MƠ HÌNH KHÁM BỆNH
NGOẠI CHẨN
Y HỌC GIA ĐÌNH
TS.BS Võ Thành Liêm
1
Mục tiêu bài giảng
Trình
bày đặc trưng các mơ hình khám
bệnh
Minh họa 5 nhóm lý do khám bệnh
Trình bày 5 mục tiêu của buổi khám bệnh
Trình bày 4 bước giải quyết vấn đề lâm
sàng
Cấu trúc bài giảng
Đặc
trưng bối cảnh ngoại trú
Tổng quan nội dung khám bệnh
Cấu trúc buổi khám bệnh – mơ hình khám
bệnh
4 câu hỏi giải quyết vấn đề lâm sàng.
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Bối
cảnh:
◦ BÁC SĨ
◦ PHÒNG KHÁM NGOẠI TRÚ TRẠM Y TẾ
◦ CẬN LÂM SÀNG HẠN CHẾ
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nữ 24 tuổi, đến khám vì nhức đầu
Nhức đầu từng cơn, nữa bên đầu, đập
theo nhịp mạch, từ 1 tuần nay, khơng nơn
ói.
Khám: chưa ghi nhận bất thường.
Chẩn
đốn ?
Mức độ nguy hiểm?
Xử trí?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 68 tuổi, đến khám vì nhức đầu
Nhức nữa bên đầu, tăng dần từ hơn 3
tháng nay, uống thuốc nhiều nơi khơng
đỡ, khơng nơn ói.
Khám: chưa ghi nhận bất thường.
Chẩn
đốn ?
Mức độ nguy hiểm?
Xử trí?
Theo dõi?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nữ 60 tuổi, đến khám vì nhức đầu
Cách nay 4 ngày, BN có bị té xe, sau té
vẫn tỉnh với vết thương da đầu.
Khám: chưa ghi nhận bất thường.
Chẩn
đốn ?
Mức độ nguy hiểm?
Xử trí?
Theo dõi?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 15 tuổi, đến khám vì nhức đầu
Đau đầu, sốt nhẹ.
Cách nay 3 ngày có đau họng,
Khám: chưa ghi nhận bất thường.
Chẩn
đoán ?
Mức độ nguy hiểm?
Xử trí?
Theo dõi?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Bối
cảnh ngoại trú
◦ Tiếp cận hướng vấn đề sức khỏe (Phức hợp)
◦ 5 vấn đề thường gặp, khó khăn: ho, mệt mỏi,
nhức đầu, chóng mặt, đau lưng
◦ Cách tiếp cận đòi hỏi phương pháp chuyên
biệt
◦ Vận dụng thông tin từ người bệnh và môi
trường xung quanh
◦ Chẩn đốn xác định: khơng nhất thiết
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Vấn
đề mơ hình hiện tại
◦ Giản đơn hóa: “người bệnh” “bệnh”
◦ Hướng bác sĩ (doctor-centred)
◦ Không bằng chứng bệnh = không thể
◦ Ngôn ngữ không lời: không quan tâm
◦ Quan hệ bác sĩ – bệnh nhân: xem nhẹ
◦ Chỉ cần khám 1 lần: giải quyết tất cả
◦ Đề cao kinh nghiệm cá nhân
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Mơ
hình y học gia đình
◦ Tiếp cận hướng vấn đề sức khỏe
Chẩn đoán theo xác xuất
Tiếp cận không phân biệt giai đoạn
◦ Chăm sóc dự phịng – nâng cao sức khỏe
◦ Chăm sóc tồn diện lấy bệnh nhân làm trọng
tâm
Chăm sóc sức khỏe liên tục
Chăm sóc hướng bệnh nhân - bối cảnh
Chăm sóc dựa trên quan hệ BN-BS
◦ Mơ hình tâm sinh thể
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 72 tuổi, VT nhiễm trùng ngón
chân
Bệnh nền: Đái tháo đường 20 năm
Gia đình: sống với con gái
Địa chỉ: quận 5
Bảo hiểm y tế: có
Can
thiệp gì?
Ai can thiệp?
Tổ chức như thế nào?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 72 tuổi, VT nhiễm trùng ngón chân
Bệnh nền: Đái tháo đường 20 năm
Gia đình: sống với con gái - sống một mình
Địa chỉ: quận 5
Bảo hiểm y tế: có
Can
thiệp gì?
Ai can thiệp?
Tổ chức như thế nào?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 72 tuổi, VT nhiễm trùng ngón chân
Bệnh nền: Đái tháo đường 20 năm
Gia đình: sống với con gái - sống một mình
Địa chỉ: quận 5 – huyện Củ Chi
Bảo hiểm y tế: có
Can
thiệp gì?
Ai can thiệp?
Tổ chức như thế nào?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
BN
nam 72 tuổi, VT nhiễm trùng ngón chân
Bệnh nền: Đái tháo đường 20 năm
Gia đình: sống với con gái - sống một mình
Địa chỉ: quận 5 – huyện Củ Chi
Bảo hiểm y tế: có - khơng
Can
thiệp gì?
Ai can thiệp?
Tổ chức như thế nào?
Đặc trưng bối cảnh ngoại trú
“Tóm lại, tơi có thể
nói anh bị một
mũi tên xuyên
qua đầu. Tuy
nhiên, để chắc ăn,
tôi sẽ đề nghị vài
chục xét nghiệm
bổ sung”
Nội dung khám bệnh
Khai
thác thơng tin:
◦ Hành chính
◦ Lý do khám bệnh
◦ Bệnh sử, bệnh căn, yếu tố nguy cơ
Bệnh sử
Tiền căn nội khoa – ngoại khoa
Tiền căn dị ứng
Tình trạng miễn dịch
Danh sách thuốc hiện dùng
Tầm sốt
Thơng tin xã hội
Tiền căn gia đình
Nội dung khám bệnh
Khám
lâm sàng:
◦ Nhìn – sờ - gõ – nghe
◦ Giá trị thông tin:
Độ nhậy – độ đặc hiệu
Giá trị dự đoán (+) , giá trị dự đốn (-)
◦ Biện luận thơng tin trên bệnh nhân
Cận
lâm sàng
◦ Giá trị thông tin
Độ nhậy – độ đặc hiệu
Giá trị dự đoán (+) , giá trị dự đốn (-)
◦ Đánh giá tổng thể các thơng tin