Phân tích đoạn Lục Vân Tiên gặp nạn trích truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu.

Bi vn hay lp 9

đề Bài
Phân tích đoạn Lục Vân Tiên gặp nạn trích truyện Lục Vân Tiên của
Nguyễn Đình Chiểu.
Bài làm
Lục Vân Tiên vì thơng khóc mẹ mà mù cả hai mắt, đang bị cảnh cùng quẫn thì gặp
Trịnh Hâm hỏng thi trở về. Hâm hậm hực vì thua tài Lục Vân Tiên, sinh lòng đố kỵ, bèn
lập mu h m hại thầy trò Vân Tiên. Hắn lừa trói tiểu đồng vào cây cho hổ ăn thịt, lại lừa
Vân Tiên lên thuyền để xô chàng xuống sông. Đoạn thơ này kể việc Vân Tiên bị xô ng
xuống sông, nhng đợc giao long và vợ chồng ông Ng (ông chài) cứu mạng.
Việc Trịnh Hâm xô Vân Tiên xuống sông vẻn vẹn có tám dòng mà khắc hoạ đợc sự
nham hiểm, giả dối của Hâm.
Khung cảnh ban đêm: Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sơng bay có cái gì không lành,
nhất là những ngôi sao nghinh ngang. Xô ng Vân Tiên xuống sông, Trịnh Hâm giả
tiếng kêu trời, cho mọi ngời thức dậy để lấy lời phôi pha cho qua chuyện. Thế là hắn
trà trộn vào đám ngời thơng khóc Vân Tiên thật. Và mọi ngời cũng không ai nhận ra bộ
mặt gian dối của Hâm. Đố kỵ tới mức h m hại một ng ời đ mù loà, không còn khả năng
hoạt động nữa, Trịnh Hâm đ hiện nguyên hình một kẻ ác độc, đê hèn, táng tận l ơng
tâm. Cái việc giao long cứu dìu Vân Tiên vào b i đ cho thấy loài thú vật còn tốt bụng
hơn kẻ đố kỵ là con ngời nh Hâm.
Cái cảnh cả nhà ông Ng tíu tít cứu sống Vân Tiên thật là cảm động.
Ông chài xem thấy vớt ngay lên bờ
Hối con vầy lửa một giờ
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày
Đúng là những ngời lao động chất phác bao giờ cũng biết quý trọng mạng sống con
ngời. Đặc biệt hơn nữa, khi thấy hoàn cảnh Vân Tiên, ông Ng đ nhận nuôi chàng:
Ng rằng: Ngời ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui.
Những tiếng hơ, hẩm hút thật chất phác, dễ thơng, hoà với tiếng mùi trong câu:
Thân tôi nh thể trái mùi trên cây của Lục Vân Tiên tạo thành một không khí dân d ,

mộc mạc.
Nhng ông Ng cũng là ngời sống theo đạo lý cao đẹp, cổ truyền, lấy câu kinh luân đ
sẵn làm phơng châm sống:
Ng rằng: Lòng lÃo chẳng mơ,
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn?
Nớc trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây.
...
Kinh luân đà sẵn trong tay,
Thung dung dới thế vui say trong trời
Ông Ng là ngời sống theo lối hiền triết, một ngời đ hiểu hết kinh luân mọi đàng, nh ng nuôi chí sống ngoài vòng danh lợi. Ông tìm thú vui trong sự thanh thản với thiên
nhiên. Trong mời dòng thơ tỏ chí, ông Ng đ nói đến chữ vui ba lần: vui vầy, vui
thầm, vui say. Cả cuộc sống là một thú vui liên tục với thiên nhiên, lúc nào cũng vui
chơi thảnh thơi:
Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió, đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài kéo, mệt quăng câu dầm.


Bi vn hay lp 9
Nghêu ngao nay chích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
H y chú ý các chữ rày, mai, ngày kia, đêm này, khi khoẻ, khi mệt, nay,
mai thông báo một khoảng thời gian triền miên, liên tục, có thể nói là bất tận. Và chú ý
thêm các chữ doi, vịnh, gió, trăng, chích, đầm, rồi một bầu trời đất bao quát
một không gian bao la. Con ngêi «ng Ng nh sèng vÜnh viƠn víi đất trời mở rộng, vô tận.
Cả đoạn văn này đ tạo thành một đối lập gay gắt giữa kẻ ham danh lợi tới mức độc ác,
đố kỵ, h m hại ngời tài và ngời ở ngoài vòng danh lợi, sống hoà với thiên nhiên, mênh
mông, vô tận. Sự đối lập này vừa có tính chất đối lập ác và thiện nh trong cỉ tÝch, l¹i võa

cã tÝnh chÊt triÕt lý sâu xa của văn học bác học - đối lập giữa danh lợi, dối trá và tự do,
thanh thản, trong sạch giữa thiên nhiên. Sự đối lập này đ bộc lộ đặc sắc t tởng của nhà
thơ Nguyễn Đình Chiểu.