THEO DÕI ĐƯỜNG HUYẾT
TRONG THAI KỲ
BS CKII. Phạm Như Hảo
ThS.BS. Nguyễn Thị Diễm Ngọc
Nội dung
Các phương pháp theo dõi đường
huyết
01
0
Theo dõi đường huyết bằng máy theo
dõi đường huyết cá nhân (SMBG)
2
03 Theo dõi đường huyết bằng máy theo
0
4
dõi đường huyết liên tục (CGM)
Theo dõi đường huyết trong chuyển dạ
và sau sanh
Mục tiêu đường huyết trong
thai kì
Cả ADA 2023 và Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kì đều khuyến
cáo mục tiêu đường huyết trong thai kì cho sản phụ ĐTĐ
thai kì, ĐTĐ1 hay ĐTĐ2 trước đó đều là:
Đường
huyết đói 70 - 95 mg/dL và
– ĐH 1 giờ sau ăn: 110 - 140 mg/dL hoặc
– ĐH 2 giờ sau ăn: 100 - 120 mg/dL
Cá nhân hóa điều trị khi sản phụ có nguy cơ hạ đường
American Diabetes Association 2017
huyết
Mục tiêu HbA1c
Trong tam cá nguyệt đầu: HbA1C < 6 – 6.5% (nếu không
hạ ĐH)
Trong tam cá nguyệt hai và ba: Tối ưu HbA1c < 6%
Vì sự thay đổi động học của hồng cầu và đường huyết,
HbA1c có thể thực hiện thường xun hơn (ví dụ mỗi
tháng)
Nếu mẹ có nguy cơ hạ ĐH → cá nhân hóa điều trị để đạt
American Diabetes Association 2017
HbA1c < 7%.
Các phương pháp theo dõi
đường huyết
Các phương pháp theo dõi
đường huyết
Giá trị theo dõi HbA1c trong thai kì xếp sau theo dõi
đường huyết cá nhân (SMBG)
Theo dõi ĐH liên tục (CGM) có thể giúp đạt mục tiêu
HbA1c
Theo dõi ĐH liên tục (CGM) có thể sử dụng thêm nhưng
không nên thay thế máy thử ĐH
SMBG: Self-Monitoring of Blood Glucose
CGM: continuous glucose monitoring
Theo dõi đường huyết bằng
máy theo dõi đường huyết cá
nhân (SMBG)
Một số loại máy thử ĐH cá nhân
Chọn máy thử ĐH cá
nhân:
- Độ chính xác cao
- Các nhãn hàng uy
tín
- Dễ dàng mua que
thử
Theo dõi đường huyết bằng
máy theo dõi đường huyết cá
nhân (SMBG)
Là phương pháp chính và quan trọng nhất khi theo
dõi đường huyết, hầu như không thể thay thế.
Tất cả bệnh nhân ĐTĐ và thai, ĐTĐ thai kỳ đều nên có
máy thử ĐH cá nhân.
BN tự theo dõi ĐH tại nhà ít nhất 4 lần/ngày.
– ĐH sáng đói và ĐH 1-2h sau khi bắt đầu ăn
– Ghi lại nhật kí ĐH và chế độ ăn
Sau 1 tuần ĐH đạt mục tiêu, theo dõi ĐH cách ngày.
Bảng theo dõi ĐH cá nhân
Ghi chú lại nhật ký ăn
uống nhất là khi
đường huyết cao
Ghi rõ mục tiêu đường
huyết đói, đường huyết
sau ăn 1 giờ và 2 giờ cho
Theo dõi đường huyết bằng
máy theo dõi đường huyết
liên tục (CGM)
CGM: continuous glucose monitoring
Các loại CGM (continuous glucose
monitoring)
- Real-time CGM
- Flash CGM (intermittently
scanned CGM)
Dữ kiện thu được từ
CGM
TIR (Time in Range)
% thời gian mà đường huyết
đo được trong khoảng mục
tiêu
Thông thường 70 – 180 mg/dL
Thai kỳ 63 – 140 mg/dL
AGP, ambulatory glucoe profile; TIR, time in range
Battelino et al. Diabetes Care. 2019; 42:1593-1603
CGM ở thai phụ
• CGM giúp giảm HbA1c, giảm dao động đường
huyết ở ĐTĐ thai kỳ, ĐTĐ và thai
• Các kết cục trên sản khoa và sơ sinh chưa đồng
nhất qua các NC. Tuy nhiên đa số có lợi trên các
kết cục sau:
-
Giảm tỉ lệ con to, lớn hơn so với tuổi thai
-
Giảm hạ ĐH sơ sinh
-
Giảm tỉ lệ tiền sản giật
Chỉ định CGM (Bộ Y Tế VN 2020)
Thường xuyên hạ đường huyết (glucose <3,9
mmol/L) hoặc hạ đường huyết khơng có triệu chứng.
HbA1c cao ≥ 7,0% và đường huyết dao động nhiều
Muốn hạ HbA1c < 7,0% mà không gây hạ đường huyết
(glucose < 3,9mmol/L)
Trước và trong khi mang thai, ĐTĐ thai kỳ
Bất kể BN nào có HbA1c ≥ 7,0% và có điều kiện sử
dụng CGM
BN đang nằm viện điều trị vì bệnh cấp tính cần theo
dõi sát đường huyết
Những BN có mong muốn quản lý bệnh ĐTĐ tốt hơn
“Hướng dẫn chẩn đốn và điều trị đái tháo đường típ 2” ban hành theo quyết định 5481/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm
Chỉ định CGM trên thai kỳ
-
ĐTĐ típ 1 & 2 mang thai, khơng kiểm sốt tốt
bằng SMBG
ĐTĐ thai kỳ điều trị insulin, khơng kiểm sốt
tốt bằng SMBG
Mong muốn quản lý ĐTĐ tốt hơn, muốn giảm
số lần thử ĐH mao mạch
Các trường hợp ĐTĐ có con hiếm, con quý
muốn tối ưu hóa kiểm sốt đường huyết
Theo dõi ĐH bằng CGM
BN gắn CGM:
– Để xác định tính chính xác của CGM, hầu hết
đều yêu cầu thử lại ĐH mao mạch trước khi
chỉnh liều insulin
– Khuyến khích sử dụng real time CGM có cảnh
báo tăng hay hạ ĐH
– Cảm biến nên gắn cách xa vùng bụng dưới
Mục tiêu TIR (time in range)
Battelino T, et al. Diabetes Care 2019;42:1593–
1603
Theo dõi glucose bằng hệ thống FreeStyle Libre trong
thai kì so với theo dõi bằng đường huyết mao mạch
thông thường
Eleanor M. Scott, Diabetes Technol Ther. 2018 Mar 1; 20(3): 180–188.
Ca ĐTĐ típ 2 mang thai :
Đường huyết ngày đầu
Liên lạc giữa BS và sản phụ
Những ngày tiếp theo
Dữ liệu sau 2 tuần
Theo dõi ĐTĐ trong
lúc chuyển dạ
Theo dõi ĐH
ĐTĐ thai kì kiểm sốt tốt ĐH bằng chế độ ăn:
hiếm khi cần insulin
Þ theo
dõi ĐH lúc nhập viện
Þ Khơng
cần theo dõi ĐH trong lúc chuyển dạ