đặt lên hàng
đầu ở các trường học nói chung và các trường THCS nói riêng.
Theo tinh thần đổi mới nội dung phương pháp dạy học của Bộ Giáo
dục và Đào tạo, học sinh luôn là trung tâm của quá trình dạy học. Kết quả của
các kỳ thi học sinh giỏi chính là thước đo kết quả quá trình giảng dạy của
người giáo viên dạy bồi dưỡng học sinh giỏi.
Thực tế, trong những năm gần đây, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
đã bước đầu được quan tâm song hiệu quả vẫn chưa cao. Chất lượng học sinh
giỏi nhất là học sinh giỏi lớp 9 còn hạn chế. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều
nhà trường chưa thực sự đầu tư, nhận thức của một số giáo viên học sinh về
vấn đề này chưa đầy đủ. Gia đình phụ huynh học sinh cịn xem nhẹ việc bồi
dưỡng học sinh giỏi. Vấn đề đặt ra cho mỗi nhà trường là làm sao để công tác
bồi dưỡng học sinh giỏi đạt hiệu quả. Đây là một vấn đề mà khơng ít các nhà
quản lý giáo dục băn khoăn, trăn trở.

Xuất phát từ tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, tình
hình thực tế của nhà trường, từ kinh nghiệm chỉ đạo chuyên môn ở trường
THCS Đồng Thái, tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng
bồi dưỡng học sinh giỏi các môn văn hóa ở trường THCS” để nghiên cứu
với mục đích đưa ra những giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng học sinh
giỏi các mơn văn hóa trong trường THCS nói chung và trường THCS Đồng
Thái nói riêng.
3/ Phạm vi và thời gian thực hiện đề tài:
Phạm vi thực hiện đề tài: Đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất
lượng bồi dưỡng học sinh giỏi các môn văn hóa ở trường THCS” được
thực hiện ở trường THCS Đồng Thái trong 2 năm học (Năm học 2019 - 2020
và năm học 2020 - 2021).
Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên - học sinh nhà trường.
Thời gian thực hiện: Năm học 2019 - 2020 và năm học 2020 - 2021.
III/ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI.
1/ Khảo sát thực tế:
Trước khi thực hiện đề tài, chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà
trường còn chưa cao. Số lượng học sinh khá giỏi còn thấp. Cụ thể từ năm học
2018 - 2019 trở về trước số lượng học sinh giỏi các cấp cịn thấp và khơng ổn
định. Có năm nhà trường khơng có học sinh giỏi cấp Thành phố. Số lượng


3/15

học sinh giỏi lớp 9 cấp huyện chỉ đạt khoảng 8 đến 10 em trong mỗi năm học.
Số lượng học sinh xếp loại học lực giỏi năm học 2018 - 2019 chỉ đạt 20,9 %.
Điểm thi vào lớp 10 THPT ở 2 mơn Tốn, Ngữ văn, Tiếng Anh cịn thấp,
điểm giỏi chỉ dao động từ 2 đến 4 em trên một môn thi.
Lấy kết quả xếp loại học lực của học sinh năm học 2018 -2019 và số
lượng học sinh giỏi các mơn văn hóa các cấp (trước khi thực hiện đề tài) làm

minh chứng cụ thể trong bảng thống kê dưới đây:
Kết quả xếp loại học lực và số lượng học sinh của nhà trường năm học
2018 - 2019 trước khi thực hiện đề tài:
Xếp loại
Số
Số
Năm Tổng số
Giỏi
Khá
TB
Yếu Kém lượng lượng
học học sinh
HSG HSG
SL % SL % SL % SL % SL %
huyện TP
2018 2019

719

150 20,9 370 51,5 195 27,0

4

0,6

0

0

10

0

Kết quả trên đã phản ánh rõ chất lượng dạy và học đặc biệt là việc bồi
dưỡng học sinh giỏi ở những năm học trước khi thực hiện đề tài. Điều đó làm
cho tơi khơng khỏi băn khoăn, suy nghĩ. Và tôi quyết định bắt tay vào nghiên
cứu và thực hiện đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi

dưỡng học sinh giỏi các mơn văn hóa ở trường THCS” trong 2
năm học bắt đầu từ năm học 2019 - 2020 đến năm học 2020 - 2021.
2/ Những biện pháp thực hiện:
2.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi.
Đây là công việc hết sức quan trọng của người quản lý bởi nếu nhà
trường xây dựng được một kế hoạch vừa đáp ứng được mục tiêu giáo dục vừa
phù hợp với tình hình nhà trường thì cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi sẽ đạt
kết quả tốt. Vì thế, ngay từ đầu tháng 8 năm học 2019-2020, căn cứ vào kế
hoạch năm học của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, Phòng Giáo dục và Đào
tạo Ba Vì, chất lượng thực tế của giáo viên và học sinh trong năm học trước
và đặc điểm tình hình nhà trường trong năm học mới, tơi đã xây dựng và trình
bày trước Ban giám hiệu kế hoạch chun mơn trong đó có kế hoạch tổ chức
bồi dưỡng học sinh giỏi các mơn văn hóa nói riêng và học sinh giỏi các bộ
mơn nói chung trong năm học 2019-2020, năm học 2020-2021 và những năm
tiếp theo. Kế hoạch này đã được thông qua, tổ chức bàn bạc, thảo luận, trong
Ban giám hiệu và các tổ trưởng chuyên môn. Khi kế hoạch hồn thiện, tơi
triển khai tới tồn thể cán bộ giáo viên của nhà trường. Kế hoạch bồi dưỡng


4/15

học sinh giỏi bao gồm các nội dung cụ thể đó là việc chỉ đạo việc xây dựng

kế hoạch của các tổ, nhóm chun mơn, kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi
của giáo viên, nội dung chương trình giảng dạy, việc phân công giáo viên dạy
bồi dưỡng, tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên dạy đội tuyển, tổ
chức thành lập ngân hàng đề thi học sinh giỏi các cấp, tổ chức xây dựng đội
tuyển học sinh giỏi, tổ chức bồi dưỡng và tổ chức kiểm tra đánh giá chất
lượng học sinh giỏi... Đồng thời xác định rõ ràng những chỉ tiêu về học sinh
giỏi. Kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi đươc xây dựng trên tinh thần liên tục
và kế thừa trong 4 năm học từ lớp 6 đến lớp 9. Kết quả năm học thứ 4 của
quá trình thực hiện đề tài chính là năm học đánh giá hiệu quả đạt được của đề
tài. Kế hoạch tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi được cụ thể bằng các kế hoạch
học kỳ và kế hoạch từng tháng. Sau mỗi tháng, mỗi kỳ đều được đánh giá kết
quả và rút kinh nghiệm trong Ban giám hiệu để triển khai tiếp kế hoạch ở
những tháng sau. Kế hoạch xây dựng phải đảm bảo cân đối, hợp lí và phù
hợp với kế hoạch của cấp trên. Nội dung của kế hoạch ghi đầy đủ các đầu
việc, phân công người thực hiện, kết quả và hạn chế cần rút kinh nghiệm.
Việc xây dựng kế hoạch một cách chủ động như vậy giúp cho tôi rất nhiều
trong việc quản lý công tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở nhà trường. Đó là một
trong những yếu tố quan trọng mang tính chất tiền đề quyết định chất lượng
học sinh giỏi cũng như chất lượng dạy và học của nhà trường.
2.2 Tổ chức phân công giáo viên dạy bồi dưỡng học sinh giỏi:
Cùng với việc xây dựng kế hoạch tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi,
ngay từ đầu tháng 8 của mỗi năm học, tôi đã dự kiến phân công giáo viên
giảng dạy đội tuyển học sinh giỏi trên nguyên tắc; “Đúng người, đúng việc”
phân cơng cơng việc phù hợp nhất với trình độ chun môn, khả năng và
năng lực của mỗi người. Để công tác bồi dưỡng học sinh giỏi đạt hiệu quả
Ban giám hiệu đã chọn cử những giáo viên có trình độ chun mơn vững
vàng, phương pháp giảng dạy tốt, có kinh nghiệm trong cơng tác bồi dưỡng,
tâm huyết với nghề, có ý thức tự học tự bồi dưỡng và tinh thần cầu tiến. Mỗi
khối chọn cử một giáo viên vững vàng về chuyên môn dạy bồi dưỡng theo
mỗi môn học bắt đầu từ lớp 6 cho hết lớp 9. Giáo viên dạy chính khóa cũng

như dạy bồi dưỡng học sinh giỏi đa số được phân công dạy đuổi theo lớp.
Việc phân cơng như thế giúp cho giáo viên có kiến thức một cách hệ thống
và xuyên suốt toàn cấp học, nắm được lực học của học sinh trong từng đội
tuyển để có phương pháp giảng dạy phù hợp. Bản thân tơi cùng Ban giám
hiệu nhà trường luôn đầu tàu gương mẫu trong công tác bồi dưỡng học sinh


5/15

giỏi. Trong nhiều năm gần đây, tôi đều tham gia bồi dưỡng đội tuyển. Tôi bồi
dưỡng học sinh giỏi môn Giáo dục công dân lớp 9. Kết quả thật đáng phấn
khởi, mấy năm trở lại đây tơi đều có nhiều học sinh giỏi cấp Huyện, có năm
có học sinh giỏi cấp thành phố. Giáo viên được phân công bồi dưỡng đều có
học sinh giỏi cấp huyện, một số thầy cơ có học sinh giỏi cấp thành phố. Điều
đó khẳng định việc phân công bồi dưỡng học sinh giỏi của Ban giám hiệu là
phù hợp với năng lực chuyên môn của giáo viên.
2.3 Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên dạy đội tuyển học sinh
giỏi:
Ở mọi thời đại, thầy cơ ln có vai trị quan trọng quyết định chất lượng
giáo dục, chất lượng học tập của học sinh. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng
giảng dạy của giáo viên nói chung và giáo viên giảng dạy học sinh giỏi nói
riêng được đặt lên hàng đầu ở các trường học.
Fc
Đây là một công việc hết sức quan trọng nên nhà trường đã tiến hành
ngay từ đầu mỗi năm học với mục đích nâng cao trình độ chun mơn nghiệp
vụ của giáo viên dạy học sinh giỏi. Với các hình thức tổ chức phong phú như
thực hiện các chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi; tổ chức sinh hoạt chuyên
môn ở các tổ chuyên môn; tạo điều kiện cho giáo viên tiếp cận với các chuyên
đề mới mà cấp trên triển khai; động viên giáo viên dự thi giáo viên dạy giỏi
các cấp; khuyến khích giáo viên học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp trong

trường cũng như đồng nghiệp ở các trường bạn qua các việc giao lưu, chia sẻ
kinh nghiệm, qua trang web của các nhà trường; tạo điều kiện về kinh phí để
giáo viên tìm hiểu sưu tầm và mua các tài liệu bồi dưỡng có chất lượng... đã
thu hút được đông đảo giáo viên tham gia đặc biệt là giáo viên dạy đội tuyển
học sinh giỏi. Thực tế, 2 năm học vừa qua nhà trường đã tổ chức được nhiều
chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi, tổ chức được nhiều buổi sinh hoạt chuyên
môn chất lượng. Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi mà giáo viên thu thập được
cho thư viện nhà trường ngày càng nhiều góp phần làm phong phú nguồn tài
liệu bồi dưỡng học sinh giỏi.
2.4 Thành lập và phát triển ngân hàng đề thi học sinh giỏi các cấp:
Đây là việc làm thường xuyên của bản thân tơi cũng như các đồng chí
cán bộ giáo viên trong trường. Ngân hàng đề thi của nhà trường ngày càng
nhiều về số lượng, đa dạng về các hình thức ra đề. Ngân hàng đề thi của nhà
trường được chia thành 3 cấp: Cấp trường, cấp huyện và cấp Thành phố. Đề
thi được giao cho bộ phận thư viện sắp xếp một cách khoa học theo môn thi


6/15

và năm học. Thực tế, nhà trường đã có đầy đủ các đề thi của các mơn văn hóa
nhất là lớp 9 khoảng 10 năm gần đây. Đây là một nguồn tài liệu tham khảo
vô cùng quan trọng giúp giáo viên bồi dưỡng, định hướng nội dung chương
trình và phương pháp dạy, tổ chức luyện tập các dạng bài cho học sinh để các
em dự thi có kết quả.
2.5 Chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn, đi sâu thảo luận về phương pháp bồi
dưỡng học sinh giỏi:
Ngay sau khi phân công giáo viên dạy đội tuyển học sinh giỏi ở đầu mỗi
năm học, nhà trường tổ chức sinh hoạt chuyên môn để xây dựng kế hoạch
giảng dạy cụ thể đối với từng mơn học phù hợp với tình hình thực tế của nhà
trường và học sinh, đảm bảo lượng kiến thức cần cung cấp cho học sinh.

Mỗi tháng giáo viên dạy bồi dưỡng được bố trí sinh hoạt chun mơn ít
nhất một lần dưới sự chỉ đạo của chuyên sâu. Trong mỗi buổi sinh hoạt giáo
viên đi sâu và bàn bạc về phương pháp, nội dung kiến thức cần cung cấp cho
học sinh. Những kiến thức khó cần chuyển tải, những kiến thức mở rộng nâng
cao theo chương trình bồi dưỡng được tổ chức thảo luận sơi nổi. Chính vì
vậy, sau mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn, hầu hết những vấn đề khó trong
cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi được tháo gỡ. Công việc này đã giúp giáo
viên nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ của mình.
Bên cạnh việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn, nhà trường đặc biệt chú
ý đến việc giao trách nhiệm không chỉ cho các giáo viên mà cả cho tổ chuyên
môn về chỉ tiêu mũi nhọn và chất lượng học sinh giỏi. Đây là một trong những
tiêu chí để đánh giá thi đua trong năm học.
2.6 Tổ chức xây dựng đội tuyển học sinh giỏi:
Với tinh thần bồi dưỡng nhân tài là một quá trình lâu dài và liên tục vì
thế nhà trường tiến hành xây dựng đội tuyển học sinh giỏi một cách bài bản
ngay từ khâu đầu tiên.
Việc phát hiện học sinh giỏi hết sức quan trọng. Thực tế nhà trường
thuộc khu vực nơng thơn, đời sống kinh tế xã hội cịn nhiều khó khăn, nhiều
gia đình phụ huynh chưa quan tâm đến học sinh vì thế những em ham học có
tố chất của học sinh giỏi không nhiều. Việc phát hiện học sinh giỏi, nhà
trường giao cho giáo viên dạy chính khóa từ lớp 6 đầu cấp tuyển chọn. Đó là
những em có nhận thức nhanh, có niềm say mê với mơn học, u thích và có
tinh thần cầu tiến. Việc phát hiện học sinh giỏi còn căn cứ vào kết quả điều
tra về học lực của học sinh năm học trước ở cấp tiểu học (thông qua học bạ,


7/15

sổ điểm, giáo viên dạy năm học trước). Sau khi tuyển chọn được số lượng
học sinh giỏi theo yêu cầu, nhà trường tổ chức thi chọn đội tuyển học sinh

giỏi ở các môn học ngay từ đầu lớp 6. Trong q trình bồi dưỡng, nhà trường
ln chú ý đến khâu sàng lọc học sinh thông qua kết quả đánh giá của giáo
viên dạy bồi dưỡng, qua các bài kiểm tra khảo sát của nhà trường. Những học
sinh được chọn vào đội tuyển sẽ được bồi dưỡng suốt 4 năm học. Đối với
những học sinh không đạt yêu cầu, giáo viên dạy có thể đề nghị nhà trường
thay thế bằng những học sinh khác có khả năng hơn mà đầu năm học lớp 6
chưa phát hiện được. Với tinh thần không để sót nhân tố tốt, nhà trường chỉ
đạo giáo viên dạy bồi dưỡng phải phối hợp chặt chẽ với giáo viên bộ mơn
dạy chính khóa trong việc bổ sung, sàng lọc đội tuyển học sinh giỏi và được
Ban giám hiệu xem xét, phê duyệt.
2.7 Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi:
Đây là mội công việc hết sức quan trọng trong công tác bồi dưỡng học
sinh giỏi. Bản thân tôi cùng các đồng chí trong Ban giám hiệu ln chú ý đến
việc phân công cho giáo viên. Thông thường, một giáo viên dạy chính khóa
và dạy bồi dưỡng học sinh giỏi được phân cơng dạy xun suốt chương trình
của cấp học trong 4 năm học. Như vậy, giáo viên sẽ có sự đầu tư lâu dài, chủ
động trong kế hoạch giảng dạy và bồi dưỡng, nắm được điểm mạnh, yếu của
học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung. Nhờ việc phân công dạy xuyên suốt
cấp học cho giáo viên mà họ đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, có ý thức
trách nhiệm trong công việc được giao.
Phương pháp dạy bồi dưỡng học sinh giỏi cũng phải đổi mới phù hợp
với u cầu và tình hình thực tế. Ngồi việc cung cấp kiến thức kỹ năng làm
bài cho học sinh, giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách thức tiếp cận tài liệu
tham khảo một cách chọn lọc và phù hợp thông qua việc đọc sách tham khảo,
các chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi, các đề thi của ngành giáo dục và tham
khảo trên internet.
Trong giờ dạy bồi dưỡng, giáo viên phải kết hợp việc rèn kỹ năng, luyện
trí nhớ với các hoạt động độc lập, sáng tạo, tích cực tự học của học sinh. Sau
mỗi tháng, nhà trường yêu cầu giáo viên cho học sinh làm bài kiểm tra khảo
sát, chấm chữa cẩn thận, lưu kết quả tại sổ điểm bồi dưỡng và thông báo cho

nhà trường cũng như gia đình học sinh được biết để kịp thời động viên hoặc
nhắc nhở các em.


8/15

Thực tế, trường tôi đã tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi 3 mơn văn hóa
Tốn, Ngữ văn, Tiếng Anh ngay từ lớp 6. Thông thường mỗi tuần tổ chức 1
buổi (3 tiết học). Việc bồi dưỡng học sinh giỏi ngay từ lớp 6 đã tạo nguồn
cho các lớp sau đặc biệt là lớp 9 để các em có thể dự thi học giỏi các cấp. Lớp
9 là thời điểm học sinh được dự thi cấp huyện và cấp Thành phố, nhà trường
tăng buổi bồi dưỡng lên có thể tới 2,3 buổi /tuần tùy theo tình hình thực tế
của học sinh.
Với cách dạy và học bồi dưỡng như vậy, số lượng và chất lượng học
sinh giỏi các cấp của nhà trường ngày càng tăng sau mỗi năm học.
2.8 Tổ chức câu lạc bộ học tập đối với các môn học trong các đợt thi đua:
Việc tổ chức câu lạc bộ học tập được thực hiện trong mỗi năm học và
đạt được kết quả tốt. Một năm học có 4 đợt thi đua lớn, nhà trường tổ chức
câu lạc bộ học tập bằng cách giao cho nhóm trưởng chun mơn phối hợp với
giáo viên dạy bồi dưỡng các môn học ra đề câu lạc bộ ở các mơn Tốn, Ngữ
văn, Tiếng Anh, Vật lí, Hóa học. Hình thức giống đề thi học sinh giỏi. Ban
giám hiệu và các tổ trưởng chuyên môn duyệt đề câu lạc bộ chặt chẽ, tổ chức
in và thông báo tại bảng tin của nhà trường. Sau thời gian quy định 1 tuần,
nhóm trưởng chun mơn thu bài và tổ chức chấm, báo cáo kết quả cho
chuyên sâu xem xét và phê duyệt. Sau mỗi đợt thi đua, nhà trường tổ chức
trao giải cho những học sinh đạt kết quả cao (tối thiểu đạt 8/10 điểm) ở mỗi
môn học, tổ chức đọc các bài xuất sắc trước toàn trường hoặc toàn khối tùy
theo mức độ kiến thức của bài câu lạc bộ. Việc làm này đã thu hút được đông
đảo học sinh tham gia đặc biệt là học sinh khá giỏi. Trong thực tế, nhiều bài
câu lạc bộ trùng với đề thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp thành phố sau này.

Số lượng học sinh tham gia và được giải thưởng ngày càng nhiều. Trung bình
mỗi đợt thi đua có tới hàng trăm học sinh được nhận phần thưởng trong đó
có một số em tham gia đầy đủ hầu hết các bài câu lạc bộ của các mơn học.
Điều đó đã đóng góp phần nào vào cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi trong
nhà trường.
2.9 Chú trọng công tác kiểm tra, đánh giá và khen thưởng của Ban giám
hiệu.
Sau khi xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai bồi dưỡng học sinh giỏi,
tơi cùng các đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường luôn kiểm tra sát sao
và có đánh giá, rút kinh nghiệm kip thời đối với giáo viên dạy đội tuyển và
học sinh giỏi. Hình thức kiểm tra phong phú qua dự giờ của giáo viên dạy bồi


9/15

dưỡng, qua các bài kiểm tra khảo sát chất lượng của Ban giám hiệu, qua sự
phản ánh của giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh. Sau mỗi tuần mỗi
tháng, có đánh giá, rút kinh nghiệm kịp thời. Bằng nguồn kinh phí của nhà
trường và nguồn xã hội hóa, Ban giám hiệu đã chú ý động viên giáo viên dạy
bồi dưỡng đội tuyển, khen thưởng cho các giáo viên có thành tích bồi dưỡng
học sinh giỏi và học sinh giỏi các cấp trong mỗi năm học. Điều đó đã phần
nào động viên, khích lệ tinh thần của giáo viên và học sinh, thúc đẩy phong
trào thi đua dạy và học trong nhà trường.
2.10 Đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi:
Đây là một việc làm được nhà trường quan tâm ngay từ đầu mỗi năm
học. Các phòng bồi dưỡng được dành riêng cho học sinh giỏi của các khối
lớp. Trang thiết bị được đầu tư từ đồ dùng thí nghiệm đến tài liệu bồi dưỡng,
tư liệu tham khảo thông qua thư viện sách, ngân hàng đề thi, máy tính kết nối
internet... Chính vì vậy, giáo viên dạy đội tuyển đều n tâm tập trung bồi

dưỡng học sinh. Đây là công việc tưởng như đơn giản nhưng đã góp phần tạo
nên sự thành công trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tôi công
tác.
2.11 Phối hợp với các tổ chức trong và ngồi nhà trường trong cơng tác
bồi dưỡng học sinh giỏi:
Việc phối hợp các tổ chức trong và ngoài nhà trường hết sức quan trọng
và trong thực tế nhà trường đã nhận được sự ủng hộ cả về vật chất lẫn tinh
thần trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Ngay sau khi thành lập đội tuyển,
nhà trường tổ chức họp đại diện các tổ chức, đoàn thể trong và ngồi nhà
trường như Cơng đồn, Đồn thanh niên, Đội thiếu niên và Đại diện Đảng
chính quyền địa phương, Ban đai diện cha mẹ học sinh, Phụ huynh có học
sinh giỏi. Trong hội nghị nhà trường đã triển khai kế hoạch bồi dưỡng học
sinh giỏi, chỉ tiêu phấn đấu, ý kiến đề xuất của nhà trường và giáo viên trong
việc phối hợp bồi dưỡng học sinh giỏỉ hiệu quả. Hội nghị cũng đươc nghe các
ý kiến đóng góp của đại diện các đoàn thể tổ chức, tham gia. Với cách thức
tổ chức như vậy, trong những năm gần đây nhà trường đã nhận được nhiều ý
kiến đóng góp q báu và sự ủng hộ về tinh thần và vật chất của các tổ chức,
đoàn thể và phụ huynh học sinh. Điều đó một phần đã khích lệ, động viên
giáo viên dạy bồi dưỡng cũng như nhà trường trong việc tổ chức bồi dưỡng
học sinh giỏi trong mỗi năm học.


10/15

Trên đây là một vài kinh nghiệm mà tôi đã tích luỹ được trong q trình
nghiên cứu và thực hiện đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng

bồi dưỡng học sinh giỏi các mơn văn hóa ở trường THCS”. Với
những giải pháp cụ thể trên, bản thân tôi nhận thấy chất lượng bồi dưỡng học
sinh giỏi sau 2 năm thực hiện đề tài được nâng lên rõ rệt. Kết quả về học sinh

giỏi của năm học 2019-2020 và năm học 2020-2021 là một minh chứng khẳng
định phần nào sự thành công của đề tài sau 2 năm học tơi cùng đồng nghiệp
đã dày cơng thực hiện. Có được kết quả đó là do sự cố gắng nỗ lực của tập
thể sư phạm nhà trường, sự quyết tâm của Ban giám hiệu, sự phối kết hợp
chặt chẽ giữa các thành viên trong nhà trường và đặc biệt là sự nỗ lực của các
em học sinh giỏi. Đây cũng chính là những ngun nhân chính giúp tơi thực
hiện tốt đề tài và công việc được phân công ở trường THCS nơi tơi cơng tác.
3/ Kết quả thực hiện có so sánh đối chiếu:
a) Kết quả thi học sinh giỏi:
Nếu như từ năm học 2018-2019 trở về trước, số học sinh giỏi của nhà
trường chỉ có khoảng trên 10 em học sinh lớp 9 đạt giải trong kỳ thi học sinh
giỏi cấp Huyện, có năm khơng có học sinh giỏi Thành phố, thì đến năm học
2019-2020 và năm học 2020-2021số lượng học sinh giỏi cấp cấp huyện và
cấp thành phố đã tăng lên rõ rệt. Năm học 2019-2020, học sinh lớp 9 của nhà
trường đã đạt 1 giải Nhì mơn Khoa học, 1 giải khuyến khích mơn Hóa học
cấp thành phố; 1 giải nhất, 3 giải Nhì, 7 giải Ba và 10 giải khuyến khích các
mơn văn hóa cấp huyện. Năm học 2020-2021, nhà trường có 1 học sinh đạt
giải Ba mơn Khoa học cấp thành phố; 02 giải Nhì, 06 giải Ba và 10 giải
Khuyến khích cấp Huyện. Bên cạnh kết quả học sinh giỏi các cấp, chất lượng
học lực của học sinh cũng được nâng lên rõ rệt. Tỉ lệ học sinh giỏi ngày càng
tăng theo các năm học. Cụ thể, nếu như năm học 2018 - 2019 trước tỉ lệ học
sinh giỏi chỉ đạt 20,9% thì đến năm học 2019 - 2020, tỉ lệ học sinh giỏi đạt
24,6%, học kì I của năm học 2020-2021 tỉ lệ học sinh giỏi đạt 18% (Đánh giá
theo thông tư 26/2020/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và đào tạo), phấn đấu
cả năm sẽ đạt đạt 24%. Điều đó được thể hiện cụ thể trong bảng thống kê kết
quả xếp loại học lực và số lượng học sinh giỏi trong 2 năm học thực hiện đề
tài.
Thống kê kết quả xếp loại học lực và số lượng học sinh giỏi trong 2
năm học thực hiện đề tài (có so sánh đối chiếu với năm học trước khi thực
hiện đề tài).

11/15

Giỏi
Năm
học

2018
2019
2019
2020
2020
2021

Khá

Yếu

Trung bình

Kém

HSG
Huyện

HSG
TP

SL

SL

Ghi
chú

TSHS
SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

150

20,9

370

51,5

195

27

4

0,6

0

10

0

778

191

24,6

365

46,9

217

27,9

5

0,6

0

21

2

823

148

18

359

43,6

303

36,8

13

1,6

0

19

1

719

Học
kì I

Có thể nói, kết quả trên thật đáng phấn khởi với thầy và trị trường tơi,
một trường thuộc địa phương nghèo của Huyện. Đó là kết quả sau 2 năm học
bản thân tôi thực hiện đề tài này với vai trị là người chỉ đạo chun mơn
trong nhà trường. Vừa là Phó Hiệu trưởng phụ trách chun mơn vừa đầu tàu
gương mẫu trong phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi cho nhà trường, tơi khá
hài lịng về những kết quả đã đạt được và sẽ tiếp tục cùng đồng nghiệp áp
dụng những giải pháp trên để tiếp tục đạt thành tích cao hơn trong những năm
học tiếp theo.
Kết quả đó đã động viên khích lệ cán bộ giáo viên của nhà trường rất
nhiều. Đây cũng chính là kết quả bước đầu ghi nhận sự thành công của đề tài
mà tơi thực hiện tại trường trong vai trị là một người chỉ đạo chuyên môn
trực tiếp của nhà trường trong 2 năm học vừa qua.
4. Kết luận - Bài học kinh nghiệm sau khi thực hiện đề tài:
Việc thực hiện đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi dưỡng
học sinh giỏi các mơn văn hóa ở trường THCS” trong 2 năm học từ 20192020 đến 2020-2021 vừa qua thực sự đã thu được những kết quả đáng khích
lệ. Sau 2 năm học, chất lượng dạy và học bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 9 của
giáo viên và học sinh nhà trường đã có chuyển biến rõ rệt. Đề tài này đã giúp
những người cán bộ quản lí như tơi có những giải pháp hữu hiệu hơn trong

việc chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS. Đề tài này
đã giải quyết được những vấn đề khó trong cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi
ở trường THCS mà những người quản lý chuyên mơn như tơi cịn băn khoăn,
trăn trở. Đồng thời với đề tài này tơi muốn đóng góp một số giải pháp trong


12/15

việc chỉ đạo chuyên môn ở trường THCS để bạn bè, đồng nghiệp cùng tham
khảo và đóng góp ý kiến.
Sau khi thực hiện đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi
dưỡng học sinh giỏi các môn văn hóa ở trường THCS”, tơi rút ra một số
bài học kinh nghiệm cho bản thân, cho nhà trường và mong muốn được đồng
nghiệp cùng tham khảo:
Đối với những người quản lí: Muốn cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi
hiệu quả, người quản lí cần căn cứ vào tình hình thực tế, điều tra kĩ lưỡng, có
kế hoạch cụ thể, sát thực ngay từ đầu mỗi năm học; triển khai đồng bộ tới
toàn thể giáo viên đặc biệt giáo viên giảng dạy đội tuyển tạo khơng khí sơi
nổi, hào hứng thi đua trong dạy học. Đồng thời, chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ
với các tổ trưởng chuyên môn; kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở, rút kinh nghiệm
thường xuyên, kịp thời, cùng giáo viên giải quyết những vấn đề khó trong
cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Đối với tổ chuyên môn: Cần có kế hoạch cụ thể, tổ chức thực hiện hiệu
quả. Tích cực tham mưu cho Ban giám hiệu tổ chức chuyên đề bồi dưỡng học
sinh giỏi.
Đối với giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi: Khơng ngừng suy nghĩ, tìm
tịi, sáng tạo nhằm đổi mới phương pháp dạy học, đề xuất giải quyết dứt điểm
những nội dung, kiến thức, phương pháp khó cần được tháo gỡ, tránh việc
dạy học theo kiểu qua loa, hình thức. Tích cực tham gia các chuyên đề đổi
mới phương pháp dạy vào học đặc biệt là chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi

do nhà trường và cấp trên tổ chức.
Đối với học sinh giỏi: Cần phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo
trong quá trình học, tránh lối học gạo, học vẹt, khơng hiểu bài mà không dám
hỏi, tiếp thu kiến thức một cách thụ động.
5/ Những khuyến nghị sau quá trình thực hiện đề tài.
Trên đây là một số kinh nghiệm chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao
chất lượng học sinh giỏi ở trường THCS mà tôi rút ra được sau một quá trình
thực hiện đề tài ở trường THCS nơi tơi cơng tác. Rất mong sự góp ý của Hội
đồng khoa học cấp trên và bạn bè đồng nghiệp.
Tôi xin phép được đề nghị mấy vấn đề với các cấp lãnh đạo như sau:
Đề nghị cấp trên có kế hoạch phân cơng giáo viên về các nhà trường
ngay từ đầu năm học để hạn chế việc sáo trộn thay đổi chuyên môn ảnh hướng
đến chất lượng học tập của học sinh. Có hình thức động viên khen thưởng kịp


13/15

thời và xứng đáng đối với giáo viên có học sinh giỏi và các em học sinh giỏi
các cấp.
Dà soát số lượng giáo viên ở các trường để phân công hợp lý, hạn chế
việc để giáo viên dạy quá chéo ban.
Đề nghị cấp trên quan tâm đến đội ngũ giáo viên hợp đồng để họ bớt
khó khăn trong đời sống n tâm cơng tác hơn.
Kính mong các cấp lãnh đạo xem xét những đề nghị và đóng góp ý
kiến để đề tài mà tơi nghiên cứu có khả năng thực thi hơn trong thực tế.
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp nâng cao chất lượng bồi
dưỡng học sinh giỏi các mơn văn hóa ở trường THCS” trên đây là do tơi
nghiên cứu và tự viết. Nếu sai tơi hồn toàn chịu trách nhiệm.
Ngày 19 tháng 5 năm 2021
Tác giả

Đinh Thị Ngọc Dung


14/15

Mục lục:
Trang bìa .......................................................................................................
II. Nội dung đề tài .............................................................................. trang 1
1. Tên đề tài. ..................................................................................... trang 1
2. Lý do chọn đề tài. ......................................................................... trang 1
3. Phạm vi, đối tượng, thời gian thực hiện đề tài. ........................... trang 2
III. Quá trình thực hiện đề tài: ......................................................... trang 2
1. Khảo sát thực tế. .......................................................................... trang 2
2. Biện pháp thực hiện. .................................................................... trang 3
3. Kết quả có so sánh đối chiếu. .................................................... trang 10
4. Kết luận - Bài học kinh nghiệm. ................................................ trang 11
5. Những khuyến nghị sau khi thực hiện đề tài. ............................ trang 12


15/15

Ý KIẾN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI
Cña héi ®ång khoa häc c¬ së
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
……….........................,

Ngày …… tháng ........ năm 2021

Chủ tịch Hội đồng

ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH
GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

Ngày …… tháng .... năm 2021
Chủ tịch Hội đồng

………….....………,


16/15