Nâng cao chất lượng giống cây trồng tại công ty phân giống Hòa An

Mở đầu
Trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trờng, tiến hành
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chất lợng là một yếu tố cơ bản để
giành thắng lợi trên thơng trờng, đặc biệt là trong xu thế toàn cầu hóa
hiện nay.
Trong những năm gần đây, trên lĩnh vực sản xuất kinh doanh,
chúng ta đã có những tiến bộ nhất định, hàng hóa phong phú, đa
dạng, chất lợng cao hơn, ổn định hơn. Một số mặt hàng có sức cạnh
tranh cao. Tuy nhiên chất lợng phần lớn hàng hóa cha theo kịp nhu
cầu thị trờng. Đây là nhợc điểm cần đợc khắc phục nhanh để các
doanh nghiệp nớc ta tồn tại và phát triển.
Thủ tớng Phan Văn Khải đã phát biểu tại hội nghị chất lợng
năm 1997 "Chúng ta phải chấp nhận cạnh tranh và hội nhập bằng
con đờng chất lợng".
Để tăng cờng khả năng cạnh tranh, một mặt các đơn vị kinh tế
phải nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình, phải làm tốt
công tác Marketing, mặt khác phải không ngừng hoàn thiện và nâng
cao chất lợng sản phẩm. Chất lợng không tự nhiên sinh ra mà phải đ-
ợc quản lý sản xuất kinh doanh ngày càng phức tạp, vì vậy quản lý
chất lợng ngày càng phức tạp theo. Chất lợng trở thành một bộ phận
trong chiến lợc cạnh tranh, ảnh hởng đến khả năng cạnh tranh. Chất
lợng và hiệu quả là hai vấn đề gắn liền, đi đôi với nhau. Không thể
nói có hiệu quả nhng không có chất lợng. Chất lợng sản phẩm ảnh h-
ởng đến khả năng tiêu thụ sản phẩm.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
1
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Không ngừng nâng cao chất lợng toàn diện của sản phẩm là
thực hiện qui luật phát triển văn minh tiêu dùng xã hội, đồng thời
thực hiện qui luật tiết kiệm trong tiêu dùng, nâng cao hiệu quả tiêu

dùng, làm lợi cho xã hội và doanh nghiệp kinh doanh.
Trải qua hơn 30 năm tồn tại và phát triển, ngày nay Công ty
giống cây trồng Thanh Hóa đã trở thành Công ty chủ lực của tỉnh về
sản xuất kinh doanh giống cây trồng, là Công ty cổ phần ổn định và
phát triển. Sản phẩm của Công ty đã đợc thị trờng chấp nhận. Chất l-
ợng sản phẩm ngày càng tiến bộ. Tuy nhiên công tác quản trị chất l-
ợng vẫn còn nhiều tồn tại. Để đứng vững trên thơng trờng, Công ty
cần phải tiếp tục nâng cao chất lợng sản phẩm để chiếm lĩnh thị tr-
ờng, đáp ứng nhu cầu khắt khe của khách hàng.
Xuất phát từ thực tế đó, trong thời gian thực tập tại Công ty
giống cây trồng Thanh Hóa, đợc sự hớng dẫn, giúp đỡ của thầy giáo
GSTS Nguyễn Đình Phan, tôi đã thực hiện đề tài : "Nâng cao chất l-
ợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh
Hóa" nhằm phân tích thực trạng chất lợng sản phẩm, đồng thời đa ra
những giải pháp nâng cao chất lợng sản phẩm của Công ty.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo,
chuyên đề có 3 phần :
I- Đặc điểm kinh tế kỹ thuật của Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh
Hóa và vấn đề nâng cao chất lợng giống.
II- Thực trạng về chất lợng giống ở Công ty.
III- Phơng hớng và giải pháp nâng cao chất lợng giống ở Công ty.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Tôi xin chân thành cảm ơn thầy giáo GSTS Nguyễn Đình Phan
đã hớng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành chuyên đề.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân
viên Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa đã tạo điều kiện
cho tôi thực tập tốt nghiệp đợc tốt.

Vì thời gian và trình độ có hạn, nên chuyên đề không tránh
khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong đợc sự chỉ bảo của thầy, cô giáo,
của lãnh đạo, công nhân Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh
Hóa, của mọi ngời.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
3
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

I- Đặc điểm kinh tế kỹ thuật của Công ty cổ
phần giống cây trồng Thanh Hóa và vấn đề nâng
cao chất lợng giống :
1- Giới thiệu sự hình thành và phát triển của Công ty.
Thông tin chung về Công ty :
Tên Công ty : Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa
Tên tiếng Anh : Thanhhoa Seeds Joint Stock Company Ltd.
Tên viết tắt : TSC
Trụ sở chính : 664 đờng Bà Triệu-thành phố Thanh Hóa
Điện thoại : 037.852.768
Fax : 037.751.658
Quá trình hình thành và sự thay đổi trong hoạt động :
Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa tiền thân là trại
giống lúa Thanh Hóa đặt tại xã Định Bình huyện Yên Định. Trại gồm
21 cán bộ công nhân biên chế Nhà nớc, là đơn vị sự nghiệp có thu
trực thuộc Ty Nông nghiệp Thanh Hóa. Trại thành lập năm 1962. Bấy
giờ đất nớc đang trong thời kỳ đánh Mỹ, Trại có nhiệm vụ sản xuất
giống lúa nguyên chủng, giống lúa thuần theo kế hoạch của tỉnh, chủ
yếu cấp giống cho những vùng bị thiên tai, địch họa, bán giống lúa
mới cho những vùng thâm canh "5 tấn" trọng điểm lúa của tỉnh. Trại
còn là cơ sở nghiên cứu khoa học về giống lúa của Ty Nông nghiệp.
Trại đã góp phần trong sự nghiệp nông nghiệp của tỉnh lúc này.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
4
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Tháng 3 năm 1974 Công ty giống cây trồng Thanh Hóa đợc
thành lập theo Quyết định 255TC/UBTH của Uỷ ban nhân dân tỉnh
Thanh Hóa. Trong suốt thời gian từ khi thành lập đến năm 1990,
Công ty là một doanh nghiệp Nhà nớc, mọi hoạt động của Công ty
đều đợc tỉnh giao kế hoạch, cấp chi phí, cấp vốn và đợc bao cấp
toàn bộ.
Đất nớc sau ngày thống nhất, mặt trận nông nghiệp phát triển
mạnh. Nông dân có yêu cầu ngày càng nhiều về các loại giống lúa,
ngô, rau, đậu, cây ăn quả. Qui mô sản xuất của Công ty đợc mở rộng
: Đã có 3 trại giống : Yên Định, Triệu Sơn (đồng bằng) và Cẩm Thủy
(miền núi). Số cán bộ kỹ thuật đợc tăng cờng hơn. Công ty đợc Nhà
nớc đầu t một số cơ sở cho sản xuất giống : Sân phơi, nhà kho, máy
móc nông nghiệp. Công ty đã thực hiện đợc kế hoạch Nhà nớc giao
qua các năm nói trên.
Từ năm 1991 thực hiện Nghị quyết 388 ngày 30/11/1991 của
Hội đồng Bộ trởng và quyết định số 522 TC/UBTH ngày 12/4/1992
của Uỷ ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Công ty là một doanh nghiệp
Nhà nớc hoạt động theo cơ chế thị trờng.
Qui mô sản xuất của Công ty đợc mở rộng hơn, đã có 6 trại
giống : Yên Định, Triệu Sơn, Thọ Xuân, Đông Sơn, Quảng Thắng
(đồng bằng) và Cẩm Thủy (miền núi). Số cán bộ đại học trên 30 ngời,
cao đẳng, trung cấp trên 20 ngời, hàng trăm công nhân kỹ thuật. Cơ
sở vật chất kỹ thuật đợc mở rộng thêm một bớc nữa kể cả phần sản
xuất và phần kinh doanh. Hoạt động của Công ty ngày càng phát
triển. Công ty còn liên kết sản xuất giống tại hàng chục hợp tác xã
tiên tiến, có cơ sở đảm bảo thực hiện đợc công nghệ mới, thị trờng

mở rộng đến hầu khắp 21 huyện thị trong tỉnh.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
5
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Phong trào gieo cấy giống mới, gieo cấy lúa lai tăng nhanh.
Công ty đã sang Trung Quốc (chủ yếu ở các tỉnh Tứ Xuyên, Quảng
Đông, Quảng Tây) nhập khẩu về Thanh Hóa hàng nghìn tấn lúa lai
mỗi năm, góp phần đáng kể đa toàn tỉnh mấy năm liền đạt 1,5 triệu
tấn lơng thực/năm.
Từ tháng 11/2003 Công ty chuyển thành Công ty cổ phần
giống cây trồng Thanh Hóa.
Ngành nghề sản xuất kinh doanh :
Theo các quyết định đợc thành lập nh đã nêu trên, chức năng
nhiệm vụ và ngành nghề sản xuất kinh doanh của Công ty là :
1. Du nhập, khảo nghiệm, nghiên cứu, lai tạo và ứng dụng nhanh
các tiến bộ khoa học về giống cây trồng nông nghiệp. Hớng dẫn sử
dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trên địa bịa tỉnh Thanh Hóa.
2. Sản xuất giống gốc, giống nguyên chủng, các loại giống cây
trồng nông nghiệp, chọn lọc nhân dòng giống bố mẹ và sản xuất lúa
lai F1, ngô lai F1. Tổ chức sản xuất các loại giống cây trồng nông
nghiệp tại các hợp tác xã thuộc vùng giống của tỉnh. Liên doanh liên
kết sản xuất các loại giống cây trồng với các Viện, các đơn vị trong
và ngoài nớc, đáp ứng nhu cầu phát triển nông nghiệp của tỉnh.
3. Kinh doanh dịch vụ các loại giống cây trồng nông nghiệp
đáp ứng sản xuất trong và ngoài tỉnh.
Những thành tựu, danh hiệu đạt đợc
Sau hơn 30 năm hoạt động, Công ty đã đạt đợc một số kết quả sau :
1. Đã du nhập về tỉnh hàng trăm loại giống lúa, ngô, lạc, đậu
Sau khi tiến hành khảo nghiệm hẹp, khảo nghiệm rộng, khảo nghiệm

vùng sinh thái, đã đa các giống mới có năng suất cao, chất lợng tốt
thay dần các giống cũ có năng suất chất lợng kém trong sản xuất tại
địa bàn của tỉnh.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
6
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

2. Hàng năm Công ty đã sản xuất đợc hàng ngàn tấn giống cây
trồng với chủng loại phong phú đa dạng nh sau :
- Giống lúa siêu nguyên chủng : 20 - 25 tấn/năm
- Giống lúa nguyên chủng : 800 - 1.000 tấn/năm
- Giống lúa xác nhận - tiến bội kỹ thuật : 1.200-1.500 tấn/năm
- Giống lúa lai F1 : 50 - 100 tấn/năm
- Giống ngô lai F1 : 120 - 150 tấn/năm
- Giống lạc mới : 50 - 100 tấn/năm
3. Trong kinh doanh, đến nay hàng năm Công ty đã bán đợc
một lợng hạt giống công trình lớn chiếm 80 - 85% thị phần tỉnh.
Đầu năm 2003 đợc Tổng cục đo lờng chất lợng - Bộ Khoa học
công nghệ Môi trờng cấp chứng nhận hệ thống quản lý chất lợng
ISO 2001 - 2000.
* Những đặc điểm kinh tế kỹ thuật chủ yếu của Công ty :
Sản phẩm :
Hàng nghìn năm qua, nông dân ta đã đúc rút kinh nghiệm làm
ruộng một cách tổng quát : "Nhất nớc, nhìn phân, tam cần, tứ giống".
Trong khâu giống, lại nêu kỹ hơn :
"Làm ruộng không giống, sống cũng nh chết"
"Tốt giống, tốt má, tốt mạ, tốt lúa"
Nh vậy giống là một trong những điều kiện quyết định mùa
màng có đợc thu hoạch hay không và muốn đợc mùa hơn, cần phải
có giống tốt.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
7
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Sản phẩm giống cây trồng của Công ty cổ phần giống cây
trồng Thanh Hóa nhằm đáp ứng 2 yêu cầu trên của nông dân :
- Bán đủ giống cây trồng cho nông dân trồng trọt.
- Bán giống tốt cho nông dân để họ ngày càng đợc mùa.
Giống tốt có rất nhiều thuộc tính chất lợng thông qua một tập
hợp các thông số kỹ thuật phản ánh khả năng cho năng suất cao, chất
lợng tốt, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Các thuộc tính kỹ thuật phản ánh đặc trng hoạt động của sản
phẩm (giống cây trồng) và hiệu quả của quá trình sử dụng sản
phẩm : Phẩm chất hạt giống, độ nẩy mầm, quá trình sinh trởng, phát
triển, thời gian sinh trởng, thích hợp với chân đất nào, thời vụ nào
các biện pháp chăm sóc năng suất mùa màng.
Khác với các sản phẩm khác, sau khi mua xong, ngời tiêu dùng
sử dụng ngay, và biết đợc ngay chất lợng sản phẩm. Với hạt giống,
ngời ta phải theo dõi cả một vụ sản xuất từ gieo cấy đến thu hoạch
mới biết đợc giống tốt hay xấu.
Sản phẩm chủ yếu của Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh
Hóa là giống lúa và giống ngô.
Trong giống lúa có rất nhiều loại :
- Giống gốc (nguyên chủng) : Là giống dùng để sản xuất nhân
ra giống xác nhận (để nông dân gieo cấy đại trà).
Sản xuất loại giống này đòi hỏi cơ sở vật chất và công nghệ
cao, ngời nông dân khó làm đợc. Giống nguyên chủng do Công ty
cung cấp cho các cơ sở liên kết sản xuất để nhân thành giống xác
nhận.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

8
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

- Giống xác nhận : Là giống dùng để gieo cấy đại trà. Ngời
nông dân có thể mua giống nguyên chủng về nhân ra giống xác
nhận. Nhng với những địa phơng gặp thiên tai, địch họa, thiếu giống
thì phải mua giống xác nhận tại thị trờng.
- Giống mới, tiến bộ kỹ thuật : Là những giống mới, những
thành tựu nghiên cứu, thử nghiệm của các cơ quan khoa học trong và
ngoài nớc, đợc Bộ Nông nghiệp cho phép gieo cấy trong nớc.
Đây là một sản phẩm rất đợc nông dân a chuộng. Những giống
mới, tiến bộ kỹ thuật có nhiều u điểm về năng suất, về chất lợng.
- Giống lúa lai F1 :
Khác với giống lúa thuần truyền thống (cây lúa tự thụ phấn),
giống lúa lai F1 do lúa bố và lúa mẹ lai tạo mà thành. Nay đã có lúa
lai 3 dòng và lúa lai 2 dòng. Nhờ lai tạo giữa 2 hoặc 3 cá thể với
nhau nên lúa lai F1 có những u thế lai vợt trội so lúa thuần : Năng
suất cao hơn, chất lợng gạo tốt hơn.
Nhng khác với lúa thuần, có thể dùng đời F3, F4 để tái sản
xuất, lúa lai không thể dùng nhiều đời, mà chỉ có đời F1 mới có u thế
lai. Nếu dùng đời F3, F4 để tái sản xuất sẽ mất mùa.
Công nghệ để sản xuất hạt lúa lai F1 khó hơn nhiều so với sản
xuất lúa thuần, giá thành cao. Hiện nay nớc ta chủ yếu phải nhập lúa
lai F1 từ Trung Quốc. Mấy năm gần đây phong trào tự sản xuất lấy
giống lúa lai F1 ở trong nớc đang sôi nổi.
Thanh Hóa là một trong những tỉnh hăng hái nhất. Đến năm
2004 toàn tỉnh đã sản xuất đợc 787 tấn lúa lai F1. Công ty cổ phần
giống cây trồng Thanh Hóa cũng tích cực trong lĩnh vực này.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
9

Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

- Về giống ngô :
Sản phẩm chủ yếu của Công ty là giống ngô lai F1 sản xuất tại
các trại của Công ty và một số ít điểm liên kết.
Sản xuất giống ngô lai F1 không khó nh làm lúa lai F1. Ưu thế
của ngô lai F1 rất rõ rệt, đợc nông dân a dùng.
Hàng năm Công ty đã bán đợc :
- Giống lúa nguyên chủng : 1.500 - 1.600 tấn/năm
- Giống lúa xác nhận - tiến bộ kỹ thuật : 1.200 - 1.500 tấn/năm
- Giống lúa lai F1 : 1.300 - 1.900 tấn/năm
- Giống ngô lai F1 : 250 - 300 tấn/năm

Thị trờng :
Thị trờng của Công ty trớc đây chỉ gồm mấy huyện trọng điểm
lúa. Sau khi kinh tế nông nghiệp khởi sắc, Công ty đã vơn ra nắm bắt
thị trờng khắp 4 vùng miền biển, đồng bằng, trung du, miền núi của
tỉnh.
Những năm gần đây Công ty đã bán đợc giống ngô lai F1,
giống lúa lai cho các tỉnh bạn nh Sơn La, Đắc Lắc, Quảng Nam
Tuy nhiên, tại một số địa bàn Thanh Hóa (nhất là một số xã
giáp Ninh Bình, nông dân vừa mua giống của Công ty, vừa mua
giống lúa, ngô của các Công ty Thái Bình, Nam Định. Những xã có
điều kiện đất đai thời tiết giống nh Nam Định, Thái Bình, thích hợp
gieo cấy những giống lúa thuần của hai tỉnh này. Hai công ty giống
của hai tỉnh trên sản xuất nhiều những giống nói trên nên giá thành
rẻ hơn công ty giống cây trồng Thanh Hoá.
Khách hàng của Công ty là những hộ nông dân (mua giống qua
các cửa hàng bán giống của các đại lý có ở khắp nơi), là các đại lý,
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

10
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (ở Thanh Hóa còn hơn 100 hợp
tác xã này), là các trạm khuyến nông huyện.

Đặc điểm công nghệ (tóm tắt) :
* Ngoài đồng :
- Sản xuất hạt giống lúa siêu nguyên chủng (từ giống tác giả)
+ Vụ thứ nhất (Go) : Ruộng vật liệu để chọn dòng (khóm)
+ Vụ thứ hai (G
1
) : So sánh các dòng (khóm) đã chọn.
+ Vụ thứ ba (G
2
) : So sánh, nhân dòng và hỗn dòng đã chọn.
- Sản xuất hạt giống lúa nguyên chủng :
Phải đợc sản xuất từ hạt siêu nguyên chủng đạt tiêu chuẩn chất
lợng do Nhà nớc ban hành.
- Sản xuất hạt giống lúa xác nhận :
Phải đợc sản xuất từ hạt nguyên chủng đủ tiêu chuẩn chất lợng
do Nhà nớc ban hành.
- Sản xuất giống lúa lai F1 :
Cần có dòng mẹ và dòng bố (A và R) thuần đủ tiêu chuẩn, phải
đảm bảo cách li (không gian và thời gian) với lúa đại trà, đảm bảo
các biện pháp kỹ thuật gieo trồng, đảm bảo các chỉ tiêu nh tiêu chuẩn
ngành đã ban hành.
- Sản xuất giống ngô lai F1 :
Duy trì và nhân dòng thuần bố, mẹ bằng bao cách li nhân dòng
ở ruộng cách li.

+ Thu hoạch chế biến, bảo quản :
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
11
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Hạt phải thu hoạch đúng lúc (chín), phơi khô (hoặc sấy khô),
quạt sạch, khử lẫn, đóng bao. Bảo quản hạt trong kho thờng (nếu
đem gieo ngay) hoặc trong kho lạnh (nếu để cách vụ).

Đặc điểm đất đai :
Công ty có 5 trại sản xuất giống (một trại ở miền núi) 3 trại ở
đồng bằng và một trại ở vùng ven biển. Từng trại có đặc điểm đất đai
và điều kiện sinh thái tiêu biểu của vùng. Đây là điều kiện thuận lợi
cho sản xuất giống trên địa bàn một tỉnh rộng, vì :
- Khi du nhập giống mới về từng vùng trong tỉnh, giống mới đ-
ợc khảo nghiệm tại các trại trong vùng. Khi có kết luận giống thích
hợp vùng, mới sản xuất giống khối lợng lớn bán cho nông dân trong
vùng.
Trớc khi bán giống, có thể mời đại diện nông dân đến các trại
tham quan thực tế và trao đổi kỹ thuật. Các trại trở thành những điểm
trình diễn, thành mô hình khuyến mại cho sản phẩm giống của Công ty.
- Từ các trại, Công ty có thể liên hệ mật thiết với vùng, hiểu đ-
ợc yêu cầu của khách hàng, từ đó đặt ra sản xuất, kinh doanh.
- Từ các trại, việc vận chuyển giống bán cho vùng có quãng đ-
ờng ngắn hơn, đỡ tiền chi phí, cũng từ các trại, công tác hậu mãi của
Công ty với bà con nông dân cũng gần gũi hơn.
Biểu 1, 2 : Tình hình đất đai của Công ty
Tên trại sản
xuất giống
Diện tích tự

nhiên (ha)
Diện tích
canh tác (ha)
Vùng
Cẩm Thủy 34,0 28,0 Miền núi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
12
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Yên Định 28,5 25,5 Đồng bằng
Triệu Sơn 27,7 23,5 Đồng bằng
Đông Tân 10,5 8,5 Đồng bằng
Quảng Thắng 5,5 4,5 Ven biển
Tổng toàn Công ty 106,2 90,0
Thứ tự Chỉ tiêu Ha %
I Diện tích đất tự nhiên 106,2 100,00
- Đất canh tác
- Ao hồ
- Chuyên mạ
- Chuyên dùng
90,0
1,5
9,0
5,7
84,75
1,41
8,47
5,37
II Đất canh tác 90 100,00
- Hạng 1

- Hạng 2
- Hạng 3
36,2
23,6
30,2
40,00
26,8
33,92
III Đất gieo trồng 198,0 100,00
- Lúa
- Ngô
133,0
65,0
69,7
30,3
Đất đai các trại của Công ty ở dạng trung bình so với đất đai
trong vùng. Nhng cơ sở vật chất nh thuỷ lợi, sân kho, máy móc thì
hơn hẳn ngoài dân.

Thủy lợi :
Hầu hết các trại sản xuất của Công ty đều có hệ t hống tới tự
chảy : Trại Triệu Sơn, Đông Sơn, Quảng Thắng lấy nớc từ hệ thống
thủy nông Bái Thợng sông Chu, trại Yên Định lấy nớc từ hệ thống
nam sông Mã (bơm điện), trại Cẩm Thủy lấy nớc từ hồ Thung bằng
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
13
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

(hồ chứa). Riêng trại Cẩm Thủy đợc lắp đặt một hệ thống máy bơm
và vòi tới phun trị giá trên 2 tỷ đồng.

Trên đồng ruộng đều có mơng máng tới tiêu thuận lợi.

Đất liên kết sản xuất giống (biểu 3) :
Công ty đã liên kết với 32 hợp tác xã (thuộc 11 huyện của 4
vùng trong tỉnh) chọn ra 520 ha ruộng đất tại những cánh đồng
chuyên giống của địa phơng để sản xuất giống bán cho thị trờng.
Biểu 3 :
1
2
3
4
5
6
7
8
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Phú Nhuận
Yên Lạc
Vĩnh Quang
Vĩnh Thành
Định Tờng
Quí Lộc
Thiệu Đô

Thiệu Chính
Xuân Lai
Thọ Nguyên
Hạnh Phúc
Hợp Thành
Đồng Tiến
Xuân Lộc
Đồng Khê
Trung Chính
15 ha
20
10
10
20
15
15
20
20
05
15
10
30
15
10
10
17.
18.
19.
20.
21.

22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Tợng Văn
Minh Nghĩa
Nga Thành
Hoằng Phúc
Hoằng Phú
Hoằng Đạt
Hoằng Xuân
Hoằng Quì
Hoằng Đồng
Quảng Thắng
Quảng Thành
Quảng Đông
Quảng Phong
Quảng Ngọc
Quảng Đức
Quảng Yên
15 ha
10
5

20
20
25
25
20
20
15
20
20
20
20
10
20
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
14
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa


Đặc điểm cơ sở vật chất kỹ thuật :
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
15
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Biểu 4 : Cơ sở vật chất kỹ thuật của Công ty
Tên tài sản Cái m
2
Giá trị (triệu đồng)
Nhà làm việc
Sân phơi
Nhà trống

Nhà chế biến giống
Nhà kho (thờng)
Nhà kho (lạnh)
Công trình thủy lợi
Hệ thống sấy khô
Máy móc các loại
6
8
8
4
6
3
6
2
37
2.111
12.380
1.531
483
861
761
1.116,1
364,4
265,4
118,3
208,9
89,2
362,4
287,3
545,0

Tổng cộng 3.356,0
Hạt lúa, ngô giống sau khi gặt ngoài đồng về, phải đợc phơi,
sấy khô ngay, nếu không sẽ mất sức nẩy mầm.
Công ty đã xây dựng đợc 8 gian nhà trống có mái che, diện tích
1.351m
2
để đa giống mới gặt về tạm tránh ma. Lại có 8 sân phơi lớn
12.380m
2
để phơi giống. Riêng trại sản xuất ngô còn có 2 hệ thống
sấy khô. Vì thế hạt giống làm ra không bị h hỏng nhiều sau khi thu
hoạch.
Kho bảo quản hạt giống yêu cầu các điều kiện kỹ thuật khắt
khe hơn so với kho lơng thực, nhất là về nhiệt độ không đợc cao, lại
cần thoáng Công ty có hệ thống kho thờng và kho lạnh đảm bảo kỹ
thuật.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
16
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Riêng kho lạnh Lễ Môn mới xây chứa đợc 500 tấn hạt giống
lúa, ngô (chi phí xây hết 5.592 triệu đồng). Đã có 4 nhà chế biến hạt
giống (sàng, chọn, nhuộm hạt, đóng bao) diện tích 483m
2
cũng rất
quan trọng trong sản xuất và kinh doanh giống.
Nhìn chung từ ruộng đất, thủy lợi, máy móc, nhà xởng, kho
tàng cơ sở vật chất kỹ thuật của Công ty cổ phần giống cây trồng
Thanh Hóa tơng đối đảm bảo so với yêu cầu sản xuất giống hiện nay
của một Công ty giống cấp tỉnh. Tất nhiên khoa học kỹ thuật ngày

càng tiến bộ, cụ thể nh cơ sở hạ tầng để sản xuất hạt giống lúa lai F1
là rất cao, Công ty còn phải cố gắng để đầu t hợp lý và thỏa đáng
hơn.
Về cơ sở kinh doanh, Công ty có cửa hàng bán buôn, bán lẻ tại
Công ty và các trại, 115 điểm bán đại lý ở các huyện.
Đặc điểm nguyên liệu đầu vào :
Là một Công ty sản xuất kinh doanh giống cây trồng, nguyên
liệu đầu vào gồm nhiều thứ : Nớc (phân bón các loại, xăng dầu chạy
máy, thuốc trừ sâu bệnh, vật liệu cách li, vật liệu chuyên dùng làm
giống v.v ). Những nguyên liệu này đều có sẵn trên thị trờng, ít có
những biến động lớn.
Nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất của Công ty là những
giống cây trồng gốc (gọi là giống tác giả). Công ty phải mua những
giống này về khảo nghiệm. Sau khi khảo nghiệm tại tỉnh thấy phù
hợp mới nhân thành giống siêu nguyên chủng rồi từ siêu nguyên
chủng nhân thành nguyên chủng, lại từ nguyên chủng nhân thành
giống xác nhận.
Nơi bán những giống tác giả này là các Viện nghiên cứu, các
trờng, các đơn vị khác ở trong và ngoài nớc (chủ yếu trong nớc).
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
17
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Giá của giống tác giả này rất đắt. Từ giống tác giả thành giống
để bán đại trà cần nhiều năm tháng, tốn nhiều chi phí và không phải
giống nào khi nhân ra cũng bán đợc. Vì thế cần có đội ngũ cán bộ
chuyên sâu về việc này.
Đặc điểm lao động :
Biểu 5 : Tình hình sử dụng lao động
Chỉ tiêu

2001 2002 2003 2004
Ngời % Ngời % Ngời % Ngời %
Tổng lao động 341 100 340 100 229 100 233 100
- Nữ 126 37 126 37 115 50 114 49
- Nam 215 63 214 63 114 50 119 51
Hình thức
L.Đ
341 100 340 100 229 100 233 100
- Trực tiếp 296 87 296 87 196 86 123 53
- Gián tiếp 45 13 44 13 33 14 100 47
Trình độ L.Đ 341 100 340 100 229 100 233 100
- Trên đại học 1 1
- Đại học 34 10 35 10 36 16 36 15
- Cao đẳng, TC 26 8 26 8 35 15 35 15
- Công nhân KT 281 82 279 82 157 69 161 70
Là một doanh nghiệp khoa học kỹ thuật sinh học, số cán bộ kỹ
thuật, kinh doanh của Công ty luôn chiếm khoảng 1/3 tổng số (đại
học và trên đại học trên 15%, cao đẳng và trung cấp trên 15%), còn
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
18
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

lại là số công nhân, nhân viên chuyên nghề sản xuất, kinh doanh
giống.
So với nhiều Công ty, xí nghiệp nông nghiệp trong tỉnh, Công ty
cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa là doanh nghiệp có nhiều cán bộ
có trình độ cao hơn cả.
Công ty trực tiếp sản xuất trên đồng ruộng đa số là nữ. Nam
giới một số là cán bộ kỹ thuật sản xuất, một số làm trong nhà máy
chế biến, vận tải, da số làm thị trờng.

Đặc điểm vốn :
Biểu 6 : Tình hình sử dụng vốn
2001 2002 2003 2004
Chỉ tiêu
T.đồng % T.đồng % T.đồng % T.đồng %
Tổng tài sản 6.456 100 5.431 100 5.431 100
27.49
7
100
Vốn cố định
Vốn lu động
4.974
1.482
77
23
3.949
1.482
73
27
3.949
1.482
73
27
10.068
17.42
9
37
63
Nguồn do 6.456 5.431 100 5.431 100
27.49

7
100
Vốn tự có
Ngân sách cấp
565
5.891
9
91
4.681
750
86
14
4.681
750
86
14
27.49
7
0
100
Qua từng năm, vốn tự có của Công ty tăng dần lên (từ chỗ
chiếm 9% tăng lên 85% và đến năm 2004 vốn tự có của Công ty là
100% tổng vốn.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
19
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Biểu 7 : Một số khoản mục tài chính
tại bản quyết toán 2004
(Đơn vị tính : 1.000đ)

Khoản mục Tài sản Nguồn vốn
1. Vốn kinh doanh
2. Nguồn vốn kinh doanh
3. Vốn bằng tiền
19.280.681
19.448.148
- Quỹ tiền mặt
- Tiền gửi Ngân hàng
1.436.091
10.629.573
4. Nợ phải thu 25.696.045
5. Nợ phải trả 44.410.571
- Trong đó d nợ ngân hàng (31/12) 30.022.135
6. Tài sản dự trữ
- Hàng hóa
- Thành phẩm
- Nhiên liệu, bao bì
9.495.300
5.939.073
3.763.884
7. Khấu hao tài sản cố định 292.724
Vốn kinh doanh chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng dẫn đến
trả lãi cho ngân hàng lớn thu nhập doanh nghiệp nhỏ.
Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh :
Tổ chức bộ máy :
Hội đồng quản trị :
1. Thực hiện tất cả các quyền nhân danh Công ty.
2. Giám sát giám đốc tiến hành và những ngời quản lý khác.
3. Quyết định kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm. Quyết
định các vấn đề về cơ cấu tổ chức của Công ty.

Giám đốc điều hành :
1. Thực hiện các Nghị quyết của Hội đồng quản trị và Đại hội
cổ đông về kế hoạch sản xuất kinh doanh và kế hoạch đầu t.
2. Quyết định các vấn đề theo Điều lệ Công ty qui định.
Phó Giám đốc điều hành :
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
20
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

1. Phụ trách sản xuất, kỹ thuật, chất lợng.
2. Thay Giám đốc khi Giám đốc vắng.
Ban Kiểm soát :
1. Kiểm tra các báo cáo tài chính trớc khi trình lên Hội đồng quản
trị.
2. Xem xét những kết quả điều tra nội bộ và ý kiến phản hồi
của Ban Giám đốc.
Phòng Tổ chức hành chính :
Phụ trách nhân sự, đào tạo, cơ sở vật chất, môi trờng làm việc.
Phòng kỹ thuật - chất l ợng :
Quản lý hệ thống chất lợng, kỹ thuật, qui trình, thiết bị đo lờng,
kiểm soát lu kho, bao gói.
Phòng đầu t , kinh doanh :
Cung ứng, điều tra phân tích thị trờng, mua bán hàng lu kho.
Phòng Tài chính :
Tái sản xuất : Sản xuất, thu hoạch, chế biến, bảo quản.
Phòng Tổ chức Công ty
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
21
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Phòng
kỹ thuật
chất lợng
Các trại, đơn vị trực thuộc
Phòng
tổ chức
hành chính
Giám đốc điều hành
Ban kiểm soát Hội đồng quản trị
Phòng
tài chính
Phòng
đầu t
kinh doanh
3. Những vấn đề đặt ra về chất lợng sản phẩm :
Lúa, ngô là hai cây lơng thực hàng đầu của nớc ta. Giống lúa,
ngô tốt là yếu tố đầu t tốn kém ít nhng lại có hiệu quả kinh tế rất cao.
Trong những năm gần đây, hàng loạt giống lúa, ngô mới ra
đời, đặc biệt là những giống lúa ngô tốt, năng suất cao, kháng sâu
bệnh đã đóng góp đáng kể vào việc nâng cao năng suất và tổng sản l-
ợng lơng thực. Còn nhớ không xa ở thời bao cấp, nớc ta phải nhập mì
mạch của nớc ngoài về chống đói. Mấy năm qua, Việt Nam đã phát
triển sản xuất nông nghiệp, trở thành nớc xuất khẩu gạo thứ hai thế
giới. Thành tựu đó có nhiều nguyên nhân, trong đó có những tiến bộ
về giống, nhất là giống mới.
Tuy vậy, không phải bất cứ giống lúa, ngô mới nào đem về gieo
trồng đều cho năng suất, chất lợng cao. Không ít trờng hợp bị thất bại
do mua phải giống xấu, giống rởm.
Ngay tại Công ty, mấy năm trớc đây, có lúc, có nơi đã bán cho
nông dân một số lô giống kém chất lợng. Đến cuối vụ sản xuất, nông

dân thất thu, đến "bắt đền" Công ty. Những năm đầu, nông dân bị
thiệt, chỉ "bắt đền" Công ty tiền mua giống. Những năm sau đó, họ
"bắt đền" toàn bộ sản lợng thất thu trên diện tích đã mua phải giống
xấu để gieo cấy (bình quân 5 tấn lúa/ha/vụ ; 3 tấn ngô/ha/vụ).
Phải đền cho nông dân là sự thua thiệt về kinh tế của Công ty,
trực tiếp đến thu nhập của cán bộ nhân viên Công ty. Cái mất lớn hơn
: Uy tín của Công ty bị giảm, thị phần bị co hẹp lại. Nông dân không
mua giống của Công ty nữa mà mua giống của các Công ty khác.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
22
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Rõ ràng chất lợng sản phẩm giống của Công ty giống cây trồng
Thanh Hóa là nhân tố hàng đầu quyết định sự tồn vong của Công ty.
Muốn cho sự nghiệp sản xuất kinh doanh không bị đổ vỡ, ngời
tiêu dùng không xa lánh, Công ty k hông có con đờng nào khác là
phải nâng cao chất lợng sản phẩm.
Chất lợng sản phẩm giống không chỉ là yêu cầu của nông dân,
không chỉ là sự ngang giá cho đồng tiền mà nông dân bỏ ra mua
hàng, mà hơn thế chính là vì công nhân, cán bộ của Công ty có thu
nhập hay thua lỗ.
Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa nhận thức đợc ý
nghĩa của việc nâng cao chất lợng sản phẩm. Mọi ngời cho rằng
nâng cao chất lợng sản phẩm là con đờng phấn đấu gian khổ của
mọi thành viên của Công ty. Đó là việc làm của ngày hôm qua, hôm
nay và những ngày mai.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
23
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

II- Thực trạng về chất lợng giống cây trồng ở
Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa :
1- Khái quát về hoạt động sản xuất kinh doanh ở Công ty
Mua vào:
Để có sản phẩm bán ra thị trờng, Công ty đã tiến hành 3 biện pháp :
- Sản xuất giống tại các Trại của Công ty.
- Liên kết sản xuất giống với các hợp tác xã tiên tiến trong tỉnh.
- Mua giống từ tỉnh ngoài, nớc ngoài về.
* Các trại của Công ty : Có cán bộ kỹ thuật chuyên ngành, có
cơ sở vật chất kỹ thuật làm giống tơng đối đầy đủ, là lực lợng nòng
cốt về sản xuất cả về số lợng lẫn chất lợng giống.
Nòng cốt về số lợng: Nếu các trại không cung cấp đủ lợng
giống nguyên chủng, giống mới tiến bộ kỹ thuật, các đơn vị liên kết
sẽ không đủ giống để nhân thành giống xác nhận để bán ra thị trờng.
Nòng cốt về chất lợng : Nếu các giống nguyên chủng, giống
mới tiến bộ kỹ thuật của các trại không đảm bảo tiêu chuẩn ngành,
các đơn vị liên kết sẽ bắt đầu vụ sản xuất giống bằng giống không
đạt chất lợng, dẫn đến khi thu hoạch sẽ đợc hàng nghìn tấn giống xác
nhận không chuẩn.
* Các đơn vị liên kết sản xuất giống cũng giữ vai trò quan
trọng. Nếu các đơn vị này không làm đúng các qui trình kỹ thuật với
từng giống từ khâu gieo cấy, cách li, khử lẫn đến gặt hái, phơi sấy,
phân loại hạt, đóng bao v.v sản phẩm giống bán ra cũng không đạt
chất lợng cao.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
24
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa

Vì thế Công ty đã phân công nhiều cán bộ xuống trực tiếp bám
sát các đơn vị, ký hợp đồng trách nhiệm chỉ đạo với cơ sở và nhiều

biện pháp kiểm tra khác để đảm bảo có sản phâmr giống đạt yêu cầu.
Hàng năm qua tổng kết, Công ty đã loại bỏ một số đơn vị liên kết
làm giống liên tục không đảm bảo tiêu chuẩn ngành.
* Việc mua giống lúa lai F1, giống ngô lai, giống mới về tỉnh
bán, lại có những đòi hỏi khác biệt. ở đây quan trọng là tìm đúng
loại giống tốt, thích hợp, đợc nông dân Thanh Hóa a chuộng. Cần đi
kiểm tra thực tế và chọn đúng đối tác bán giống. Khâu cuối là kiểm
tra hồ sơ, đo lờng, kiểm nghiệm giống chặt chẽ, cẩn thận trớc khi
nhập hàng qua biên giới.
Qua thực tế, Công ty đã chọn đợc các Công ty sản xuất kinh
doanh giống có uy tín. Đó là Công ty cung ứng lúa lai F1 Quốc Hào,
Đức Dơng Xiêng Phong (Tứ Xuyên - Trung Quốc), Công ty cung ứng
ngô lai đơn CP Group (Thái Lan), Mô-săng-tô (Mỹ). Họ là những
doanh nghiệp có nhiều giống mới, giống chất lợng cao. Trong quan
hệ thơng mại, họ có cách giao dịch, nhận hàng và phơng thức thanh
toán sòng phẳng, đúng đắn, đúng luật.
Bán ra
* Bán buôn :
Khách hàng là 21 trạm khuyến nông các huyện, trên 100 hợp
tác xã dịch vụ nông nghiệp, 115 đại lý. Cũng có thể là Công ty giống
cây trồng một số tỉnh bạn có yêu cầu giống nh : Đắc Lắc, Sơn La,
Quảng Nam
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
25
Nâng cao chất lợng giống cây trồng ở Công ty cổ phần giống cây trồng Thanh Hóa