VẬT LÝ CHẤT RẮN Chương 27 đại cương về vi sinh vật

Giới thiệu về
Vi sinh vật học


1. Giới thiệu
 Mikros: nhỏ bé
 Bios: sự sống
 Microbiology: nghiên cứu cấu tạo và
hoạt động sống của vi sinh vật


Vi sinh vật là gì?
 Khơng thể nhìn thấy bằng mắt thường
 Nhỏ hơn 0.1 mm


Vi sinh vật bao gồm
 Virus:
 Prokaryote:
 Vi khuẩn (bacteria)
 Cổ khuẩn (archaebacteria)
 Eukaryote:
 Vi nấm (nấm men và nấm mốc)
 Động vật nguyên sinh (protozoa)
 Vi tảo (microscopic algae)



Virus
 Khơng có cấu trúc tế
bào (acellular)

 Chứa DNA hoặc
RNA
 Vỏ protein
 Màng bao
 Nhân lên trong tế
bào sống


Vi khuẩn
 Nhân giả
 Thành có chứa
peptidoglycan
 Nhị phân
 Nguồn năng lượng:
chất hữu cơ, vô cơ
hay tự quang hợp


Cổ khuẩn

 Nhân giả
 Khơng có chứa
peptidoglycan
 Sống trong điều kiện
mơi trường khắc
nghiệt
 Bao gồm 4 nhóm:
sinh methan, chịu
nhiệt, chịu mặn, chịu
acid

Vi nấm
 Nhân thật
 Thành chitin
 Sử dụng chất hữu cơ
làm nguồn năng lượng
 Nấm mốc: đa bào, có sợi
nấm
 Nấm men: đơn bào


Vi tảo
 Nhân thật
 Thành cellulose
 Quang hợp thu năng
lượng
 Sinh oxygen và các
chất hữu cơ
 Chuyển hóa đa dạng


Protozoa
 Nhân thật
 Hấp thu hoặc tiêu hóa
chất hữu cơ
 Có thể di động nhờ
chân giả, lơng mao
hặc tiêm mao

Lợi ích
Trong nơng nghiệp
 Chuyển hóa C, N, S
thành dạng cây trồng
có thể sử dụng được
 Lên men thức ăn gia
súc


Lợi ích
Trong thực phẩm
 Lên men: cheese, bia, rượu
 Phụ gia: bột ngọt, citric acid, men


Lợi ích
Mơi trường/năng lượng
 Năng lượng sinh học
 Cải thiện môi trường
 Công nghiệp mỏ


Lợi ích
Trong cơng nghệ sinh học
 GMO
 Dược phẩm: insulin, protein
 Liệu pháp gene

Có hại
 Gây bệnh
 Chẩn đốn bệnh, vaccine ngừa bệnh
 Gây ngộ độc thực phẩm



2. Lịch sử phát triển
2 mốc quan trọng
 Tranh cãi về thuyết tự sinh
 Phát minh ra kính hiển vi



Những người tiên phong


Robert Hooke, UK (1665)
Đưa ra thuyết tế bào: tất cả vi sinh vật sống
đều cấu tạo bởi tế bào
 Quan sát các sinh vật nhỏ bằng kính hiển vi




Thuyết tự sinh




Vài dạng sinh vật sống có thể tự sinh từ vật
chất khơng sống

Francesco Redi, IT (1668)


Thí nghiệm Redi phản bác lại thuyết tự sinh