ebook kinh nghiệm học tiếng anh hay nhất

EBOOK
KINH NGHIỆM HỌC TIẾNG ANH
TÁC GIẢ: NGUYỄN TĂNG CƯỜNG
EMALI:
CHƯƠNG I KINH NGHIỆM CHUNG
I.Kinh nghiệm chung
I.1. Tại sao chúng ta kém ngoại ngữ?
Lý giải cho việc tại sao sinh viên của chúng ta kém ngoại ngữ, có ý kiến đã cho rằng, do
chúng ta học nhưng ít có cơ hội giao tiếp, giao lưu với người nước ngoài và chương
trình học trong trường phổ thông cũng chưa đạt chuẩn. Yếu kém ngoại ngữ là căn bệnh
nan y mà chúng ta phải khắc phục và nên chăng chúng ta áp dụng chương trình của các
trung tâm ngoại ngữ vào dạy trong trường phổ thông để cải thiện tình hình.
Chương trình dạy ngoại ngữ trong trường phổ thông chưa đạt chuẩn
Tôi có một thắc mắc là tại sao trong chương trình dạy Anh văn ở bậc PTCS và PTTH,
các nhà giáo dục không dạy theo sách của nước ngoài như ở các trung tâm ngoại ngữ
vẫn hay dạy, tại sao chúng ta không học chính những gì người nước ngoài đã soạn để
dạy Anh văn cho tất cả mọi người, mọi quốc gia dùng mà chúng ta lại phải soạn lại
chương trình do người Việt Nam viết. Việc này vừa tốn kém lại vừa không có hiệu quả.
Tôi nghĩ ở 12 năm học phổ thông, một học sinh phải đàm thoại 1 cách dễ dàng trong
cuộc sống hàng ngày, như thế là đã đạt yêu cầu, điều mà từ trước đến nay, ngay cả sinh
viên tốt nghiệp khoa ngoại ngữ chưa chắc đã làm được. Muốn được như thế, chúng ta
đừng đặt nặng những bài học Anh văn với những đề tài khó khăn, cao siêu như hiện
nay, phải bố trí giờ đàm thoại nhiều hơn là học ngữ pháp, một bài học có thể phát triển
rộng ra, có thể kéo dài trong vòng 5,7 tiết, chủ yếu cho học sinh nghe và nói như 1 phản
xạ. Như vậy, khi tốt nghiệp lớp 12 là mỗi học sinh chúng ta có thể nói chuyện với người
nước ngoài một cách tự nhiên những vấn đề thông thường. Khi đã có căn bản, các em
sẽ học chuyên sâu 1 cách dễ dàng hơn. Tại sao ở các trung tâm tiếng Anh dạy học sinh
học tốt mà chúng ta không nghiên cứu cách dạy, áp dụng và đưa vào trường phổ thông.
Như vậy, học sinh không phải tốn tiền đi học thêm mà chất lượng vẫn tốt.
Giỏi ngoại ngữ, phải có tiền?
Tôi rất bất ngờ khi tác giả bài viết dẫn ra nhiều luận chứng xác đáng để lý giải lợi thế

của người Việt khi học ngoại ngữ. Học ngoại ngữ cốt yếu là phải giao tiếp, luyện tập
nhiều. Tôi rất đồng ý. Để giao tiếp nhiều, phải làm sao đây một khi ngoại ngữ trong
trường học chỉ có lệ dẫn đến việc nhiều người rất yếu ngoại ngữ nếu không đi học thêm
đâu đó ở một số trung tâm ngoại ngữ khác. Điều đáng nói ở đây lại là tiền! Ai có thể
đáp ứng được điều này. Tỉ lệ người dân sống trên mức trung bình là bao nhiêu? Để
"vươn lên", cần phải giỏi ngoại ngữ (tôi nói đây là theo số chung, không nhất thiết phải
thế) thì thử hỏi có được mấy ai đáp ứng được nhu cầu trên. Không phủ nhận việc giỏi
ngoại ngữ sẽ có ưu thế hơn, dẫn đến cơ hội trong công việc nhiều hơn. Nhưng để đến
được đó, quy chung lại là phải có tiền. Thiết nghĩ, khi chưa nhận được sự quan tâm
đứng mức của xã hội, của giáo dục, của Nhà nước thì tình trạng này vẫn sẽ còn kéo dài.
Tại sao chúng ta kém ngoại ngữ
Về cơ bản, tôi hoàn toàn đồng ý với lập luận của tác giả. Chúng ta có thể học tốt các
ngoại ngữ chẳng kém cỏi gì các dân tộc khác trên thế giới. Tuy nhiên tôi có một số ý
kiến sau:
Trừ Trung Quốc và Nhật Bản (sử dụng chữ tượng hình), thì nhiều nước ở châu Á đều
sử dụng chữ tượng thanh (ghép vần giống tiếng Việt), chẳng qua có khác là họ sử dụng
hệ chữ cái khác mà thôi (như Thái Lan hay Lào). Còn Indonesia thì họ cũng dùng chữ
cái La Tinh như chúng ta. Họ có thể giỏi tiếng Anh hơn chúng ta là vì đất nước họ mở
cửa sớm hơn và họ giao lưu với phương Tây (liên tục, không đứt quãng) lâu hơn chúng
ta mà thôi. Riêng đối với Trung Quốc thì tôi không cho rằng về mặt bằng, sinh viên của
họ giỏi ngoại ngữ hơn sinh viên Việt Nam. Nếu bạn so sánh Thượng Hải với TP.HCM
thì bạn sẽ thấy rõ điều này (mặc dù họ có thể thi TOEFL với điểm cao hơn chúng ta).
Nhiều người già ở Việt Nam có thể thông thạo tiếng Pháp đến như vậy bởi vì khi còn
nhỏ họ học mọi thứ bằng tiếng Pháp (từ vỡ lòng, tiểu học). Họ không giỏi tiếng Pháp
mới là lạ. Về tiếng Nga, dù rằng thế hệ trước có nhiều người giỏi tiếng Nga (như thầy
giáo tôi ở trường ĐH), nhưng phần lớn họ đều tu nghiệp hay làm việc ở Liên Xô cũ.
Thế hệ của tôi (7X) đều được học tiếng Nga cả, nhưng thử hỏi bây giờ có mấy người
nói được tiếng Nga. Các nước châu Phi, họ nói tiếng Anh như gió, bởi vị phần lớn họ
học mọi thứ (Toán, Lý, Hoá ) ở chương trình phổ thông bằng tiếng Anh. Nếu bạn hỏi
họ từ equation trong tiếng mẹ đẻ của họ là gì thì tôi cho rằng phần lớn họ không giải

thích được. Điều này làm tôi thấy tự hào về tiếng Việt (nếu bỏ qua một số yếu tố vay
mượn về mặt ngôn ngữ).
Lý do cơ bản làm chúng ta kém ngoại ngữ là bởi vì đất nước chúng ta sau chiến tranh, ít
được giao lưu với quốc tế và điều này góp phần làm công dân của chúng ta một thời rất
thụ động và thiếu sự tham gia khi đi học hay dự các hội nghị ở nước ngoài. Điều này đã
được cải thiện rất nhiều sau hơn 20 năm đổi mới của đất nước. Do nhu cầu hội nhập
ngày càng nhiều, sinh viên của chúng ta ngày càng giỏi ngoại ngữ hơn (nhu cầu xã hội -
bài toán kinh tế) và khi đi ra nước ngoài, chúng ta đã tự tin hơn rất nhiều. Bây giờ, tôi
tự hào mình là người Việt Nam, tiếng Anh tôi đủ tốt để tham luận hay tham gia các sự
kiện nơi tôi đang học tập. Những thứ có được ngày hôm nay phần lớn cũng là do kinh
tế chúng ta phát triển mang lại cả.
Hiện tại, ngoại ngữ của người Việt chúng ta chưa được tốt so với nhiều nước trên thế
giới. Nhưng tôi tin rằng với đà phát triển của kinh tế, với nhu cầu ngày càng tăng của xã
hội, người Việt chúng ta sẽ ngày một giỏi ngoại ngữ hơn. Công dân của chúng ta sẽ
tham gia nhiều hơn vào các vị trí quan trọng của các tổ chức quốc tế. Nhưng điều quan
trọng hơn đối với tôi là một ngày nào đó chúng ta có thể thấy các biển hướng dẫn bằng
tiếng Việt tại những địa điểm du lịch ở Paris hay London như họ đã và đang làm với
tiếng Nhật.
Phải tự rèn luyện bản thân mình
Tôi cũng nghĩ rằng việc học ngoại ngữ rất cần thiết và muốn học giỏi ngoại ngữ, cần tự
rèn luyện mình. Phải biết vận dụng những lợi thế vốn có của mình nói riêng và của xã
hội VN hiện nay nói chung. Thật sự, tôi thấy rằng, trình độ tiếng Anh của giới trẻ hiện
nay rất kém so với các nước khác, hơn nữa, VN lại mới gia nhập WTO, vấn đề giỏi
ngoại ngữ rất nóng hổi và cần quan tâm. Hy vọng trong tương lai gần, VN sẽ thay đổi
được tình hình này.
I.2. Học tiếng Anh qua phương pháp Thiền
GS nhà giáo Lê Khánh Bằng được nhiều người biết không chỉ là nhà phương pháp
trong giáo dục học mà còn biết đến bởi sự uyên bác vì ông có thể giảng bài bằng 6 thứ
tiếng khác nhau: Anh, Pháp, La Tinh, Nga, Trung Quốc, Bồ Đào Nha. Điều đáng nói là
6 thứ tiếng này phần lớn do GS tự học. Có được vốn ngoại ngữ nhiều như vậy chính là

nhờ biết cách học có phương pháp. Vậy những phương pháp đó là gì? Thiền – đây là
một phương pháp dưỡng sinh cổ điển của Ấn Độ, đặc trưng bởi “tập trung tư tưởng”
khong cho tạp niệm xen vào trong quá trình học. Thiền ở đây chỉ được sử dụng ở
phương diện là một phương pháp để phát huy năng lực của người học
“THIỀN” là gì? “Thiền” là một quá trình tu luyện gồm những biện pháp thể dục tâm lý,
từ gốc là Yoga, được một trường phái phật giáo Trung Quốc kết hợp với phương pháp
của đạo lão áp dụng sau đó truyền sang Việt Nam, Nhật Bản và ngày nay cũng được
một số người Châu Mỹ vận dụng. Khi thiền ta phải ổn định hoạt động tâm thể bằng
điều hoà hơi thở, trên cơ sở ấy, tập trung ý nghĩ vào những bộ phận nào đó của cơ thể,
hoặc những giáo lý cơ bản, những vấn đề mình quan tâm. Khi thiền con người phải hết
sức tập trung, làm cho các kích thích bên ngoài không xen vào được, toàn tâm tập trung
vào một ý. Đây là một kỹ thuật điều khiển tinh thần, giúp con người sử dụng bộ não
triệt để, động viên được những năng lực tiềm ẩn. Có thể về mặt cơ chế, thiền là tập
trung tư tưởng cao độ vào một vấn đề hay một công việc nhất định.
Thiền có thể quy ước phân làm 2 loại: thiền tĩnh và thiền động.
Tĩnh là ngồi yên (có thể nhắm mắt hay mở mắt), tập trung suy nghĩ vào hơi thở (thở
sâu, êm, nhẹ) hoặc vào một vấn đề nào đó (bài học).
Động là tập trung suy nghĩ vào một vấn đề nào đó (một chủ đề, một công việc), đồng
thời có thể dùng các động tác để thể hiện vấn đề đó, như viết, nói, cử động chân tay.
VẬN DỤNG THIỀN ĐỂ TẠO NÊN MỘT VÙNG NGOẠI NGỮ TRONG VỎ
NÃO
Đối với học ngoại ngữ, thiền có tác dụng góp phần tạo nên một vùng ngoại ngữ trong
vỏ não. Có thể áp dụng theo công thức 5 bước chuyển vào trong và 5 bước chuyển ra
ngoài
5 bước chuyển vào trong như sau:
Bước 1: Sau khi thư giãn và tập trung tư tưởng cao độ, học viên đọc thật to (đúng trọng
âm và ngữ điệu) để tạo nên một khu vực hưng phấn mạnh trong vỏ não và nhằm góp
phần ức chế vùng tiếng mẹ đẻ. Có thể đọc to như vậy 3 đến 5 lần hoặc hơn càng tốt.
Lúc này cần đọc to và đúng chứ chưa cần đọc nhanh.
Bước 2: Đọc to vừa, đúng ngữ điệu, tốc độ có thể nhanh dần lên. Đọc như vậy 3 đến 5

lần hoặc hơn.
Bước 3: Đọc mấp máy môi có âm thanh và ngữ điệu vang lên nho nhỏ. Đọc 3 đến 5 lần,
tốc độ nhanh nhất có thể được. Làm như vậy để cho khu vực hưng phấn mạnh, nhưng
rất khuyếch tán lúc ban đầu nay tập trung dần lại.
Bước 4: Đọc trong óc, còn gọi là đọc liếc hay đọc thầm. Lúc này môi không mấp máy,
âm thanh không phát ra, nhưng người đọc vẫn phải cảm thấy âm thanh và ngữ điệu
vang lên trong óc. Đọc như thế nhiều lần, có thể từ 10 đến 100 lần, cho đến khi thuộc
lòng hẳn, tốc độ ngày càng nâng lên.
Bước 5: Bước quan trọng và quyết định nhất. Đọc thuộc lòng trong óc nhiều lần để hằn
sâu vào trong vỏ não, để đặt được một viên gạch vào vùng ngoại ngữ mới xây dựng.
Bước này có thể tiến hành theo trình tự, nhẩm đọc trong óc, lúc đầu từ từ sau đó tăng
dần lên đến mức nhanh nhất có thể được (ví dụ một bài khoá khoảng 130 từ: 15 – 30
giây), nếu chưa đạt được tốc độ như thế phải luyện tập tiếp.
5 bước chuyển ra ngoài gồm:
Bước 1: Đọc trong óc.
Bước 2: Đọc mấp máy môi.
Bước 3: Đọc to vừa, tốc độ nhanh và rất nhanh.
Bước 4: Đọc thật to đúng trọng âm, đúng ngữ điệu với tốc độ nhanh nhất có thể được,
nhưng không được sai sót.
Bước 5: Tập trung tư tưởng cao độ, vừa đọc thầm, vừa viết ra giấy với tốc độ nhanh
nhất
Khi đã có vùng ngoại ngữ trong đầu, người học có thể duy trì nó và dễ dàng tiếp nhận
thêm những ngoại ngữ khác. Khái quát lại như GS Bằng nói: “đột phá một điểm, khai
thông toàn diện. Với phương pháp này không chỉ giúp chúng ta vận dụng vào dạy và
học ngoại ngữ mà còn học tốt các môn khoa học khác”.
HỌC - MỘT KHÁI NIỆM “TỰ HỢP ĐỒNG”
VÀ “RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SUY NGHĨ BẰNG NGOẠI NGỮ”
Cũng theo GS Lê Khánh Bằng, đối với việc dạy và học hiện nay phải thống nhất một
khái niệm: thày với trò là bạn, người học được xem là trung tâm và học theo cách tự
hợp đồng. Đây là sự giao ước của chính bản thân người học. Hợp đồng dài hạn thì tuân

thủ theo đúng bản thiết kế của quá trình tự học. Hợp đồng ngắn hạn tuân thủ đúng các
mục tiêu đề ra như thuộc bài khoá trong bao lâu, tốc độ đạt được… Người học phải tự
nhắc nhở mình, tự kiểm tra và đánh giá. Ở đây thày giáo chỉ đóng vai trò người hướng
dẫn còn về phương pháp lĩnh hội và tạo điều kiện hiệu quả là do người học quyết định.
Chính vì thế, không ít người đặt câu hỏi: Tại sao mình học ngoại ngữ rất chăm chỉ miệt
mài trong 2, 3 năm mà kết quả không cao? Phải chăng học ngoại ngữ được phải có năng
khiếu? Thực ra không hoàn toàn như vậy. Mấu chốt của vấn đề là học phải có phương
pháp, không chỉ riêng việc học ngoại ngữ mà cả các môn khác. Nếu có phương pháp
đúng sẽ giúp người học nhận thức nhanh hơn và nhớ lâu hơn. Với học ngoại ngữ, trước
hết người học phải có khả năng suy nghĩ bằng ngoại ngữ. Suy nghĩ bằng ngoại ngữ là
năng lực hình dung được ngoại ngữ đó trong đầu mà không phải trải qua giai đoạn lịch
sử tiếng mẹ đẻ. Không có khả năng này, người học khi học phải chuyển từ tiếng nước
ngoài sang tiếng mẹ đẻ mới hiểu (nghe), rồi mới có thể trả lời bằng tiếng mẹ đẻ, sau lại
dịch ra tiếng nước ngoài để trả lời. Việc đó vừa chậm vừa làm giảm khả năng sử dụng
ngoại ngữ như một công cụ giao tiếp. GS Lê Khánh Bằng đã khái quát hoá quá trình
học ngoại ngữ bằng một sơ đồ công thức: 3T, 5B, 5C, 2H, 3V. (3T là thiền, tần số và
tốc độ; 5B là 5 bước chuyển vào trong và ngược lại; 5C là 5 chỉ tiêu của chất lượng học
ngoại ngữ: nghe, nói, đọc, viết, suy nghĩ bằng ngoại ngữ; 2H là 2 chỉ tiêu của hiệu quả;
3V là 3 vùng ngoại ngữ: tối thiểu, cơ bản và chuyên ngành). Để biến tất cả những yêu
cầu phương pháp thành hiện thực thì quá trình tự học vẫn là then chốt của thành công.
I.3. 15 bí quyết học tiếng Anh
1. Tích cực xem truyền hình, video, nghe đài, đọc báo chí tiếng Anh hoặc nói
chuyện với người bản ngữ bất cứ khi nào bạn có cơ hội.
2. Sử dụng tiếng Anh ở nhiều nơi chứ không phải chỉ trong lớp học
3. Chơi trò chơi và tập các bài hát tiếng Anh.
4. Khi nói chuyện bằng tiếng Anh, cố gắng diễn đạt bằng mọi cách có thể được kể
cả dùng điệu bộ.
5. Nên hỏi lại hoặc đề nghị ngườ nói nhắc lại nếu chưa hiểu rõ nghĩa.
6. Đừng bao giờ sợ mắc lỗi khi nói và viết tiếng Anh
7. A'p dụng từ và cấu trúc mới học được trong nhiều tình huống khác nhau.

8. Đọc các bài viết khác nhau về cùng một chủ điểm. Tập nói và viết theo các chủ
điểm đó.
9. Cố gắng đoán nghĩa của từ, câu bằng cách cǎn cứ nội dung bài đọc, bài nghe
hoặc tình huống giao tiếp (không nên quá phụ thuộc vào từ điển).
10. So sánh để hiểu được sự khác nhau giữa tiếng Anh và tiếng Việt.
11. Tự chữa lỗi trước khi được bạn hoặc thầy chữa.
12. Học theo nhóm hoặc theo cặp là tốt nhất.
13. Học thuộc các quy tắc ngữ pháp, từ mới hay các đoạn hội thoại mẫu.
14. Nghe bǎng và tập viết chính tả thường xuyên.
15. Thử áp dụng các phương pháp trên trong khoảng 2-3 tháng, bạn sẽ biết ngay kết quả
học tập của mình.
I. 4. Những kinh nghiệm của kỳ tài Ngoại Ngữ
Lara Lomubus là một nhà phiên dịch nữ nổi tiếng của Hungari. Trải qua nhiều năm mày
mò học tập, bà đã thông hiểu hơn mười thứ tiếng như: Anh, Pháp, Nga, Hán, Nhật, Tây
Ban Nha, ý, Ba Lan, được tôn xưng là kỳ tài ngoại ngữ.
Vì để hồi đáp lại những bức thư thỉnh nguyện thập phương, bà đã khái quát kinh
nghiệm phong phú của bản thân - nó sẽ rất có ích cho những người muốn học tốt ngoại
ngữ.
1- Kiên trì học tập từng ngày, chỉ giành ra 10 phút cũng được. Buổi sáng là thời
gian tốt nhất.
Căn cứ vào đặc điểm trí nhớ của con người trong điều kiện tổng thời lượng tương đồng,
hiệu quả học nhiều lần trong thời gian ngắn luôn tốt hơn học một lần trong thời gian
dài. Nếu cách 3 ngày học 30 phút từ mới, không bằng mỗi ngày học và củng cố trong
10 phút. Sáng sớm khi vừa ngủ dậy não chúng ta chưa bị những tin tức hỗn tạp xâm
nhập, khi học không bị tác động của tin tức hỗn hợp, tương tự như vậy, trước khi ngủ
mà hoc tập, do sau đó không bị tác đông của tin tức nên hiệu quả tương đối tốt.
2- Khi học đã chán nên thay đổi phương pháp và hình thức học.
Thường xuyên sử dụng một phươn pháp rất dễ khiến cho chúng ta cảm thấy đơn điệu
nhàm chán và mệt mỏi, những người có nghị lực cũng không ngoại lệ. Nếu thường
xuyên thay đổi phương thức học chẳng hạn như chuyển đổi từ đọc qua nghe từ viết qua

hội thoai, xem băng hình như thế sẽ khiến cho người học có cảm nhận mới mẻ, dễ
dàng tiếp thu tri thức.
3- Không thoát ly ngữ cảnh. Đối với thanh thiếu niên, trí nhớ mang tính máy móc
tương đối cao, đối với người trưởng thành, trí nhớ mang tính lý giải cao. Chỉ có
những vấn đề đã được hiểu mới có thể cảm thụ một cách sâu sắc, mới ghi nhớ
được. Liên hệ với ngữ cảnh chính là nhấn mạnh phương pháp hiệu quả của sự ghi
nhớ mang tính lý giải.
4- Cố gắng dịch thầm những thứ bạn tiếp xúc, chẳng hạn như quảng cáo, câu chữ
gặp ngẫu nhiên.
Dịch thầm những thứ bạn tiếp xúc, có lợi cho việc mở rộng tri thức nâng cao khả năng
phản ứng nhanh, khiến cho bản thân có thể nhanh chóng lấy từ câu, cú pháp từ trung
khu đại não, phát hiện thấy không đủ thì lập tức bổ sung.
5- Chỉ có những cái đã được thầy giáo sửa chữa mới đáng ghi nhớ kỹ, nghĩa là cần
phải ghi nhớ nhưng cái đã được khẳng định là đúng.
Học ngoại ngữ, không chỉ nắm bắt những kiến thức đúng trong giáo trìnhb mà còn phải
thông qua giáo trình phản diện để học được cách tránh phạm lỗi. Cho nên ngoài việc
học tập những kiến thức đã được thầy giáo hiệu chỉnh ra, còn phải xem thêm một số
sách giảng giải về lỗi thường gặp.
6- Học ngoại ngữ, cần phải phối hợp từ nhiều phương diện:
Đọc báo, tạp chí, sác tham khảo, nghe đài, xem băng, tham dự các buổi đàm thoạt.
7- Phải mạnh dạn tập nói, không sợ sai.
Cần phải nhờ người khác sửa lỗi, không sợ xấu hổ, không nhụt chí.
8- Thường xuyên viết và học thuộc những mô hình câu thường dùng.
Học ngoại ngữ không nên "vơ đũa cả nắm", nên nắm những điểm cốt lõi. Nhìn từ kết
cấu của ngoại ngữ, nắm được những cấu trúc câu thường dùng là rất quan trọng. Trong
câu thường có từ, ngữ pháp cú pháp và tập quán.
9- Cần phải tự tin kiên định mục đích đã định, sự kiên nhẫn sẽ tạo ra nghị lực phi
thường và tài năng học ngoại ngữ.
Một nhà tư tưởng Mỹ từng nói: "Tự tin là bí quyết quan trọng đầu tiên của sự thắng lợi"
Nếu bạn không tin là bản thân sẽ học tốt ngoại ngữ, thì chắc chắn bạn không bao giờ

học giỏi được, và tốt nhất là từ bỏ, khi bắt đầu học ngoại ngữ thì phải tin tưởng bản thân
có nghị lực, tin rằng sẽ ghi nhớ được và nhất định sẽ thành công.
I.5. 7 kinh nghiệm học tốt tiếng Anh
Theo ông Tim Hood, Phó giám đốc Hội đồng Anh, học tiếng Anh không nhất thiết chỉ
tập trung vào học ngữ pháp và làm bài tập. Cái chính là phải chọn cách học hợp lý, đôi
khi những công việc đơn giản hàng ngày cũng giúp ta luyện tập tiếng Anh. Dưới đây là
kinh nghiệm sau nhiều năm giảng dạy Anh văn của ông.
1. Thích nói tiếng Anh và thoải mái khi nói
Khi sử dụng tiếng Anh, bạn đừng sợ mắc lỗi. Nếu bạn không mắc lỗi, có nghĩa là bạn
không học được gì. Thường thì khi bạn sẽ mắc những lỗi nho nhỏ khi nói tiếng Anh với
người nước ngoài. Nhưng điều quan trọng là những gì bạn rút ra sau khi mắc lỗi. Cũng
giống như các em bé sẽ không thể tự bước đi được nếu như sợ vấp ngã.
2. Xác định xem bạn thích hợp với cách học nào
Nghiên cứu gần đây cho thấy rất nhiều người có cách học riêng mà mình yêu thích. Nếu
bạn là người yêu thích hình ảnh, bạn có thể tạo ra một mối liên hệ giữa tiếng Anh và
hình ảnh ví dụ bạn có thể xem phim có phụ đề tiếng Anh, cố gắng hình dung mình đang
ở trong ngữ cảnh cần sử dụng tiếng Anh, liên tưởng các từ cần học với các hình ảnh.
Nếu bạn là người có sở thích nghe, thì bạn hãy nghe càng nhiều bài hát tiếng Anh càng
tốt và xem các phim tiếng Anh. Còn nếu bạn là người có đầu óc phân tích, hãy dành
nhiều thời gian để học ngữ pháp và so sánh tiếng Việt với tiếng Anh.
Dĩ nhiên, một người học tiếng Anh tốt sẽ dành thời gian cho tất cả những việc này.
Đáng tiếc là trên thế giới, rất nhiều người vẫn bị dạy theo cách truyền thống là chỉ chú
trọng vào ngữ pháp và nghe.
3. Học cách ghi nhớ
Bạn có thể luyện trí nhớ của mình qua rất nhiều sách hướng dẫn. Hầu hết tất cả các học
sinh giỏi tiếng Anh đều rất coi trọng việc này.
4. Tạo ra cho mình một môi trường tiếng Anh
Một doanh nhân thành đạt người Tây Ban Nha đã học tiếng Anh bằng cách dán những
mẩu giấy vàng khắp nơi trong nhà mình để đi tới đâu dù là xuống bếp pha một tách cà
phê, vào nhà tắm cạo râu hay dùng điều khiển ti-vi để đổi kênh, anh đều nhìn thấy

những từ ghi trên đó. Khi anh đã thuộc những từ này rồi, anh thay bằng những từ mới.
Bằng cách này, ngày nào anh cũng học được khoảng 10 từ, cả 7 ngày trong tuần. Bạn
hãy tranh thủ đọc, nghe và nói tiếng Anh ở mọi nơi, mọi lúc.
5. Hãy nối mạng
Một cô gái người ngoại thành Hà Nội. Cứ 3 lần một tuần, cô đi xe máy đến một nơi mà
cô có thể nói tiếng Anh với những người bạn của mình tại Anh, Úc và Mỹ. Đó là một
quán cà phê Internet có dịch vụ voice chat.
Internet đã mang đến nhiều lợi ích cho người học ngoại ngữ. Bạn có thể tìm thấy rất
nhiều website hữu dụng để học ngữ pháp, từ vựng, phát âm và bây giờ, quan trọng hơn
cả là: giao tiếp.
6. Học từ vựng một cách có hệ thống
Xin bạn lưu ý rằng học tiếng Anh không chỉ đơn thuần là học ngữ pháp. Khi giao tiếp,
bạn lựa chọn từ vựng, kết hợp chúng và tạo thành câu để biểu đạt ý kiến của mình. Khi
học từ vựng, bạn hãy bố trí sổ ghi chép của mình sao cho hợp lý. Đừng liệt kê một dãy
dài các từ, ngữ mới mà hãy chia sổ của bạn ra thành từng mục chẳng hạn:
Chủ đề: shopping, holidays, money vv…
Động từ và danh từ đi liền kề: do your homework, make a cake vv…
Động từ kép: to grow up, to fell off, to look after vv
Ngữ cố định: on the other hand, in my opinion, by the way vv
Thành ngữ: once in a blue moon, to be over the moon, out of the blue vv…
Ngữ có giới từ: at night, at the weekend, in March, in 2003 vv…
7. Bạn hãy phấn khích lên
Bạn hãy khởi động và làm ngay những việc bạn có thể làm ngày hôm nay, đừng để đến
ngày mai. Hồi còn ở London, tôi có một cô bạn người Thái Lan theo học nghành thiết
kế thời trang. Cô ấy nói tiếng Anh rất siêu. Từ khi cô 15 tuổi, cô đã tự xác định mục
đích và ước mơ của mình là học ngành thời trang ở London. Cô đã tìm hiểu mức điểm
IELTS cần thiết để có thể vào trường mà cô mơ ước rồi bắt tay vào học tiếng Anh ngay
lập tức. Đến năm 19 tuổi, nghĩa là đã đủ tuổi để được nhận vào học, thì cô đã sẵn sàng
mọi thứ. Sự khởi đầu sớm của cô quả là khôn ngoan vì một năm sau, khi khoá học kết
thúc, cô trở về Thái Lan thì lúc đó bạn bè cô vẫn đang cần mẫn học tiếng Anh chờ thời

điểm đi nước ngoài. Bây giờ thì cô ấy đã là một người nói tiếng Anh thành thạo, có
trình độ và thành đạt.
I.6. Bạn đã học tiếng Anh đúng cách chưa?
Để học tiếng Anh hiệu quả, đôi khi cũng cần đến những bí quyết riêng, nghe thì có vẻ
đơn giản nhưng để áp dụng được thì không hề dễ chút nào. Đừng nghĩ việc chia những
động từ đơn giản như I am, he is hay thêm "s" vào sau động từ thường là việc không
đáng quan tâm. Điều mà bạn cho là quá đơn giản ấy lại là một trong những lỗi thường
gặp khi sử dụng tiếng Anh. Chia động từ cũng là một yếu tố căn bản trong ngữ pháp
tiếng Anh. Một khi bạn không thể làm đúng thứ căn bản nhất thì khó có thể làm đúng
những thứ phức tạp hơn. Hãy bắt đầu bằng việc viết những câu đơn giản với cấu trúc
"chủ ngữ + động từ".
Nghĩ gì viết nấy
Có một bài tập thế này: hãy viết đầy một trang giấy tất cả những gì bạn đang nghĩ trong
đầu bằng tiếng Anh. Cứ để dòng suy nghĩ đang chảy trong đầu được hiển thị hết lên
trang giấy. Thậm chí, nếu viết sai một từ và như phản ứng tự nhiên, bạn sẽ nghĩ ngay
trong đầu rằng: "Thôi chết, mình viết sai từ này rồi!" thì đừng dừng lại để sửa mà hãy
viết câu bạn vừa nghĩ lên giấy. Phương pháp "Nghĩ gì viết nấy" này có 2 lợi ích: một là
giúp bạn kỹ năng viết tiếng Anh nhanh, nghĩ đến đâu viết đến đó như quán tính có sẵn,
không phải nặn óc suy nghĩ; hai là giúp tập thói quen suy nghĩ bằng tiếng Anh.
Tập suy nghĩ bằng tiếng Anh
Nếu bạn suy nghĩ bằng tiếng Việt rồi viết hay nói bằng tiếng Anh thì sẽ mất thời gian
và công sức để dịch điều đó ra tiếng Anh. Chưa kể bạn còn phải suy nghĩ xem dịch như
vậy đã đúng chưa. Chi bằng tập suy nghĩ bằng tiếng Anh để tiết kiệm khoản thời gian
đáng kể cộng với việc tiếng Anh sẽ tự động tuôn ra khi bạn viết hay nói mà không gặp
mấy trở ngại.
Hãy phát âm đúng
Sau bao lần cố căng tai ra hay mua một tai nghe thật xịn với hy vọng nghe tốt tiếng Anh
mà vẫn không thành công, hẳn là bạn đã luyện nghe chưa đúng cách. Nguyên nhân có
thể do bạn phát âm sai. Từ chỗ phát âm sai, bạn sẽ quen với việc từ đó phải phát âm
như thế. Hậu quả khi người khác phát âm đúng, bạn chẳng thể nhận ra đó là từ quen

thuộc và không hiểu họ đang nói gì. Khi phát âm, nhớ chú ý đến trọng âm của từ, ngữ
điệu trong câu và nhất là phần kết thúc từ
Bật phụ đề khi xem phim
Khi xem các bộ phim tiếng Anh, nhớ bật phụ đề tiếng Anh. Đừng tự ép mình luyện
nghe bằng cách tắt phụ đề và nghe diễn viên nói chay. Bật phụ đề sẽ giúp bạn biết được
một từ được đọc chính xác như thế nào hay một từ vựng mới do diễn viên nói sẽ được
viết ra sao, từ đó học được từ mới, cách phát âm đúng nhanh hơn.
Tập đặt câu với các từ mới
Sau khi đã học được một từ vựng mới, cách nhanh nhất để nhớ nghĩa từ đó là tập đặt
câu với nó, thậm chí viết một đoạn văn trong đó có từ mới biết. Lợi ích của phương
pháp này là giúp bạn "khắc ghi" từ mới vào đầu bằng cách vận dụng nó vào thực tế chứ
không học thuộc lòng.
Mạnh dạn nói chuyện với người nước ngoài
Đừng sợ nói sai hay ngượng ngùng khi nói chuyện với người nước ngoài. Nếu ngại hay
sợ sai thì bạn sẽ không bao giờ nhận ra nhược điểm của mình và mãi mãi không sửa
được nó. Thêm vào đó, những người mà tiếng Anh là tiếng mẹ đẻ của họ sẽ không cười
bạn đâu. Thậm chí họ còn giúp bạn sửa lại cho đúng nữa!
I.7. Bí quyết học anh văn
Có thể học tiếng Anh nhanh và hiệu quả với những bí quyết sau đây.
Những lý do khiến bạn ngại học tiếng Anh
Có nhiều lý do làm bạn yếu tiếng Anh, trong đó quan trọng nhất là do chán. Con
người khó làm được cái gì mà họ không thích nên để có sự đam mê, bạn hãy tìm lý do
tại sao bạn ghét Anh văn. Ví dụ bạn chán nản vì học hoài học mãi mà chẳng nói được gì
hết. À, thì ra bạn chán vì không nói được. Vậy bạn đi học lớp kỹ năng nói trước tiên đi
nhé!
Cách dạy kém cũng làm bạn mất khối thời gian mà chẳng mấy tiến bộ. Người thầy dạy
giỏi có khả năng làm cho học viên yêu thích môn học. Cuối một khóa học đàm thoại,
toàn bộ học viên đều xóa đi cái tính nhút nhát ban đầu. Lý do là đầu khóa học, khi thầy
vừa bước vào lớp, học viên chào: "Good evening!", thầy bảo đừng chào như vậy, hãy
chào: "Nhút nhát là tự sát!". Hiện nay, phần lớn các lớp luyện thi trình độ A, B, C tại

các trung tâm của các trường đại học, giáo viên dạy 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết theo
một giáo trình và hầu như không có giáo trình tự soạn. Trách nhiệm của họ là bắt buộc
phải dạy hết bấy nhiêu bài trong suốt khóa học bất kể chất lượng. Vào lớp thì học viên
không có thời gian thảo luận nhóm, chép chi chít vào vở nhưng có mấy ai về nhà xem
lại. Nhét rất nhiều, nhưng nhớ chẳng bao nhiêu.
Bạn hãy tham khảo cách học của những người giỏi tiếng Anh. Khi còn nhỏ, tôi nghĩ
rằng viết nhiều lần một từ lên giấy là cách tốt nhất để nhớ từ đó và tôi sẽ học được
nhiều từ. Nhưng bây giờ, tôi nhận ra nó chỉ phí thì giờ. Bạn thử lấy một cuốn tự điển và
học một trang từ trong đó bằng cách như vậy. Tôi chắc là một tuần sau đó bạn sẽ quên
sạch những gì mình học, trừ phi bạn là thần đồng Lê Quý Đôn.
Môi trường thực tập: Đây là điều kiện tốt nhất giúp bạn vận dụng tiếng Anh và phát
triển các kỹ năng. Nhiều cử nhân ngoại ngữ vừa tốt nghiệp nhưng nói không được, viết
cũng không xong vì họ học rất nhiều văn phạm, làm hàng đống bài tập nhưng chẳng có
thực tập hằng ngày nên không có kỹ năng phản xạ, nói không lưu loát, có người loay
hoay cả buổi mới viết được một cái mail tiếng Anh.
"Bí kíp": đơn giản thôi!
Chọn chỗ học, lớp học. Cụm từ "tiền nào của đó" không phải lúc nào cũng đúng mà
nhiều khi ngược lại. Tốt nhất, bạn nên học các lớp ngắn hạn hay đóng tiền hằng tháng,
vì nếu học không vừa ý thì dễ đổi sang lớp khác mà đỡ tiếc tiền. Cũng đừng quá chú
trọng vào lớp học để thi lấy chứng chỉ hơn là lấy trình độ bởi trình độ là cái bạn cần
nhất. Bạn nên học các lớp lẻ như lớp học viết, lớp học nghe nói, lớp luyện ngữ điệu, lớp
luyện phát âm, lớp biên phiên dịch tương ứng với kỹ năng bạn cần hay thiếu, vì mỗi
người thầy có một điểm mạnh riêng.
Một điều đáng đề cập là nhiều bạn nghĩ rằng trường nào có giáo viên người nước ngoài
mới tốt. Trong khi đó, có rất nhiều cách để bạn học nói đúng mà không cần có giáo viên
nước ngoài như nghe và đọc theo băng, đĩa. Còn có các website học miễn phí nữa mới
tuyệt chứ! Có thể download các phần bài nghe về nhà, có thể nghe tin tức trong giờ
nghỉ tại cơ quan.
Tạo môi trường thực tập. Sẽ may mắn cho những người có cơ hội tiếp xúc với nhiều
người ngoại quốc nói tiếng Anh, phải đọc dịch tài liệu bằng tiếng Anh và phải giao dịch

trên mail hay điện thoại với họ. Nhưng vẫn có thể tạo ra một môi trường tốt để thực tập.
"Văn ôn võ luyện" mà! Bạn hãy tham gia các câu lạc bộ để thực tập nói và nghe người
khác nói. Cùng bạn bè thành lập nhóm để học và thảo luận. Gửi mail tiếng Anh với các
học viên khác để thực tập viết
Học từ vựng. Nếu đây là điều bạn quan ngại nhất thì bạn bị yếu tiếng Anh thật rồi đó.
Từ vựng bạn nhớ được sẽ tăng theo thời gian khi một hoặc các kỹ năng nghe, nói, viết,
dịch được phát triển. Bạn đang ngồi làm việc trong công ty và muốn gửi mail cho ai đó
và quên từ vựng ư? Rất nhanh chóng và dễ dàng vì có các phần mềm tự điển tra cứu
còn nhanh hơn sách rất nhiều. Bạn viết được hay không là do kỹ năng, cách đặt câu và
trình độ văn phạm của bạn chứ từ vựng có thể dễ kiếm hơn. Người nói giỏi là người
biết vận dụng vốn từ vựng mà mình biết trong khi có người biết rất nhiều từ nhưng lại
không biết đặt câu. Vận dụng càng nhiều thì vốn từ vựng càng phong phú. Để học từ
vựng, bạn đừng học từ "chết" bằng cách viết nhiều lần một từ trên mặt giấy mà nên học
từ trong câu. Bạn sẽ nhớ từ đó lâu hơn và còn biết cả cách sử dụng chúng nữa.
Học kỹ năng nào trước? Kỹ năng nói. Trong các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, dịch thì
kỹ năng nói là dễ nhất. Khi kỹ năng nói được cải thiện thì các lỗi về văn phạm cũng
được cải thiện theo. Rồi bạn sẽ nhận ra rằng chị này nói hay và giỏi thế là vì chị ta giỏi
văn phạm và nói có ngữ điệu. Thế là tự nhiên bạn thích học thêm các kỹ năng khác nữa.
Tại các câu lạc bộ hay các lớp học nói, học viên tranh cãi sôi nổi đến đỏ mặt và hết giờ
mà vẫn không dừng. Luyện nói nhiều còn giúp cung cấp cho bạn những ý tưởng để viết
bài nữa. Bạn hãy dành ít thời gian tham gia câu lạc bộ Anh ngữ cuối tuần. Thậm chí tự
nghĩ ra tình huống hay tình huống tranh cãi còn dang dở trên lớp để độc thoại mọi lúc
mọi nơi, kể cả trên đường phố và trong nhà vệ sinh!
Các kỹ năng khác. Con người chẳng bao giờ tự hài lòng với kiến thức vốn có của mình
ngoại trừ bạn thấy một điều gì đó vượt quá xa sức của mình. Khi bạn tự tin nói tiếng
Anh rồi, tức là bạn đã vượt qua khó khăn và chán nản ban đầu, thì bạn sẽ thấy ham
thích môn ngoại ngữ và học để hoàn thiện các kỹ năng khác. Và rồi sẽ thấy rằng "ngôn
ngữ học" là một thứ rất bao la nhưng thú vị chứ không chán như bạn tưởng. Bạn sẽ tiến
bộ lúc nào không biết!
I.8. Bí quyết trở thành một người học thông minh

Đăng ký tham gia các lớp ngoại ngữ là cách học tiếng Anh phổ biến nhất hiện nay.
Nhiều người suy nghĩ đơn giản rằng: Tôi muốn học tiếng Anh nên tôi đăng ký tham gia
một khoá học ngoại ngữ. Tôi sẽ trả một khoản tiền, tới lớp học vài tiếng một tuần và khi
học xong tôi sẽ có thể giao tiếp bằng tiếng Anh.
Tuy nhiên điều đó chỉ trở thành hiện thực khi bạn biết cách lựa chọn và khai thác khoá
học một cách thông minh và hiệu quả.
Ở Việt Nam, tiếng Anh đã được đưa vào chương trình chính khoá. Điều này đồng
nghĩa với việc người học dành khá nhiều thời gian học tiếng Anh trên lớp (ở trường cấp
II, cấp III, đại học và các trung tâm tiếng Anh). Tuy nhiên, không phải bất cứ ai theo
học các lớp ngoại ngữ đều có thể giao tiếp tốt bằng tiếng Anh. Có rất nhiều nguyên
nhân giải thích cho sự kém hiệu quả trên.
Nghe cách dùng tiếng Anh thiếu chuẩn xác: Không phải học viên nào trong
lớp bạn cũng có cách phát âm, ngữ pháp và từ vựng chuẩn xác. Bạn sẽ không thể cải
thiện khả năng sử dụng tiếng Anh của mình khi tiếp xúc với những học viên như vậy.
Không có nhiều cơ hội luyện giao tiếp bằng tiếng Anh: Thông thường một
lớp ngoại ngữ có khoảng 10-20 học viên nên bạn sẽ có ít cơ hội nói tiếng Anh. Những
lớp học như vậy không thể giúp bạn rèn luyện khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh.
Học một quyển giáo trình khô khan và buồn tẻ: Hầu hết các giáo viên dạy
tiếng Anh đều sử dụng giáo trình có sẵn vì họ sẽ không phải soạn bài trước khi lên lớp
mà chỉ cần dạy lần lượt các bài trong giáo trình. Tuy nhiên sử dụng giáo trình có sẵn
một cách cứng nhắc, thiếu linh hoạt sẽ khiến việc học tiếng của học viên trở nên buồn tẻ
và không hiệu quả.
Học lý thuyết về các nguyên tắc ngữ pháp, chẳng hạn “thì hiện tại tiếp diễn
dùng để diễn tả một hành động đang diễn ra tại thời điểm nói”. Tuy nhiên, có không ít
học viên thuộc làu các nguyên tắc ngữ pháp nhưng không đặt nổi một câu ví dụ sử dụng
các nguyên tắc ấy dù vốn từ của họ không hề hạn chế chút nào. Bạn không thể nói tiếng
Anh một cách tự nhiên khi bạn chỉ học các nguyên tắc mà không thực hành sử dụng
chúng trong thực tế.
Làm bài tập ngữ pháp quá nhiều: Sau khi học các nguyên tắc ngữ pháp, giáo
viên thường giao cho bạn một số bài tập liên quan như điền vào chỗ trống hay lựa chọn

phương án đúng. Những bài tập ngữ pháp như vậy chỉ có hai tác dụng chính: 1) nhắc lại
lý thuyết về ngữ pháp đã học, 2) kiểm tra tiếng Anh của bạn. Tuy nhiên việc kiểm tra
viết này có rất ít tác dụng với việc nâng cao khả năng nghe nói của bạn.

· Bài tập về nhà chỉ tập trung vào ngữ pháp hay viết luận: Thông thường bài
tập về nhà của bạn là bài tập ngữ pháp hoặc viết luận mà ít khi chú trọng đến các kỹ
năng cần thiết cho việc nghe nói tiếng Anh. Chủ đề của những bài luận nhiều khi bất
hợp lý nên không thể cung cấp ngữ liệu để bạn có thể nghe nói tốt hơn. Không những
thế, những bài tập về nhà dạng này khiến bạn càng thêm chán nản khi học tiếng Anh.
Không phải lớp ngoại ngữ nào cũng rèn cho bạn cách phát âm chuẩn, yếu
tố hết sức cần thiết để giao tiếp tốt bằng tiếng Anh. Nhiều giáo viên bỏ qua việc rèn ngữ
âm cho học viên vì việc này quá mất thời gian. Một số giáo viên chữa những lỗi bạn
mắc khi bạn nói nhưng rất ít người chỉ cho bạn cách tránh lặp lại lỗi tương tự. Không
những thế rất ít giáo viên dạy cho học viên về các âm trong tiếng Anh cũng như cách sử
dụng từ điển để học cách phát âm một từ.
· Không phải giáo viên nào cũng khuyến khích bạn đọc các tài liệụ tiếng Anh,
mua một quyển từ điển Anh-Anh chuẩn hay nghe tin/băng tiếng Anh. Không ít giáo
viên chỉ trung thành với quyển giáo trình sẵn có và cho học viên làm những bài tập
trong đó.
Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể thay đổi những điều bất hợp lý này vì bạn là người học
và tương lai là người trực tiếp sử dụng tiếng Anh để giao tiếp. Cụ thể:
· Theo học một lớp tiếng Anh giao tiếp với người bản xứ thay vì lớp ngữ pháp cơ
bản.
· Tham gia vào các diễn đàn mà bạn có thể trao đổi ý kiến hoặc kết bạn qua thư
với người bản xứ.
· Tạo môi trường tiếng bằng cách dành thời gian xem CNN, các kênh tiếng Anh
hoặc nghe các bản tin tiếng Anh của đài BBC hay VOA. Bạn sẽ học được những cách
sử dụng tiếng Anh chuẩn xác và tự nhiên.
· Thay vì chỉ đọc giáo trình, hãy dành thời gian đọc thứ gì đó thú vị bằng tiếng
Anh. Bạn có thể lướt web, đọc các bài viết tiếng Anh mà bạn quan tâm trên mạng hay

những cuốn sách hay bằng tiếng Anh.
· Thay vì chỉ học lý thuyết về các nguyên tắc ngữ pháp, thử đặt những ví dụ minh
hoạ cho những nguyên tắc ấy. Bên cạnh đó, nghe và đọc tiếng Anh cũng sẽ giúp bạn
học cách sử dụng tiếng Anh tự nhiên và hiệu quả.
· Thay vì viết các bài luận có chủ đề cho sẵn trong giáo trình, hãy viết về những
thứ bạn quan tâm. Ví dụ: bạn có thể viết thư điện tử bằng tiếng Anh cho bạn bè, những
người yêu thích tiếng Anh giống bạn. Nếu có thể, hãy viết thư cho giáo viên trao đổi
thông tin, cảm nhận cũng như những phản hồi về khoá học của bạn Điều này không chỉ
giúp bạn luyện viết tiếng Anh mà còn giúp thầy cô có những điều chỉnh thích hợp, giúp
cho các giờ học tiếng Anh trên lớp của bạn thêm phần hiệu quả và thú vị.
Chúc bạn đủ tự tin và kiên nhẫn để trở thành một người học thông minh.
I.9. Các cách học tốt tiếng Anh
Có 4 kĩ năng cần thực hiện khi bạn học một ngôn ngữ nào đó: nghe, nói, đọc, viết.
Trong đó kỹ năng nói là khác biệt nhất. Đó là bởi vì với 3 kĩ năng còn lại, bạn có thể tự
mình thực hiện một mình, không cần sự tham gia của người khác. Bạn có thể nghe đài
một mình, có thể đọc sách một mình, có thể viết một lá thư một mình. Nhưng bạn
không thể nói một mình.
Chính vì vậy, khi luyện tập kĩ năng nói, bạn cũng nên tìm ai đó để nói cùng với bạn.
Bạn có thể tìm người luyện tập nói với bạn ở đâu? Và phải làm thế nào để bạn có thể
luyện tập nói khi bạn chỉ có một mình?
Ở trường
Nếu bạn đi học ngoại ngữ ở trường, bạn nên tranh thủ cơ hội trò chuyện với thầy cô
giáo và các học viên khác. Khi bạn về nhà, bạn vẫn có thể luyện nghe, đọc, viết, nhưng
có lẽ bạn không thể luyện nói. Nếu giáo viên của bạn hỏi bạn một câu hỏi, hãy đón lấy
cơ hội được trả lời. Cố gắng nói càng nhiều càng tốt. Nếu giáo viên đề nghị bạn nói
theo cặp hoặc theo nhóm với các học viên khác, hãy cố gắng nói thật nhiều. Đừng lo
ngại về những lỗi sai của mình. Hãy cứ nói!
Tại các câu lạc bộ
Có rất nhiều các câu lạc bộ tiếng Anh mà bạn có thể tham gia để học hỏi được và có cơ
hội trò chuyện với những người cũng có cùng mục đích luyện tập như bạn. Hãy tham

khảo trên các báo, hay trên mạng để có thể gia nhập vào các câu lạc bộ tiếng Anh. Các
câu lạc bộ này đa phần là miễn phí hoặc chỉ tốn kém chút ít lệ phí.
Khi đi mua sắm
Tập nói khi đi mua sắm – điều này chỉ có thể thực hiện được nếu bạn đang sống ở một
nước nói tiếng Anh hoặc có cơ hội đến thăm, đi du lịch tại một nước nói tiếng Anh. Khi
đó, bạn hãy tập nói với những người địa phương như là nhân viên cửa hàng, người lái
xe taxi. Thậm chí nếu bạn không hề muốn mua một thứ gì, cũng hãy cứ hỏi về các sản
phẩm bày bán mà bạn thấy thích thú. “How much does it cost?”, “Can I pay by
cheque?”, v.v… thông thường bạn có thể bắt đầu một cuộc hội thoại - bạn có thể luyện
nói mà chẳng mất gì cả!
Tại các quán của người nói tiếng Anh
Thậm chí nếu bạn không sống tại một nước nói tiếng Anh, bạn cũng có thể tìm được
những quán của người Mỹ, Anh, Ailen và Úc ở các thành phố lớn. Nếu bạn đến các
quán này, bạn có thể gặp được rất nhiều người nói tiếng Anh.
Ngôn ngữ ở quanh ta
Bất cứ nơi nào bạn đi bạn cũng có thể bắt gặp việc sử dụng ngôn ngữ. Tên cửa hàng,
tên đường phố, biển quảng cáo, chú ý trên xe buýt, tàu hỏa… Ngay cả nếu bạn không ở
một nước nói tiếng Anh, cũng có rất nhiều từ tiếng Anh bạn có thể nhìn thấy khi đi trên đường
phố, đặc biệt tại các thành phố lớn. Và đặc biệt luôn có các con số. Số xe, số điện thoại, số
nhà… Bạn có thể tập đọc các con số mà bạn nhìn thấy. Tự lẩm nhẩm một mình. Như thế không
hẳn là bạn nói chuyện một mình, mà sẽ giúp bạn tư duy bằng tiếng Anh. Ví dụ: khi bạn đi dọc
theo một dãy các ô tô trong bến đỗ xe, hãy nói các con số của mỗi biển xe khi bạn đi qua. Hãy
tự kiểm tra mình, xem bạn đi được nhanh như thế nào mà vẫn nói được biển số xe bằng tiếng
Anh. Nhưng lưu ý là đừng nói quá to.
Các bài hát và băng hình
Hãy nghe lời của những bài hát tiếng Anh mà bạn yêu thích. Sau đó, hãy tự nhắc đi
nhắc lại và cố gắng hát cùng với nhạc. Hãy nhắc lại lời bài hát càng nhiều lần càng tốt
cho đến khi chúng tự bật ra trên môi bạn. Chẳng bao lâu sau bạn sẽ có thể hát cả bài
hát. Hoặc bạn có thể nghe lời thoại của một trong số các diễn viên mà bạn ưa thích và
nhắc lại một hoặc hai câu mà bạn tâm đắc. Hãy làm như vậy cho đến khi câu nói tự bật

ra trên môi bạn. Làm như vậy, bạn vừa luyện tập được trí nhớ và vừa luyện được các cơ
miệng cần thiết cho việc nói tiếng Anh.
Trên tất cả, đừng lo sợ. Bạn phải cố gắng nói, ngay cả khi bạn vẫn còn mắc lỗi. Bạn
không thể học mà không phạm lỗi sai nào. Có một câu nói như thế này: “Ai không bao
giờ mắc sai phạm thì cũng không bao giờ thành công”. Vì vậy, hãy nhìn việc mắc lỗi ở
khía cạnh tích cực và hữu ích.
I.10. Chia sẻ kinh nghiệm học tiếng Anh
Nghe, nói, đọc, viết, dịch là những kỹ năng mà học viên phải luyện tập thật sự thì
mới mong có thể đạt được đến một trình độ khả dĩ.
Có rất nhiều cách để học và tùy từng người, từng giai đoạn mà phương pháp đó có thích
hợp hay không.
Nếu chúng ta đưa ra những câu hỏi chung chung, chúng ta sẽ nhận được câu trả lời
tương tự. Kết quả là "đẽo cày giữa đường" - không đi đến đâu.
Theo kinh nghiệm của tôi, chúng ta có thể áp dụng một số điểm cần chú ý sau, cùng với
sự kiên trì luyện tập hàng ngày, bạn sẽ tiến bộ và đạt được kết quả mong muốn.
1. Chọn một người hướng dẫn chuẩn.
2. Từ vựng: là gốc gác để phát triển các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, dịch về sau. Nên phải
học kỹ ngay từ đầu.
+ Luyện viết: tập viết nhiều dòng hàng ngày (ít nhất mỗi từ 5 dòng) để nhớ chính
tả.
+ Luyện âm: vừa viết tập - vừa phát âm những từ đang viết và nghĩ về ý nghĩa, ngữ
cảnh trong bài của từ đó. Lưu ý đến phần luyện âm, phải chuẩn. Nếu sai, chúng ta sẽ
không nói chuẩn và nghe chuẩn trong tương lai.
+ Đặt câu: tập đặt câu, càng nhiều càng tốt với những từ mới theo những ngữ cảnh
tương tự trong bài. Nhờ người hướng dẫn chỉnh sửa luôn. Đừng sợ sai. Nếu chúng ta
đặt câu nhiều và được sửa chữa, vốn từ chúng ta mới phát triển và không sợ bị quên.
(Từ sống - không chết: Trong đó từ được ví như hạt giống và văn cảnh như môi
trường sống - đất và nước).
3. Ngữ pháp:
- Có vở ngữ pháp riêng và ghi chú những hiện tượng ngữ pháp theo sơ đồ dễ hiểu,

dễ học, dễ nhớ và lâu quên.
- Tự đặt câu theo những cấu trúc ngữ pháp và y/c Gv hướng dẫn sửa.
- Tham khảo và làm bài tập ngữ pháp trong Practical Grammar (trình độ sơ - trung
cấp; luyện thi đại học ); trong University Grammar, TOEFL, IELTS (trình độ nâng
cao).
5. Luyện đọc:
Đọc những đoạn tin, bài đọc ngắn hàng ngày. Đọc to, rõ. Ngừng nghỉ đúng nhịp. Trong
giai đoạn đầu, không cần đọc nhanh. Hãy tăng tốc độ dần dần. Nhưng sau khi đã ở trình
độ trung, cao cấp thì bắt buộc phải chú ý đến trọng âm, ngữ điệu và nhịp điệu. Trong
một câu cần chú ý đến những điểm nhấn trọng âm chính. Đọc chuẩn sẽ giúp chúng ta
rất nhiều trong việc nghe chuẩn theo băng hoặc đối thoại trực tiếp sau này.
Hãy kiên nhẫn luyện tập vì luyện tập tạo nên sự hoàn thiện
(Practice makes perfect!)
6. Luyện nghe:
Hãy tưởng tượng ta đang nghe một bản tin tiếng Việt 2 phút trên radio. Sau đó, hãy
ghi lại những nội dung chính của bản tin đó. Nếu bạn là ghi được 70% nội dung chính:
Bạn là người tuyệt vời. Còn nếu không, thì khi nghe tiếng Anh cũng vậy. Đừng buồn
nếu bạn không nghe được nhiều. Bạn phải luyện tập thôi và đây là một số kinh nghiệm
chia sẻ với bạn.
Giai đoạn 1: Sơ cấp - Trung cấp
B1: + Nghe cả đoạn: 3 lần để nắm nội dung chính.
B2: + Nghe từng câu một. Chú ý đến những điểm nhấn trọng âm, ngữ điệu. Nói lại
theo băng, đĩa đến khi nào thấy nhuyễn thì thôi.
B3: + Nghe lại cả đoạn. Nói lại bằng tiếng Anh nội dung chính của đoạn vừa nghe.
Giai đoạn 2: Trung cấp (intermediate) trở lên.
B1: Nghe và chép chính tả. Đồng thời nhắc lại theo đúng trọng âm, ngữ điệu, nhịp
điệu.
B2: Nghe và ghi lại nội dung chính của cả bài.
Giai đoạn 3: Nghe và nói lại nội dung chính của cả đoạn, bài.
Giai đoạn 4: Dành cho chuyên nghiệp.

Tập dịch cabin. Có nghĩa là băng, người nói tiếng Anh và mình dịch tiếng Việt và
ngược lại. Lúc đầu chậm và sau nhanh dần.
Chúc các bạn thành công!
I.11. Học ngoại ngữ ở nước ngoài
"Tôi muốn kể về lớp học tiếng Hà Lan mà tôi đang học tại Bỉ để thấy rằng cách
dạy và học ngoại ngữ của chúng ta là chưa ổn. Học sinh của chúng ta rất giỏi ngữ
pháp và đọc hiểu, nhưng lại nghe rất yếu và gần như bị “ngọng”, bạn Thục Minh,
SV ĐH Tự do Brussels, Bỉ.
Việt Nam, tôi học ngữ pháp và từ vựng rất nhanh, nắm rất vững. Chỉ mới học một tháng
tiếng Pháp và tiếng Đức, đã có thể viết thư cho bạn bè. Tôi hoàn toàn tin vào khả năng
đọc hiểu và viết của mình, kể cả sự tinh tế trong cách dùng từ của mỗi ngôn ngữ, thế
nhưng vẫn bị "ngọng" hoặc "cà lăm" trong giao tiếp bằng tiếng Pháp. Tiếng Anh của tôi
cũng chưa phải là trôi chảy, dù rằng đó là thứ ngôn ngữ mà tôi dùng hằng ngày.
Quỳnh, học cùng tôi bên này, từng học tiếng Pháp 2 năm ở Hà Nội theo một chương trình "cao
cấp", học 5 buổi một tuần, có người bản ngữ đứng lớp. Sang Bỉ, mọi người nói tiếng Pháp như
gió còn Quỳnh thì hầu như không nghe, không nói được gì. Trong khi các bài kiểm tra ngữ
pháp Quỳnh chỉ làm nhoáng một cái là xong, còn những người khác phải làm lâu hơn mà lại
nhiều sai sót.
Khi học tiếng Hà Lan ở Bỉ, trong giờ học cô giáo không cho phép dùng bất cứ ngôn ngữ nào
khác ngoài ngôn ngữ này. Trung tâm còn có một phòng máy tính cài sẵn rất nhiều bài tập trắc
nghiệm từ vựng, ngữ pháp, nghe có hình ảnh minh họa, ở nhiều trình độ cho mỗi ngôn ngữ
được dạy ở đây.
Học thêm được một lượng kiến thức nào đó thì học viên được đưa vào phòng máy thực hành.
Bài tập được thiết kế với cách thức là khi nào học viên làm đúng mới thôi. Băng video có nội
dung sinh động cho từng trình độ, thiết thực và rất sáng tạo. Băng cassette ghi nhiều lần một
đoạn hội thoại, như vậy người dạy không phải retour khi muốn nghe lại nhiều lần.
Học ở đây tôi không "ớn" môn nghe như khi ở Việt Nam. Hồi đó gần như tôi không nghe được
gì, với tất cả các ngoại ngữ, bởi âm thanh không được rõ ràng, bài nghe lại quá dài, nói quá
nhanh, cứ như đánh đố.
Sách được biên soạn rất kỹ, đơn giản. Mỗi bài được cấu trúc chỉ gồm 1 nội dung với 1 hoặc 2

mẫu câu. Ngoài hình ảnh được minh họa trong sách, giáo viên còn được cung cấp một bộ hình
màu khổ A4 của chính những hình trong sách để tiện cho học viên chuyền tay thực hành.
Bài tập trong sách cũng được in riêng thêm tờ rời có đáp án với thiết kế đẹp hơn. Cô giáo copy
ra nhiều bản phát cho học viên sau khi tự làm bài để thảo luận và kiểm chứng.
Sự chuẩn bị chu đáo và sáng tạo của giáo viên là điều mà chúng ta có thể cải thiện được. Học
bất kỳ nội dung nào chúng tôi cũng được chơi để thực hành. Trong một buổi học (160 phút) thì
chúng tôi chỉ học một, tối đa là hai nội dung, được chơi ít nhất 3 trò. Các trò chơi buộc chúng
tôi phải giao tiếp với tất cả mọi người trong lớp.
I.12. Kinh nghiệm học Tiếng Anh từ một foreigner
Theo ông Denisens Binoter- Giám đốc đào tạo Quốc tế Viet-Anh, học tiếng Anh
không nhất thiết chỉ tập trung vào học ngữ pháp và làm bài tập. Cái chính là phải
chọn cách học hợp lý, đôi khi những công việc đơn giản hàng ngày cũng giúp ta
luyện tập tiếng Anh. Dưới đây là kinh nghiệm sau nhiều năm giảng dạy Anh văn
của ông.
1. Thích nói tiếng Anh và thoải mái khi nói
Khi sử dụng tiếng Anh, bạn đừng sợ mắc lỗi. Nếu bạn không mắc lỗi, có nghĩa là bạn không
học được gì. Thường thì khi bạn sẽ mắc những lỗi nho nhỏ khi nói tiếng Anh với người nước
ngoài. Nhưng điều quan trọng là những gì bạn rút ra sau khi mắc lỗi. Cũng giống như các em
bé sẽ không thể tự bước đi được nếu như sợ vấp ngã.
2. Xác định xem bạn thích hợp với cách học nào
Nghiên cứu gần đây cho thấy rất nhiều người có cách học riêng mà mình yêu thích. Nếu bạn là
người yêu thích hình ảnh, bạn có thể tạo ra một mối liên hệ giữa tiếng Anh và hình ảnh ví dụ
bạn có thể xem phim có phụ đề tiếng Anh, cố gắng hình dung mình đang ở trong ngữ cảnh cần
sử dụng tiếng Anh, liên tưởng các từ cần học với các hình ảnh. Nếu bạn là người có sở thích
nghe, thì bạn hãy nghe càng nhiều bài hát tiếng Anh càng tốt và xem các phim tiếng Anh. Còn
nếu bạn là người có đầu óc phân tích, hãy dành nhiều thời gian để học ngữ pháp và so sánh
tiếng Việt với tiếng Anh.
Dĩ nhiên, một người học tiếng Anh tốt sẽ dành thời gian cho tất cả những việc này. Đáng tiếc là