Ung thư thận
Renal cell Carcinoma
Bài giảng Cao học và Nội trú
Ngoại khoa
năm học 2009-2010
Đại cương
•
Phẫu thuật cắt thận tình cờ từ 1861 do
Wolcott và từ 1867 do Spiegelberg.
•
Phẫu thuật cắt thận chính thức có từ 1869
do Simon và 1870 do Gilmore.
•
Với sự xuất hiện của phẫu thuật, mô bệnh
có sẳn để nghiên cứu.
•
1883, Grawitz được coi là người mô tả
ung thư thận, tuy đã có sai lầm về nguồn
gốc của tế bào (hypernephroma)
Đánh giá X quang một khối u ở
thận
•
UIV được chụp ngay khi bn có đái máu
•
Khối u ác có: có calci hoá, tăng tỷ trọng,
bờ không đều, làm biến dạng đài thận
•
Chỉ định siêu âm để loại trừ nang thận,
AML
•
CT thận là tét quan trọng để xác định tính
chất khối u ở thận
![]()
![]()
Chọc hút u thận trước đây không
khuyên dùng
•
Lý do: Làm lan tràn tế bào ung thư, có thể
gây chảy máu do RCC có nhiều mạch
máu
•
Chỉ định chọc khi: Nghi ngờ ápxe hay
nang thận bội nhiểm, nghi là lymphoma
hay u do di căn
Phân biệt nang thận lành và RCC
dạng nang
•
Thành nang: độ dày, hình thái và số lượng
của chu vi, độ dày
•
Số lượng, tính chất và vị trí của điểm vôi
hoá
•
Đâm độ của dịch nang, bờ và sự hiện diện
của thành phần rắn trong nang
Phân độ theo Bosniak
•
I : Nang thận đơn thuần
•
II : Khi có vài điểm lo ngại như: nốt calci,
dịch lợn cợn :nguy cơ ác tính đến 5%
•
III : Bờ không đều, vách dày, điểm calci to
không đều
•
IV : Nang lớn, bờ không đều xô xảm :
RCC dạng nang
![]()
![]()
![]()
![]()
Tần suất
•
2 – 3% unbg thư ở người lớn
•
Hàng năm (Ở Mỹ) 31.000 ca được chẩn
đoán mới, 11.900 ca chết vì bệnh
•
8,9 ca được chẩn đoán trong 100.000 dân
hàng năm
•
Tỷ lệ nam-nữ : 3-2
•
Tuổi từ 60 đến 70
Bệnh sinh
•
RCC từ tế bào ống lượn gần với đặc tính
tế bào sáng và cấu trúc nhú
•
Vài loại mới phát hiện từ các thành phần
xa hơn của nephron
•
Yếu tố môi trường được xác định là hút
thuốc lá
•
Một dạng RCC có tính gia đình là bệnh
vonHippel-Lindau
Giải phẫu bệnh
Phân độ
Hình ảnh phân độ trên CT
Điều trị có 3 tình huống
•
Ung thư thận khu trú (localized cancer)
•
Ung thư thận tiến triển còn khu trú trong
mạc thận(localized advanced cancer)
•
Ung thư thận di căn(metastased cancer)
Điều trị ung thư thận khu trú
•
Cắt thận tận gốc : dành cho bệnh còn thận
tốt bên đối diện
•
Thắt đm thận và tm thận trước
•
Lấy bỏ thận bên ngoài mạc thận
•
Cắt bỏ tuyến thựợng thận cùng bên
•
Lấy hạch quanh động mạch chủ từ trụ cơ
hoành đến chỗ chia đôi ?
Điều trị ung thư thận khu trú
•
Phẫu thuật giữ gìn đơn vị thận(Herr, 2005)
•
Đặc biệt cho bệnh nhân có suy thận mạn
•
Ngày càng phát triển do phát hiện bệnh
sớm
•
Dùng cho u thận nhỏ (< 4cm) và thận đối
diện còn tốt
•
Có thể dùng các loại phẫu thuật qua da:
phẫu thuật làm lạnh thận và RF
Ung thư thận tiến triển còn khu trú
•
Cục máu đông trong tĩnh mạch chủ dưới
(có 4 thể ) : Cắt thận tận gốc và mở ICV
lấy máu đông
•
Tái phát sau cắt thận tận gốc hay phẫu
thuật giữ gìn đơn vị thận: điều trị thêm
bằng vaccin
![]()
Điều trị ung thư thận di căn
•
Cắt thận
•
Điều trị hócmon: giá trị thấp
•
Điều trị hoá chất: it hiệu quả
•
Điều trị tia xạ: giảm đau
•
Cytokines và điều trị miển dịch