Chương
1
Bài 1. CĂN BẬC HAI SỐ HỌC
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Căn bậc hai số học
Với số dương a , số a được gọi là căn bậc hai số học của a .
Số 0 cũng được gọi là căn bậc hai số học của 0.
x 0
Với số a khơng âm, ta có a x 2
.
x a
2. So sánh hai căn bậc hai số học
Với hai số a và b không âm, ta có a b a b .
B. CÁC DẠNG BÀI TẬP VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Dạng 1: Tìm căn bậc hai, căn bậc hai số học của một số
x 0
Dựa vào định nghĩa căn bậc hai số học của một số a x
2
x a.
Ví dụ 1. Tìm căn bậc hai số học của mỗi số sau rồi suy ra căn bậc hai của chúng.
a) 0 ;
b) 81 ;
e) 0,25 ;
f)
169
;
49
c) 196 ;
g)
36
;
121
d) 4, 41 ;
h) 3
6
.
25
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Tìm căn bậc hai số học của mỗi số sau rồi suy ra căn bậc hai của chúng.
a) 1 ;
b) 64 ;
c) 144 ;
1
d) 2,25 ;
e) 0,16 ;
f)
25
;
36
g)
256
;
225
h) 1
15
.
49
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Dạng 2: Tính giá trị của biểu thức chứa căn bậc hai
Sử dụng kiến thức: với a 0 , ta có
a 2 a;
a
2
a.
Ví dụ 3: Tính:
a) 16 ;
0, 81 ;
b)
c)
324
;
289
d)
625
.
64
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Tính:
a) 25 ;
0,16 ;
b)
c)
25
;
81
d)
64
.
49
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Tính:
75 ;
2
a)
b)
2
0, 4 ;
2
4
;
c)
81
2
19
.
d)
16
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
2
Ví dụ 6: Tính:
19 ;
2
a)
b)
2
10
;
c)
9
2
0,16 ;
2
27
.
d)
4
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 7: Thực hiện phép tính:
a) 3 25 10 9 19 4 ;
c)
2
3
81
16 13 ;
3
2
1
5 0, 64 ;
4
ĐS: 7 .
4
1
50
1.
9
4
ĐS: 22 .
ĐS: 7 . b) 2 2
ĐS: 13 . d) 3
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 8: Tính giá trị của các biểu thức sau:
a) 0, 5 64 2 25 ;
c)
1
2
9
25 ;
3
5
ĐS: 6 . b) 10 1, 69 5 1
ĐS: 1 . d) 9
11
;
25
121 3 196
27 .
9
2 9
ĐS: 19 .
ĐS: 1 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
3
Dạng 3: Tìm giá trị của x thỏa mãn biểu thức cho trước
x 2 a 2 x a hoặc x a .
Với a 0 thì x 2 a x a hoặc x a .
Ví dụ 9: Tìm x , biết:
a) x 2 289 ;
ĐS: x 17 . b) 25x 2 16 ;
c) 0, 49x 2 2, 56 ;
ĐS: x
16
. d) 9x 2 10 0 .
7
4
5
ĐS: x .
ĐS: Vơ nghiệm.
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 10: Tìm x , biết:
a) x 2 324 ;
ĐS: x 18 . b) 9x 2 16 ;
c) 0,25x 2 1, 96 ;
ĐS: x
14
. d) 4x 2 19 0 .
5
4
3
ĐS: x .
ĐS: Vô nghiệm.
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
4
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 11: Tìm x , biết:
a) x 2 17 ;
ĐS: x 17 .
c) 81x 2 23 ;
ĐS: x
23
.
9
b) x 2 31 0 ;
ĐS: x 31 .
d) 27x 2 6 0 .
ĐS: x
2
.
3
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 12: Tìm x , biết:
a) x 2 2 ;
c) 64x 2 13 ;
ĐS: x 2 .
ĐS: x
13
.
8
b) x 2 15 0 ;
d) 49x 2 26 0 .
ĐS: x 15 .
ĐS: x
26
.
7
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
5
Ví dụ 13: Tìm x khơng âm, biết:
a) x 21 ;
c)
2
x 1 4;
ĐS: x 441 .
ĐS: x 1 .
b) 2 x 1 ;
d)
x 1 2.
ĐS: Vơ nghiệm.
ĐS: x 9 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 14: Tìm x không âm, biết:
a) x 6 ;
c)
2
x 1 4 ;
ĐS: x 36 .
ĐS: x 9 .
b) x 2 1 ;
d)
x 1 4 .
ĐS: Vô nghiệm.
ĐS: x 9 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
6
Dạng 4: So sánh các căn bậc hai số học
Sử dụng định lý: với a, b 0 : a b a b .
Ví dụ 15: So sánh:
a) 6 và
37 ;
b) 4 và
c) 10 3 và 6 ;
37 2 ;
d) 4 và 26 1 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 16: So sánh:
a) 6 và
41 ;
b) 3 2 và 5 ;
c) 5 1 và 3 ;
d) 4 và 17 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 17: Tìm x khơng âm, biết:
a) x 5 ;
c) x 1 3 ;
ĐS: 0 x 25 .
ĐS: x 16 .
b) 2x 0, 4 ;
ĐS: 0 x 0, 08 .
1
3
ĐS: 0 x .
d) 1 x .
4
9
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
7
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 18: Tìm x khơng âm, biết:
a) x 2 ;
c) x 1 3 ;
ĐS: 0 x 4 .
ĐS: x 4 .
b)
3x 0, 6 ;
d) 1 2x
2
.
5
ĐS: 0 x 0,12 .
ĐS: 0 x
9
.
50
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 19: Chứng minh rằng với x 0 thì
a) x 3 3 ;
c)
3
x 1
3;
b) 3 x 3 ;
d) 1
5
3
.
2
x 2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
8
Ví dụ 20: Chứng minh rằng với x 0 thì
b) 2 x 2 ;
a) x 2 2 ;
c)
4
x 2
2;
d) 1
1
x 2
1
.
2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
C. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Tìm căn bậc hai số học của mỗi số sau rồi suy ra căn bậc hai số học của chúng.
a) 0 ;
b) 64 ;
e) 0, 36 ;
f)
169
;
324
c) 289 ;
g)
49
;
144
d) 2, 56 ;
h) 2
14
.
25
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 2: Tính:
a)
361 ;
b)
0, 01 ;
c)
64
;
25
d)
25
.
9
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
9
Bài 3: Tính:
23 ;
2
a)
b)
2
9
;
c)
16
2
1,2 ;
2
25
.
d)
4
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 4: Thực hiện phép tính:
a) 3 4 8 9 15 16 ;
c)
2
3
9
36 19 ;
3
2
ĐS: 30 .
ĐS: 12 .
b) 5 0,16 3 0, 04 ;
d) 11
81
1
3
1.
121
9
ĐS:
13
.
5
ĐS: 9 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 5: Tìm x , biết
a) x 2 400 ;
ĐS: 20 .
c) 0,16x 2 0, 09 ;
ĐS: .
3
4
b) 75x 2 48 ;
d) 27x 2 10 0 .
4
5
ĐS: .
ĐS: Vô nghiệm.
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
10
Bài 6: Tìm x , biết:
ĐS: 11 .
a) x 2 11 ;
ĐS:
c) 9x 2 17 ;
17
.
3
b) x 2 7 0 ;
ĐS: 7 .
d) 12x 2 21 0 .
ĐS:
7
.
2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 7: Tìm x không âm, biết:
a) x 5 ;
c) 1 x
2
9;
9
.
49
ĐS: 25 .
b) 7 x 3 ;
ĐS:
ĐS: 16 .
d) 1 x 3 .
ĐS: 16 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
11
Bài 8: So sánh:
a) 7 và
c) 15 4 và 8 ;
b) 2 5 và 4 ;
41 ;
d) 3 và 17 1 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 9: Tìm x khơng âm, biết:
ĐS: 0 x 9 .
a) x 3 ;
c)
3x 2 5 ;
ĐS: x
49
.
3
b)
ĐS: 0 x 0, 09 .
4x 0, 6 ;
3
4
ĐS: 0 x
d) 2 x .
25
.
16
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Bài 10: Chứng minh rằng với x 0 thì
a) x 3 3 ;
c) 1
2
x 1
1 ;
b) 2 x 1 1 ;
d) 0
12
7
x 3
7
.
3
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
--- HẾT ---
13
Chương
1
Bài 2. CĂN THỨC BẬC HAI.
HẰNG ĐẲNG THỨC BẬC HAI
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
Với A là biểu thức đại số, ta gọi
A là căn thức bậc hai của A, còn A được gọi là biểu thức
lấy căn hoặc biểu thức dưới dấu căn.
A xác định (hay có nghĩa) khi và chỉ khi A 0 .
A neáu A 0
Hằng đẳng thức A A
A neáu A 0.
B. CÁC DẠNG BÀI TẬP VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI
2
Dạng 1: Tìm giá trị của biểu thức chứa căn bậc hai
A neáu A 0
A2 A
A nếu A 0.
Sử dụng hằng đẳng thức
Ví dụ 1: Tính:
a) 25 ;
b)
2, 5
2
;
c)
81
;
100
d)
121
.
49
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Tính:
a) 132 ;
b)
2
2
;
c)
64
;
25
36
.
169
d)
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
14
Ví dụ 3: Rút gọn các biểu thức sau:
a)
c)
42 3 ;
3 2
2
;
2
ĐS: 3 2 .
b)
ĐS:
d) 7 4 3 .
3 1.
11 3 ;
ĐS: 11 3 .
ĐS: 2 3 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Rút gọn các biểu thức sau:
a)
2 3
2
;
c) 6 2 5 ;
ĐS: 2 3 .
b)
ĐS: 7 3 .
ĐS: 5 1 .
d)
82 7 .
ĐS: 1 7 .
2
7 3 ;
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Thực hiện các phép tính:
a) 196 25 5 81 ;
c)
10 3
2
10 ;
ĐS: 25 .
b) 32 : 16 289 49 ;
ĐS: 3 .
d)
15
5 7
2
8 2 7 .
ĐS: 175 .
ĐS: 6 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 6: Thực hiện các phép tính:
a) 64 25 10 36 ;
c)
2
7 1 7 ;
ĐS: 100 .
b) 81 : 9 169 225 ;
ĐS: 1 .
d)
2
3 1 42 3 .
ĐS: 600 .
ĐS: 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 7: Chứng minh:
a) 3 7
c)
2
16 6 7 ;
b) 11 20 6 11 3 ;
41 12 5 41 12 5 2 5
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
16
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 8: Chứng minh:
a) 1 2
2
32 2;
b) 6 2 5 5 1 ;
c) 7 4 3 7 4 3 2 3 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Dạng 2: Tìm điều kiện để biểu thức chứa căn bậc hai có nghĩa
A xác định (hay có nghĩa) khi và chỉ khi A 0 .
Ví dụ 9: Với giá trị nào của a thì mỗi căn thức sau có nghĩa:
a)
72a ;
c) 19 4a ;
ĐS: a 0 .
ĐS: a
19
.
4
b)
13
;
3a
d) 27 6a .
17
ĐS: a 0 .
9
2
ĐS: a .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 10: Với giá trị nào của a thì mỗi căn thức sau có nghĩa:
a)
86a ;
c) 24 10a ;
ĐS: a 0 .
ĐS: a
12
.
5
b)
10
a ; ĐS: a 0 .
9
d) 17 5a .
ĐS: a
17
.
5
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 11: Với giá trị nào của x thì mỗi căn thức sau có nghĩa:
a)
15
;
x 2
ĐS: x 2 .
c)
10 30x
;
3x 2 1
ĐS: x .
1
3
b)
17
;
12 x
d)
4x 2
.
x 4x 5
2
ĐS: x 12 .
ĐS: x
1
.
2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
18
Ví dụ 12: Với giá trị nào của x thì mỗi căn thức sau có nghĩa:
a)
1
;
x 3
ĐS: x 3 .
b)
22
;
5x
ĐS: x 5 .
c)
22 5x
;
x2 1
ĐS: x
22
.
5
d)
x 2
.
x 2x 3
ĐS: x 2 .
2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Dạng 3: Rút gọn biểu thức chứa căn bậc hai
Dùng hằng đẳng thức
A neáu A 0
A A
A nếu A 0.
2
Ví dụ 13: Rút gọn các biểu thức sau:
a) 3 a 2 với a 0 ;
ĐS: 3a .
b)
81a 2 9a với a 0 ;
ĐS: 0 .
c) 25a 4 3a 2 ;
ĐS: 2a 2 .
d) 9a 6 2a 3 với a 0 .
ĐS: 5a 3 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
19
Ví dụ 14: Rút gọn các biểu thức sau:
a) 2 a 2 với a 0 ;
ĐS: 2a .
b) 16a 2 4a với a 0 ;
ĐS: 0 .
c) a 4 4a 2 ;
ĐS: 3a 2 .
d) a 6 a 3 với a 0 .
ĐS: 0 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 15: Rút gọn các biểu thức sau:
a 4
ĐS: a 4 .
b)
5 a
c) a 2 6a 9 với a 3 ; ĐS: a 3 .
d)
4a 2 4a 1 2a với a
a)
2
với a 4 ;
2
ĐS: 5 3a .
4a với a 5 ;
1
.
2
ĐS: 1 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 16: Rút gọn các biểu thức sau:
a)
a 1
2
với a 1 ;
ĐS: a 1 .
c) a 2 2a 1 với a 1 ; ĐS: a 1 .
b)
2 a
2
ĐS: 2 .
a với a 2 ;
1
3
d) 9a 2 6a 1 3a với a .
ĐS: 1 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
20
Dạng 4: Phân tích đa thức thành nhân tử
2
Dùng kết quả a a
a .
2
Ví dụ 17: Phân tích đa thức thành nhân tử
a) x 2 7 ;
b) 4x 2 3 ;
c) x 2 2 7x 7 ;
d) 9x 2 6 2x 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 18: Phân tích đa thức thành nhân tử
a) x 2 3 ;
b) 9x 2 5 ;
c) x 2 2 2x 2 ;
d) 4x 2 4 3x 3 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Dạng 5: Giải phương trình
Bước 1: Tìm điều kiện xác định.
Bước 2: Biến đổi hai vế về các phương trình đã biết cách giải.
Bước 3: Đối chiếu điều kiện rồi kết luận nghiệm của phương trình.
Các phép biến đổi thường gặp
B 0
A2 B
A B
B 0
A2 B
| A | B
A2 B 2 | A || B | A B .
Ví dụ 19: Giải các phương trình sau:
a) x 2 5 0 ;
ĐS: x 5 .
b) 4x 2 2 0 ;
c) x 2 2 5x 5 0 ;
ĐS: x 5 .
d) 4x 2 4 2x 2 0 .
ĐS: x
1
.
2
ĐS: x
2
.
2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
21
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 20: Giải các phương trình sau:
3
.
4
a) x 2 2 0 ;
ĐS: x 2 .
b) 4x 2 3 0 ;
ĐS: x
c) x 2 2 3x 3 0 ;
ĐS: x 3 .
d) x 2 2 2x 2 0 .
ĐS: x 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 21: Giải các phương trình sau:
a) x 2 8 ;
c)
4x 2 19 0 ;
ĐS: x 8 .
ĐS: x
19
.
2
b) 9x 2 10 ;
d)
49x 2 | 14 | .
ĐS: x
10
.
3
ĐS: x 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
22
22
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 22: Giải các phương trình sau:
ĐS: x 3 .
a) x 2 3 ;
ĐS: x 25 .
c) 25x 2 125 0 ;
b) 16x 2 1 ;
d)
36x 2 | 12 | .
1
4
ĐS: x .
ĐS: x 2 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 23: Giải các phương trình sau:
a)
x 2
2
3;
ĐS: S {1;5} .
b) 25 10x x 2 1 ;
ĐS: S {4;6} .
ĐS: S .
d) 9x 2 6x 1 x ;
ĐS: S .
c) x 2 4x 4 1 x ;
e) x 2 x 1 0 ;
ĐS: x 1 .
f) x 2 x 3 0 .
ĐS: x 9 .
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
23
23
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ví dụ 24: Giải các phương trình sau:
a)
x 1
2
4;
x 3
ĐS:
.
x 5
3
.
2
c) x 2 2x 1 2 x ;
ĐS: x
e) x 4 x 4 0 ;
ĐS: x 4 .
b) 9 6x x 2 1 ;
x 4
ĐS:
.
d) x 2 6x 9 x 1 ;
ĐS: S .
f) x 4 x 5 0 .
ĐS: x 25 .
x 2
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038
24
24