Có nên cắt amidan cho trẻ vào mùa hè? doc

Có nên cắt amidan cho trẻ vào
mùa hè?
Mùa hè, trẻ được nghỉ học nên nhiều bậc cha mẹ
thường tranh thủ thời gian cho con đi cắt
amidan. Tuy nhiên, không phải đối với tất cả mọi
trường hợp cắt amidan là tốt. Do vậy cần hiểu
đúng vai trò, vị trí của amidan đối với cơ thể và
liệu cắt amidan có tốt hay không? Thời điểm nào
cắt amidan cho trẻ là thích hợp nhất?
Amidan nằm ở vị trí nào trong
cơ thể?
Amidan là tên gọi chung cho các
hạch lympho tập trung lại thành
đám nằm ở họng tạo thành một
vòng bạch huyết Waldayer gồm
có amidan vòm (V.A), amidan
khẩu cái, amidan lưỡi. Trong bệnh lý tai mũi họng,
khi nói đến viêm amidan tức là nói đến amidan khẩu
cái, nằm ở ngay họng miệng, hạch nhân to nhất
trong vòng bạch huyết. Vai trò của vòng bạch huyết
là sản sinh ra các kháng thể tế bào giúp cho cơ thể
chống đỡ lại các yếu tố gây bệnh. Tuy nhiên amidan
Amidan phì đ
ại
nên được cắt bỏ.
lại có cấu tạo khe hốc nên bên cạnh việc giúp cho
các bạch cầu len lỏi vào trong tổ chức amidan, các
hốc này còn làm ứ đọng thức ăn và là ổ trú ngụ của
vi khuẩn nên trong một số trường hợp, amidan được
gọi là lò viêm tức là nơi khởi nguồn của các bệnh
nhiễm khuẩn vùng mũi họng, gây áp-xe quanh

amidan lan ra xung quanh gây viêm tấy tổ chức liên
kết vùng cổ, nặng hơn gây viêm trung thất thậm chí
gây những biến chứng toàn thân như thấp tim, viêm
cầu thận ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của
bệnh nhân cũng như là gánh nặng cho xã hội.
Vào những thập niên 60-70, phẫu thuật cắt amidan
để dự phòng các nhiễm khuẩn vùng họng cũng như
những biến chứng mà viêm amidan gây ra được đặt
ra và thực hiện hàng loạt cho các thanh niên nhập
ngũ. Ngày nay, nhờ sự phát triển của các hệ thống
kháng sinh, việc cắt amidan có chỉ định chặt chẽ và
phù hợp hơn.
Những trường hợp nào nên cắt amidan?
Những trường hợp bị viêm amidan trên 5 lần trong
một năm, viêm amidan trên 3-4 lần trong 2 năm liên
tiếp; viêm amidan do loại vi khuẩn gây mùi hôi;
viêm amidan do liên cầu bêta tan huyết nhóm A (loại
vi khuẩn có khả năng gây biến chứng toàn thân như
viêm cầu thận cấp, thấp tim, viêm khớp. Loại này
được xác định bằng lấy dịch mủ của amidan nuôi
cấy tìm vi khuẩn và tìm kháng thể của vi khuẩn
trong máu với phương pháp ASLO); viêm amidan
gây biến chứng tại chỗ như viêm tấy, áp-xe quanh
amidan; viêm amidan gây biến chứng cho các tổ
chức kế cận như viêm tai giữa, viêm mũi xoang,
viêm thanh quản, viêm phế quản; amidan quá to ảnh
hưởng tới các chức năng nuốt, biến đổi giọng nói,
cản trở đường thở; viêm amidan ảnh hưởng tới phát
triển thể chất của trẻ làm cho trẻ biếng ăn, còi cọc
không phát triển được.

Những trường hợp nào không nên cắt amidan?
Những trường hợp nên cắt amidan nhưng không
được tiến hành phẫu thuật nếu người bệnh đang bị
viêm amidan cấp; trong vùng bệnh nhân sống đang
có dịch sốt xuất huyết, cúm , người bệnh có các
bệnh lý về máu như máu khó đông, suy giảm tiểu
cầu, leucemi cấp, leucemi kinh ; người bệnh kèm
theo những bệnh lý mạn tính như xơ gan, suy thận
mạn Chỉ định cắt amidan phải được các thầy thuốc
chuyên khoa tai mũi họng quyết định.
Nhiều bà mẹ cho rằng sau khi cắt amidan, trẻ sẽ bị
viêm nhiễm do vi khuẩn hay virut chạy thẳng vào
phổi gây viêm phổi nên rất băn khoăn, nhưng việc
cắt bỏ amidan chính là một biện pháp tránh viêm phế
quản, viêm phổi bằng cách loại trừ ổ viêm là
amidan. Việc đưa ra chỉ định thường không phụ
thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân mà phụ thuộc vào
tình trạng bệnh lý của amidan và những biến chứng
do amidan gây ra. Tuy nhiên, người thầy thuốc cũng
khuyến cáo nên cắt amidan ở trẻ trên 5 tuổi và người
dưới 60 tuổi nếu không có những chỉ định bắt buộc
khác. Phẫu thuật cắt amidan cũng không phụ thuộc
vào thời điểm trong năm mà phụ thuộc vào tình
trạng của viêm amidan cũng như việc sắp xếp thời
gian thuận tiện cho công tác và học tập.