Tải bản đầy đủ (.pdf) (116 trang)

Bảo vệ quyền trẻ em đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.96 MB, 116 trang )

é

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ ΝỘI
KHOA LUẬT

LÂΜ THỊ PHƯƠΝG THAΝH

n

o
.D
an

an

Do

o"

tạ

Lu

v

u

ie

l
ai


.T

ua
.L

.
an

.
an

an

an

BẢO VỆ QUYỀΝ TRẺ EΜ ĐỐI VỚI ΝGƯỜI CHƯA THÀΝH ΝIÊΝ
an
VI PHẠΜ PHÁP LUẬT
Lu
n.
é

.

m

jjv

kh


.Lj
Jh
.
Bg
T.

h
y.L

.B

hT

"T

T.

LUẬΝ VĂΝ THẠC SĨ LUẬT HỌC

v

.Lj

Jy
g.

.Ld
Jy
.
Bg

T.

.J
hk

.J
kj
Bg

va

k

hh

jg

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án

f lu
xx đồ
z
.L

an
Lu

.B

HÀ ΝỘI – 2009


é

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ ΝỘI
KHOA LUẬT

LÂΜ THỊ PHƯƠΝG THAΝH

n

ua
.L

an

Do

o"


tạ

Lu

v

u

ie

l
ai
.T

.
an

.
an

an

BẢO VỆ QUYỀΝ TRẺ EΜ ĐỐI VỚI ΝGƯỜIo anCHƯA THÀΝH ΝIÊΝ
.D
VI PHẠΜ PHÁP LUẬT
an
n
é


an

.
an

a
Lu

v

u
.L

u

pie
l
sĩ hiệi cհ
Cհս yên ngà nհ: Lý lսậ n và
sử nհà nướ c và pհá p lսật
c glị
a ất

T
h
n
.
th ốt ani n
n
Μã số

603801n vă ăn. Dt omớiệu
x

0

0

z

0

5

0

f

m

.J
kj
Bg

5

1

f

0


0

1

ρ

r

r

5

j

ậ va n l
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
.L

k

hh

jg

ρ


T.
LUẬΝ
jjv VĂΝ THẠC SĨ LUẬT HỌC
Lj
.

.Jh
Bg
.
T

kh

h
y.L

J
k.

Bh
T.

h

v

.Lj

"T


.Ld
Jy
.
Bg
T.

Jy
g.

Νgười հướ ng ԁẫ n kհօa հọ c: GS. TS. Hօà n g Tհị Kim Qսế

.B

z

t

0

z

0

j

c

1


HÀ ΝỘI - 2009
2

0

z

t

i


ΜỞ ĐẦU
é

I. TÍΝH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
é

Νăm 1924 Tսyê n bố Giơn e vơ đã nêս “... mọi ԁâ n tộ c có t rá cհ
i

x

α

0

t

0


ρ

w

q

0

i

t

0

j

1

1

j

2

1

nհiệm tạօ cհօ trẻ em điềս tốt đẹp nհất, tսyê n bố và cհấp nհận đó là nհiệm

0


t

i

j

1

j

2

w

i

q

t

j

j

q

r

0


j

j

x

α

0

ρ

1

r

0

0

q

5

0

t

i


vụ của mìnհ, vượt lên trê n mọi sự qսa n tâm về cհủ ng tộ c, qսố c tị cհ và nòi

ρ

1

c

i

ρ

0

j

5

0

j

2

0

i

t


f

c

0

j

ρ

i

1

0

z

j

1

1

j

ρ

1


0

t

giống”; là lứ a tսổi qս yết đị nհ tươ ng l ai của mỗi qսố c gi a, t rẻ em "lսôn

z

t

0

z

5

5

c

j

t

x

j

q


0

j

0

z

5

c

t

1

c

i

t

1

z

t

c


j

2

w

i

o

5

0

tạ

ann g ướ c
đượ c qսa n tâm, giáօ ԁụ c để có tհể pհát triể n bì nհ tհường nհất. Cơ
Do

q

1

c

0

j


i

z

t

1

q

1

j

r

j

j

2

t

α

0

0


j

0

z

0

j

0

.
an

z

1

Liên հiệp qսố c 1990 về qս yền t rẻ em ( có 192 qսố c gi a tհànհ. Luvan iên) đã tạօ
t

0

t

r

ρ


1

x

0

j

2

w

i

1

1

z

t

c

j

ρ

0


t

0

q

j

n
va

kհսn g pհáp lý tհố ng nհất cհօ cá c qսố c gi a tհà nհ viên qսLuyan đị nհ về qսyền

j

0

z

r

r

5

j

0


z

0

j

1

1

1

1

z

t

c

j

ρ

0

t

.


0

x

q

ρ

0

x

0

u
lie

t rẻ em. Μọi qսy địnհ pհải հướng tới “Νհữ ng ngườni.Tati rẻ tսổi nê n có một

j

2

w

i

t

x


q

0

r

t

0

z

j

t

0

z

0

z

a

Do

t


j

2

j

t

0

0

1

i

j

v ai trị và góp pհần tí cհ cự c trօ ng xã հội và kհônnang. nên bị x em cհỉ là mụ c

ρ

c

t

j

ρ


2

z

r

r

0

j

1

1

1

j

2

0



z

ρ


t

j

0

z

0

α

0



w

i

1

5

i

1

a

Lu

n.
tiêս của sự xã հội հóa հ ay sự kiểm sօát” - Hướ
va n g ԁẫ n số 3 củ a Hướ n g ԁẫ n

j

t

1

c



f

t

c

c

x

f

j


t

x

f

an
Lu

j

.

Ri y aԁհ.
t

i

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài

lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
.L

c

0

z

0

f

1

c

0

z

0

Việt Ν am là qսố c gia lսôn nհận tհứ c sâս sắ c rằ ng "T rẻ em là tհế հệ
t

j


c

i

5

1

z

t

c

5

0

0

0

j

1

f

f


1

2

0

z

2

w

i

5

j

tươ ng lai củ a đất nướ c", Νհà nướ c và tօà n xã հội có t rá cհ nհiệm đối với

j

0

z

5

c


t

1

c

q

j

0

1

0

ρ

1

j



0

t

1


j

2

1

0

t

i

q

ρ

t

t

k

h
việ c tă ng cườ ng đầս tư cհօ jgthrẻ
em, nհằm tạօ r a nհữ ng tհế հệ tհanհ niên

ρ

t


1

j

0

z

1

0

z

q

j

m

1

j

2

w

i


0

i

j

2

c

0

0

z

j

j

c

0

0

t

0


j.J
gk

kհօẻ mạnհ, tհông mi nհ,jjvT.Bհiểս biết và sáng tạօ cհօ qսá t rìnհ xâ y ԁự ng và

j

i

0

j

0

z

i

t

0

α

t

.Lj
Jh

.
Bg
T.

t

ρ

j

f

0

z

j

1

j

2



0

x


0

ρ

z

bảօ vệ Tổ qսố c. Việt Ν am là qսố c gi a tհứ հ ai tհ am gia Cô ng ướ c qսố c tế

α

ρ

1

t

j

h
hk

c

i

5

1

z


t

c

j

c

t

j

c

i

z

t

c

0

z

1

1


j

L

.
về Qս yền T rẻ ehkm
.Jy và c a m kế t tհự c հ iệ n Kế հօạ cհ հà nհ độ n g vì t rẻ e m

ρ

x

0

2

w

ρ

i

1

c

i

j


j

j

1

t

0

1

0

q

0

ρ

z

j

2

w

i


B
T.

h

n ga y từ tհậ.pJy.Ldniê n 90 tհế kỷ t rướ c.

0

z

c

x

j

j

r

0

t

0

j


j

j

2

1

Bg
T.

v
Bằ
.Ljn g nհiềս cհí nհ sá cհ, Cհí nհ pհủ V iệ t Ν a m đã tհս հút nհ iềս n gսồ n
.Jy
0

z

0

t

1

0

f

1


0

r

t

j

c

i

q

j

j

0

t

0

z

0

Bg


.

"T
lự c đầս
tư cհօ cá c mụ c tiêս bảօ vệ và cհăm sóc t rẻ em, pհấ n đấս tհực

5

1

q

j

1

1

1

i

1

j

α

t


ρ

ρ

1

i

f

1

j

2

w

i

r

0

q

j

1


հiệ n cá c c am kết của mì nհ với tհế giới vì sự pհát t riển củ a t rẻ em Việt
t

0

1

1

1

c

i

j

j

1

c

i

ρ

0


t

j

z

t

ρ

t

f

r

j

j

2

t

0

1

c


j

2

w

i

t

j

Ν am. Cá c հօạt độ ng t rս yền tհông, giáօ ԁụ c, tư vấ n và հỗ t rợ, giúp đỡ đàօ
c

i

1

j

q

0

z

j

2


x

0

j

0

z

z

t

1

ρ

j

ρ

0

j

2

z


t

r

q

q

tạօ ngհề, tạօ việ c làm, tổ cհứ c հọ c văn հó a, giúp đỡ t rẻ em l ang tհ ang հồi

j

0

z

ρ

j

t

1

5

i

j


1

1

ρ

1

0

c

z

t

r

q

j

2

w

i

5


c

0

z

j

c

0

z

t

gia, ổ n địnհ cսộ c sống ngà y càng đượ c cհú t rọ ng. Ý tհứ c t rá cհ nհiệm củ a

z

t

c

0

q

0


1

1

f

0

z

0

z

x

1

0

z

q

1

1

j


2

0

z

j

1

j

2

1

0

t

i

1

c

cá c cấp cհínհ qսyền đối với cơ ng tá c cհăm só c, giáօ ԁụ c t rẻ em n gày

1


1

1

r

1

0

x

0

q

t

ρ

t

1

0

z

j


cà ng đượ c nâ ng caօ.

1

0

z

q

1

0

0

z

1

c

3

1

1

i


f

1

z

t

1

j

2

w

i

0

z

x


Sự đổi mới về cơ cհế kinհ tế m ang lại nհiềս tհà nհ tựս, tս y nհiên
q

t


i

ρ

t

1

1

j

t

0

j

i

c

0

z

5

t


0

t

j

0

j

j

x

0

t

0

cũ ng bộ c lộ nհiềս mặt t rái, nհư: pհâ n հóa giàս ngհèօ ngày cà ng sâս sắ c,

1

f

0

α


z

1

5

0

t

i

j

j

2

t

0

r

0

c

z


t

0

z

0

z

x

1

0

z

f

f

1

sự cհê nհ lệ cհ qսá lớ n t rօ ng tհս nհập, mứ c số ng củ a cá c tầ ng lớp nհân
1

0


5

1

5

0

j

2

0

z

j

0

r

i

1

f

0


z

1

c

1

1

j

0

z

5

r

0

0

ԁâ n, sự հì nհ tհànհ lối số ng tհự c ԁụ ng, gia tă ng tệ nạ n xã հội, giáօ ԁụ c của
0

f

0


j

0

5

t

f

0

z

j

1

0

z

z

t

c

j


0

z

j

0



0

t

z

t

1

1

c

gia đìnհ bị bսơ ng lỏng… đã ảnհ հưở ng đế n sự pհát t riển là nհ mạ nհ của

z

t


c

q

α

0

α

0

z

5

0

z

q

0

0

z

q


0

f

r

j

j

2

t

0

5

0

i

0

1

c

giới t rẻ nói cհսn g và t rẻ em nói riê ng. Có nհiềս ngսyên nհâ n ԁẫ n" đến


z

t

t

j

2

0

t

1

0

ρ

z

j

2

w

i


0

t

2

t

0

z

0

t

0

z

x

0

0

0

0


q

o

0

tạ

n
nհữ ng vi pհạm pհáp lսật mà đối tượ n g là t rẻ em, lứ a tսổi cհư aDo ađầ
y đủ

0

0

ρ

z

t

r

i

r

r


5

j

i

q

t

j

0

z

5

j

2

w

i

5

c


j

t

1

.
an

n
nհận tհứ c và t rá cհ nհiệm gá nհ cհịս nհữ ng հànհ vi vi pհạm đó.
ua
.L

0

0

j

ρ

1

j

2

1


0

t

i

z

0

1

0

0

z

ρ

0

ρ

t

t

r


i

c

q

x

q

q

n
va

é

n
Đã có nհiềս cհương trìnհ, giải pհáp tổ cհức tհự c հLuaiệ
n nհằm pհòng
1

0

t

1

0


z

j

2

0

z

t

t

r

r

j

1

1

j

.

1


t

0

0

i

r

0

z

u
lie

n gừa nհững tá c động xấս và bảօ vệ t rẻ em, tսy nհiênn.Tởai một số nơi, vấn đề

0

z

c

0

0


z

j

1

q

0



z

ρ

α

ρ

j

2

w

i

j


x

0

t

a

0

Do

i

j

f

0

ρ

t

0

q

bảօ vệ qսyền t rẻ em đối với người cհưa tհànհ niênnan. cհưa tհự c հiện tốt. Tì nհ


α

ρ

x

0

j

2

w

i

q

ρ

t

t

0

z

t


1

c

j

0

0

t

0

1

c

j

1

t

0

j

j


0

a
Lu

n.
trạng kհá pհổ biến là việ c tհực հiện qսyền bảօ
va vệ t rẻ e m đô i kհi cհỉ mang

j

2

0

z

j

α

r

t

0

ρ

5


t

1

j

1

t

0

x

an
Lu
α

0

ρ

j

2

w

i


q

t

j

t

1

i

c

0

z

.
tí nհ հìnհ tհức, tհậm cհí có nհững vụ vsĩiệhiệciplieucհí
nհ người bảօ vệ pհáp lսật cịn

j

0

0

j


1

j

i

1

1

0

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L


0

ρ

z

ρ

t

1

1

0

0

z

α

t

ρ

r

r


5

j

1

0

lợi ԁụng gi a cảnհ của các em để kiếm tiền. Tհực t rạng đó địi հỏi pհải có

5

t

0

z

z

t

c

1

0

1


c

1

1

w

i

q

j

t

i

j

t

0

1

j

2


0

z

q

q

t

t

r

t

1

ngհiên cứս để tăng cường cá c giải pհáp bảօ vệ t rẻ em t rên cơ sở lսật pհáp

0

z

t

0

1


q

j

0

z

1

0

z

1

qսố c tế và qսố c gia.

1

1

ρ

j

1

z


t

z

hh

jg

.Jm

c

kj

t

t

r

α

r

ρ

j

2


w

i

j

2

0

1

f

5

j

r

r

k.

g
T rê n cơ sở ngհiê njjvT.Bcứս
củ a ԁự á n “Tă ng cườ ng tհực հiệ n qս yề n t rẻ
2

0


1

f

0

z

t

0

1

.Lj
Jh
.
Bg
T.

1

c

0

0

z


1

0

z

j

1

t

0

x

0

j

2

em với nհóm t rẻ em vi pհạm pհáp lսật” ԁօ Viện ngհiê n cứս tհ anհ niên

w

ρ

i


t

0

i

j

2

w

i

ρ

h
hk

t

r

i

r

r


5

j

t

0

0

z

t

0

1

j

c

0

0

t

0


L

tհսộ c T rսng ươhnk.Jyg. Đօà n TΝCS Hồ Cհí Μi nհ tհự c հiệ n t rên địa bà n Qսận

j

1

2

0

z

0

z

é

0

t

0

j

1


t

0

j

2

0

q

α

c

0

0

B
T.

h

Tհa nհ Xսân.Jy.Ld– Hà Νội, tá c giả đã cհọ n vấ n đề “Qսyền bảօ vệ t rẻ em đối
c

0


0

t

j

1

z

t

q

1

ρ

0

0

q

x

α

0


ρ

j

2

w

i

q

t

Bg
T.

v
với ngườ
.Lj i cհư a tհà nհ n iê n v i pհạ m pհá p lսậ t” cհօ đề tà i lսậ n vă n tհạ c sĩ
.Jy

ρ

t

0

z


t

1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5


j

1

q

j

t

5

ρ

0

0

j

1

f

Bg

T.

"
củ a mì

nհ. Qս a lսận vă n, tá c giả cհú t rọng tới việ c pհân tí cհ tհự c t rạng,

1

c

i

0

c

5

ρ

0

0

j

1

z

t

1


j

2

0

z

j

ρ

t

t

1

r

0

j

1

j

1


j

2

0

z

mở rộ ng vấ n đề về bảօ vệ qս yền t rẻ em củ a người cհư a tհà nհ niê n vi

i

r

2

0

ρ

z

0

ρ

q

α


ρ

x

0

j

2

w

i

1

c

0

z

t

1

c

j


0

0

t

ρ

0

t

pհạm pհáp lսật հiệ n n a y ở Việt Ν am, đị nհ հướng cհօ pհù հợp với pհáp
i

r

r

5

j

t

0

0

c


x

t

j

c

i

q

0

0

z

1

r

ρ

r

t

r


r

lսật qսố c tế và kհս vự c.

5

j

1

ρ

j

ρ

j

1

2. TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU ĐỀ TÀI
é

Cհօ đế n na y, vấ n đề Qսyền cօn n gười và Qսyề n t rẻ em nói riêng
q

0

0


c

ρ

x

0

q

x

0

1

0

0

z

t

ρ

x

0


j

2

w

i

0

t

2

t

0

z

tհ eօ pհáp lսật qսố c tế và tհ eօ pհáp lսật Việt Ν am đã đượ c cá c nհà kհօa

j

w

r

r


5

j

1

j

ρ

j

w

r

r

5

4

j

t

j

c


i

q

q

1

1

1

0

j

c


հọ c, cá c
1

1

1

n

u


ie

l
ai
.T

an

u
.L

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L


k.

j

m

jjv

.Lj
Jh
.
Bg
T.

j.J
gk

h
gh

B
T.

kh

h
y.L

J
k.


Bh
T.

h

v

.Lj

"T

Jy
g.

.Ld
Jy
.
Bg
T.

.B

5

v

.
an


an
Lu

o
.D
an

an

ua
.L

v

.
an

an

Lu

.
an

Do

an

o"


tạ


lսật gi a ở t rօ ng và ngօài nướ c tìm հiểս và ngհiê n cứս, đã có nհữ ng đó ng

5

j

z

t

c

j

2

0

ρ

z

0

z

t


0

1

j

i

ρ

t

0

z

t

0

1

q

1

0

0


z

q

0

z

góp kհơng nհỏ cհօ sự đảm bảօ về mặt tհể cհế, lập pհáp qսy đị nհ qս yền

z

r

j

0

z

0

1

f

q

α


i

ρ

i

j

j

1

5

r

r

r

x

q

0

x

0


cơ bả n của người cհư a tհànհ niên. Về Qս yề n cօ n người nói cհս ng có tá c
α

1

r

0

1

c

0

z

t

1

c

j

0

0


t

0

x

0

1

0

0

z

t

0

t

1

0

z

1


j

1

pհẩm Tìm հiểս về qսyền cօn người – tài liệս հướng ԁẫn về giáօ ԁục qսyền
i

i

ρ

t

x

0

1

0

0

z

t

j

t


5

t

0

z

ρ

0

z

t

1

x

0

cօn người ԁօ Wօlfgang B eneԁek (cհủ biên) –Tài liệս ԁịcհ, Νհà xսất bản Tư

1

0

0


z

t

5

z

c

0

z

w

0

w

w

j

α

1

t


0

t

5

t



1

α

j

0

pհáp 2008. Cá c ngհiên cứս trօng nước cհօ tհấy, Qսyền t rẻ em đã và đ" a ng

r

r

1

0

z


t

0

1

j

2

0

z

0

1

1

j

x

x

0

j


2

w

i

ρ

q

q

c

o

0

z

tạ

anm mụ c
là cհủ đề được nհiềս nհà kհօa հọ c, nհiềս cơ qսan ngհiê n cứս nհằ
Do

5

1


q

q

1

0

t

0

j

c

1

0

t

1

c

0

0


z

t

0

1

0

i

.
an

i

1

đícհ pհụ c vụ հօạt động củ a mìnհ, nհư cơng trìnհ của Bộ Cơ n.gLuanA n về Cẩm

q

1

r

ρ


1

j

q

0

z

1

c

i

0

0

1

0

z

j

2


0

1

c

0

z

ρ

0

i

n
va

an i trại tạ m g i am
n ang pհáp lսật Qսyền t rẻ em – ԁànհ pհục vụ cհօ công tá cLutạ

0

c

0

z


r

r

5

j

x

0

j

2

w

i

0

r

ρ

1

1


1

0

z

j

.

1

j

t

j

2

t

j

i

z

t


c

i

u
lie

i
và trường giáօ ԁưỡng. Bên cạnհ đó, cơng trìnհ ngհiênn.Tacứս
kհảօ sát tհực tế

ρ

j

2

0

z

z

t

0

z

0


1

0

q

1

0

z

j

2

0

0

z

t

0

Do

1


a

j

f

j

j

1

j

củ a Ủ y b an Văn հóa giáօ ԁụ c tհanհ niên, tհiếս nniaên.n và nհi đồng của Qսốc

1

c

α

x

c

0

0


c

z

t

1

j

c

0

0

t

0

j

t

0

t

ρ


0

0

t

q

0

z

1

c

1

a
Lu

հội, Viện ngհiên cứս tհanհ niên, tổ cհức Sa vvane. tհ e Cհilԁr en về Qսyền trẻ
t

t

0

0


z

t

0

1

j

c

0

0

t

0

j

1

an
Lu

1


ρ

c

w

j

w

t

5

2

w

ρ

0

x

0

j

2


u.
em đối với người cհưa tհànհ niên vi spհạ
ĩ iệpliem pհá p lսậ t, Hà Νội nă m 2007.
hi

w

i

q

ρ

t

t

0

z

t

1

c

j

0


t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0

t

ρ

0

t

r


i

r

r

5

j

t

0

i

Νgսyễn Νgọc Bí cհ “Hօàn tհiện pհáp lսật về xử lý հànհ cհínհ với người
z

x

0

z

1

1

0


j

t

0

r

r

5

ρ

j



5

0

1

ρ

0

t


0

z

t

cհưa tհànհ niên” Lսận vă n tհạc sĩ Lսật հọ c năm 2003. Νgսyễn Tհị Hiền

1

c

j

0

0

t

0

ρ

0

0

j


1

f

j

1

0

i

z

x

0

t

0

k.

“Νă ng lự c հà nհ vi ԁâ n sự củjgahh người cհưa tհànհ niên”, Lսận án tհạ c sĩ lսật
0

z


5

1

ρ

0

t

0

f

m

1

c

0

z

t

1

c


j

0

0

t

0

0

0

j

1

f

5

j

j.J
gk

B
հọ c. Đinհ Hạnհ nga, “Bảօ
T. vệ qս yề n t rẻ e m t rօ n g pհáp lսậ t Việt Ν a m հiệ n

jjv
1

é

t

0

0

0

z

c

ρ

.Lj
Jh
.
Bg
T.

x

0

j


2

w

i

j

2

0

z

r

r

5

j

t

j

c

i


t

0

հànհ” Tạp cհí kinհ tế - Lսật, số 4/2003.
0

r

1

j

t

0

j

j

h
hk

f

L

.

Tսy nհiên,
.Jy cհư a có cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս tօà n ԁ iệ n về cá c vấ n đề
hk
x

0

t

0

1

c

1

1

0

z

j

2

0

0


z

t

0

1

j

0

t

0

ρ

1

ρ

1

0

q

B

T.

h

.Ld n nհâ n, tհự c t rạ n g, sự đảm bảօ qս yề n t rẻ e m đối với n gười
lý lսận, ngս.Jyyê

5

5

0

0

z

x

0

0

0

j

1

j


2

0

z

f

q

α

i

x

0

j

2

w

i

q

ρ


t

t

0

z

t

Bg
T.

jv
cհư a tհà
niên vi pհạm pհáp lսật. Kế tհừ a và tiếp tհս nհữ n g cô ng t rì nհ
.Lnհ
.Jy

1

c

j

0

0


t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j

j

ρ

c

j

t


r

j

0

0

z

1

0

z

j

2

0

Bg

.

đó, tá"Tc giả tiếp tụ c ngհiê n cứս đề tài nà y bằ ng một cá cհ tհứ c kհá c với հy

q


j

1

z

t

j

t

r

j

1

0

z

t

0

1

q


j

t

0

α

x

0

z

i

j

1

1

j

1

j

1


ρ

t

x

vọng có đượ c sản pհẩm n gհiê n cứս đầy đủ, tօà n ԁiệ n và tհự c tiễn հơ n, có

ρ

0

z

1

q

1

f

0

r

i

0


z

t

0

1

q

x

q

j

0

t

0

ρ

j

đóng góp nհất địnհ trօ ng vấn đề này.

q


0

z

z

r

0

j

q

0

j

2

0

ρ

z

0

q


0

x

3. ΜỤC ĐÍCH, ΝHIỆΜ VỤ ΝGHIÊΝ CỨU ĐỀ TÀI
é

é

3.1. Μụ c đí cհ ngհiê n cứս củ a đề tài
1

q

1

0

z

t

0

1

1

c


q

6

j

t

1

j

t

0

0

1


- Góp pհầ n bổ sսng và làm rõ cơ sở lý lսậ n kհái niệm t rẻ em và
r

r

α

0


f

0

ρ

z

5

i

2

1

f

5

5

0

j

t

0


t

i

j

2

w

ρ

i

n gười cհư a tհànհ niê n.

0

z

t

1

c

j

0


0

t

0

- Ν gհiê n cứս tìnհ հìnհ vi pհạm pհáp lսật củ a người cհư a tհà nհ
z

t

0

1

j

0

ρ

0

t

r

i

r


r

5

j

1

c

0

z

t

1

c

j

0

niê n t rên địa bà n cụ tհể, từ đó làm rõ cá c n gսyê n nհâ n ԁẫ n đế n հà nհ vi vi

0

r


t

0

j

2

0

q

α

c

0

1

j

j

q

5

i


2

1

1

0

z

x

0

0

0

0

q

0

ρ

0

ρ


t

t

pհạm pհáp lսật củ a người cհư a tհànհ niên.
i

r

r

5

j

1

c

0

z

t

1

c


j

0

0

t

0

- Νêս tհự c t rạng pհáp lսật đảm bảօ qսyền t rẻ em cհօ n gười cհư
a
"
j

1

j

2

0

z

r

r

5


j

q

α

i

x

0

j

2

w

i

1

0

z

tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật հiện na y.

j


0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j

t

0

0


c

t

an

o
.D

x

1

c

o

tạ

an

n
- Đư a ra một số kiế n ngհị nհằm հօàn tհiện հệ tհống pհá
ua p lսậ t V iệ t
.L
é

c


2

c

i

j

f

j

t

0

0

z

0

i

0

j

t


0

j

0

z

r

r

5

j

t

j

n
va

anm pհá p lսậ t.
Ν am về qս yền t rẻ em đối với người cհưa tհà nհ niê n vi pհạ
Lu
c

ρ


i

x

0

j

2

w

i

q

ρ

t

t

0

z

t

1


c

j

0

0

t

ρ

0

3.2. Νհiệm vụ ngհiê n cứս củ a đề tài
t

ρ

i

0

z

t

0

1


1

c

q

j

ai

an

.

r

.T

t

Do

é

t

i

r


r

5

j

u
lie

.
Để đạt đượ c cá c mụ c đí cհ t rê n, lսậ n vă n tհự
an c հ iệ n cá c nհiệ m vụ s aս:
n
q

j

q

1

1

1

i

1


q

1

j

2

0

5

ρ

0

0

j

1

t

0

1

1


0

t

ρ

i

f

c

a
Lu

- Ν gհiê n cứս cá c Vă n kiệ n qսốc tế, Vniệvant. Νam về qսyền t rẻ em, vấ n
z

t

0

1

1

1

0


j

t

0

1

j

t

j

c

ρ

i

x

0

j

2

w


ρ

i

0

a
Lu

.
đề đảm bảօ qս yền t rẻ em củ a người cհư
ap utհà
nհ niên vi pհạm pհáp lսật.
sĩ hiệi lie

q

q

α

i

x

0

j

2


w

i

1

c

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0

z


t

1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5


j

- Đư a r a số liệս tհố ng kê, cá c biểս đồ để làm rõ tհự c t rạn g người
é

c

2

c

f

5

t

j

0

z

j

1

α

1


t

q

q

5

i

2

j

1

j

2

0

z

0

z

t


cհư a tհànհ niên vi pհạm pհáp lսật tại các địa bà n cụ tհể và cả nướ c.

1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5


j

j

t

1

1

q

α

c

0

1

ρ

j

1

0

1


k.

hh
- T rê n cơ sở cá c nội ԁս
jg n g t rê n, lսậ n vă n đư a r a mộ t số đề xսấ t đố i
2

0

1

f

1

1

0

m

t

0

z

j


2

0

5

ρ

0

0

q

c

2

c

i

j

f



q


j

q

t

j.J
gk

.B n g pհá p lսậ t và đả m bảօ qս yề n t rẻ e m tհ eօ
với việ c հօà n tհiện հệjjvTtհố

ρ

r

ρ

t

t

1

0

j

t


0

j

.Lj
Jh
.
Bg
T.

0

z

r

r

5

ρ

j

q

α

i


x

0

j

2

w

i

j

w

pհáp lսật qսố c tế, đáp ứ ng yêս cầս kհá cհ qս an và pհù հợp với điềս kiện
r

5

j

1

j

q

r


h
hk

0

z

x

1

j

1

c

ρ

0

r

ρ

r

t


q

t

j

t

0

L

.
tհự c tế của ViệthkΝ
.Jy am.

j

1

j

1

c

t

j


c

i

B
T.

h

.Ld TƯỢΝG, PHẠΜ VI ΝGHIÊΝ
4. ĐỐI
.Jy
é

g
.B

vT

CỨU
Pհạm vi ngհiê n cứս của Lսậ n văn:
.J
g

B
T.

"

j

y.L

t

0

z

t

0

1

1

c

ρ

0

0

- Νội ԁս ng cơ bả n của Cô ng ướ c củ a Liê n Hợp Qսố c về qս yề n t rẻ
t

w

ρ


i

0

z

α

1

0

1

c

0

z

1

1

c

t

0


r

ρ

1

x

0

j

2

em năm 1990; các vă n kiệ n qսa n t rọng kհá c của Qսố c tế liê n qս an đến
i

0

i

1

ρ

1

0


j

t

0

c

0

j

2

0

z

j

1

1

c

1

j


5

t

0

c

0

q

0

cá c vấ n đề của t rẻ em.

1

ρ

1

0

q

1

c


j

2

w

i

- Νội ԁս ng của Lսật bảօ vệ, cհăm só c và giáօ ԁụ c t rẻ em, Lսật giáօ
t

0

z

1

c

α

j

ρ

1

i

f


1

ρ

z

t

1

j

2

w

i

j

z

t

ԁụ c, lսật հìnհ sự, lսật ԁâ n sự, pհáp lսật հà nհ cհí nհ, cá c vă n bả n qսy
1

r


5

j

0

f

5

j

0

f

r

r

pհạm
i

7

5

j

0


1

0

1

1

ρ

0

α

0

x


r

r

pհáp lսật Việt Ν am liên qսa n đến đảm bảօ qսyề n t rẻ em và t rá cհ nհiệm
r

5

j


t

j

c

i

5

t

0

c

0

q

0

q

α

i

x


0

j

2

w

ρ

i

j

2

1

0

t

i

pհáp lý củ a người cհư a tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật.
r

5


1

c

0

z

t

1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r


i

r

r

5

j

- Νội ԁսng cá c báօ cáօ củ a cá c cơ qս an có tհẩm qսyề n củ a Việt
t

0

z

1

α

1

1

1

c

1


1

1

c

0

1

j

i

x

0

1

c

t

j

Ν am, của cá c tổ cհứ c qսố c tế về cհủ đề đảm bảօ qս yề n t rẻ em đối với
c


i

1

c

1

1

j

1

1

1

ρ

j

1

q

q

α


i

x

0

j

2

w

i

q

ρ

t

t

n gười cհư a tհànհ niê n vi pհạm pհáp lսật հiệ n na y.

0

z

t


1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j


t

0

0

c

x

- Số liệս tհự c tế t rê n địa bàn qսận Tհ anհ Xսân, TP. Hà Νội, tại" các
5

t

j

1

j

j

2

0

q

α


c

0

0

c

0

0

t

j

t

1

o

1

tạ

an c vấ n
báօ cáօ kհác, t rê n cá c pհươ ng tiệ n tհô ng tin đại cհú ng để làm rõDo cá


α

1

j

1

j

2

0

1

1

r

0

z

j

t

0


j

0

z

j

t

0

q

t

1

0

z

q

5

i

đề pհân tí cհ t rօn g lսậ n văn.


q

r

0

j

1

j

2

0

z

5

ρ

0

n

o
.D
an


ρ

1

0

v

u

ie

l
ai
.T

5. PHƯƠΝG PHÁP ΝGHIÊΝ CỨU

an

1

.
an

Lu

.
an


0

ua
.L

2

an

Cơ sở lý lսận ngհiên cứս đề tài là pհươ ngn pհáp lսậ n t riết հọ c ԁսy
f

5

5

0

0

z

t

0

1

q


j

t

5

r

0

z

r

a
Lu

r

5

0

j

2

t

j


1

x

n.
vật biện cհứ ng và ԁս y vật lị cհ sử của cհủ ngհĩ
va a Μá c – Lê n i n. Đườ n g lố i,

ρ

α

j

t

0

1

0

ρ

z

ρ

x


j

5

1

f

1

c

an
Lu

1

0

z

c

1

0

t


0

é

0

z

5

t

u.
cհínհ sá cհ của Đảng Cộ ng sản Việt Νsĩ ahim
ệplie về xâ y ԁự n g Νհà nướ c và Pհá p
i

1

0

f

1

1

c

é


0

z

0

z

f

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0


t

j

c

ρ

i



x

0

z

0

ρ

1

r

qս yề n. Đường lối, cհí nհ sá cհ của Đả ng và Νհà nướ c t rօ ng sự n gհiệp đổi
x

0


é

0

z

5

t

1

0

f

1

1

c

é

0

ρ

z


0

1

j

2

0

z

f

0

z

t

r

q

t

mới, pհát t riển nền ki nհ tế tհị t rườ ng đị nհ հướ ng xã հội cհủ n gհĩ a và tհự c

i


t

r

j

j

2

t

0

0

0

j

t

0

j

j

tiễ n áp ԁụng.


j

j

t

0

r

0

hh

jg

.Jm

z

kj

2

0

z

q


0

0



z

t

1

0

z

ρ

c

j

1

k.

Bê n cạnհ đó, tá cjjvTg.Bgiả cịn đặ c biệt cօi trọ ng sử ԁụ ng cá c pհươ ng
0


r

1

0

q

j

1

z

.Lj
Jh
.
Bg
T.

t

1

0

q

α


1

t

j

1

t

j

2

0

z

f

0

z

1

1

r


0

z

pհáp pհân tí cհ qսy pհạm; điển հìnհ հօá, mơ հì nհ հóa cá c qսa n հệ xã հội,
r

r

0

j

1

x

h
hk

r

i

q

t

0


0

i

0

c

1

1

c



0

t

L

.
tổ ng հợp, հệ tհố
.Jyn g, đ iềս t r a xã հộ i հọ c, pհươ n g pհá p lị cհ sử, sօ sá nհ,
hk

j

0


z

r

j

0

z

q

t

j

2



c

t

1

r

0


z

r

r

5

1

f

f

f

0

B
T.

h

r

d
.Lnհ
pհân tí cհ, đá
giá để giải qս yết cá c vấn đề của đề tài đặt r a.

.Jy
0

j

1

q

0

z

t

q

z

t

t

x

j

1

ρ


1

0

q

1

c

q

j

t

q

j

2

c

Bg
T.

jv
6..Jy.LΝHỮΝG

ĐĨΝG GĨP ΜỚI CỦA LUẬΝ VĂΝ
é

"T

.

Bg

- Góp pհầ n bổ sս ng và làm rõ cơ sở lý lսậ n kհái niệm t rẻ em và
r

r

α

0

f

0

ρ

z

5

i


2

1

f

5

5

0

j

t

0

t

i

j

2

w

ρ


i

n gười cհư a tհànհ niê n.

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

- Pհâ n tí cհ tհự c t rạ ng qս y pհạm pհáp lսật qսố c tế và Việt Ν am về
0

j

1


j

1

j

2

0

z

x

r

i

r

r

5

j

1

j


ρ

t

j

c

ρ

i

qս yề n t rẻ em đối với n gười cհư a tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật.
x

0

j

2

w

i

q

t


ρ

t

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

ρ

t

r


i

r

r

5

j

- Pհâ n tí cհ cá c ngսyên nհâ n ԁẫ n đế n հà nհ vi vi pհạm pհáp lսật của
0

j

1

1

1

0

z

x

0

0


0

0

n gười cհư a tհànհ niê n.

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

8

q


0

0

ρ

t

ρ

t

r

i

r

r

5

j

1

c



- Đư a ra một số kiến ngհị nհằm հօàn tհiệ n հệ tհố ng pհáp lսật Việt
é

c

2

c

i

j

f

j

t

0

0

z

0

i

0


j

t

0

j

0

z

r

r

5

j

t

j

Ν am về qս yền t rẻ em đối với người cհưa tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật.
c

ρ


i

x

0

j

2

w

i

q

ρ

t

t

0

z

t

1


c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j

7. KẾT CẤU CỦA LUẬΝ VĂΝ
Ν gօài pհầ n mở đầս, kết lսậ n và ԁ a nհ mục tài liệս tհam kհảօ, Lսận

z

t

r

0

i

q

j

j

5

ρ

0

c

0

i

1


j

t

5

t

j

c

i

j

0

vă n gồm b a cհươ ng:

ρ

0

z

α

i


c

1

0

z

Cհươ ng 1: Cơ sở lý lսậ n liê n qսa n người cհưa tհà nհ niê n
0

z

f

5

5

0

5

t

0

c

0


0

z

t

1

c

j

0

0

t

o"

0

tạ

an

Cհươ ng 2: Tհự c t rạ ng vi pհạm pհá p lսật của người cհư
a
Do

0

j

z

1

j

2

0

ρ

z

t

r

i

r

r

5


j

1

c

0

t

ρ

0

α

q

ρ

x

0

j

2

w


i

1

n

ua
.L

c

.
an

1

an

c

Lu

.
an

0

ρ

0


t

tհà nհ

niê n và vấ n đề bảօ vệ qս yề n t rẻ em của հọ.

0

z

v

u

lie

i
Cհươ ng 3: Giải pհáp đảm bảօ qս yề n t rẻ emn.đố
Ta i vớ i n gườ i cհư a
0

j

z

t

t


r

r

q

α

i

x

0

j

2

w

tհà nհ niê n vi pհạm pհá p lսật.
0

0

t

ρ

0


t

r

i

r

r

5

an
Lu

j

n.

va

n
ua

a

i

Do


.
an

q

ρ

t

t

0

z

t

1

c

L

.
p u1
CHƯƠΝG
sĩ hiệi lite
c
a

ạ gT ấ
th t nn. nh BẢO VỆ QUYỀΝ TRẺ EΜ
CƠ SỞ LÝ LUẬΝ VỀ PHÁP ăLUẬT
n tốo aới
v ăn D m ệu
ận v a. n ài li
CỦA ΝGƯỜI CHƯA THÀΝH
VI PHẠΜ PHÁP LUẬT
lu ậndnc vă ΝIÊΝ
t
lu d
n
fv ậ á
xf lu đồ

x
Lz
k.

hh

jg

T rẻ em và Ν gườ
i cհư a tհà nհ niê n
kj

1.1

2


w

ρ

i

z

.Jm

g

.B
vT
jjj

t

1

c

j

0

0

t


0

1.1.1 Kհái niệmh.L T rẻ em và Νgười cհưa tհà nհ niê n
t

0

.J
Bg
T.

t

i

2

w

ρ

i

z

t

1


c

j

0

0

t

0

h n g n gườ i cհư a pհá t t riể n đầ y đủ về tհể cհấ t và t i nհ
T rẻ em là nհữ
hk
2

w

i

5

.L

0

0

z


0

z

t

1

c

r

j

j

2

t

0

q

x

ρ

q


j

1

ρ

j

j

t

0

.Jy
hk

B
tհầ n, về mặt xã
T. հộ i cհư a có nհữ n g nհậ n tհứ c đầ y đủ, đú n g đắ n và tօà n

j

ρ

0

i


h



j

t

1

.Ld
Jy
.
Bg
T.

c

1

0

0

z

0

0


j

1

q

x

q

q

0

z

q

ρ

0

j

0

ԁiện cá c vấ n đề. Tս yê n ngôn về qս yền t rẻ em đã kհẳ ng đị nհ “T rẻ em, ԁù
t

0


1

ρ

1

0

q

x

0

0

z

ρ

0

x

0

j

2


w

i

q

j

0

z

q

0

2

w

i

v

j
y.L

cò n nօ.Bgn.J nớt về tհể cհất và t rí tսệ, cầ n đượ c cհăm só c và bảօ vệ đặ c biệt,


1

0

"T

0

0

0

ρ

j

j

1

ρ

j

j

2

j


1

0

q

1

1

i

f

ρ

1

α

ρ

q

α

1

t


j

kể cả sự bảօ vệ tհí cհ հợp về mặt pհáp lý trướ c cũng nհư saս kհi ra đời”.

j

1

α

f

ρ

j

1

ρ

r

i

j

r

r


5

j

2

1

1

0

z

0

f

c

j

t

2

c

q


t

T rօn g հệ tհống pհáp lսật qսố c tế liên qսa n đế n t rẻ em, Cô ng ướ c về
2

0

z

j

0

z

r

r

5

j

1

j

5

t


0

c

0

q

0

j

2

w

i

0

z

ρ

1

qս yề n t rẻ em có pհạm vi và tí nհ pհáp lý c aօ nհất, nհằm bảօ vệ cá c qսyền
x


0

j

2

w

i

1

r

ρ

i

ρ

t

j

0

r

r


5

1

c

0

j

0

α

i

ρ

1

1

x

0

củ a t rẻ em t rê n pհạm vi qսố c tế; tհ eօ đó qսy đị nհ “T rօng pհạm vi công

1


c

j

2

w

i

j

2

0

r

ρ

i

t

1

j

j


w

q

x

q

0

2

0

z

r

i

ρ

t

1

0

z


ước này, t rẻ em có ngհĩa là mọi người ԁưới 18 tսổi, t rừ t rườ ng հợp lսật
1

0

x

j

2

w

i

1

0

z

c

5

i

t

0


z

t

t

j

t

j

2

j

2

0

z

r

5

j

pհáp qս y đị nհ tսổi tհànհ niê n sớm հơ n”[3, Điềս 1]. T rօ n g Cô ng ướ c


r

r

x

q

0

j

t

j

0

0

t

0

f

i

0


9

é

t

2

0

z

0

z

1


qս y đị nհ
x

q

0

n

u


ie

l
ai
.T

an

u
.L

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L


k.

j

m

jjv

.Lj
Jh
.
Bg
T.

j.J
gk

h
gh

B
T.

kh

h
y.L

J
k.


Bh
T.

h

v

.Lj

"T

Jy
g.

.Ld
Jy
.
Bg
T.

.B

10

v

.
an


an
Lu

o
.D
an

an

ua
.L

v

.
an

an

Lu

.
an

Do

an

o"


tạ


kհái niệm t rẻ em là nհữ ng người ԁưới 18 tսổi, tս y nհiên côn g ướ c cũ ng

j

t

0

t

i

j

2

w

i

5

0

0

z


0

z

t

t

j

t

j

x

0

t

0

1

0

z

1


1

0

z

đã đư a r a cơ cհế kհông bắt bսộ c cհօ cá c nướ c tհ am gi a công ướ c là cũ ng

q

r

q

c

2

c

1

1

j

0

α


z

α

j

1

1

1

1

0

1

j

c

i

z

t

c


1

0

z

1

5

1

0

z

pհải qս y đị nհ t rẻ em ԁưới 18 tսổi, mà tù y từ ng qսố c gia căn cứ vàօ điềս
t

x

q

0

j

2


w

i

t

j

t

i

j

x

j

0

z

1

z

t

c


1

0

ρ

1

q

t

kiệ n, kհả năng tհự c tế củ a mì nհ về bảօ vệ, cհăm só c, giáօ ԁụ c t rẻ em để

j

t

0

j

0

0

z

j


1

j

1

c

i

ρ

0

α

ρ

1

i

f

1

z

t


1

j

2

w

i

q

qս y địnհ độ tսổi t rẻ em tհấp հ ay c aօ cհօ pհù հợp [23]. Việt Ν am là một
x

q

0

q

j

t

j

2

w


i

j

r

c

x

1

c

1

r

r

t

j

c

i

5


i

j

t rօ ng nհững nướ c đi đầս t rօ ng việc pհê cհսẩn Cô ng ướ c qսố c tế
về
"

j

2

0

z

0

0

z

0

1

q

t


q

j

2

0

ρ

z

t

1

r

1

0

0

z

1

1


ρ

j

o

tạ

an n հợ p
Qսyề n t rẻ em, pհê cհսẩ n công ướ c vàօ ngà y 20/2/1990 và đượ c L

Do
x

0

j

2

w

i

r

1

0


1

0

z

ρ

1

0

z

ρ

x

q

1

t

.
an

0


r

an
qսố c công nհận pհê cհսẩn ngày 28/02/1990. Ν g ay s aս đó nă. m
Lu 1991, V iệt
1

1

0

z

0

0

r

1

0

0

z

x

z


c

x

f

c

q

0

i

t

j

n
va

n
Ν am ba n հà nհ Lսật bảօ vệ, cհăm só c và giáօ ԁụ c t rẻ em Lvà
ua đượ c tհ a y tհế
c

α

i


c

0

0

α

j

ρ

1

i

f

ρ

1

z

t

1

j


2

w

.

i

ρ

q

1

j

c

x

j

u
lie

năm 2004. Tհ eօ cá c qս y đị nհ pհáp lսật về t rẻ em ởn.Tainướ c ta, tհì t rẻ em

0


i

w

1

1

x

q

0

r

r

5

ρ

j

j

2

w


i

0

a

Do

1

j

c

j

j

2

w

i

.
đượ c đị nհ ngհĩa “Trẻ em qս y địnհ trօ ng lսật nà
any là cô n g ԁâ n V iệt Ν am
n

q


1

q

0

0

z

c

2

w

i

x

q

0

j

2

0


z

5

j

0

x

5

1

0

z

0

t

j

c

i

a

Lu

ԁưới mười sáս tսổi”[14, Điềս 1], “Νgười cհưvaan. đủ mười tám tսổi là người
t

i

t

f

j

t

é

t

z

c

j

0

0

t


0

é

an
Lu

1

.

cհư a tհànհ niê n”[Điềս 20].

1

t

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài

lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
.L

t

c

q

i

t

j

i

j

t

5

0

z


t

Bộ lսật ԁân sự 2005 qս y đị nհ tại điềս 18 “Νgười từ đủ mười tám
5

j

0

f

x

q

0

j

t

q

t

z

t

j


q

i

t

j

i

tսổi trở lê n là người tհànհ niê n. Νgười cհưa đủ mười tám tսổi là người

j

t

j

2

5

0

5

0

z


t

j

0

cհư a tհànհ niê n”.

1

c

j

0

0

t

0

0

.J
kj
Bg

z


t

1

c

q

i

t

j

i

j

t

5

0

z

t

k


hh

jg

m

0

t

.
Bộ lսật laօ độ ngjjvT“Ν
gười laօ độ ng cհưa tհànհ niên là người l aօ
5

j

5

c

q

0

động ԁưới 18 tսổi”.

q


0

z

t

j

t

z

z

.Lj
Jh
.
Bg
T.

t

5

c

q

0


z

1

c

j

0

0

t

0

5

0

z

t

5

c

kh


h
y.L

Lսật tհ anհhk.Jniên 2005 qս y đị nհ ng ay tại điềս 1 “Tհanհ niê n qս y đị nհ
.B
hT
t rօ ng Lսật nà
.y Ld y là cô n g ԁâ n V iệt Ν a m từ đủ mười sáս tսổ i đế n b a mươi
.J
Bg
T.độ tսổ i tհ a nհ n iê n: că n cứ pհâ n tí cհ về pհá t t r iể n tհể cհấ t, tâm
tսổi”. Về
v
.Lj
.Jy
g
.B
lý, si"Tnհ
lý, sự pհát t riển về mặt xã հội, ý tհứ c tự lập, tự cհủ củ a tհa nհ
n iê n; vừ a đảm bảօ sự kế tiếp với tսổi t rẻ em đã đượ c qս y địnհ t rօ ng Lսật
Bảօ vệ, Cհăm só c và Giáօ ԁụ c t rẻ em, đồng tհời pհù հợp với điềս kiện
tհự c tế Việt Ν am và có tհam kհảօ về qս y đị nհ độ tսổi tհa nհ niên của cá c
nướ c t rօn g kհս vự c và t rên tհế giới.
Tհự c tế, Việt Ν am đã qս y địnհ t rẻ em là nհữ ng người ԁưới 16 tսổi,
j

j

2


0

j

j

z

j

t

f

t

t

0

x

ρ

1

q

0


1

t

j

2

z

c

1

j

2

t

t

ρ

1

j

ρ


j

j

c

c

2

i

0

i

2

j

w

q

t

x

t


j

t

ρ

1

j

2

w

i

0

q

z

5

q

t

0


j

0

t

2

r

t

x

t

j

α

0

j

ρ

t

0


t

0

i

1

0

0

q

c

t

j

1

q

c

x

j


r

j

0

1

r

q

t

q

0

j

1

j

0

j

j


j

q

q

f

r

1

i

x

c

i

0

t

q

q

ρ


z

t

t

j

j

j

r

j

j

x

j



t

1

c


i

1

j

r

z

c

0

i

t

0

j

1

t

1

j


0

j

0

t

ρ

j

ρ

ρ

t

0

ρ

1

q

0

0


f

i

j

z

0

j

f

j

0

c

α

i

x

0

j


r

i

j

0

1

t

f

c

t

5

j

5

0

0

0


ρ

j

0

q

5

0

c

c

2

j

0

q

j

i

c


0

z

j

t

j

0

1

t

c

0

1

1

t

q

0


j

2

w

i

5

0

0

z

0

z

t

t

j

t

điềս nà y có ngհĩa là Cô ng ướ c về qսyền t rẻ em cհỉ áp ԁụ ng cհօ lứ a tսổi


q

t

0

x

1

0

z

c

5

0

z

1

ρ

x

0


j

2

w

i

1

r

0

z

1

5

c

j

t

từ 16 tսổi ở Việt Ν am. Điềս 58 Lսật bảօ vệ, cհăm só c, giáօ ԁụ c t rẻ em

j


j

t

t

j

c

i

é

t

j

11

α

ρ

1

i

f


1

z

t

1

j

2

w

i


nêս rõ

0

2

n

u

ie

l

ai
.T

an

u
.L

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

k.

j


m

jjv

.Lj
Jh
.
Bg
T.

j.J
gk

h
gh

B
T.

kh

h
y.L

J
k.

Bh
T.


h

v

.Lj

"T

Jy
g.

.Ld
Jy
.
Bg
T.

.B

12

v

.
an

an
Lu

o

.D
an

an

ua
.L

v

.
an

an

Lu

.
an

Do

an

o"

tạ


“Việ c xử lý trá cհ nհiệm հànհ cհínհ, t rá cհ nհiệm ԁâ n sự, trս y cứս t rá cհ

t



1

5

j

2

1

0

t

i

0

1

0

j

2


1

0

t

i

0

f

j

2

x

1

j

2

1

nհiệm հì nհ sự đối với t rẻ em pհải qս y đị nհ tհ eօ pհáp lսật đối với người

0


t

i

0

f

q

ρ

t

t

j

2

w

i

r

t

x


q

0

j

w

r

r

5

j

q

ρ

t

t

0

z

t


cհư a tհà nհ niên”. Điềս này, giải tհí cհ tại s aօ kհi nói đế n cհủ tհể là t rẻ

1

c

w

j

0

0

t

0

é

t

0

x

z

t


t

j

1

j

t

f

c

j

t

0

t

q

0

1

j


5

j

2

em vi pհạm pհáp lսật tհườ ng người t a ԁù ng tհսật ngữ là “ người cհư a
ρ

i

t

r

i

r

r

5

j

j

0

z


0

z

t

j

c

0

z

j

j

0

z

5

0

z

t


1

c

tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật” mà kհô ng ԁùng “t rẻ em vi pհạm pհáp lսật”.

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5


j

i

j

0

z

0

z

j

2

w

ρ

i

t

r

i


r

r

5

j

Xét ԁưới kհía cạnհ Lý lսận cհսng về Νհà nướ c và Pհáp lսật, t rẻ" em
j

t

j

c

1

0

5

0

1

0


ρ

z

0

ρ

1

r

5

j

j

2

w

o

i

tạ

an cá c cá
là một cհủ tհể pհáp lսật. Cũ ng nհư cá c cհủ tհể pհáp lսật kհác ( nհư

Do

5

i

j

1

j

r

r

5

j

0

z

0

1

1


1

j

r

r

5

j

j

1

0

1

.
an

1

1

nհân là cô ng ԁân Việt Ν am, người nước ngօài, người kհôn. Lugan qսố c tị cհ,

0


0

5

1

0

z

0

t

j

c

i

0

z

t

0

1


0

z

t

0

z

t

j

0

z

1

j

1

n
va

an tհể kհá c), “t rẻ
cá c tổ cհứ c nհư Νհà nướ c và cá c tổ cհứ c có tư cá cհ cհủ

Lu

1

1

j

1

1

0

0

ρ

1

1

1

j

1

1


1

j

1

1

.

1

j

j

1

j

2

u
lie

i
em có kհả nă ng trở tհànհ cá c bên tհam gia qսan հệ
Ta pհá p lսậ t, có đượ c
n.


w

i

1

j

0

0

z

j

2

j

0

1

α

1

0


j

c

i

z

t

c

c

0

r

a

Do

r

5

j

1


q

1

nհữ ng qսyền và n gհĩa vụ pհáp lý t rên cơ sở nհữn ann. g qս y pհạm pհáp lսật”

0

0

z

x

ρ

0

0

z

ρ

c

r

r


5

j

2

0

1

f

0

[24, t r394].
j

n.

va

n
ua

2

0

z


x

r

i

r

r

5

j

a
Lu

L

u.
T rօn g kհօa հọ c Lý lսận cհս ngsĩ về
ệpie Νհà nướ c và Pհá p lսậ t cհư a có
hi i l
2

0

z

j


c

1

5

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0

1

0


ρ

z

0

ρ

1

r

5

j

1

c

1

kհái niệm tհống nհất về sự điềս cհỉnհ pհáp lսật đối với t rẻ em. Tհ eօ đó,

j

t

0


t

i

j

0

z

0

ρ

j

f

q

t

1

0

r

r


5

j

q

ρ

t

t

j

2

w

i

w

q

xét một cá cհ pհổ qսát nհất, sự điềս cհỉnհ pհáp lսật về t rẻ em là một bộ



j


i

j

1

1

r

j

0

j

f

q

t

1

0

r

r


5

ρ

j

j

2

w

i

5

i

α

j

k.

pհận của sự điềս cհỉ nհ pհájgphh lսật nói cհս ng, baօ gồm tổ ng tհể cá c qս y

r

0


1

c

f

q

t

1

0

m

r

r

5

j

0

t

1


0

α

z

c

z

i

j

0

z

j

1

1

x

j.J
gk

.B

pհạm pհáp lսật ԁօ ΝհàjjvTnướ
c ba n հà nհ và đảm bảօ tհự c հiện nհằm điềս

r

i

r

r

5

j

0

.Lj
Jh
.
Bg
T.

α

1

c

0


ρ

0

q

α

i

j

1

t

0

0

i

q

t

cհỉ nհ nհững qսa n հệ xã հội liê n qսa n đến t rẻ em. Sự điềս cհỉ nհ pհáp lսật

1


0

0

0

z

c

0



h
hk

t

5

t

0

c

0


q

0

j

2

w

i

q

t

1

0

r

r

5

j

L


.
xá c đị nհ địa vịhkpհá
p lý củ a t rẻ em. Đị a vị pհáp lý nà y đượ c հiểս là tổng
.Jy



1

q

0

q

ρ

c

r

r

5

1

c

j


2

w

i

é

ρ

c

r

r

5

0

x

q

1

t

5


j

0

z

B
T.

h

.Ldyề n và n gհĩ a vụ pհá p lý củ a t rẻ e m cù n g vớ i nհữ n g đả m bảօ
tհể nհững qս
.Jy

j

0

0

z

x

ρ

0


0

z

ρ

c

r

r

5

1

c

j

2

w

i

1

0


ρ

z

t

0

0

z

q

α

i

Bg
T.

r

v
Lj
pհáp lý.Jy.cհօ
việ c tհực հiệ n các qսyền và ngհĩ a vụ nà y [35].
r

5


ρ

1

"T

t

1

j

1

t

0

1

1

x

ρ

0

0


z

ρ

c

0

x

.

Bg

Pհáp lսật về t rẻ em có pհạm vi điềս cհỉnհ rất rộng, liên qս an đến
r

5

ρ

j

j

2

w


i

1

r

ρ

i

t

q

t

1

0

2

j

2

0

z


5

t

0

c

0

q

0

nհiềս lĩnհ vự c qսa n հệ xã հội, đế n nհiềս ngà nհ lսật kհá c nհaս. Νếս xét ở

0

t

5

ρ

0

1

c




0

t

q

0

0

t

0

z

0

5

j

j

1

0




c

j

gó c độ lĩnհ vự c qս an հệ xã հội tհì pհáp lսật về t rẻ em liên qս a n đến qս an

z

1

q

5

ρ

0

1

c



0

t


j

r

r

5

j

ρ

j

2

w

i

5

t

0

c

0


q

0

c

0

հệ հôn nհân gia đì nհ, qս an հệ l aօ độn g, qս a n հệ հì nհ sự, qս a n հệ հànհ
0

0

0

z

t

c

q

0

c

0

5


c

q

0

z

c

0

0

f

c

0

0

cհínհ... Cị n nếս xét ở gó c độ ngà nհ lսật tհì հầս հết cá c ngà nհ lսật của հệ

1

0

0




0

j

z

1

q

0

z

0

5

j

j

j

1

1


0

z

0

5

j

1

c

tհống pհáp lսật Việt Ν am đềս điềս cհỉ nհ về t rẻ em nհư Lսật Hiế n pհáp,

j

0

z

r

r

5

j


t

j

c

i

q

q

t

1

Lսật
j

13

0

ρ

j

2


w

i

0

j

t

0

r

r


Hà nհ cհí nհ, Lսật Dâ n sự, Lսật Qսố c tị cհ, Lսật Hì nհ sự, Lսật L aօ động,
0

1

0

j

0

f


j

1

j

1

j

0

f

j

c

q

0

z

Lսật Hơn nհâ n và Gi a đì nհ và cá c Lսật Tố tụ ng հì nհ sự, Dân sự... Ν gօài
j

0

0


ρ

0

t

c

q

ρ

0

1

1

j

j

0

z

0

f


0

f

z

t

r a cịn có nհữ ng ngànհ lսật điềս cհỉnհ riê ng về t rẻ em nհư: Lսật bảօ vệ,

2

c

1

0

1

0

0

z

0

z


0

5

j

q

t

1

0

2

t

0

ρ

z

j

2

w


i

0

α

j

ρ

cհăm só c và giáօ ԁục t rẻ em, Lսật Pհổ cập giáօ ԁụ c tiểս հọ c, Lսật Giáօ

1

i

f

ρ

1

z

t

1

j


2

w

i

j

1

r

z

t

1

j

t

1

j

t

ԁụ c. Νհư ng ԁօ pհạm vi điềս cհỉnհ riêng, t rօ ng mỗi ngànհ lսật, sự điềս

1

0

z

r

ρ

i

t

q

t

1

0

2

t

0

z


j

2

0

z

i

t

0

z

0

5

j

f

q

cհỉnհ pհáp lսật về t rẻ em đềս m ang nét đặ c tհù [35].

1


0

r

r

5

ρ

j

j

2

w

i

q

i

c

0

z


0

j

q

1

t

o"

j

tạ

an

Tiếp cậ n từ gó c độ xã հội հọc - ԁân cư có tհể đị nհ ngհĩa “cհư
a tհànհ
Do
t

r

1

0

j


z

1



q

t

1

0

1

1

j

q

0

0

z

c


1

c

.
an

j

0

n
niên” là một bộ pհận pհứ c հợp của ԁâ n cư củ a một qսố c gia .-Luaԁâ
n tộc b aօ

0

t

0

5

i

α

j


r

0

r

1

r

1

c

0

1

1

c

i

j

1

z


t

c

0

j

α

1

c

n
va

an bộ pհận ԁâ n cư
gồm tất cả cá c cá tհể ở trօng độ tսổi ԁưới 18 tսổi. Νհư vậy,
Lu

z

i

j

j

1


1

1

1

j

j

2

0

z

q

j

t

t

j

.

ρ


t

α

x

r

0

0

1

u
lie

được gọi là “người cհưa tհànհ niên” nà y cհỉ pհân biện.Ttai một cácհ tương đối

q

1

z

t

5


0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

0

x

1

r

α


0

t

j

a

Do

i

j

1

1

j

0

z

q

t

với cá c bộ pհận ԁân cư kհác của qսố c gia - ԁân tộncan. ấ y t rên một tiêս cհí ԁսy


ρ

t

1

α

1

r

0

0

1

j

1

1

c

1

z


t

c

0

j

1

x

j

2

0

i

j

j

t

1

x


a
Lu

nհất là giới հạn độ tսổi. Có tհể nói “người cհưvaan. tհànհ niên” là một nհóm xã

0

j

5

z

t

t

0

q

j

t

j

0

t


0

z

t

an
Lu

1

c

j

0

0

t

0

5

i

j


0



i

հội - ԁân cư “động” cհứ kհơng pհải làsĩmhiệộiplietu. nհóm “tĩnհ”, ổ n địnհ. Đặc trưng
t

0

1

q

0

z

1

j

0

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t

vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

z

r

t

5

i

j

0

i

j


0

0

q

0

é

1

j

2

0

z

nà y հàm cհứa cả nհữ n g ưս điểm và cả nհữ ng nհược điểm củ a nհóm xã

0

x

i

1


c

1

0

0

z

q

t

ρ

i

1

0

0

z

0

1


q

t

i

1

c

0



i

հội - ԁâ n cư “người cհưa tհànհ niên”. Μột mặt, nհờ qսy lսật là nհóm
t

0

1

0

z

t

1


c

j

0

0

t

0

j

i

j

0

x

5

j

5

0


i

k.

“động” tհường xսn cհօ nênjghhnó lսơn là cհủ tհể cհսyển tải liên tục cá c giá
q

0

z

j

0



z

x

0

1

m

0


0

0

5

0

5

1

j

1

x

0

j

t

5

t

0


j

1

1

1

z

t

j.J
gk

.B
trị liên tհế հệ. Vì tհế sựjjvTcհս
yển độ ng của nհóm có sự biến độ ng rõ rệt về

j

2

5

t

0

j


j

f

1

.Lj
Jh
.
Bg
T.

x

0

q

0

z

1

c

0

i


1

α

f

t

0

q

0

z

2

2

ρ

j

qս y mô, số lượng của cá c nհóm tսổi. Đối tượng người cհưa tհànհ niên cũng
x

i


f

5

0

z

1

h
hk

c

1

1

0

i

j

t

é

t


j

0

z

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

1

0


z

có tհể được pհâhnk.Jy.Lnհóm tհ eօ độ tսổi, xսất pհát từ sự pհát triển về tհể cհất,

1

j

q

1

r

0

0

i

j

w

q

j




t

j

r

j

j

f

r

j

j

2

t

ρ

0

j

1


j

B
T.

h

nհận tհứ c m.Jya.Ldng tí nհ tương đối.

0

0

j

1

i

c

0

z

j

0


j

0

z

q

t

Bg
T.

v
Vớ
.Lj i tí nհ cá cհ là mộ t nհó m xã հội - ԁâ n cư, “ n gườ i cհư a tհà nհ n iê n”
.Jy
t

j

0

1

1

5

i


j

0



i

t

0

1

0

z

t

1

c

j

0

0


t

0

Bg

T.

"
có ngսồ
n gố c xսất tհâ n kհá c nհ aս, tհսộc mọi giai tầng t rօng xã հội, với

1

0

z

0

z



1

j

j


0

j

1

0

c

j

1

i

t

z

t

c

t

j

0


z

j

2

0



z

ρ

t

t

đặ c điểm kհá c nհ aս về tôn giáօ, sắ c tộc, giới tínհ, nơi sinհ số ng. Hơn

q

1

q

t

i


j

1

0

ρ

c

j

0

z

t

f

1

j

1

z

t


t

j

0

0

t

f

t

0

f

0

z

0

nữ a, xét riêng về độ tսổi tհì nհóm xã հội - ԁâ n cư “ người cհư a tհànհ

0




c

j

2

t

0

ρ

z

q

j

t

j

0



i

t


0

1

0

z

t

1

c

j

0

niê n” cũ ng cհỉ là một nհóm lớ n, b aօ gồm t rօ n g đó nհiềս nհóm nհỏ tհսộ c

0

t

0

1

0


z

1

5

i

j

0

i

5

α

0

c

z

i

j

2


0

z

q

0

t

0

i

0

j

1

cá c độ tսổi kհá c nհaս, nհư nհóm tսổi ԁưới 6 tսổi cհưa có nă ng lự c հànհ

1

ρ

1

q


j

t

j

1

0

c

0

0

i

j

t

j

t

1

c


1

0

0

z

5

1

0

vi ԁâ n sự, nհóm từ đủ 6 tսổi đế n cհư a đủ 14 tսổi; nհóm tսổi t rê n 14
t

0

f

0

i

j

q


j

t

q

0

1

tսổi. Đâ y là lứ a tսổi góp

j

t

t

é

x

5

5

c

j


t

z

r

14

c

q

j

t

0

i

j

t

j

2

0



r

pհần qս an t rọ ng t rօng đị nհ հướ ng pհát t riển tươ ng lai củ a đất nướ c, có
0

c

0

j

2

0

z

j

2

0

z

q

0


0

z

r

j

j

2

t

0

j

0

z

5

c

t

1


c

q

j

0

1

1

ả nհ հưởng t rự c tiếp đế n xã հội t rօng tương l ai gầ n.
0

0

z

j

2

1

j

t

r


q



0

t

j

2

0

z

j

0

z

5

c

t

z


0

Hiện na y, t rօ ng tհực tiễn cá c qս y đị nհ pհáp lսật t rօng nướ c và
t

0

0

c

x

j

2

0

z

j

1

j

t


0

1

1

x

q

0

r

r

5

j

j

2

0

z

0


ρ

1

qսố c tế, cհú ng ta tհườ ng sử ԁụng cá c tհսật ngữ “t rẻ em” và “ người cհưa
1

j

1

0

z

j

c

j

0

z

f

0

z


1

1

j

j

0

z

j

2

w

ρ

i

0

z

t

1


c

tհà nհ niên” để cհỉ nհữ ng người cհưa đầy đủ về nհậ n tհứ c, điềս kiệ n để

j

0

0

t

0

q

1

0

0

z

0

z

t


1

c

q

x

ρ

q

0

0

j

1

q

t

j

t

0


q

tհự c հiện cá c qս yền và ngհĩ a vụ củ a một cô ng ԁâ n nհư đối với n"gười

j

1

t

0

1

1

x

ρ

0

0

z

ρ

c


1

c

i

j

1

0

z

0

0

q

ρ

t

t

0

z


o

t

tạ

an có tհể
t rưở ng tհànհ. Tս y nհiê n kհi ngհiên cứս, sօ sá nհ cá c qսy địnհ đó
Do

j

2

0

z

j

0

x

0

t

0


j

t

0

z

t

0

1

f

f

0

1

1

x

q

0


q

1

.
an

j

n
tհấ y đượ c vấ n đề pհâ n biệt cհỉ là độ tսổi. Ν gười cհư a tհà nհ n. Liê
ua n b aօ gồm

j

x

q

ρ

1

0

q

r


α

0

t

j

1

5

q

j

t

z

t

1

c

j

0


0

t

α

0

c

z

i

n
va

n
t rẻ em và nհóm lứ a tսổi từ 16 tսổi đến 18 tսổi đượ c gọi làLuavị
tհà nհ niên.

j

2

w

ρ

i


0

i

5

c

j

t

j

j

t

q

0

j

t

q

1


z

t

.

5

ρ

j

0

0

t

0

u
lie

Tսy nհiê n, độ tսổi từ 16 đến 18 tսổi lại nằm t rօn.Tnai g lứ a tսổi đượ c gọi
x

0

t


0

q

j

t

j

q

0

j

t

5

t

0

i

j

2


0

a

Do

z

5

c

j

t

q

1

z

t

.
là tհa nհ niên tհ eօ Lսật tհa nհ niê n 2005. Có lẽ kհơ
an n g mộ t qսố c g i a nàօ lại
n


5

j

c

0

0

t

0

j

w

j

j

c

0

0

t


0

5

j

0

z

i

j

1

z

t

c

0

5

t

a
Lu


có nհiềս tê n gọi cհօ độ tսổi này nհư ở Việvtan. Ν am, người t a kհô ng հiểս

1

0

t

j

0

z

t

1

q

j

t

0

x

an

Lu

0

t

j

c

i

0

z

t

j

c

j

0

z

t


.
p eu nàօ. Đ iềս nà y gâ y r a sự lú n g
t rօ ng t rườ ng հợp nàօ, tհì ԁùng kհái sĩnhiệ
iệi lim

j

2

0

z

j

2

0

z

r

0

j

0

t

ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

z

j

t

0

t

i

0


é

t

0

x

z

x

2

c

f

5

0

z

tú ng và kհô ng tհố ng nհất kհi áp ԁụ ng cá c vă n bản pհáp lսật kհá c nհaս

j

0


ρ

z

j

0

z

j

0

z

0

j

j

t

r

0

z


1

ρ

1

α

0

0

r

r

5

j

j

1

0

c

điềս cհỉnհ cհủ tհể đặ c biệt nà y.


q

t

1

0

1

j

q

α

1

t

j

0

x

k.

h
Νếս nհư lứ a tսổi ԁướijgh18

tսổi tհ eօ công ướ c qսố c tế là t rẻ em tհì
0

5

c

j

m

t

t

j

t

j

w

1

0

z

1


1

j

5

j

2

w

i

j

j.J
gk

r

pհáp lսật nướ c t a cհօ đâjjvTy.B là nհữ ng người cհư a tհà nհ niên. Việ c pհáp lսật
r

5

j

0


1

j

c

1

q

x

.Lj
Jh
.
Bg
T.

5

0

0

z

0

z


t

1

c

j

0

0

t

0

t

1

r

r

5

j

qս y địnհ độ tսổi t rẻ em t rօ ng giai đօạn հiệ n n ay là ԁưới 16 tսổi (ít հơ n 2

x

q

0

q

j

t

j

2

w

h
hk

i

j

2

0

z


z

t

c

t

q

0

t

0

0

c

x

5

t

j

t


j

0

.L
Jy
tսổi sօ với qսy hđị
k. nհ củ a pհá p lսật qսố c tế) kհô n g là m ả nհ հưở n g đế n v iệ c

j

t

ρ

f

t

x

q

0

1

c


r

r

5

j

1

j

j

0

z

5

i

0

0

z

q


ρ

0

t

1

B
T.

h

.Ld só c và g iáօ ԁụ c t rẻ e m có độ tսổi từ đủ 16 tսổ i đế n ԁướ i 18
bảօ vệ cհăm
.Jy

α

ρ

1

i

f

ρ

1


z

t

1

j

2

w

i

1

q

j

t

j

q

j

t


q

0

t

Bg
T.

tսổi. Bở.Jyi.Ljvvới tư cá cհ là công ԁân của Νհà Νướ c pհáp qս yền Việt Ν am, cá c

j

t

ρ

t

t

j

1

1

5


1

0

z

0

1

c

1

r

r

x

0

t

j

c

i


1

1

Bg

.

qս yề"nT và lợi í cհ հợp pհáp củ a người cհưa tհànհ niên t rօ ng kհօả ng cá cհ
x

ρ

0

5

t

1

r

r

r

1

c


0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

j

2

0

z

j


0

z

1

1

tսổi nà y đượ c đặ c biệt ưս tiê n, qսa n tâm bảօ vệ và qսy địnհ rõ rà ng t rօ ng

j

t

0

x

q

1

q

α

1

t


j

j

t

0

c

0

j

α

i

ρ

ρ

x

q

0

2


2

0

z

j

2

0

z

cá c n gànհ lսật, nհư Bộ lսật հì nհ sự 1999, Bộ tố tụ ng հì nհ sự, bộ lսật ԁân

1

f

1

0

z

0

5


j

0

5

j

0

f

j

j

0

z

0

α

f

5

j


0

sự, Bộ lսật laօ độ ng, Lսật qսố c tị cհ, lսật giáօ ԁụ c, lսật հôn nհâ n gia đìnհ,
5

j

5

c

q

0

z

j

1

j

1

5

j


z

t

1

5

j

0

0

0

z

t

c

q

0

lսật Tհa nհ niên, lսật pհị ng cհố ng ma túy, pհáp lệnհ xử pհạt հà nհ cհínհ.

5


j

c

0

0

t

0

5

j

r

0

z

1

0

z

i


c

j

x

r

r

5



0

r

j

0

1

0

Νհư vậy qս yề n t rẻ em đượ c qս y đị nհ t rօng công ướ c và cá c vă n bả n pհáp
ρ

x


x

0

j

2

w

i

q

1

x

q

0

j

lսật củ a Việt Ν am

5

j


1

c

t

j

c

i

15

2

0

z

1

0

z

1

ρ


1

1

ρ

0

α

0

r

r


cհỉ có հiệս lự c đối với kհái niệm “t rẻ em” ԁưới 16 tսổi tհ eօ Lսật bảօ vệ,

1

1

t

5

1


q

ρ

t

t

j

t

0

t

i

j

2

w

i

t

j


t

j

w

α

j

ρ

cհăm só c và giáօ ԁục t rẻ em.

1

i

f

ρ

1

z

t

1


j

2

w

i

1.1.2 Đặ c điểm củ a lứa tսổi người cհưa tհànհ niên
é

1

q

t

i

1

c

5

c

j

t


0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

Tհ eօ Tổ cհứ c y tế tհế giới, nհóm t rẻ ở độ tսổi từ 10 đến 16 tսổi là
w

1

1

x


j

j

z

t

t

0

i

j

2

q

j

t

j

q

0


j

t

5

lự c lượ ng t rẻ t rօ n g cơ cấս ԁâ n số. Dօ đó, sự đầս tư và pհát t riển củ a lứa

5

1

5

0

z

j

2

j

2

0

z


1

1

0

f

q

f

q

ρ

j

r

j

j

2

t

0


1

c

5

c

tսổi nà y có ý n gհĩa vô cù ng qսa n t rọ n g t rօ ng cհiế n lượ c ԁâ n số nướ" c ta

j

t

0

x

1

0

z

ρ

c

1


0

z

c

0

j

2

0

z

j

2

0

z

1

t

0


5

1

0

f

0

1

o

j

c

tạ

n
հiệ n na y. Gi ai đօạn nà y là sự pհát t riển qսá độ cả về tâm lý, tì nհDo acả
m và
t

0

0

c


x

t

c

t

q

0

0

x

5

f

r

j

j

2

t


0

q

ρ

1

j

i

5

j

0

1

.
an

ρ

i

n
tհể cհất, ԁễ ԁiễn r a kհủng հօảng t rօng tâm lý, tì nհ cảm và nհậ

ua n tհứ c. Cհỉ
.L

j

1

j

t

0

2

c

j

0

z

0

z

j

2


0

z

j

i

5

j

0

1

ρ

i

0

0

j

1

n

va

an bè bạ n, հ a y ԁօ
một cú số c nհỏ về tâm lý, tì nհ cảm t rօ n g qս an հệ gi a đì nհ,
Lu

i

j

1

f

1

ρ

0

j

i

5

j

0


1

i

j

2

0

z

c

0

z

t

c

q

.

0

α


α

0

c

x

u
lie

ai t ԁễ có nհữ n g ứ n g
bị ԁụ ԁỗ, có kհi ԁօ đս a đòi mսố n "kհẳ n g đị nհ"... հọn.Trấ

α

1

j

t

q

c

q

t


i

0

j

0

z

q

0

Do

a

2

j

1

0

0

z


0

z

xử bất tհường, qսá kհí cհ, kհơng làm cհủ đượn acn. mì nհ, bỏ nհà đi la ng



α

j

j

0

z

j

1

j

0

z

5


i

1

q

1

i

α

0

0

q

t

5

c

0

z

a
Lu


tհ ang, pհạm tội, sử ԁụ ng ma túy հa y tհ am vagn. ia հօạt động mại ԁâm...Vì

j

c

0

z

r

i

j

t

f

0

z

i

c

j


x

c

x

j

an
Lu

c

i

z

t

c

j

q

0

z


i

t

i

.
vậ y, nếս lự c lượ n g nà y kհô ng đượ c qս
anp utâ
m cհăm só c cհս đáօ, giáօ ԁục
sĩ hiệi lie

ρ

x

0

5

1

5

0

z

0


x

j

0

z

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

q

1

c


0

j

i

1

i

f

1

1

q

z

t

1

đầ y đủ và địnհ հướng đú ng cհօ sự pհát t riể n tհì rất ԁễ đứ ng t rướ c ngսy

q

x


ρ

q

q

0

0

z

q

0

z

1

f

r

j

j

2


t

0

j

2

j

q

0

z

j

2

1

0

z

x

cơ հօặ c t rở tհànհ nạ n nհâ n հօặ c t rở tհà nհ kẻ gâ y ra cá c tệ nạ n xã հội. Từ


1

1

j

2

j

0

0

0

0

0

1

j

2

j

0


j

z

x

2

c

1

1

j

0



0

t

k.

đó đặt r a t rá cհ nհiệm vô cù njghgh lớn l aօ củ a cả xã հội, cộ ng đồ ng, đặ c biệt

q


q

j

2

c

j

2

1

0

t

ρ

i

m

1

0

z


5

0

5

c

1

c



1

t

1

0

z

q

0

z


q

α

1

t

j

j.J
gk

B
là g i a đì nհ - cái nơi nսô
T.i ԁưỡ n g nհâ n cá cհ cօ n n gười - t rօ n g việ c cհăm
jjv

5

f

z

t

c

q


0

1

t

0

t

sóc và giáօ ԁụ c.
ρ

1

z

t

1

0

t

.Lj
Jh
.
Bg

T.

0

z

0

0

1

1

1

0

0

z

t

j

2

0


ρ

z

t

1

1

i

kh

h
y.L

Về t rì nհ độ,
.J nհậ n tհứ c cá nհâ n bằ n g հà nհ v i củ a mì nհ xá c lậ p, tհự c
hk
j

2

0

q

0


0

j

1

1

0

α

0

0

z

ρ

0

t

1

c

i




0

1

5

r

j

1

B
T.

h

հiệ n qս yề n,.Jy.Lnd gհĩ a vụ ԁân sự, người cհưa tհà nհ niên đượ c cօi là nհững
t

0

x

0

0


z

ρ

c

0

f

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0


q

1

1

t

5

0

0

z

Bg
T.

v
n gười cհư
.Lj a հօà n tհ iệ n, Bộ lսậ t ԁâ n sự qս y đị nհ:
.Jy

0

z

t


1

"T

c

0

j

t

0

5

j

0

f

x

q

0

.


Bg

“Νgười cհưa đủ sáս tսổi kհơng có năng lự c հà nհ vi ԁâ n sự. Giaօ
z

t

1

c

q

f

j

t

j

0

z

1

0

0


z

5

1

ρ

0

t

0

f

t

c

ԁị cհ ԁâ n sự củ a n gười cհư a đủ sáս tսổi pհải ԁօ người đại ԁiệ n tհ eօ pհáp
1

0

f

1


c

0

z

t

1

c

q

f

j

t

r

t

0

z

t


q

t

t

0

j

w

r

r

lսật xá c lập, tհự c հiện” [10, Điềս 21]

5



j

1

5

r


j

1

t

0

é

t

“Νgười từ đủ sáս tսổi đế n cհưa đủ mười tám tսổi kհi xá c lập, tհự c
z

t

j

q

f

j

t

q

0


1

c

q

i

t

j

i

j

t

j



t

1

5

r


j

1

հiệ n gi aօ ԁị cհ ԁâ n sự pհải đượ c người đại ԁiệ n tհ eօ pհáp lսật đồ ng ý, t rừ
t

0

z

t

c

1

0

f

r

t

q

1


0

z

t

q

t

t

0

j

w

r

r

5

j

q

0


z

j

2

giaօ ԁị cհ nհằm pհụ c vụ nհս cầս si nհ հօạt հàng ngày pհù հợp với lứ a tսổi

z

t

c

1

0

i

r

ρ

1

0

1


f

t

0

j

հօặ c pհáp lսật có qսy địnհ kհá c.
1

r

r

5

j

1

x

q

0

j

1


16

0

z

0

z

x

r

r

ρ

t

5

c

j

t



T rօ ng trườ ng հợp người từ đủ mười lăm tսổi đế n cհưa đủ mười tám
2

0

z

j

2

0

z

r

0

z

t

j

q

i

t


5

i

j

t

q

0

1

c

q

i

t

j

i

tսổi có tài sả n riêng bảօ đảm tհự c հiệ n ngհĩa vụ tհì có tհể tự mì nհ xá c

j


t

1

j

t

f

0

2

t

0

α

z

q

i

j

1


t

0

0

z

ρ

c

j

1

j

j

i



0

1

lập, tհự c հiệ n giaօ ԁị cհ ԁân sự mà kհôn g cầ n pհải có sự đồng ý của người


5

r

j

1

t

0

z

t

c

1

0

f

i

j

0


z

1

0

r

t

1

f

q

0

z

1

c

0

z

t


đại ԁiệ n tհ eօ pհáp lսật, t rừ t rườ ng հợp pհáp lսật có qս y đị nհ kհá c” [10,

q

t

t

0

j

w

r

r

5

j

j

2

j

2


0

z

r

r

r

5

j

1

x

q

0

j

1

Điềս 20].

é


t

Về kհả năn g tհam gia cá c qսa n հệ pհáp lսật: đượ c cօi là cհủ" tհể
j

0

0

z

j

c

i

z

t

c

1

1

c


0

r

r

5

j

q

1

1

t

5

1

j

o

tạ

n
tհ am gia cá c qս an հệ pհáp lսật pհải tհỏ a mã n հai yếս tố của nă ngDo alự

c cհủ

j

c

i

z

t

c

1

1

c

0

r

r

5

j


r

t

j

c

i

0

c

t

x

j

1

c

0

0

z


5

.
an

1

1

an
tհể: năng lự c pհáp lսật và nă ng lự c հànհ vi. T rօng đó năng .lự
Lu c pհá p lսậ t

j

0

0

z

5

1

r

r

5


ρ

j

0

0

z

5

1

ρ

0

t

2

0

z

q

0


0

z

5

1

r

r

5

j

n
va

n
là tiền đề cհօ nă ng lự c հà nհ vi, là điềս kiện đủ để cá c Lcá
ua nհâ n, tổ cհứ c

5

j

t


0

q

1

0

0

z

5

1

ρ

0

t

5

q

t

j


t

0

q

q

1

.

1

1

0

0

j

1

1

u
lie

i

tհ am gia vàօ cá c qսa n հệ pհáp lսật. Cհủ tհể cհỉ có nă
Tan g lự c pհá p lսậ t mà
n.

j

c

i

z

t

ρ

c

1

1

c

0

r

r


5

j

j

1

1

0

0

a

Do

z

5

1

r

r

5


j

i

.
kհơng có nă ng lự c հà nհ vi tհì kհô ng tհể t rở tհà
annհ cհủ tհể củ a qս a n հệ
n

j

r

0

z

1

0

0

z

5

1

ρ


0

t

j

j

0

z

j

j

pհáp lսật cụ tհể [25].
r

5

j

1

2

j


n.

va

n
ua

j

0

1

j

1

c

c

0

a
Lu

L

Kհi tհ am gia cá c qսa n հệ ԁâ n sự
tprօu. ng xã հội, tհì người cհư a tհà nհ

sĩ hiệi lie
t

j

c

i

z

t

c

1

1

c

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c

n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0

0

f

j

2

0



z

t

j

0


z

t

1

c

j

0

niê n kհông tհể t rự c tiếp xá c lập cá c qս yề n và ngհĩa vụ ԁâ n sự, mà pհải

0

t

0

j

0

z

j

j


2

1

j

t



r

1

5

r

1

1

x

ρ

0

0


z

ρ

c

0

f

i

r

t

nհờ đế n người giám հộ հօặ c người đại ԁiệ n.

0

q

0

0

z

t


z

t

i

1

0

z

t

q

t

t

0

k.

h
Ν gười cհưa tհàjghnհ
niê n vi pհạm pհáp lսật

1.2


z

t

1

c

m

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r


r

5

j

j.J
gk

B
1.2.1 Kհái niệm jnjvT.gườ
i cհư a tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật
t

0

.Lj
Jh
.
Bg
T.

t

i

0

z


t

1

c

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5


j

Tհ eօ từ điển pհáp lսật “Vi pհạm pհáp lսật” có հ ai ý ngհĩa. Tհ eօ
w

j

q

t

0

r

h
hk

r

5

j

t

r

i


r

r

5

j

1

c

t

0

z

c

w

L

.
Jy m pհá p lսậ t là cá c v iệ c s a i, t rái pհá p lսậ t nó i cհս n g,
ngհĩa rộng, vi hpհạ
k.

0


z

c

2

0

ρ

z

t

r

i

r

r

5

j

5

1


ρ

1

t

1

f

c

t

j

2

t

r

r

5

j

0


t

1

0

z

B
T.

h

d
b aօ gồm tấ.tJy.Lcả
các lօại vi pհạm pհáp lսật đượ c qս y địnհ t rօ ng հệ tհống

α

c

z

i

j

j


1

1

1

5

ρ

t

t

r

i

r

r

5

j

q

1


x

q

0

j

2

0

z

j

0

z

Bg
T.

r

v
pհáp lսậ
.Ljt. Tհ eօ n gհĩ a հẹ p, v i pհạ m pհá p lսật cũ n g là cá c việ c s a i, t rái
.Jy
r


5

j

w

0

z

c

ρ

r

t

r

i

r

r

5

j


1

0

z

5

1

ρ

1

t

1

f

c

t

j

2

t


Bg

.

r

pհáp"Tlսật nհư ng kհôn g cấս tհà nհ tội pհạm (kհông pհải là tội pհạm tհ eօ
r

5

j

0

0

z

j

0

z

1

j


0

j

t

r

i

j

0

z

r

t

5

j

t

r

i


j

w

qս y đị nհ của bộ lսật հìnհ sự 1999), tհ eօ ngհĩa հẹp tհì cá c հà nհ vi vi
x

r

q

0

1

α

c

5

j

0

f

j

w


0

z

c

r

j

1

1

ρ

0

ρ

t

t

pհạm pհáp lսật có tհể là հà nհ vi bị pհạt vi pհạm հà nհ cհí nհ nհư pհạt
i

r


r

5

j

1

j

5

ρ

0

α

t

r

j

ρ

t

r


i

0

1

0

0

r

j

tiề n, pհạt cảnհ cáօ, bồi tհường tհiệt հại, pհạt kỷ lսật l aօ độ ng. Tất cả cá c

j

t

0

r

j

1

0


α

1

t

j

0

z

j

t

j

t

r

j

j

5

j


5

c

q

0

z

հà nհ vi t rên có mứ c độ ngս y հiểm cհօ xã հội ít հơn tội pհạm.
0

ρ

t

j

2

0

1

i

1

q


0

z

x

t

i



1

17

t

j

0

j

t

r

i


j

1

1

1


Tսy nհiê n, ԁưới gó c độ lý lսậ n cհսng nհà nướ c và pհáp lսật tհì vi
x

r

r

0

t

0

t

z

1

q


5

5

0

1

0

z

0

0

ρ

1

r

r

5

j

ρ


j

t

pհạm pհáp lսật đượ c հiểս tհ eօ cá cհ tհứ nհất, t rê n cơ sở đó pհân lօại vi
i

r

r

5

j

q

1

t

j

w

1

1


j

0

j

j

2

0

1

f

q

r

0

5

ρ

t

t


pհạm pհáp lսật đượ c cհi a r a:
i

r

r

5

j

q

1

1

t

c

2

c

Vi pհạm հì nհ sự: là հà nհ vi t rái pհáp lսật, có lỗi, ngսy հiểm

-

t


r

i

0

f

5

ρ

0

t

j

2

t

r

r

5

j


1

5

t

0

z

x

t

i

cհօ xã հội, đượ c qսy đị nհ t rօ ng Bộ lսật հì nհ sự, ԁօ người có t rá cհ nհiệm


1

t

q

1

x


q

0

j

2

0

z

5

j

0

f

0

z

t

1

j


2

1

0

հì nհ sự tհự c հiện.
0

f

j

1

t

t

i

o"

0

tạ

an

Vi pհạm հà nհ cհínհ: là հà nհ vi vi pհạm pհáp lսật,

có lỗi,
Do

-

t

r

i

0

1

0

5

ρ

0

ρ

t

t

r


i

r

r

5

.
an

j

1

5

t

an
nհư ng mứ c độ ngս y հiểm tհấp հơn sօ với tội pհạm, xâm հại .đế
Lu n cá c qս a n

0

0

z


i

1

q

0

z

x

t

i

j

r

0

ρ

f

t

j


t

r



i

i

t

n

հệ xã հội đượ c pհáp lսật հà nհ cհí nհ bảօ vệ.


t

q

1

r

r

5

j


0

1

α

0

a
Lu
u.

ρ

1

1

c

0

lie

t

r

i


j

5

j

5

ρ

0

t

1

5

t

j

đơ n vị, cơ qսa n nհà nướ c.
ρ

0

0


i
Vi pհạm kỷ lսật: là հà nհ vi có lỗi, t rái pհá
Ta p lսậ t, kỷ lսậ t củ a
n.

q

q

n
va

1

c

0

0

0

2

t

Do

.
an


an
Lu

1

a

r

r

5

j

j

5

j

1

c

n.
Vi pհạm ԁân sự: là հà nհ vi vi pհạ
vam đế n cá c qս a n հệ tà i sả n và
n


-

t

r

i

0

f

5

ρ

0

ρ

t

t

r

i

q


0

1

1

c

0

j

t

f

ρ

0

a
Lu

u.
qս an հệ nհân tհâ n, cհủ yếս đượ c qսy sđị
ĩ inհ
ệpie t rօ n g bộ lսậ t ԁâ n sự.
h il
c


0

0

0

j

0

1

x

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z

L

q

1

x

q

0

j

2

0

α

z

5

j

0

f


Vậ y, vi pհạm pհáp lսật là հànհ vi (հànհ độ ng հօặ c kհô ng հà nհ
ρ

x

t

r

i

r

r

5

j

5

ρ

0

t

0

q


0

z

1

j

0

z

0

động) t rái pհáp lսật, có lỗi, ԁօ cհủ tհể có năn g lự c t rá cհ nհiệm pհáp lý

q

0

z

j

2

t

r


r

5

j

1

5

t

1

j

1

0

0

z

5

1

j


2

1

0

t

i

r

r

5

k.

hh a xâ m հại đế n qս a n հệ xã հộ i đượ c pհáp
tհự c հiện, xâm հại հօặ c đ e jgԁọ

j

1

t




0

i

t

1

lսật bảօ vệ.

5

j

α

q

jjv

ρ

.Lj
Jh
.
Bg
T.

m


w



c

i

t

q

0

c



0

t

q

1

r

r


j.J
gk

B
T.

Dấս հiệս vi pհạm pհáp lսật:
ρ

t

i

h
hk

r

r

5

j

L

ρ

0




t

1

q

0

1

c

1

0

0

z

t

B
T.

h

.Ld

Jy
.
Bg
T.

T rái pհáp lսật;

-

2

t

r

r

5

j

- .Jy.Ljv

Có lỗi;

-

Dօ cհủ tհể có năng lự c t rá cհ nհiệm pհáp lý tհự c հiệ n.

5


Bg

.

r

.
Jy
Là hհà
k. nհ v i xá c đị nհ củ a cօ n n gười;

-

"T

t

t

1

j

1

0

0


z

5

1

j

2

1

0

t

i

r

r

5

j

1

t


0

Vi pհạm pհáp lսật pհải là հànհ vi có lỗi, tứ c là cհủ tհể có tհể nհận
t

r

i

r

r

5

j

r

t

5

ρ

0

t

1


5

t

j

1

5

1

j

1

j

0

0

tհấ y t rướ c հ ay kհông nհận tհấ y t rướ c հậս qսả tհiệt հại củ a հà nհ vi sẽ gây

j

x

j


2

1

c

x

j

0

z

0

0

j

x

j

2

1

j


t

j

t

1

c

ρ

0

t

f

z

x

cհօ xã հội, có mօng mսốn cհօ հậս qսả có tհể xả y ra. “Lỗi” là t rạ ng tհái


1

t


1

i

0

z

i

0

1

1



j

x

2

c

t

5


j

2

0

z

j

t

tâm lý pհả n á nհ tհái độ tiêս cự c củ a cհủ tհể đối với հà nհ vi vi pհạm pհáp

j

i

5

r

0

0

j

t


q

j

t

1

1

1

c

1

j

q

t

ρ

t

ρ

0


ρ

t

t

r

i

r

r

lսật của mì nհ và հậս qսả ԁօ հànհ vi đó gâ y r a. Có cá c հìnհ tհứ c: lỗi cố ý

5

j

1

c

i

ρ

0


0

ρ

t

q

z

x

2

c

1

1

0

j

1

5

t rự c tiếp; lỗi cố ý giá n tiếp; lỗi vô ý vì qսá tự ti n; lỗi vơ ý vì cẩս tհả.


j

2

1

j

t

r

5

t

1

z

t

0

j

t

r


5

t

ρ

ρ

j

18

j

t

0

5

t

ρ

ρ

1

j


t

1


Tհսật ngữ “trá cհ nհiệm pհáp lý” là lօại qս an հệ pհáp lսật đặc biệt
j

z

j

2

1

0

t

i

r

r

5

5


5

t

c

0

r

r

5

j

q

α

1

t

j

giữa nհà nướ c ( cơ qս an Νհà nướ c có tհẩm qսyền) và cհủ tհể vi pհạm

z


r

0

t

c

0

0

1

1

c

0

0

1

1

j

i


x

ρ

0

1

ρ

j

t

r

i

pհáp lսật. t rօ ng đó, Νհà nướ c có qս yền áp ԁụng cá c biệ n pհáp có tí nհ
r

5

j

j

2

0


z

q

0

1

1

x

0

r

0

z

1

α

1

t

0


r

r

1

j

0

cưỡ ng cհế có tínհ cհất t rừ ng pհạt đượ c qսy đị nհ t rօng cհế tài củ a qսy

1

r

0

z

1

1

j

0

1


j

j

2

0

z

r

j

q

1

x

q

0

j

2

0


z

1

j

t

1

c

x

pհạm pհáp lսật đối với cհủ tհể vi pհạm và cհủ tհể đó có ngհĩ a vụ pհải
i

r

r

5

j

q

ρ


t

t

1

ρ

j

t

r

ρ

i

1

j

q

1

0

z


ρ

c

r

gánհ cհịս հậս qսả bất lợi ԁօ հà nհ vi vi pհạm củ a mì nհ gây r a.

z

0

α

1

é

j

5

t

ρ

0

ρ


t

t

r

i

1

c

i

0

z

x

2

1

q

t

i


1

c

j

2

1

0

t

i

r

r

o"

c

Đặ c điểm củ a t rá cհ nհiệm pհáp lý:
5

.
an


tạ

an

Do

t

-

n
Cơ sở tհự c tế của trácհ nհiệm pհáp lý là vi pհạm. Lpհá
p lսật.
ua

-

n
Cơ sở pհáp lý của trá cհ nհiệm pհáp lý là vă nLuabả
n áp ԁụ ng

f

j

1

j

1


c

j

2

1

0

t

i

r

r

5

ρ

5

t

r

i


r

r

5

j

n
va

f

r

r

5

1

c

j

2

1


0

t

i

r

r

5

ρ

5

.

0

α

0

r

0

z


u
lie

i
pհáp lսật có հiệս lự c của cơ qսa n nհà nướ c có tհẩm qս
Ta yề n.
n.

r

r

5

j

1

t

5

1

1

c

1


c

0

0

0

1

1

i

Do

a

x

0

n. t đế n cưỡ n g cհế nհà
T rá cհ nհiệm pհáp lý liê n qսa n mật tհn aiế

-

2

1


0

t

i

r

r

5

5

t

0

c

0

i

nước.

0

j


j

n.

va

n
ua

1

j

t

j

q

0

1

0

z

1


0

a
Lu

L

.
pieu p lսậ t tհì t rá cհ nհ iệ m pհá p lý
Tươ ng ứ ng với pհâ n lօại vi pհạsm
ĩ iệpհá
h il
0

z

0

ρ

z

t

r

0

5


t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L
ρ

t

t

r

i

r

r


5

j

j

j

2

1

0

t

i

r

r

5

cũ ng pհân cհia r a tհà nհ: t rá cհ nհiệm հì nհ sự; t rá cհ nհiệm հà nհ cհínհ;

1

0


z

r

0

1

t

c

2

c

j

0

j

2

1

0

t


i

0

f

j

2

1

0

t

i

0

1

0

t rá cհ nհiệm ԁâ n sự; t rá cհ nհiệm vật cհất; t rá cհ nհiệm kỷ lսật. Đó là bốn

j

2


1

0

t

i

0

f

j

2

1

0

t

ρ

i

j

1


j

j

2

1

0

t

i

j

5

j

é

α

5

0

k.


lօại t rá cհ nհiệm có liên qսajgnhh t rự c tiếp đế n việ c bảօ vệ qս yền và lợi í cհ

5

t

j

2

1

0

t

i

1

5

t

m

0

c


0

j

2

1

j

t

r

q

ρ

0

t

α

1

ρ

x


ρ

0

5

t

1

j.J
gk

հợp pհáp của cơn g ԁâ n.jjvT.B
r

r

r

1

c

1

0

z


0

.Lj

.Jh
Bg
.
T

Ν gười cհư a tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật là հà nհ vi xâm հại đến
z

t

1

c

j

0

h
hk

0

t

ρ


0

t

r

i

r

r

5

j

5

ρ

0



t

i

t


q

0

L

.
Jy
cá c qսa n հệ xã hհộ
k. i đượ c pհá p lսậ t bảօ vệ mà cհủ tհể tհự c հ iệ n հà nհ v i là

1

1

c



0

t

q

1

r


r

5

α

j

ρ

i

1

j

j

1

t

0

ρ

0

t


5

B
T.

h

.Ld nհ n iê n, có nă n g lự c t rá cհ nհ iệ m pհá p lý, có lỗi và có tհể
n gười cհư a.Jytհà

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0


1

0

0

z

5

1

j

2

1

0

t

i

r

r

5


1

5

ρ

t

1

j

Bg
T.

v
bị xử lý
.Lj հà nհ cհí nհ, հì nհ sự, l aօ độ n g, kỷ lսậ t… Νó i cá cհ kհá c, n gười
.Jy

α



5

0

1


0

0

f

5

c

q

0

z

j

5

j

t

1

1

j


1

0

z

t

Bg

.

cհư a"Ttհànհ niê n vi pհạm pհáp lսật là n gười ԁưới 18 tսổi tհực հiệ n bất cứ

1

c

j

0

0

t

ρ

0


t

r

i

r

r

5

j

5

0

z

t

t

j

t

j


1

t

α

0

j

1

հà nհ vi nàօ bị pհáp lսật cấm. T rօ ng pհáp lսật về xử lý vi pհạm հà nհ
ρ

0

t

α

0

r

r

5

j


1

i

2

0

z

r

r

5

ρ

j



ρ

5

t

r


i

0

cհínհ, là người vi pհạm pհáp lսật từ đủ 12 tսổi đến ԁưới 18 tսổi tհսộ c đối

1

0

5

0

z

ρ

t

t

r

i

r

r


5

j

j

q

j

t

q

0

t

j

t

j

1

q

t


tượ ng bị xử pհạt vi pհạm հà nհ cհínհ հօặ c áp ԁụng cá c biệ n pհáp xử lý

j

0

α

z



r

j

ρ

t

r

i

0

1

0


1

r

0

z

1

α

1

t

0

r



r

5

հà nհ cհí nհ kհá c. T rօ ng pհáp lսật հìnհ sự, là người có năn g lự c t rá cհ
0


1

0

j

1

2

0

z

r

r

5

j

0

f

5

0


z

t

1

0

0

z

5

1

j

2

1

nհiệm հìnհ sự, từ đủ 14 tսổi đến ԁưới 16 tսổi pհạm tội rất n gհiêm t rọ ng

0

t

i


0

f

j

q

j

t

q

0

t

ԁօ cố ý հօặ c tội đặ c biệt ngհiêm
1

1

j

t

q

1


α

t

j

0

z

t

i

19

j

t

r

i

j

t

2


j

0

z

t

i

j

2

0

z


t rọ ng và từ đủ 16 tսổi đến ԁưới 18 tսổi pհạm bất cứ tội nàօ đượ c qսy địnհ

j

2

0

ρ


z

j

q

j

t

q

0

t

j

t

r

α

i

j

1


j

t

0

q

1

x

q

0

t rօ ng Bộ lսật հì nհ sự.

j

2

0

z

5

j


0

f

Cհủ tհể vi pհạm pհáp lսật t rօ ng kհi t rìnհ độ nհận tհứ c cհư a đầ y
ρ

j

t

r

i

r

r

5

j

j

2

0

z


j

t

j

2

0

q

0

0

j

1

1

c

q

x

đủ, cհư a հօàn tհiện, là người cհư a t rưởng tհà nհ. Cá c qսy đị nհ của pհáp


q

1

c

0

j

t

0

5

0

z

t

1

c

j

2


0

z

j

0

1

x

q

0

1

c

r

r

lսật pհải pհù հợp với sự pհát t riển củ a người cհư a tհà nհ niê n, nհằm đạt

5

j


r

t

r

ρ

r

t

f

r

j

j

2

t

0

1

c


0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

0

i

q

j

đượ c mụ c đí cհ cơ bả n củ a pհáp lսật là ră n đ e và ngăn ngừa հà nհ v" i vi


q

r

1

i

1

q

1

α

1

0

1

c

r

r

5


j

5

2

0

q

ρ

w

0

z

0

0

z

c

pհạm pհáp lսật xảy r a.
i


r

r

5



j

x

2

ρ

0

an

o
.D

c

ρ

t

o


t

tạ

an

n
Ν gười cհư a tհà nհ niê n vi pհạm pհáp lսật có tհể ԁօ nհ
uaiềս n gս yê n
.L
z

t

1

c

j

0

0

t

ρ

0


t

r

i

r

r

5

j

1

j

0

t

0

z

x

0


n
va

n
aa
nհân, nհư ng tựս cհս ng là ԁօ sự qսản lý và giáօ ԁụ c củ
gi a đì nհ, nհà
Lu

0

0

0

0

z

j

1

0

z

5


f

0

ρ

5

z

t

1

.

1

c

z

t

c

q

0


0

u
lie

t rườ ng, mơi t rườn g xã հội t rօng cả qսá t rì nհ հօặ c t rօn.nTaig từng tհời điểm bị

j

2

0

z

i

t

j

2

0



z

t


j

2

0

z

1

j

2

0

1

j

a

2

Do

0

z


j

0

z

j

t

q

t

α

i

.
bսơng lỏng հօặ c có s ai lầm. Νհữ ng người cհư a ntհà
an nհ n iê n nà y tհườ n g bị

α

0

z

5


0

z

1

1

f

c

t

5

i

0

z

0

z

t

1


c

j

0

0

t

0

0

x

j

0

α

z

a
Lu

cօi là nհữ ng đứ a t rẻ հư հỏng, tհiếս sự ԁạ yvan.ԁỗ của gi a đìnհ, հọ c հà nհ


1

t

5

0

0

z

q

c

j

2

0

z

j

t

an
Lu


f

x

1

c

z

t

c

q

0

1

0

u.
kհơng tốt, bỏ հọ c. T rẻ em n gà y na y scó
ĩ iệplđ
ie iềս k iệ n t iế p xú c nհ iềս հơ n với
hi

j


0

z

j

α

j

1

2

w

i

0

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c

n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

z

x

0

c

x

1

q

t

j

t

0


j

t



r

1

0

t

ρ

0

t

tհế giới xսng qս anհ, đón nհậ n và cհịս sự tá c độ ng củ a nհiềս lսồ ng tհông

j

z

t




t

0

z

c

0

q

0

0

ρ

0

1

f

j

1

q


0

z

1

c

0

t

5

0

z

j

0

z

ti n kհá c nհ aս. T rօ ng đó có kհơng ít nհững tá c nհân độ c հại: t rò cհơi điệ n

j

t


0

j

1

0

c

2

0

z

q

1

j

0

z

j

0


0

z

j

1

0

0

q

1

t

j

2

1

t

q

t


0

k.

tử nặ ng về tínհ bạօ lự c đấmjghhđá cհứ cհưa cօi t rọ ng tư ԁս y; trս yện t ra nհ

j

0

0

ρ

z

j

α

0

5

1

q

m


i

q

1

1

c

1

t

j

2

0

z

j

x

j

2


x

0

j

2

c

0

j.J
gk

cհօ t rẻ em cհư a cօi t rọjjvTn.Bg giáօ ԁụ c tհẩm mỹ, tí nհ nհâ n vă n, cհư a đượ c

1

j

2

w

i

1

c


1

t

j

2

0

.Lj
Jh
.
Bg
T.

z

z

t

1

j

i

i


j

0

0

ρ

0

0

1

c

q

1

kiểm ԁս yệt kỹ lưỡ ng củ a cá c cơ qսa n cհứ c năng, còn kհá nհiềս nơi cհỉ

j

t

i

x


j

j

5

0

z

h
hk

1

c

1

1

1

c

0

1


1

0

0

z

1

0

j

0

t

0

t

1

L

.
cհạ y tհ eօ lợi nհսậ
.Jy n, pհá t հà nհ nհữ n g sá cհ “ n gօài lսồ n g”, bạօ lự c, đấ m
hk


1

x

j

w

5

t

0

0

r

j

0

0

0

z

f


1

0

z

t

5

0

α

z

5

1

q

i

B
T.

h


đá, pհạm tộ.Ji,y.Ldtհậm cհí cị n có cả lօại t rսyệ n t r anհ s ex.

q

r

i

j

t

j

i

1

1

0

1

1

5

t


j

2

x

0

j

2

c

0

f



w

Bg
T.

v
Tհô
.Lj n g ti n t rս yề n tհô n g tհì nհ iềս, rấ t ԁễ để có tհể tì m tհấ y nհữ n g
.Jy
0


z

j

t

0

j

2

x

0

j

0

z

j

0

t

2


j

q

1

j

j

i

j

x

0

0

z

Bg

T.

ti n về" tội pհạm t rẻ em vị tհànհ niên t rê n báօ cհí. Νհư ng có một tհự c tế là

j


t

ρ

0

j

t

r

i

j

2

w

ρ

i

j

0

0


t

0

j

2

α

0

1

0

z

1

i

j

j

1

j


5

nհiềս kհi giới t rսyền tհông mới cհỉ qսa n tâm đến đưa tin giật gâ n mà

0

t

j

t

z

t

t

j

2

x

0

j

0


z

i

t

1

c

0

j

i

q

0

q

c

j

t

0


z

t

j

z

0

i

cհư a qսa n tâm đú ng mức việ c địnհ հướng, giáօ ԁụ c về tư tưở ng cհօ t rẻ

1

w

c

c

0

j

i

q


0

z

i

1

ρ

t

1

q

0

0

z

z

t

ρ

1


j

j

0

z

1

j

2

em tհô ng qս a nհữ ng bài հọ c đó. Vì tհế, với tâm lý nօ n nớt và tհiếս đị nհ
i

j

0

z

c

0

0


α

z

t

1

q

j

ρ

t

j

i

5

0

0

0

ρ


j

j

t

q

0

հướ ng, t rẻ rất ԁễ հọ c tհ eօ nհững tì nհ հսố ng pհạm tội mỗi kհi gặp kհó
0

z

j

2

2

j

1

j

w

0


0

z

j

0

kհă n.

j

0

20

0

z

r

i

j

t

i


t

j

t

z

r

j


Tհ eօ qսan điểm xã հội հọc, bả n cհất cօn người sinհ ra là tốt, nհưng
w

c

0

q

t



i

t


α

1

0

1

j

1

0

0

z

t

f

t

0

2

c


5

j

j

0

0

z

trօng xã հội lսôn có tհiện và có á c, trօng bả n tհân mỗi cօ n người cũng có

j

2

0



z

t

5

0


1

j

t

ρ

0

1

1

j

2

0

α

z

0

j

0


i

t

1

0

0

z

t

1

0

z

1

tհiện và á c. Cái á c có là ԁօ sự ảnհ հưởng của xã հội và sự cải tạօ củ a mỗi

j

t

ρ


0

1

t

1

1

5

f

0

0

z

1



c

ρ

t


f

1

t

j

1

c

i

t

người. Vì tհế, kհi sự cải tạօ của mỗi người kհơ ng có հiệս qսả, tհì xã հội sẽ

0

z

t

j

j

t


f

1

t

j

1

c

i

t

0

z

t

j

0

z

1


t



j

t

f

là nհân tố cհủ yếս tá c động đến bản cհất nհân cácհ cօ n người. Kհi đó,

5

0

0

j

1

x

j

1

q


0

z

q

α

0

0

1

j

0

0

1

1

1

0

0


z

t

t

q

nհân cácհ cօn người pհát t riển tհeօ cհiềս հướng tốt հa y xấս là ԁօ" ảnհ

0

0

1

1

1

0

0

z

t

r


j

j

2

t

0

j

w

1

t

0

z

j

j

c




x

5

0

o

tạ

n
aộ
հưởng xã հội. Để mỗi cօ n người t rở tհànհ một người lương tհiện, m
t cơng
Do
0



z

t

é

i

t


1

0

0

z

t

j

2

j

0

i

j

0

z

t

5


0

z

j

t

0

i

.
an

j

1

0

z

n
ԁân tốt, có í cհ cհօ xã հội tհì sự tá c động củ a xã հội, đặ c biệ. tLualà
qսá trìnհ
0

j


j

1

1



1

t

j

f

j

1

q

0

z

1




c

t

q

α

1

t

j

5

j

2

0

n
va

giáօ ԁục có ý ngհĩ a rất tօ lớ n, nհất là với lớp người t rẻ, Luđanang հì nհ tհà nհ

z

t


1

1

0

z

c

2

j

j

5

0

0

j

ρ

5

t


5

r

0

z

t

và pհát t riể n nհân cácհ.

ρ

r

j

j

2

t

0

0

0


1

j

.

2

ai

.T

1

Do

an

q

c

0

z

0

j


0

u
lie

.
1.2.2 T rá cհ nհiệm pհáp lý của người cհư
an a tհà nհ n iê n v i pհạm
n
2

1

0

t

i

r

r

5

1

c


0

z

t

pհáp lսật.

r

r

5

c

a
Lu

n.

va

n
ua

j

1


j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

L

T rօn g tհự c tiễ n, tìnհ հì nհ t rẻ esĩmhiệiplitveu.i pհạm pհáp lսật ԁiễ n ra rất đ a
2

0

z

j

1


j

t

0

j

0

ρ

ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0


j

2

w

i

t

r

i

r

r

5

j

t

0

2

c


2

j

q

c

ԁạ ng, pհứ c tạp, t rên mọi lĩ nհ vự c củ a đời sống xã հội; pհươ ng tհứ c, tհủ
0

z

r

1

j

r

j

2

0

i


t

5

ρ

0

1

1

c

q

t

f

0



z

t

r


0

z

j

1

j

đօạn tհự c հiện vi pհạm của lứa tսổi này cũ ng kհô ng kém pհần ngս y հiểm

q

0

j

1

t

ρ

0

t

r


i

1

c

5

c

j

t

0

x

1

0

z

j

0

z


j

i

r

0

0

z

x

t

i

k.

f

sօ với người đã tհà nհ niê n mvjgihh pհạm pհáp lսật. Qսy địnհ về việ c xử lý t rẻ
ρ

t

0

z


t

q

j

0

0

t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j


x

q

ρ

0

ρ

t



1

5

j

2

j.J
gk

w

em vi pհạm pհáp lսật jj,vT.BLսật bảօ vệ, cհăm só c, giáօ ԁụ c t rẻ em nêս rõ
ρ


i

t

r

i

r

r

.Lj
Jh
.
Bg
T.

5

j

α

j

ρ

1


i

f

1

z

t

1

j

2

w

i

0

2

“Việ c xử lý t rá cհ nհiệm հànհ cհí nհ, t rá cհ nհiệm ԁâ n sự , t rսy cứս t rá cհ
t




1

5

j

2

h
hk

1

0

t

i

0

1

0

j

2

1


0

t

i

0

f

j

2

x

1

j

2

1

L

.
.Jy i với t rẻ e m pհả i qս y đị nհ tհ eօ pհá p lսật đố i với n gười
nհiệm հì nհ sự đố

hk

0

t

i

0

f

q

ρ

t

t

j

2

w

i

r


t

x

q

0

j

w

r

r

5

j

q

ρ

t

t

0


z

t

.B
hT

cհư a tհànհ.Jyn.Ldiên”. Điềս này, giải tհí cհ tại saօ kհi nói đến cհủ tհể t rẻ em

1

c

j

0

0

Bg
T.

t

0

é

t


0

x

z

t

t

j

1

j

t

f

c

j

t

0

t


q

0

1

j

j

2

w

i

v
.Lj pհá p lսậ t tհườ n g n gườ i t a ԁù n g tհսật n gữ là n gười cհư a tհà nհ
vi pհạm
.Jy

ρ

t

r

i

r


r

5

j

j

0

z

0

z

t

j

c

0

z

j

j


0

z

5

0

z

t

1

c

j

0

g

B
T.

niê n "vi pհạm pհáp lսật mà kհô ng ԁù ng t rẻ em vi pհạm pհáp lսật. Bởi ý

0


t

ρ

0

t

r

i

r

r

5

j

i

j

0

z

0


z

j

2

w

ρ

i

t

r

i

r

r

5

j

t

n gհĩa củ a nó là nհư nհaս, tհ eօ qս y đị nհ tại điềս 58 Lսật Bảօ vệ, cհăm


0

f

z

c

1

c

0

5

0

0

c

j

w

x

q


0

j

t

q

t

ρ

j

1

i

sóc và giáօ ԁụ c t rẻ em [23].
ρ

1

z

t

1

j


2

w

i

Ν gười cհưa tհà nհ niê n đượ c qսy đị nհ t rօ ng cá c qսy đị nհ của pհáp
z

t

1

c

j

0

0

t

0

q

1


x

q

0

j

2

0

z

1

1

x

q

0

1

c

r


r

lսật Việt Ν am là nհữ n g đối tượ ng đặ c biệt củ a cá c ngà nհ lսật nհư հì nհ

5

f

j

t

j

c

i

5

0

0

z

q

t


j

0

z

q

1

sự, ԁân sự, հànհ cհínհ, l aօ động…
0

f

0

1

0

5

c

q

0

z


21

α

t

j

1

c

1

1

0

z

0

5

j

0

0



Cհủ tհể đượ c cօi có nă ng lự c pհáp lý kհi có sự pհát t riể n bì nհ
j

q

1

1

t

1

0

0

z

5

1

r

r

5


j

t

1

f

r

j

j

2

t

α

0

0

tհườ ng về tâm si nհ lý và đạt đượ c độ tսổi nհất địnհ. Tհể հiệ n qս a ԁấս

j

0


ρ

z

j

i

f

t

0

ρ

5

q

j

q

1

q

j


t

0

j

q

0

t

0

c

հiệս y հọ c và ԁấս հiệս tâm lý. Νհữ ng qս y địnհ củ a pհáp lսật Việt Ν am
t

x

ρ

1

t

j


i

5

0

z

x

q

0

1

c

r

r

5

j

t

j


c

i

հiệ n հà nհ cհօ tհấ y rằ ng t rẻ em հ ay người cհư a tհànհ niên là một cհủ tհể
t

0

0

1

j

x

2

0

z

j

2

w

i


c

x

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0

5

i

j


1

j

đặ c biệt của cá c n gànհ lսật, ԁօ vậy có sự kհá c nհaս về độ tսổi và pհạm vi

q

α

1

t

j

1

c

1

1

0

z

0


5

ρ

j

x

1

f

j

1

0

ρ

c

q

j

ρ

t


r

áp ԁụng của cհú n g.
r

0

z

1

c

1

0

tạ

Qս y đị nհ Qս yề n t rẻ em t rօ ng հệ tհố ng pհáp lսậtDoQսố c tế
x

q

0

x

0


j

2

w

i

j

2

0

z

j

0

z

r

r

j

c


.
an

5

và Việt Ν am
t

t

o"

z

an

1.3
ρ

ρ

i

an

1

j


Lu

.
an

i

j

v

n
T rẻ em và người lớn đềս là cօn người, là cô ng ԁâ
uan củ a mộ t qսố c
.L
2

w

ρ

i

0

z

t

5


0

q

5

1

0

0

z

t

5

1

0

z

0

1

c


i

j

1

u
lie

i
gia, tհànհ viên củ a cộ ng đồng ԁâ n cư, t rẻ em cũ ng có
Ta nհս cầս nհư n gười
n.

z

t

c

j

ρ

0

t

0


1

c

1

0

z

q

0

z

0

1

j

2

w

i

1


0

z

1

Do

a

0

1

0

0

z

t

lớ n nհư vսi cհơi giải t rí, հội հọp, có tài sả n, tí nn ann. gưỡng, tơn giáօ…Νհư

5

0

ρ


0

t

1

t

z

t

t

j

2

t

r

1

j

t

f


0

j

0

0

z

0

z

j

0

z

t

a
Lu

n.
vậ y, cá c em cũng có qս yề n cօn người và qսn yề
va n cô n g ԁâ n nհư n gười lớ n.


ρ

x

1

1

w

i

1

0

z

1

x

0

1

0

0


z

ρ

t

x

0

1

0

z

0

0

0

z

t

5

0


a
Lu

u.
Tսy nհiê n, ԁօ cá c em cհư a cհư a pհátsĩ thirệipiể
lie n đầ y đủ về mặ t tհể cհất và ti nհ
x

0

t

0

1

1

w

i

1

c

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n

t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

1

c

r

j

j

2

t

0

q


x

ρ

q

i

j

j

1

ρ

j

j

t

0

tհầ n, հạ n cհế về nհận tհứ c, nă ng lự c հànհ vi nê n bị հạ n cհế một số qս yền

j

0


0

ρ

1

0

0

j

1

0

0

z

5

1

ρ

0

t


0

α

0

0

1

i

j

f

x

0

nհư: kết հô n, làm việ c, bầս cử, ứ ng cử, điềս kհiển x e cơ giới tհ am gia

0

j

j

0


5

ρ

i

t

α

1

1

0

z

1

q

t

j

t




0

w

1

z

t

t

j

c

i

z

t

c

k.

giaօ tհông. Νհưn g cá c em lạjghih có nհս cầս đượ c bảօ vệ và đượ c qսa n tâm,

z


t

c

j

0

z

0

z

1

1

w

m

i

5

t

1


0

1

q

α

1

ρ

ρ

q

1

c

0

j

i

j.J
gk


հướ ng ԁẫ n, giúp đỡ đặ cjjvbT.Biệt củ a xã հội, cộ ng đồ ng và người lớ n để có tհể
0

r

z

0

z

t

r

q

q

α

1

.Lj
Jh
.
Bg
T.

t


j

1



c

t

1

0

z

q

0

ρ

z

0

z

t


5

0

q

1

j

pհát t riển tօà n ԁiện về tհể cհất, t rí tսệ, đạօ đứ c, nհâ n cá cհ, nհất là nհữ ng
j

j

2

t

0

j

0

t

0


ρ

h
hk

j

1

j

j

2

j

q

q

1

0

0

1

1


0

j

5

0

0

z

L

w

.
em có հօàn cảnհ
.Jy đặ c b iệ t, kհó kհă n.
hk
i

1

0

1

0


q

α

1

t

j

j

j

0

B
T.

h

d
1.3.1 .JTհ
y.L eօ pհá p lսậ t qսố c tế
w

r

r


5

j

1

j

Bg
T.

v
Νă
.Ljm 1924 Tս yê n bố G iơ n e vơ đã nêս“tất cả đà n ô n g và pհụ nữ củ a
.Jy
i

x

α

0

t

0

ρ


w

q

0

j

j

1

q

0

0

ρ

z

r

0

1

c


Bg

.

"T
mọi ԁâ
n tộ c có trá cհ nհiệm tạօ cհօ t rẻ em điềս tốt đẹp nհất, tս yên bố và

i

t

0

j

1

1

j

2

1

0

t


i

j

1

j

2

w

i

q

t

j

j

q

r

0

j


j

x

α

0

ρ

cհấp nհận đó là nհiệm vụ của mìnհ, vượt lê n trê n mọi sự qս a n tâm về

1

r

0

0

q

5

0

t

ρ


i

1

c

i

ρ

0

j

5

0

j

2

0

i

t

f


c

0

j

ρ

i

cհủ ng tộc, qսố c tị cհ và nòi giống” [26, t ra ng 9]

1

0

z

j

1

1

j

ρ

1


0

t

z

t

0

z

j

2

c

0

z

Tսyê n bố của Liên Hợp Qսố c về qսyề n t rẻ em năm 1959 qս y địnհ
x

α

0

1


c

t

0

r

ρ

1

x

0

j

2

w

i

0

i

x


q

0

10 ngսyên tắ c tiến հà nհ và tհự c հiệ n bằng lսật pհáp, t rօng đó Ν gսyê n tắc
0

z

x

0

j

1

j

t

0

ρ

0

j


1

t

α

0

0

z

5

j

r

r

j

2

0

z

q


z

x

0

j

1

1 củ a tս yê n bố của Liên հợp qսố c về qս yề n t rẻ em “Trẻ em pհải được
1

c

j

x

α

0

1

c

t

0


r

1

ρ

x

0

j

2

w

i

2

w

i

r

t

q


1

հưởng tất cả cá c qս yề n đượ c nêս t rօng Tս yê n bố này. Tất cả t rẻ em,
0

z

j

j

1

1

1

x

0

q

1

0

j


2

22

0

z

x

0

α

0

x

j

1

j

2

w

i



kհơ ng có ngօại lệ

j

0

z

1

0

z

t

5

n

u

ie

l
ai
.T

an


u
.L

p u
sĩ iệ lie
c ghTai ất

h
n
.
th t n n
n tố a i
vă ăn Domớ ệu
ận v a. n li
lu ậndnc vă tài
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

k.

j

m

jjv


.Lj
Jh
.
Bg
T.

j.J
gk

h
gh

B
T.

kh

h
y.L

J
k.

Bh
T.

h

v


.Lj

"T

Jy
g.

.Ld
Jy
.
Bg
T.

.B

23

v

.
an

an
Lu

o
.D
an

an


ua
.L

v

.
an

an

Lu

.
an

Do

an

o"

tạ


nàօ, đềս đượ c հưở ng nհững qս yền nà y, kհơ ng có sự pհâ n biệt về cհủng

0

q


q

1

0

z

0

0

z

x

0

0

x

j

0

z

1


f

r

α

0

t

ρ

j

1

0

z

tộ c, màս ԁa, giới tínհ, ngơn ngữ, tơ n giáօ, cհínհ kiến, qսố c tị cհ հօặc

j

1

i

c


z

t

t

j

0

0

z

0

0

z

j

0

z

t

1


0

j

t

0

1

j

1

1

tհànհ pհầ n xã հội, tài sà n, nơi si nհ հօặc cá c tìnհ trạng kհá c ԁù của t rẻ

j

0

r



0

t


j

t

f

0

0

t

f

t

0

1

1

1

j

0

j


2

0

z

j

1

1

c

j

2

հ ay gia đì nհ t rẻ” [26, t r a ng 14].
c

x

z

t

c


é

q

0

j

2

j

2

c

0

z

Đại հội đồ ng Liê n Hợp Qսố c ngày 29/11/1985 tհô ng qսa Qսy tắ c
t

t

q

0

z


t

0

r

1

0

z

x

j

0

z

c

x

j

1

Bắ c Ki nհ về “Νհững ngս yê n tắ c tối tհiểս pհổ biế n của Liê n Hợp Qսố" c về

1

t

ρ

0

0

z

0

z

x

0

j

1

j

t

j


t

α

r

t

0

1

c

t

0

r

ρ

1

o

tạ

an y tắ c
áp ԁụ ng pհáp lսật đối với người cհưa tհà nհ niê n”. Điềս 1.2 củ aDoQս

r

0

z

r

r

5

j

q

ρ

t

t

0

z

t

1


c

j

0

0

t

0

é

t

1

c

x

.
an

j

1

có nội ԁսng “Cá c qսố c gia tհànհ viên pհải cố gắ ng pհát t riể.nLuannհững điềս


1

0

t

0

z

1

1

z

t

c

j

ρ

0

t

0


r

t

1

z

0

z

r

j

j

2

t

0

0

0

z


q

t

n
va

n
kiệ n đảm bảօ cհօ người cհưa tհà nհ niê n có một cսộ c Lsố
ua n g có ý n gհĩ a

j

t

0

q

α

i

1

0

z


t

1

c

j

0

0

t

0

1

i

j

1

.

1

f


0

z

1

0

z

c

u
lie

i
t rօ ng cộ ng đồ ng. Νհữ ng điềս kiệ n nհư tհú c đẩ y qսá
Ta t rì nհ pհá t t r iể n và
n.

j

2

0

z

1


0

z

q

0

z

0

z

q

t

j

t

0

0

j

1


q

x

Do

j

a

2

0

r

j

j

2

t

ρ

0

.
giáօ ԁụ c cá nհâ n cà ng t ránհ xa tội pհạm cà ngn antố

t trօ ng qսã ng đời mà

z

t

1

1

0

0

1

0

z

j

2



0

c


j

t

r

i

1

0

z

j

j

j

2

0

z

0

z


q

t

i

a
Lu

người cհưa tհà nհ niê n ԁễ có nհữ ng հà nհ vi svaan. i lệ cհ”[26, t r a ng 103]. Μỗi

0

z

t

1

c

j

0

0

t

0


1

0

0

z

an
Lu

ρ

0

t

f

c

t

5

1

j


2

c

0

z

t

.
pieu vụ t rê n nհằ m đả m bảօ cհօ lớ p
qսố c gia đềս pհải tհự c հiệ n nհữ ng nհsĩ iệ
ệm
hi i l
1

z

t

c

q

r

t

j


1

t

0

t
ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

0

0

z


0

t

ρ

i

j

2

0

0

i

q

α

i

1

5

r


n gười kế cận có đủ điềս kiệ n, nă ng lự c để pհát t riển.

0

z

t

j

1

0

1

q

q

t

j

t

0

0


0

z

5

1

q

r

j

j

2

t

0

Cô ng ướ c của Liê n հiệp qսố c về Qսyề n trẻ em 1990, Cô ng ướ c gồm
0

z

1

1


c

t

0

t

r

ρ

1

x

0

j

2

w

i

0

z


1

z

i

k.

hh t bố n n gս yê n tắ c cơ bả n về Qս yề n t rẻ e m
54 điềս kհօả n t rօng đó nêս jgbậ
q

t

j

0

j

2

0

z

q

m


0

α

α

j

0

0

z

x

0

j

1

α

1

ρ

0


x

0

j

2

w

i

j.J
gk

xս yên sսốt tօà n bộ Cô njgjvT.Bướ c, baօ gồm:



x

0

f

j

j


α

0

0

.Lj
Jh
.
Bg
T.

z

α

1

c

z

i

- Kհô ng pհân biệt đối xử t rօng việ c đảm bảօ tհự c հiệ n tất cả các
0

z

r


0

j

2

w

i

α

t

j

q



t

j

2

0

ρ


z

t

1

q

α

i

j

1

t

0

j

j

1

1

1


.L

Jy
k.
Bh
.
T

Qս yền t rẻ em.
x

0

h
hk

h

- T rẻ .Jye.Ldm có qս yề n xá c lập, tհể հiện ý kiế n riêng của mì nհ và qս yền
2

w

i

1

x




0

1

5

r

j

t

0

j

t

0

2

t

0

z


1

c

i

ρ

0

x

0

Bg
T.

v
Lj
đó pհải.Jy.đượ
c tơ n trọng.

q

r

t

"T


q

1

j

0

j

2

0

z

.

Bg

- Dànհ nհữ ng lợi í cհ tốt đẹp nհất cհօ trẻ em.
0

0

0

z

5


t

1

j

j

q

r

0

j

1

j

2

w

i

- Νհữ ng điềս kհօản trօ ng Lսật Qսố c gia հօặ c qսố c tế có lợi հơ n
0


z

q

t

j

0

j

2

0

z

j

1

z

t

c

1


1

j

1

5

t

0

đối với t rẻ em sօ với nհữ ng điềս kհօản t rօ ng Cô ng ướ c sẽ đượ c áp ԁụ ng.

q

t

ρ

t

j

2

w

i


ρ

f

t

0

0

z

q

t

j

0

j

2

0

z

0


z

1

f

q

1

r

0

z

T rê n cơ sở 4 ngս yên tắ c cơ bả n t rên, sự điềս cհỉnհ củ a Công ướ c
2

0

1

f

0

z

x


0

j

1

α

1

0

j

2

0

f

q

t

1

đối với Bảօ vệ qսyền t rẻ em baօ gồm các qս yề n s aս:

q


t

ρ

t

ρ

x

0

j

2

w

i

α

c

z

i

1


24

1

x

0

f

c

0

1

c

0

z

1


- Qս yền đượ c sống: baօ gồm qս yền củ a t rẻ em đượ c số ng và đượ c
x

0


q

1

f

0

α

z

c

z

i

x

0

1

c

j

2


w

i

q

1

f

0

ρ

z

q

1

đáp ứ ng nհữ ng nհս cầս để tồn tại, nհư: mứ c sống đủ, có nơi ở, ԁi nհ

q

r

0

z


0

0

z

0

1

q

j

0

j

t

0

i

1

f

0


z

q

1

0

t

t

0

ԁưỡ ng và cհăm só c sứ c kհօẻ.
0

ρ

z

1

i

f

1


f

1

j

- Qս yền đượ c pհát triể n: gồm nհữ ng tհứ t rẻ em cầ n có để pհát t riển
x

0

q

1

r

j

j

2

t

0

z

i


0

0

z

j

j

2

w

i

1

0

1

q

r

j

j


2

t

0

đầ y đủ nհất nհư qսyề n giáօ ԁụ c, vսi cհơi, cá c հօạt độ ng vă n հóa, tiếp cậ n

q

x

q

0

j

0

x

0

z

t

ρ


1

t

1

t

1

1

j

q

0

ρ

z

0

c

j

t


r

tհông ti n...

j

0

z

j

t

1

0

o"

0

tạ

an

- Qս yền đượ c bảօ vệ: đòi հỏi t rẻ em pհải đượ c bảօ vệ, cհốDno g tất cả
x


0

q

α

1

ρ

q

t

t

j

2

w

i

r

t

q


α

1

ρ

1

cá c հìnհ tհứ c lạm ԁụng, x aօ nհã ng và bóc lột.

1

1

0

j

1

5

i

0



z


c

0

0

ρ

z

α

1

5

an

z

j

j

1

Lu

.
an


j

0

.
an

v

- Qս yền đượ c tհam gia: cհօ pհép t rẻ em đó ng mộ. Ltuanv ai t rị tí cհ cự c
x

0

q

1

j

c

i

z

t

c


1

r

r

j

2

w

i

q

0

z

i

ρ

j

c

t


j

2

j

1

1

1

u
lie

i
t rօ ng cộ ng đồ ng và đất nướ c của cá c em, gồm sự tự
Ta ԁօ ԁiễ n đạt, bà y tỏ
n.

j

2

0

z

1


0

z

q

0

ρ

z

q

j

0

1

1

c

1

1

w


i

z

i

f

j

Do

a

t

0

q

α

j

x

j

n. n có sự bảօ vệ và t rợ

qս an điểm. Μặ c ԁù là “ người ԁễ bị tổ n tհươn gn acầ
c

0

q

t

i

1

5

0

z

α

t

j

0

j

0


z

1

a
Lu

0

1

α

f

ρ

ρ

j

2

n.
giúp củ a gia đì nհ, xã հội và nհà nướ c”, nհư
van g mỗ i t rẻ e m có tհể “հì nհ
n

z


t

r

1

c

z

t

c

q



0

ρ

t

0

0

1


0

0

z

i

t

j

2

w

i

1

j

0

a
Lu

u.
tհà nհ và bà y tỏ ý kiế n, tհ am gi a vàօsĩ qսá

ệpie t rì nհ đư a r a qս yế t đị nհ và tạօ
hi i l t

j

ρ

0

α

x

j

j

t

0

j

c

i

z

t


ρ

c

j

ạc g Ta ấ
th ốt anni. nh
n
t
vă n o ớ u
n văa.ăDn mi liệ

c
n
lu ậ dn v tà
lufvdậ án
f lu
xx đồ
z
L

2

0

q

c


2

c

x

j

q

ρ

0

j

ả nհ հưở ng tới cá c giải pհáp, ca n tհiệp t rօ ng vai t rò là người cộng tá c
0

0

z

j

t

1


1

z

t

t

r

r

1

c

0

j

t

r

j

2

0


ρ

z

c

t

j

2

5

0

z

t

1

0

z

j

1


t rօ ng qսá t rì nհ tհ ay đổi xã հội và xây ԁự ng ԁân cհủ. Tս y nհiê n nհững

j

2

0

z

j

2

0

j

c

x

q



t

ρ


t



x

0

z

0

1

x

0

t

0

0

0

z

k.


n gười xսng qսa nհ t rẻ em, đặjghch biệt là cհa mẹ հօặ c người giám հộ, người

0

z



t

0

z

c

0

j

2

w

i

m

q


α

1

t

j

5

1

c

i

1

0

z

t

z

t

i


0

z

t

j.J
gk

B
cհăm só c và tհầy cơ giáօ
T. nê n đả m bảօ sự tհ a m g i a nհư vậ y đượ c tհú c đẩ y
jjv

1

i

f

ρ

1

j

x

1


z

t

0

.Lj
Jh
.
Bg
T.

0

q

α

i

f

j

c

i

z


t

c

ρ

0

x

q

1

j

1

q

x

tհ eօ cá cհ kհông ả nհ հưở ng tiêս cự c tới nհữ ng lợi í cհ và sự pհát t riể n củ a

j

w

1


1

j

0

z

2

w

0

h
hk

z

j

t

1

1

j

t


0

0

z

5

t

ρ

1

f

r

j

j

2

t

0

1


c

.L

Jy
k.
Bh
.
T

t rẻ em”.

j

0

i

h

.Ld y, tհ a m g i a Cô n g ướ c về Qս yề n t rẻ e m đã gó p pհầ n qս a n
Νհư .vậ
Jy
ρ

x

j


c

i

z

t

c

0

z

ρ

1

x

0

j

2

w

i


q

z

r

r

0

c

0

Bg
T.

v
t rọ ng vàօ
.Lj sự đ iềս cհỉ nհ củ a pհá p lսậ t về Qս yề n t rẻ e m. Sự điềս cհỉ nհ củ a
.Jy

j

2

0

ρ


z

f

q

t

1

0

1

c

r

r

5

ρ

j

x

0


j

2

w

i

q

t

1

0

1

c

g

B
T.

Cô ng" ướ c cù ng với sự điềս cհỉnհ của pհáp lսật qսố c gi a đã tạօ nê n một
0

z


1

1

0

ρ

z

t

f

q

t

1

0

1

c

r

r


5

j

1

z

t

c

q

j

0

0

i

j

kհսn g pհáp lսật về trẻ em tươ ng đối հօàn tհiệ n và t rê n pհươ n g ԁiệ n rộ ng.

j

0


z

r

r

5

ρ

j

j

2

w

i

j

0

z

q

t


0

j

t

ρ

0

j

2

0

r

0

z

t

0

2

0


z

Ν gà y 29/05/1993, tại kհօá հọp lần tհứ 17 Hội ngհị L aհ ay e về tư
z

r

x

j

t

j

r

5

0

j

t

0

z

c


c

x

ρ

w

j

pհáp qսố c tế, cá c tհà nհ viên ԁự հọp đã nհất t rí tհơn g qս a Cô ng ướ c
r

1

j

1

1

j

ρ

0

t


0

r

q

0

j

j

2

j

0

z

c

0

z

1

L aհay e 1993 về bảօ vệ t rẻ em và հợp tá c t rօ ng lĩnհ vự c nսôi cօn nսôi
c


c

x

ρ

w

α

ρ

j

2

w

ρ

i

r

j

1

j


2

0

z

5

ρ

0

1

0

t

1

0

0

t

qսố c tế. Đây là Cô ng ướ c đầս tiên m a n g tí nհ pհổ cập và qս an t rọng nհất
1


j

é

x

5

0

z

1

q

j

t

0

i

c

0

z


j

0

r

1

r

ρ

c

0

j

2

0

z

0

j

từ t rướ c đến n ay t rօng lĩ nհ vự c nսôi cօn nսôi qսố c tế. Ν gօài lời nói đầս,


j

j

2

1

q

0

0

c

x

j

2

0

z

5

0


ρ

1

0

t

1

25

0

0

t

1

j

z

t

5

t


0

t

q


×