nN Pniran tí
CUỐN SÁCH CỦA TẤT CẢ MỌI MỌI NGƯỜI KHÔNG DÀNH RIÊNG
CHO MOT TRINH BQ NAO, KẾ TỪ NGƯỜI. CHUA BIET THO! CHO
ĐẾN NGƯỜI ĐÃ CHOI SAO
LOI NGI DAU
Ca
bổn phương, uiết cuốn sách này tơi
ong góp được một phân nào hình nghiệm tơi dã
RAL Den chk thời giải HAI du)
Tưi mong. rằng cuốn sách này sẽ giúp được quy ban it
nhiéu vé tai ligu situ khảo cho sáo ta cũng như, vé phan ky
thuật.
Phan đâu, tình mot số lý thuyết căn bản vé dim nhac ma
quy ban khong thé
sói khi muốn trở thành một »gười
ire Ue eer
cea craic cu actA clot
Sau đó quý bạn sẽ tập đến phần nhạc cổ truyén VN va se thay
rõ sự khúc biệtgiữa nhac tay phuong va dm ngit cung VN.
C6 mot diéu toi muon néi vd mong quy ban liu ¥ trong lie
tập nhiing bài tập có mang tính dân tộc : hơi ốn, hơi ai, hị
tái đây, su mạc... dễu được ghì dưới “hình thite tịnh của
kỹ thuật tây phương”. Nhưng tat ed lối bồ ngón (Sáo) đâu
phái áp dụng theo một "trạng thái động” (động đây có nghĩa
là cao độ của nhạc ta khong ditng nguyen mot cho ma tang
giảm tày thuộc người nhạc cơng diễn tả)
o đó tơi có nghĩ ra một số dấu hiệu đặc biệt để quý bạn
Se ig ene
iy.
Thành thật chúc quý bạn thành công cà mỗi
bạn sẽ là một Trương- Tưng cua thoi dai
tác
NGUYÊN ĐÌNH NGHĨA
CÁCH CHỌN VÀ LUYỆN SÁO
Muốn có mộ
l tướng đối khá để ditng được, bạn phả chọn cách nào 2
"Sáo Trúc" khơng q đầy hoặc quit m
* va có chiều đẩy ta ph: Đầu ở
se ei
dei. Kia
thôi khôn
“Cách giữ một ống
Sáo:
Gng Sáo phải được treỏ chiêu thẳng đứng Với vách tường, như Vậy ống
Khôi bị cong - Khi ống bị eofg:RBUTRNHSEỂIGHg đưug Mức như ống Swo ngny. hen
sẽ khó phátâm lúc ta thổi
Li khuyên Trước khí thổi hãy những nước là, cho những kẽ hở hoặc lổ mọt
cước hở r vä Kindiếg Sđo pht âm dượcd dàng hơn. nhất là quý bạn mới tập thổi
điÌng quên điều này
đoạn đổ đây muối
hội vào ốf
m
ng Soe pt ana ang
Còn một phương pháp luyện cho ống Sáo Trúc có được màu trắng ngà thật đẹp?
Đen! cây Sáo về hoặc một cây Tiúc chi khoétlỗ, bạn đổ tào với nước hâm hậM
để:
tvà đem
phơi nắng.
ây Sáo Trúc chớ không:
KHÁI NIỆM VỀ
SÁO TRÚC VÀ ĐỘNG TIÊU
CƠ địp các bạn cổ độ THẾ vào những đêm trăng thanhgi tt sẽuỢ€ le
với
khi lắngig trim guốn
hp
n theo giong hò mái đẩy củ cơ gái Huế trên những con thuy
theo giịng Hướng Giang
i bad nhe nh
lì thanh bình đó hẩu như được khơi
Ki
hư
01010 mcrie
thanh (chấn ba động mà phát am),
c
TC số digi
get
rane
ứa (hayống trúc)
chưa có khoét một huyệt lỗ (lỗ phát âm)
Se ete Ae
đâu miệng chai
ha sẽ thấy phát âm! (ở giai đoạn
xen hình ống
"động
một dẫn chứng
cụ thể)... Và bì licogtie siiagie ủa sức thổi ta sẽ tìm
thấy một hợp âm Do Sol Do.
Mãi vẻ sa gui ta mới khoét thêm các huyệt phat a
những âm điệu:
các đây hơn
z2 84 Vé
ÂM NHẠC
nhạc là sự: h tục ca một số âm thanh khác nhau, hợp lạ tạo (hành môi
i khúc du dương,
nh nh thành đổ được
qua những ký hi Ú đặc biệt được gọi là nối
(Note)
Vị tí và h
nốt đó đều được. biến hề
ách viết (ghi)
âm nhạc. Vị trí của nối thể bền Sốe nói một lì khác
là chỉ sự caothấp của
âm thanh. cịn hình thể ch
i gian dain n, maw cham bao nhiều:
ườita dùng một
ký hiệu l mcf bide bit i luong sử n thanh; ký hiệu
đó gọi là Tròn (la ronde) và những nốt khác do từ nốt Trịn mà t ne
Bae viết nhạc trên nãi hơng thẳng theo đường c
trời và song song với
nh au gọi là s Khng nhạc (porté:
“Những giịng và những khe trong khn nhạc được đến:. tính từ dưới lẻ
Noung những giịng này thường
hay bị ui ae
Yl nae Ki bone
#iong ca có khoảng rộng. lớn hơn, Người ta bổ nic b
tì những giịn)
hồ 9 uền, hoặc ở đưới Khơng nhạc gọi à những giỏng thụ (igues supplếục hái
"Những nối đôi khi được ghỉ trên giịng.. hoặc đổi khi ở nhữi
nhi ©. Cũng trong một khuồng nhạc. nốt kể ở những giịng phía dưới,khebểtri tượng cho
nhưng:
im hơn là những nốt nầm phía trên
Trong Âm: nhạccó nối được viết theo tn đưới lên trên gọi là Uhay do,
fassolla, sỉ. Những
nối liên tục này gọi là Âm giai thiên nhiên (game naturelle)
lyên Cung (diatonique).
NHUNG KHOA (Des clefs)
6
đặt hầm ở đầu khuông nhạc đ 18 chi cho ta bi
khu
ng một giịng với Khóa đều được lã
Lš Khối đim để đặt tên, và xác định rơ
những nốt khác
Có tất cả 3 loại khóa
1. KHĨA SOI. được đặt nằm ở giðng thứ hai ở đầu khuông nhạc. và cũng là
một khí thơng dụng nh
SolLa
tầm
Si
Do
Re
Mi
Fa
Sol
Khóa này trong âm nhạc đầng để viết cho những nhạc khí có âm thanh cao,
2. KHĨA FA. : được đặt nầmở giịng thứ tư và ding cho
8. KHOA UT : con goi
Mióa DO. được đặt nằm ở các giồng l. 2, 3 và 4
GIÁ TRỊ CỦA CÁC NỐT
TRỊN
TRANG
DEN
MĨC ĐƠN
MOC KEP
MỐCBA
©_
2
»
9) À
.Ÿ
Laronde
La bh
La noite
Laroche
La double croche
Laniiecmie
sens? pee
BẢNG S0 SÁNH THỪI LƯỢNG
CỦA NHỮNG NỐT TƯƠNG QUAN VỚI NHAU
Seon adn
2táng hay
THỂ"
ne
a
:
ee
mae
gn
eS
0°
Sith
gi
Tiên
2tểng bàng
3 eg bing
foe
„ai 9 SOR Ey eeeeeeer ceseener’ preeee ae
. — BE bi a==....
"Người ta viết
gốm lại b
hoặc 3eycDui.; THY thes
baw
Trong âm nhạc, ch
đây
1.6 la: mde đơn, móc kép. hay móc
CÁC DẤU LẶNG
Mai khng nhạc dưới đây chỉrõ tên, hình dáng và giá trị thời lượng cửa chứng.
Lăng tồn Laing trắng
Bằng
ene sấu nhiều trường canh yên láng nối tí
„ hgười la thường,
cđug những đấu lạng hay gtếp lại th ie jua những con số, chờ1 ng tIƯỜng Cảnh
phải đếm.
DAU CHAM
Dấu chấm nầm ở sạn mới số hối tảo có nghĩa lã (thời lượng) nốt đó được tảng
ẻn thêm phân nữa (1/2) giá tị so với giá tr
nt
(đó 6 vid tri Ding
ng Ï đen: n
Í đện tì bềhg mse
Mon ni 30000093200
bằng Í móc kép và,
lig Hhạc sâu đấy ta So tán :
Trưn chấm ˆ Trắng chấm
chấm Móc đơn chấm
bằng
3 rằng _ bằng
3 đen tăm Smúcdm thụ 3mecldp ting macro
sua nó),
Nole có. chấm
vidy
Trên có chấm
bằng 3 trắng,
NHỊP ĐIỆU
Trên có3 trắng
2 chấmvà 1 đen.
Đằng
p điệu dùng dé dinh rở một số âm thanh (nối) có thời gí
nàn
la ra nhiều
'u có khoảng thị
:ó nghĩa
là những nối..
rong một IrfðiNg canh này, đến trường canh kỉa trong một bài
qu2010115717101T-.17207 c1 ng âm nhọn
'Ví dụ:
‘Vi du: Nhu
14 trường cái
trong khng nhạc dưới đây; hiếu tính ra th
ian bằng nhan,
Ky hi
badge due chia ea 82 Slt hay 4
“Trường canh chia ra lầm 2
liện qua những l
E2 xà c2 416-4565
Be
omits
TiệŠbáu o4,
Trười canh chia ralam 3 this thé hiện qua một trong những lối
lạ thời gian phân chia trong một
ườiladùng sự chuyển động của bàn tay để thể hiện : được gọi là
Đánh,bánh hay gõ nhịp
“Trong những trường c
hĩ thứ nhất bằ
xuống và thì thứ hai đưa tya
“Trường canh với nhịp điện 3 thì (ftois temps) ;
tất bằng cáchI tay xuống.
“đưa tay.qua ph
- Thì thứ ba đưa tay lên,
rường canh với
.điệu bốn thì. (4 thì) (quatre temps)
thứ nhất cho ta
+ Thĩ thứ nhì đưa tay qua trái: Thứ ba dua tay qu
4
3. Nhịp điệu trong trường
thì: chỉ có thì thứ
ứ 1 là thì mạnh, thì thứ 2, 3, 4
n ba (triolet) mot số do, 3 nốt hợp lại nhat
ig nhau (thời lượng bằng nhau) và được đánh dấu
nhất phải có 2 nốt có giá trị n
Đằng con số 3
ey
Liên ba hợp.
được đánh dấu bằng con số 6 gọi là Li
sạn
DẤU HĨA
*DAUTHANG
* DẤU GIẢM.
DẤU THĂNG.
ự tăngl
®DẤU BÌNH...
ÿ —
b.
E.
diè
bémol
Hếcame
la tông (1⁄2 ton) của nối đi theo liễn với
ĐẤU GIẢM dùng để
DAU BINH khita gap mor
ied
dân đó
di để rã nối đồ lại ðt
nh dang de chi st fa gi tri
thủy
wu tug
(double diese
DẤU GIẢM ĐÔI lạ ni dớ Siổng m6t tng (1 ton)
"Tí cả những di
nó. Tường hợp Sh
tội
Những đấu 1c a hiệu THẮNG
Khóa trên ứ
giðng của dit hồ
Nó chỉ được hú
lioặc giảm đều được đặt theo li
NĨ có cơng dụng. chỉ tất c
i chju anh hưởng của nó.d
à
đoạn có dau bin
hữug, mốtluận
nị từ đưới lên và từ khoải
Khoảngh
0h HN HH Thi GÌ
đượcVí
lịng
FA cân cử từ đồ
VỊ TRÍ INhHN ĐẤU HĨA THĂNG.
Khoa Sol
Khóa Fa
t
NHỮNG DẤU HĨA GIẢM của thột ton được đặt tính theo tứ tr
nad trinh (quinte)
ti trén xuống).
Đấu hóa giảm đâu tiên được xiết từ giịng SI
Khoa Sol
Khóa Fa
rên
edu
NHỮNG ÂM THANH
Jay THE THUC
YUN
va A
TRUGNG VA THO
(majeur er mineur)
ieee
tế DO đ Bất độ Am (dat) Thứ hai. Nhụ xây từ nh
" nữa ton (1/2 ton),
ẨM GIẢI ĐÓ TRƯỜNG
ng cách
độ),
THIÊN NHI:
“số...
e
e
en
|
|
anon
thar
eas
ite
dla)
TERI
UAT
IC
oan
ein ey tae
So) Sn Geant, see
bso
trong thể thức xu n (mode niajeur) déu dược sip theo
TeneRe RW ag ace
2 TON. 1/2 TON. 3 TON. 1/2 TON
Trong th HeAlbaw Ane
Jennie hàm à thứ 3:Â
AM hiếu được ắp triết cae
tứ 7 được trả lại
ÂM GIAI LA THỨ
giai thứ)
lg đẻu có liên hệ với một ton thứ và ngược ms vain
h ở nơi khóa với một sốdấu Thăng hoặc
nhạc đó dở Do.ae hoặc La
Thứ là Ton tương phản của nó.
“Tấi cả những Ton khác được xác định rõ tăng do bởi một số “Thăng hoặc da
lâm đặtở đầu KỈ
Si thăng thì là SOI. trưởng bay là MINhứ; [Với ld giảm thì là trưởng hay là Re Thứ
equi ost
st
M2
CS
những ton có những iềse (đấu hố ane thì chủ am trau
đi liễn ở trên đấu thả
Diane ete tiên ..
siòng -'
ú
trên giòng Ea
Sol. Nit vay ta biết đó
Sol'Trưởng (Majt
HẠ,
quan sat trong
nào cũng được đ
Dấu thăng cuối cùng đây
ở Khe Do như vậy phía
trên Dolà Re: Do đó với
“2 thăng là Re trưởng ˆˆ với7dânthãnglacó cung
(Inaje)
Do f trưởng.
trong những *Ton' tjeur với đấn hóa Ép! giảm mềm h trưởng lí
lànối được
đặt ở pÍ ía trước bềnl chối
- Có một điều Í
hd là nếu chỉ có một bémol ở Khóa thì nó là
\ này đầy đủ hơn ở cuốn sách khác)
Net EUS ea) Sng Stee
ine
tia Pháp dịch ra) là âm.
giai thiên nhiên ma cl
đã biết qua do nhữngtông (ton) và nửa tông (1⁄2 ton) là
ĐO. RE, MI. À. SOI. LA. SL
Am giai DLĐỒNG (chrom
lên cao hoặc xuốn gthấp,
ÂM GIẢI DỊ ĐỒNG THƯỢNG “Gamme chrama
UT UTW RE RE# MI FA FA# SOL SOL¥LA
LA# SL UT(DO)
ÂM GIẢI DỊ ĐỒNG HẠ *Gámme chromatique doseendante*
==
=
—S
UT SE Slb LA LAb SOL SOLbFA MI MIb RE REb UT
DAU TAT
Ta
m6t note nhac hoặc:
thế cho nhị tiöte theö một lối V
Ngồi tai cịn cớ những ký
XĨạ ơng!nưng cơn găng phay
leo đường 1
đứng xun qua khng nhạc: có
tin
hạc đó đã được chất ding
im dứt. trong một đoạn. của bai nhac
tad a Ret
rong trưởng hợp, tét SỐ KÉP đó có nh
lúc được
lúc ở phải
có nghĩa à chứng tạ phải
tở l một
nh trong ph
hai đầu Số Kép. có nghĩt nhưng dấuchim độ nlững câu
lập lại.
khổng lập lại
Nits iốt có dấu luyết n (coulée) hay Ngón
cửa âm t h
16
Tập lại
Luyến (liée) dùng để chỉ sự liên tục
NHŨNG NỐT. CĨ DẤU LUYẾN HAY NGĨN LUYẾN:
ning tốt có dain
mạnh hay tách ri
e) và nốt Tách (dếtchée) diuig để chỉ
~ Dấu miễn nhịp có thể đ
ote, fey ne ea
ding dé chi sue
cổ qui định. Nếu diêilAUIEEf
in ngs h đàinốt đó bạo
Ngân dài ty §
Ngiơng tùy Ý
NHỊP ĐIỆU ⁄2z‹ ĐỘ TIẾT THÁI
(Mouvement)
Người ta đũng những chứ
h dưới đã để chỉ cường độ cửa sự mau hoặc
lẽ nghiêm, ANDANTE
vi hoạt
RATO nip vừa 0 mau 0 chậm:
:TO hơi chậnh lại một tí
hơi ch
nhanh,
hoạt
tat, tất Nhanh:
Để b
phơ
điển trong một bài Hhạc. ñgười
ta dủi
lui hit biệt he hy hig tiếng) sau đây
Piana hay ÍP (Em dém)~ Pionissimehay PP thật êm),
Dolee biay Dol @m din) Forte hai £(
Fortissinw hay TỶ (thật nh)
Meszo forte
nf (bgt n nh) - Rullentandy hay Rall (chim dan) - Accelerande
(mau din)
Atempe (bat d «6 ship) Crescende hay > (
thanh to dẫn)
Deserescendo hay
" lần âm thanh
Ad fibitum hay adlib (tay ¥ maw eh jm) = Soles (sta
15 din) - Tacer (im Hang)
(gi (ii củ -A[ segte hay (ấp lại một đoạn a
này) - Đácapo hay 7)C lập lại từ khởi
có đấu hiệu hỏi đầu
NHIN TONG QUÁT
CAY SAO NGANG
Q
tbe
Seo
lB
oom)
ehuyil pl din
Hink 2: CAY SkO NGANG
i oe
ƒ'
haydh thoi bái
NHÌN TỔNG QUÁ
Hoar ead,
CAY DONG TIEU
Gi thoại về Động tiêu có người nói rà
Doba NU A (có người gọi là LỮ OA)
ge ae
T82an
Châu.
Ong ding tiêu chúng tơi sẽ có một cuốn sách đặc biệt
cho logi này phát hành nay mai
càng phức tap
lại bỏ dở.
bấy nhiêu, thành thử lúc đầu có hgười hãng:
Nối tóm. nại chơi ï sáo cần phả kien
tập) riêng về ï loại nhạc eu nay.
Nhữn
ign tay bain én huyệt phát âm phải năm
xong với nhau để để dàng khi vuốt, lầy
Hình 4 > Nhãn tổng quái cách cÂm sáo ngang
2|
Ƒe
i
Vị tí hhững
\
huyệt phát
Âm trên đầu ngón tay,
những ngồn tay
n bị cm sáo.
\\
)
tay mat
“Tay mất quay lưng bàn tay vào ta
VỊ TRÍ CÁC NGĨN TAY
trên huyệt phát âm
ALBAN TAY TRAL
Neon tổ 561 bi
el
Ngói giữa số 2 bấm huyệt 2
Ngói đe
Ø+ Tuyệt
ØHuyệt2
Os—Huyét 3
Ø —Huyer4
9. ~Huyet5
0.
B.BAN TAY MAT
Ngón đei nhân số 6 bấm huyệt 6
Huyệt 6
chiểu với nhau d
lay khỏi bị trổ ngại.
ị
GIÁ TRĐ CÁC HUYỆT PHÁT
(lối bỏ ngón)
ÂM
Lối a asin thong th ng của cây sáo trúc người sử dụng chỉ
thổi được 14 âm
chánh (nối
14 nất a là
Ngoài ra chúng tạ có thể thổi để ph
Hhững nối cao hơi: (cao độ): 0&3
‘ng hop này chúng ta phải dùng đếnmột Ì
ệt (Xem trang 37)
n hinh ống sáo có nạhia là đóng huyệt lại
vào huyệt phát âm) Trá
mở ra (không bịt vào huyệt phát âm)
(bit ngón
Vie đến VI hình đầu.
nhẹ hơi để lấy ra những âm cấp trung bìnli
Bỏ cả sáu (6) ngồn, khong bith
0 tiện huyệt
phát. âm cả: Sáo phát ân ở huyệt I âm thanh đó
được gọi là
28
[0], Bit gon 1 vio hurt 1840.
BlỊ we
\0|—La
Hinh Il Séo phat
Gm n6tLA.
"Bị 4 ngón vào cc huyệt
1,2,8, 4 Sáo sẽ phátâm,
nốt "MIT
ö huyệt 6
ee ——
ha ==
[0].
Bit2ngin iva? vio, [0] » Bik angén'i}2,
3 io hing
2Airs,
i ———
Jo}
'huyệt3'
pln
Hình HỊ Sáo phát
âm nét SOL. Hình IV, eae
Bit 6 ngón vào 6 huyệt sẽ
nhát thel nợwat 0Ơ-seu 3 TheeBà
Bịt
6 ngón 1,2,8, Ávàõ ` TOI, hăng
vào các huyệt 1, 2,8,4
hợp này áp dụ
và 6 Sío sẽ phát âm nốt. |, | sáo có kích thước ung bình
TRE a huyit 6
nếu ống sáo ngốn q
ee a
é
pan
eeereraaea
JRÌNHonaiyo Gol ng
Pi
m.==
B- Trường. nước tầng lên Bát đổ âm (octave) ute là có nghia tăng Tin
nhan 8 nối ví
- Đổ, Rẻ
Mì
gón của
hee tang s La'Mã từ 1 đến VỊI và chỉ thổ
ng cơ
(hủ ï thổi) vào huyệt kh
Vidu z Ta thổi nốt *RE:
mì hình VD) với một hơi thổi trung bình,
giờ để có.
mớt ốt RE ở Bái đơ. tức là RE ở cao hơn RẼ cách nhau tám nốt: ta chỉ cẩn thỏi mah,
áo ve phát âm nhưý nị
Vi du xe
nh dưi đây:
lực
ng moshônniang 4"
oa độềmi
So1) di
—m
24
“1u ling gual
TEN CAC NOT NHAC
hén hinh ong sao
khỏi lâm lẫn te Su
các hốt Mác „
Phẫn thổi
"—..
No iốfdó(GB nà
Sắc, và.
tà đình gach
Widjs-
Sf (AEA
tụ
Vì đánh đấu
Bát độ cao.nan
chúng.
2
Ola
-Sf
si
LA taviel) TA
SOL ta viet SOL
sẽ
lo|_4
ở tv0Ч hợp cao đến
2 Bát độ tì
ta đánh2
Rạch Ví dụ n6t RE 8 goi giịng nhạc
tA——|
O|—t!4
25
BANG SO CUNG VÀ LỐI BỎ NGÓN CỦA CAY SAO NGANG
aids ps ascot
Hy hổi nt hl ht run nk Hưng nối
AP DUNG CHO TAN NHAC
Troms kh Ng cung
VN Si Ba