Bài 5: Đồ thị nến - Candlestick chart.
Trong phần này bạn sẽ có các câu trả lời như: Đồ thị nến hay đồ thị dạng
nến là gì? Thân nến và dây nến ra sao? Dùng đồ thị nến như thế nào?
Cái đồ thị bên trên là đồ thị nến của cổ phiếu MBB - Ngân hàng cổ phần
quân đội được niêm yết trên sàn Thành Phố Hồ Chí Minh gọi tắt là HOSE
hoặc HSX. Đây là dạng đồ thị ngày, tức là mỗi cây nến trên hình là
tượng trưng cho giá của một ngày. Đồ thị trên thể hiện 3 tháng tức mỗi
tuần có 5 ngày giao dịch là 5 cây nến. Mỗi tháng tương đương 20 cây nến. 3
tháng tương đương 60 cây nến nếu khơng có nghỉ lễ và tết. Tơi sẽ giúp các
bạn đi tìm hiểu thế nào là đồ thị nến (candlestick chart)
Thuật ngữ phân tích kỹ thuật của đồ thị nến Nhật:
candlestick: nến hay còn gọi là nến Nhật
body: thân nến
wick hoặc shadow: dây nến (một số tài liệu gọi là bóng nến)
upper wick: dây nến trên
lower wick: dây nến dưới
Vì chúng ta đang khảo sát đồ thị nến ngày (daily candlestick chart) nên mỗi
cây nến bên trên là đúc kết giá của một ngày giao dịch trên sàn của cổ phiếu
đó.
Thân nến là cái phần thân màu xanh hoặc màu đỏ. Nếu thân nến màu
xanhkhi giá đóng cửa tăng so với giá mở cửa. Thân nến màu đỏ khi giá
đóng cửa giảm so với giá mở cửa. Giá mở cửa và đóng cửa càng chênh lệch
thì thân nến màu xanh hoặc đỏ càng dài. Nếu giá mở cửa và đóng cửa gần
bằng nhau thì thân nến sẽ ngắn hoặc khơng có nếu giá đóng cửa và mở cửa
bằng nhau. Trên hình 2 cây nến cuối có giá đóng cửa và mở cửa bằng nhau,
nên không thấy phần thân nến.
Giá mở cửa là giá đợt giao dịch ATO
Giá đóng cửa là giá đợt giao dịch ATC
Dây nến là phần sợi dây màu đen nằm trên và dưới thân nến. Điểm cao nhất
của dây nến trên là giá cao nhất trong ngày. Điểm thấp nhất của dây nến
dướilà giá thấp nhất trong ngày.
Nhìn lên hình, nhìn cây nến có thân nến màu đỏ bên tay phải ta sẽ nhìn thấy:
Cây nến màu đỏ nên giá đóng cửa thấp hơn giá mở cửa, do đó phần cao nhất
của thân nến là giá mở cửa 15.8 và phần thấp nhất của thân nến là giá đóng
cửa 15.5. Phần dây nến trên có giá cao nhất là giá 15.9, đây là giá khớp cao
nhất trong ngày hơm đó. Phần dây nến dưới có giá thấp nhất là giá 15.4 nên
15.4 là giá khớp thấp nhất trong ngày.
Vậy nhìn một cây nến chúng ta có thể nhìn thấy sơ lược được giá đã
được khớp thế nào trong một ngày.
Đồ thị đường giá (Line chart) thường chỉ thể hiện giá đóng cửa trong khi đồ
thị nến sẽ cho biết nhiều thông tin hơn nên đồ thị nến được sử dụng phổ biến
để phân tích kỹ thuật chứng khốn hơn. Chúng ta hãy dần làm quen với dạng
đồ thị nến để việc phân tích thuận lợi hơn sau này.
Các mơ hình nến đảo chiều báo đỉnh
Chúng ta đã học một số mô hình báo đỉnh ở bài trước. Các mơ hình ở bài
trước cần nhiều phiên giao dịch làm mơ hình mất rất nhiều thời gian mới
hình thành mơ hình. Thời gian có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Khi
mơ hình hồn thành thì giá cũng đã giảm khá nhiều so với giá cao nhất ở
đỉnh. Ở bài này chúng ta cũng học các mơ hình báo đỉnh đảo chiều, nhưng
đây là những mơ hình nến, rất ngắn và rất nhanh. Chỉ trong vòng vài phiên
giao dịch chúng ta đã hồn thành mơ hình báo đỉnh. Việc tận dụng mơ hình
này kèm với các cơng cụ khác cũng cho một hiệu ứng rất đáng tin cậy.
Chúng ta cùng điểm qua một số mơ hình nến báo đỉnh nhé!
1. Mơ hình Abandoned Baby (độ tin cậy cao): Đứa bé bị thả rơi
2. Mơ hình Dark Cloud Cover (độ tin cậy cao): mây đen che phủ
3. Mơ hình Evening Doji Star (độ tin cậy cao): Ngơi sao Doji ban đêm
4. Mơ hình Evening Star (độ tin cậy cao): Ngôi sao ban đêm
5. Mơ hình Three inside down (độ tin cậy cao): 3 cây nến cắm xuống
6. Mơ hình Three outside down (độ tin cậy cao)
Các mơ hình nến đảo chiều báo đáy
Các bài trước chúng ta học các mơ hình báo đáy, bài học trước giới thiệu các
mơ hình báo đáy khá tin cậy, tuy nhiên để các mơ hình báo đáy đó hình thành
phải mất nhiều phiên giao dịch. Thông thường kéo dài từ 2 tuần trở lên đến
vài tháng mới hoàn tất mơ hình. Khi mơ hình hồn thành thì giá cũng đã đi
xa một quảng so với giá thấp nhất. Với các mơ hình nến thì nhanh hơn, có
thể chỉ cần 2 đến 5 phiên giao dịch là có thể hồn tất mơ hình. Chính vì độ
nhanh như thế nên mơ hình nến có phần kém tin cậy hơn các mơ hình nhiều
ngày. Tuy nhiên với sự kết hợp nhiều cơng cụ lại thì chúng ta có thể xem xét
đến các mơ hình nến ngắn ngày này. Chúng ta chia các mơ hình này ra thành
3 nhóm dựa trên độ tin cậy của mơ hình: độ tin cậy cao, độ tin cậy trung bình
và độ tin cậy thấp.
1. Mơ hình Abandoned baby (độ tin cậy cao): Đứa bé bị bỏ rơi
2. Mơ hình Morning Star (độ tin cậy cao): Ngơi sao ban mai
3. Mơ hình Three Inside Up (độ tin cậy cao)
4. Mơ hình Three Ouside Up (độ tin cậy cao)
5. Mơ hình Three White Soldier (độ tin cậy cao): 3 chú lính trắng