2 ắcqui 4 t

Mơn học:
Bài:
Năm học:

HỆ THỐNG ĐIỆN ĐIỆN TỬ Ơ TƠ
2. ACCU
2020 - 2021


ACCU
Mục tiêu:
 Nêu được nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại ắc
quy dùng trên ơ tơ;
 Trình bày cấu tạo, ngun lý hoạt động của
ắc quy chì axit;
 Giải thích được q trình điện hóa của ắc quy
dùng trên ơ tơ;
 Trình bày được thơng số và các đặc tính làm
việc của ắc quý chì axit;
 Trình bày các phương pháp nạp điện cho ắc
quy;
 Nếu nguyên tắc lựa chọn và bố trí ắc quy trên
ơ tơ.


NỢI DUNG BÀI
Nhiệm vụ phân loại accu ơ tơ

Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit

ACCU

Thơng số và đặc tính của accu chì axit
Các phương pháp nạp điện cho accu
Chọn và bố trí accu


Nhiệm vụ và phân loại accu ô tô
Accu dùng cho ô tô được gọi là accu khởi động
Hóa năng

Điện năng

ACCU

Accu là nguồn cung cấp cho tải điện khi máy phát
chưa làm việc (động cơ chưa nổ)
Accu cịn đóng vai trị là bộ lọc, ổn định điện áp
Điện áp mà Accu có thể cung cấp là 6v, 12v, 24v (tùy
vào mạng điện trên ô tô). Accu khởi động cho ô tô
thường là 12v, có thể đấu ghép để được 24v


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Dựa vào sự phân cực khác nhau của các kim loại khác tên
khi cùng nhúng vào một dung dịch điện phân (chúng cho và
nhận điện tử khác nhau nên có sự chênh lệch về điện tích)
Phóng điện

Pb02

Dung dịch H2S04

Nạp điện

Pb


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Nếu ta nối giữa hai cực
này ở mạch ngoài bằng
một bóng đèn

Q trình phóng

Ngược lại khi bình đã phóng
hết điện nếu nối mạch ngồi
với một thiết bị nạp

Q trình nạp


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Ắc qui thường có 6 ngăn. Mỗi ngăn của bình ắc qui là một
ắc qui đơn, có E0 = 2V. Các ngăn của ác quy đấu nối tiếp
với nhau và cho suất điện động của bình ác quy là 12V


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
- Làm bằng nhựa êbơnít có độ cứng cao, chịu được axít và
được đúc liền. Vỏ bình có các vách ngăn tạo thành các

ngăn riêng cho mỗi ác quy đơn (3 hoặc 6 ác quy đơn).
- Đáy bình có các gờ để cho các tấm cực đặt lên nhằm
chống chập mạch

Vỏ bình

Nút thơng hơi
Nắp bình
Vách ngăn
Vỏ bình
Gờ


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
* Lưới: Làm bằng vật liệu cách điện, chịu axít, có dạng hình
lưới với lỗ nhỏ. Nó được đặt bên trên các tấm cực để bảo
vệ cho các tấm cực khỏi bị chạm chập do các tạp chất lớn
rơi vào từ lỗ đổ dung dịch.

Vỏ bình

* Nắp: Phía trên của
bình có nắp đậy để
chống bụi bẩn rơi
vào dung dịch điện
phân và để dung dịch
khỏi văng ra ngoài.


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit

* Nút: Làm bằng nhựa, có ren để vặn đậy kín lỗ đổ dung
dịch. Trên nút có lỗ nhỏ để thơng hơi bình (khí hidro).

Vỏ bình


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Chất điện phân trong bình ắc qui là hỗn hợp 36% acid
sulfuric (H2SO4) và 64% nước cất (H2O).

Dung dịch điện phân

Dung dịch điện phân trên ắc qui có tỷ trọng là 1.270 g/cm3
(ở 200C) khi nạp đầy.


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Cửa xem tỷ trọng: Cửa xem tỷ trọng dùng một quả cầu có
thể đo được tỷ trọng của dung dịch điện phân trong một
ngăn.


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Xương các tấm cực làm bằng chì và angtimoon (94% chì,
6% angtimoon) và được đúc thành lưới hình vng.
Angtimoon có tác dụng tăng độ cứng cho xương.

Các tấm cực

Ở tấm cực dương chất hoạt

tính là Pb02
Ở tấm cực âm chất hoạt tính là
bột chì hịa với dung dịch axít
H2S04 lỗng và 3% chất nở.


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit

Các tấm cực

Để tăng điện dung của ắc qui người ta tạo ra nhiều tấm cực
cùng tên được hàn vào với nhau ở phần vấu cực phía trên.
Các tấm cực được hàn song song với nhau và giữa chúng
có một khoảng cách đủ để luồn xen kẽ hai tấm ngăn và một
tấm cực khác tên.
Nhóm cực
âm


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Tấm ngăn là chất cách điện, có độ xốp, có lỗ nhỏ sao cho
dung dịch điện phân đi qua được nó đến các bản cực. Tấm
ngăn phải bền axít, có độ dẻo, không chứa các tạp chất và
thường được chế tạo từ Ebonit hoặc Polyclovinin xốp mịn.

Tấm ngăn

Nó có một mặt gờ để
về phía cực dương
để tăng khả năng

lưu thơng dung dịch
đến bản cực dương
(+) và một mặt
phẳng đặt về phía
bản cực âm. Tấm
ngăn có độ dày từ
1,5  2,4mm


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Suất điện động của ắc qui là hiệu điện thế giữa các
điện cực của ắc quy khi mạch ngoài của nó hở (ắc qui
khơng phóng điện)
- Suất điện động của ắc qui phụ thuộc vào vật liệu làm
điện cực, chất tạo thành dung dịch điện phân và nồng độ
dung dịch điện phân.
Trong ắc qui axít chì xảy ra q trình điện hóa học thuận
nghịch đặc trưng là q trình nạp và phóng điện.
Một cách tổng qt, q trình hóa học xảy ra khi ắc qui
phóng và nạp điện có thể biểu diễn bằng phương trình:
Sau khi phóng
Trước khi phóng
Phóng
Pb02 + Pb + 2H2S04
PbS04 + PbS04 + 2H20
Nạp


Cấu tạo và q trình điện hóa của accu chì axit
Như vậy khi phóng điện, axít sunfuric bị hấp thụ để tạo

thành sunfat chì cịn nước thì bị phân hóa ra, do đó nồng
độ dung dịch bị giảm đi.
Ngược lại khi nạp điện, nhờ hấp thụ nước và tái sinh ra
axít nên nồng độ dung dịch tăng lên.
Sự thay đổi nồng độ của dung dịch điện phân khi phóng và
nạp là một trong những dấu hiệu để xác định mức “no” hay
“đói” của ắc qui
Khi ắc qui được nạp no, chất tác dụng cơ bản ở bản cực
dương là PbO2 cịn ở bản cực âm là chì xốp Pb. Khi phóng
điện các chất tác dụng ở cả hai bản cực đều trở thành
sunfat chì PbSO4 có dạng tinh thể nhỏ.


Thơng số và đặc tính của accu
Suất điện động của ắc qui là hiệu điện thế giữa các
điện cực của ắc quy khi mạch ngồi của nó hở (ắc qui
khơng phóng điện)
- Suất điện động của ắc qui phụ thuộc vào vật liệu làm
điện cực, chất tạo thành dung dịch điện phân và nồng độ
dung dịch điện phân.
- Bằng thực nghiệm người ta thấy suất điện động của
ắc qui được tính: E0 = 0,84 + 
Trong đó: E0: Suất điện động ắc qui.
 : Nồng độ dung dịch điện phân.
E0 thay đổi từ 1,92  2,15V tương ứng với:

 = 1,08  1,31 g/cm3


Thơng số và đặc tính của accu

Điện trở trong của accu

Raq = Rđiện cực + Rbản cực + Rtấm ngăn + Rdung dịch


Thơng số và đặc tính của accu