SKKN Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 56 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Nhiệm vụ của giáo dục Mầm non đó là giúp trẻ phát triển tốt về mọi mặt cả về
thể chất, tình cảm, kỹ năng xã hội, về thẩm mỹ, phát triển về ngôn ngữ giao tiếp
giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách. Nhưng đối
với trẻ mầm non nhất là đối với trẻ mầm non vùng dân tộc thiểu số khi các con
chưa thành thạo với tiếng phổ thông và khả năng giao tiếp, khả năng tiếp xúc
với thế giới bên ngồi cịn hạn chế thì nhiệm vụ giáo dục trẻ cịn khó khăn và
nặng nề gấp nhiều lần. Vì thế để giúp trẻ phát triển tốt về mọi mặt thì nhà
trường nói chung và cụ thể là giáo viên nói riêng cần phải trực tiếp tạo môi
trường tốt để trẻ có cơ hội tham gia các hoạt động khám phá, tìm hiểu, trải
nghiệm, vui chơi từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự
nhiên, tích cực hơn. “Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách
tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ 0 - 6 tuổi đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng
dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động,
khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt
thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của
trẻ” [1].
Trẻ lứa tuổi mầm non thì việc học của trẻ được thơng qua hình thức “học
mà chơi, chơi mà học” trẻ có mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và khám
phá một cách tích cực về thế giới thơng qua q trình chơi. Qua các hoạt động
vui chơi giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh một cách thuận lợi
nhanh chóng vì thế môi trường hoạt động của trẻ chủ yếu thông qua hoạt động
vui chơi. Đối với trẻ mầm non thì mơi trường hoạt động có vai trị quan trọng
nhất đối với sự phát triển của trẻ. Trẻ hoạt động thường xun với mơi trường
giúp trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngơn ngữ, tâm lí cũng như đời sống
tình cảm mà thơng qua trị chơi những phẩm chất ý chí cũng được hình thành
như: tính mục đích, tính kỉ luật, tính dũng cảm. “Có thể nói việc xây dựng môi
trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó
được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ

nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thơng qua đó nhân cách
của trẻ được hình thành và phát triển tồn diện”[2].
Trong chương trình giáo dục mầm non đề cao việc giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự
phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá
trình giáo dục. Thực tế cho thấy, việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ
làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển
tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham
gia trải nghiệm khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng
tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngơn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển
thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp
với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt động
cho


2
trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Bản thân là một giáo viên trực tiếp đứng lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi C tôi
hiểu rất rõ về trách nhiệm của mình, tơi ln muốn học sinh của tơi được trải
nghiệm, tư duy, được tìm tịi những gì mà trẻ cịn chưa biết trong cuộc sống
một cách thoải mái, khơng gị bó. Vậy làm thế nào để có thể thục hiện điều đó?
Tơi đã suy nghĩ và trăn trở rất nhiều. Xong trên thực tế ở những năm trước cho
thấy nhà trường đã thực hiện đề án xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm và cụ thể lớp tơi đã thực hiện có những thành cơng nhất định nhưng
cũng mới chỉ dừng lại ở việc xây dựng môi trường trang trí là chính và trẻ chưa
thực sự hứng thú vào hoạt động của cô đưa ra do môi trường tiếp xúc trải
nghiệm còn đơn điệu, chưa thật sự phong phú nên gây nhàm chán cho trẻ. Các
kiến thức, kỹ năng trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với mơi trường
của trẻ cịn hạn chế. Trẻ chưa tích cực chủ động sáng tạo trong các hoạt động
thực hành trải nghiệm với môi trường. Năm học này nhà trường tiếp tục thực

hiện đề án xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 20212025 Vì vậy nhiệm vụ đặt ra cho bản thân Tôi là làm thế nào để xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thực sự có hiệu quả. Vì thế tôi đã mạnh
dạn chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ” làm đề
tài sáng kiến cho năm học 2021-2022 này.
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm thỏa mãn nhu
cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, tạo môi trường công bằng, an toàn, thân thiện,
lành mạnh đối với trẻ em, kích thích tính chủ động, sáng tạo của trẻ góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ.
- Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng mơi trường giáo dục sẽ
nâng cao được ý thức trách nhiệm và thu hút được sự tham gia của các phụ
huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối
với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn, trong từng thời kì và đặc biệt là
với trẻ trong lớp mình.
- Một mơi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong
lớp và ngồi trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát
triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết
của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở,
thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh
sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, trình bày nguyện vọng, mong ước của trẻ với
cơ, với bạn bè, nhờ đó mà cơ hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối
hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu
lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong lớp học 5-6 tuổi C ở trường Mầm non Thanh Kỳ.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát.

3
- Phương pháp dùng lời nói.
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Như chúng ta đã biết, môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ
hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt
động chăm sóc, giáo dục trẻ, Xây dựng mơi trường phù hợp góp phần thỏa mãn
nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó nhân cách của trẻ được hình
thành và phát triển toàn diện.
Hoạt động chủ đạo của trẻ trong trường Mầm non là hoạt động vui chơi
vì thế cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ mầm non đó là xây dựng mơi trường
lấy trẻ làm trung tâm để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động khả năng tư duy
cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính hợp lí cao và kết nối việc học
và đời sống của trẻ. “Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về
thể chất và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập
khác nhau và chúng đều có thể thành cơng. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có
người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực
hiện.Vì vậy, với trẻ mầm non, giờ học được tiến hành dưới sự tổ chức, hướng
dẫn sư phạm của giáo viên nhằm giúp trẻ lĩnh hội các tri thức mới, củng cố, hệ
thống hóa các tri thức đã có, đồng thời hình thành và rèn luyện các kỹ năng
nhận thức, kỹ năng xã hội” [3].
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là yếu tố góp phần
tích cực trong hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ. Môi
trường giáo dục trong trường Mầm non gồm môi trường vật chất và môi trường
xã hội, môi trường vật chất có mơi trường bên trong và mơi trường bên ngồi
lớp học. Mơi trường xã hội là mối quan hệ giữa cô với cô, giữa cô với trẻ, giữa

giáo viên với phụ huynh và giữa trẻ với trẻ,Cả hai môi trường này đều rất quan
trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động
và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào mơi trường mà trẻ đang ở đó. Vì
vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở mơi trường bên trong và mơi trường bên
ngồi lớp học một cách tích cực nhất nhằm phát triển về mọi mặt.
Đối với môi trường bên trong lớp học không thể thiếu những mảng trang
trí cho những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lơi cuốn trẻ thì giáo viên
cần tạo một mơi trường lớp học với những màu sắc sinh động, đồ dùng đa dạng
bắt mắt….Môi trường có khơng gian, cách sắp xếp phù hợp, thuận tiện, gần gũi
quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ phản ánh kinh nghiệm, văn
hóa của địa phương, luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Mơi
trường ngồi lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao
chất lượng chăm sóc giáo dục tồn diện trẻ. Xây dựng mơi trường ngồi lớp học
phù hợp, an tồn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng
nhu cầu chơi của trẻ.


4
Môi trường giáo dục trong trường Mầm non là rất quan trọng trực tiếp
ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ. Hiệu quả của việc tao môi
trường nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Trường Mầm non Thanh Kỳ là một trường thuộc xã vùng cao của huyện
Như Thanh có điều kiện kinh tế khó khăn, người dân nơi đây chủ yếu là dân tộc
Thái nên việc quan tâm và phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong cơng tác
chăm sóc giáo dục trẻ cịn nhiều hạn chế, đời sống nhân dân cịn nhiều khó
khăn. Trường được thành lập năm 1994 với cơ sở vật chất nghèo nàn, trải qua
hơn 28 năm hoạt động đến nay trường đã được xây dựng tương đối khang trang,
trường gồm có 12 nhóm, lớp ở cả 2 khu gồm một khu chính và một khu lẻ. Khu
chính của trường được đặt gần trung tâm xã đã được quy hoạch và xây dựng

tương đối đảm bảo cho trẻ học và chơi. Riêng khu lẻ do điều kiện địa phương
cịn khó khăn nên chưa được đầu tư đầy đủ về cơ sở vật chất lẫn trang thiết bị
đồ dùng đồ chơi nên còn khó khăn cho cơng tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Từ
năm học 2020-2021 được sự quan tâm của nhà nước, các cấp ủy đảng chính
quyền, Trường mầm non Thanh Kỳ đã được đầu tư xây dựng trường chuẩn và
đã được công nhận là trường Mầm non đạt chuẩn Quốc gia mức độ I.
Năm học 2021–2022, bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy
lớp mẫu giáo 5-6 tuổi C trường Mầm non Thanh Kỳ với tổng số là 21 trẻ. Khi
bước vào thực hiện đề tài này bản thân cũng gặp những thuận lợi và khó khăn
sau:
2.2.1. Thuận lợi
- Luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Phịng GD&ĐT Như Thanh,
BGH và cấp ủy Đảng chính quyền địa phương, phụ huynh học sinh về công tác
giáo dục, về cơ sở vật chất.
- Lớp học rộng rãi thoáng mát, phong phú về các góc hoạt động trong và
ngồi lớp, trẻ có cơ hội thực hành và trải nghiệm, tìm tịi, khám phá thơng qua
các hoạt động.
- Bản thân và đồng nghiệp trong nhà trường luôn giữ tinh thần đồn kết,
có ý thức trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ được giao.
- Bản thân có trình độ đạt trên chuẩn. Có năng lực chun mơn vững
vàng, có kinh nghiệm trong cơng tác chăm sóc – giáo dục đáp ứng được nhu cầu
giáo dục trong tình hình mới.
- Phụ huynh cũng đã có sự quan tâm đến việc học của con cái mình và đã
góp 1 phần nhỏ về vật chất cũng như công sức để tham gia xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở lớp và ở trường.
2.2.2. Khó khăn
- Đa số trẻ trong lớp là con em dân tộc Thái, ở nhà các con chủ yếu giao
tiếp bằng tiếng mẹ đẻ nên ngôn ngữ giao tiếp cũng như kỹ năng xã hội còn hạn
chế. Trẻ còn rụt rè, nhút nhát, chưa tự tin trong mọi hoạt động.
- Hầu như giáo viên mới chỉ quan tâm đến mơi trường trang trí lớp học

chưa thực sự chú trọng nhiều trong khâu tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm.


5
- Bản thân đôi khi tổ chức các giờ hoạt động chung cịn gị bó, chưa sáng
tạo, chưa gây được hứng thú cho trẻ, chưa biết cách lấy trẻ làm trung tâm trong
các giờ học nên hiệu quả giáo dục chưa cao.
- Công tác phối kết hợp của giáo viên với cha mẹ trẻ trong việc cho trẻ tự
học, tìm tòi trải nghiệm, trao đổi còn chưa cao.
- Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu không đồng đều.
- Kinh nghiệm nhận thức của trẻ còn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và
khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế.
- Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, cịn lóng ngóng, chưa
tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên.
- Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động cịn ít, chưa phong phú, đa
dạng.
- Trẻ mới vào đầu năm học nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy hết
năng lực của trẻ.
BẢNG KHẢO SÁT ĐẦU NĂM
STT
Kết quả
Kết quả đạt được
Nội dung

TST

Đạt
TS

1

(%)

Chưa đạt
TS

(%)

Trẻ hứng thú tham gia tích cực và
chủ động vào các hoạt động xây
12
43%
8
57%
dựng mơi trường lấy trẻ làm trung
tâm.
2 Trẻ có kỹ năng giao tiếp và mạnh 21
dạn tự tin ở trẻ.
19 68%
6
32%
3 Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu
cầu của tiết học.
18 64% 10 36%
4 Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng
vận dụng linh loạt sáng tạo vào các
23 82% 11 18%
hoạt động thực tế.
- Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp với kết quả trên. Bản thân tôi nhận

thấy cần phải kịp thời có những giải pháp thiết thực, hiệu quả để giúp trẻ tự tin,
tích cực trong các hoạt động hàng ngày, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện ở
tất cả các lĩnh vực Đức - Trí – Thể - Mỹ. Vì vậy tơi đã tập trung nghiên cứu, tìm
tịi và áp dụng “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở trường mầm non Thanh Kỳ” như sau:
2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch về Xây dựng xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Việc tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm “Lấy trẻ làm trung
tâm” là yêu cầu xuyên suốt trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục
Mầm non của tỉnh trong những năm học gần đây nhằm thực hiện có chất lượng,
đạt hiệu quả nội dung này, Phòng Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các trường


6
mầm non đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm
“Lấy trẻ làm trung tâm” trong giai đoạn 2021-2025 phù hợp với điều kiện thực
tế của trường, lớp và khả năng của trẻ; Đẩy mạnh tích hợp, chú trọng giáo dục
đạo đức, hình thành và phát triển kỹ năng sống, hiểu biết xã hội phù hợp với độ
tuổi của trẻ. Trên cơ sở đó tơi đã căn cứ vào kế hoạch số 87/KH-MNTK ngày
16/9/2021 của Trường Mầm Non Thanh Kỳ về việc triển khai Kế hoạch chuyên
đề “Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2021 - 2025.
Căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, của lớp vào khả năng nhu cầu học
tập và kinh nghiệm sống của trẻ Từ đó tơi xây dựng kế hoạch thực hiện chun
đề: “Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm” năm học 2021 - 2022
như sau:
- Trước tiên tôi xác định trong tháng (Chủ đề) đó có những cơng việc nào
cần thực hiện cho phù hợp với điều kiện thực tế.
- Vạch ra mục đích, u cầu của từng cơng việc.
- Chuẩn bị những nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức, thời gian,

địa điểm để tổ chức thực hiện các cơng việc đó.
- Sau mỗi tháng (chủ đề) tôi đánh giá lại kết quả thực hiện kế hoạch đã
xây dựng, trên cơ sở đó phát huy những mặt đã thực hiện được và rút kinh
nghiệm, khắc phục những hạn chế, vướng mắc cho những tháng (Chủ đề) tiếp
theo để kế hoạch thực hiện có hiệu quả hơn.
Ví dụ: Trong tháng 9, 10 tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể như sau:
THÁNG TUẦN

Tháng
9/2021

3

NỘI DUNG

NGƯỜI
THỰC
HIỆN

- Xác định nội dung, biện pháp đưa vào chuyên
- Cô
đề để xây dựng kế hoạch thực hiện;
thực hiện
- Phối kết hợp với phụ huynh học sinh sưu tầm
- Cô
một số nguyên vật liệu tranh ảnh để trang trí hướng
mơi trường lớp học theo đúng chuyên đề “Xây dẫn trẻ
dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm”.
làm
- Thực hiện chương trình theo đúng thơng tư 51

của Bộ Giáo dục đối với trẻ em 5 - 6 tuổi theo
hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào
- Cô
các hoạt động học, kế hoạch tuần, kế hoạch thực hiện
ngày.
- Tham mưu với BGH để mua đồ dùng phục vụ
cho phục vụ cho cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ
theo chuyên đề “Xây dựng trường MN lấy trẻ
làm trung tâm”. Đồ dùng đảm bảo gần gũi, thân
thiện, an toàn về mặt thể chất và tinh thần đối
với trẻ;
- Cô giáo xây dựng môi trường vật chất và môi
trường xã hội giúp trẻ thường xuyên được giao


7

4

tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ
với trẻ và trẻ với những người xung quanh.
- Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên
đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực
để trẻ noi theo.
- Phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ trong
các hoạt động
- Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động giáo dục
bằng vận động thân thể và các giác quan dưới
nhiều hình thức khác nhau.

- Huy động sự tham gia của gia đình và cộng
đồng trong các hoạt động xây dựng mơi trường
an tồn, phịng chống dịch bệnh cho trẻ trong
lớp, trong trường. Giáo viên chú ý để đánh giá
quan sát trẻ.
- Đưa nội dung thực hiện chuyên đề lồng ghép
vào kế hoạch giáo dục cụ thể: kế hoạch ngày,
kế hoạch tuần và kế hoạch trọng tâm trong
tháng;
- Xây dựng môi trường giáo dục trong lớp theo
chủ đề; làm ĐDĐC bổ sung vào các góc
- Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động học
tập, vui chơi trên quan điểm lấy trẻ làm trung
tâm; hướng dẫn trẻ tự xếp đồ dùng đồ chơi gọn
gang, ngăn nắp sau mỗi hoạt động.
- Trẻ được đánh giá theo mục tiêu đưa ra trong
chủ đề: Trường MN thân yêu của bé.
- Cô giáo khuyến khích và hỗ trợ trẻ để trẻ phối
hợp cùng nhau trong các hoạt động học tập và
vui chơi.
- Thiết kế bài học mang tính tích cực phù hợp.
- Phối kết hợp với phụ huynh về nội dung
chuyên đề để kết hợp giữa GĐ và nhà trường
trong q trình chăm sóc và giáo dục trẻ.
- Xây dựng nội dung giáo dục phù hợp với sự
phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của địa
phương, trường/lớp.
- Trẻ biết tự lao động phục vụ cá nhân như xếp
gọn gàng dép lên giá, biết tự gấp quần áo bỏ
vào tủ cá nhân theo quy định.

- Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều
cách khác nhau; Tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ
hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều
hình thức, nhằm hình thành ở trẻ có thói quen

- Cơ và
trẻ

- GV và
PH
- Cô
thực hiện

- Trẻ
thực
hiên, cô
hướng
dẫn
- Cô và
trẻ cùng
làm

- Cô và
trẻ cùng
làm


8

Tháng

10/202
1

tốt trong sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe, giúp trẻ
phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.
- Đánh giá chất lượng thực hiện trang trớ gúc
mở trong nhóm lớp.
- Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào
các tiết học, và các hoạt động (kế hoạch tuần, kế
hoạch ngày).
- Cô giáo chú ý để quan sát và đánh giá trẻ theo
nhóm về mức độ tham gia và sự thoải mỏi của
trẻ
- Phối kết hợp với phụ huynh về nội dung
chuyên đề để kết hợp giữa GĐ và nhà trường
trong q trình chăm sóc và giáo dục trẻ.
- Xây dựng nội dung giáo dục phù hợp với sự
phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của địa
phương, trường/lớp.
- Trẻ biết tự lao động phục vụ cá nhân như xếp
gọn gàng dép lên giá, biết tự gấp quần áo bỏ
vào tủ cá nhân theo quy định.
- Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều
cách khác nhau; Tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ
1+2 hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều
hình thức, nhằm hình thành ở trẻ có thói quen
tốt trong sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe, giúp trẻ
phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.
- Đánh giá chất lượng thực hiện chuyên đề thực
hiện trong nhóm lớp.

- Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào
các tiết học, và các hoạt động (kế hoạch tuần,
kế hoạch ngày).
- Cô giáo chú ý để quan sát và đánh giá trẻ theo
nhóm về mức độ tham gia và sự thoải mái của
trẻ.
- Tạo môi trường học tập cho trẻ theo chủ đề
chú trọng trang trí làm nổi bật chuyên đề ở mỗi
góc chơi, sắp xếp các góc chơi hợp lí, phù hợp
với đặc điểm của lớp. Đầu tư, bổ sung các loại
đồ dùng, đồ chơi tự tạo phong phú về chủng
loại, chất liệu đạt chất lượng hỗ trợ CĐ “Xây
3+4 dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.
- Tạo những điều kiện, cơ hội, tận dụng hoàn
cảnh, tình huống thực tế cho trẻ hoạt động trải
nghiệm, khám phá trong mơi trường an tồn.
- Cơ và trẻ làm thêm đồ dùng bổ sung vào góc

- Cơ giáo

- Cơ và
trẻ
- Cô
thực hiện

- Cô
thực hiện

- Cô
thực hiện

- Cô và
trẻ

- Trẻ
thực hiện
theo yêu
cầu của


9
nghệ thuật.
- Đánh giá sự tham gia và mức độ thoải mái của
trẻ giai đoạn 1.
- Giáo dục trẻ không mang quà vặt đến lớp và
không chơi những đồ chơi sắc nhọn.
- Trẻ biết cùng cô làm đồ dùng đồ chơi phục vụ
học tập vui chơi.
- Trẻ cùng cô làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho
chủ đề “ Bản thân – Ngày 20/10”.
- Xây dựng góc thiên nhiên để trẻ được hoạt
động.
- Tham gia Hội thi GVG cấp trường các hoạt động
lồng ghép chuyên đề.

cô.
- Cô
thực hiện
- Cô và
trẻ thực
hiện

Như vậy với việc xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề cho cả năm học
Bản thân đã xác định được nội dung công việc cụ thể thực hiện cho từng tháng
từ đó có kế hoạch thực hiện các cơng việc đó một cách chủ động, kịp thời,
khơng chồng chéo mà hiệu quả mang lại rất cao.
2.3.2. Biện pháp 2: Trang trí, bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và
ngoài lớp phù hợp, tiện lợi, đa dạng, phong phú.
Để tạo hứng thú cho trẻ hướng trẻ vào các hoạt động tích cực thì điều đầu
tiên khơng thể thiếu được đấy là việc trang trí, bố trí các góc hoạt động sao cho
đẹp, bắt mắt sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh nhưng phải đảm bảo tính
khoa học, thẩm mỹ và các góc phải thể hiện được rõ ràng nội dung hoạt động
của trẻ. Mơi trường có khơng gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi với cuộc sống
hàng ngày của trẻ, phản ánh kinh nghiệm, văn hóa địa phương; Các góc được
trang trí mở để có thể thay đổi cho trẻ hoạt động tạo ra sự hấp dẫn, mới lạ đối
với trẻ.
Để thiết kế được các góc đảm bảo nhu cầu hoạt động của trẻ thì trước tiên
tơi phải lên kế hoạch cụ thể như cần bao nhiêu góc, đó là những góc nào, phục
vụ cho hoạt động nào của trẻ và phải đảm bảo được nguyên tắc góc tĩnh xa với
góc động. Sau khi lên kế hoạch về các góc tơi bắt tay vào trang trí các mảng
màu. Trong q trình trang trí tơi đã hướng dẫn cho trẻ trang trí cùng cơ tạo cho
trẻ sự hứng thú, quan tâm đến lớp học, hiểu hơn về các góc hoạt động và những
kỹ năng cần thiết về thẩm mỹ, về tạo hình và cũng chính là tạo điều kiện, cơ hội
để trẻ được trực tiếp trải nghiệm công việc thực tế cùng cô và trẻ rất hăng say
khi tham gia vào các hoạt động trải nghiệm này. Do kỹ năng của trẻ cịn hạn chế
nên ban đầu tơi hướng dẫn cho trẻ thực hiện các nhiệm vụ đơn giản như gắn kết,
cài ghim, dán các hình ảnh… về sau tăng độ khó lên bằng những nhiệm vụ với
cơng việc phức tạp hơn.
* Môi trường hoạt động trong lớp: Mơi trường trong lớp tơi thiết kế ngồi
mảng chủ đề chính cịn có đầy đủ các góc cho các hoạt động phát triển của trẻ.
Ví dụ: Mảng chủ đề: Được trang trí ngay mảng tường chính. Ở mỗi nhánh

chủ đề chúng tơi sử dụng ghim cài để trong q trình hoạt động các con sẽ cùng


10
cơ sưu tầm tranh ảnh có nội dung của chủ đề để cài vào nhánh hoạt động mà
mình đang tìm hiểu và khám phá.
+ Góc thư viện: Góc
học tập có phần dành cho bé
học chữ cái, phần bé học toán
và phần học cùng bé yêu đều
được trang trí theo hướng mở,
với góc làm quen với chữ cái
các con có thể tìm và cài các
thẻ chữ cái đã học lên bảng
tranh và đọc, phát âm chữ cái.
Ở góc chơi với tốn
được sử dụng bằng cây chữ
số, xung quanh là các nhóm
số lượng. Trẻ dùng dây để nối
từ 1 nhóm số lượng đến chữ
số thích hợp hoặc trẻ có thể
Hình ảnh: Mảng chủ đề của lớp
nối từ 2 nhóm số lượng để kết quả phù hợp với chữ số.
Ví dụ: Nhóm số lượng 3 và 4 sẽ được nối với chữ số 7; Nhóm số lượng 5
và 4 sẽ được nối với chữ số 9…).
Với trò chơi này đáp ứng được yêu cầu nhận biết chữ số và số lượng, trẻ
biết cách gộp 2 nhóm với nhau để đạt được 1 kết quả đã có. Phía dưới cây chữ
số có hình ngơi nhà và các con vật, đồ vật để cho trẻ chơi nhận biết các phía, …

Hình ảnh: Bé chơi ở các góc chơi

Bên cạnh là phần bé khám phá khoa học. Mảng khám phá khoa học được
trang trí bắt mắt bé có thể khám phá về khơng gian, thời gian, ngày, tháng, tuần
và các thứ trong ngày; và ở góc cịn có các chai, lọ đựng các loại màu, thực
phẩm được ghi tên như đường muối, mật ong, nước, gạo, các chai, lọ, cốc, thìa,


11
bát, dây, thước đo… để cho trẻ được thực hành làm thí nghiệm và khám phá
như nhận biết tính chất đặc trưng của nước, sự biến đổi của nước, trẻ còn được
học cách đong, đếm, đo lường như đong gạo vào các loại dụng cụ có kích thước
khác nhau để thấy được sự khác nhau về số lượng, khối lượng như nhiều hơn, ít
hơn, to hơn, nhỏ hơn …Từ đó phát triển tư duy và kỹ năng khám phá cho trẻ.
+ Góc sách truyện: Góc sách truyện được trang trí bằng hình ảnh trong
chuyện cổ tích và bên cạnh là các dây treo sách truyện, các túi đựng truyện tranh,
truyện cổ tích, truyện kể theo tranh…
Với góc trang trí như thế này trẻ có thể lấy sách một cách dễ dàng và trẻ có
thể làm quen với việc đọc sách cũng như làm quen với các con chữ nhằm phát
triển ngơn ngữ, trí tưởng tượng và khả năng tư duy của trẻ thông qua việc trẻ tập
kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo.
+ Góc nghệ thuật: Bao gồm mảng âm nhạc, mảng tạo hình được chơi luân
phiên nhau.
- Mảng tạo hình được trang trí là nơi trưng bày sản phẩm của bé. Bên
cạnh là các vật dụng để cho trẻ được thực hành vẽ, cắt, xé, dán, nặn như giấy
màu, xốp màu, giấy A4, đĩa giấy, tạp chí, lịch, các loại bút, các loại kéo, phấn,
đất nặn, bảng con, các loại vỏ ngao, vỏ sị, quả cầu lơng, vỏ thạch, hộp sữa, nắp
chai…để trẻ thực hành vẽ, nặn, cắt, xé, dán… kích thích sự sáng tạo của trẻ qua
việc thực hành làm đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải nhằm tạo ra sản
phẩm đẹp, yêu thích của trẻ.

Hình ảnh: Các bé chơi ở góc nghệ thuật

- Mảng nghệ thuật: Được trang trí bắt mắt, là nơi để trẻ có thể lấy các đồ
dùng âm nhạc để phục vụ cho việc học hoặc biểu diễn các tiết mục âm nhạc. Ở
góc này tơi đã làm nhiều loại đồ chơi phát ra âm thanh khi trẻ chơi và mang đậm
bản sắc dân tộc như đàn tơ rưng, đàn bầu, khèn, trống, đàn ghi ta ... Để trẻ được
phát triển năng khiếu một cách tự nhiên nhất.
+ Góc xây dựng: Được trang trí trên tường là những hình ảnh các công
nhân xây dựng làm những công việc như trộn hồ, chở vật liệu, xây, trát … và ở
góc này tơi đã làm nhiều loại đồ chơi đủ cho trẻ chơi như hàng rào, các loại khối


12
các loại cây xanh, các phương tiện giao thông, biển báo giao thơng, đồ vật để trẻ
chơi trị chơi xây dựng.

Hình ảnh: Các bé chơi ở góc phân vai, góc xây dựng
+ Góc phân vai: Với góc chơi này tơi cũng trang trí các hình ảnh, các
nhận vật phù hợp với góc chơi như bác sỹ, đầu bếp, bán hàng…Ở đây được
trưng bày tất cả các loại đồ chơi phục vụ cho các vai chơi, các nhóm chơi có thể
đến đây mua hàng hóa, đồ dùng để sử dụng cho góc chơi của mình nhằm tạo cơ
hội cho trẻ giao lưu tương tác với nhau giữa các nhóm chơi. Trên các giá đựng
có rất nhiều các đồ chơi, đồ chơi chủ yếu là do cô và trẻ tự làm và đặc biệt ở góc
phân vai cịn có các loại đồ chơi đặc trưng của địa phương để khi trẻ chơi gần
với thực tế hơn như các công việc xay lúa, giã gạo…
+ Bảng bé ngoan: Bảng bé ngoan cũng được trang trí có tên là “Bé nào
ngoan nhất” đẹp, bắt mắt thu hút trẻ với mảng tranh về thiên nhiên, cây xanh
được chia các tán lá là các tổ, ống cờ là hình quả trang trí đẹp mắt có hình ảnh
chân dung của mỗi cháu để các cháu nhận biết đúng ống cờ của mình, trẻ rất
hứng thú mỗi khi được nêu gương cắm cờ, giúp cho trẻ cố gắng phấn đấu hơn
trong các hoạt động.

Hình ảnh: Bảng bé ngoan, góc trao đổi với phụ huynh


13
+ Góc trao đổi với phụ huynh: Mảng tường ngồi hè gần với cửa lớp là
góc trao đổi với phụ huynh, ở góc trao đổi với phụ huynh tơi đã đưa các nội
dung cần trao đổi về việc chăm sóc và giáo dục trẻ như lịch sinh hoạt trong ngày
của trẻ, tình hình sức khỏe của trẻ, kế hoạch giáo dục trong tuần, các chuyên đề
giáo dục trẻ và những thông tin của trẻ cho phụ huynh nắm bắt được tình hình
học tập và vui chơi ở trường một cách dễ dàng hơn.
* Mơi trường hoạt động ngồi trời: Bản thân là Tơi được nhà trường bầu
làmtổ phó tổ chun mơn nên ngồi việc thiết kế các góc hoạt động trong lớp thì
tơi đã kết hợp với nhà trường lên kế hoạch thiết kế các góc hoạt động ngồi trời
chung cho toàn trường sao cho đảm bảo nhu cầu vui chơi của tất cả trẻ trong
trường sau đấy cùng giáo viên trong trường phối hợp với phụ huynh để tiến
hành làm đồ chơi cho các góc. Góc hoạt động chơi ngoài trời được xây dựng
đẹp mắt gần gũi với trẻ có góc thiên nhiên …
+ Góc thiên nhiên: Với những bồn sỏi, cát, hoa được xây dựng vừa tầm
chơi và chăm sóc của trẻ, bên ngồi là bồn hoa rộng thoải mái cho cơ và trẻ
quan sát, trị chuyện, chăm sóc…Trong buổi chơi dài trẻ khơng cảm thấy chán.
Để trẻ có đồ dùng, dụng cụ chăm sóc tơi đã chuẩn bị cuốc vừa với trẻ, các loại
dụng cụ đế xới đất như bay, các dụng cụ để tưới như xô to đựng nước, xô nhỏ
vừa tầm cho trẻ xách nước, các loại chai, lọ có quai cầm cho trẻ tưới cây, nhổ
cỏ. Ở góc chơi này giúp trẻ gần gũi với thiên nhiên hơn và giúp trẻ có tình u
thiên nhiên và có kỹ năng chăm sóc và bảo vệ cây.

Hình ảnh: Trẻ chơi ở góc thiên nhiên
+ Khu vận động: Do khơng có điều kiện mua cỏ nhân tạo cũng như mua
sắm các trang thiết bị đồ chơi hiện đại như ở dưới xuôi nên chúng tôi thiết kế
khu vận động với các đồ chơi chủ yếu tự làm bằng các vật liệu sẵn có ở địa

phương như luồng, lốp xe hỏng với các trò chơi vận động như bục nhảy sâu, các
ô để trẻ thực hiện các bài tập, đi, bước, bật, ... hay đồ chơi chơi ném bóng trúng
đích, trị chơi bập bênh, trị chơi xích đu, thang leo... Với hình thức thiết kế như
thế này trẻ được tập luyện một cách tự nhiên, thoải mái khi chơi.


14

Hình ảnh: Trẻ chơi vận động và các trị chơi dân gian
Ở sân lớn ngoài việc trẻ tập thể dục buổi sáng tồn trường, chúng tơi đã
tận dụng cả sân làm khu vực chơi rộng rãi thoải mái. Nơi đây để sẵn các đồ chơi
phục vụ các trò chơi dân gian như nhảy sạp, chơi ô ăn quan, chơi cờ, chơi que
chuyền, chơi ném còn, chơi kéo co, mèo đuổi chuột,… Trẻ có thể tự chọn đồ
chơi, trị chơi cho mình một cách dễ dàng. Nhằm tạo cơ hội cho trẻ được hịa
mình vào các trị chơi dân gian một cách tự nhiên, thoải mái nhất và nơi đây phụ
huynh cũng có thể tham gia chơi cùng trẻ để cùng cơ hướng dẫn trẻ chơi các trị
chơi dân gian và các trị chơi của dân tộc mình.
2.3.3. Biện pháp 3: Cách sử dụng các phương pháp dạy học để xây
dựng mơi trường xã hội thân thiện, tích cực trong học tập và vui chơi với trẻ.
Đối với việc xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ngồi
việc xây dựng mơi trường trong và ngồi lớp học thì không thể thiếu được việc
tổ chức các hoạt động của trẻ theo phương pháp hoạt động tích cực. Tơi ln
quan tâm đến sự giao tiếp của cô với cô, cô với trẻ, trẻ với trẻ, cô với phụ
huynh, quan tâm đều đến các trẻ, yêu thương tôn trọng trẻ bằng cách coi trọng
những thích thú muốn tìm hiểu, trẻ đang quan tâm. Do đó tơi thường xun trị
chuyện với trẻ để hiểu tâm tư nguyện vọng, sở thích và khả năng của trẻ
Sự quan tâm tới trẻ được thể hiện qua hành vi như: lắng nghe trẻ nói, trẻ
trình bày trả lời trẻ khi trẻ có nhu cầu hay đặt câu hỏi, chơi cùng trẻ, tôn trọng
trẻ bằng cách đối xử công bằng với trẻ không phân biệt đối xử kỳ thị, không
thiên vị một số trẻ.

Tôi luôn niềm nở đón trẻ tạo cho phụ huynh yên tâm khi gửi gắm con em
mình, trẻ đến lớp rất vui vẻ thoải mái, hứng thú trong mọi hoạt động.
Bản thân tôi luôn là tấm gương cho trẻ học tập và làm theo từ cách đi
đứng cử chỉ lời nói, hành động phải chuẩn mực. Tôi xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm dựa trên các tiêu chí: Đáp ứng nhu cấu sở thích của
trẻ, trị chuyện tích cực với trẻ; Tạo cơ hội cho trẻ giao tiếp với nhau và với giáo
viên; Tơn trọng khả năng, sở thích, nguyện vọng, mong muốn, ý kiến của mỗi


15
trẻ; Động viên trẻ tham gia hoạt động tích cực; Bày tỏ tình cảm tích cực với trẻ;
Sử dụng các bước hướng dẫn hành vi tích cực khơng nói tục nói bạy, khơng cải
nhau khơng tranh giành nhau;
Cung cấp nhiều trải nghiệm chơi khác nhau
+ Đảm bảo an toàn về mặt tâm lí cho trẻ và trẻ thường xuyên được giao
tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người
xung quanh.
+ Giáo viên là người thể hiện hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của mình
với trẻ và mọi người xung quanh một cách mẫu mực để trẻ noi theo.
Để trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động học cũng như hoạt động vui
chơi thì tơi ln chú ý giúp trẻ tận dụng tất cả các giác quan để khám phá các sự
vật hiện tượng, dành thời gian cho trẻ quan sát, nhận xét, phỏng đoán, so sánh,
sử dụng những câu hỏi gợi mở, câu hỏi kích thích trẻ phát triển tư duy nhằm dẫn
dắt trẻ suy nghĩ và nói lên được những gì trẻ nhìn thấy, gợi ý để cho trẻ chia sẻ,
trình bày ý kiến của mình, cùng nhau trao đổi để tìm hiểu, khám phá đối tượng.
Để kích thích sự hứng thú của trẻ vào các hoạt động tơi ln sử dụng
nhiều phương pháp và các hình thức khác nhau cho từng hoạt động.
- Đối với phương pháp thảo luận nhóm: Trong q trình trẻ hoạt động tơi
thường chia số trẻ thành nhiều nhóm với mỗi nhóm trẻ không quá đông nhằm
rèn luyện cho trẻ kỹ năng làm việc theo nhóm và kỹ năng thảo luận trong nhóm

để đưa ra một ý kiến thống nhất tuy nhiên mỗi một nhóm phải có một trưởng
nhóm và kết quả thảo luận nhóm có thể được trình bày bằng nhiều hình thức
như: vẽ, hát, đóng kịch, thơ…
- Đối với phương pháp dạy học giải quyết vấn đề: Tôi luôn thực hiện
đúng theo quy trình các bước như sau: Xác định, nhận dạng vấn đề hoặc tình
huống; thu thập thơng tin có liên quan đến vấn đề hoặc tình huống đặt ra; liệt kê
các cách giải quyết có thể có; phân tích, đánh giá kết quả từng cách giải quyết
(tích cực, hạn chế, cảm xúc, giá trị); so sánh kết quả các cách giải quyết; lựa
chọn cách giải quyết tối ưu nhất; thực hiện theo cách giải quyết đã lựa chọn; rút
kinh nghiệm cho việc giải quyết những vấn đề, tình huống khác.
- Đối với phương pháp đóng vai: Tơi ln giúp trẻ tham gia thảo luận sau
mỗi quá trình nhập vai diễn.
+ Ví dụ: Các con cho nhận xét thảo luận về vai người mẹ do bạn Hồi
đóng và diễn như thế nào? Đã thể hiện tốt vai mình đã đóng hay chưa? Tốt ở
chỗ nào và chưa tốt ở chỗ nào? để cho trẻ tập rút kinh nghiệm cho những vai
diễn sau và cũng tạo động lực để cho các con hứng thú tham gia vào từng vai
diễn tốt hơn.
- Phương pháp sử dụng trò chơi: Đầu tiên để sử dụng phương pháp trị
chơi đạt hiệu quả thì tơi thường chọn những trò chơi dễ tổ chức và thực hiện, trò
chơi phù hợp với chủ đề, với đặc điểm và trình độ của trẻ, phù hợp với quỹ thời
gian, với hoàn cảnh, điều kiện thực, trẻ nắm được quy tắc chơi và phải tơn trọng
luật chơi, trị chơi phải tạo được sự hứng thú và vui thích của trẻ, sau khi trẻ đã có
kỹ năng chơi tơi tăng dần độ khó và cho trẻ dần chơi những trị chơi khó hơn.
- Phương pháp dạy học khám phá: Khi sử dụng phương pháp dạy học


16
khám phá tơi ln lựa chọn nội dung hoặc tình huống đảm bảo tính vừa sức đối
với trẻ, chuẩn bị đồ chơi, đồ dùng trực quan và những điều kiện cần thiết để trẻ
tự tìm tịi khám phá, tổ chức cho trẻ làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm;

khuyến khích trẻ tự tìm tịi khám phá, đưa ra các phát hiện, cách giải quyết, liệt
kê các cách giải quyết có thể có; phân tích, đánh giá kết quả mỗi cách giải quyết
của cá nhân trẻ, của nhóm trẻ, lựa chọn cách giải quyết tối ưu nhất, kết luận về
nội dung của vấn đề làm cơ sở cho trẻ tự kiểm tra, tự điều chỉnh; rút kinh
nghiệm cho việc giải quyết những vấn đề, tình huống khác.
- Đối với phương pháp dạy học trải nghiệm: Tôi thường tổ chức cho trẻ
thực hiện đủ bốn bước: Quan sát - Suy nghĩ - Cảm nhận - Hành động. Vì vậy tơi
ln u cầu trẻ phải quan sát kỹ đối tượng và suy nghĩ, cảm nhận để đưa ra
hướng giải quyết vấn đề sau đấy mới bắt tay vào quá trình thao tác để thực hiện
hành động cụ thể.
+ Ví dụ: Để rèn cho trẻ kỹ năng tự lập trong việc trải nghiệm như gấp
chăn. Thường các con được thực hiện trên lớp với những mền chăn rộng, lúc
đầu tôi chỉ hướng dẫn cho trẻ cách gấp làm sao cho gọn gàng nhưng khơng
hướng dẫn trẻ cách làm sao một mình con để có thể gấp được cả chiếc mền chăn
rộng như thế mà tơi cho các con tự tìm hiểu để tự tìm ra cách giải quyết và cuối
cùng các con cũng đã giải quyết được vấn đề đấy sau một hồi loay hoay tìm
cách, con đã tìm bạn giúp đỡ mỗi bạn một đầu chăn vậy là công việc cũng đã
được hồn thành và tất nhiên là cơ khơng qn khuyến khích động viên, khen
trẻ.
Ngồi việc tạo mơi trường sinh động, sử dụng các phương pháp hoạt
động tích cực thì tơi ln tạo mơi trường giao tiếp thân thiện, hịa đồng, ấm
cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung
quanh. Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn
kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau, tận dụng các mối quan hệ giữa
trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và
cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
2.3.4. Biện pháp 4: Phối hợp với các bậc phụ huynh trong q trình
xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Muốn trẻ phát triển tồn diện thì cần có sự tác động của nhiều yếu tố như:
di truyền, môi trường xã hội, đặc biệt là giáo dục và gia đình. Có 1 câu Bác Hồ

đã dạy: “Dễ trăm lần khơng dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng song”.
“Dân” ở mơi trường giáo dục mầm non đó chính là gia đình những bậc làm cha
làm mẹ! Khơng thể phó mặc sự chăm sóc và dạy dỗ hồn tồn cho giáo viên cho
nhà trường. Bởi vì trẻ ở trường với một thời gian nhất định, còn lại trẻ sống ở
gia đình và chịu ảnh hưởng sâu sắc của mơi trường giáo dục gia đình nhất là trẻ
nhỏ mới đi học thời gian sống tại gia đình nhiều hơn. Do vậy sự kết hợp giữa
giáo viên và gia đình sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi và thống nhất về nội
dung phương pháp cách tổ chức rèn luyện cho trẻ. Gia đình cũng phải tạo ra cho
trẻ mơi trường vui vẻ, rèn luyện mà như chơi, chơi mà lại học.
Ngay từ đầu năm học tơi đã có kế hoạch phối hợp với các bậc phụ huynh
tham gia vào công tác làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ nên vào buổi họp phụ huynh


17
đầu năm tôi đã đưa ra kế hoạch và bàn bạc với phụ huynh nhằm để tạo sự đồng
tình hưởng ứng từ các bậc phụ huynh tham gia và từ đó tuyên truyền cho phụ
huynh hiểu sâu hơn về tâm sinh lý của trẻ, về môi trường học tập và vui chơi, về
đồ dùng, đồ chơi có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với sự phát triển toàn
diện của trẻ để phụ huynh có cái nhìn tích cực hơn đối với nền giáo dục mầm
non và cách nuôi con theo khoa học, tôi đã vận động được một nguồn nguyên
vật liệu dồi dào từ gia đình của các cháu để làm các bồn sỏi, cát sẽ được phụ
huynh hỗ trợ như lốp ô tô, xe máy hỏng, cát , sỏi…. Hoặc khi làm đồ chơi thì bố
mẹ, người thân của cháu có thể sưu tầm các nguyên vật liệu từ nhà và cho trẻ
đem đến trường như các loại chai, lọ nhựa, các loại vỏ sò, ngao… hay các loại
tranh ảnh có liên quan đến chủ đề mà con em mình đang học …
Từ đó mà phụ huynh cũng rất hào hứng tham gia cùng cô và cháu bởi từ
đây họ biết rằng việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và cơ giáo là một việc
làm khơng thể bỏ qua trong cơng tác ni dạy chính con em mình một cách có
hiệu quả.

Hình ảnh: Phụ huynh tham gia xây dựng khu thiên nhiên
Ngoài việc lập ra kế hoạch cho phụ huynh tham gia lao động, làm đồ
dùng đồ chơi thì tơi cịn khuyến khích phụ huynh tham gia vào các hoạt động
chăm sóc và giáo dục trẻ như khuyến khích tuyên truyền phụ huynh tham gia
vào các hoạt động vui chơi cùng trẻ thông qua việc xây dựng video được gửi
qua zalo, messenger, tham gia vào các hoạt động giáo dục trẻ ở lớp cũng như tại
nhà trong thời gian trẻ nghỉ học vì dịch bệnh covid-19 và được phụ huynh phản
hồi rất tích cực. Tơi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình hoạt
động của trẻ tại lớp cũng như nội dung giáo dục trẻ để phụ huynh nắm bắt được
chương trình học của con em mình để tiện lợi hơn cho việc chăm sóc và giáo
dục trẻ một cách đồng nhất khi ở trường cũng như ở nhà.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường


18
Qua q trình thực hiện chun đề xây dựng mơi trường giáo dục “Lấy
trẻ làm trung tâm” ở trường nói chung và ở lớp 5-6 tuổi của tôi chủ nhiệm nói
riêng, tơi nhận thấy các con hứng thú hơn, hoạt động tích cực hơn và tự nhiên
rất nhiều, trẻ khơng cịn rụt rè nhút nhát nữa mà thay vào đó là trẻ được phát
triển một cách toàn diện. Khi tham gia vào các hoạt động trẻ thích tìm tịi, khám
phá hơn. phát triển các kỹ năng như kỹ năng thực hành, kỹ năng giao tiếp, kỹ
năng phân loại và quan trọng nhất là kỹ năng vui chơi của trẻ như kỹ năng hợp
tác, đoàn kết, hỗ trợ nhau trong khi học và chơi…. Trẻ có nhiều cơ hội rèn luyện
các kỹ năng lao động và kỹ năng tự phục vụ như việc tự biết cách chăm sóc bản
thân cũng như có kỹ năng làm những cơng việc đơn giản ở trường ở lớp từ đó
giúp trẻ dễ dàng hịa nhập với thế giới bên ngồi và trong q trình dạy học theo
phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trẻ có nhiều cơ hội được bày tỏ ý
kiến của mình nhiều hơn dẫn đến trẻ tự tin hơn trong giao tiếp khơng cịn rụt rè,
nhút nhát như trước nữa. Từ đó trẻ được phát triển về mọi mặt trong mọi lĩnh

vực giáo dục, trong học tập lẫn đời sống hằng ngày của trẻ.
STT

BẢNG KHẢO SÁT CUỐI NĂM
Kết quả
Kết quả đạt được
Nội dung

1

2
3
4

TST

Trẻ hứng thú tham gia tích cực và
chủ động vào các hoạt động xây
dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm.
Trẻ có kỹ năng giao tiếp và mạnh
dạn tự tin ở trẻ.
Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu
cầu của tiết học.

Đạt
TS

(%)

21

Chưa đạt
TS

(%)

100%

0

0%

21

100%

0

0%

20

95,2%

1

4,8%

21

Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng
vận dụng linh loạt sáng tạo vào các
20 95,2%
1
4,8%
hoạt động thực tế.
Từ bảng tổng hợp khảo sát trên chúng ta thấy rõ ràng về số lượng trẻ
thích tham gia vào hoạt động xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm cùng cơ và số trẻ có kỹ năng giao tiếp cơ bản, kỹ năng sử dụng các học liệu,
nguyên vật liệu đồ dùng đồ chơi và mức độ hứng thú khi tham gia hoạt động
đều được tăng lên rõ rệt và qua đánh giá chất lượng chăm sóc cũng như giáo dục
trong năm học cũng tăng hơn những năm trước, trẻ tự tin hơn, ngôn ngữ phát
triển tốt hơn, nhất là trẻ biết tư duy, sáng tạo hơn và lĩnh vực phát triển tình cảm
và kỹ năng xã hội của trẻ được tăng cao. Qua đó chứng tỏ biện pháp mà tơi đã
sử dụng trong q trình chăm sóc và giáo dục trẻ với như tơi đã trình bày như
trên là có hiệu quả và cần thiết đáp ứng với nhiệm vụ năm học.


19
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Tơi rất thích một câu nói “Có một nghề khơng trồng hoa trên đất mà lại
nở cho đời những đóa hoa thơm”. Đóa hoa thơm đó chính là những người có ích
cho xã hội, mang kiến thức và kỹ năng của mình đề phục vụ, gìn giữ và phát
triển Đất nước. Do vậy, ngay từ bây giờ chúng ta hãy tạo ra những con người
như thế bằng việc học đúng, dạy đúng. Học đơn giản mà hiệu quả học thông qua
chơi, chơi mà lại là học.
- Với việc xây dựng môi trường và tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm đã nêu trên tơi thấy rất có hiệu quả khơng chỉ cho học sinh lớp

mình mà cịn được Ban Giám hiệu và tập thể giáo viên trong trường đồng loạt
ủng hộ nhiệt tình và nhất là giáo viên ở các lớp nhìn thấy hiệu quả rõ rệt mà đã
hưởng ứng và thực hiện theo, các bậc phụ huynh cũng đã ủng hộ nhiệt tình và
tích cực tham gia cùng, bản thân tơi qua q trình thực hiện đã rút ra cho mình
một số kinh nghiệm như sau:
- Giáo viên phải thực sự yêu nghề, mến trẻ, phải nắm vững kiến thức và
phương pháp giáo dục trẻ.
- Phải chịu khó nghiên cứu, tìm tịi, kiên trì, có khả năng tạo hình tốt để
tạo ra các sản phẩm đẹp phù hợp với nhóm lớp, với trẻ để kích thích niềm hăng
say của trẻ tham gia vào các hoạt động.
- Phải biết cách tham mưu với Ban Giám Hiệu nhà trường và phối kết hợp
với giáo viên trong trường để cùng nhau lên kế hoạch và xây dựng mơi trường
ngồi trời sao cho phong phú, hấp dẫn, lơi cuốn trẻ.
- Cần có sự kết hợp với phụ huynh một cách khéo léo, lôi cuốn phụ huynh
để phụ huynh cùng đóng góp các vật liệu và ngày công giúp đỡ trường lớp tạo
môi trường hoạt động và làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ.
- Giáo viên cần phải tạo ra nhiều cơ hội cho trẻ được tham gia vào các
hoạt động, tạo cơ hội cho trẻ được chủ động khám phá, tìm hiểu, tạo ra được
nhiều tình huống để phát triển tư duy cho trẻ.
- Tạo điều kiện để trẻ được tham gia giúp cô những công việc vừa sức
trên cơ sở hứng thú, theo nhu cầu của trẻ mới đạt hiệu quả cao nhất trong công
tác giáo dục trẻ.
- Giáo viên phải biết khơi gợi, động viên khuyến khích trẻ để trẻ có động
lực tham gia vào hoạt động cùng cô.
- Giáo viên phải biết tôn trọng ý tưởng sáng tạo của trẻ và sản phẩm mà
trẻ làm ra.
- Giáo viên luôn đầu tư, suy nghĩ tìm ra những cái mới lạ, hấp dẫn để thu
hút sự chú ý của trẻ, nắm bắt được nhu cầu học hỏi khám phá và khả năng sáng
tạo nghệ thuật của trẻ.
- Luôn luôn tạo bầu không khí vui tươi, thoải mái, tự nhiên tránh gị bó,

áp đặt đối với trẻ, tạo môi trường nghệ thuật gần gũi với trẻ, động viên và
khuyến khích trẻ kịp thời.
3.2. Kiến nghị
Qua quá trình thực hiện các phương pháp xây dựng môi trường giáo dục


20
lấy trẻ làm trung tâm như trên mặc dù chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ đã
được tăng lên rõ rệt hơn những năm trước nhưng vẫn còn gặp một số những bất
cập ảnh hưởng đến công tác chăm sóc và giáo dục của cơ và trẻ ở lớp và trường
Mầm non Thanh Kỳ nên tơi có một số kiến nghị với lãnh đạo địa phương,
Phòng Giáo dục và Đào tạo:
- Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo: Mỗi năm nên tổ chức tham quan,
học hỏi kinh nghiệm ở các đơn vị trong huyện, trong tỉnh.
- Đối lãnh đạo địa phương: Mặc dù cơ sở vật chất của nhà trường đã được
đầu tư nhưng ở khu Bồng Tiến cũng chưa được đầu tư đầy đủ, bàn ghế, đồ dùng
phục vụ cho cơng tác chăm sóc của trẻ cịn cũ và thiếu thốn nên đã ảnh hưởng
tới chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ nên tơi có kiến nghị với các cấp lãnh
đạo địa phương tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường để giáo viên và
học sinh có đủ điều kiện tổ chức các hoạt động dạy và học được hiệu quả hơn
không chỉ ở khu chính mà tạo điều kiện dạy và học tốt hơn cho tất cả các lớp
trong trường.
Trên đây là một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong lớp học 5- 6 tuổi C ở trường Mầm non Thanh Kỳ. Rất mong
được sự nhận xét, góp ý của hội đồng khoa học các cấp để đề tài được hồn
thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
Như Thanh, ngày 7 tháng 4 năm 2022
XÁC NHẬN
Tôi xin cam đoan đây là SKKN do tôi tự viết,

CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
không sao chép nội dung của người khác.
NGƯỜI VIẾT

Nguyễn Thị Giang


21
PHỤ LỤC
Tài lệu tham khảo
[1]. Tư liệu học liệu website trường Mầm non Đại Quang - Đại Lỗ Quảng Nam (Tư liệu từ nguồn internet).
[2]. Modul MN1- D xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm (Tài
liệu chuyên đề).
[3]. Theo Nguyễn Lan Phương (Tổ chức giờ học cho trẻ Mầm non – Lấy
trẻ làm trung tâm).


22
DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Giang
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Thanh Kỳ.

TT

1

2

3

4

Tên đề tài SKKN

Một số biện pháp phát triển ngôn
ngữ cho trẻ 5 tuổi thông qua hoạt
động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.
Một số biện pháp nâng cao chất
lượng giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ 5-6 tuổi B - Trường MN Thanh
Kỳ.
Một số biện pháp nâng cao chất
lượng giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ 5-6 tuổi B - Trường MN Thanh
Kỳ.
Một số giải pháp chuẩn bị tâm thế
cho trẻ 5-6 tuổi A- Trường mầm
non Thanh Kỳ trước khi vào lớp 1.

Kết
quả
Cấp đánh giá
Năm
đánh
xếp loại
học
giá xếp

(Ngành GD cấp
đánh
loại
huyện/tỉnh;
giá xếp
(A, B,
Tỉnh...)
loại
hoặc
C)
Phòng giáo
B
2016dục và đào tạo
2017
Như Thanh
Phòng giáo
B
2017dục và đào tạo
2018
Như Thanh
Phòng giáo
dục và đào tạo
Như Thanh.

B

20182019

Phòng giáo dục
và đào tạo Như

Thanh.

B

20202021


23
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.2.1
2.2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.4
3
3.1
3.2

MỤC LỤC

Nội dung

Trang
Mở đầu
1
Lý do chọn đề tài
1
Mục đích nghiên cứu
2
Đối tượng nghiên cứu
2
Phương pháp nghiên cứu
3
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
3
Cơ sở lý luận
3
Thực trạng của vấn đề
4
Thuận lợi
4
Khó khăn
5
Các giải pháp
6
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch về Xây dựng xây dựng môi
6
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Biện pháp 2: Trang trí, bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong
9

và ngồi lớp phù hợp, tiện lợi, đa dạng, phong phú
Biện pháp 3: Cách sử dụng các phương pháp dạy học để xây
15
dựng môi trường xã hội thân thiện, tích cực trong học tập và
vui chơi với trẻ.
Biện pháp 4: Phối hợp với các bậc phụ huynh trong q trình 16
xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm với hoạt động giáo dục, 18
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Kết luận, kiến nghị
19
Kết luận
19
Kiến nghị
20
Tài liệu tham khảo
21



SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NHƯ THANH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC
LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM TRONG LỚP HỌC 5-6 TUỔI C
Ở TRƯỜNG MẦM NON THANH KỲ

Người thực hiện: Nguyễn Thị Giang.
Chức vụ: Giáo viên.
Đơn vị công tác: Trường mầm non Thanh Kỳ.
SKKN thuộc lĩnh vực: Chun mơn

THANH HĨA, NĂM 2022