BG1 Biên dịch Tiếng Anh ĐH Thái Nguyên

UNIT 1:

AMBIGUOUS TRANSLATION

(DỊCH CÂU MƠ HỒ)
Objective
In translation there are some words or phrases make translator confusing about the
implication of author. This kind of sentence is called ambiguity. This unit show you how to
deal with this problem.
Trong dịch thuật, có một số từ hoặc cụm từ làm cho người dịch khó hiểu về hàm ý của
tác giả. Loại câu này được gọi là câu mơ hồ. Bài học này sẽ chỉ cho bạn cách đối phó với những
câu dịch mơ hồ như vậy.
1.1 Ambiguous translation (Câu dịch mơ hồ)
One of the most taboo against translators is translating vaguely. This is largely due to
the phenomenon of not understanding the context or grasping English cultural elements,
so mechanically translating from English to Vietnamese or vice versa.
Một điều kiêng kỵ nhất đối với người dịch là dịch một cách mơ hồ. Điều này phần lớn
xuất phát từ hiện tượng không hiểu được văn cảnh hoặc khơng nắm bắt được yếu tố văn hố
Anh cho nên chuyển một cách cơ học từ tiếng Anh sang tiếng Việt hoặc ngược lại.
Example:
When translating the phrase "police-tow area", the translator needs to understand that
there are places on British streets that cannot park even for a minute. In these areas, the car
parked will be towed (dragged) away by police vehicles and the owner must go to the parking
lot to pay a fine to take the car back. Without understanding that scenario, if we translate it to
khu vực cảnh sát kéo (the police-pulled area) , it is difficult to understand.
Ví dụ:
Khi dịch từ “police- tow area” người dịch cần hiểu là ở đường phố Anh có những nơi
khơng được đỗ xe, dù chỉ là một phút. Trong những khu vực này xe đỗ sẽ bị xe cảnh sát kéo đi
và chủ xe phải đến trạm giữ xe nộp phạt để lấy xe về. Khơng hiểu được văn cảnh đó, nếu chúng
ta dịch là ‘khu vực cảnh sát kéo’ thì quả là khó hiểu.
There are also sentences that are ambiguous by themselves, for example: the eating and

catching of other animals is by no means the sole diet of a wild carnivore. In this sentence it is
ambiguous that catching and eating is not the diet. In this case, the translator needs to grasp the
author's idea and translate it according to the meaning, not word-for-word.
Ngồi ra có những câu bản thân câu gốc cũng đã mơ hồ, ví dụ: ‘the eating and catching
of other animals is by no means the sole diet of a wild carnivore.’ Trong câu này sự mơ hồ ở
chỗ catching (săn bắt) và eating (ăn thịt) không phải là chế độ ăn kiêng (diet). Trường hợp này
người dịch cần nắm bắt ý của tác giả rồi dịch theo nghĩa chứ không chuyển tự.
In Vietnamese idioms there is a very funny one about this ambiguity:
Trong ca dao Việt Nam có một câu rất vui về tính mơ hồ của nó:
Mẹ ơi con muốn lấy chồng

(Mommy, I wanna get married
1


Con ơi mẹ cũng một lòng như con.'

My dear, I wanna get married, too

Một lòng như con means the mother knew that the girl want to get married, or means so
does the mother, she wants to get married, too.
Một lòng như con có thể là mẹ cũng đồng lịng với con là con đã mn lấy chồng, và
cũng có thể là mẹ cũng giống như con, mẹ muôn lấy chồng.
Look at the sentence: ‘There is no love lost between them’ . The first meaning is there's
no love lost between the two people (love each other very much), and it is also possible that
between two people who will give (give up) a little love. (they are not passionate about each
other at all).
Nếu chúng ta xét câu: ‘There is no love lost between them.’ Nó có thể có nghĩa là: giữa
hai con người ấy khơng có một chút tình u nào mất đi đâu cả (rất yêu nhau), và cũng có thể
là giữa hai người khổng ai chịu bỏ ra (chịu mất) một chút tình yêu nào (họ chẳng tha thiết gì

với nhau cả).

1.2

Types of Ambiguities
1.2.1. Lexical ambiguity (Mơ hồ về mặt ngữ nghĩa)

Lexical ambiguity refers to the type of ambiguity those results from the occurrence of
homonyms. Consider the following sentence:
•

She could not bear children.

This sentence is ambiguous. The source of ambiguity is lexical; the word bear has two
different meanings. Thus, the sentence is either about a person who cannot stand children, or
about one who cannot give birth to children. In some cases of homonyms or homophones, the
grammatical category and discourse help in disambiguating the reference of the lexical item
(Akmajian et al, 1980).
Sự mơ hồ về mặt nghĩa đề cập đến kiểu mơ hồ do sự xuất hiện của các từ đồng âm. Hãy
xem xét câu sau:
•

She could not bear children.

Câu này thật mơ hồ. Nguồn gốc của sự mơ hồ là từ vựng; từ ‘bear’ có hai nghĩa khác
nhau. Vì vậy, câu nói về một người khơng thể chịu đựng được con cái, hoặc về một người không
thể sinh con. Trong một số trường hợp từ đồng âm hoặc từ đồng âm, phạm trù ngữ pháp và
diễn ngôn giúp phân biệt tham chiếu của mục từ vựng (Akmajian và cộng sự, 1980).
1.2.2. Referential ambiguity (Mơ hồ về tham chiếu)
This kind of ambiguity takes place when a speaker uses a referring expression to denote

a referent and the addressee is thinking of another referent.
e.g.
•

Mohamed is my friend.

2


The addressee may associate the name Mohamed with a particular individual different
from the one in the mind of the speaker. Some cases of referential ambiguity occur when an
anaphor can be co-indexed with more than one free form. A pronoun, for example, has to be
preceded by the antecedent from which it gets its interpretation. However, in some structures
we may find more than one free form, which may function as an antecedent for the same a
pronoun,
e.g.
•

John told Jack that Mary was waiting for him.

The pronoun he can be used to refer back to any one of names in the sentence.
Loại mơ hồ này xảy ra khi người nói sử dụng một biểu thức giới thiệu để biểu thị một
tham chiếu và người tiếp nhận lại nghĩ đến một tham chiếu khác,
ví dụ:
•

Mohamed là bạn của tơi.

Người nhận có thể liên kết tên Mohamed với một cá nhân cụ thể khác với tên trong tâm
trí của người nói. Một số trường hợp mơ hồ về tham chiếu xảy ra khi phép trùng lặp có thể biểu

thị nhiều hơn một biểu mẫu hồi chỉ. Ví dụ, một đại từ phải đứng trước tiền từ mà từ đó nó được
giải thích. Tuy nhiên, trong một số cấu trúc, chúng ta có thể tìm thấy nhiều hơn một biểu mẫu
tự do, có thể hoạt động như một tiền từ cho cùng một đại từ,
ví dụ:
•

John nói với Jack rằng Mary đang đợi anh ta.

Đại từ he có thể được sử dụng để chỉ lại bất kỳ tên nào trong câu.
1.2.3. Scope ambiguity (Mơ hồ về phạm vi)
When other constituents in its structural context determine the meaning of a constituent
in a sentence, we say that the constituent is in the scope of the constituents that determine its
reference. Thus, constituents may vary in their interpretations according to the structural context
in which they occur. Consider the interpretation of the pronoun she in the following example:
•

Every princess knows that she will find a prince.

The pronoun she may have a referential use, i.e. it refers to someone mentioned earlier
or pointed to. It may be used as a bound pronoun; the pronoun in this case is bound by the
referring expression. Every prince and used to refer to every person the expression refers to.
Other cases of scope ambiguity are exemplified by the following sentences:
•
•

He didn't answer one question
Two students talked to every teacher.

The above examples are called relative scope. In part three, we attempt to provide a
syntactic account for them.

3


Khi các thành phần khác trong ngữ cảnh cấu trúc của nó xác định ý nghĩa của thành
phần trong một câu, chúng ta nói rằng thành phần đó nằm trong phạm vi của các thành phần
xác định tham chiếu của nó. Do đó, các thành phần có thể khác nhau trong cách giải thích tùy
theo bối cảnh cấu trúc mà chúng xảy ra. Xem xét cách giải thích của đại từ ‘she’ trong ví dụ
sau:
•

Every princess knows that she will find a prince.

Đại từ ‘she’ có thể có cách sử dụng tham chiếu, tức là nó dùng để chỉ ai đó đã được đề
cập trước đó hoặc được chỉ đến. Nó có thể được sử dụng như một đại từ ràng buộc; đại từ
trong trường hợp này được ràng buộc bởi biểu thức giới thiệu. Mọi công chúa và được sử dụng
để chỉ mọi người mà cụm từ đề cập đến. Các trường hợp mơ hồ về phạm vi khác được minh
họa bằng các câu sau:
•
•

He didn't answer one question
Two students talked to every teacher.

Các ví dụ trên được gọi là phạm vi tương đối. Trong phần ba, chúng tôi cố gắng cung
cấp giải thích cú pháp cho chúng.
1.2.4. Structural ambiguity (Mơ hồ về cấu trúc)
Structural ambiguity is different from lexical ambiguity in that it cannot be attributed to
any lexical item in the structure. When we form structures, we select words from the lexicon
and merge them to form other constituents, then these constituents are merged with other words

to form larger constituents. In some cases, the words can be merged together in different ways
leading to different constituents with different interpretations, e.g. the father of the boy and the
girl will come to the party. The source of ambiguity in this sentence is syntactic or structural.
The structural representation of the internal structure of the subject affects the interpretation of
the whole sentence.
Sự mơ hồ về cấu trúc khác với sự mơ hồ về từ vựng ở chỗ nó khơng thể được quy cho
bất kỳ mục từ vựng nào trong cấu trúc. Khi chúng ta tạo thành cấu trúc, chúng ta chọn các từ
từ từ vựng và hợp nhất chúng để tạo thành các thành phần khác, sau đó các thành phần này
được hợp nhất với các từ khác để tạo thành các thành phần lớn hơn. Trong một số trường hợp,
các từ có thể được hợp nhất với nhau theo những cách khác nhau dẫn đến các thành phần khác
nhau với cách hiểu khác nhau, ví dụ: cha của cậu bé và cơ gái sẽ đến dự tiệc. Nguồn gốc của
sự mơ hồ trong câu này là cú pháp hoặc cấu trúc. Sự thể hiện cấu trúc của cấu trúc bên trong
của chủ ngữ ảnh hưởng đến việc giải thích tồn bộ câu.
In English, there is a type of word combination that often creates ambiguity, which is a
group of words derived from a grammar rule that an adjective can serve as the object of two
adjacent nouns:
Trong tiếng Anh có một loại kết hợp từ thường tạo ra sự mơ hồ, đó là nhóm từ xuất phát
từ một quy tắc ngữ pháp là một tính từ có thể đứng làm bổ ngữ cho hai danh từ đứng liền nhau:
adj + N + N
Example:

an old man and woman
4


Ví dụ:
This group of words means: an old man and an old woman, or an old man and a woman
(may not be old), i.e., old modifies both nouns (man, woman) or just modifies the noun from
standing next to it (man) only.
Nhóm từ này có nghĩa là: một ơng già và một bà già, hay một ông già và một bà (có thể

khơng già), tức là old bổ nghĩa cho cả hai danh từ (man, woman) hay chỉ bổ nghĩa cho danh từ
đứng cạnh nó (man) mà thơi.

PRACTICE:
Find out what the author meant and translate the following sentences. These are
ambiguity sentences.
Hãy tìm hiểu ý của tác giả và dịch những câu sau đây. Đây là những câu nghĩa mơ hồ
(ambiguity).
1.

Being eight years old her question, when it came, was straight to the point.

2.

World economy on the brink of recovery.

3.
Off” signs.

You could walk all round St. Mary’s without encountering barbed wire or “Keep

Suggested answer:
1. Câu hỏi của cô ấy khi mới tám tuổi đã đi thẳng vào vấn đề.
2. Kinh tế thế giới đang trên đà hồi phục.
3. Bạn có thể tự do đi bộ vịng quanh St. Mary’s mà khơng gặp phải hàng rào thép gai hoặc
biển báo "Keep Off" nào.

1.3

Translating steps

1.3.1 Reading through

The first step is to get a feel for the text you’re going to translate. That is, the subject
matter and content, how long it is, the writing style, if it’s technical, the various sections, etc.
Bước đầu tiên là cảm nhận văn bản bạn sẽ dịch. Đó là, chủ đề và nội dung, thời lượng,
cách viết, nếu nó là kỹ thuật, các phần khác nhau, v.v.
The translator will typically read or skim-read parts of the text to get an overview of
the content.
Thông thường, người dịch sẽ đọc hoặc đọc lướt các phần của văn bản để có cái nhìn
tổng quan về nội dung.
They may note key concepts or terminology they’ll need to research and will decide if
any preliminary background reading is needed.
Người dịch có thể ghi chú các khái niệm hoặc thuật ngữ chính mà họ cần nghiên cứu
và sẽ quyết định xem có cần đọc sơ bộ nền tảng nào không.
5


For example:
•

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now
widely accepted around the world in cultural heritage conservation practice.

General idea: cultural landscapes (cảnh quan văn hóa)
•

1.3.2

Sự thừa nhận tầm quan trọng của khái niệm cảnh quan văn hóa hiện đã được
chấp nhận rộng rãi trên tồn thế giới trong thực tiễn bảo tồn di sản văn hóa.

Learn new words and phrases difficult to translate

Identify difficult words/groups of words such as technical words, vocal groups, ...
Today, we can use specialized dictionaries and online specialized dictionaries to understand the
meaning of this group of words. But there are cases where we need to consult many other
sources to find the correct translation for some special terms.
Nhận diện các từ / nhóm từ khó dịch như từ kỹ thuật, nhóm từ thanh ngữ , … Ngày nay,
ta có thể dừng từ điển chuyên ngành và từ điển chuyên ngành trực tuyến để hiểu được nghĩa
của nhóm từ này. Nhưng vân có những trường hợp ta cần phải tham khảo nhiều nguồn khác để
tìm ta cách dịch đúng cho một số đặc ngữ.
For example:
•

1.3.3

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now
widely accepted around the world in cultural heritage conservation practice.

Identify sentence structures (grammatical patterns)

Classifying a sentence into grammatical patterns to understand the meaning of a
sentence correctly, then finding the corresponding structure in the target language to translate
effectively.
Phân tích một câu thành các mẫu ngữ pháp để hiểu đúng nghĩa của câu, sau đó tìm cấu
trúc tương ứng trong ngơn ngữ đích để dịch cho hiệu quả.
For example:
•

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now
widely accepted around the world in cultural heritage conservation practice.

Subject:

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes

Nucleus:

the recognition

Modifier:

of the significance of the concept of cultural landscapes

Chủ ngữ của câu này là: The recognition of the significance of the concept of cultural
landscapes trong đó danh từ chủ chốt (nucleus) là the recognition, còn of the significance of
the concept of cultural landscapes là những nhóm từ bổ trợ, nói rõ sự cơng nhận cái gì.
6


The subject can be translated like:
Chủ ngữ này có thể dịch là:
•
1.3.4

Sự cơng nhận/sự nhận ra ý nghĩa của khái niệm về cảnh quan văn hoá...
Translation activities

Translating a sentence, a paragraph so that it can transfer the meaning, style of the
source text.
Dịch một câu, một đoạn văn sao cho truyền tải được ý nghĩa, phong cách của văn bản

nguồn.
After translating, readers can understand exactly the meaning of each sentence.
Sau khi dịch, người đọc có thể hiểu chính xác ý nghĩa của từng câu.
For example:
•

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now
widely accepted around the world in cultural heritage conservation practice.

 Sự công nhận/thừa nhận tầm quan trọng của khái niệm về cảnh quan văn hoá ngày
nay đã được chấp nhận rộng rãi trên toàn thế giới trong cơng tác bảo tồn di sản
văn hố.
1.3.5

Style

Edit the translated sentence so that people of target language can understand and accept
its style.
Chỉnh sửa câu đã dịch để những người sử dụng ngơn ngữ đích có thể hiểu và chấp nhận
văn phong của nó.
For example:
•

The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now
widely accepted around the world in cultural heritage conservation practice.

 Sự công nhận/sự nhận ra ý nghĩa của khái niệm về cảnh quan văn hố ngày nay đã
được chấp nhận rộng rãi trên tồn thế giới trong công tác bảo tồn di sản văn hoá.

PRACTICE

Task 1:

WHAT’S THE MAIN IDEA?
Read the text below then answer the following questions

1.

What is the topic?

2.

Where is the text probably taken from?
7


3.

What is the writer’s main purpose?

4.

Who is the intended reader?

5.

In what style is it written?

CULTURAL LANDSCAPE
The recognition of the significance of the concept of cultural landscapes is now widely
accepted around the world in cultural heritage conservation practice. Reflecting this worldwide

trend, UNESCO’s Operational Guidelines for World Heritage listing were amended in 1993 to
include cultural landscapes. There is often the tendency to assume that only rural areas are
included in the concept of cultural landscapes. But it does really embrace urban areas. In the
context of the AWPNUC Symposium in Hanoi the cultural landscape construct is particularly
germane because it proposes a contextual view of human settings where the material culture
and human values are inextricably associated.
The concept of cultural landscapes demands that human settings, urban and rural, are
seen as composite entities where inter-relationships between people, events, and places exist
through historic periods. Hence cultural landscapes have continuity because they are imprints
of human history. They are the results of human intervention and present a record of human
activity and human values. They reflect our, and our predecessors’, relationships with our
surroundings. They are a record of who we are and of our experiences, customs, and ideologies.
Thus cultural landscapes are a social construct. They are not what we see, but a way of seeing
where we interpret what we see through cultural conditioning.
Given that people value their past, both its physical manifestations and meanings
inherent in places in which we are bound up in the world ‘heritage’, there are two fundamental
canons that apply to the cultural landscape idea:
1.
The first canon is the existence of layers in the landscape that can be read, and their
meaning interpreted. It is the layers that reflect human values and significance.
2.
The second, and following from 1, is that heritage is not a matter of separate dots on a
map where individual sites or buildings are separately listed. The cultural landscape idea means
that everything is interconnected because of the composite nature of cultural landscapes. People
find the attachment, and therefore heritage values, in these interconnections. There is a
connection here with one of the focuses of the Symposium, which is the comprehensive value
in the heritage listing of Urban Conservation Areas where the transaction between urban
patterns, specific components, and cultural traditions are integrated so that conservation of
social value is awarded due recognition. It also embraces the fact that there are two categories
of cultural landscapes. These are:

(i)

the icons or special places, and

(ii)

ordinary, everyday places.

It is important to remember that the latter is just as important as the former when it
comes to deciphering heritage significance. Conservation is not about protecting only the Great
White House.
(After Ken Taylor, Professor of Landscape Architecture)
8


Task 2:

Analyze the following sentences to understand their meaning.

1. Reflecting this worldwide trend, UNESCO’s Operational Guidelines for World Heritage listing
were amended in 1993, to include cultural landscapes. There is often the tendency to assume
that only rural areas are included in the concept of cultural landscapes. But it does really
embrace urban areas.

2. In the context of the AWPNUC Symposium in Hanoi the cultural landscape construct is
particularly germane because it proposes a contextual view of human settings where the
material culture and human values are inextricably associated.

3. The concept of cultural landscapes demands that human settings, urban and rural, are
seen as composite entities where inter-relationships between people, events and place exist

through historic periods.

4. Hence cultural landscapes have continuity because they are imprint of human history. They are
the results of human intervention and present a record of human activity and human values.

5. They reflect our, and our predecessors', relationships with our surrounds. They are a record of
who we are and of our experiences, customs, and ideologies.

6. Thus cultural landscapes are a social construct. They are not what we see, but a way of seeing
where we interpret what we see (through cultural conditioning).

7. Given that people value their past, both its physical manifestations and meanings inherent in
places which we are bound up in the world ‘heritage’, there are two fundamental canons
which apply to the cultural landscape idea

ANSWERS
Task 1:
1.

The topic of the text is:

cultural landscapes

2.

The text probably taken from:

article

3.

The writer’s main purpose:

clarify the term ‘cultural landscape’

4.

The intended reader:

educated readers

5.

Style of the text:

formal

Task 2:
1. Suggested answer:
Phản ánh xu hướng toàn cầu, Tài liệu hướng dẫn hoạt động về bảo vệ di sản thế
giới của UNESCO đã được chỉnh sửa vào năm 1993 đã đưa cảnh quan văn hố vào
danh mục. Người ta thường có xu hướng cho rằng khái niệm cảnh quan văn hoá chỉ bao
9


gồm những khu vực nông thôn mà thôi. Nhưng trên thực tế nó lại bao hàm cả khu vực
đơ thị.
2. Câu trên có thể chia thành hai phần để dịch:
a. the cultural landscape construct is particularly germane (main clause: mệnh đề
chính). Trong mệnh đề này có phần phụ là : In the context of the AWPNUC

Symposium in Hanoi. Đây chỉ là một nhóm từ chỉ địa điểm.
b. because it proposes a contextual view of human settings where the material culture
and human values are inextricably associated (mệnh đề phụ) trong đó where là đại
từ quan hệ tạo ra một mệnh đề phụ nữa. Vậy trong mệnh đề này có hai mệnh đề
thành phần:
- because it proposes a contextual view of human settings.
- where the material culture and human values are inextricably
associated.
Suggested answer:
Trong khung cảnh của Diễn đàn AWPNUC ở Hà Nội, nêu vấn đề cấu trúc của cảnh
quan văn hoá là rất thích hợp vì nó đưa ra một cách nhìn trong văn cảnh về môi trường sống
của con người, trong đó yếu tố văn hố có tính vật chất và giá trị nhân văn của nó gắn bó chặt
chẽ với nhau.
3. Suggested answer:
Khái niệm về cảnh quan văn hố địi hỏi rằng môi trường sống của con người, cả thành
thị lẫn nông thôn, đều phải được coi là một thực thể bao gồm nhiều thành phần hợp lại, mà
trong thực thể ấy mối quan hệ qua lại giữa con người, sự kiện và địa điểm đã tồn tại qua nhiều
thời kỳ lịch sử.
4. Suggested answer:
Do vậy cảnh quan văn hoá có tính liên tục của nó vì đó là dấu ấn của lịch sử nhân loại.
Cảnh quan văn hoá là kết quả của sự can thiệp của con người, và chúng thể hiện những ghi
nhận về hoạt động của con người và những giá trị nhân văn.
5. Suggested answer:
Chúng phản ánh mối quan hệ của chúng ta và của các bậc tiền bơi của chúng ta với
hồn cảnh sống xung quanh. Đó là một tài liệu ghi chép chúng ta là ai, kinh nghiệm và những
điều chúng ta đã trải qua, phong tục và tư tưởng của chúng ta có.
6. Suggested answer:
Do vậy cảnh quan văn hoá là một cấu trúc xã hội. Nó khổng phải cái mà chúng ta
trống thấy, mà là cái chúng ta nhìn nhận nó, và trong cách nhìn nhận ấy chúng ta giải thuyết
những gì chúng ta nhìn thấy qua những điều kiện mang tính văn hoá.

7. Suggested answer:
Cứ cho rằng con người thấy được giá trị q khứ của mình, thơng qua những biểu hiện
vật chất cũng như những ý nghĩa tiềm ẩn trong địa danh mà chúng ta gắn bó với trong ‘di sản’
thế giới, thì ta thấy có hai chuẩn mực cơ bản thường thể hiện trong quan điểm về cảnh quan
văn hóa.
10


Task 3:

Translate this text into English:

The concept of cultural landscapes demands that human settings, urban and rural, are
seen as composite entities where inter-relationships between people, events and places exist
through historic periods. Hence cultural landscapes have continuity because they are the imprint
of human history. They are the results of human intervention and present a record of human
activity and human values. They reflect our, and our predecessors’, relationships with our
surroundings. They are a record of who we are and of our experiences, customs, and ideologies.
Thus cultural landscapes are a social construct. They are not what we see, but a way of seeing
where we interpret what we see through cultural conditioning.
Given that people value their past, both its physical manifestations and meanings
inherent in places in which we are bound up in the world ‘heritage’, there are two fundamental
canons that apply to the cultural landscape idea:
1.
The first canon is the existence of layers in the landscape that can be read, and
their meaning interpreted. It is the layers that reflect human values and significance.
2.
The second, and following from 1, is that heritage is not a matter of separate dots
on a map where individual sites or buildings are separately listed.
…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
11


…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

SUGGESTED ANSWER
Khái niệm về cảnh quan văn hố địi hỏi rằng mịi trường sơng của con người, cả thành
thị lẫn nông thôn, đều phải được coi là một thực thể bao gồm nhiều thành phần hợp lại, mà
trong thực thể ây mốỉ quan hệ qua lại giữa con người, sự kiện và địa điểm đã tồn tại qua nhiều
thời kỳ lịch sử. Do vậy cảnh quan văn hố có tính liên tục.của nó vì đó là dâu ân của lịch sử
nhân loại. Cảnh quan văn hoá là kết quả của sự can thiệp của con người, và chúng thể hiện
những ghi nhận về hoạt động của con người và những giá trị nhân văn. Chúng phản ánh mối
quan hệ của chúng ta và của các bậc tiền bôi của chúng ta với hồn cảnh sơng xung quanh. Đó
là một tài liệu ghi chép chứng ta là ai, kinh nghiệm và những điều chúng ta đã trải qua, phong
tục và tư tưởng của chúng ta. Do vậy cảnh quan văn hoá là một cấu trúc xã hội. Nó khơng phải
cái mà chúng ta trơng thấy, mà là cái chúng ta nhìn nhận nó, và trong cách nhìn nhận ấy chúng
ta giải thuyết những gì chúng ta nhìn thấy qua những điều kiện mang tính văn hố.
Cứ cho rằng con người thấy được giá trị q khứ của mình, thơng qua những biểu hiện
vật chất cũng như những ý nghĩa tiềm ẩn trong địa danh mà chúng ta gắn bó với trong ‘di sản’
thế giới, thì ta thấy có hai chuẩn mực cơ bản thường, thể hiện trong quan điểm về cảnh quan
văn hóa:
Chuẩn mực thứ nhất là sự tồn tại của các thành phần trong một cảnh quan, mà những
thành phần này có thể đọc được, và ý nghĩa của chúng có thể diễn giải được. Chính các thành
phần đó đã phản ánh ý nghĩa và giá trị nhân văn của nó.
Chuẩn mực thứ hai, cũng là ý tiếp theo của chuẩn mực thứ nhất, là di sản không phải
chỉ là những cái châm lẻ loi trên bản đồ, những nơi có cảnh quan lẻ tẻ hoặc những cấu trúc được
liệt kê trong danh sách.

12