Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh đại học thái nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

BÙI THỊ THU HIỀN

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO
GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN, 2022


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

BÙI THỊ THU HIỀN

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO
GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Ngọc

THÁI NGUYÊN, 2022

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, mọi số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này
là trung thực và chưa hề được sử dụng trong bất cứ một cơng trình nào, các
thơng tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng

năm 2022

Tác giả luận văn
Bùi Thị Thu Hiền

i


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành và kính trọng, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu
sắc tới: Các thầy giáo, cô giáo trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Ngun
và các thầy, cơ giáo ngồi trường tham gia giảng dạy các chuyên đề cao học
quản lý giáo dục cho học viên cao học khóa K28.
Tơi xin được dành trọn tình cảm kính trọng và lịng biết ơn sâu sắc nhất
với TS. Nguyễn Thị Ngọc người trực tiếp hướng dẫn, đã tận tình giúp đỡ tơi
trong suốt q trình thực hiện luận văn.
Các đồng chí lãnh đạo, giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh Đại học Thái Nguyên; gia đình và bạn bè đã hỗ trợ động viên tôi về
chuyên môn trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học này.
Tơi xin chân thành cảm ơn và tiếp thu những ý kiến đóng góp của các
nhà khoa học để đề tài này được hoàn thiện hơn.
Thái Nguyên, tháng

năm 2022

Tác giả
Bùi Thị Thu Hiền

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ ....................................................................v
MỞ ĐẦU ..............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu.................................................................3
4. Giả thuyết khoa học .........................................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................3
6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài .........................................................4
7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................4
8. Cấu trúc luận văn .............................................................................................5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY
HỌC CHO GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG
AN NINH ...............................................................................................6

1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học kiến
thức quốc phòng an ninh và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học

cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh .............6
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................10
1.2.1. Quản lý.....................................................................................................10
1.2.2. Bồi dưỡng ................................................................................................11
1.2.3. Năng lực...................................................................................................12
1.2.4. Năng lực dạy học .....................................................................................14
1.2.5. Bồi dưỡng năng lực dạy học....................................................................18
1.2.6. Kiến thức quốc phòng và an ninh............................................................19

iii


1.2.7. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc
phòng an ninh cho giảng viên ...............................................................20
1.3. Trung tâm giáo dục quốc phòng an ninh và chương trình mơn học
Giáo dục quốc phịng và an ninh ...........................................................21
1.3.1 Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh ............................................21
1.3.2. Chương trình mơn học Giáo dục quốc phịng và an ninh .......................23
1.4. Lý luận về bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh ...........................................................27
1.4.1. Yêu cầu về năng lực theo quy định đối với giảng viên giáo dục quốc
phòng và an ninh ...................................................................................27
1.4.2. Năng lực thực hiện dạy học môn giáo dục quốc phòng và an ninh ........28
1.4.3. Mục tiêu bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh ...........................................................33
1.4.4. Nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh ...........................................................35
1.4.5. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng
viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh ............................36
1.5. Lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc phòng

an ninh cho giảng viên...........................................................................39
1.5.1. Mục tiêu quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc phòng
an ninh cho giảng viên...........................................................................39
1.5.2. Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc phòng
an ninh cho giảng viên...........................................................................40
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học kiến
thức quốc phòng an ninh cho giảng viên...............................................45
1.6.1. Các yếu tố chủ quan.................................................................................45
1.6.2 Các yếu tố khách quan..............................................................................46
Kết luận chương 1..............................................................................................47

iv


Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY
HỌC CHO GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG
AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN...............................................................48

2.1. Khái quát về Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái
Nguyên.....48
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .......................................................................51
2.2.1 Mục đích khảo sát.....................................................................................51
2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................51
2.2.3. Đối tượng khảo sát...................................................................................51
2.2.4. Phương pháp khảo sát..............................................................................51
2.2.5. Phương pháp xử lý số liệu .......................................................................52
2.3. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên .....52
2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên về mục tiêu
hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung

tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên ................52
2.3.2. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên .....56
2.3.3. Thực trạng phương pháp và hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên ...................................................................................62
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học
Thái Nguyên ...........................................................................................68
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái
Nguyên........71


2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên ..........................................................................................71

v


2.4.2. Thực trạng tổ chức hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên ..........................................................................................73
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên ..........................................................................................75
2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh

Đại học
Thái Nguyên ...........................................................................................78
2.4.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực
dạy học cho giảng viên Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an
ninh Đại học Thái Nguyên ....................................................................81
2.5. Đánh giá chung về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái
Nguyên....83
2.5.1 Những điểm mạnh ....................................................................................83
2.5.2 Những tồn tại, yếu kém ............................................................................84
2.5.3 Nguyên nhân của thực trạng.....................................................................85
Kết luận chương 2..............................................................................................86
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẨN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
CHO GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ
AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN...............................................................87

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ..............................................................87
3.1.1. Đảm bảo tính khoa học và hệ thống ........................................................87
3.1.2. Đảm bảo tính khả thi và hiệu quả ............................................................87
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn và phù hợp .........................................................88
3.2. Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học Trung tâm Giáo dục


Quốc phòng và An ninh Đại học Thái Nguyên .....................................88

vi


3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giảng viên về bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên Trung tâm Giáo dục Quốc

phòng và An ninh Đại học Thái Nguyên ..............................................88
3.2.2. Kế hoạch hóa các hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
phù hợp với nhu cầu của giảng viên và điều kiện thực tế của Trung
tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh Đại học Thái Nguyên ...89
3.2.3. Đổi mới tổ chức và chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy
học cho đội ngũ giảng viên ở Trung tâm Giáo dục Quốc phòng
và An
ninh Đại học Thái Nguyên nhằm đáp ứng nhu cầu của giảng
viên..........91
3.2.4. Tạo dựng môi trường thuận lợi để giảng viên tham gia bồi dưỡng và
tự bồi dưỡng năng lực dạy học ở Trung tâm Giáo dục Quốc phòng
và An ninh Đại học Thái Nguyên..........................................................96
3.2.5. Nâng cao hiệu quả quản lý trong khai thác hiệu quả cơ sở vật chất,
thiết bị dạy học và các điều kiện phục vụ bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giảng viên ở Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An
ninh Đại học
Thái Nguyên ...........................................................................................98
3.2.6. Thường xuyên tổ chức kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giảng viên ở Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và
An ninh Đại học Thái Nguyên ..............................................................99
3.3 Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất ...................................................101
3.4 Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp..................102
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ..........................................................................102
3.4.2. Nội dung và đối tượng khảo nghiệm .....................................................102
3.4.3. Cách tiến hành .......................................................................................102
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm.............................................................................103
Kết luận chương 3............................................................................................108
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................109
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................112

PHỤ LỤC .............................................................................................................
vii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BD

Bồi dưỡng

BDNLDH Bồi dưỡng năng lực dạy học
BGD ĐT

Bộ Giáo dục và đào tạo

CBQL

Cán bộ quản lý

GDQPAN Giáo dục quốc phòng an ninh
GV

Giảng viên

HS, SV

Học sinh, Sinh viên

NĐ

Nghị định

NL

Năng lực

NLDH

Năng lực dạy học

QĐ

Quyết định

QPAN

Quốc phòng an ninh

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Hình 2.1:

Sơ đồ bộ máy hành chính trung tâm năm 2022 ............................49

Hình 3.1.

Mức độ tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung
tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh Đại học Thái
Nguyên............107

Bảng 2.1.

Tình hình cán bộ, giảng viên tại Trung tâm..................................50

Bảng 2.2:

Các mức đánh giá ..........................................................................52

Bảng 2.3.

Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên về mục
tiêu hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại
Trung
tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên ........53

Bảng 2.4.

Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng
viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên ..................................................................................57

Bảng 2.5.

Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên ...........................................................................63

Bảng 2.6.

Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng
viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên ..................................................................................66

Bảng 2.7.

Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học Thái Nguyên ............................................................69

Bảng 2.8. Thực trạng lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học Thái Nguyên ....................................................................71
Bảng 2.9. Thực trạng tổ chức hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
v


học Thái Nguyên ...........................................................................74

v


Bảng 2.10. Thực trạng chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho

giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên ...........................................................................76
Bảng 2.11. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học Thái Nguyên ............................................................79
Bảng 2.12. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giảng viên Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh Đại học Thái Nguyên .......................................................81
Bảng 3.1:

Kết quả khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục
....103

Bảng 3.2:

Kết quả khảo sát mức độ khả thi của các biện pháp quản lý bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo
dục Quốc phòng và An ninh Đại học Thái Nguyên....................105

vi


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

1


Giáo dục quốc phịng an ninh góp phần giáo dục tồn diện cho học sinh,

sinh viên về lịng u nước, yêu Chủ nghĩa Xã hội, niềm tự hào và sự trân trọng
đối với truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc, của các lực lượng
vũ trang nhân dân Việt Nam; có ý thức cảnh giác trước âm mưu thủ đoạn của
các thế lực thù địch; có kiến thức cơ bản về đường lối quân sự của Đảng và
công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh; có kỹ năng quân sự để tham
gia vào sự nghiệp xây dựng, củng cố nền quốc phịng tồn dân, an ninh nhân
dân, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa.
Quá trình truyền thụ kiến thức quốc phịng an ninh cho sinh viên là một
q trình gồm hai mặt: hoạt động dạy của giảng viên (GV) và hoạt động học
của sinh viên với hai nhân tố trực tiếp là giảng viên và sinh viên. Trong đó
giảng viên là người hướng dẫn tổ chức, chỉ đạo hoạt động học tập, nhận thức
của sinh viên. Chất lượng dạy học phụ thuộc chủ yếu vào năng lực dạy học
của người giảng viên. Vì vậy, Luật Giáo dục năm 2019 đã khẳng định: “Nhà
giáo giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục”. Nghị
quyết số 29/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi
mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và
hội nhập quốc tế đã khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung,
phương pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện của nhà giáo theo yêu cầu nâng cao chất lượng, trách nhiệm, đạo đức
và năng lực nghề nghiệp…”.
Hơn nữa, môn học GDQPAN được coi là môn học đặc thù, không giống
như những môn học khác, GDQPAN là môn học tích hợp khá nhiều kiến thức
khoa học Xã hội - Nhân văn, Khoa học tự nhiên, Khoa học kỹ thuật - Cơng nghệ
qn sự. Mơn học này địi hỏi người học phải có sự gắn kết giữa tư duy lý luận
và hành động thực tiễn, giữa thái độ và kỹ năng… đồng thời diễn ra ở giảng
đường và thao

2

trường, bãi tập. Khối lượng kiến thức lớn, nhiều khái niệm phạm trù trừu tượng
nhưng sinh viên theo học tại Trung tâm trong thời gian ngắn (05 tuần). Đây là
thách thức lớn đối với giảng viên về việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng để hoàn
thiện năng lực dạy học đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giảng dạy kiến
thức quốc phịng và an ninh nhằm hình thành phẩm chất, năng lực cho sinh
viên học GDQPAN tại Trung tâm.
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên hiện
nay đang đảm nhiệm nhiệm vụ Giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên
các trường đại học và cao đẳng thuộc Đại học Thái Nguyên. Nhận thức đúng
tầm quan trọng của việc tổ chức, quản lý, giảng dạy Trung tâm không ngừng
bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc phòng an ninh cho giảng viên.
Trong những năm qua, Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên đã quan tâm đến hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giáo viên. Tuy nhiên cơng tác quản lý cịn nhiều bất cập nên trung tâm hoạt
động bồi dưỡng còn nhiều vấn đề cần khắc phục, cụ thể: Chưa sử dụng nhiều
nguồn lực và thời gian cho việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại
Trung tâm; tổ chức và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên chưa
hợp lý; việc quản lý kế hoạch, chương trình nội dung và cách thức thực hiện
bồi dưỡng còn những bất cập, chưa bám sát những yêu cầu của chương trình
giảng dạy quốc phịng an ninh...
Chính vì vậy, tơi lựa chọn vấn đề: “Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái
Ngun” cho cơng trình nghiên cứu của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và đánh giá thực trạng quản lý bồi dưỡng
năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học Thái Nguyên, luận văn đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất
lượng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm.

3


3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo
dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên.
3.2. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo
dục quốc phòng và an ninh.
4. Giả thuyết khoa học
Thời gian qua, công tác bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên Trung
tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên đã đạt được một số
thành tựu nhất định, tuy nhiên còn một số tồn tại, bất cập do nhiều nguyên nhân
khác nhau, trong đó có nguyên nhân biện pháp quản lý chưa phù hợp. Nếu đề
xuất được các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
Trung tâm phù hợp để áp dụng trong tổ chức hoạt động bồi dưỡng thì sẽ góp
phần nâng cao năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm GDQPAN từ đó
nâng cao chất lượng đào tạo tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh.
5.2. Khảo sát thực trạng bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
học Thái Nguyên.
5.3. Đề xuất và khảo nghiệm các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực
dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học
Thái Nguyên.
4

6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu về biện pháp quản lý bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh Đại học Thái Nguyên.
Về đối tượng khảo sát:
Cán bộ quản lý, giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
Đại học Thái Nguyên.
Số lượng: Tổng 44 người, trong đó có CBQL: 10; GV 34 người.
7. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện mục đích và nhiệm vụ của đề tài, tác giả sử dụng nhóm
phương pháp sau:
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu tài liệu về bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giảng viên. Trên cơ sở đó tiến hành phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái
qt hóa tài liệu để xây dựng khung lý luận nền tảng cho vấn đề nghiên cứu.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái
Nguyên. Cách quản lý của cán bộ quản lý đối với hoạt động này để xây dựng
cơ sở thực tiễn của đề tài.
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Điều tra, khảo sát nhằm đánh giá
đúng thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên tại
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên.
- Phương pháp phỏng vấn trực tiếp: Tiến hành phỏng vấn trực tiếp với một
số cán bộ quản lý giáo dục và giảng viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng
và an ninh Đại học Thái Nguyên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an
ninh Đại học Thái Nguyên.
5

- Phương pháp khảo nghiệm: Tiến hành khảo nghiệm về nhận thức các
biện pháp quản lý đã đề xuất để khẳng định tính cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp đó.
7.3. Phương pháp thống kê
Sử dụng phương pháp Excel để xử lý số liệu (tính %, điểm trung bình) thu
được từ quá trình điều tra thực trạng và kết quả thực nghiệm làm cơ sở để phân
tích thực trạng nhằm rút ra kết luận khoa học.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng
viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh.
Chương 2: Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên.
Chương 3: Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên.

6


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC
DẠY HỌC CHO GIẢNG VIÊN TẠI TRUNG TÂM GIÁO
DỤC QUỐC PHÒNG AN NINH
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức
quốc phòng an ninh và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giảng viên
tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
* Nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc phòng và an

ninh.
Bồi dưỡng giáo viên là vấn đề cơ bản trong phát triển giáo dục. Liên minh
Châu Âu cho rằng: “Phát triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là vấn đề
trọng tâm để nâng cao chất lượng giáo dục của các trường học. Chất lượng
giáo dục chỉ có thể được đảm bảo bằng việc bồi dưỡng giáo viên một cách liên
tục, cũng như chất lượng rèn tay nghề cho giáo viên và các nhân viên phục vụ
hoạt động giáo dục trong nhà trường”.
Cùng quan điểm đó, UNESCO nhấn mạnh: “Trong nền giáo hiện đại, vai
trị, vị trí chức năng của người giáo viên đã thay đổi với những yêu cầu cao
hơn. Những thay đổi đòi hỏi phải nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên, đặc
biệt phải coi trọng hơn việc bồi dưỡng thường xuyên với nhiều hình thức đa
dạng, trang bị hệ thống các tri thức, kỹ năng cần thiết cho hoạt động nghề
nghiệp của giáo viên” [48].
Chang, Downes, Gabršček và Roeders chỉ rõ:“Giáo viên cần được bồi
dưỡng để nâng cao thành tích học tập của học sinh, phát triển các năng lực của
học sinh như: Kĩ năng giải quyết vấn đề, tư duy phê phán, năng lực khám phá
sáng tạo, khả năng độc lập và học tập hợp tác. Giáo viên được đào tạo và bồi
dưỡng để xác định rõ ràng các mục tiêu dạy học, hướng dẫn học sinh sử dụng
các nguồn tư liệu dạy học khác nhau, hỗ trợ học sinh khám phá bài học tùy
thuộc vào đặc điểm học tập cá nhân của từng học sinh”(dẫn theo [49]).

7


Trong cuốn “Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong thế kỷ XXI”,
tác giả Trần Khánh Đức đã khái quát: Năng lực của người giáo viên là sự thể
hiện khả năng “chuyên gia” qua kiến thức của họ về các môn học, các lĩnh
vực. Năng lực“cũng bao gồm cách mà người giáo viên giảng dạy trong lớp
học thực sự mang đến giá trị hữu ích cho học sinh… Người giáo viên trong
nền giáo dục hiện đại không chỉ là người cung cấp những thông tin được soạn

thảo trên những điều có sẵn, người thừa hành mà phải là người đề xướng, thiết
kế nội dung và phương pháp dạy học làm thay đổi những thị hiếu, hứng thú
người học, là người giúp cho học sinh biết cách học, cách tự rèn luyện. Vì
vậy, nội dung bồi dưỡng giáo viên cần tập trung vào những vấn đề như bồi
dưỡng kiến thức chuyên môn, kiến thức liên quan và các tiến bộ khoa học
khác trong lĩnh vực chuyên ngành; bồi dưỡng kiến thức sư phạm và kỹ năng
thực hành giảng dạy [16].
Các tác giả Vũ Quốc Chung, Nguyễn Văn Cường trong nghiên cứu “Cải
cách đào tạo và bồi dưỡng giáo viên theo định hướng chuẩn năng lực nghề
nghiệp” đã trình bày mơ hình năng lực nghề nghiệp của giáo viên trong thế kỷ
XXI bao gồm: “Năng lực dạy học, năng lực giáo dục, năng lực đánh giá, năng
lực đổi mới và phát triển. Các tác giả cho rằng cần bồi dưỡng giáo viên theo
hai mơ hình cơ bản là chương trình bồi dưỡng theo khả năng cung cấp của cơ
quan bồi dưỡng và chương trình bồi dưỡng định hướng nhu cầu người học”
[11].
Nếu bồi dưỡng năng lực cho giáo viên thông thường dạy học kiến thức
phân mơn như tốn, lý, hố hay văn, sử, địa rõ ràng là theo lĩnh vực Tự nhiên
hay lĩnh vực Xã hội. Thì việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên đã khó
khăn, vậy để bồi dưỡng năng lực dạy học Kiến thức quốc phòng và an ninh cho
giảng viên lại là một vấn còn khó khăn hơn nữa. Bởi lẽ, GDQPAN là mơn học
đặc thù với những đặc trưng mang tính chất riêng liên quan đến tình hình kinh
tế, chính trị, bảo mật của cả quốc gia.
Những nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức QPAN hiện
chưa có nhiều, các nghiên cứu liên quan đến vấn đề này thường theo hướng
8


như sau: Tác giả Nguyễn Văn Vọng: “Giáo dục quốc phòng - an ninh cho học
sinh, sinh viên trong giai đoạn mới”, Tạp chí Đại học và Giáo dục chuyên
nghiệp, số 2/2001. Nghiên cứu đã khái quát bối cảnh mới của đất nước, vị trí

của cơng tác giáo dục quốc phòng và an ninh, thực trạng giáo dục quốc phòng
và an ninh cho học sinh, sinh viên thời gian qua và đề xuất các giải pháp về
giáo dục nâng cao nhận thức, đổi mới chương trình, giáo trình tài liệu, đào tạo,
về bồi dưỡng giáo viên, về củng cố mở rộng các trung tâm giáo dục quốc
phòng, về nghiên cứu khoa học và tăng cường đầu tư cho nhiệm vụ giáo dục
quốc phòng - an ninh.
Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Nghĩa: “Một số giải pháp nâng cao chất
lượng giáo dục quốc phịng trong các trường phổ thơng

à nội hiện nay”,

Tạp chí Giáo dục, số 27/2002. Bài viết này tập trung nghiên cứu đề xuất các
giải pháp như đổi mới tăng cường sự lãnh đạo, đổi mới nội dung chương trình,
hình thức phương pháp, tăng cường đội ngũ giáo viên, bảo đảm chế độ chính
sách, đổi mới cơ chế quản lý điều hành nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
quốc phịng ở các trường trung học phổ thơng.
Tác giả Nguyễn Nhứt: nghiên cứu “Nâng cao chất lượng giáo dục quốc
phòng tồn dân trong giai đoạn hiện nay”, Phịng Chính trị Quân khu 7 (năm
2004).
Nghiên cứu của tác giả Đào Duy Hứa: “Giáo dục quốc phòng - an ninh
trên làn s ng Tiếng n i Việt Nam”, Tạp chí Dân quân tự vệ Giáo dục quốc
phòng, tháng 10, năm 2008, số 13 (57).
Nghiên cứu của tác giả Lê Văn Nghệ: “Nghiên cứu, đề uất giải pháp
đồng bộ h a công tác quốc phòng, an ninh

các trường đại học, cao đ ng và

trung tâm Giáo dục quốc phòng - an ninh sinh viên” (năm 2011).
* Nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học kiến thức quốc
phòng và an ninh.

Đề cập vấn đề bồi dưỡng giáo viên dưới góc độ quản lý giáo dục, các tác
giả Hà Thế Truyền, Đặng Thị Thanh Huyền cho rằng một trong những năng lực
9


lãnh đạo trường học của hiệu trưởng đáp ứng yêu cầu đổi mới là: Đẩy mạnh bồi
dưỡng, phát triển chuyên mơn cho đội ngũ giáo viên. Hiệu trưởng có kế hoạch
tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên; khuyến khích giáo viên tích cực
học hỏi, thường xuyên dự giờ, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn, thiết
lập quy trình, cơng cụ giám sát, đánh giá khen thưởng hợp lý nhằm thúc đẩy
giáo viên nâng cao chuyên môn (dẫn theo [9]).
Vấn đề bồi dưỡng năng lực giáo viên đã được đề cập ở nhiều khía cạnh
khác nhau. Nghiên cứu “Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên
trung học cơ s Thành phố Hà Nội” của Nguyễn Thị Tuyết nghiên cứu những
vấn đề lý luận và thực trạng về giáo viên, bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học cơ sở
thành phố Hà Nội. Từ đó, đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giáo viên trung học cơ sở thành phố Hà Nội nhằm nâng cao chất lượng
dạy học.
Nghiên cứu “Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường
trung học phổ thông theo chuẩn nghề nghiệp” của Trần Thị Hải Yến trình bày
cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường trung
học phổ thông theo chuẩn nghề nghiệp, phân tích thực trạng và biện pháp quản
lý [44], [45].
GDQPAN cho sinh viên luôn được Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm,
nhằm tăng cường sức mạnh tinh thần, biến thành sức mạnh quân sự để chiến
thắng kẻ thù xâm lược. Trên phương diện nghiên cứu về quản lý GDQPAN, đã
có nhiều nghiên cứu về vấn đề này như sau:
Nghiên cứu của tác giả Phan Mạnh Cường: “Biện pháp quản lý quá trình
huấn luyện

trường quân sự Bộ Tư lệnh Thủ đô à Nội hiện nay” (2012).

Nghiên cứu của tác giả Hồng Văn Tịng: “Quản lý GDQP-AN cho sinh
viên các trường đại học Việt Nam trong bối cảnh mới” (2013).
Nghiên cứu của tác giả Lưu Văn Điện: “Quản lý hoạt động học tập của
sinh viên

Trung tâm Giáo dục quốc phòng - An ninh sinh viên, Đại học quốc

gia thành phố ồ Chí Minh” (2015).
10