Nghiên cứu công nghệ để thiết kế xây dựng các công trình ngăn sông lớn vùng triều

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Viện khoa học thủy lợi việt nam
===========YZ===========

Báo cáo
tổng kết khoa học kỹ thuật

đề tài
nghiên cứu công nghệ để thiết kế, xây dựng
các công trình ngăn sông lớn vùng triều

VIệN ThủY CÔNG - TRUNG TÂM CÔNG TRìNH đồng
bằng ven biển và đê điều
Địa chỉ: Số 7 Ngõ 95 Chùa Bộc - Đống Đa - Hà Nội
ĐT: 04.35633427; Fax: 04.35639586; Email:



7325
04/5/2009
Hà nội: 2008
Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Viện khoa học thủy lợi việt nam
===========YZ===========

Báo cáo
tổng kết khoa học kỹ thuật

đề tài
nghiên cứu công nghệ để thiết kế, xây dựng
các công trình ngăn sông lớn vùng triều

C QUAN CH QUN: B NễNG NGHIP V PHT TRIN NễNG THễN
C QUAN CH TRè: VIN KHOA HC THY LI VIT NAM
N V THC HIN: TRUNG TM CễNG TRèNH NG BNG VEN
BIN V ấ IU - VIN THY CễNG
VIN KHOA HC THY LI VIT NAM
GIM C





Ch nhim ti: PGS.TS Trn ỡnh Ho
Th ký ti: ThS. Trn Vn Thỏi
C Vn khoa hc: GS.TS Trng ỡnh D
Cỏn b tham gia: ThS. Thỏi Quc Hin
KS. V Tin Th
KS. Lờ ỡnh Hng
KS. Nguyn c Hng
KS. Nguyn Hi H
KS. Ngụ Th Hng
PGS.TS. Tng c Thng
ThS. Nguyn Ngc Anh
- Hà nội: 2008 -

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u i

DANH SÁCH NH
NG NGU I THAM GIA TH C HI N Ð T
ÀI

TT
H v
à tên
H c v

Ch
c v

Ðon v
công tác
1
Tr
n Ð
ình Hoà

PGS.TS

Ch
nhi m d t
ài

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
2
Tr
n Van Thái Ths
Thu ký d
t
ài

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
3
Truong Ð
ình D

GS.TS
C v n khoa h c
Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
4
Thái Qu
c Hi n Th.s
Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN

5 Vu Ti n Thu
KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
6
Lê Ð
ình H
ung

KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
7
Tang Ð
c Th ng
PGS.TS

Thành
viên

Vi n KHTL Mi n nam
– Vi n KHTL VN
8
Nguy

n Ng c Anh
ThS

Thành viên

Vi n Quy ho ch Th y
l i Nam b

9
Luong Quang Xô

TS

Thành viên

Vi n Quy ho ch Th y
l i Nam b

10
Nguy
n Ð c H
ung

KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
11

Ngô Th
H
ung

KS

Thành

viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
12
Nguy
n H i Hà
KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
13
Tr
n Minh Thái Th.s
Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
14
Nguy

n Th Nam
KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
15
Phan Ð
ình Tu
n
KS

Thành vi
ên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
16
Ngô Ð
ình Ngh
ia

KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
17 Ð Thanh Minh

KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
18
Ðoàn Van Ð
ng
KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN
19
Bùi Cao Cu
ng
KS

Thành viên

Vi n
Th
y Công – Vi n
KHTL VN
20
Bùi M
nh Duy
KS

Thành viên

Vi n Th y Công – Vi n
KHTL VN

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u
ii


L I C M ON
Ð tài du c hoàn thành v i s t o di u ki n và dóng góp nhi u ý ki n quý
báu c a các nhà qu n lý và chuyên viên cao c p Nguy n B nh Th
ìn,
Ðinh V
u
Thanh (V

KHCN&MT
- B NN&PTNT), Ban Giám d c và phòng KHTH Vi n
Khoa h c Th y l i Vi t Nam, Vi n KHTL Mi n Nam, Vi n Quy ho ch th y l i
Nam B
, S NN&PTNT các t nh Ð ng b ng
sông C
u Long,
v.v

Nhóm th c hi n d tài xin trân tr ng c m on s t o di u ki n và ph i h p
th
c hi n n
ày.


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d n
g các công trình ng
an sông l
n v
ùng tri
u
iii

M Ð U
Trong b i c nh h i nh p qu c t và s phát tri n m nh m theo hu ng công
nghi
p hóa, hi n d i hóa c a các ngành kinh t qu c dân, v n d phát tri n b n v ng
Nông nghi p, Nông thôn là m t nhu c u và nhi m v quan tr ng mà Ð ng và Nhà
nu
c d
ã
d t ra trong giai do n t i. Ð phát tri n n d nh và b n v ng Nông nghi p
Nông thôn nói riêng và kinh t xã h i nu c ta nói chung,
vi
c xây d ng các công tr
ình
th
y l i ch d ng t o ngu n nu c
nh
m
dáp
ng các y
êu c
u c a th c t s n xu t dóng
vai trò quan tr
ng d c bi t.
Ð có d ngu n nu c thông thu ng chúng ta ph i xây d ng các h ch a nh m
t o ngu n di u ti t dòng ch y và d y m n, d ng th i ph i làm c ng h luu d ngan
m n, gi ng t. Các h ch a nu c thu ng ngu n nu c ta d
ã
du

c khai thác khá
nhi
u, trong tuong lai s g n nhu b c n ki t. Do dó trong giai do n s p t i, d gi i
quy
t v n d t o ngu n nu c ng t, vi c tri n khai các d án ngan sông d c bi t l
à ngan
các con sông l
n tr th
ành m
t nhu c u, d
òi h
i c p bách c a th c t s n xu t.
Nhu v y, song s
ong v
i vi c nghiên c u d u tu, xây d ng các công trình phòng
ch
ng lu l t, các k t qu nghiên c u, ng d ng, d xu t nh ng gi i pháp khoa h c
công ngh trong xây d ng các công trình ngan sông di u ti t v a d m b o ngan m n,
ngan nu
c bi n dâng, v a d m b
o t
o ngu n nu c ng t nh
ung không du
c l
àm x
u di
v n d thoát lu qua công trình mang m t ý nghia chi n lu c r t quan tr ng trong phát
tri
n kinh t x
ã h

i.
T tru c t i nay chúng ta ch m i xây d ng du c m t s công trình ngan sông
ven bi n v i các con sông v a và nh , có c t nu c th p nhu c ng d p Nghi Quang
(Ngh
An), c ng Ð
ò Ði
m (Hà Tinh), công tr
ình
d p Th o Long (Th a Thiên Hu ),
c ng Ba Lai (B n Tre) v.v
Do di u ki n kinh t d t nu c chua cho phép cung nhu k thu t thi công xây
d ng công trình quá ph c t p mà các con sông r ng và sâu, nhu sông Sài Gòn, sông
Hàm Luông, sông Ti n, sông H u, sông Cái L n, Cái Bé v.v cho d n nay v n ch
ua
du
c d c p d n m t cách dúng m c.
Trong nh ng nam v a qua, Vi n Khoa h c Th y l i Vi t Nam dã nghiên c u
và
ng d ng thành công m t s công ngh ngan sông m i, n i b t là công ngh d p
Tr
d và công ngh d p Xà lan. Tuy nhiên, các công ngh này m i du c nghiên c u
áp d ng cho các công trình ngan sông v a và nh , có c t nu c khá th p.
Khi
xây
d ng, ngan du c các con sông l n, c t nu c sâu, vi c thi t k thi công công trình s
g p r t nhi u khó khan, c n thi t ph i có nh ng bu c d t phá m nh m v công ngh
và d
u t
u thi
t b ti

ên ti
n trong xây d ng công tr
ình.


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d n
g các công trình ng
an sông l
n v
ùng tri
u
iv


Tu duy m i trong xây d ng ngan sông l n, khác nhi u so v i tu duy thi t k
xây d ng công trình ngan sông truy n th ng. Nhi u v n d k thu t chuyên sâu c n
ph
i du c d u tu nghiên c u m c d cao. Các gi i pháp thi công, thi t b thi công
c
ung l
à nh
ng v n d l n d

òi h
i d u t
u nhi
u h
on c
v ch t xám v
à ki
nh phí. V
t li u
chính và ph trong xây d ng, thi công, ch t o công tr
ình
d u là nh ng v n d l n
quy
t d nh d n s th
ành công trong thi
t k , xây d ng công tr
ình ng
an sông l
n.
Nh
m ti p c n m t cách m nh m , sâu r ng hon các công ngh tiên ti n trên th

gi
i ph c v nhu c u c p bách c a th c t s n xu t, ti p theo nh ng thành công c a các
nghiên c u d
ã
d t du c, nam 2006 B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn dã giao cho
Vi
n Khoa h c Th y l i th c hi n d t
ài

“Nghiên c u công ngh d thi t k , xây d ng
công trình ng
an sông l
n v
ùng ven bi
n”
.

Nh
ng k t qu nghi
ên c
u
chính
c a d t
ài
g m có:
Bu
c d u xây d ng du c các c
o s
khoa h c cho vi c quy t d nh d u t
u xây d
ng
các công trình ng
an sông l
n nh
u: Phân tích tính c
p thi t ph i xây d ng công tr
ình;
Ð
ánh

giá môi tru ng chi n lu c cho m t công trình ngan sông l n di n h
ình
; Ð nh hu ng quy
ho
ch v
à th
t
uu tiên xây d
ng các công tr
ình ng
an sông l
n ÐBSCL.
Ð
ã t
ng quan các k t qu nghi
ên c
u, ng d ng công ngh m i trong xây d ng các
công trình ng
an s
ông l
n tr
ên th
gi i.
Ð xu t 3 công ngh
thi
t k , xây d ng công trình ngan sông l n có th áp d ng
phù h
p v i di u ki n t nhi
ên, kinh t
x

ã h
i c a nu c ta g m: Công ngh Tr Ð , công
ngh
Tr Phao, công ngh d p Xà lan liên h p. Tu thu c và di u ki n t nhiên, k
thu
t c th d l a ch n 1 trong 3 công ngh n
ày m
t cách h p lý.
Ngoài ra, m t s k t c u, h ng m c công trình khác có th dùng chung cho c 3
công ngh
tr
ên nhu âu thuy
n, c u giao thông, c a van,.v.v. cung d
ã
du
c d c p d có
th
l a ch n áp d ng ph
ù h
p.
K t qu nghiên c u c a d tài du c th hi n trong 01 báo cáo t ng h p, 09 t p
b
áo
c
áo

chuyên sâu
, 50

báo cáo chuyên d

, 02 t p h s
o thi
t k s
o b
cho 2 công tr
ình
tiêu bi u l a ch n là công trình ngan sông Hàm Luông và sông Cái L n, 03 t p hu ng
d n quy trình thi t k , xu t b n 1 cu n sách, 02 mô hình trình di n cho 2 công ngh
m i là d p Tr phao và d p Xà lan liên h p, dào t o 4 th c s , 1 nghiên c u sinh, d
ã
du
c ch p nh n don dang ký d c quy n sáng ch cho hai công ngh “Tr phao”
và
“Ð
p phao liên h p”, dang 7 bài báo trên các t p trí chuyên ngành. Trong t p báo cáo
t ng h p n
ày
ngoài ph
n m d u, k t lu n v
à ki
n ngh g m 7
chuong
:
Chuong 1:
Tính c p thi t và co s khoa h c d i v i vi c xây d ng các công
trình ng
a
n sông l
n
Chuong

2:
T ng quan các công ngh nga
n sông


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d n
g các công trình ng
an sông l
n v
ùng tri
u v

Chuong
3:
Nghiên c
u công ngh nga
n sông l
n
Chuong
4:
Các lo

i c a van kh u d l n
Chuong
5: Phân tích dánh giá hi u qu kinh t - k thu t các ph
uo
ng án công
ngh
d xu t
Chuong
6: Hu ng d n quy trình công ngh thi t k xây d ng công trình nga
n
sông l
n
Chuong
7: L p thi t k s
o b
cho công tr
ình th
c t

K t qu nghiên c u c a d tài góp ph n quan tr ng giúp cho vi c l a ch n
phuong án quy ho ch,
thi
t k , xây d ng các công trình ngan sông l n m t cách h p
lý, hi u qu . Ð c bi t trong b i c nh bi n d i khí h u di n bi n nhanh dòi h i ph i có
gi
i pháp k p th i cho vi c ch ng nu c bi n dâng, xâm nh p m n và nh ng di n bi n
b t thu ng c a th i ti t.
Công ngh ngan các sông l n, d c bi t l
à các sông l
n Vi t Nam l

à nh
n
g v
n
d r t l n, ph c t p. V i d c di m n i b t v di u ki n t nhiên, kinh t - xã h i nh
u

ÐBSCL, vi c ngan các sông này không nh ng là các công trình mang t m khu v c m
à
nó s là nh ng công trình mang t m c qu c t . Vì v y, c n ph i ti p t c du c d u
tu
nghiên c u m t cách toàn di n c v chi u r ng l n chi u sâu nh m ph c v m t cách
thi
t th c nh t cho th c t .

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

vi


M C L C
CHUONG 1: TÍNH C
P THI T V
À CO S
KHOA H C Ð I V I VI C XÂY
D NG CÁC CÔNG TR
ÌNH NG
AN SÔNG L
N

1
1.1.

TÍNH C
P THI T

1
1.2.

CO S
QUY HO CH, Ð XU T V TRÍ V
À TH
T
UU TIÊN XÂY
D NG CÁC CÔNG TR
ÌNH NG
AN SÔNG L

N V
ÙNG ÐBSCL.


4
1.2.1.

Khái quát v
chung Ð ng b ng Sông C u Long:

5
1.2.2.

Ðánh giá luu lu
ng m
ùa ki
t v
ào ÐBSCL


8
1.2.3.

Phân b
d
òng ch
y sông Mekong tru c khi v
ào ÐBSCL

9
1.2.4.

Ðánh giá luu lu
ng ki t v
ào Vi
t Nam t tà
i li
u Tân Châu -
Châu Ð
c
10

1.2.5.

Chi
n lu c phát tri n t
ài nguyên nu
c thu ng l
uu sông Mê Kông



11

1.2.6.

Phân tích, dánh giá tác d
ng phát tri n t
ài nguyên nu

c thu ng ngu n


14

1.2.7.

Tác d
ng c a quá tr
ình phát tri
n v
à khai thác s
d ng ngu n nu c t i
d ng b ng sông c u long v
à
nh hu ng c a nu c bi n dâng.


17

1.2.8.

Hình thành các k
ch b n phát tri n v
ùng ÐBSCL



19

1.2.9.

So b
b trí h th ng c ng l n v
ùng c
a sông d ng b ng sông c u long,
tính toán và phân tích k
t qu .


22

1.3.
D BÁO DI N BI N MÔI
TRU
NG, H SINH THÁI SAU KHI XÂY
D NG CÁC CÔNG TR
ÌNH NG
AN SÔNG L
N


32

1.3.1.

Tác d
ng d n ch d d
òng ch
y trong v

ùng ÐBSCL



32

1.3.2.

Tác d
ng d n ch t lu ng nu c thu ng-h l
uu c
ng


34

1.3.3.

Tác d
ng d n h sinh thái ng p nu c c a sông-
ven bi
n


34

1.3.4.

Tác d
ng d n ngu n l i v

à nuôi tr
ng thu s n v
ùng ven bi
n


35

1.3.5.
K t lu n


36

CHUONG 2: T
NG QUAN CÁC CÔNG NGH NGAN SÔNG



37

2.1.

TRONG NU
C


37

2.1.1.

Công ngh truy n th ng


37

2.1.2.
Công ngh d p Tr d



40

2.1.3.
Công ngh d p X
à lan



43

2.2.

TRÊN TH
GI I


46

2.2.1.

Các công trình ng
an sông
H
à Lan



47

2.2.2.

Các công trình ng
an sông
M



58

2.2.3.

Các công trình ng
an sông thu
c d án Mose Italia


59

2.2.4.

Các công trình ng
an sông
Anh


60

2.2.5.

Các công trình ng
an sông
Ð c


61


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri

u

vii


2.2.6.

Các công
trình ng
an sông
Nh t


62

2.2.7.
M t s công tr
ình ng
an sông khác



64

2.2.8.
M t s h
ình
nh v quá tr
ình nghiên c
u, thi t k , xây d ng công tr

ình

64

2.3.
M T S PHÂN TÍCH ÐÁNH GIÁ CHUNG


71

2.3.1.

Nh
n xét chung:


71

2.3.2.
M t s v n d k thu t chính


72

C
HUONG 3:

NGHIÊN C
U Ð XU T CÔNG NGH XÂY D NG CÁC CÔNG
TRÌNH NG

AN SÔNG L
N VI T NAM


74

3.1.

PHÂN TÍCH L
A CH N CÔNG NGH



74

3.1.1.
Ð c di m chung:


74

3.1.2.
M t s v n d k thu t trong xây d ng công tr
ình ng
an sông l
n nu c
ta

75

3.1.3.

Phân tích, l
a ch
n d xu t công ngh :


77

3.2.

CÔNG NGH
Ð P TR Ð



78

3.2.1.
K t c u


78

3.2.2.

3.2.2. Bi
n pháp thi công

80

3.3.

CÔNG NGH
Ð P TR PHAO


80

3.3.1.
K t c u:


80

3.3.2.
X lý n n móng công tr
ình



85

3.3.3.
K t c u ch ng th m

88

3.3.4.
K t c u Âu thuy n


92

3
.3.5.

Thi công d
p tr phao


97

3.4.

CÔNG NGH
Ð P X
À LAN LIÊN H
P


102

3.4.1.
K t c u

102

3.4.2.

Tính toán xác d
nh m t s thông s c
o b
n


104

3.4.3.

Tính toán ki
m tra n d nh công tr
ình



108

3.4.4.

Tính toán k
t c u công tr
ình

.
137

3.4.5.
M t s d ng k t c u x
à lan
ng v i các lo i c a van


140

3.4.6.

Bi
n pháp thi công


143

3.5.
C U GIAO THÔNG V
À M
T S H NG M C KHÁC


157

3.5.1.
C u giao thông

157

3.5.2.

Các h
ng m c công tr
ình khác



159

3.6.
M T S THI T B CHUY
ÊN DÙNG



161

3.6.1.

Thi
t b v
à công ngh
thi cô
ng c
c:

162

3.6.2.

Các thi
t b thi công d t.


164

3.6.3.

Các thi
t b thi công b
ê tông.



165


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c

u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

viii


3.6.4.

Các thi
t nâng h .


166

3.6.5.

Tàu v
n chuy n chuy
ên d
ng


166

3.6.6.

Các thi
t b khác.


167

CHUONG 4:

CÁC LO
I C A VAN KH U Ð L N


168

4.1.
T NG QUAN CÁC LO I C A VAN KH U Ð L N


168

4.1.1.
Gi i thi u chung:


168

4.1.2.
C a van ph ng

168

4.1.3.
C a van c ng (VISOR)


169

4.1.4.
C a van c a van Clape (FLAP):


171

4.1.5.
C a van b ng cao su


173

4.1.6.
C a van cung tr c ngang


174

4.1.7.
C a van cung tr c d ng

175

4.1.8.
C a van Tr quay


176

4.1.9.
C a van Qu t


177

4.1.10.
C a van Tr lan



179

4.2.

PHÂN TÍCH L
A CH N LO I K T C U C A VAN


180

4.2.1.

Phân tích dánh giá chung:



180

4.2.2.
C a van ph ng


180

4.2.3.
C a van cung


181

4.2.4.
C a van C ng (Visor gate):


182

4.2
.5.
C a van tr xoay (segment gate):

183

4.2.6.
C a van clape tr c du i:


183

4.3.

NH
N XÉT


184

CHUONG 5:

PHÂN TÍCH ÐÁNH GIÁ HI
U QU KINH T - K THU T CÁC
PHUONG ÁN CÔNG NGH
Ð XU T


186

5.1.

PHÂN TÍCH CÁC PHUONG ÁN CÔNG NGH

186

5.2.

ÐÁNH GIÁ HI
U QU CÁ
C PHUONG ÁN CÔNG NGH



188

5.2.1.
Ð i v i công ngh truy n th ng:


188

5.2.2.
Ð i v i công ngh nu c ngo
ài:



190

CHUONG 6:

HU
NG D N QUY TR
ÌNH CÔNG NGH
THI T K XÂY D NG
CÔNG TRÌNH NG
AN SÔNG L
N


192

6.1.

TÍNH TOÁN TH
Y L C CÔNG TR
ÌNH



192

6.1.1.
Ði u ki n t
nhiên



192

6.2.

TÍNH TOÁN TH
Y L C CÔNG TR
ÌNH



192

6.3.
L A CH N CÔNG NGH



192

6.3.1.
Ði u ki n t nhi
ên



193


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H

C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

ix


6.3.2.
Ði u ki n dân sinh x
ã h
i


193

6.3.3.
D a v
ào m
c ti
êu nhi
m v công tr
ình

193

6.3.4.

Phân tích ch
n công ngh



193

6.4.

CH
N K T C U


194

6.4.1.
M t s nguy
ên t
c chung


194

6.4.2.
L a ch n lo i h

ình công trình:



194

6.4.3.
L a ch n s khoang d p:


195

6.4.4.

Phân tích ch
n k t c u


195

6.5.

TÍNH TOÁN THI
T K



198

6.5.1.

Kh
u d khoang c ng


198

6.5.2.

Tính toán k
t c u các b ph n công tr
ình



199

6.5.3. Tính th m công tr
ình



200

6.6.
BI N PHÁP THI CÔNG


201

6.6.1.

Trình t
thi công


201

6.6.2.
L a ch n gi i pháp thi công các b ph n


201

6.6.3.

Thi công móng c
c


201

6.6.4.

Thi công tr



202

6.6.5.

Thi công d
m d van


202

6.6.6.
L p d t c a van


202

6.6.7.

Thi

công c
u giao thông


202

6.6.8.

Thi công âu thuy
n

203

CHUONG 7:
NG D NG THI T K CHO CÁC CÔNG TR
ÌNH TH
C T



205

7.1.

CÔNG TRÌNH HÀM LUÔNG
- T NH B N TRE


205

7.1.1.
T ng quan v d án


205

7.1.2.
S c n thi t ph i d u tu


206

7.1.3.
M c ti
êu và nhi
m v c a d án


212

7.1.4.
Ð a di m xây d ng v
à gi
i pháp k thu t


212

7.1.5.
Gi i phóng m t b ng


233

7.1.6.

Ðánh giá tác d
ng môi tru ng


233

7.1.7.

Kh
i lu ng công tr
ình chính


.
234

7.1.8.
Hi u qu kinh t , x
ã h
i


234

7.2.

CÔNG TRÌNH NG
AN SÔNG CÁI L
N, CÁI BÉ - T NH
KIÊN GIANG
.
235

7.2.1.
T ng quan v d án

235

7.2.2.
S c n thi t ph i d u tu


236

7.2.3.
S c n thi t ph i d u tu


243

7.2.4.
M c ti
êu và nhi
m v c a d án


245


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H

C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

x

7.2.5.
Gi i pháp k thu t v
à d
a di m xây d ng



245

7.2.6.
L a ch n ph
uong án



246

7.2.7.

Tóm t
t
thi
t k c
o s



246

7.2.8.

Các n
i dung tính toán thi t k :


248

7.2.9.

Phân tích, l
a ch n ph
uong án k
thu t:


248

7.2.10.

Ði u ki n c p v t t
u, thi
t b v
à các v
n d khác


266

7.2.11.
T ng m c d u t
u các phuong án



266

7.2.12.

Kh
i lu ng công tác chính


266

7.3.
K T LU N V
À KI
N NGH

267

7.3.1.
K t lu n

.
267

7.3.2.
Ki n ngh :


268

K T LU N V
À KI
N NGH



269

K t lu n


269

Ki n ngh :

270

TÀI LI
U THAM KH O


271


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xi


HÌNH MINH H

A
Hình 1.1.

Theo c
nh báo c a WWF, sông M
ê Kông c
ung dang d n b c n ki t
nu
c

2
Hình
1.
2.
So d
b trí h th ng c ng v
ùng c
a sông Ð ng b ng sông C u Long . 25
Hình 1.3. B trí c ng tr
ên sông Vàm C



26

Hình 1.4. B trí c ng trên sông C a Ti u v
à C
a Ð i

26

Hình 1.5. B trí c ng tr
ên sông Ba Lai



27

Hình 1.6. B trí c ng tr
ên sông Hàm Luông



27

Hình 1.7. B trí c ng trên sông C Chi
ên



28

Hình 1.8. B trí c ng trên sông H u


28

Hình 1.
9.

So d
mô t các tru ng h p tính toán h th ng c ng l n v
ùng ÐBSCL

30

Hình 2.1.
C t ngang c ng truy n th ng


38

Hình 2.2.
C t ngang c ng truy n th ng


38

Hình 2.3.

Xây c
ng d n d
òng qua lòng sông



39

Hình 2.4.

Xây c
ng truy n th ng tr
ên lòng sông


39

Hình 2.5.

Xây c
ng d n d
òng qua lòng sông



39

Hình 2.6.
K t c u chung d p Tr d



41

Hình 2.7.

Công trình Th
o Long khi ho

àn thành



42

Hình 2.8.
K t c u d p X
à lan



44

Hình 2
.9.

Công trình
d p X
à lan c
ng R ch L
ùm (Cà Mau)



45

Hình 2.10.
B n d d t nu c H
à Lan

47

Hình 2.11.
S c t
àn phá kh
ng khi p c a c
on l
u


48

Hình 2.12.
B n d d án Delta


48

Hình 2.13.
M t s h
ình
nh c ng Veerse gat dam


49

Hình 2.14.

Ð p Grevelingen


51

Hình 2.15.

Ph
n d p Brouwers du c xây d ng theo ph
uong án xà lan



53

Hình 2.16.

Ph
n d p Brouwers du c xây d ng theo ph
uong án cáp treo



53

Hình 2.17.
T ng th Ð p Brouwers


53

Hình 2.18.
T ng th công tr
ình c
ng Oosterschelde


54

Hình 2.19.
C ng Hollandse IJssel

55
Hình 2.20.
C ng Maeslandtkering


56

Hình 2.21.
C ng Haringvilet


56

Hình 2.22.
Ð p Rhine -
Hà Lan

57

Hình 2.23.
Ð p Hartel Canal


57

Hình 2.24.
Ð p Braddock - M



58


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri

u

xii


Hình 2.25.

Ch
t o m t d
on nguyên trên
n i


59

Hình 2.26.
T ng th công tr
ình Montezuma



59

Hình 2.27.
D án ngan các c a sông Vinece -
Italia



60

Hình 2.28.
Ð p tr
ên sông Thames khánh thành nam 1982 s
d ng k t c u móng c c


61

Hình 2.29.
Ð p Ems - Ð c


61

Hình 2.30.
Ð p Stor - Ð c


62

Hình 2.31.
Ð p Mosel - Ð c


62

Hình 2.32.
C ng Osaka, Nh t B n
, 1970

63

Hình 2.33.
C ng Kamihirai -
Nh
t B n, 1990


63

Hình 2.34.
C ng Shinanogawa -
Nh
t B n, 1974


63

Hình 2.35.
C a van c ng St. Petersburg -
Nga



64

Hình 2.36.

C ng Blanc-
pain
- B , 2003


64

Hình 2.37.
T ng th d án


65

Hình 2.38.

Thi
t k các h ng m c c
ông trình



65

Hình 2.39.

Thí nghi
m mô h
ình c
a van phao

65

Hình 2.40.

Chu
n b h móng xây d ng công tr
ình



66

Hình 2.41.

Thi công ch
t o trong h móng


66

Hình 2.42.

Thi công m
t b ng xây d ng công tr
ình



66

Hình 2.43.

Lai d
t các h ng m c công tr
ình t
i v

trí xây d
ng


67

Hình 2.44.

Xây d
ng, li
ên k
t các h ng m c công tr
ình



67

Hình 2.45.

Hoàn thi
n công tr

ình



67

Hình 2.46.

Thi
t k các h ng m c công tr
ình



68

Hình 2.47.

Ch
t o các tr trong h móng


68

Hình 2.48.

Thi công n
n móng công tr
ình

68

Hình 2.49.

Di chuy
n các tr d n v trí công tr
ình



69

Hình 2.50.
L p d t các tr v
à c
a van


69

Hình 2.51.

Công trình
d
ã hoàn thi
n

69

Hình 2.52.

Thi
t k các h ng m c công tr
ình



69

Hình 2.53.

Ch
t o các x
à lan trong h
móng


70

Hình 2.54.

Thi công n
n móng công tr
ình

70

Hình 2.55.

Di chuy
n x
à lan d
n v trí công tr
ình



70

Hình 2.56.
Ð nh v , h ch
ìm xà lan



70

Hình 2.57.

Công trình
d
ã hoàn thi
n

71

Hình 2.58.

Sông H
u (do n qua H u Giang)


73

Hình 3.1.

Thi công công trình b
ng khung vây c c ván thép

.
76

Hình 3.2.
C t nga
ng m
t khoang c ng d p Tr d



79


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V

À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xiii


Hình 3.3.

Thi công d
m dáy d p Tr d


.
79

Hình 3.4.
K t c u tr pin d ng phao


80

Hình 3.5.
K t c u tr pin c a van Clape phao tr c du i


81

Hình 3.6.
K t c u tr pin c a van ph ng


82

Hình 3.7.
K t c u d m d van r ng



83

Hình
3.8.
D m van c a tr xoay


84

Hình 3.9.
D m van c a clape tr c du i

84

Hình 3.10.
D m van c a van cung


84

Hình 3.11.
D m van c a van ph ng


84

Hình 3.12.

So d
móng c c


86

Hình 3.13.
K t c u m c u s d ng c c xi
ên tang kh
nang ch u t i tr ng ngang

87

Hình 3.14.
C c xi mang d t ch ng th m


89

Hình 3.15.
C c ván thép d ng ng


90

Hình 3.16.
C c ván thép d ng b n


90

Hình 3.17.
C c ván BTCT d ng l c


91

Hình 3.18.
C t ngang C c b n ch n

92

Hình 3.19.

Liên k
t c c b n ch n


92

Hình 3.20.

Âu thuy
n ngan sông l n


93

Hình 3.21.

Tu
ng âu thuy n d ng công xôn


94

Hình 3.22.

Âu thuy
n xây d ng b ng c c c b n BTCT

96

Hình 3.23.
C t ngang âu thuy n ki u h p phao


96

Hình 3.24.

Thi công tr
pin trong h móng t m


98

Hình 3.25.

Di chuy
n tr ra kh i h móng t m


98

Hình 3.26.
D
i chuy
n tr pin tr

ên sông


99

Hình 3.27.
L p ghép tr t i v trí công tr
ình



99

Hình 3.28.
Ð nh v dánh ch
ìm tr
pin


99

Hình 3.29.

Thi công bê tông t
o b t dáy

.
100

Hình 3.30.

Liên k
t gi a b n dáy tr v
à h
c c


100

Hình 3.31.

Di chuy
n d m van phao v
ào v
t
rí l
p ghép


101

Hình 3.32.
L p d t d m van t i v trí công tr
ình



101

Hình 3.33.

Hoàn thi
n công tr
ình



102

Hình 3.34.

Mô hình t
ng th m t d
on nguyên xà lan



102

Hình 3.35.

Mô hình c
u t o x
à lan



103

Hình 3.36.

Di n bi n tâm n i v
à tâm
n d nh khi nghi
êng



106

Hình 3.37.
K t c u d p x
à lan liên h
p tr
ên n
n phân b t i tr ng


114

Hình 3.38.

So d
l c tác d ng l
ên công trình



115

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xiv


Hình 3.39.

So d
tính tru t h n h p


117

Hình 3.40.
Ð th xác d nh L1’

118

Hình 3.41.
Ð th quan h tgh ~ pgh


119

Hình 3.42.

Quan h

gi
a R’gh ~ ’


119

Hình 3.43.

Ðu
ng cong ép lún p-e


121

Hình 3.44.
K t c u d p x
à lan liên h
p tr

ên n
n phân b t i tr ng k t h p gia c tr c
ti
p


123

Hình 3.45.
K t c u d p x
à lan liên h
p tr
ên n
n phân b t i tr ng k t h p gia c
b ng c c


124

Hình 3.46.
Ð p x
à lan trên h
c c khoan nh i


125

Hình 3.47.

So d

xác d nh kh i móng quy u c


129

Hình 3.48.
S c kháng tru c v
à s
c kháng b
ên c
a c c ch u l c ngang


132

Hình 3.49.

Quan h
gi a ph n l c v
à chuy
n v c a d t xung quanh c c


132

Hình 3.50.

Xác d
nh modu
n ph

n l c n n.


135

Hình 3.51.

Các du
ng d ng ng su t.


136

Hình 3.52.

Mô hình tính toán k
t c u m t d
on nguyên xà lan
-SAP2000


139

Hình 3.53.

Chuy
n v t ng th d p x
à lan
-
Tru

ng h p di chuy n


140

Hình 3.54.
ng su t l n nh t d p x
à lan
-
Tru
ng h p di chuy n


140

Hình 3.55.
T ng th m t d
on nguyên xà lan



141

Hình 3.56.
K t c u x
à lan



141

Hình 3.57.
Ð p x
à lan liên h
p ng d ng c a van cung


141

Hình 3.58.
T ng th d p x
à lan liên h
p c a van cung


141

Hình 3.59.
T ng th m t d
on nguyên xà lan c
a van phao


142

Hình 3.60.
K t c u x
à lan c
a van phao

.
142

Hình 3.61.
K t c u x
à lan c
a van phao

.
142

Hình 3.62.
T ng th m t d
on nguyên xà lan c
a van phao


143

Hình 3.63.
K t c u x
à lan c
a van phao

.
143

Hình 3.64.
H móng ch t o x
à lan

144

Hình 3.65.
n i ch t o x
à
lan



145

Hình 3.66.
H ray ch t o x
à lan



146

Hình 3.67.

Thi
t b d
ào h
móng

147

Hình 3.68.

Ðào h
móng công tr
ình b
ang xáng c
p tr
ên h
phao n i


147

Hình 3.69.
Rung h ng vách tr
ên h
s
àn d
o


148

Hình 3.70.
Ð bê-
tông c
c khoan nh i

148

Hình 3.71.

Thi c
ông d
u ng
àm c
c khoan nh i


149

Hình 3.72.

Thi công d
u ng
àm c
c khoan nh i


149


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H

C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xv


Hình 3.73.
H th y x
à lan trong h
dúc


150

Hình 3.74.
H th y x
à lan trên
n i


151

Hình 3.75.

Di chuy
n x
à lan trên du
ng d n


151

Hình 3.76.
Ð nh v x
à lan vào v
trí


152

Hình 3.77. B trí t ng th h th ng d nh v x
à lan



153

Hình 3.78.
C c d nh v neo


154

Hình 3.79.
H th ng d n hu ng


154

Hình 3.80.

Thi công n
i ti p thu ng, h l
uu



156

Hình 3.81.
Ði n d y v t li u li
ên k
t dáy x
à lan v
i n n


156

Hình 3.82.
Ði n d y các khoang h m b ng v t li u thích h p

157

Hình 3.83.
D m BTCT d ng l c ch T


158

Hình 3.84.
D m BTCT d ng l c ch I


158

Hình 3.85.
D m b
ê tông h
p (box brider bridge)


159

Hình 3.86.

Thi công gia c
thu ng, h l
uu

160

Hình 3.87.
K t c u công tr
ình hoàn thi
n


160

Hình 3.88.
T ng th công tr
ình khi hoàn thi
n


161

Hình 3.89.

Thi công c
c ng ly tâm D60


162

Hình 3.90.

Thi
t b thi công c c khoan nh i

162

Hình 3.91.

Thi
t b rung h ng vách


162

Hình 3.92.
Mui khoan g u



163

Hình 3.93.
M
ui khoan dá



163

Hình 3.94.
T h p
thi

t b thi công t o c c xi mang d t


163

Hình 3.95.

Máy thi công c
c b ng rung d ng


164

Hình 3.96.
T h p xáng c p tr
ên h
phao n i


165

Hình 3.97.
T h p máy d
ào trên h
phao n i


165

Hình 3.98.

Tr
m tr n b
ê tông



165

Hình 3.99.
T h p TB v n chuy n b
ê tôn
g


165

Hình 3.100.

Bom bê tông



165

Hình 3.101.
C n c u c l n


166

Hình 3.102.
C u t h
ành



166

Hình 3.103.
T h p c u tr
ên xà lan



166

Hình 3.104.

Tàu v
n chuy n tr



167

Hình 3.105.

Tàu Ostrea trong d
án Delta –

Hà lan



167

Hình 3.106.
T u kéo lai d t x
à lan



167

Hình 3.107.
T i can ch nh, d nh v



167

Hình 4.1.

Công trình ng
an sông Hartel
–
Hà Lan

169


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xvi


Hình 4.2.
Ð p ch n sóng Hollandse Ijsel


169

Hình 4.3.
C t ngang khoang c a van c ng

170

Hình 4.4.

Hagestein, The Netherlands ~1960



170

Hình 4.5.

Osaka, Japan, 197
0


171

Hình 4.6.
B trí c a clape tr c du i tr
ên công trình



171

Hình 4.7.

Bremen, Germany, 1993

172

Hình 4.8.

Terling
–
Rock Falls, Illinois, 2002



172

Hình 4.9.

Mose Buoyant Flat Gate: Venice, Ý



173

Hình 4.10.

Công trình Th
o Long: TT.Hu , Vi t Nam


173

Hình 4.11.
Kampen, Hà lan, 2002



174

Hình 4.12.

Poicaly, Loucna, C
ng ho
à Séc, 1998



174

Hình 4.13.

Federal State Schleswig
-
Holstein, Germany, 1974



175

Hình 4.14.

Hellevoetsluis, The Netherlands, 1970



175

Hình 4.15.

Hoek van Holland, Netherlands, 1997



176

Hình 4
.16.

So d
c u t o c a van tr xoay


177

Hình 4.17.

London, United Kingdom, 1982



177

Hình 4.18.

Ems river, Germany, 2002



178

Hình 4.19.
C a qu t tr c h l
uu



178

Hình 4.20.
C a van tr c quay phía thu ng l
uu.



179

Hình 4.21.
C a van tr lan

179

Hình 4.22.
C
a van tr
lan có b n ch n du i


180

Hình 4.23.
C a van tr lan có lu i trai phía tru c


180

Hình 5.1.

Sông H
u (do n qua H u Giang)


187

Hình 7.1.
V trí công tr
ình trên sông Hàm Luông

207

Hình 7.2.
M t b ng m t khoang c ng ph
uong án 1



218

Hình 7.3.
C t ngang k t c u tr pin


219

Hình 7.4.

Chính di
n khoang c ng th hi n d m van


219

Hình 7.5.
M t c t ngang âu thuy n


220

Hình 7.6.
K t c u nh p c u c t âu thuy n


220

Hình 7.7.
C t ngang nh p d n ph
uong án 1



221

Hình 7.8.
C t ngang gia c thu ng h l
uu công tr
ình



222

Hình 7.9.
M t b ng m t khoang c ng ph
uong án c
a van cung


223

Hình 7.10.
C t ngang k t c u tr pin ph
uong án 2



224

Hình 7.11.
C t ngang gia c thu ng h l
uu phuong án 2



225

Hình 7.12.

Chính di
n m t d
on nguyên xà lan



226

Hình 7.13.

K. c

u x
à lan c
a va
n clape phao



227


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u

xvii


Hình 7.14.
M t b ng m t khoang c ng

227

Hình 7.15.
K t c u âu thuy n ph
uong án 3



228

Hình 7.16.
C t ngang n i ti p thu ng h l
uu công tr
ình



229

Hình 7.17.
K t c u m t d
on nguyên phao liên h
p


230

Hình 7.18.

M t b ng k t c u d
on nguyên xà l
an



230

Hình 7.19.
K t c u x
à lan c
a van clape phao


231

Hình 7.20.
C t ngang gia c thu ng h l
uu công tr
ình



232

Hình 7.21.
V trí xây d ng công tr
ình

237

Hình 7.22.
M t b ng m t khoang c ng ph
uong án 1



249

Hình 7.23.
C t ngang k t c u tr pin


250

Hình 7.2
4.

Chính di
n m t khoang c ng th hi n d m van


251

Hình 7.25.
M t c t ngang âu thuy n

252

Hình 7.26.
K t c u nh p c u c t âu thuy n


252

Hình 7.27.
C t ngang nh p d n ph
uong án 1



253

Hình 7.28.
C t ngang gia c thu ng h l
uu công tr
ình



253

Hình 7.29.
M t b
ng m
t khoang c ng ph
uong án c

a van cung


255

Hình 7.30.
C t ngang k t c u tr pin ph
uong án 2



256

Hình 7.31.
C t ngang gia c thu ng h lu
u phuong án 2



257

Hình 7.32.

Mô hình m
t d
on nguyên xà lan



258

Hình 7.33.

Chính di
n m t d
on nguyên xà lan



259

Hình 7.34.

K. c
u x
à lan c
a van clape phao


259

Hình 7.35.
M t b ng m t khoang c ng


260

Hình 7.36.
K t c u âu thuy n ph
uong án 3

260

Hình 7.37.
C t ngang n i ti p thu ng h l
uu công tr
ình



261

Hình 7.38.
K t c u m t d
on nguyên phao liên h
p


263

Hình 7.39.
M t b
ng k
t c u d
on nguyên xà lan

263

Hình 7.40.
K t c u x
à lan c
a van clape phao


264

Hình 7.41.
C t ngang gia c thu ng h l
uu công tr
ình



265


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng

an sông l
n v
ùng tri
u 1

Chuong 1

TÍNH C
P THI T V
À CO S
KHOA H C Ð I V I VI C XÂY
D NG CÁC CÔNG TR
ÌNH NG
AN SÔNG L
N
1.1.

TÍNH C
P THI
T

Nhu chúng ta dã th y do tác d ng c a con ngu i và bi n d i khí h u toàn c u,
tài nguyên nu c b t d u suy thoái. S

bi
n d i khí h u s

có tác d ng x u d n s

thay d i ngu n nu c. S c ép v

s

gia tang dân s

và phát tri n kinh t

- xã h i,
nhu
c u s

d ng nu c tang v

s

lu
ng và da d ng v

ch
t lu ng. Theo c nh báo c
a
Qu

B o v

Thiên nhiên th

gi
i (WWF), n u các qu c gia không có s

quy ho
ch
dúng t m cung nhu phuong án b o v

không tuong x ng d i v i các khu v c t

nhiên s

d ng nghia v i vi c ngu n nu c ng t cung c p cho chúng ta s

c n d n và
th

gi
i s

lâm vào cu
c kh
ng ho
ng nu
c s
ch. U
c tính d
n nam 2025 toàn c
u s

lâm vào tình tr
ng

thi

u nu c nghiêm tr ng. D

báo d n nam 2025 ngu n nu c c
a
Vi
t Nam s

b

gi
m di kho ng 40 t

m
3
. T ng lu ng nu c mùa khô d n nam 2025
có th

gi
m di kho ng 13 t

m
3
. T ng nhu c u dùng nu c cho dân sinh và phát tri
n
các ngành kinh t

-
xã h
i ngày càng
tang, nam 2020 kho

ng 121,8
t

m
3
và nhu c
u
dòng ch y duy trì môi tru ng sinh thái h

du trong mùa khô kho ng 4.300 m
3
/s. T

tr
ng
nhu c u nu c nông nghi p gi m di, nhung nu c cho duy trì môi tru ng sinh
thái, th y s
n
- chan nuôi, sinh ho t và công nghi p tang lên. Tranh ch p v

s

d
ng
nu
c gi
a các Qu
c gia ngày càng tang.

Hi

n nay, dòng ch y trên các sông d
u

m c th p hon trung bình nhi u nam
kho
ng 50

90%. Các h

ch
a nu
c

Hà Tinh và m t s

noi ch

d t 60

80%, các
h

ch
a t

Qu
ng Ngãi
d
n K
hánh Hòa

d
t m
c 25

45% so v
i thi
t k
.

B c Trung B , dòng ch y ch

d t 20

30%, Trung Trung B

d t kho ng 30

50%, Nam Trung B

d t kho ng 40

60%. Dòng ch y các sông

B c Tây
Nguyên thi u h t so v i trung bình nhi u nam kho ng 30

40%,
Nam Tây
Nguyên
thi

u h
t kho
ng 10

20%.


Nam B
, m
c nu c d
u ngu
n sông C u Long xu
ng r
t nhanh. V

mùa khô
nu
c

ÐBSCL là do nu
c sông Mê Kông cung c
p còn

ÐBSCL
h
u nhu không có
mua, bình quân luu lu ng ki t c a sông Mê Kông ch y v

ÐBSCL kho ng 2.
000

m
3
/s. N u các
qu
c gia
thu
ng ngu n dùng nhi u d

luu lu ng ch y v

ÐBSCL c
òn
kho
ng 1.000 m
3
/s thì nguy co h n hán s

r t nghiêm tr ng, dó là di u s

x y
ra
,
khó
tránh kh i. Nghiên c u c a WWF cho th y nam trong s

mu
i con sông c n ki
t
nh
t trên th

gi
i
n
m

châu Á, ngoài các sông Duong T , Salween, Ganges và
Indus, có c

sông Mê Kông di qua Vi
t Nam.


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u 2

Hình 1.1.

Theo c
nh báo c a WWF,

sông Mê Kông c
ung dang d
n b

c
n ki
t nu
c
Nhu v y, t

m t qu c gia có tài nguyên nu c d i dào, Vi t Nam dang d
ng
tru
c nguy co

thi
u tr
m tr ng ngu
n nu
c ng
t và nu
c s
ch.

Bên c nh nhu c u s

d ng nu c ng t tang nhanh trong b i c nh ngu n cung

dang b

suy thoái m nh, nh ng nghiên c u m i nh t cho th y bi n d i khí h u toàn
c
u
nh hu ng x u di nhanh hon so v i d

báo c a các nhà khoa h c, h n hán kh
c
li
t và nu c bi n dâng nhanh trong khi h

th
ng dê còn y u và d p ngan c a sông
dang c
òn
d

ng

nhi
u là nh ng v n d

l n không ch

riêng d i v i ngành Nông
nghi
p và Phát tri
n
nông thôn. Nu c bi n dâng nh hu ng tr m tr ng d n ng p và

m
t d
t

vùng ÐBSCL, d
ng th
i s

kéo theo hi
n tu
ng xâm nh
p m
n sâu vào n
i
d ng là m t nguy co không h

nh
. M t khác, khi luu lu ng nu c thu ng ngu n v

ÐBSCL gi m s

không d

s c d y m n. Nu c m n s

xâm nh p sâu vào n i d a và
d

m n s

tang
lên dáng k
. V
í d

h n nam 2006 xâm nh p m n d
ã
di sâu vào 90 km
nhu

M c Hóa (Long An) và d

m n lên t i 4/1.000 gây khó khan l n t i s n xu
t
nông nghi p và d i s ng nhân dân. M t khác bi n d i khí h u (BÐKH) cung s

làm
cho di n bi n th i ti t tr

nên
b t thu ng và c c doan hon, lu l t có th

di
n ra r
t
b t ng

v i cu ng d

l n trong th i gian ng n

v.v
d t ra yêu c u d i v i các công
trình ngan sông không nh ng ngan m n, gi

ng
t mà ph i ch

d ng, k p th i và
không
nh hu
ng d
n kh

nang thoát l
u.

Ð i v
i
Ð
BSCL:

Vi
c thi u h t ngu n nu c t

thu
ng ngu n ch y v

trong
mùa ki t là di u ch c ch n nhung hi n nay ta chua d

báo du c v

d nh lu ng và
th
i di m x y ra. Do dó, ngay t

bây gi

ph
i d t ra nhi m v

c p bách nghiên c
u
d

báo luu lu ng c a sông Mê kông trong mùa ki t ch y v

ÐBSCL trong nh
ng
nam t i d

ph
c v

cho vi c ho ch d nh k

ho
ch ch ng h
n

ÐBSCL. Các gi
i
pháp t
o ngu
n nu
c d

ch
ng h
n

ÐBSCL ph
i th
c hi
n tri
t d

dó là:

-
Tr

nu
c ng
t b ng các h

nhân t
o: làm các h

t

nhiê
n nhu nhi
u tác gi

d

ngh
.

nh
ng vùng d t x u ho c vùng ng p sâu mà s n xu t nông nghi p kém hi u qu


BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u 3

nhu

Ð ng Tháp Mu i và T

Giác Long Xuyên, có th

dào h

tr

nu
c mua có
dung tích t
i vài t

m3 kh
i nu
c.

- Xây d ng các công trình ngan sông nh

d

ngan m n và tr

nu
c. Th c t

hi
n nay ph n nhi u các công trình ngan sông

Ð
BSCL
d
u
du
c quy ho ch ngan
các nhánh sông nh

ch
y vào sông l n d

d

xây d ng công trình, b

ng

sông l
n
cho m n truy n vào sâu. Ngan m n theo phuong pháp này chua tri t d

vì dòng m
n
còn xâm nh p sâu vào n i d a s

gây th m m n và khi h n nu c sông l n b

m n thì
vi
c ngan m

n

các sông nh

không có ý nghia n a. Theo phuong pháp này c
ung
không có kh

nang tr

nu
c

sông l
n.

-

Ngan các c a sông l
n: tu

theo tình hình
, kh

nang d u tu và yêu c
u dùng
nu
c ta s

l

p k

ho
ch ngan các c
a sông l
n ra bi
n ( nhu sông Vàm C
, các nhánh
c
a sông Ti
n và sông H u, sông Cái l n, sông Cái Bé vv ). Vi c ngan các sông l
n
s

dua l
i hi
u qu

nhu sau:

+ Ngan du
c nu
c m
n xâm n
h
p vào n
i d
a và ngan nu
c th
m m

n du
i d t.

+ Tr

du
c lu
ng nu
c ng
t khá l
n kho
ng hon 2 t

m3 nu
c.

+ S

d
ng du
c ph
n l
n lu
ng nu
c ng
t do thu
ng ngu
n d

v .

+ G
n tri
u tiêu úng c
i t
o d
t thu
n l
i.

+ C i thi n du c kh

nang thoát lu vì bi n dòng sông thành 1 chi u, không
ph
i tiêu lu
ng nu
c tri
u ch
y vào nhu tru
c dây.

+ Phuong pháp ngan các sông l n này s

bi
n ÐBSCL thành d ng b ng vùng
nu
c ng
t

phía trên và vùng m
n

phía du
i g
n bi
n.

Ð i v i d ng b ng B c và Trung B
: Ngu n nu c là m t h

th
ng các sông
có m t ph n luu v c n
m

các nu c là Trung Qu c, Lào, Vi t Nam, ngu n nu
c
phân b

không d
ng d
u t
p trung ph
n l
n vào mùa l
u. Nh
u

Ð
BBB, mùa khô m
c

dù dã có h

Hoà Bình ch a 5 t

m3 nu c d

di
u ti t nhung tình hình khô h n v
n
kh
ng kém ph n quy t li t. Nam 2004 m c nu c sông H ng t i Hà N i gi m xu
ng
còn 1.75m, nam 2005 h

th
p xu ng 1,5m làm các tr m bom ven sông b

treo không
còn bom du c. Thi u nu c gây thi t h i l n cho s n xu t và dân sinh. Ngay sau khi
có d

các công trình thu ng ngu n trong tuong lai, theo tính toán d ng b ng B c B

v
n có kh

nang thi
u nu
c ng
t.

Nu
c bi n dâng nh hu ng d n ng p và m t d t d i v i Ð ng B ng B c và
Trung B

không kh c li t nhu

Ð ng B ng sông C u Long (ÐBSCL) nh ng s

kéo
theo h
i
n tu
ng xâm nh
p m
n sâu vào n
i d
ng là m
t nguy co không h

nh
.

T t c

nh
ng
di
u
d

ó
dòi h i ph i có nh ng d ng công trình không nh ng di u ti
t
du
c ngu n nu c mà còn ph i d m b o ngan m n gi

ng
t t t, và nh t là không

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u 4

du
c
nh hu ng d n v n d

tho
át lu qua công trình. Nói cách khác là các công trình

di
u ti t ngu n nu c ph i thích ng du c v i bi n d i khí h u. Do dó cung ph
i
nghiên c u xây d ng các công trình ngan sông l n phía B c, Trung b

nh
u
sông
H
ng (mi
n B
c), sông Cái (mi
n Trung), .v.v…
k
t h
p âu thuy
n d

d
m b
o nu
c
cho các vùng kinh t

d ng b ng B c và Trung B , dây là nh ng noi hay x y ra
thi
u nu
c vào mùa khô, ng
p l t n
ng n

v

mùa m
u
a.

Trong các nam qua, th
c t

d
u tu cho th
y l i v
n còn r
t h
n ch
, chua d

s
c
dáp
ng nhu c u khi chuy n d i co c u s n xu t. Do dó, d

d i phó v i s

kh
c
nghi
t c a thiên nhiên nhu m c nu c bi n dâng, bão lu ngày càng l n và mùa ki
t

thi
u ngu n nu c ng t tr m tr
ng

v.v
chúng ta c n ph i nghiên c u mô hình
dê
bi
n, âu thuy n và công trình ngan c a sông nh t là các c a sông l n nhu các nu
c
tiên ti
n trên th

gi
i.

Nu
c ta có r t
nhi
u sông l n d

ra bi n nhu: sông H ng, sông Thái Bình (B
c
B ), sông Mã, sông Lam, sông Th ch Hãn, sông Hàn, sông Cái, sông Trà Khúc
(mi n Trung), sông Ti n Giang, sông H u Giang, Cái L n, Cái Bé, Vàm C , Ð
ng
Nai, C n Gi

(mi n Nam). Các con sông này dóng vai trò h t s c to l n trong phát
tri

n kinh t

- xã h i nu c ta nhu c p nu c tu i, sinh ho t, dân sinh, công nghi
p,
phát di
n, v
n t
i th
y v.v

Vi
c ngan

các sông l
n s

mang l
i hi
u qu

chính nhu sau:

-
Ngan du
c nu
c m
n xâm nh
p vào n
i d
a và ngan nu

c th
m m
n du
i d
t.

-
Tr

du
c lu
ng nu
c ng
t khá l
n kho
ng hon 2 t

m
3
nu
c.

- S

d
ng du
c ph
n l
n lu
ng nu

c ng
t do thu
ng ngu
n d

v .
- G
n tri
u tiêu úng c
i t
o d
t thu
n l
i.

- C i thi n du c kh

nang thoát lu vì bi n dòng sông thành m t
chi
u, không
ph
i tiêu lu
ng nu
c tri
u ch
y vào nhu tru
c dây.

Vi
c d u tu nghiên c u các gi i pháp công ngh , thi t b

xây d ng các công
trình ngan sông l n nhu sông Vàm C , Hàm Luông, Cái L n, Cái Bé nh m ngan
m n, ch ng nu c bi n dâng, t o ngu n nu c ng t nhung v n d m b o kh

nang tiêu
thoát l
u l
à h
t s
c dúng d
n, c
n thi
t và c
p bách.

1.2.

CO S
QUY HO CH, Ð XU T V TRÍ V
À TH
T
UU TIÊN XÂY
D NG CÁC C
ÔNG TRÌNH NG
AN SÔNG L
N V
ÙNG ÐBSCL.

Hai luu v c d ng b ng châu th Sông H ng v

à
Ð ng b ng sông C u Long
là
hai luu v c t p trung r t nhi u c a sông l n d ra bi n. Ð c bi t là luu v c ÐBSCL
v i s n l
uong nông nghi
p, th y h i s n chi m chi m t tr ng r t l n trong n n kinh t
qu
c dân. D a vào các di n bi n th c t trong nh ng nam g n dây th y r ng khu v c

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u 5

ÐBSCL là khu v c dang ch u nh ng nh hu ng n ng n nh t v h n hán, xâm nh p
m n…. d ng th i cung là khu v c t p trung nhi u nh t các sông l n d ra bi n. Vì
v y, trong gi i h n ph m vi c a Ð t
ài
chúng tôi ch t p trung nghiên c u và d xu t

quy ho
ch ngan các c
a sông chính d
ra bi n thu c h th ng sông C u Long.
1.2.1.

Khái quát v
chung Ð ng b ng Sông C u Long:
1.2.1.1. Gi i thi u chung
Sông
Mekong b t ngu n t cao nguyên Tây T ng và ch y qua lãnh th các
nu
c Trung Qu c, Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia và cu i cùng là Vi t Nam,
v i t ng chi u dài 4.200 km và di n tích luu v c 795.000 km
2
. Thu ng luu v c
Mekong có chi
u d
ài 1.800 km, di
n tích 185.000 km
2
, d
a hì
nh núi cao hi
m tr , l
òng
sông có l m thác gh nh, ph n thu ng ngu n thu c cao nguyên Tây T ng có tuy t ph
g n nhu quanh nam. H luu v c Mekong, t Chiang Saen d n bi n, chi u dài 2.400
km và di n tích 610.000 km
2

, v
i d a h
ình ph
c t p v
à da d
ng, có ti m nang to l n v
phát tri n th y di n và nông nghi p. Sông Mekong ch y ch y u theo hu ng B c-
Nam, qua nhi u vùng d a hình ph c t p. Ð d c lòng sông trung bình 0,0011. Dòng
chính du c b sung ngu n nu c t nhi u nhánh sông su i l n nh có di n tích t v
ài
tram d n vài ch c ngàn km
2
, phân b khá d u hai bên b , nhu Nam Ngum, Nam Tha,
Se Banghieng, Se Bangphai, Se San, Se
Rep
oc
k
bên trái và Nam Songkhran, Nam
Mun, Nam Chi bên ph i. Ngay sau ngã ba h p luu v i sông Tonle Sap-sông n i
dòng chính v i Bi n H , Mekong chia thành hai nhánh ch y vào Vi t Nam là sông
Ti
n (Mekong) v
à sông H
u (Bassac).
V i di n tích luu v c 85.000 km
2
, Bi n H là m t h ch a nu c t nhiên có
dung tích kho ng 85 t m
3
, di n tích m t nu c bi n d i t 3.000-14.000 km

2
, hàng
na
m nh n t sông Mekong kho ng 60 t m
3
nu
c vào mùa lu và cùng v i dòng ch y
do chính luu v c sinh ra, b sung trung bình kho ng 84 t m
3
nu
c cho h luu t sau
d nh lu cho d n d u m
ùa mua nam sau, góp ph
n gia tang d
òng ch
y ki t v
ào ÐBSCL.

Vùng d ng b ng châu th c a luu v c Mekong du c xác d nh t Phnom Penh
cho d
n bi n Ðông, v i di n tích ch ng 45.000 km2
. Ch
y ra v
ùng bi
n v i hai ch d
tri
u khác nhau b ng 8 c a chính và nhi u kênh r ch nh , sông Mekong hình thành
m t vùng c a có ch d th y van-
th
y l c c c k ph c t p. Tr m t ít d i cao v

ùng
B y Núi, An Giang, nh
ìn chung ph
n d ng b ng châu th có d a h
ình b
ng ph ng. Các
h n ch thiên nhiên chính dây là ng p lu, chua phèn, xâm nh p m n và thi u nu c
ng
t trong mùa khô. Ph n Mekong thu c nu c ta n m cu i h luu v c, có di n tích
65.170 km
2
, chi
m 8,2% to
àn luu v
c v
à 10,7% h
l
uu v
c, g m kho ng 39.400 km
2
ÐBSCL
-
thu
c vùng châu th , 25.170 km
2
thu
c luu v c các sông Se San, Se Repoc
k

Tây Nguyên và m t ph n r t nh thu c luu v c N m R m vùng Tây-B c và Sebang

Hiêng thu
c Th a Thi
ên
-
Hu
.

BÁO CÁO T
NG K T KHOA H C V
À K
THU T Ð T
ÀI KHOA H
C C P B

Nghiên c
u công ngh d thi t k , xây d ng các công tr
ình ng
an sông l
n v
ùng tri
u 6

Ð ng b ng sông C u Long (ÐBSCL) là ph n cu i cùng c a châu th , bao g m
d a ph n 13 t nh /thành là Long An, Ti n Giang, Ð ng Tháp, Vinh Long, Trà Vinh,
TP. C
n Th
o, H
u Giang, Sóc Trang, B n Tre, An Giang,

Kiên Giang, B

c Li
êu và Cà
Mau, có t ng di n tích t nhiên kho ng 3,96 tri u ha, chi m 79% di n tích tòan châu
th
và b ng 5% di n tích luu v c sông Mekong. ÐBSCL du c gi i h n b i: (a) phía
B c là biên giôi Vi t Nam-Campuchia; (b) phía Tây là bi n Tây; phía Ðông giáp bi n
Ðông; và (c) phía Ðông
-B c l
à sông Vàm C
Ðông v
à thành ph
H Chí Minh.
1.2.1.2. Ð a h
ình:

Theo tài li u b
ình
d c y di m 1/25.000 do B Th y l i l p nam 1984, ÐBSCL
có d a hình b ng ph ng, ph n l n có cao d trung bình t 0,7-1,2 m, ngo i tr m t s
d i núi cao phía B c d ng b ng thu c t nh An Giang. D c theo bi
ên gi
i Campuchia
có d
a h
ình cao h
on c
, cao tr
ình t
2,0-
4,0 m, sau dó th

p d n v
ào d
n trung tâm d ng
b ng cao trình 1,0-1,5 m, và ch còn 0,3-0,7 m khu v c giáp tri u, ven bi n, luôn
ng
p do tri u cao, nu c m
ua n
i d ng v
à nu
c lu thu ng ngu n.
1.2.1.3. M ng lu i sông r ch v
ùng Ð
ng b ng sông C u Long:
Sông Mekong có tên g i là sông C u Long, ch y ra bi n b ng 9 c a là Ti u, Ð i, Ba
Lai, Hàm Luông, C Chiên, Cung H u, Ð nh An, Tr n Ð và Bát Thát (H u Giang).
Tuy nhiên, d
n nay, do quá tr
ình b
i l ng v
ùng c
a sông d
ã làm bi
n m t c a Bát Thát
trên sông H
u v
à c
a Ba Lai c a sông Ti n cung d
ã
du
c xây c ng ngan m n.

Trong các h th ng sông r ch thiên nhiên ÐBSCL. ngoài sông Mekong v i 2
nhánh chính là sông Ti n, sông H u, các c a ra bi n và sông n i Vàm Nao, còn có 2
h th ng sông qu c t khác là Vàm C (g m Vàm C Ðông-Vàm C Tây) và Giang
Thành, và các h th ng sông n i d a là Cái L n-Cái Bé, M Thanh, Gành Hào, Ông
Ð c, B y Háp , c
ùng m
t s r ch nh khác.
S di n bi n l
òng sông di
n ra khá ph c t p. T
ình tr
ng xói l b cu, h
ình thành
b m i, tách ra, nh p vào c a các c n bãi trên sông di n ra thu ng xuyên, liên t c.
Qua kh o sát th c t nam 1996, vùng c a sông C a Ð i có d sâu thay d i t 5 – 9 m.
Ðáy sông thu c phía B n Tre thu ng là nông, d sâu trung bình t 5 – 6 m; trong khi
phía Ti n Giang, d sâu t 8 – 9 m. M t d i b i t gi a sông n i ti p c n Bà N kéo
dài t i 4 km và l ch v phía B n Tre, làm l ch dòng ch y và gây xâm
th
c b sông
phía B n Ð
ình.
Ðo
n t Bình Th i d n Th a M b xâm th c m nh. Ðo n B n Ð
ình
(1,75 km), tây b c r ch Bà Khoai (0,5 km), tây b c r ch Th a M (1,5 km), vách xâm
th
c cao trung bình t 1 – 1,5 m. V phía bi n, quá trình b i t di n ra r t m nh. M t
d i b i t kéo d
ài t

r ch Th a M d n c n T
àu.

C a Hàm Luông có dáy sông nông hon c a Ð i, trung bình t 6 – 7 m, theo
ki
u l
òng máng cong
d u, r
ãnh sâu l
ch v phía b nam (8 –
10 m). T
gi ng G
ò Chùa