T 5352 h9

Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

Tuần 28.ND:………….
Tiết 53.Bài 43
Thực hành:
TÍNH CHẤT CỦA HIDROCACBON

I. Mục tiêu:
1.1.Kiến thức:
HS biết được mục đích các bước tiến hành của các thí nghiệm: Điều chế khí axetilen từ
canxi cacbua, TN của axetilen với dd brom và với oxi. TN của benzen với brom
1.2.Kỹ năng
Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hoá học và kĩ năng quan sát nêu hiện tượng giải
thích HT, viết PTHH của các chất TN.
Viết tường trình thí nghiệm.
1.3.Thái độ
Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập, thực hành hoá học.
2.Nội dung học tập:
Điều chế và t/c axetilen, TCVL của benzen
3. Chuẩn bị:
3.1. Giáo viên: 4 bộ DC và HC gồm:
- Ống nghiệm có nhánh. Ống nghiệm, giá thí nghiệm , đèn cầy. Nút cao su có ống nhỏ
giọt.
- Đất đèn, dung dịch Brom, nước cất.
3.2. Học sinh:
- Tìm hiểu các thí nghiệm trang 133 sgk. Chuẩn bị mẫu tường trình thí nghiệm.
- Mỗi tổ hai mẫu đất đèn nhỏ bằng hạt đậu lạc
4. Tổ chức các HĐ học tập:
4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện:

Lớp 9A1:...........................................................................
Lớp 9A2:...........................................................................
4.2/ Kiểm tra miệng
GV yêu cầu HS nhắc lại
HS trả lời
- Cách điều chế Axêtilen.
HS nhận xét
- Tính chất hố học của Axêtilen.
- Tính chất vật lí của benzen.
4.3/ Tiến hành thí nghiệm:
Nguyễn Thị Thu Trang

Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

Hoạt động của GV
GV nêu mục tiêu của tiết thực hành. GV
hướng dẫn HS các thao tác chính của từng
thí nghiệm. (2p)
Hoạt động 1: (25p)
Thí nghiệm 1: Điều chế Axêtilen.
Hướng dẫn HS mục đích, yêu cầu và cách
tiến hành thí nghiệm
- Cách cho CaC2 vào ống nghiệm có nhánh
- Cách nhỏ nước vào ống nghiệm.
- Thu khí C2H2 bằng cách đẩy nước.
Yêu cầu HS làm TN, quan sát và nhận
xét tính chất vật lí của Axêtilen.

Thí nghiệm 2: Tính chất của Axêtilen.
1/ Tác dụng với dung dịch Brom.
Hướng dẫn HS mục đích, yêu cầu và cách
tiến hành thí nghiệm
- Dẫn khí Axêtilen vào ống nghiệm đựng
2 ml dung dịch Brom.
Yêu cầu HS làm TN quan sát – nêu hiện
tượng.
2/ Tác dụng với oxi.
Hướng dẫn HS mục đích, yêu cầu và cách
tiến hành thí nghiệm
-Dẫn Axêtilen qua ống vuốt nhọn rồi
châm lửa đốt.
- Yêu cầu HS làm TN quan sát màu của
ngọn lửa.
Thí nghiệm 3: Tính chất vật lí của benzen.
Hướng dẫn HS mục đích, yêu cầu và cách
tiến hành thí nghiệm
- Cho 1 ml benzen vào ống nghiệm đựng
2 ml nước cất, lắc kĩ sau đó để yên quan
sát.
Tiếp tục cho thêm 2 ml dd
Brom loãng, lắc kĩ sau đó để yên,
tiếp tục quan sát màu của dung dịch.
Hoạt động 2 : Dọn vệ sinh và viết tường
trình (8p)
Nguyễn Thị Thu Trang

Tổ Tự nhiên

Hoạt động của HS

HS làm TN theo hướng dẫn của GV
Cho CaC2 vào ống nghiệm có nhánh
Cho nước vào ống nghiệm
Thu khí axetilen
NX: Là chất khí khơng màu. Ít tan trong nước.
HS làm TN theo hướng dẫn của GV

NX: Màu da cam của dung dịch brom nhạt dần
chứng tỏ Etilen tác dụng với dd brom
C2H2 + 2Br2 –> C2H4Br4
HS làm TN theo hướng dẫn của GV
NX: Axêtilen cháy ngọn lửa màu xanh.
Axetilen tác dụng với oxi
2C2H2+5O2 –>4CO2 +2H2O + Q
HS làm TN theo hướng dẫn của GV

NX: Benzen không tan trong nước, benzen
không làm mất màu dd brom
HS thu dọn dụng cụ và hóa chất, vệ sinh lớp
Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

GV cho HS thu dọn dụng cụ và hóa chất,
học.

vệ sinh lớp học.
HS viết tường trình theo HD của GV
GV: Hướng dẫn HS viết tường trình theo
mẫu
GDMT: Làm thí nghiệm phải biết tiết
kiệm hóa chất , giữ gìn dụng cụ thí
nghiệm cẩn thận,cẩn thận với những hóa
chất độc. đổ hóa chất đúng nơi quy định
tránh gây ô nhiễm môi trường.
4.4 Tổng kết:
GV nhận xét giờ thực hành.
4.5/ Hướng dẫn học tập:
*Đối với tiết học sau
Chuẩn bị bài rượu etylic. Tìm hiểu tính chất vật lý, hóa học của rượu etylic, thế nào là độ
rượu .
Mỗi nhóm chuẩn bị 1 ít rượu gạo để làm TN, một nhãn các loại rượu, cồn viên (nếu có) để
tìm hiểu về độ rượu, tìm hiểu cách điều chế rượu ở các gia đình tại địa phương.
5. Phụ lục:

Nguyễn Thị Thu Trang

Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

Tuần 28. Ngày dạy:………..
Tiết 54. Bài 44

CHƯƠNG 5: DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON. POLIME
RƯỢU ÊTYLIC (C2H5OH : 46)
1. Mục tiêu:
1.1. Kiến thức:
- HĐ 2: Học sinh biết và hiểu được tính chất vật lí của rượu etylic Khái niệm về độ rượu, cách
tính độ rượu
- HĐ 3: HS biết Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo phân tử của etanol.
- HĐ 4: HS biết và hiểu tính chất hố học của rượu Etylic. Biết nhóm - OH là nhóm nguyên tử
gây ra tính chất hố học đặc trưng của rượu
- HĐ 5 và 6: HS biết ứng dụng và phương pháp điều chế etanol từ tinh bột, đường hoặc từ
etilen
1.2. Kỹ năng:
- HĐ 2 và 3: HS biết quan sát mô hình phân tử, thí nghiệm, hình ảnh rút ra nhận xét về đặc điểm
cấu tạo phân tử và tính chất hóa học. Viết được CTCT và các PTPU của rượu với Natri, với oxi
bằng công thức PT và công thức cấu tạo. Phân biệt rượu với benzen
- Tính kl rượu trong phản ứng có sử dụng độ rượu và hiệu suất của quá trình.
1.3.Thái độ:
- TQ: Biết độ rượu từ việc quan sát nhãn các loại rượu
- TC: HS biết được tác hại của rượu: ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, gây tai nạn khi tham gia giao
thông…tuyên truyền với những người xung quanh uống rượu có hại cho sức khỏe, không tham
gia GT khi đã uống rượu.
2.Nội dung học tập:
Cấu tạo, khái niệm độ rượu, TCHH và điều chế ancol
3.Chuẩn bị:
3.1. Giáo viên: Dụng cụ : Cốc thuỷ tinh, đèn cồn, ống nghiệm, kẹp gỗ.
Hóa chất: Na, C2H5OH, H2O .
Bộ sưu tập nhãn các loại rượu.
3.2. Học sinh: Thông tin về rượu etilic như đã dặn ở tiết trước.
Mỗi tổ: Một ít rượu gạo và một nhãn rượu, cồn viên (nếu có)
4. Tiến trình:

4.1.Ổn định tổ chức và kiểm diện:
Lớp 9A1:...........................................................................
Nguyễn Thị Thu Trang

Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

Lớp 9A2:...........................................................................
4.2. Kiểm tra miệng:
Giáo viên nhận xét các bài tường trình
thực hành của học sinh
1.Rượu etilic có tính chất vật lí như thế
nào? (10đ)

Rượu Êtylic là chất lỏng không màu, nhẹ
hơn nước, tan vô hạn trong nước.
Rượu Êtylic sơi ở 78,30C. Rượu Êtylic
hồ tan được nhiều chất: Iot, Benzen.

4.3. Tiến trình bài học:
Hoạt động Thầy - Trò
HĐ 1: (1p) Khi lên men gạo, sắn, ngơ (đã nấu
chín) hoặc quả nho, quả táo…người ta thu
được rượu etylic. Vậy rượu etylic có cơng thức
cấu tạo như thế nào? Nó có tính chất và ứng
dụng gì ? Tiết học hơm nay chúng ta sẽ tìm

hiểu về rượu etylic (ancol etilic).
HĐ 2: (5p) Tìm hiểu tính chất vật lý của rượu
etylic
- GV giới thiệu về các hợp chất có oxi, giới
thiệu các chất tiêu biểu: rượu Êtylic, axit
anetic, Glucozơ.... cho hs quan sát lọ đựng
rượu etilic nêu tcvl
+HS : Rượu Êtylic là chất lỏng không màu,
nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước. Rượu
Êtylic sôi ở 78,30C
-GV bổ sung: Rượu Êtylic hoà tan được nhiều
chất : Iot, Benzen.
-GV cho HS quan sát bộ sưu tập nhãn các loại
rượu giới thiệu về độ rượu và gọi 1 HS nêu
khái niệm về độ rượu
+HS: Số ml rượu Êtylic có trong 100 ml hỗn
hợp rượu với nước gọi là độ rượu.
-GV cho hs quan sát H5.1 giới thiệu về cách
pha loãng rượu
VD: Rượu 450 có nghĩa là : Cứ 100ml dd rượu
có chứa 45 ml rượu Êtylic nguyên chất.
HĐ 3. (4p) Tìm hiểu cấu tạo phân tử rượu
etylic
Nguyễn Thị Thu Trang

Nội dung

I/ Tính chất vật lí.

- Ancol Êtylic là chất lỏng không màu, nhẹ

hơn nước, tan vô hạn trong nước. Ancol
Êtylic sơi ở 78,30C. Ancol Êtylic hồ tan
được nhiều chất: Iot, Benzen.

* Số ml rượu Êtylic có trong 100 ml hỗn
hợp rượu với nước gọi là độ rượu.

II/ Cấu tạo phân tử.
H
H
Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

- GV: Cho HS quan sát mô hình phân tử rượu
ở dạng đặc và lắp ráp mơ hình phân tử rượu
Etylic dạng rỗng, viết CTCT .
+HS: Lắp ráp và lên bảng viết CTCT.
+HS nhận xét đặc điểm cấu tạo phân tử của
rượu Êtylic.
-GV Giới thiệu chính nhóm – OH này làm cho
rượu có tính chất đặc trưng.
HĐ 4: (10p) Tìm hiểu chất chất hóa học của
rượu etylic
-GV cho HS làm thí nghiệm theo nhóm ->
Quan sát màu ngọn lửa, viết PTHH.
+HS: Rượu Êtylic cháy cho ngọn lửa màu
xanh, toả nhiều nhiệt. Rượu etilic tác dụng
mạnh với oxi khi đốt nóng.

C2H5OH+3O2 t0 2CO2 +3H2O + Q
-GV Liên hệ cồn ứng dụng, cồn khô.
-GV: Hướng dẫn HS làm TN: Cho Na vào
cốc đựng rượu Etylic
+HS: quan sát hiện tượng báo cáo, Viết
PTHH: Rượu Êtylic tác dụng với Natri giải
phóng khí đó là khí Hiđro.
2C2H5OH+ 2Na–>2C2H5ONa + H2
-GV: Cho Na vào rượu 180 thì Na sẽ tác dụng
với rượu và tác dụng với nước (vì rượu 180
gồm 18 ml rượu nguyên chất và nước)
-GV: rượu etylic tác dụng với axit axetic tiết
sau chúng ta sẽ học
HĐ 5: (4p) Tìm hiểu ứng dụng của rượu etylic
-GV: cho HS quan sát sơ đồ ứng dụng quan
trọng của rượu Êtylic và vẽ SĐTD về ứng
dụng của rượu Êtylic.
+HS: vẽ SĐTD về ứng dụng của rượu Êtylic.
-GV: Uống rượu , bia có lợi hay có hại cho
sức khỏe? Nêu tác hại của người uống rượu,
bia
+HS: Uống nhiều rượu bia cĩ hại cho SK... gy
bệnh Sơ gan, xuất huyết bao tử... Gây tai nạn
gt....
Nguyễn Thị Thu Trang

Tổ Tự nhiên

H

C

C

H

H

O

H

Viết gọn: CH3 – CH2 - OH
Trong phân tử có 1 ngun tử H khơng
liên kết với C mà liên kết với nguyên tử O tạo
ra nhóm –OH.
III/ Tính chất hố học.
1. Rượu Êtylic có cháy khơng?

C2H5OH+3O2 t0 2CO2 +3H2O+Q
2.Rượu Êtylic có phản ứng với Natri khơng?
Rượu Êtylic tác dụng với Natri giải phóng
khí Hiđro.
2C2H5OH+ 2Na
2C2H5ONa + H2
Natri etilat

IV/ Ứng dụng:

Hóa Học 9

Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

HĐ 6: (3p) Tìm hiểu cách điều chế rượu etylic
- GV yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK và từ
thực tế cho biết:
Rượu gạo được điều chế bằng cách nào?
+HS trả lời:
Lên men tinh bột hoặc đường...
-GV giới thiệu trong công nghiệp điều chế
rượu etilic từ etilen
HNN: Ngày nay người ta sản xuất ra cồn viên
phục vụ cho việc nấu nướng trong các nhà
hàng, quán ăn...Sử dụng cồn viên hạn chế gây V/ Điều chế:
cháy, đảm bảo an toàn hơn sử dụng cồn nước.
GDMT: uống rượu có hại cho sức khỏe...
Ancol etylic thường điều chế theo hai cách:
không tham gia GT khi đã uống rượu...
- Tinh bột hoặc đường lên men
Ancol etylic
- C2H4 + H2O axit
C2H5OH
4.4 Tổng kết:
GV cho HS làm BT 3,4a/139 SGK
GV yêu cầu các nhóm thảo luận, đại
diện nhóm lên bảng viết PTHH, các
nhóm khác nhận xét bổ sung

3/139
Ống 1: C2H5OH + Na->C2H5ONa + ½ H2
Ống 2: C2H5OH + Na ->C2H5ONa + ½ H2
H2O + Na ->NaOH + ½ H2
Ống 3: H2O + Na ->NaOH + ½ H2
4a/139
Rượu 450 có nghĩa là : Cứ 100ml dd rượu có
chứa 45 ml rượu Êtylic nguyên chất
Rượu 180 có nghĩa là : Cứ 100ml dd rượu có
chứa 18 ml rượu Êtylic nguyên chất
Rượu 120 có nghĩa là : Cứ 100ml dd rượu có
chứa 12 ml rượu Êtylic nguyên chất

4.5.Hướng dẫn học tập:
* Đối với tiết học này:
HS về học bài và làm BT 2,5/139 và các btbs ở VBT
Nguyễn Thị Thu Trang

Hóa Học 9


Trường THCS Lê Lợi

Tổ Tự nhiên

* Đối với tiết học sau:
Tìm hiểu các thơng tin về axit axetic , axit axetic có những đặc điểm cấu tạo v tính chất
hố học nào? Ứng dụng và điều chế ra sao?
Mỗi nhóm mang 1 ít giấm ăn làm TN, tìm hiểu cách làm giấm ăn ở gia đình.

5. Phụ lục:

Nguyễn Thị Thu Trang

Hóa Học 9