Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 1 - TS. Nguyễn Tấn Phát

Giới thiệu môn học

LỊCH SỬ CÁC HỌC
THUYẾT KINH TẾ
GV: TS.Nguyễn Tấn Phát
Khoa Kinh Tế
Trường Đại học Kinh Tế - Luật


GIỚI THIỆU MƠN HỌC
• Thời gian: 45 tiết
• Giáo trình:
1. Lịch sử các học thuyết kinh tế (PGS. TS Nguyễn Văn Trình –
Chủ biên).
Đọc thêm: (hệ cử nhân tài năng)
2. 50 nhà kinh tế tiêu biểu, Steven Pressman (1999),(Nxb Lao Động)
3. Của cải các dân tộc (Adam Smith), (Nxb Giáo dục)
4. Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền tệ (John Maynard Keynes),
(Nxb Giáo dục)
5. Giới thiệu tĩm tắt tác phẩm: Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền
tệ của John Maynard Keynes (TS. Nguyễn Tiến Dũng, TS. Nguyễn Tấn
Phát)
•
•


Hàm nghĩa của thuật ngữ “KINH TẾ”
• - Trung Quốc:
• + Sách cổ “Chu dịch”: “Kinh” và “tế”
• + Văn Trung tử, vương lễ nhạc của Vương
Thông thời Tùy: “kinh tế chi đạo”

• + Đỗ Phủ, bài thơ “Thượng thủy, khiển hồi”,
“Cổ lai kinh tế tài…”
• Nghĩa: Kinh tế quốc dân, quản lý quốc gia,
cứu giúp dân nghèo.


Hàm nghĩa của thuật ngữ “KINH TẾ”
• - Hy Lạp (cổ đại)
• + Xénophon: tác phẩm “Kinh tế luận”: thu
nhập, chi tiêu, quản lý của cải, nơng nghiệp và
quản lý
• + Aristote: tác phẩm “Chính trị luận”,
“Oikonomia”: quản lý gia đình trong phạm vi
chế độ nơ lệ.


Hàm nghĩa của thuật ngữ “KINH TẾ”
• - Cuối thế kỷ 19, ở Châu Á và các nước, từ “Kinh tế”
được phiên âm từ “Economy”:
• + Các hoạt động kinh tế, bao gồm: SX, PP, TĐ và TD
• + Nền Kinh tế quốc dân hoặc các ngành Kinh tế nông
nghiệp, KT CN, KT Thương nghiệp…
• + Tổng hịa các mối quan hệ sản xuất XH từ cơ sở kinh
tế
• + Tiết kiệm


Các hiện tượng kinh tế, quy luật kinh tế được
hiểu và giải thích như thế nào?
Nguồn gốc của cải?

Giá trị, giá cả ?
Thị trường?
Tiền tệ?
Nền kinh tế hoạt động như thế nào

?

Vì sao lại khủng hoảng kinh tế ? ??

có rất nhiều cá nhân, trường phái và
học thuyết giải thích và tranh cải
nhau, phê phán nhau…!


CÁC ĐẠI BIỂU KINH TẾ XUẤT SẮC
CN Trọng thương
TK XV-XVII
QUESNEY, 1758

A. SMITH, 1776

LÉON WALRAS

D. RICARDO, 1817

K. MARX, 1867

TRUNG QUỐC

LIÊN XÔ,

ĐÔNG ÂU

T.R.MALTHUS,
1798

A.MARSHALL
J.S. MILL, 1848

IRVING FISHER
J.M.KEYNES,
1936

NỀN KINH TẾ
CHUYỂN ĐỔI

P.SAMUELSON
TRƯỜNG PHÁI CHÍNH THỐNG HIỆN ĐẠI


Chương 1

Đối tượng và phương pháp
nghiên cứu môn lịch sử các
học thuyết kinh tế


Nội dung
• Đối tượng nghiên cứu
• Phương pháp nghiên cứu
• Ý nghĩa nghiên cứu

Mơn lịch sử các học thuyết kinh tế
• khoa học xã hội nghiên cứu quá trình phát
sinh, phát triển, đấu tranh giữa các hệ thống
quan điểm kinh tế của các nhà kinh tế - đại
diện giai cấp cơ bản trong xã hội.


1. Đối tượng nghiên cứu
• Các hệ thống quan điểm kinh tế của đại biểu các
giai cấp khác nhau gắn với các giai đoạn phát
triển nhất định của lịch sử.
VD: TK 15-17, 18, 19, 20…


hệ thống quan điểm kinh tế
• Là tổng hợp những tư tưởng kinh tế, giải thích
thực chất các hiện tượng kinh tế, có mối liên
hệ phụ thuộc lẫn nhau.
• VD:
• Giá trị, giá cả, giá cả thị trường, quy luật giá
trị…
• Tiền tệ, lãi suất, lạm phát, quy luật lưu thông
tiền tệ…


Mục đích nghiên cứu các quan điểm
kinh tế
• - Chỉ ra những cống hiến, những giá trị khoa

học của các cá nhân hoặc các trường phái kinh
tế trong lịch sử
• - Phê phán có tính lịch sử những hạn chế của
các đại biểu, các trường phái kinh tế


2. Phương pháp nghiên cứu
•
•
•
•

Phương pháp duy vật biện chứng
Phương pháp lịch sử
Phương pháp phê phán, phân tích, tổng hợp
Phương pháp tiếp cận có hệ thống


3. Chức năng của LSCHTKT
•
•
•
•

Nhận thức
Thực tiễn
Tư tưởng
Phương pháp luận

4. Ý Nghĩa của việc nghiên cứu
• - Nâng cao trình độ nhận thức về các học
thuyết, quan điểm kinh tế trong lịch sử
• - Cải tạo thực tiễn kinh tế – xã hội dựa vào
những bài học lịch sử kinh tế
• - Phương pháp luận: cung cấp cơ sở lý luận
cho các khoa học kinh tế khác: kinh tế vi mơ,
vĩ mơ, kinh tế chính trị, những vấn đề của kinh
tế thị trường, chính sách kinh tế.


u cầu sinh viên
• Đối tượng nghiên cứu của mơn học?
• Ý nghĩa của việc nghiên cứu mơn học?