Bài giảng môn Ngữ văn lớp 8 - Bài 13: Bài toán dân số

BÀI
BÀITỐN
TỐNDÂN
DÂNSỐ
SỐ
I.I.Đọc
Đọc––hiểu
hiểuchú
chúthích
thích
1.Tác
1.Tácgiả:
giả:Nhà
Nhàvăn,
văn,nhà
nhàbáo
báoThái
TháiAn
An
2.2.Tác
Tácphẩm
phẩmXuất
Xuấtxứ:
xứ: Trích
Tríchtrong
trongBáo
BáoGiáo
GiáoDục
DụcvàvàThời
ThờiĐại
ĐạiChủ

Chủnhật
nhậtsốsố28,
28,1995
1995
- -Kiểu
Kiểuvăn
vănbản:
bản:Nghị
Nghịluận
luậnmang
mangt/c
t/cnhật
nhậtdụng
dụngđềđềcập
cậpvấn
vấnđềđềgia
giatăng
tăngdân
dânsốsố
-Phương
-Phươngthức
thứcbiểu
biểuđạt:
đạt:Nghị
Nghịluận
luậnkết
kếthợp
hợptựtựsự,
sự,thuyết
thuyếtminh.

minh.
II.
II.Đọc
Đọc––hiểu
hiểuvăn
vănbản
bản
1.Đọc
1.Đọcvăn
vănbản
bản
2.Bố
2.Bốcục:
cục:33phần
phần
-Phần
-Phần1:1:Từ
Từđầu…
đầu…“sáng
“sángmắt
mắtra”
ra”Nêu
Nêuvấn
vấnđề
đềdân
dânsốsốvà
vàkế
kếhoạch
hoạchhóa
hóagia

giađình
đìnhđược
đượcđặt
đặt
raratừtừthời
thờicổcổđại.
đại.
- -Phần
Phần2:2:Tiếp
Tiếptheo
theo. .. .. .“ơ
“ơthứ
thứ34
34của
củabàn
bàncờ”.
cờ”.
 Bàn
Bànvềvềtốc
tốcđộ
độgia
giatăng
tăngdân
dânsốsốthế
thếgiới
giớirất
rất
nhanh
nhanhchóng.
chóng.

- -Phần
Phần3:3:Đoạn
Đoạncịn
cịnlại.
lại.

Lời
Lờikêu
kêugọi
gọihạn
hạnchế
chếsự
sựbùng
bùngnổ
nổvà
vàgia
giatăng
tăngdân
dânsố.
số.
=>
=>Bố
Bốcục
cụcchặt
chặtchẽ,
chẽ,thống
thốngnhất
nhấtvới
vớichủ
chủđề.

đề.


3. Phân tích:
a. Bài tốn dân số được đặt ra từ thời cổ đại.
Không tin
><
Sáng mắt ra
 Cách đặt vấn đề tương phản, tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi cuốn được người đọc.
=> Nêu vấn đề nhẹ nhàng, tạo sự bất ngờ, hấp dẫn.
=> Bài toán dân số được đặt ra từ thời cổ đại.
b. Bàn về vấn đề dân số và kế hoạch hố gia đình :
- -Vấn
Vấnđềđềdân
dânsốsốđược
đượcnhìn
nhìnnhận
nhậntừtừmột
mộtbài
bàitốn
tốncổ.
cổ.(Đó
(Đólàlàcâu
câuchuyện…kinh
chuyện…kinhkhủng
khủng
biết
biếtnhường
nhườngnào!)
nào!)

- -Vấn
Vấnđềđềdân
dânsốsốđược
đượctính
tínhtốn
tốntừtừmột
mộtchuyện
chuyệntrong
trongKinh
KinhThánh.
Thánh.(Bây
(Bâygiờ…khơng
giờ…khơng
q
5%)
q 5%)
- -Vấn
Vấnđềđềdân
dânsốsốđược
đượcnhìn
nhìnnhận
nhậntừtừthực
thựctếtếsinh
sinhsản
sảncủa
củacon
conngười.
người.(Trong
(Trongthực
thựctếtế…ơ

…ơ
thứ
34
của
bàn
cờ)
thứ 34 của bàn cờ)


Vấn đề dân số được nhìn nhận
qua một bài tốn cổ

- Khởi điểm: 1 hạt thóc.

Vấn đề dân số được nhìn nhận
qua kinh thánh

- Khởi điểm: Chỉ có 2 người.

- Số thóc tăng lên theo cấp số - Năm 1995: dân số thế giới là
nhân  phủ khắp bề mặt trái 5,63 tỉ người  xấp xỉ ô thứ
33.
đất.
- Tưởng ít hóa ra lại rất nhiều - Năm 2015: Dân số thế giới
 Một con số khủng khiếp. hơn 7 tỉ người  mon men
sang ô thứ 34.
 Gây hứng thú, dễ hiểu.

 Dẫn chứng cụ thể, tạo lòng
tin, thuyết phục người đọc.


 Câu
Câu chuyện
chuyện kén
kén rễ
rễ là
là tiền
tiền đề
đề để
để
so
so sánh
sánh với
với sự
sự bùng
bùng nổ
nổ dân
dân số
số tăng
tăng
theo
theo cấp
cấp số
số nhân,
nhân, công
công bội
bội là
là 2,

2,
một
một con
con số
số khủng
khủng khiếp
khiếp..


** Vấn
Vấnđề
đềdân
dânsố
sốđược
đượctính
tínhtốn
tốntừ
từmột
mộtchuyện
chuyện
trong
trongKinh
KinhThánh.
Thánh.
--Lúc
Lúcđầu
đầuTrái
Tráiđất
đấtchỉ
chỉcó

cóhai
haingười
người(A-đam
(A-đamvà
vàE-va).
E-va).
--Nếu
Nếumỗi
mỗigia
giađình
đìnhchỉ
chỉsinh
sinhhai
haicon
conthì
thìđến
đếnnăm
năm1995
1995
dân
dânsố
sốTrái
Tráiđất
đấtlàlà5,63
5,63tỉ.
tỉ.
--So
Sovới
vớibài
bàitốn

tốncổ
cổcon
consố
sốnày
nàyđã
đãxấp
xấpxỉxỉởởơơthứ
thứ30
30
của
củabàn
bàncờ.
cờ.


**Vấn
Vấnđề
đềdân
dânsố
sốđược
đượcnhìn
nhìnnhận
nhậntừ
từthực
thựctếtếsinh
sinhsản
sảncủa
của
con
conngười.

người.
TỶ
TỶLỆ
LỆSINH
SINHCON
CONCỦA
CỦAPHỤ
PHỤNỮ
NỮMỘT
MỘTSỐ
SỐNƯỚC
NƯỚC

STT

NƯỚC

TỈ LỆ SINH/PHỤ NỮ

1
2
3
4
5
6

Ru-an-đa
Tan-da-ni-a
Ma-đa-gat-xca
Nê-pan

Ấn Độ
Việt Nam

8,1
6,7
6,6
6,3
4,5
3,7

->Những
->Nhữngnước
nướccó
cótỷtỷlệlệsinh
sinhcon
concao.
cao.
 Mức độ gia tăng dân số nhanh chóng trên trái đất, một con số khủng
khiếp.


=> Tóm lại :
Sự bùng nổ dân số đi kèm với nghèo nàn, lạc hậu, kinh tế
kém phát triển, văn hóa, giáo dục khơng được nâng cao…
Kìm hãm sự phát triển của xã hội.


Kinh tế kém
phát triển

Bùng nổ
dân số

Nghèo nàn,
lạc hậu

Dân trí thấp


c. Lời kêu gọi

-> Câu cầu khiến, lời lẽ thuyết phục.
-> Hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số. Đó là con đường
tồn tại của chính lồi người.


III. Tổng kết:
- NT: Lập luận chặt chẽ, kết hợp tự sự với nhiều phương pháp
thuyết minh, giàu sức thuyết phục.
- ND: Thực trạng dân số thế giới, gợi người đọc phải liên tưởng
và suy ngẫm về sự gia tăng dân số.Văn bản nêu lên vấn đề thời
sự của đời sống hiện đại: dân số và tương lai của dân tộc.
IV. Luyện tập:
- Trình bày suy nghĩ của em sau khi học xong văn bản ?


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-Xem lại nội dung bài
- Chuẩn bị bài : Dấu ngoặc đơn và dấu
hai chấm