09 nutrition supporting therapis in hospital (1)

CÁC PHƢƠNG PHÁP
NI DƢỠNG BỆNH NHÂN
TRONG BỆNH VIỆN

Ths.BS Đồn Thị Ánh Tuyết


NCNL ở BN nằm viện
BN nam 45 tuổi, NV vì phỏng 40%
CN: 65 kg, CC: 1m73
Giải:
BMI = 65/1.73² = 21.7  TTDD bình thường
NCNL dành cho CHCB:

BEE = 65 x 24 = 1560 kcalo
NCNL tăng thêm do phỏng 40%
E = BEE x 0.7 = 1092 kcalo
NCNL cho BN trên
E = BEE x (1.2 + 0.7) = 2964 kcalo


Cần hỗ trợ dinh dƣỡng kịp thời & phù hợp bệnh
Chậm lành
vết thương

Kéo dài thời
gian nằm viện

Tăng chi
phí

Tăng nguy cơ
nhiễm trùng

Tăng tỉ lệ
tử vong

SDD

ở BN nằm viện


Phƣơng pháp
Dinh dưỡng qua đường ruột
• Qua đường miệng
• Qua sonde
Dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch
• Tĩnh mạch bán phần
• Tĩnh mạch hoàn toàn


DINH DƢỠNG QUA
ĐƢỜNG RUỘT



Qua đƣờng miệng
Lý tưởng nhất - đơn giản, rẻ tiền, ít biến
chứng.
Những BN không thể đạt đủ nhu cầu dinh
dưỡng bằng thực phẩm tự nhiên thì nên bổ

sung thêm các sản phẩm dinh dưỡng chế
biến sẵn (sữa, ngũ cốc…).


Qua đƣờng miệng
Chống chỉ định:

• Trong tình trạng đe dọa đến tính mạng
• BN khơng thể thực hiện động tác nhai
(hôn mê, gãy xương hàm dưới…), rối
loạn nuốt, tắc nghẽn đường tiêu hóa
trên (bỏng, teo hẹp thực quản…)
• Chức năng đường tiêu hóa bị tổn hại:
ói, liệt ruột, thủng ruột…


Nuôi ăn qua sonde
Là phương pháp
dùng ống thông đưa
thức ăn vào đường
tiêu hóa để ni
dưỡng bệnh nhân


Nuôi ăn qua sonde
Chỉ định
Khi BN không thể đạt đủ nhu cầu qua đường
miệng (<2/3 NCNL), > 10 ngày và khơng có
chống chỉ định của ni ăn qua đường ruột.
Chống chỉ định

• BN trong tình trạng nguy cập, đe dọa đến
tính mạng như sốc, RLCH cấp tính…

• Chức năng đường tiêu hóa bị tổn hại như
tắc ruột, thủng ruột, liệt ruột, XHTH…


Nuôi ăn qua sonde
Sonde mũi - dạ dày
- Chỉ định cho BN ăn qua đường miệng không
đạt đủ NCNL (< 2/3 NCNL) > 10 ngày.

- Nuôi dưỡng ngắn ngày (< 4 tuần).
Sonde mũi – hỗng tràng
- Chỉ định cho BN có nguy cơ hít sặc cao, trào
ngược dung lượng lớn, viêm tụy, RL nhu
động dạ dày
- Nuôi dưỡng ngắn ngày (< 4 tuần)


Nuôi ăn qua sonde
Qua da
- Chỉ định cho BN cần ni dưỡng dài ngày

- Các phương pháp
• Mở dạ dày ra da qua nội soi
• Mở hỗng tràng ra da qua nội soi
• Mở hỗng tràng ra da bằng kim catheter

Khi nào bắt đầu DD qua sonde?
Hỗ trợ dinh dưỡng được tiến hành khi tình
trạng huyết động học ổn định

• Trong vịng 24h sau phẫu thuật, sau chấn
thương, phỏng…
• Trong vịng 12h sau khi huyết động học ổn
định
• Ngay sau hết chống chỉ định ni ăn qua
ruột

• Phối hợp với nuôi dưỡng TM để đạt đủ nhu
cầu năng lượng


Lợi ích của Dinh dƣỡng qua đƣờng
ruột - Enteral Nutrition
- Các chất dinh dưỡng được cung cấp một
cách sinh lý.

- Cung cấp đa dạng các chất dinh dưỡng. Một
số chất dinh dưỡng như phytochemical không
hiện diện trong chế phẩm nuôi ăn TM.
- Tránh teo niêm mạc ruột
- Bảo vệ hàng rào niêm mạc ruột trước sự tấn
công của vi khuẩn

- Rẻ riền và ít biến chứng.

Cách nuôi ăn qua sonde
Bơm theo cữ

Nhỏ giọt liên tục

Lượng lớn TĂ được bơm
qua sonde theo cữ
Bơm thức ăn/giờ/cữ

Thức ăn được bơm nhỏ
giọt, liên tục nhưng có thời
gian nghỉ

Chỉ dùng cho sonde dạ
dày

Bắt buộc dùng cho sonde
hỗng tràng

Ít ảnh hưởng đến acid dạ
dày

Làm tăng tiết acid dạ dày

Tăng nguy cơ hít sặc, tiêu
chảy do khơng kịp hấp thu

Dưỡng chất hấp thu tốt
hơn, giảm nguy cơ tiêu
chảy, hít sặc

Bơm theo cữ
- Bắt đầu ít 50ml/ cữ, khoảng cách giữa các
cữ cách nhau ít nhất 3h, vd 50ml x 6

- Nếu BN dung nạp tốt, tăng 25ml/cữ mỗi 48h cho đến khi đạt đủ nhu cầu.
- Kiểm tra dịch tồn lưu dạ dày trước mỗi cữ.
Nếu > 100ml thì ngưng cho ăn và báo BS
dinh dưỡng để tránh biến chứng hít sặc.


Nhỏ giọt liên tục
- Khởi đầu 25ml/h
- Nếu BN dung nạp tốt, tăng 25ml/h mỗi 612h cho đến khi đạt đủ nhu cầu.

- Kiểm tra dịch tồn lưu dạ dày trước mỗi 46h. Nếu > 250ml thì ngưng cho ăn và báo
BS dinh dưỡng để tránh biến chứng hít
sặc.


Chế phẩm ni ăn qua sonde
Được chia thành 3 nhóm chính
• Cơng thức đa phân tử
• Cơng thức bán hay đơn phân tử

• Cơng thức chun biệt dành cho bệnh lý


Chế phẩm ni ăn qua sonde

Cơng thức đa phân tử
• Thức ăn được chế biến từ thực phẩm tự
nhiên (cháo xử lý men)

• Cơng thức thương mại
Pediasure, Isocal, Enplus…)

(Ensure,

Các dưỡng chất không bị thủy phân nên
ALTT thấp ~ 300 mosmol/l


Chế phẩm nuôi ăn qua sonde
Công thức bán hay đơn phân tử
- Các dưỡng chất bị thủy phân bằng men ở
nhiều mức độ khác nhau  ALTT cao.

- Chỉ định cho BN có chức năng tiêu hóa và
hấp thu giới hạn (HC ruột ngắn, viêm tụy
cấp, mạn, bệnh Crohn…)
(VD:
Nutramigen,
Peptamen…)

Pregestimilk,


Chế phẩm nuôi ăn qua sonde
Công thức chuyên biệt cho bệnh lý

Nhu cầu các dưỡng chất trong từng bệnh lý
khác nhau  CT dành riêng cho từng bệnh.

ĐTĐ (Glucerna): giúp kiểm soát đường
huyết sau ăn và cải thiện lipid máu.
K (Prosure): cao NL, giàu đạm, bổ sung chất
chống oxy hóa và EPA
…


Biến chứng
- Hít sặc
- Tiêu chảy
- Buồn nơn, nơn

- Nghẹt ống


DINH DƯỠNG QUA
ĐƯỜNG TĨNH MẠCH


Khái niệm
- Nuôi dưỡng qua đường TM là phương
pháp hỗ trợ dinh dưỡng bằng cách truyền
trực tiếp các chất dinh dưỡng vào TM để
ni dưỡng cơ thể.
- Phân loại:
• Tồn phần: khơng kèm ni dưỡng qua
đường tiêu hóa

• Bán phần: 1 phần ni dưỡng qua
đường tiêu hóa, phần cịn lại hỗ trợ qua
TM


Chỉ định
- BN có chống chỉ định về ni dưỡng qua
đường tiêu hóa
- Ni ăn qua đường tiêu hóa bị thất bại hay
không thể đáp ứng đủ nhu cầu (hội chứng
ruột ngắn, hội chứng kém hấp thu…)
Chống chỉ định
- BN trong tình trạng nguy cập, đe dọa đến
tính mạng

- Chức năng đường tiêu hóa cịn