KỸ THUẬT
HÚT ĐỜM DÃI
1. Một số đặc điểm giải phẫu, sinh lý đường hơ hấp
1.1. Đường hơ hấp trên:
Có vai trị dẫn khí thở vào, thở ra, là hàng rào bảo vệ phổi đầu tiên và tham gia
làm ấm, ẩm khơng khí thở vào.
1.2. Đường hô hấp dưới
1. Một số đặc điểm giải phẫu, sinh lý đường hơ hấp
1.3. Sinh lý q trình làm sạch đường thở
Ho là 1 trong những phản xạ bảo vệ quan trọng của cơ thể, gồm có 4 giai đoạn:
+ Giai đoạn kích thích: bởi các yếu tố như viêm, đờm, dị vật, các khí độc,
lạnh…
+ Giai đoạn hít vào sâu
+ Giai đoạn tăng áp lực đường thở
+ Giai đoạn bật hơi.
2. Mục đích, áp dụng, tai biến hút thơng đường hơ hấp
MỤC ĐÍCH
- Làm sạch dịch tiết giúp khai thơng đường hô hấp.
- Tạo thuận lợi cho sự lưu thông trao đổi khí.
- Phục vụ cho mục đích chẩn đốn.
- Phịng tránh nhiễm khuẩn do sự tích tụ, ứ đọng dịch.
- Hút sâu (hút đường hơ hấp dưới) kích thích phản xạ ho.
2. Mục đích, áp dụng, tai biến hút thơng đường hơ hấp
ÁP DỤNG
- Người bệnh có nhiều đờm dãi khơng tự khạc ra được
- Người bệnh hôn mê, co giật xuất tiết nhiều đờm dãi
- Người bệnh hít phải chất nôn, trẻ em bị sặc bột.
- Trẻ sơ sinh sặc nước ối
- Người bệnh mở khí quản, đặt ống nội khí quản thở máy.
2. Mục đích, áp dụng, tai biến hút thơng đường hơ hấp
TAI BIẾN
Hút thơng đường hơ hấp trên
- Kích thích gây nôn, nguy cơ sặc vào phổi.
- Co thắt thanh quản
- Nhịp chậm phản xạ
- Tổn thương niêm mạc
Hút thông đường hô hấp dưới
- Thiếu oxy, giảm oxy máu
- Tổn thương niêm mạc khí phế quản
- Ngừng tim, ngừng thở.
- Co thắt thanh quản, nơn, hít vào phổi
- Nhiễm trùng
- Chảy máu khí phế quản
- Ảnh hưởng đến thở máy
3. Những điểm cần lưu ý
- Đảm bảo kỹ thuật vô khuẩn
- Không dùng chung ống thông cho cả hút đường hô hấp trên và dưới.
- Thường xuyên hút đờm dãi cho người bệnh nhưng không hút nhiều lần và liên
tục. Không hút quá dài trong 1 lần hút, không được hút quá sâu và hút với áp lực
mạnh.
- Kết hợp vỗ rung ngực, lưng trước khi hút đờm khí quản sẽ dẫn lưu được nhiều
đờm ra ngoài.
3. Những điểm cần lưu ý
- Kích cỡ ống
+Người lớn: 12-18 fr
+Trẻ em: 8-10 fr
+Sơ sinh 5-8 fr
- Áp lực hút
+Người lớn: (-100) — (-120)mmHg
+Trẻ lớn : (-85) — (-110)mmHg
+ Trẻ sơ sinh: (- 45) — (- 65)mmHg
Thực hànhc hành
Tình huống
Tại khoa hơ hấp của bệnh viện A.
NB Nguyễn Thị T, Nữ, 62 tuổi. Đang điều trị Viêm phổi
ngày thứ 5
Hiện tại: Mạch 82l/p, HA 130/90 mmHg,
nhiệt độ 38,5C, nhịp thở 24l/p.
NB thở khò khè, tăng tiết nhiều đờm dãi
Yêu cầu: Anh/ chị sử dụng quy trình điều dưỡng để thực
hiện kỹ thuật hút đờm dãi cho người bệnh?
CHUẨN BỊ
ĐIỀU DƯỠNG
DỤNG CỤ
NGƯỜI BỆNH
Điều dưỡng đội mũ, đeo khẩu trang, rửa
tay
Dụng cụ theo nhóm
Tư thế
Tâm lý
Dụng cụ vô khuẩn:
- Sonde hút đờm
- Khay hạt đậu
- Đè lưỡi
- 3 gạc bông
- Lọ đựng kẹp: 1 kẹp khơng mấu, 1 kẹp có mấu
Dụng cụ sạch:
-Ca đựng nước cất ( NaCl
0,9%)
-Găng tay sạch
DỤNG CỤ
Dụng cụ khác:
- Phiếu CS
-Túi phân loại
rác thải
-Chậu dd sát
khuẩn
-Máy hút
QUY TRÌNH KỸ THUẬT
STT
NỘI DUNG
1
Đối chiếu đúng người bệnh– Thơng báo, giải thích, động viên NB
2
Đặt người bệnh tư thế thích hợp
3
Đổ nước cất hoặc nước muối sinh lý vào khay hạt đậu
4
Điều chỉnh áp lực, đi găng
5
Nối ống hút với máy hút – Hút thử nước ở khay hạt đậu
6
Đo khoảng cách từ đỉnh mũi tới thùy tai
7
Hút ở miệng - Lau ống, hút tráng
8
Hút ở mũi - Lau ống, hút tráng
9
Tháo ống ngâm vào dung dịch khử khuẩn
10
Lau mũi, miệng cho người bệnh, tháo găng - Dặn dò người bệnh
11
Thu dọn dụng cụ, rửa tay - Ghi phiếu chăm sóc
PHIẾU CHĂM SÓC
SỞ Y TẾ HÀ NỘI
BV: ĐA KHOA HÀ ĐÔNG
Phiếu số:1
MS: 09/BV-01
Số vào viện 675
Khoa: NỘI
Họ và tên: Nguyễn Thị T
Số giường: 2
Ngày
18/12
Giờ,
phút
8h
Buồng: 3
Tuổi:62
Nữ
Chẩn đoán: Viêm Phổi
THEO DÕI DIỄN BIẾN
Người bệnh tỉnh, tiếp xúc được.
NB ứ đọng nhiều đờm dãi, thở
khị khè.
THỰC HIỆN Y LỆNH /
CHĂM SĨC
Hút đờm dãi cho người bệnh
- Số lượng: 10ml
- Màu sắc: Trắng
KÝ TÊN
Hương
Tình huống
Tại khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Đa khoa tỉnh Bệnh
nhân Nguyễn Văn Nam 77 tuổi chẩn đoán : Tai biến mạch
máu não điều trị ngày thứ 3
Hiện tại: Bệnh nhân tỉnh, thở khò khè, tăng tiết nhiều đờm
dãi.
DHST Mạch 90 lần/phút , Nhịp thở 23 l/p, HA
135/85mmHg, Nhiệt độ 36,8oC
Yêu cầu:
Anh/ chị sử dụng quy trình điều dưỡng để lập kế hoạch thực
hiện kỹ thuật hút đờm dãi cho người bệnh?
Tình huống
Bệnh nhi Nguyễn Mai Lan 20 tháng tuổi.
Nằm giường 2 khoa Nhi.
Chẩn đoán: Viêm phổi
Trong lúc mẹ bé cho ăn cháo, bé ho sặc sụa, tím tái.
Bé được nhanh chóng chuyển sang phịng cấp cứu và
được thực hiện kỹ thuật hút đờm
Yêu cầu: Anh chị hãy sử dụng quy trình điều dưỡng
để chăm sóc và thực hiện y lệnh cho bệnh nhân ?
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!NG CẢM ƠN!M ƠN!N!