Chuyen chuc phan su den tan vien

Vn hc lp 10

Chuyn
chức phán
sự đền
Tn
Viên
Ngi son ging:Nguyễn Kim Anh


Kết cấu bài giảng
I. Giới thiệu chung :
1. Tác giả:
2. T¸c phÈm:

- TËp trun “Truyền kỳ mạn lục”

- Trun “Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên

II. Bố cục: Cùng chn la

III. Phân tích:
1.
2.
3.

IV. Tổng kết :

1. Giá trị nội dung
2. Giá trị nghệ thuật

I. Giíi thiƯu chung:

1. T¸c giả:

-Ngun ( TK XVI ) Quê: Hi Dương
D
- ỗ Hương- tiến ( Cử nhân).

- Học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm (Bạch
Vân
cưsĩ).
2.Tỏc
phẩm:

-Truyện truyềnMượn linh o, ly k -> thái độ
kỳ:
nhân
-Truyền kỳ mạn
lục" sinh.
của Nguyễn D Thiên cổ kỳ bút".

+Gồm 20
Viết bằng ch Hán, có phần dịch ra
truyện.
nôm.
+Dịch gi : Trúc Khê (Ngô Vn Triện)
+ Theo bn in nm 1763: Chuyện chức phán sự
đền Tn viên
xếp thứ 8.

*Tóm tắt truyện:
Ngơ Tử Văn
Người cương trực
thấy sự tà gian không thể chịu nổi

Tử Văn đốt đền

Tướng giặc

Tử trận gần đền
ở lại làm yêu lµm quái
Tướng giặc mất chỗ nương nỏu,
hiện trong mơ e do...

=> T Vn khụng s
-Th công kể việc bị cướp đền, t¹m lánh ở đền TảnViên.
-Tử Vn vượt những áp lực, cn tr lm rừ trắng
đen.
-Diªm Vương xử tội tướng giặc và cho Tử Văn sống lại.
-Thổ cơng hiƯn vỊ mời Tử Văn vào chức phán sự ë đền
Tản Viên- nơi Thổ công tõng đến lánh.


Tử Văn
Về

Kể tội
tướng

giặc

dương
thế

Thổ công
Tiến
cử

Tướng giặc

đốt đền

Trừng
phạt

Diêm Vương xử

Chức phán sự đền Tản Viên


II. Bố cục: Em có thể chọn lựa từ hai cách dưới đây
Chia theo diễn biến câu chuyện
1.Giới thiệu hai nhân vật và sự viÖc đốt đền
2.Sự xuất hiện của tên bại tướng và Thổ công đền
3.Tử Văn đấu tranh cừi õm và được tr v dng th.
4. Th công tiến cử Tử Văn: chức phán sự đền Tản Viờn
5.Kt chuyện kể và lời bình.

Chia theo xung t

1. t đền
2. Đối mặt ( Tên bại tướng, Lời Thỉ cơng đền)
3. Đối chất, đấu khẩu
4. Phán xét của Diêm Vương
5. Kết chuyện kĨ và lời bình.


= >Từ đó, thử chọn lựa cách phân tích tác phẩm:
A. Theo diễn biến
B. Theo xung đột
C. Theo từng nhân vật chính
  D.
       Dung hồ, kết hợp được các cách trên

III. Phân tích:
1. Ngơ Tử Văn bất khuất vì chính ngha:
a.S vic t n
b.Cuc đối mặt vi k ỏc v gỈp Thổ cơng bị hại
c.Tử văn bị đưa xuống cõi âm
d.Nhậm chức phán sự


Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện
Yên Dũng đất Lng Giang. Chàng vốn
khẳng khái nóng nẩy, thấy sự tà gian
thì không thể chịu được, vùng bắc ngư
ời ta vẫn khen là một người cương trực.
Trong làng trước có một tòa đền, vẫn
linh ứng lắm. Cuối đời nhà Hồ, quân
Ngô sang lấn cướp, vùng ấy thành một

nơi chiến trường. Bộ tướng của Mộc Thạnh
có viên Bách hộ họ Thôi, tử trận ở gần
đền, từ đấy làm yêu làm quái trong
dân gian. Tử Văn rất là tức giận, một
hôm tắm gội s¹ch sẽ, khÊn trêi råi


a.Sự việc đốt đền:
-Bản chất nhân vật:

+ “Cương trực”
+ “Rất là tức giận” dù cái ác chưa ph¹m đến Tử Văn.

Nỗi uất giận của người anh hùng (“vì nghÜa diƯt
h©n”
). động đốt đền
-Hành
+ Chuẩn bị: “tắm gội sạch sẽ”: tÈy trần làm vic thiêng,
tiên liệu kết cục xu. khn tri... : xin phÐp tõ tµ,
đốt chỗ ngụ của ma ác. Bất đắc dĩ phải phạm đạo trời và sự linh
ứng của ngơi đền. Khơng phải hành động của kẻ vì danh, vì lợi
hay vì sự liều lĩnh nhất thời.
Thái độ tơn kính,

nghiêm túc.

+ “Châm lửa đốt đền” :

  Mọi người lắc đầu lè lưỡi.
  Lo sợ thay cho Tử Văn (q nể ngầm...)

Tử Văn: Vung tay khơng cần gì...
→ Một thái độ dứt khoát, bất chấp
hậu quả xấu cho bản thân mình.



ốt đền xong, chàng về nhà thấy
trong mỡnh khó chịu, đầu lo đo và
bụng run run, rồi nổi lên một cơn sốt
nóng sốt rét. Trong khi sốt, chàng
thấy một người khôi ngô, đầu đội mũ
trụ đi đến, nói nng, quần áo, rất
-giống
Nhà ngư
ngư
đÃ
theo
nghiệp
ờơi iphư
ơng
Bắc,
tự xưngnho,
là cưđọc
sĩ,
sách
hiền,
biết
đến thánh
đòi làm
tr há

lại không
tòa đền
nhưcái
cũ,đức
và
của
nói: quỷ thần ra sao, cớ gỡ lại dám lng
miệt, hủy tượng đốt đền, khiến cho hư
ơng lửa không có chỗ tựa nương, oai
linh không có nơi hiển hiện, vậy bo
làm sao bây giờ? Biết điều thỡ dựng
tr tòa đền nh­cị. NÕu kh«ng thì v« cí


Ông già chau mặt nói:
- Rễ ác mọc lan, khó lòng lay động. Tôi đÃ
Tử Vn mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưởng
định thưa kiện, nhưng mà có nhiều nỗi ngn
tự nhiên, người kia tức giận nói:Phong ụ
trở. Nhng đền miếu gần quanh, vỡ tham
không xa xôi gỡ, ta tuy hèn, há lại không
của đút, đều bênh vực cho nó c. Tôi chỉ
đem nổi nhà người đến đấy. Không nghe
gi được một chút lòng thành thực, nhưng
lời ta thỡ rồi sẽ biết.
không làm thế nào để thông đạt được lên
Nói rồi phất áo đi.
cho nên đành tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một
Chiều tối, lại có một ông già, áo vi mũ
nơi.

đen, phong độ nhàn nhÃ, thủng thỉnh đi
Tử Vn nói:
vào đến trước thềm, vái chào mà rằng:
Hắn có thực là tay hung hÃn, có thể gieo vạ
-Tôi là vị Thổ công ở đây, nghe thấy
cho tôi không?
việc làm rất thú của nhà thầy, vậy xin
- Hắn quyết chống chọi với nhà thầy, hiện
đến để tỏ lời mừng.
đà kiện thầy ở Minh ty. Tôi thừa lúc hắn


b.Cuộc đối mặt với kẻ ác và gặp Thổ công bị hại:
*Tướng giặc: trách mắng, đòi trả đền, đe doạ
Tử Văn : ngồi ngất ngưởng, tự nhiên ( không sợ)

*Thổ công: phong độ nhàn nhã > < nỗi khiếp đảm

Mừng + Lo (KÓ thực trạng: “Rễ ác lan nhanh, quan cõi âm ăn
của đút”...)
Tử Văn hoang mang : “Hắn... có thể gieo vạ cho tơi khơng?”

Tử Văn dù chết mµ tà gian vẫn hồnh hành = v«
nghĩa
*Thổ cơng là nạn nhân đang khiếp sợ đã tô đậm sự bạo tàn ca
tờn gic. Th cụng là đng minh" giúp chng lý nhưng
đồng thời lại ®em ®Õn sự hoang mang cho Tư Văn.


Hai

cÃi cọ
nhau
chưa phân
Diêmbên
vương
mắng
TửmÃi
Vnvẫn
rằng:
ph
trái,
thế
Diêm
Vươtrung
ng sinh
nghi.
Tử
- Kẻikia
là vỡ
một
ngư
ời cưsĩ,
thuần
khích
V
n nói:
liệt,
có công với tiên triều, nên Hoàng thiên
-cho
Nếu

vuathực
không
tin lời
xinđể
đem
đượnhà
c huyết
ở một
tòatôi,
đền
đền
công khó
Mày để
là một
sĩ,
giấy đến
đềnnhọc.
Tn Viên
hỏikẻhưhàn
thực;
sao
dám
nghiệt
tự mỡnh
ra,
không
cóhỗn
sự láo,
thựctộinhư
thế, tôi

lại xinlàm
chịu
còn
nào?
thêmtrốn
cái đi
tộiđằng
nói càn.
Tử
Vn
bèn
tâugiờ
trỡnh
đuôi
nhưlời
ông
Ngườ
i kia
bây
mớiđầu
có vẻ
sợ, quỳ
xuống
cụ
già
đà nói, lời rất cương chính, không
tâu
rằng:
chịu
nhún

nhường
nào.thật
Ngườlà
i đội
- GÃ kia
là một
kẻ chút
học trò,
ngumũ
bư
trụ
nói:
ớng, qu đáng tội lắm. Nhưng đà trách
- ấy là ở trước vương phủ mà hắn còn quật cư
mắng nhưvậy, cũng đủ dn đe rồi. Xin
ờng nhưthế, mồm nm miệng mười, đơm
đại vương dung tha cho hắn ®Ĩ tá c¸i


C. Tử Văn bị đưa xuống cõi âm:
-Tử văn không được dự vào hàng khoan giảm:
Kêu oan quyết liệt.
- Vạch mặt tên bại tướng với lẽ phải trong tay:
+ Tâu trình Diêm Vương, lời rất cương chính,
khơng nhún nhường.
+ Xin đem giấy đến đền Tản Viên.
+ Thắng kiện.


d. Nhậm chức phán sự:

-Thổ công tiến cử - “Vui v nhn li: Không ngại
bị chết và sẵn lòng đi thc thi o ngha cừi õm
( gợi liên hệ cõi trần...!)

-Phán sự: Tử Văn làm người bảo vệ công = > M
c ca nhõn dõn. Đồng thời tỏ tâm sự
ngầm về thời thế của tác giả.

- Kt truyn k, Tử Văn “chắp tay thi lễ” khi gặp người
quen (sự gần gũi, tình ®êi); “thoắt cưỡi gió mà đi biến mất”
(kỳ ảo, phép thiªng).
Tiểu kết:
Hình tượng nhân vật Tử Văn đại diện cho chính nghĩa
trong cuộc đấu trí, đấu gan cam go, không khoan nhượng
với gian tà. Chức phán sự là một "phần thưởng” đưa nhân
vật bất tử trong một cương vị xứng đáng.


Đền Và thờ Thần Tản Viên


2. Tên bại tướng gian ác:

a. Sự độc ác:

- Sống: kẻ ngoại xâm gây đại hoạ, một vùng đất hoá chiến trường .
- Chết: Làm yêu làm quái
+ Đánh đuổi Thổ cơng có cơng đức, cướp đền linh để ngụ gây tội ác.
+ Quấy nhiễu, phá hoại đời sống bình an của dân lành.
+ Đút lót các quan dưới âm, lừa Diêm Vương để hại Tử Văn chết oan.

b. Sự gian trá, giảo hoạt:

- Giọng dạy dỗ - lộ mặt- đe doạ
- Lấn át- tố cáo
- Ra vẻ khoan dung khi sợ lộ.
Bị :trừng phạt: Câi ©m “lồng sắt chụp vào đầu
c.Kt cc ỏng i
khẩu g nhét vào bỏ vào... ngc cu
Cõi Dương ngôi mộ...
miệng,
u;bị bật tung lên, hi ct tan tành ra như
cám”.
Tiểu kết: Bản chất tên tướng giặc ngoại xâm => Chết vẫn tàn ác,
gian tham.Kết cục thể hiện lòng căm thù giặc và ước mơ của nhân dân.
(Mong muốn diệt từ tận gốc sự tàn ác tà gian của quân lấn cướp.)


3. Hai cõi tương giao và ý nghĩa của truyền kỳ:

a.Hai câi t­¬ng giao :
*Câi d­¬ng Đền bị tà gian chim (Tử Văn đốt)
-Hai ngụi n:
n Tn Viờn(Th cụng lánh, Tử Văn làm phán sự)

- Các nhân vật:

Tử Văn
Người đời (“mọi người lắc đầu lè lưỡi”)

* Cõi âm:

-Hai địa điểm:

+Nơi khoan giảm: dinh toà rất lớn, thành sắt…

+Nơi đoạ đầy: Sụng giú tanh súng xỏm, lnh thu xng.
Thêm vào cảnh tượng là my vn qu nanh ỏc...
-Cỏc nhõn vật :+Diêm Vương c«ng minh, biÕt sưa sai(ChØ cã ë
câi ©m!)
+Tướng
giặc và các phán quan ăn của đút.
+Thổ công bị đánh đuổi “chỉ có chút lịng thành thực”.


? Nhận xét về sự hiển hiện của hai cõi- ngụ ý nhân sinh
- Nơi nào cũng có thiện- có ác, có chính - có tà.
- Cuộc đấu ln gay gt, kẻ sĩ cần có bản
lĩnh.
? Nhn xột v ngh thuật xuyên suốt của truyện
Bên cạnh nghệ thuật kể chuyện và xây dựng nhân vật,
là nghệ thuật tương phản (xuyên sut trong từng chi
nội dung và cách thức miêu tả)

? Giá trị của truyện truyền kỳ
-Huyền bí: sức hấp dẫn, gợi tị mị.
-Luật nhân quả: Sống vì chính nghĩa- chết sẽ
được hưởng phúc và ngược lại.